Agam 42 Mool 03 Dashvaikalik Sutra

Author(s): Darbarilal Nyayatirth
Publisher: Manikchand Digambar Jain Granthamala Samiti

Page 663

दशवैकालिके प्रथमा चूलिका ।
६५७ जोगानां विपाकटकत्वात परितप्यते। क व । मत्स्य श्व । यथा मत्स्यो बमिशं गिसित्वा श्रनिगृह्य तथाविधकर्मलोहकंटकविजः सन् पश्चात् परितप्यत इति । एतदपि पूर्वेण समानम् ॥ ६॥
(टीका.) जय त्ति सूत्रम्। अस्य व्याख्या । यदा च स्थविरो नवति स त्यक्तसंयमो वयःपरिणामेन । एतहिशेषप्रतिपादनायाह । समतिकान्तयौवन एकान्तस्थ विर इति नावः। तदा विपाककटुकत्वानोगानां मत्स्य व गलं बडिशं गितित्त्वानिगृह्यतथाविधकर्मलोहकंटकविधः सन्पश्चात्परितप्यत इत्येतदपि समानं पूर्वेणेति सूत्रार्थः॥६॥
जया अ कुकुम्बस्स, कुतत्तीहिं विदम्म ॥
हबी व बंधणे बछो, स पना परितप्प३ ॥७॥ (अर्थ.) एज प्रकट कहे जे. जया इत्यादि सूत्र. संयमनो त्याग करनार साधु (जया के०) यदा एटले ज्यारे (कुकुठंबस्स के०) कुकुटुम्बस्य एटले माग कुटुंबना परिवारनी ( कुतत्तीहिं के०) कुतप्तितिः एटले माठी चिंताउथी (विहम्म के०) विहन्यते एटले हणाय बे. त्यारे ( स के०) सः एटले ते साधु (बंधणे के०) बन्धने एटले विषयनी लालचथी बन्धनमा (बको के०) बकः एटले सपडा गएल एवा ( हबी व के० ) हस्तीव एटले हाथीनी पेठे ( पछा के०) पश्चात् एटले पाबलथी (परितप्पर के०) परितप्यते एटले पस्ताय बे. ॥७॥
(दीपिका.) एतदेव स्पष्टयति । यदा च कुकुटुम्बस्य कुत्सितकुटुम्बस्य कुततिनिः कुत्सितचिन्तानिरात्मनः संतापकारिणीनिर्विहन्यते विषयनोगान् प्रति विघातं नीयते । तदा स मुक्तसंयमः सन् परितप्यते पश्चात् । क श्व । यथा हस्ती कुकुटुम्बबन्धनबकः परितप्यते ॥ ७ ॥
पुत्तदारपरीकिन्नो, मोहसंताणसंत॥
पंकोसन्नो जदा नागो, स पडा परितप्प ॥७॥ (श्रवचूरिः) एतदेव स्पष्टयति । पुत्रदारपरिकीर्णो विषयसेवनात् पुत्रकलत्रादिनिः सर्वतो विक्षिप्तः । मोहसंतानसंततो मोहनीयकर्मप्रवाहेण व्याप्तः । पङ्कावसन्नो यथा नागः कर्दमनिमग्नो वनगज श्व । स पश्चात्परितप्यते । हा हा किंमयेदमसमञ्जसमनुष्ठितमिति ॥७॥ १:- आ गाथा बृहपृत्तिमा तथा श्रवचूरिमां देखाती नथी.