Agam 42 Mool 03 Dashvaikalik Sutra

Author(s): Darbarilal Nyayatirth
Publisher: Manikchand Digambar Jain Granthamala Samiti

Page 654

६४७ राय धनपतसिंघ बदाउरका जैनागमसंग्रह नाग तेतालीस-४३-मा. अर्थात् श्रढार स्थानमा कहेली तथा न कहेली वातनो संग्रह करनार श्लोक श्रागल कहीशुं ते .॥
(दीपिका.) तत्र प्रथम स्थानकमाह। तद्यथेत्युदाहरणे । हं नो दुःखमायां फुःप्रजीविन इति । हंनो शिष्यामन्त्रणे। फुःखमायामधमकालरूपायां कालदोषादेव फुःखेन कृलेण प्रकर्षेण उदारजोगापेक्षया जीवितुं शीला पुःप्रजीविनः । प्राणिन इति गम्यते । नरेन्द्रादीनामप्यनेकःखप्रयोगदर्शनात् । उदारजोगरहितेन विटम्बनाप्रायेण कुगतिहेतुना किं गृहाश्रमेणेति संप्रत्युपेकितव्यमिति प्रथमं स्थानम् ॥१॥ श्रथ द्वितीयस्थानमाह । तथा लघव श्त्वरा गृहिणां कामनोगाः । उःखमायामिति व. तते । सन्तोऽपि लघवस्तुलाः प्रकृत्यैव तुषमुष्टिवदसारा इत्वरा अल्पकाला गृहिणां गृहस्थानां कामनोगा मदनकामप्रधानाः शब्दादयो विषया विपाककटवश्च न देवानामिव विपरीताः। श्रतः किं गृहाश्रमेणेति संप्रत्युपेदितव्यमिति हितीयं स्थानम् ॥२॥ अथ तृतीयस्थानमाह। तथा नूयश्च शातबहुला मनुष्याः। नुक्तेष्वपिकामनोगेषु पुनरपि सुखानिलाषिण एव मनुष्याः।अतः किं कामनोगैः। संप्रत्युपेदितव्यमिति तृतीयं स्थानम् ॥ ३॥ अथ चतुर्थस्थानमाह । तथा इदं च मे कुःखं न चिरकालोपस्थायि नविष्यति । इदं च श्रनुजूयमानं मम श्रामण्यमनुपालयतो दुःखं शारीरमानसं कर्मफलं परीषहजनितं चिरकालमुपस्थातुं शीलं न नविष्यति । श्रामण्यपालनेन परीषहनिराकरणात् कर्मनिर्जरणात् संयमराज्यस्य प्राप्तिः । इतरथा महानरकादौ विपर्ययः। अतः किं गृहाश्रमेणेति संप्रत्युपेदितव्यमिति चतुर्थ स्थानम् ॥ ४॥ अथ पञ्चमस्थानमाह । उमजणपुरस्कार इति । न्यूनजनपूजा। प्रत्रजितो हि धर्मप्रनावात् राजामात्यादिनिरन्युबानासनाञ्जलिप्रग्रहादिनिः पूज्यते । उत्प्रवजितेन तु न्यनजनस्यापि स्वव्यसनगुप्तयेऽन्युनानादि कार्यम् । अधार्मिकराजविषये वा वेष्टिप्रायात कुखरकर्मणो नियमत एव इहैव चेदमधर्मफलम् । अतः किं गृहाश्रमेणेति संप्रत्युपेक्षितव्यमिति पञ्चमं स्थानम् । एवं सर्वत्र योजनीयम् ॥ ५ ॥ अथ षष्ठं स्थानमाह । वान्तस्य प्रत्यापानं जुक्तोनितपरिजोग इत्यर्थः। अयं च श्वशृगालादिनुप्राणिजिराचरितः सतां निन्द्यः पुनाधिपुःखजनकः । वान्ताश्च जोगाः प्रव्रज्याङ्गीकरणेन । एतत्प्रत्यापानमेवंचूतमेवं चिन्तनीयमिति षष्ठं स्थानम् ॥६॥ श्रथ सप्तमस्थानमाह । तथा अधोगतिवासोपसंपत् । अधोगतिर्नरकगतिस्तिर्यग्गतिर्वा तस्यां वसनमधोगतिवासः। एतन्निमित्तनूतं कर्म गृह्यते । तस्योपसंपत् । सामीप्येनाङ्गीकरणं यदेतजुत्प्रव्रजनमेवं चिन्तनीयमिति सप्तमं स्थानम् ॥ ७ ॥श्र