Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara varSa 3, aMka 8, kula aMka - 32, sitambara 2013 pa. pU. gurudeva AcAryadeva zrI padmasAgarasUrIzvarajI mahArAja AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira For Private and Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saM. 1216 mAM pratiSThita samrAT saMprati saMgrahAlayamAM saMgRhIta zrI pArzvanAtha bhagavAnanI pratimA For Private and Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AcArya zrI kailAsasAgarasari jJAnamaMdira kA mukhapatra zrutasAgara 32 * AzIrvAda rASTrasaMta pa. pU. AcArya zrI padmasAgarasUrIzvarajI ma. sA. * saMpAdaka maMDala * mukezabhAI ena. zAha kanubhAI ela. zAha hirena dozI DaoN. hemanta kumAra ketana DI. zAha evaM jJAnamaMdira parivAra 17 sitambara, 2013, vi. saM. 2069, bhAdrapada suda-" prakAzaka AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra kobA, gAMdhInagara-382007 phona naM. (079) 23276204, 205, 252 pheksa : (079) 23276249 website : www.kobatirth.org email : gyanmandir@kobatirth.org For Private and Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir anukrama 1. saMpAdakIya 2. iMdranaMdisUri vivAhalo pU. munizrI suyazacaMdravi. 6 3. Adijina vivAhalo hirena dozI 19 4. vivAhalau sAhitya- rekhAdarzana hIrAlAla ra. kApaDiyA 48 5. samrAT saMprati saMgrahAlayanA pratimA lekho saMpA. 6. zrI osiyAM tIrtha paricaya kanubhAI ela. zAha 7. padmasAgara guru prArthanA hirena dozI 8. kSamA kI zakti sureza jaina 9. yoga paramparA meM varNita AdhyAtmika vikAsa evaM guNasthAna DaoN. dIpA jaina 10. zrutasAgaranA keTalAka sudhArAo saMpA. 11. jJAnamaMdira kArya ahevAla 12. samAcAra sAra prAptisthAna AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira tIna baMgalA, Tolakanagara parivAra DAIniMga haoNla kI galI meM pAlaDI, ahamadAbAda - 380007 phona naM. (079) 26582355 prakAzana saujanya zrImatI zAradAbena uttamabhAI mahetA parivAra ahamadAbAda For Private and Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org paMcAcAra parimala svarUpa pU. gurudeva AcArya zrImat padmasAgarasUrijI mahArAja kA paricaya Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir janma : vikrama saMvata 1991 bhAdrapada kRSNapakSa ekAdazI maMgalavAra 10 sita. 1935. janma sthAna : ajImagaMja, pazcima baMgAla pitA kA nAma : zrI rAmasvarUpasiMhajI urpha zrI jagannAthasiMhajI. mAtA kA nAma : zrImatI bhavAnIdevI bacapana kA nAma : premacanda / labdhicandra zikSA : mAdhyamika stara taka bhASA jJAna: saMskRta, prAkRta, hindI, baMgAlI, gujarAtI, rAjasthAnI va aMgrejI. dIkSA grahaNa : vi. saM. 2011 kArtika (mArgazIrSa) kRSNapakSa 3 ravivAra, 13 nava. 1954 dIkSA sthala : sANaMda dIkSA pradAtA : AcArya zrI kailAsasAgarasUrIzvarajI ma. sA. dIkSA guru : AcArya zrI kalyANasAgarasUrIzvarajI ma. sA. dIkSA nAma muni zrI padmasAgarajI ma. sA. gaNipada pradAna : vi. saM. 2030 mAgha zukla pakSa paMcamI, somavAra, 28 janavarI 1974, ahamadAbAda paMnyAsapada pradAna : vi. saM. 2032 phAlguna zukla pakSa saptamI, somavAra, 8 mArca, 1976, jAmanagara AcAryapada pradAna : vi. saM. 2033 mArgazIrSa zuklapakSa tRtIyA, zukravAra, 9 disambara, 1976, mahesANA vihAra : eka lAkha se adhika ki. mI. kI tIrtha yAtrA. pratiSThAe~ : 75 se adhika yAtrAsaMgha : 11 70 ziSya-praziSya : 42 ( AcArya - 4, paMnyAsa 5, gaNivarya - 2) zramaNa saMgha evaM zrI saMgha ke gaurava rUpa AcAryadeveza zrI padmasAgarasUrijI ma. sA. ke punita caraNoM meM unake 79veM janmadivasa para hamArI ApakI, sabakI natamastaka koTizaH vaMdanA... upadhAna tapa : 12 dIkSAe~ : For Private and Personal Use Only *
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saMpAdakIya zrutasAgarano 32mo aMka ApanA hAthamAM che. pU. gurubhagavaMtanA janmadivase prakAzita thavAno avasara A aMkane maLyo che. e badala amane sahune khUba AnaMda che. gurupUrNimAnuM parva bhale aSADhanI pUnamanA Ave paNa guruRNamuktinuM parva to A ja divase AvatuM hoya che. evI bhAvanAthI ja guruRNamuktinA avasare kailAsa zrutasAgara graMthasUcino 16mo bhAga, vizvakalyANa prakAzananA 6 pustako, ane zrutasAgara vizeSAMka prakAzita karIe chIe. * dIvo nathI, paNa jyoti che. * puSpa nathI, paNa saurabha che. * sUrya nathI, paNa tejasvI che. * caMdra nathI, paNa saumya che. * pANI nathI, paNa zItaLa che. * sAkara nathI, paNa madhura che. * sAgara nathI, paNa gaMbhIra che. A badhA ja guNo ApaNane eka ja saranAme maLe enuM nAma guru. guNatattva jyAre enuM virATa ane unnata svarUpa pragaTa kare tyAre enAmAM gurutattvano udbhava thato hoya che. eTale ja paramAtmAne paramaguru ke jagagurunuM biruda apAyuM haze. jIvatA bhagavAnanI upamA pAmelA gurutattvanI upAsanA to phaLadAyI che ja, paraMtu upAsanA karatAMya eno anubhava ApaNA jIvanane vadhu samRddha ane saddhara banAvI Ape che. guru ApaNI pAsethI kyAreya kAMI mAMgatA nathI ane ApaNane khabara paNa na paDe evI rIte ApaNA jIvana ane mananuM parivartana karI ApatA hoya che. eTalA mATe ja sadgurunA saMyogane pArasamaNi jevo gaNAvyo che. kAraNa ke pArasamaNinI jema sadguruno saMyoga paNa durlabha hoya che. jayavIyarAyasUtramA suhagurujogonI vAta karatA jaNAvyuM che. ke he prabhu! tArI sevA ane bhaktithI baMdhAyelA puNyathI mane sadguruno yoga prApta thAo. sadguru sAthe mAro meLApa thAo. ApaNA mATe sadgurunA pAvana saMyogane pAmavAno eka avasara gaNI zakAya evo samaya Ajano che. atyArano che. samayanu pArakhaM karI zakavAnI kSamatA gharAvatA ApaNe A avasarano lAbha levo ja rahyo. For Private and Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara - 32 A aMkanI vAta : A aMkamAM be aprakAzita kRtio sau prathamavAra prakAzita thAya che. emAM pahelI kRti ajJAtakartRka iMdranaMdisUri vivAhalo che. ane bIjI kRti sevaka kRta Adijina vivAhalo che. hastapratanA kAgaLa uparathI utarI AvelI A be kRtio racanA ane varNananI draSTie sAhitya ane vAcakane vadhu samRddha karaze e AzA asthAne nathI. iMdranaMdisUri vivAhalAnI kRti zrutasAgara mATe sadAya sahayoga ApanAra pU. AcArya zrI somacaMdrasUri mahArAjanA ziSya muni zrI suyazacaMdravijayajI ma. sAhebe pAThavI che. e badala emano khUba khUba AbhAra. e sAthe ja zrI hIrAlAlabhAIno vivAhalA sAhityane prakAzita karato lekha 'vivAhalA sAhitya darzana' jaina satyaprakAzamAthI atre yathAvat pragaTa karyo che. vidvAnone saraLatA rahe e AzayathI ja e lekhamAM noMdhAyelI keTalIka kRtionA sthAno jai. gU. ka.nI dvitIya AvRtti anusAra TIppaNamAM noMdhela che. temaja A ja lekhamAM vivAhalA kRti noMdhamAM anukrama naMbara 4 upara noMdhAyelI kRti Adi jina vivAhalo A aMkamAM prakAzita karI che. ___ A sAthai samrAT saMprati saMgrahAlayamA rahelA dhAtu pratimA lekhone atre prakAzita karyA che. sAtha-sAthe tIrtha paricaya aMtargata A aMkamAM zrI ozIyA tIrthano paricaya ane enI saMkSipta mAhitI rUpa lekha paNa atre prakAzita karyo che. ozIyA gAmanI najIka TekarI upara AcArya zrI ratnaprabhasUri mahArAjanI devakulikA che, e devakulikA ane pAdukAnuM citra A aMkanA TAITala peja naM. 3 upara prakAzita karyA che. pU. gurumahArAjanA janmadivase ja A aMka prakAzita thato hovAthI pU. gurudevanI stuti rUpe padmasAgara guru prArthanA aSTaka atre prakAzita karyu che. zrutasAgaranA niyamita vAcaka madhyapradezanA AI. e. esa. adhikArI zrIsureza jainano lekha 'kSamA kI zakti' A aMkamAM prakAzita karyo che. lekhamA kyAMkakyAMka punarAvRta thatI vAta draDhatAthI kSamAnA mahAtmyane ja ujAgara kare che. temaja gatAMkamAM prakAzita DaoN. dIpA jainano yogaparaMparA ane AdhyAtmika vikAsamAM guNazreNinI tulanA karato lekha atre prakAzita karyo che. For Private and Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org * iMdranaMdisUri vivAhalo pU. munizrI suyazacaMdravijaya vivAha, vyAha, vyAhalo vigere vivAhalA saMjJaka kRtio che. AvI kRtiono vistRta paricaya agaracaMdajI nAhaTA ane zrI hIrAlAlabhAI jevA vidvAno e jaina satyaprakAza jevA megejhInanA aMkamAM Apyo che. tethI ahiM tenuM varNana karI punarukti karavI yogya nathI. madhyayugamAM rAsa, copAI, bAramAsA jevA kAvyaprakAronI jema A prakAramAM paNa ghaNI racanAo thavA pAmI. jemAnI keTalIka racanAo jIvanacaritra rUpI sAmagrIvALI to bIjI keTalIka aitihAsika tathyothI bharapUra hatI. prastuta kRtino samAveza bIjA prakAranI racanAomAM karI zakAya iMdranaMdisUrijI nA jIvananI aitihAsika ghaTanAonI sAthe sAthai tatkAlIna rItarivAjonuM citraNa paNa kavie ahiM supere kartuM che je kRti vAcaMtA joi zakAya che. have sau prathama ApaNe kRtino sAmAnya paricaya joizuM. kRti paricaya : maMgalAcaraNamAM guru gautamasvAmI, sudharmAsvAmI, mAtA sarasvatI ane iMdranaMdisUrijIne namaskAra karIne kavie cAritranAyaka devarAja ( iMdranaMdisUri ) nA grahasthAzramanuM varNana kartuM che. zarUAtanA 10 padyogAM kavie cAritranAyakanA janmasthAnanI mAtA-pitAnI, putra garbhamAM AvatA pUrve mAtAne AvelA zubha svapnanI ane putranA prabhAvathI utpanna thayela manorathAdinI agatyanI noMdha guMthI che. 11mAM padyamAM putrajanmanI ane 12mAM padyathI tatkAlina rIvAja mujaba garbha nALane jamInamAM dATI devAnI, lUNautAraNa vigerenI vAta kavie rajU karI che nAmakaraNa aMgeno achaDato ullekha karI pachInI DhALamAM kavi devarAja kumAranA aMgopAMganuM varNana kare che. kRtinA 25mAM padyathI 6 padyamAM kumAranA nizAlagamananuM, putrane paraNAvavAnA pitAnA manorathonuM ane saMyamAbhilASi putranA bhAvonuM sAmAnya citra che, saMsAranI asAratAnuM varNana karatA putrane cAritra jIvananA kaSTo samajAvI saMsAramAM ja rahevA mATe preraNA karatA pitAnI saMvedanAnA padyo varNavI pachInI DhALamAM kavie dIkSAnI Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private and Personal Use Only . iMdranaMdisUrijInA caritranI vizeSa vigato anusaMdhAna 59nI iMdranaMdisUribhAsa' kRtinI prastAvanAmAMthI joi levA vinaMtI.
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara - 32 anumati prApta kumAranA dIkSA mahotsava mATe utsAhita thayelA janasamudAyanuM temaja dIkSA prasaMganuM hRdayaMgama varNana karyu che. dIkSAkumArI sAthe kumAra devarAjanA lagna thatAnI sAthe ja madanarAja (kAmadeva) potAnI AjJA zirodhArya karavAno saMdezo laI yauvana dUtane mokale che te dUtanI avajJA karI muni iMdranaMdijI svAdhyAyane samarAMgaNamAM pheravI nAkhe che. jJAnarUpI zirastrANa sIlarUpI bakhtara vigere vaDe yuddha mATe susajja munine parAsta karavA kAmadeva paNa mAyA rUpI zirastrANa krodha-lobharUpI aMgarakhA vigere dhAraNa karI yuddhamedAnamA utare che, yuddha mATenI taiyArInuM A varNana ane madanarAyanA parAjayanuM rocaka varNana kavie 63 thI 79 naM. nA padyomA karyu che. jo ke muni iMdranaMdinA jIvanamA Aq koI yuddha thayu ja nathI paraMtu munizrInA cAritravaibhavane batADavA ja kavie A kalpanAne sthAna ApI yuddhano prasaMga ahiM rajU ko che. kRtimA aiti. kahI zakAya tevI munizrInA paMDitapada, AcAryapada, mahotsava karAvanArA AdinI mahatvapUrNa noMdho kavie 80 thI 87 naM. nA padyomA guMthI che. chellI traNa DhALomAM sUrijInA anya sAmAnya guNonI stuti karI kAvyAMte kRti racyAnI saMvata, sthAna ane potAnA gurUbhagavaMtanA nAmollekhapUrvaka kRtinuM samApana kare che. kRtikAra paricaya : kRtikAra koNa che teno kAvyamAM kazo ja ullekha nathI paraMtu kRtinI 100mI gAthAmAM kavie 'sIsalesa' pada mukI te vAtano kaMika Acho nirdeza karyo hoya tema jaNAya che kavituM nAma ajJAta che chatAM teo iMdranaMdisUrijInA ja ziSya haze tevU anumAna thAya che. bhAvAnaMda paMDita (upAdhyAya)jInA sAnidhyamAM kRti racI hoya tethI temane paNa vaMdanA karI hoya tema vadhu saMbhavita che. chatA A aMge vidvAno vadha prakAza pADe tevI AzA che. prata paricaya : prastuta kRtinI hastaprata lAlAbhAI dalapatabhAI vidyAmaMdiranA saMgrahamA naM. 2466mAM sacavAelI che. traNa pAnAmAM kaMika aMze maroDadAra akSaromAM kRtinuM Alekhana thayuM che. dareka patramA prAyaH 13 lITIomAM che. lekhana uparathI ne prAyaH 16mI sadImAM ja lakhAI hovAnuM anumAna karI zakAya saMpAdanArthe kRtinI hastaprata ApavA badala saMsthAnA vyavasthApaka zrI jItubhAI paMDitajIno khUba khUba AbhAra. For Private and Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrIindranandisUri vivAhalo | || zrI gautamAya namaH / / gaNahara maNahara goamasAmi, sohama muNivara paya namIya / samarIya sarasati bhagavatI mAya, Asasa' mAgauM tumha taNuM e / / 1 / / zrIiMdranaMdisUri suhagururAya, pAyakamala naravara namai e| bhavIyaNa sAMbhalau nava-nava bhAvi, bolisu tAsu vIvAhalau e / / 2 / / jaMbUdIvaha vinaya vicAri, sAra bharata tihAM jANIi e| marUmaMDala valI desa visAla, nayara sIrohI abhinavI e / / 3 / / dhaNa kaNa kaMcaNa ati abhirAma, nayara vasaMtapura jANIi e| vApIa kUpa sarovara sAla, bAla krIDA karai nita navI e / 4 / / / / DhAla UlAlAnau / / tahiM chaiM caMpaka sAha, lacchI keraDau nAha! dharaNi sItAde susIla, vilasai prIyasiuM alIla ||5|| zIlaI sIta samANa, siri vahai jiNavara-ANa / dharamii vAsIa deha, rUpii mayaNanI reha' / / 6 / / tehanI Uari Upannao, zazihara suhaNaiM sNpnn| mAsaI-disiiM saMpUrau, nANe abhinavau sUrata 7|| manaha manoratha caMga, acaraiM jinnvraNg| samarai sAsaNadevi, suhagurU pAya namevi ||8|| sAhamIvachala raMga, karaiM nitu uttama sNg| hIaDai karai vicAra, avatariu naMdana sAra / / 9 / / || DhAla / vArU divasa saMyogi sAra, kumara tava jAIu' e| tihUaNa jaya-jayakAra, nAri dhavala dii milI-milI e ||11|| For Private and Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org zrutasAgara - 32 sobhAgI sukumAla nAla, vimala vasudhAM ThaviuM e / bolai maMgala cyAri, vAjiMtra vAjai aMgaNai e ||12|| ahavi dIi AsIsa, koDi varIsa kuMara jayau e / jaNaNIsiuM parivAra, nAri nipuNa bolai hasiuM e ||13|| mAjaNaDau manaraMgi, kuMara karAvai suMdarI e / jaNaNi UtArai lUNa, kuMara puDDhADai' pAlaNai e ||14|| 7 caMdroA causAla, citra citrAmaI AgalA e / rUpiiM ati abhirAma nAma josI devarAja dIuM e ||15|| Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir hIMcaI catura turaMga, raMgi ramali' kuMara karaI e bolaI nava-nava bhaMgi, caMga catura mana mohatu e ||16|| || DhAla // jou jou nirUpama bAla, aTTama-sasi jima bhAla / nAsA vaMsa amUla, jANe tilacuMa - phUla || 17 || locana amiamaya kuMDa, jotAM harakha akhaMDa | jANe mayanI dhuNahI " isI anopama bhramahI || 18 || galla ArIsa abhaMga, adhara suvidrumaraMga / aDI daMtaAvalIa, jisIa dADimakulIa ||19|| vANI madhura apAra, jisiu hui amI anusAra / dolA karaNa udAra, ramaI rAmataDI kumAra ||20|| jIhA amIakI dhAra, buddhiI abhayakumAra / pUnamazaziharavayaNa, udayu naravararayaNa ||21|| bAhayugala sukumAla, jisyAM huI kamalanAM nAla / pallavavimala aMgulIa, sarala sakomala milIa ||22|| hIaDauM jalahi gaMbhIra, balavaMta bAvana vIra / sovanavannasarIra, pahirai niramala cIra ||23|| For Private and Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 10 sitambara - 2013 caraNakamalaAraMbha, jisyAM hui kelinA thNbh| dhuri lagai sahaji suzIla, karai nitu yavanavI lIla ||24|| / / rAga - sodhaDau / / paMca varIsau java huu ho, kuMara durlbhraaj| sajjana sahUko harakhIuM ho, nesAlai vararAja kiM ||25 / / vidyA abhyasai re, bolai sulalita vANi ki / surajana mohai re, rUpi mayaNaavatAra ki dUlao sohai re, raMjavai bAlagopAla ki (AMkaNI) lakhaNa chaMda pramANa bhaNI ho, lAdhau vidyApAra | ucchavi nIya ghari Aviu ho, vidyAtaNuM bhaMDAra ki / / 26 / / vidyA abyasai re.... tAta mAta ciMtAvIA ho, joi sukulI(li)NI bAla / caMpaka sAha UmAhalau ho, pariNAvI nIya bAla ki / / 27 / / vidyA abhyasai re... suguru taNI sevA karai ho, dUlau ati sukumaal| jinavara pUjai mani rUlI ho, lahUu lIlavilAsa ki ||29 11 vidyA abhyasai re... AgamaAgara atihiM bhalA ho, siriudayanaMdisUrirAya sevA karatAM upanau ho, levA saMyamabhAva ki 30!! vidyA abhyasai re... / DhAla - dhaulanau / / be kara joDI vInavai, saMbhalau tAtanai mAtA saMyamalacchI AdarUM, majha mati ehIya vAta / / 31 / / e saMsAra asAraDai, sAra chai saMyamarayaNa / jiNi karI zivapuri jAIi, sAcuM karau majha vayaNa / / 32 / / For Private and Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 11 zrutasAgara - 32 Apa arathi sahU AvIuM. sagAMsaNIjAMi16 eha ! pUtra kalatra anai bAMdhava, ApaNu nahI e deha 33|| jIvI yauvana e achai, jehavau DAbhi jalabiMda! viSaya taNAM sukha saMmukha, jANe madhunau biMda ||34 / / II DhAla / / tAta vayaNa tava sAMbhalI, kuMara sukumAla saMyamaavasara e nahI, sukhabhogavi bAla ||35|| mAta sItAde bUjhavai, gahabarIu19 cIta / vacha nahI tujha vesaDau0, ima kahai mAvItra / laghu vaya vesiiM lahUaDai, kaMdalI pari deha! A A kaha kima chAMDIi, viSayasukha eha 36 / / mAta sItAde... tAtavacana hIaDai dharI, mani AMNiu uchAha / pANigrahaNa karavauM sahI. lii narabhava lAha ||37 / / mAta sItAde... dIkSAkanyA AdarI, hai dohilaM dev| (sAlaDu) vara jali bhIjIi, gAjai guhirU meha / / 38 / / mAta sItAde... pagi-pagi kAdavaDo hivau2, tADhA23 vAjaiM vaay| ghari-ghari bhikSA mAgavI, vacha dohilaM kAya [39 / / mAta sItAde... sIala bhoaNa" hoasai, nahI adhikuM ves| jaravANI pANI pIivauM, karavau gurUAdesa / / 40 / / mAta sItAde... UnhAlai diNavara tapai, vAjai UnhIa6 lUNa / tapa-japa-saMyama pAlivauM, saMthArau bhUa / / 41 / / mAta sItAde... sIAlai sII karI, vaccha paDisai tussaar| vanamAhe hosii vAsaDau. kuNa karisii sAra / / 42|| mAta sItAde... UnhAM pANI viharIa, bhoaNaha asAra / AtApana ati dohilI, kAkari29 saMthArU ||43|| mAta sItAde... For Private and Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 12 www.kobatirth.org vaDapaNi saMyama leaje, vacha kahIuM kIjai / saMsAranA sukha AdarI, bhavalAhu lIjai ||44 // 1 || DhAla helaDInu || paya paNamI nIya tAta, vAta vimAsIya hIyaDalai e / avara sahodara mAta, saMyamalacchI AdarUM e / / 45 / / Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sAha caMpaka manaraMgi, aMgaullAsaiM guru vInavyA e| lagana gaNAvauM sAra, nAri karai UAraNAMe / 47 / / tAta mA lAu" vAra, jaI sugurU tamhe vInavau e / siriudayanaMdisUrirAya, pAyakamala tamhe anusarU e 1146 || sitambara 2013 || DhAla - tripadInu // ucchava mAMDai caMpaka sAha, lIi athira lacchInu lAha / sAha kuMkuMtrI mokalai e / / 48 / / - mAta sItAde... gAma - gAmanuM zrIsaMgha lAvai, sAha caMpaka mani rUaDU bhAvai / zrIvIyapAra na jA [vA] pAmIi e ||49 || durlabhakumara varesii dIkSA, saMgha-sajanamana tatakhaNi harakhyA / nirakhyA kuMara manarUlI e ||50|| savi siNagAra karI vara bAlI, pahirai nava raMga rUaDA phAlI ! lAlI aMga azeSanIe ||51|| sIsa mukuTa sohai siNagAra, uravari motIa - rayaNahAra ! ahIM eka gAthA mULapratamAM chUTI gaI lAge che. TolI milI-milI tihAM Avai, sAha caMpakanaMdana baddhAvai / karAvai UAraNAM e / / 52 / / For Private and Personal Use Only sAra tukhAraiM Aviu e / 53 / / loka aTAle" milIA nirakhai, joIi nayaNe kuMara harakhai / dhana kuMyara jiNi avatariu e / / 54 / / *
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara * 32 13 / / DhAla-Ucu / / suhAsiNi(NI) hariSaiM kahai, savi suMdari(rI) karau shRNgaar| siri cUnaDI oDhI aphara, kari kaMkaNa cUDIa sAra | pAe neura raNajhaNakAra ki, durlabharAja vadhAvIi e 1156 / / AMkaNI / / tilaka ThavI cokhe karI, vadhAvIi suhAsaNi(NI) bAla | vaccha pratape tuM saMghasiu cira kAla jasa rUaDauM e dIpai bhAla | koTai dIsai e phUlaha mAla ki, bAlakuMara jagi jANIi e / 57 / / savi suMdari... sajana sahU ko sAMcarau, jANe abhivana sohai sursaal| vAjaI vAjina tivala kaMsAra, .......[ahIM eka pada khUTe cha.] rAya raMjaNa nAcai pAtra causAla ki, bhAlatilaka motI jaDiuM e 58 / / savi suMdara... || DhAla-vIvAhalAnu / / iNi pari ucchavi AvIu e, vAjitra vAjai e rNgi| aMgi ANaMda abhinavau e (AMkaNI) oghau tatakhiNi ANIu e, kari kaMkaNa samavaDi thaapi| cauthu maMgala varatIu e, gure" iMdranadi muni dIu nAma 158 / / zrI uda....(?) hAtha melAvai muhapattI eTha, paraNIya saMjama naari| paMca mahAvrata UcarIAM e, pAlai khaDaganI dhAra [59 || zrI udaya... sAhelaDI re tihuannjnnsinngaar| sAhelaDI re rUpiiM devakuMmAra / / sAhelaDI re aagmrynnbhNddaar| sAhelaDI re labadhii goyamaavatAra ||6011 (AMkaNI) bhaNI guNI Agama sayala, jANa huu, municaMda / jANe suragurU avatariu, sAhelaDI re mohanavallI kaMda ||61 / / * A DhALa chaMdamAM barAbara besatI nathI kyAMka caraNa vadhAre kyAMka ochu lAge che. For Private and Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 14 sitambara - 2013 kSamA sarasau tapa karai, lii vizuddha aahaar| eka dhyAni arihaMta vasai, vAdI moDai maann| teNi karI diNayara samau sAhelaDI re duria-timira-haranAra 1162]] / / DhAla-phAganu / / ahe mayaNarAya ima bolai e, tolai e kuNa munniN(nnii)d| tAjI harihara munivara, kiMnara diNayara iMda ||63 / / brahma mahesara Isara, pArAsara rahanemi, ApaNI ANa manAvIa, AvIa jIpuM khevi37 majha Agali kuNa munivara, suravara sevaka jAsa, mayaNadUta tava pAThavai, Avai munivara pAsi / / 64 11 yauvanadUta paThAvIu, AvIu munivara paasi| mAna muMkI tuM munivara, Adari mayaNa- vAsa !65 / / hasI karI munivara jaMpai e, kaMpai e sesa pAyAli / jaI mayaNanai vInave, AvIu tujha khaikAla [66 / / manivara karaiM sajAI, lAI nahIa lagAra | saMgrAma hui sajAI", lAI malA isi vAra ||67 / / jJAnaTopa Aropai e, thApai e siilsnnaah| tapa-japa aMgAragAuli lii, muni dharI uchAha 168 / / chatra cAritra turaMgama, Agama upazamasAra / senAnI muhavaDi1 kIu, kSamAkhaDaga lii dhAra ||69 / / sAmaMta dIsai rUaDA, vaDA mahAvrata paMca / dasa vidha saMyama udbhaTa, subhaTa2 karaiM nahI khaMca / / 70 / / 11 DhAla / mayaNarAya mani kopa dharInai, mastaki maayaattop| aMgAragAuli krodha lobha, be nArI kuMjara Aropa / / 71 / / For Private and Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara - 32 ika jhUDai ika bUDai, samaraMgaNi sAmhai jAi jiitu| mayaNa manAviu ANa (AMkaNI) ATha mada huA subhaTa sajoDA, ghoDAM iMdiya paMca / asatyavAda karavAla UlAlIa, yuddha kIu prapaMca / / 72 / / machara tihAM senAnI thApIa, ApIa dNbh.....| pramAdapurUSa selahatuM sArai, sAta vyasana jhUjhAra ||73|| vIra dhIranaI bIDA Apai, bihuM dali mAna apaar| sajja thaI samaraMgaNi Avai, khehiMI chAhiu diNakAra 1174 / / eka ekanaiM haNavAnA, kai mUMkai khddgprhaar| eka cheka thaI TAra TaMpAvaI5, sohAvai tiNi vAra 175 / / bihuM dali bahulA Dhola dhrasUkai, cUkaI ika hthiiaar| siri viNa ika dhaDa-dhaDaha jhUjhai, sIjai ika tiNivAra 76|| turi47 tivila8 kaMsAlA, vAjaiM bhAjaiM subhaTa samUha / vakra cakra tAkIi mUMkai, bhUkao9 thAi deha ||77) / iNi pari bihuM dali jhUjha karatAM, mayaNa mUkAviu bANa / bhUjabali nItu mayaNarAya tihAM, kAja caDiuM praramANi 178 / / / / DhAla / / munivari jayasaMpada varI e, tava vAjai duMdubhi daDa-duDi e| dhavala-maMgala dii suMdarI e, vara nAri vadhAvai milI-milI e |79 / / zrIsomajayasUrisIsU e, muni pratapau koDi varIsU e| ahavi dIiM AsIsU e, jasa praNamai naravarasIsU e 1180 / / suhaguri guNavaMta jANIu e, java girUi zrIsaMghi vakhANIu e| sAha puMjai nIya manarUlI e, vInavIA sahigurU saMghi milI e / / 81 // pATaNi nayara majhArU e, vara osavaMza siNagArU e| vitta vecai apArU e, sAha puMjau ati suvicArU e ||82 / / For Private and Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 16 sitambara - 2013 iMdranaMdi muni thApIA e, gure paMDitapada tihAM ApiuM e| viharai desa-videsU e, zrIsomajayasUrinA sIsU e ||83!! | DhAla / ahammadAvAda nayara bhalauM, jihAM vivahArIA maahi| sajana milI vimAsiuM, lIi lacchI kerau lAha ||84 / / mRganayaNI savi sAmahI, jaI vInavai e patA hricNd| AcArijapada thApivA, saMgha hIaDai e atihiM ANaMda !!85 (AMkaNI) IDari gaDhi jaI vInavyA, lkssmiisaagrsuuri| sonI lagana gaNAviuM, vitta vecaI patA haricaMda bhUri 1 / 86 / / zrIiMdranaMdisUri thApIA, ApIa sUrinu maMtra / patA haricaMda manoratha phaliu. vAjA vAjai e nAcaI pAtra |87 / / / / DhAla / / INe mahochavi thApIA, ApIA sUrimaMtra sArU e| sArIa nArIa pahirI e, bolai e maMgala cyArI e 118811 gaNahara guNamaNi bhariAM, varIA dIkSAkumArI e| sohai e zazisama vayaNU e, nayaNU e upazama pUrI e ||89|| pAMca mahAvrata pAlai e. vAlai e manaha apArU e| yatipati samitihiM samitu e, gupatu e gupatihi cArU e / / 10 / / zazahara zazigaNa sAgara, nAgara naravara vArU e| praNamaI suhagurU sArU e, vArI e vikathA e bhArU e 191 / / || DhAla / sakala suhAsiNI e. tumhe karU sinngaar| gAu maMgala dhavala rasAla, sohai suMdarU e, rUpi puraMdaru e / / 12 / / AgamaAgarU e jisiyAM goymsaami| durIapaNAsai lIdhai nAmi, kAmitasuratarU e, gAvau suhagurU e 1193 / / For Private and Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara - 32 17 zrIiMdranaMdi gurU e, zIlaI vyrkumaar| bhaviakamalabohaNadiNakAra, vANI selaDI e, mohaNavelaDI e 198 / / / DhAla / / desa-videsaI viharaI e, bohaiM bhviiannthaatt| soraTha surATha savAlakha, marahau magadha murAri ||96 / / gUjara kaMkaNa kalahatha mAlavau aMga tilNg| marUmaMDala jAMgala valI, aMkaja apada palaMga / / 97 / / dakSiNadese vicakSaNa, vAdI praNamai e paay| namaiM naresarakoTI, koTI dhaja nararAya 198 / / mahIali mahimAAgara, gaNadhara gunnasNkh| sahasa jIbhai nai mukhi hUi, toi na lAbhai e saMkha / / 99 / / zrIiMdranaMdisUri munivara, pAyakamali aliavAsa / sIsa lesa ima vInavai, pUrita majha mana Asa / / 100 / / zazahara merU mahIdhara, diNayara grahagaNa vaas| tAM lagai pUrau suhagurU, zrIsaMgha kerI Asa / / 101 / / saMvata panaracyAlIsa(1540), Upari suMpIa............(?)! phAguNa sudi paMcami dini, vIvAhalau vikhyAta / / 10211 bhAvAnaMda paMDitapavara, pAya namI lAsa* majhAri / vIvAhalau UmAhalau karai, nava-nava rasi sAra ||103!! maNai guNaiM nara-nArIa, hIaDalai gharI ANaMda / vinaya viveka maMgala valI, teha gharI lacchIvRMda / / 108 / / / / iti zrIiMdranaMdIsUrINAM vIvAhaka: ||ch| For Private and Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 18 sitambara - 2013 zabdArtha 1. AzIrvAda 2. nirALI 3. rekhA 4. svapnamAM 5. janmyo 6. evI 7. snAna (?) 8. poDhADe - suvaDAve 9. ramata 10. talanA puSpajevI 11. dhanuSa 12. jIbha 13. avanavI-judI judI 14. nizALamAM 15. nAma? 16. sagAMvahAlAM 17. jIvatara 18. DAbhanA pAMdaDe 19. gabharAyu 20. umara 21. hA hA (AghAta janaka zabdo) 22. haze 23. ThaMDA 24. bhojana 25. (juvAra- pANI?) 26. unI 27. paDaze 28. vatsa (putra) 29. kAMkarA upara 30. lagADo 31. ovAraNA 32. sADI 33. jharUkho 34. hAthamAM 35. gurue 36. talavAra 37. atyAre 38. svAdhyAya 39. goLA 40. ghoDA 41. movaDa-AgaLa 42. yoddhA 43. dhULathI 44. chAMyu 45. kUdAvaq 46. siddha thaq-jItI jaQ 47. raNaziMgu 48. Dhola 49. bhUkko 50. eka prakAraceM vAdya 51, badhAne 52. koMkaNa 53. bhramara 54. gAmanuM nAma For Private and Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Adi jina vivAhalo hirena dozI mArugurjara sAhityamAM bhakti ane urminI abhivyakti karatI keTalIya kRtio maLe che. sAhityano vaibhava mArugurjara kRtiomAM Theka-ThekANe patharAyelo jovA maLe che. kavinA samarpaNabhAvamAMthI nitarelI racanAomAM bhakti ane ahobhAvanI eka teja zabdadhArA maLe che. enA vAMcana-manana ane ciMtanathI kartAe anubhavelI bhInAza ane zItaLatAno anubhava ApaNane paNa thayA vagara raheto nathI. __ Adizvara paramAtmAnA jIvanane saMkSiptamAM suMdara rIte rajU karatI kRti Adi jina vivAhalo atre prakAzita che. Ama to A prakAranI kRtinI racanA pAchaLano uddeza tIrthaMkara bhagavaMtanA caritranuM varNana ane emanA pratyenI bhaktithI prerAIne emanuM guNagAna ja mukhyatve hoya che, to sAthe sAthe jana sAmAnyane saraLatAthI emanA jIvanano paricaya paNa maLI jAya evA hetuthI AvI kRtionuM nirmANa thatuM rayuM che. tIrthakara bhagavaMtanA jIvana prasaMgane varNavatA varNavatA ahobhAvanI chIpamAMthI maLI AvelA motI jevI suMdara kalpanA ane enuM varNana e kRtinI upAdeyatAmAM vadhu umero kare che. anubhUti ane bhaktinI mAMDIne vAta karatI keTalIya kRtio Aje upalabdha che. emAMnI ja eka kRti eTale Adi jina vivAhalo. 44 DhALanA 243 padyomAM A kRtiAkhI vistare che. kRtinA nAmathI ja kartAe potAnA kathita viSayane spaSTa karyo che. Adizvara paramAtmAnA jIvananI AsapAsa banatI ghaTanAnuM suMdara varNana kavie raju kaTuM che. kRti paricaya : mAtA sarasvatI ane zAsanadevIne praNAma karI, emanI sahAyathI A kRtinI racanAno prAraMbha kare che. prAraMbhanI 10 DhALamAM bhagavAnanA pUrvabhavanuM varNana karavAmAM AvyuM che. kavie kyAMka kyAMka saMkSiptamAM to kyAMka yogya vistAra sAthe bhagavAnanA pUrvabhavanI vAta raju karI che. 11mI DhALathI RSabhadeva prabhunA jIvananI vAta zarU thAya che. paramAtmA mAtAnI kukSie padhAratAM marUdevI mAtAne AvelA cauda svapna ane prabhuno janma thayA bAda iMdra dvArA thayelA janma mahotsavanA varNanamA kavie suMdara raMga pUryA che. kavie prabhunA bALapaNa ane prabhunI dehayaSTinI suMdaratAnI vAta vividha upamA sabhara karI che, paramAtmAnA 34 atizayone paNa kavie kRtinA mAdhyame varNavI lIdhA che. 18mI DhALathI kavi paramAtmAnA lagna avasaranI vAta kare che. lagna prasaMge iMdra ane iMdrANI sahita deva-devIoe karelA utsava ane AnaMda maMgaLanI vAta A For Private and Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 20 sitambara - 2013 DhALamAM kavie bahu vistArapUrvaka karI che. iMdra ane iMdrANI sunaMdA ane sumaMgalA sAthe paramAtmAnuM pANigrahaNa karAve che. kALa pasAra thAya che. kramazaH yugalikonI vinaMtIthI paramAtmA A avasarpiNI kALanA prathama rAjA bane che. tryAMzIlAkha pUrva gRhasthavAsa bhogavI saMyamano avasara jANIne sAMvatsarIka mahAdAna ApI siddhArtha vanamAM paramAtmA chaTTanuM paccakkhANa karIne dIkSA grahaNa kare che. sUjhato AhAra ke pANI paramAtmAne na maLatA eka varSanA upavAsa thAya che. eka varSa pachI zrI zreyAMsakumAranA hAthe paramAtmAnuM pAraNuM thAya che, A avasarpiNI kALamAM sau prathama supAtradAnanI paraMparA pravarte che. paramAtmAe jyAM pAraNaM karyu tyAM zrI zreyAMsakumAra stupa banAvI. e sthAne paramAtmAnI smRttimAM roja bhakti kare che. eka hajAra varSa deza-videzamAM vicaratA paramAtmAne ayodhyA nagaranI bAjunA zakaTamukha udyAnamAM nyagrodhanA vRkSa nIce sUryodayanA samaye kevaLajJAna prApta thAya che. devo kevaLajJAna kalyANakano mahotsava kare che. samovasaraNanI racanA thAya che. marUdevA mAtA bharata sahita badhA ja putro paramAtmAnI dezanA sAMbhaLavA Ave che. anitya bhAvanAmAM rata marUdevI mAtA kevaLajJAna pAme che. kavie paramAtmAnA samovasaraNa atizaya ane dezanAnA prasaMganuM suMdara varNana prastuta karyu che. e samaye caturvidha zrI saMghanI sthApanA thaI. paramAtmAnI dezanA sAMbhaLI vairAgyavAsita thaI 500 bhavyAtmAoe cAritra grahaNa karyu. rAjA bharata cakravartIpaNuM prApta karavA bAhubalI vigere 98 bhAIo pAse potAnI ANa manAvavA kaheNa mokale che. rAjA bharatanI AjJA mAnavA koI taiyAra nathI. tyAre pitA RSabhadeva pAse jaI AnuM samAdhAna meLavavAnA hetuthI 98 putro paramAtmA RSabhadeva pAse AvI, badhI vAta jaNAve che. paramAtmA rAjya mATe laDavA AvelA 98 putrone pratibodha pamADe che. pratibodha pAmI 98 putro cAritra grahaNa kare che. bAhubalI paNa bharata sAthe yuddha thayA pachI vairAgyathI cAritrano svIkAra kare che, prabhu jove che ke enAthI nAnA baMdhu munivarone vaMdana karatA bAhubaline abhimAna aTakAve che, AthI bAhubalIne bodha pamADavA brAhmI ane suMdarIne emanI pAse mokale che. baMnne baheno bAhubalIne vIrA morA gaja thakI utaro jevA zabdothI bAhubaline jagADe che. bAhubalI jevA prabhu pAse javA mATe paga upADatA kevaLajJAna pAme che. prabhu kramazaH vihAra karatA aSTApadaparvata upara padhAryA. tyAM dazahajAra sAdhuo sAthe aNasaNa svIkArI, paramAtmA mokSe padhAryA, devatAoe AvI emanA nirvANakalyANakano mahotsava karyo. Ama paramAtmAnA jIvanamAM banatI ghaTanAone kavi potAnA ahobhAvasabhara zabdo ApI suMdara rIte varNave che. kavi chellI kaDIomAM For Private and Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 21 zrutasAgara - 32 A kRtinI racanAnA phaLa svarUpe bhavo bhava paramAtmAnI sevA ane paramAtmAnI bhakti mAMge che. A dhavalanI racanA karatA je kAMI virAdhanA thaI hoya tenI kSamA mAMgI A kRtinuM samApana kare che. kartA paricaya: kRtinI chellI kaDIomAM maLatA sevaka zabda anusAra A kRtinA kartA sevaka hovAnI saMbhAvanA che. kRtinI 17mI DhALanI chellI kaDIomAM vaparAyela .......lakSmIta' sAgara A padathI emanA guru tarIke lakSmIsAgarasUri mahArAja hovAnI saMbhAvanA vyakta thAya che. AvA ja ullekha vALI jai.gU.ka(dvitIyaAvRtti)mAM bhA. panA 482mAM peja upara noMdhAyelI racanA zAlibhadraphAgunA aMte paNa sevaka zabdano ullekha maLe che. jo ke e kRtimAM lakSmIsAgarasUri mahArAjanA nAmano spaSTa ullekha maLe che. jai.gU.ka.nI navI AvRttimAM A kRtikartA zrIvaMta sAthe noMdhAyelI che. pAThAMtaramAM maLatA aMtima vAkyamAM zrIvaMtanA nAmanA ullekhathI A kRti zrIvaMtanA sthAne mUkAI hovI joIe. jJAnamaMdiramAM A kRtinI 8 thI adhika hastaprato che. emAMnI keTalIka prato to kRti racanAthI AsapAsanA samayamA lakhAyelI che. A dareka pratomAM kartAnA nAma tarIke sevakano ja ullekha maLe che. A kRtinA kartA tarIke sevakane gaNavA ke zrIvaMta levA e bAbate vidvAno jaNAve e ja AzA... prata paricaya : A kRtinI hastaprata amArA jJAnamaMdiramA 1405 naMbaranA kramAMka para noMdhAyelI che. A pratamAM kula 15 patro che. ane 26411 enuM parimANa che. emAM 12 lAInamA 36 jeTalA akSaro noMdhAyelA che. pratanA madhyabhAgamAM cokhaMDu che. emAM cAra akSaronuM Alekhana thayuM che. pratamA khane mATe Sano upayoga thayo che. kyAMka paDimAtrAno paNa upayoga thayo che. thoDA lekhanadoSo hovA chatA A prata pAThanI draSTie ghaNI sArI che. akSaro suMdara che. kyAMka kyAMka pratilekhaka dvArA kaDI kramAMka ApavAno rahI gayela che. pAThano anvaya karatA padaccheda cihna ApelA che. aMka ane daMDa mATe lAla syAhIno upayoga karavAmAM Avyo che. temaja patra kramAMka sthAna para vividha rekhA citranuM citraNa maLe che. pratanA pahelA pAne ane challA pAne suMdara citra puSThikA citrita che. pratanI cAre bAjunI kinArIo adhika upayoganA kAraNe khaMDita thayelI che. khaMDita ke beTita pATha ane gAthAone yogya cihna ApI bAjumAM ke hAMsiyAmAM utArelI jovA maLe che. patilekhana puSpikAnA AdhAre A prata vi. saM. 1612mAM poSa suda panA guruvAranA lAbhapuramA zrAvaka lADAnA paThana mATe lakhAyelI che. For Private and Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Adi jina vivAhalo gaI! ||zrI gurubhyo nmH|| ||ddhaal-viivaahlu|| zAsanadevIa pAya paNamevIya, mujha mani eha UmAhalo' e| mAta sarasati taNai sahIya', supasAulai gAisiuM riSabha vIvAhalu e / / tera bhavaMtara mUla caritravara, bhAviiM bhaviyaNa sAMbhalu e| dhaNa-kaNa-kaMcaNa rAja-rANimasiuMa, parabhavi-ihabhavi jima milu e / / 1 / / || JTaka || melIu sAratha sakala leI, jAma vATiiM caaliio| dhanasAra sArathapati sugurusiuM, tAma variSA AvIu / / cumAsi lAgI hariya jAgI', cAlavA koi navi lhi| kaMdamUla AhAra karatAM, loka sahU tihAM kaNi rahai / / 2 / / zrIdharmaghoSamuni bahU parivArasiuM, tapa upavAsa ghaNA karai e / mAsa cihuM taNai ati dhana manamAMhi, sAdhu nigraMtha ciMtana dharai e / / pUjya aNagAra e na lii asUjhatUM, mai puNa na karIa kiM pi sAra] hivai prabhAtiiM jaI dAna phAsUa*, deI khAmasiuM aparAdha vAra-vAra !3!] || JTaka / / ima vAra-vAra vimAsatA', tava sahasrakiraNa paragaTa thayA / sugurunai AmaMtravAnai, dhanasAra sArathapati gayA / / atibhAva bhAvI, ghRta vihirAvI, sAra samya(ma)kitta paamio| bIjai e, bhavi uttarakuramAhi, yugaladharmii AvIo ||4|| || DhAla-jalahI(hi)nI / / trihi palyopama bhogavI, yugala taNA vara bhog| trIjai bhavi avatarIA, sura saudharma saMyoga 111|| For Private and Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara - 32 cauthai bhavi mahAvidehamAMhi, vijai gaMdhalAvatI naam| vakhArAgiri pAsaI, gaMdhasamiddhapura ThAma / / 2 / / mahAbalarAya tihAM hU(huA, nAstikamata(ti) aticNdd| svayaMbudha maMtrI tehanaI, zrIjinadharma akhaMDa / / 3 / / eka dini svayaMbudhi, bhAMjIu nATaka rNg| vAda karIanai kumatanu, rAyanai pADIu bhaMga / / 4 / / bUjhavio rAya maMtrI kahai, sAMbhali taM svivek| tuhma AUkhU sadaguri, Aja kahiuM mAsa eka ||5|| tiNi kAraNi maI bhAjIo, nATaka Aja nriNd| hivai jima jANu tima karu, sAMbhalajyo janavRMda ||6|| || DhAla-UlAlu / / tu rAya manihiM vimAsai, kisiuM karisi ekai maasiN| haI-haI giu bhava AlisA, jai na bAMdhIya pAli ||1|| hUM viSayArasi rAtu", janama na jINiu e jAtu / ima jhUraMtA e dukhabhari kahai, tujha saraNi maMtrIsara / / 2 / / maMtrI bhaNai ma ma dukha karauM, hiva tumhe Atamahita kru| eka dina cAritrayogi, pAmai vaimAnika bhoga / 1311 karI aTThAhI(i) mahotsava, zrIjinamaMdiri uchava / lii saMthArA e dIkSA, karai maMtrIsara sikhyA55 / / 4 / / anazana pAlIya sAra, sura IzAna majhAri tihaaN| lalitAMga thayA suravara, svayaMprabhA tasu ghari apachara ||5|| te nirnAmikA jIva, tehasiuM prema atIva / te zreyAMsakumAra je, husyai prathama dAtAra / / 6 / / // DhAla-cAMdalAnu / / chaThai e bhavi mahAvidehamAhi, lohArgalapura sAra] vajrajaMgharAya tihAM haUA17, saguNa sarUpa udAra ||1!! For Private and Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 24 sitambara - 2013 dhana-dhana vajrajaMgha naravaru, dhana te zrImatI nAri / riSabha taNai ghari je husyai, zrIzreyAMsakumAra ||2|| || drUpada / / svayaMprabhA jIva te avatariu, nayarI puMDarIgiNImAhi! vairaseNa cakravarti ghari, zrImatI kuMari jAya ||311 dhana-dhana vajrajaMgha... kumarI pUravabhava sAMbhariu, prIyasiuM premaapAra / pUravabhava kaMta jhu(jo) milai, tu paraNisi suvicAra ||4|| dhana-dhana vajrajaMgha... karIya pratijJA mUni rahI, dhAvi" kariu upAya] paTi lakhI pUravabhavacarI, lahiu vajrajaMgharAya / / 5 / / dhana-dhana vajrajaMgha... harakhii te behu paraNAviA, puhutA nija puri Apa! caDatai e pakhi jima caMdalu, tima vAghiu teja pratApa ! 6 } / dhana-dhana vajrajaMgha... / / DhAla-svAmIa sapana saMbhAlIie / vairasenarAya vrata lIuM e, nija putranaiM rAja sayala dIuM e tIrthaMkara pada pAmIA e, AThakarmanA vairI nAmIA e / / 1]| putra te parabali rAhAviu(?) e, tava vanajaMgharAya bolAvIu e| caturaMgabala leI cAlIyA e, tava vairIa savi nAsI gayA e 112 / / valatAM munivara vAMdIA e, doi kevalI mani ANaMdIA e! zrImatI baMdhava te bahu e, vAMdInai cAlIA te sahU e / / 3 / / / / DhAla-sarasati sAmiNi kariu pasAu / / mAragi naravara rANIya sAthi e, jaMpai e isiuMa vairAgasiuM e| dhana eha munivara nAhanA lahUaDA, cAritra pAlai e bhAvasiuMe / For Private and Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra zrutasAgara - 32 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir // trUTaka // bhAvasitaM pAlI jANa, pAmIuM kevalanANa / huM viSayanai rasi ratta, navi lahiu eha bhavajatta* !! eha bhava na jANiu jAatonai ", pAMcai iMdrI bholaviu / Agai zrIjinadharma pAkhai, bhavaanaMtA rolaviu ||2|| hiva hUMa ghari jaI putra rAjai ThavI, cAritra, lesiuMa tijIa bhog| zrImatI bhai tumha sAthi amhe leisiu, saMyama vrata-tapa taNA yoga || // truTaka // ima yoga karivA bhAva, AvIu nija ghari rAu (ta) ! nisi nIM( niM) dra nAvai seji", rANIa rAja heji / / rANIa rAjA manihi ciMtai, kimai dinakara Ugamai / ghara-vAsa chAMDI liuM cAritra, mAharai mani ima gamai ||3|| ima karI puDhi rAyanaI rI ( rA ) NIya, putra na jANai teha pari / rAjanu lobhIa nisibhari AvIya, viSadhUmra kIdhau sUyaNaghare ||4| || lUTaka / / viSadhUmanu thiu vyApa, rAyaiM te chAMDiu aap| doi jaNA kAla karaMti, yugalIAM tihAthI huMti / / yugalIAMthI kAla karInai, haUA sohama suravarA / AThamai bhava zrIriSabha jinavara, thayAM bhoga bhogIsUrA || / / DhAlA-caMdanabAlAnu || || navamau bhava sAM[bha]lu e / / mahAvideha e sakhI kSetra majhAri, vaccha vijayadhana kanakaM bharI e / prabhaMkarA e purIaccha (cha) i vizAla, kesava vaidya tihA kaNi hauA e / milIyA etasu cyArai e mitra, rAyasuta maMtrIsuta zreSTiputra / cauthu e sArathapati putra, ekaThA milai te vaida ghare 119 || // trUTaka || vaidanai ghari AviA tava viharatA zrI munivarA / kRmi koDha saghalUM saira" vyApiuM, tohi USadha navi karA / For Private and Personal Use Only 25
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 26 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sitambara 2013 te mitra cyArai vaidanai~ kahaI, loka bahu dhana khAdhau / puNa muni-yatI (ti) nI sAra kIjai, eha mAga na lAdhau ||2|| vaida kahaI to sAMbhalu e, mAharai e nathI usaDa" doi / ratanakaMbala bAvanacaMdanUM e. kotIAevaNi" hATi te hoi tu / / teha cyAri levA gayA e pUchai e. tasa seThi vicAra te kahai sAdhu paDIgasiuM e / karisiuM e sakhI janamapavitta, ApaNauM ima tArasiuM e ||3|| // truTaka // tArasiuM ehavAM vacana nisuNI, seThi mani ANaMdiu / te mUlapAkhai" usaDa deI, bhAva bhAviiM bhAvIu / / te kumaranA bahubhAva dekhI, vairAgiiM cAritta lIuM 1 kevala pAmI mugati pahutA, seThi bhavasaphalau kIu ||4|| // DhAla vaDau nesAlAu e || For Private and Personal Use Only - riSinuM... tu teha pAMcai e AvIA e vanamAhi sAdhunai pAsi ||1|| troDa e karmanI koDi tu, puNyapotai bharai e ||2|| || drUpada || mardanA daIa telasiuM e. kADhIA koDhanA jIva || 3 || ratanakaMbala sira vIMTIu e caMdana lagADIuM aMgi ||4|| jIva ane te pariThavyA e, ima kariA sAdhu nIroga ||5|| sAdhunu , dharma pAMcai karI e, chaThau zreyAMsanu jIva // 6 // bAramai kalapi te sura hauA e, dasamai bhavi jiNarAya e / / 7 / / riSinuM... riSinuM... riSinuM ... riSinuM... // DhAla - AdanarAya pahutalA jAma || igyAramai bhavi mahAvidehamAMhi, puMDarIkiNI nayarI tihAM ThAhi / vairasena naravara rAja karaMti, jinajIva vajranAbhakumara havaMti ||1|| bAhU subAhu pIDha mahApIDha cyAri, pUrava mitra tasu baMdhava cyAri / vairasenarAya te achai jiNaMda, cAritra li (lI) i karI kumaranariMda ||2||
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara - 32 27 vajranAbharAjA rAjya karaMtA, cakra Upannua SaTakhaMDa jiitaa| sAdhu veyAvaccataNuM eha puNya, pAMcai bAMdhava te vilasai dhanya ||3|| sattarilAkha pUrava gharavAsi, pachai pitA tIrthaMkara pAsi / pAMcai bAMdhava lIi e cAritra, dvAdazAMgI bhaNai pahilau putra ||4|! 43 || DhAla-UlAlu / / vIsathAnakavara sevI, tapa-japa bahuta karevI! tIrthakarapada bAMdhai, ima te Atama sAdhai ||1|| bAhu veyAvacca nita karai, cakravarti padavI te dharai / kitikarma karai subAhu, bAhubala bAMdhai so sAhu / / 2 / / pIDha-mahApIDha doi, karai adekhAI5 soi| strIkarma teNaie bAdhiuM, karisaM ApaNuM alAdhau6 / / 3 / / chaTThau se(zre)yAMsajeM jIva, anazana karIa atIva / haUA anuttari suravara, tihAM Ayu tetrIsasAgara ||4|| // DhAla-11 / / jaMbUadIvaha bharahakhaMDi, parvata vaitADhya chai nAmU e !! tehathI dakSiNa disi bhaNI, sAta kulagara kerAM ThAmU e 111 / / vimalavAhana pahiluM hUyau, cakSukhemA-jasavaMta nAmU e| abhicaMdra-prasenajita sahI, marudevA chaTho abhirAmU e // 12 // nAbhi kulagara chai sAtamu e, marudavA tasu gharinArI e| rUpasobhAgaiya e AgalI, sIlavati anai sadAcArI e !3!! vairanAbha jIva te sura cavi, AsADhI cauthi aMdhArI e ! uttarASADhi nakSatri thayai, marudevA kUkSi avatArI e ||4|| mAjhima57 rayaNI nI(ni)drabhari, dekhai supanA dasa-cyAru e| prabhAti UThIa priya kanhai, pUchai varasapana vicArU e ||5|| For Private and Personal Use Only
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 28 sitambara - 2013 / / DhAla-sohalAnuM / / dhavala 8 sabala sohamaNu re, vRSabha pahila dITha [1] / UMcau aMjanagiri samu, bIjau bIjau gayavara dITha tu / / dIThAM svAmImaiM sumiNaDA e, supanA taNuM phala eha tu! guNanidhi suta tumhe janamisiu e, kulagara kulagara mAhi pradhAna tu ||1|| dITho svAmI... sI(siM)ha atihiM abIha AvI, mujha ucchaMgideg baITha [tu| lA(la)chi ati li(lI)lA karaMtI, mujha ghara ghara mAMhi paITha tu ||2] dIThAM svAmI... kusuma parimala mahimahaMtI, phUlamAlA sAra ti! ati soma sI(zI)tala, amiya jharatu chaThau chaThau caMdra udAra tu ||3|| dIThAM svAmI... sahasakiraNa ati dIpatu, sAtamau tejikamAla (tu / prAsAda Upari dhajA laTakai, UMcIya UMcIya atihiM vizAla tu ||4|| dIThAM svAmI... puNyanA bhaMDAra sarikhu, dIThau pUraNakuMbha [tu|| padamasarovara udaki bhariu, kamaliI kamaliI karIa sazobhatu / / 5 / / dIThAM svAmI... atia mAnai udaka bhariu, dIThau sAgarakhIra [tu] 1 suravimAnai tihAM padhAriu, chAMDiya chAMDiya te nija thAhAra" tu / 16 ! ! dIThAM svAmI... ati amUlika ratananI re, rAsi teji virAja [tu| aganijAla karaMtu dekhI, jAgIya jAgIya kaMta huM Aja tu || 7 !! dIThAM svAmI... For Private and Personal Use Only
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra zrutasAgara - 32 www.kobatirth.org || DhAla - jisau manorathanu || zubhadivasai suta janamIu mAMDIiM, caItra aMdhArA e pakSamAhi / AThami divasa dhana rAsi (zI) zasi AvIu, sIta samIraNa vAuIu e ||1|| Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir janamakAliI sahU tribhuvana sukhI thayau, nAbhikulagara mani harakhIyA e / Asana kaMpai e disAkumArinuM, avadhijJAni jina nirakhIyA e || 3* || chapanakumArI ekaThI miliyanai, Avai e janamadhari ulhasI e / mAi pAe lAgI anumati mAgIa, sUtikarama karai dhasamasIa ||4| nAr3Ia-dhoI aMga pakkhA (kSA ) lIa, vastra - AbharaNa pahirAvIA e / seji pAsai te saghalIa baisai e, dhavalamaMgalagIta gAIA e ||5|| || DhAla ghoDInI || || eka tejaNI ghoDIe || mAi dhanna sapuNya tUM, dhana jIvI torI Aja / taiM sakala sobhAgI, janamyA zrI jinarAja ||1|| cirajIvau tAharu nAnhaDIu, tribhuvanakerau rAya / pratapura tAharu bAlU aDDu, suranara sevai pAya / / 3* || || drUpada || bIhArI tAharI kUkhaDalI, balIhArI tAro vaMsa (za) 1 jihAM jagaparamesara, avatarIA rAyahaMsa ||4|| eha kula taNu dIThu, tai kuli kalasa caDAvyu / eha tujha kulamaMDaNa, jagajanatAraNa Avyu // 15 // sura-asuranai kiMnara, vidyAdharanI koDi / ehanUM sahU kiMkara, pAi paDai karajoDi ||6|| 29 For Private and Personal Use Only cirajIvau... cirajIvau... cirajIvau... cirajIvau... pratilekhaka dvArA ahIM kaDI kramAMka naMbara 2 ApavAnuM rahI gayela che. paraMtu atre sudhAro karela che.
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 30 sitambara - 2013 zatazAkhA pasaru, eha taNau privaar| ima dhavalamaMgala gAi. baiThI chapanakumAri |7|| cirajIvau... || DhAla-pUrI re enutI yazomatI e || haUu AsanakaMpa, surapati mani kopiiM caDiu e| jANiu janama jiNaMda, ko e sayala tava upasamiu e |191! harakhiu sohamaiMdra, sIghAsaNathI UThIA e| doi karajyoDI sAra, karai zakrastava ulhasIya {2|| janama mahotsava kAji, haraNagameSIha kArIu e| melI suranI koDi, ghaMTanu nAda TaMkArIu e ||3|| pAlaka vimAni bai[ThA] savi, nAbhitaNai ghari AvIA e| marudevI pAe lagevi iMdra, karai aUAraNA5 e ||4|| paMcarUpa karI sAra, merusa(zi)khi(kha)ri leI cAlIA e| tihAM milIA iMdra karei, janamamahotsava raMgasiuM e ||5|| ghaNA ThAmanA nIra, kamalapuSpanai caMdana e| sarasiva USadhI(dhi) jAti, snAtrai kAraNi ANIyA e / / 6 / / ATha sahasa causaTTi, kalasa karai surapati sahU e| pUjI praNamI deva nATaka, nAcai sura bahu e / / 7 / / / / DhAla-jhamajhamakA pAe ghaNa ghUgharI / / || zrI pArzvanAthanA vIvAhalAnI / / IzAnaiMdra kholai lIi tava, snAtra karai saudharma re| vRSabhacyArinA zrRMgathI'6, tihAM ghAra AThay marma re / / 1 / / nAcai iMdra AnaMdasiu, iMdrANI gAvai gIta re| dii AsIsa te rUaDI, cirajIvi tUM nAbhinA pUtra re 1 / 2 / / tihAM nAdii aMbara gAjI(ji)A, nai bherInu bhA(bhoM)kAra re| ti vala(velA) damAmA vAjIA, valI mAdalanuM dhokAra re ||3|| For Private and Personal Use Only
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 31 zrutasAgara - 32 ima janama saphala karI ApaNau, leI cAlyA zrI jinarAja re| mAtA pAsai thApIyA, ima kIdhA ucchavakAja re / / 4 / / naMdIsari yAtrA karI, pahutA nija-nija ThAmi re| jagajananA mana mohatu ima, vAdhai riSabhajina svAmi re / / 5 / / / / DhAla-ghoDInu / / / / mUlatAnathI ghoDI AvI / / prabhu vAdhai e surataru sarikhA, marudevI-nAbhi te hrkhyaa| prabhu AvIa caDai ucchaMgi. mAina(y) mana relai raMgi / / 1 / / // Taka // raMga ramatu AMgiNi cAlai, kamalanayaNa jiNaMdU e| vaNi amRtavANi karatu, jisau pUnimacaMdU(du) e / / sakala suravara-asura kiMnara, milIa Avai iMdU(dra) e| karai krIDA RSabha sarasiuMdeg, olagai nAgiMdU e ||2|| avasari sohamapati Avai, selaDIa sarasa eka lyaavi| pUchai svAmI e tumha bhAvai. te selaDIa svAmI kari ThAvai / / 3 / / kari selaDI deI vaMsa thApiu, nAma tasu ikkhAgu e| sabala pasariu puhavimaMDali, Aja lagei sobhAgU e ||4* / / pAMcasai dhanuSa zarIra, deha sovanavarNa sdhiir| lakSaNa dasasai ATha rasAla, laMchani vRSabha uttaMga visAla / / 5 / / uttaMga sarala vizAla nAsA, kesa kAjalavayU~ e| dhavaladaMta supaMti sohai, jisA zazikara kiraNU e 1611 nilavaTTi paMcaguli pramANI, arddhacaMdra nilADU e| gajarAja gati cAlatau jiNavara, nahIa kehanai pADU e 7|| jinavara AhAra-nI(ni)hAra karaMtA, navi koI dekhai surnrvrtaa| jinanA svAsa-UsAsa sugaMdha re, jehavA utapalakamalanA gaMdha re !8!! * pratilekhaka dvArA kaDI kramAMka 4 no ullekha be vAra thayela hodAthI atre sudhAro karela For Private and Personal Use Only
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 32 sitambara - 2013 ||QTaka // kamalautapalagaMdha63 sarikhA, rudhiramAMsa saira tnnaa| gAI dUdha samAna ujva(jja)la, isA atizaya chai ghaNA 11 anaMtaguNamaNirohaNAcala, rupi mayaNa vishessii| te dhana divasa ghaDI anopama, jINai nayaNe dekhIi 118 / / yovanabhari zrIRSabha AvyA, rUpai sohagasuMdarU! sakalalakSamI(kSmI) taNuM sAgara, vaMchitadAyaka surataru ||5|| // DhAla-jAnanu / / vIvAha avasari kaMpIu re, Asana iMdra, taam| deva-devI savi milyAM re, kAMI karavA re vIvAhanuM kaam| jihAM aThai riSabha jina svAmi, rUDI nayarI ayodhyA ThAmi / / 1 / / surAsura Avai... bhuvana-vyaMtara-yotiSI re, vaimAnikanI koDi | sAmAnika aMgarakSaka milIA, kAMI Avai nija rathi joDi / / 2 / / surAsura Avai... iMdra bolai amhe karisiuM, vIvAha jinanu aaj| iMdrANI kahai amhe karisiuM, kAI kanyAnuM vIvAha kAja / / 3 / / surAsura Avai... rayaNa-sovanajaDitta maMDapa, caMdrUA4 causAla] ThAmi-ThAmiiM pUtalI, jANe mayaNa taNI hIiAli / / 4 / / surAsura Avai... isyA maMDapa tihAM racyA re, mAMDIu viivaah| jou samakita karai niramala, kAMI iMdrANInau nAha / / 5 / / surAsura Avai... For Private and Personal Use Only
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara * 32 33 || DhAla-jamhaNAna / / siMghAsaNi thApevi, maNi-mANika jaDI e| riSabhanai navhaNa karAvai, surapati harakhasyu e / / mardana deI aMgi, sugaMdhatelasiuM e|| tela ANI lakSapAka, caMdana agaranUM e / / jina UparI dharI rAga, surAsura Avai sarva milai !2|| ratnanI rAsi rUDI, sirisUM e bhraavi| kAni kuMDala pahirAvai, surAsura Avai sarva milai ||3|| uri ekAuli6 e, bAhai aMgada68 saaraa| mUMdraDI hAthi pahirAvau, surAsura Avai sarva milai ||4|| ima AbharaNa sAre, savi aMga sohAvai / sevai mana ANaMdi, surAsura Avai sarva milai / / 5 / / || DhAla-UlAlu / / kuMkuma tilaka siri karIA. nayaNAM kAjali bhriaa| cUA-caMdana aMgi lAyA, UgaTi-UgaTANA karAyA 111!! caMpaka jUbInai jAi, lAla gulAla(ba) milaai| kIdhA navaraMga ToDara, kaMTha kaMdali Thavai suravara ||2|| marudevI harakha na mAi, ucchavapUra prvaahi| milIA gayaMgaNi3 devA, cAlai RSabha paraNevA / / 3 / / // DhAla-vara caDavAbu / / hAtha joDaa pAe lAgIa, surapati kIdhau gjraau| khaMdhi caDIa tasa cAliA. suranarasiuM jinarAu / / 1 / / meghADaMbara siri vari, dharIyaluM chatra visaalo| bihuM pakhi cAmara Dhalakai e, gAiM gIta rasAlo ||2|| lUNa UtArai e vyaMtarI, yotiSI kerIya naariu| hayadala-gayadala savi milI, AvyA iMdrANIa bAriu |13 / / For Private and Personal Use Only
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 34 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir || DhAla jalahInu // iMdra kahai iMdrANIa, vega lai bAhiri Avu / amha UbhA ghaNIvAra thaI, kAI tumhe vilaMba karAvu ||1|| toraNi AvyA vararAya, motIyAthAla vadhAvu / Aghau diu arahaMtanai, AraNa karaNa karAvu ||2|| tA iMdrANI dhasamasI, vegi lai bAhiri puhutA / sovanakaravI nIra bharI, leI Avai gahagahatA ||3|| // DhAla Agho dii || sitambara 2013 Agho dii rANIya iMdranI, jinavara kerai hAthi / Agho dii UlaTa savi milI, devIa koDo - koDi ||1|| Agho dii bAhu loDAvatI, karavIa leIa sAro / Agho dii uttaranai dakSaNa, kari lUNaUtAra tai vAro ||2|| || DhAla - vaDau nesAlIu e / / toraNi jiNavara pukhI ( kha ) yA e, ghaTi jahalai karI sAhi ( ? ) 119|| iMdrANI jiNa tANIyA e. ANIA mAhirA mAhi tribhuvana sahu harakhIu e ||2|| pAe sarAva bhaMjAvIjaM e, baiThA maMDapa heThi / iMdrANI - iMdra brAhmaNanai rUpi thayA e. sAdhI lagananI vAra / hAthamelAvaDuM tihAM haUu e, marudevI harakha apAra ||3|| dhavalamaMgala gAi apaccharA e. sAMbhalai deva asaMkha ||4|| || DhAla - ghoDInu || || eka dhana-dhana re ghoDalaDI || eka dhana-dhana re mADInI kUkha, jiNai ehavara jAyu / jiNa - jiNa valai re suNu sahIara, bahina tu jagatta ucchAhiu ||1|| For Private and Personal Use Only eka dhana-dhana re zrInAbhinariMda, jasa ghari eha Ayu | jiNi Avii Avii re, dhana- kanakaha koDi maMdira bharAyu // 2 //
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 35 zrutasAgara * 32 eka dhana-dhana re sumaMgalA-sunaMdA, jeNai eha vara vriiu| jeNai paraNatai re amha manaha, manoratha saphalAM e phalIu !!3 / / eka dhana-dhana re ayodhyA ThAmi, jihAM e ucchraann| jiNai ucchavi amha sarIA kAja, anai janamapramANa 4|| / DhAla-nImAlaIe / deva nImI ThAme karI nimAlai e, bAMdhIa corIa saar| bihula jinavara tihAM baisArIyA e nImAlai e, dakSaNa pAsai e nAri ||1|| pahilUlu)amaMgalo varatIi e nImAlai e. vara-vahU curiiamaahi| sovanakAMti sohAmaNu e nImAlai e, dhanuSasai pAMca sarIra ||2|| bIjUamaMgala varatIi e nImAlai e, paraNai riSabha jinarAja ||3|| dA(dAMta jisA dADimakulI e nImAlai e, gajagatirUpa udAra 11411 trIjaumaMgala varatIi e nImAlai e. pAsai sumaMgalA nAriM / / 5 / / rUpi jisI surasuMdarI e nImAlai e, sIlasobhAgiNi(NI) sAra / / 6 / / cauthaumaMgala varatIi e nImAlai e. paraNI sunaMdA raMgi 171} haMsa harAvai hIDatI e nImAlai e, jANai apaccharA aMgi 11811 cyAraimaMgala varatIyAM e nImAlai e, iMdra te pa(pu)rohita vesi / / 9 / / sunaMdA-sumaMgalA thApIyA e nImAlai e. jina taNai DAvai pAsi / / 10 / / // DhAla-vairasena vratalIue / / aganinai dii pradakSaNA e, iMdra mAgai jina kahnai dakSa(kSiNA e / / 1 / / tihAM svAmIi avihaDa dhana dIuM e, zrIsamakita nirmala suri kIuM e ||2|| suravara sahU thayA sAkhIyA e, vara-vahUa sahita jaba nirakhIyA e / / 3 / / iMdra kaMsAra maMgAvIu e, iMdrANI vegai ANIu e ||4|| For Private and Personal Use Only
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 36 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suranara - kiMnara ima bhaNai, dhana e nAri ratanna / jeNai e eha vara pAmIu, tribhuvananAyaka jinna // 2 // || DhAla - kaMsAra // jina Agali thAla aNAvIuM, te sovana ratana jaDAvIu ||1|| sAkara ghI modaka melIi, mAhi ghaNuM amRta bhelIi ||2|| kaMsAra kapUranaM vAsIi, vara Agali thAla te melhIi ||3|| iMdrANI bolai harakhasiuM, jimu sunaMdA - sumaMgalA yugAdisiuM ||4|| iMdra kaMsAra abhimaMtrIu, zrIRSabha jiNaMda pavitrIu ||5|| tihAM iMdranI DADhaDI Agalai, sura-kiMnara sahU jovA milai ||6|| ima iMdrii jina pariNAvIA, doI kanyA laI ghari cAlIA | 17 | || DhAla caMdalAnu || cAMdalu sobha [i] e pUnimi, jehavu Aso mAsi / tima jinavara doi nArisiuM, Avai nijaAvAsi ||1|| marudevI harakhiiM gahabarI, AvI AMgaNa bAri / AchaNa" pANI chaMDAvatI, lUNa UtArai e sAra ||3|| nAbhi kulagara raMgi UThIA, dii AlIMgaNa putra ! harakhi ucchaMgi baisArIA, zrIjinaRSabha pavitra ||4|| paMca viSayasukha bhogavai. pUrai sajananI Asa / sakalaloka ulaga karai, svAmI lIlavilAsa ||5|| || DhAla ghoDIu / / sitambara 2013 For Private and Personal Use Only . eka dini yugalIyA bolai re, prabhu koi nahI tumha bolai re ||1|| tumhe liu rAjau bhAra re, jima amhe Talu niradhAra re ||2|| tu kahai svAmI vinIta re, rAji Thavu nAbhitAta re || 3 || tu te nAbhinai yAca re, nAbhi kahai nijavaccha re / / 4 / /
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 37 zrutasAgara - 32 hu~ thiu vRddhaapAra re, riSabha yauvanakumAra re / / 5 / / rAji Thavu tumhe jAI re, AvyA te saja thAI re / / 6 / / udakanai kAraNi puhutA re, kamaladale saMjuttA re / 10 | ! avasariiM tihA Avai re, jinanai rAji baisArai re / / 8 / / mastaki mukuTa pahirAvai re, AbharaNe aMga bharAvai re / / 9 / / mastaki dharIyalAM chatra re, bihu~ pakhi ca(cA)mara pavitra re / / 10 / / yugalIA udaka leI Avai re, prabhunaI aMgUThai nahavarAvai re / / 11 / / dekhI atihi vinIta re, haraSiuM iMdranuM cI(ci)ta re / / 12 / / vinItAnayarIya thApIya re, caturaMgiNIsenA ApI re ||13 / / surapati kIdhau kAja re, jinarAya bhogavai rAja re / / 14 / / || ddhaal-31|| ima cha lAkhapUrava sAra, rAja bhogavai guNa bhaMDAra ||1|| tava bAhu pIDha taNA jaMtu, sarvAratha vimAna huMta / / 2 / / sumaMgalA kUkhi avatAra, haUA brAhmIa bharatha(ta)kumAra mahApIDha subAhu doi. suMdarI bAhUbali hoi ||3|| aTThANUM(guM) putra anerA valI, mAta sumaMgalA kerA ! zamazAkhA ima parivAra, pasariu zrInAbhimalhAra |3|! ima pAlai nItii rAja, TAlai yugaladharmanA kaaj| UpAyA za(zilpa te soI, vaDAM pAMca te mAhi joI / / 4 / / ima purava triAsIlAkha, gharavAsi rahyA zatazAkha / hiva cAritra avasara jANai. mani saMyamabhAvanuM ANai / / 5 / / // DhAla-32 / / avasara jANI iMdrii jinadIkSA taNu, bhaMDArI bolAvI(vi)u e| sAMbhali tUM mahAbhAga dAnasaMvatsara, devA avasara AvIu e |1911 For Private and Personal Use Only
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 38 www.kobatirth.org leI sovanakoDi zrIjinamaMdiri muMku, vegi utAvalA e / teha suNI AnaMdi romAMcai ghaNuM, bhaMDArI vAdhai kalA e ||2|| triNisaikoDi suvarNakoDi aThyAsIya, lAkha asI saMkhyA suNIya / jina ghari muMkai teha pAe lAgIya, jAi devaloka bhaNIa ||3|| jinavara dii nitu dAna mAnavanai, vara vara varajyo je joIi e / karaNa kIdhA loka sahU sukhI thayuM, dukha-dAridra dUrii gayA e ||4|| tu lokAMtikadeva AvaI tihAM kaNi, jina pAe lAgI ima kahai e / tribhuvana kerA nAtha dharma pravarttAvau, loka sahUnai tArivA e ||5|| eha ayodhyAnuM rAja, bharahesara tumhe karu e / bahulIa maMDaladesanuM, bAhubali tumhe dharu e putra aTTANuMnai dIdhA tu, desa te jhUjhUA " e / / karayo rAjano sAra tu, tumhe hivi mUMgayA e ||1|| Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bUjhi - bUjhi bhagavaMta chAMDi, viSamabhoga e saMsAravadhAraNA e ! ima kahI gayA nijaThAmi tu te, jinavara nijasutanai siSyAdIi e ||6| || DhAla -mauDanI / / nyAi pAlayo rAja tu. kula ajUAlajyo e / karayo desanI rakSA tu, lokanaiM pAlayo e ||2| ima deI sIkha te sAra tu, jagahitakAraNI e| dIkSA mana ANei tu bhavajalatAraNI e 113 // // suravara - kiMnara koDi tu tatakSaNi tihAM milI e karai cAritra ucchava tu, pUrai manaralI e / / 4 / / za (zi) bikA UpADai iMdra tu, bhagatai uhalasI e / siddhArathavanamAhi tu, Avai atihasI e ||5|| sitambara 2013 doi karI upavAsa tu, cAritra Ucarai e / cyArisahasa muni sAthi tu, saMyamasirI varai e ||6|| viharai ghara puri gAmi tu, cAlatu suratarU e ! jeNai dIThA nAha tu, dhana te nArI-naru e ||7|| For Private and Personal Use Only
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra zrutasAgara - 32 www.kobatirth.org || DhAla ghoDInI / / jasa ghari jAi viharatA, soi ANai harakha apAra ||1|| riSabha ghari Avai chai e tu nAbhinariMdakulamaMDaNu / mAtA marudevI uri dharI Ai ||2|| Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir koi ghoDA koi pAlakI (kha), bheTa karai AnaMdi / maNi - mANika motI taNA, koi ratane bharIyA thAla ||3|| bhadrajAti kahAthI leI, koI rAjA Dhoi raMgi ||4|| koi nijaputrI vallahI" dii kanyAnUM (nu) dAna re !|5|| puNa navi koI dii sUjatA, phAsU annanai-pAna || 6 || puhatA gajapuri viharatA, tihAM dekhai zreyAMsakumAra ||7|| trihu jaNe supanA dekhIyA, teNai kIdhA supanavicAra re ||8|| jAtI (ti) samaraNa sAMbharai tihAM, dasabhavataNau saneha | 19 / / phAsUarasa viharAvIA, ima varasihaM pAmyuM AhAra ||10|| pAMcadivya tihAM kaNi ha ( hu )vAM, sura jaya-jaya sabada japaMti || DhAla -kuMkuchaDAnI // caMdani chaDau" devArai" e, bhui" sUdhI" karai e / ratanamai pITha baMdhAvara tu, sovanamaNidharI e ||1|| dina prati pUjai pITha tu, bhojana tu karai e / motIcauka pUrAvai e, UgaTi chAMTanA e // 2 // For Private and Personal Use Only riSabha ghari ... jihAM UbhA kariuM pAraNauM, tihAM kumaranai UpanI bhagati ||12|| 39 riSabha ghari ... riSabha ghari ... riSabha ghari .... riSabha ghari ... riSabha ghari ... riSabha ghari ... riSabha ghari ... riSabha ghari ... ||11|| riSabha ghari ... riSabha ghari ...
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 40 www.kobatirth.org jAI juI caMpaka taNI, sAra mAlA racI e / pUjai e paramaAnaMda tu, manavacaniiM su(zu)cI e ||3|| jiNavara viharatA jAi tu, takSaza (zi) lApurI e / sAMjha (ja) samai vanapAli tu dIdhI vadhAmaNI e || 4 || balavaMta bAhubali rAyanai, jaIa vaddhAvIA e / svAmI ruSabha jiNesaro, vanamAhi AvIyA e ||5|| Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir || DhAla sAMjInu // mAharu tAtapana (Na) u tu e, puNyai Agalu" e / chAMDIya gharanI re lakSamI, saMjamasirIvariu e / / 1 / / leI subhaTanI riddhi, prabhAtii vAMdivu e / cAlIu Ugatai sUri, moTai bhaMDANasuM e | 2| prabhAti prabhu gyA anethi tu, puNya viNa kihAM milai e / rAya na dekha tAta e, viyogiiM dukha dharai e ||3|| pUchai e paMthIya vAta, tAta dIThA kihAM e / rAMka tai kari ratana, kahu kihAMthI rahai e || 4 || tAti dUhavaNa ANI, vIAli" na vAMdIA e / ima vilaMvaMtA e atighaNuM, pradhAniiM vArIyA e || 5 || dharmavaracakra karuM tAma tu, tAtanI bhagatisyuM e / ghara gayA bhogavai rAja tu, bahulIya desa tu e ||6|| || DhAla-kalI // varasa sahasa ima viharIyA e, svAmIa desa - videsi / nayari puri rUaDai e, jaMgama tIrathasAra jagatranaI vAlahu e / / dhana-dhana te naranAri, viharatu jeNai dekhIu e / bhUmikA tehaji dhanya jihA, paga taNI raja paDI e / / 1 / / paDI pAe jeNaI vAMdyA, teha suravara dhannU e / zrInAbhinaMdana duritakhaMDaNa, jagattamaMDaNa jinnU e ||2|| For Private and Personal Use Only sitambara 2013
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara - 32 jagattamaMDaNa jina viharatA e, AvyA purimatAla / nayari ayodhyA pAsai jihAM e, zakaTamukhai udyAni / / nigrodhavRkSa talai e, Ugatai sUri niramalu kevala pAmIuM e| AvI suravara koDi tihAM karai mahochavU e || 3 || mahocchavanI koDi karatAM samosaraNa racAvai e / + havai sAMbhalu marudevi mAtA, vAMdivA jima Avai e ||4|| || DhAla karavA rAvaNanAnI // // rAga sAmerI || riSabha dIkSA lIi java lagai mAtAmarudevI dukha karai tava lagai | jhUrai e, ANI mani aMdohaDa " e, bharathanai dIi ulaMbhaDA / tuja dhigahau rAja vAlUaDA, rUDA re riSabha kerI zuddhi nahI e ||1|| // trUTaka // zuddhi nahI mAharA riSabha kerI, na jANauM kihAM kaNiacchai / eha dukha thakI muja maraNa Avai, karisi pachi (cha) tAvu e chai || jehanuM darzana devadurlabha pAmatA majha ghara chatAM te ruSabha mAharu kima karai chai / na jANauM vani hIDatAM, tuM devanai kIdhe avAse sUi sukhanidrA karI | ruSabha sUnedeule samazAni sUi saMtharI, tUM deva ne (nI) mI (mi) AhAralii / nitu putra bhikSA hIMDa e hivai dIjIi kehanaiM, dUSaNa karma jihAM jihAMiM paDihiDai || riSabhanai ghari tujjha samu suta, isiu avinayamaMdirU / riSabhanI tUM si(zu) ddhi na karai, sAMbhali re bharathesarU ||2|| bharatha bhagai suNi mAta e, karajoDI jeha kahuM bAta e / tAta amAru tribhuvana jANIi e. suranara sevaka tasa sahU / / tehanI lIlAchai atibahU, lahU (hu) aDau tribhuvanamAhi vakhANIi e || 3 | 41 vakkhANIi jasa nAma lIdhai, pApa jAI bhavataNAM / darzani durgati thakI chUTai, karma trUTaDai bhavataNAM || dina thoDilAmAMhi hUM dikhADisa, riddhi tAharA putranI / ima varasa sahasa gayA ji (jI) vAraiM, AvI tAma vadhAmaNI ||4|| For Private and Personal Use Only
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 42 sitambara - 2013 bhagavaMta kevalajJAna pAmyA, bharathanai vaddhAva e| te suNI bharathanaresarU, marudeva pAsai Avai e 11 vadhAmaNI diu mAta majhanaiM, ruSabha jinavara aaviiaa| mAi UThI harakhasiuM, nijaputra jovA bhAvIA 11 gayavara khaMdhi caDI padhArai, sakaladalasArathiM thyaa| mAragii harakhiiM kevala pAmI, mAtajI mugatiiM gayA 114|| DhAla-sobhAgi rnnaanu|| bharathanarezvara AvIA samosaraNi / triNi gaDha dekhai rUaDA samosaraNi / / 1 / / mUrati cyAri sohAmaNI samosaraNi / cihuM pakhi baiThA jinavara samosaraNi 1|2|| mastaki chatra traya bhalAM samosaraNi / bihuM pakhi ca(cA)mara sadA Dhalai samosaraNi / 3 / / siri vRkSa azoka te suMdarU smosrnni| bAra paraSada desanA suNai samosaraNi ||4|| tihAM vAMdai riSabhajI tAtanaiM smosrnni| jinavara tihA desana dIi samosaraNi ||5|| vANI yojanagAmiNI smosrnni| tribho(bhuvananA saMsa(za)ya harai samosaraNi ||6|| puMDarIka gaNadhara thayA samosaraNi / brAhmI saMyama Adarai samosaraNi ||7|| pAMcasai kumara cAritra lIyai samosaraNi / bharatha zrAvaka suMdari zrAvikA samosaraNi ||8|| ima saMgha caturvidha thApIu samosaraNi / tripadI sUtra te upadisaiM samosaraNi / / 9 / / bharatha tu nija ghari AvIyA samosaraNi / svAmI vihAra krama karai samosaraNi 111011 For Private and Personal Use Only
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara - 32 43 DhAla-4011 cakra upaa SaTakhaMDa sAdhI, rAjanI lIlA bharathai lAdhI 111 / / bhAi aTThANuM ANa maMgAvai, te te valatuM kahaNa kahAvai 2!! tAtiiM dIdhauM amhanaI rAja, amhe nahI karUM tumhAraM kAja / / 3 / / valI amhe pUchisi tAta sujANa, jyu kahasyai tu mAnasiuM ANa 11411 nahI tu amhe jhUjha karesiuM, tAharu rAja amhe lesiuM ||5|| amhe-tamhe eka ja tAtanA pUtra, amha-tamha sarikhuMachai gharasUtra 116 || avasari riSabha aSTApadi Avai, putra aTThANUM te vAMdivA jAvai / 7 !! vAMdI pUchai bharathanI vAta tu, valatuM kahai riSabhajI tAta ||8|] ddhaal-41|| eha bhavi bhamatAM bahu pari, lAdhA chai bhoga | bahu parinai lAdhA e, sukha atighaNAM / / tuhi puNi tRpatA teNai, sukhi na thayA jo Ajasyau / iNa sukhi kima hosiu, e(i)NaiM bhavi kima sukhI e ||1|| kima sukhI hosiu viSayasukhathI, tRpati nahIya niraMtarU] aMgAra dAhakataNau upanaya, dAkhavai zrI jinavarU 11 te sayala suta pratibodha pAmyA, lIi cAritra mnohruu| bahu tapa tapatAM karma khapatAM, haUA kevalazrIvarU / / 2 / / eka dini bAhUbali, rAyanai manAvai tu| ANa valatuM kahAvai saparANo, amhe suta riSa[bha]nA e / / Agai tumhe bAMdhava rAja, chaMDAvyA pachai nija kAja] teha dukha majhanaI achai, AjamanamAhi atighaNuM e / / 3 / / atighaNu kaTaka tu melI, Avai bharatha tkssshlaapurii| tihAM bharatha bhAgu jayapatAkA, bAhUbali lAbhai kharI / / For Private and Personal Use Only
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 44 www.kobatirth.org vairAgya pAmI lIi dIkSA, abhimAniiM tihAM kAusagi rahai / bahu sahai upasaraga varasa tAI, tuhai kevala navi lahai ||4|| || DhAla - jhUhalAnI || abhimAni kevala navi lahai e, svAmI jANai nyAni / brAhmI-suMdari mokalyAM te bolai e bolai e madhurIa vANi tu || vIrA tumhe gaja thakI Utaru e, gaja caDyAM kevala na hoi tu 119 tu vIrA tumhe... ima vimAsatAM UpanUM e, abhimAna te gaja jANiu / vAMdivA paga UpADai e, tava varIyau varIyau kevalanANa Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ima vacana nisuNI bahinanA re, cIMtavai munirAya tu / hUM rahiu kAusagi ihAM kihAM gaja, alIa" ki alIa kI na bolai tAya ||2|| tu vIrA tumhe... ||DhAla H-hellej || ima bahu lokanai tArI, mohamahAbhaDavArI / aSTApadagiri Avai, kanakakamala pada ThAvai ||5|| sitambara 2013 jaI samosaraNi jinedranai e, dijhaM tri-pradakSaNa sAra 1 bhagavaMta viharai puhavImaMDali, tribhuvanataNu AdhAra tu ||4|| tihAM lii anazanasAra, sAthi bahU parivAra / sAdhu sahasadasa caMga, karai saMthArau raMgi ||6|| dhyAni guNazreNi pAmI, mugati puhatA e svAmI / acala amala ajarAmara, TAlI bhavanI paraMpara 171 For Private and Personal Use Only * anaMtajJAnanai darzana anaMta, sukhabala nahI matta | paramayo (jyo) titaNau Agara, guNamaNirohaNabhUdhara ||8|| ||3|| tu vIrA tumhe.... tu vIrA tumhe....
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra zrutasAgara - 32 www.kobatirth.org isiuM zAsvata pada pAvai, girivarazRMgaa dvAvai / suravara milIa mahotsava, karai kalyANika utsava ||9|| jAi nija nija ThAmi lii nitu tAharUMa nAma | nAmidaM pAtaka jAI, puNyapavitta nita thAi ||10|| || DhAla ghoDInu // " ima zrI risahesara, gAyu puNyapavitta / eha tera bhavaMtara, keruM mUla carita || hiva doi karajoDI, karUM vInatI Aja / tU nisuNi kRpApara, svAmI zrIjinarAja / / tuja stavana karInai, navi mAguM rAja - riddha / navi mAguM surasukha, valI na mAguM siddhi / / huM etaluM mAgaM kRpA karI diu majjha / bhavi-bhavi valI gAUM, guNi garUA huM tujjha ||1|| Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir eha dhavala karatA, ANa virAdhI jeha | majha micchAdukkaDa, tihAM kaNa nahI saMdeha || bhalaI narabhava lAdhu, bhalaI lAdhu jinadharma / tuja pAi sevatAM, trUTai saghalA karma ||2| || kAvya || ima nAbhinaMdana, duritakhaMDaNa, jagattamaMDaNa jinavaro / mai gurutaNau, supasAu pAmI, gAiA jagahitakaro || eha dhavala gAI, jina ArAhai, jeha nara-nArI sadA / te mugati jAi, sukhI thAi, bolai sevaka ima mudA // For Private and Personal Use Only 45 / / iti zrIruSabha vIvAhalu samAptamiti || / / likhitaM ca zrI lAbhapurapure saM. zazikalAkalitavidayaddheviditA pauSa mAsa zukla pratipadi guruvAre zrA0 lADAM paThana kRte svapuNyapuNyArtham || zubhaM bhavatu zrImaddevaguruprasatte zrI kalyANastu zrIH zrIH zrIH / /
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 46 1. AnaMdita tharbu 2. sahAya 3. jyAre 4. tyAre 5. vanaspatinI phUTI nikaLavU 6. khape nahIM evaM 7. jIva rahita 8. vicArIne 9. sUryodaya thayo 10. svabhAva raudra hovU 11. vikSepa pADavo 12. hA hA 13. ALasa 14. Azakta 15. hitavacana 16. niryAmaNA karAvanAra (?) 17. thayA 18. smaraNa thayuM 19. draDha nirdhAra 20. mauna rahe 21. dhAva mAtA 22. citrano kAgaLa ke paDado 23. pUrvabhavanI jIvana kathanI 24. pakSa 25. caMdramA sitambara - 2013 zabdakoza 26. duzmanoe 27. yatna, puruSArtha 28. jato 29. bhoLavyo 30. roLavaq (naSTa karavU) 31. svAbhAvika rIte 32. anurAga 33. poDhyA, sUtA 34. dhumADo 35. phelAyu 36. potAne 37. zarIra 38. auSadha 39. kRtikApaNa 40. ilAja karavo 41. auSadha vizeSa 42. bhaMDAra 43. coLavaM 44. anya sthAne 45. irSyA 46. alAbha 47. madhya 48. sapheda 49. svapna 50. khoLo For Private and Personal Use Only
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 47 zrutasAgara - 32 51. halana-calana vagaranuM 77. lagnavidhino maMDapa 52. smaraNa karavU 78. koDiyu 53. prakAzo 79. DAbI bAju 54. avAja, TaMkAra 80. gabharAvU, vyAkuLa tharbu 55. ovAraNAM 81. nitArelu pANI 56. zIMgaDAmAthI 82. sevA 57. zaraNAInA prakAranu vAdya 83. jIva 58. nobata 84. RNa mukta 59. mRdaMga 85. vividha 60. sAthe 86. arpaNa kara 61. sevA 87. vahAlI 62. kapALa 88. chaMTakAva karavo 63. kamaLanI suvAsa 89. devarAvavI 64. caMdaravA 90. bhUmi 65. vizALa 91. zuddha karavI 66. eka serano hAra 92. sugaMdhI padArthoM 67. bAhu 93. zreSTha 68. kAMDA paranuM kaDaM 94. dubhavaq 69. vITI 95. moDethI, kasamaye 70. badhA 96. vimAsaNa 71. sugaMdhI padArthonuM lepa-vilepana kara, 97. samAcAra 72. DamarAnI maMjarI 98. yuddha 73. AkAzanuM AMgaNuM 99. gharano niyama 74. daravAjo 100. zUravIra 75. samakSa 101. khoTuM 76. nALacAvALI sonAnI loTI 102. parvata For Private and Personal Use Only
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vivAhalau' sAhityanuM rekhAdarzana hIrAlAla 2. kApaDiyA jaina sAhitya enI vividhatA ane vipulatA mATe vizeSataH vikhyAta che. enI A vividhatA viSayo pUratI ja nathI, paNa bhASAo sAthe paNa e saMbaddha che. bhAratIya tema ja abhAratIya ane temAM paNa prAcIna ane arvAcIna aneka bhASAomAM jaina sAhitya Aje upalabdha che. enuM mukhya kAraNa te jaina munivaronA vividha vihAranA kSetranI aparimitatA che, ane e samucita che, kemake amuka ja bhAgamAM viharavuM ke sAhityakSetranA amuka ja aMgane sparzavuM evI saMkucita manovRtti udAra, bhAvanAzIla, vicAraka ane sarjanAtmaka jaina prakRti sAthe koI rIte saMgata thai zake tema nathI. AthI to jaina lekhakoe-khAsa karIne munivaroe aneka dizAmAM pahela karyAnuM mAna meLavyuM che. udAharaNArthe huM prAyaH gujarAtI sAhityane anulakSIne alpa nirdeza karIza. (1) upalabdha "rAsa' sAhityamAM bharatezvarabAhubalirAsa sauthI prAcIna che. enI racanA zAlibhadrane hAthe vikramasaMvat 1241mAM thayelI che. (2) vi. sa. 1730mAM AzApallImAM racAyelI ArAdhanA nAmanI kRti gujarAtI gadyAtmaka kRtiomAM pahelI gaNAya che, A prAcIna gujarAtI kAvyasaMgraha (pR. 83)mAM temaja prAcIna gujarAtI gadyasandarbha (pR. 118)mAM chapAyelI che. (3) vi. saM. 1411mAM divALInA divase paDAvazyaka upara bAlAvabodha racanArA taruNaprabhasUrino lagabhaga prathama gujarAtI gadyakAra tarIke nirdeza karAya che. ApaNA kavio (pR. 350)mAM kahyuM che ke "jUnuM vyavasthita gadya aneka kathAo dvArA taruNaprabhAcArye madhya guja. nI 1lI bhUmikAmAM racI ApyuM che." (4) gujarAtImAM gadya-padya ema ubhaya prakAranI sAhityapravRtti karanArA je gaNyAgAMThA sarjako thayA che emAM somasundarasUri lagabhaga pahelA che. emano janma vi.saM. 1430mAM thayo hato ane dehavilaya vi. saM. 1499mAM thayo hato. (5-7) gujarAtI sAhityamAM prathama RtukAvya temaja prathama bAramAsI kAvya e jaina muni vinayacandranI kRti nAme neminAtha catuSyadikA che. e munino samaya vikramanI caudamI zatAbdIno pUrvArdha che. (7) kharataragacchanA jinapadmasUrie raceluM sirithUlibhadaphAgu "phAgu' 1. juo ApaNA kavio (bhA. 1, pR. 331) For Private and Personal Use Only
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara - 32 kAvyomAM Adya sthAna bhogave che. e sUri vi. saM. 1480mAM svarge saMcaryA. (8) sauthI prathama prAkRtika varNano gujarAtImAM raju karanAra koi hoya to te vinayaprabha che ema vidvAno kahe che. emaNe A varNano vi. saM. 1412mAM racelA gautamasvAmI rAsamAM ApyAM che. (9) vANijyamUlaka ane rUpakagranthirUpa viziSTatAthI vibhUSita Adya gujarAtI kAvya te prabodhacintAmaNi yAne tribhuvanadIpakamabandha che. enA kartA jayazekharasUri che ane eno racanAsamaya vi. saM. 1462 che. (10) uparyukta jayazekharanA ziSya mANikyasundare vi.saM. 1478mAM racela pRthvIcandracaritra yAne vAgvilAsa gujarAtImAM racAyelI pahelI savistara gadyAtmaka dharmakathA che. Ano gadya kAdambarI tarIke ApaNA kavio (pR. 370)mAM ullekha che. A caritra prA. gu. kA. saM. mAM temaja prA. gu. gadya saMdarbhamAM chapAyeluM che. (11) vi. saM. 1450mAM kulamaMDanasUrie mugdhAvabodha auktika racyuM che. e te samayanI gujarAtI bhASA upara puSkaLa prakAza pADe che. A oktikarUpa saMskRta vyAkaraNanI, gujarAtI mAdhyama dvArA, racanA karAI che. A vyAkaraNa madhyakAlIna gujarAtInA sImAM prAMta tarIke dIpe che. juo ApaNA kavio (pR. 35-7), koI saMgrAmasiMhe AnI pahelAM bAlazikSA nAmanuM auktika racyuM che. ane enI nakala vi.saM. 1336 jeTalI jUnI maLe che. 14mA zatakanA uttarArdhamAM ke 15mInA pUrvArdhamAM koI bhaTTAraka somaprabhasUrie autika racyuM che. e viSeno lekha sva. dalAle lakhyo che. (juo pAMcamo sAhitya pariSad riporTa). vizeSamAM A lekhamAM devabhadranA ziSya tilake uktisaMgraha racyanAno ullekha che. paNa saMskRta vyAkaraNa gujarAtI mAdhyamathI samajAvAyuM che. (12) "apabhraMza bhASAnuM vyAkaraNa racanArA tarIke "kalikAlasarvajJa" hemacandrasUrinuM nAma jANItuM che. AnI pahelAMnuM koI vyAkaraNa A bhASAne aMge racAyeluM hoya to te atyAra sudhI to maLyuM nathI. vivAhalau-suratamAM "vivAha' zabda "sagAi' e arthamAM vaparAya che. Avo artha saMskRta ke pAIya bhASAmAM nathI. tyAM to eno artha "lagna thAya che. A arthamAM jUnI gujarAtI bhASAmAM vivAhalau, vivAhalo, vIvAhalau ityAdI, zabdo vaparAyA che. ahIM huM "vivAhalau" sAhitya tarIke je kRtio viSe thoDoka 2. A kAvyo viSe meM "jaina satya prakAza" (va. 11, e. Da) mAM keTalAka nirdeza karyo che. For Private and Personal Use Only
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yo sitambara - 2013 ullekha karavA icchuM chuM temAM keTalIyemAM dIkSAsundarIne-dIkSAzrIne paraNavAne mumukSu jAya che evo bhAva rahelo che. AnA samarthanArthe jaina aitihAsika gUrjara kAvyasaMcaya (pR. 229)mAMthI ApaNA kavio (bhA. 1, pR. 190) mAM gujarAtI chAyA sahita apAyelI nIce mujabanI paMktio huM raju karuM chuM - INi pari aMbaDu varakumAro pariNaI saMjamanAri pariNavA diMsirI peDa nayari pemeNa pAu "pariNai saMjamasiri kumara vajahi naMdiya bhUrA" vivAhalau' sAhityarUpa kRtiomAM jema dIkSAne kAminI kalpI tenI sAthenAM lagnanI vAta thaI che tema muktine mahilA mAnIne-are keTalIya vAra to ene "paNayAMganA' gaNIne mukta thanAranAM-siddhi pAmanAranAM lagna thayAno ullekha karAyo che. vizeSamAM A ullekha kaMI Aja kAlano nathI. kRtio-eka samaya evo hato jyAre bhaMDAromAM pAiya kRtio tarapha durlakSya sevAtuM hatuM. saMskRta graMtho ja maLe to e noMdhavAnI vRtti hatI. Ave samaye "huM sA paisA cAra" tarIke vagAvAyelI gujarAtI bhASAmAM racAyelI kRtionI to koNa darakAra kare? samaya jatAM vidvAnonuM lakSya pAIya sAhitya tarapha kheMcAyu ane Aje to "gujarAtI sAhityane paNa yogya nyAya ApavA lAgyo che. tema chatAM Aje e sAhitya hajI pUrNa svarUpamAM jANamAM AvyuM nathI eTale vivAhalau" sAhityanI jeTalI kRtio mArA jANavAmAM AvI che te huM ahIM nodhu chuM ane emAM umero sUcavavA vizeSajJone vinavuM chuM. A kRtio akArAdikame nIce mujaba che - kirtA nIMbo. RSabhadAsa nAma 1. AdinAthavivAhalo 2. AdIzvaravivAhalo 3. AdrakumAravivAhila 4. RSabhadevavivAhaludhavala 5. kIrtiratnasUrivivAhala 6. guNaratnasUrivivAhala 7. jambuantaraMgarAsavivAhalo | 8. jabUsvAmIvivAhalu racanAvarSa (vaikramIya) 1975 pahelAM sattaramI sadI. soLamI sadI 1pa90 pahelAM sevaka sevaka kalyANacandra pAmandira sahajasundara hIrAnandrasUri 1572 1495 For Private and Personal Use Only
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nAma zrutasAgara * 32 51 kartA racanAvarSa (vakramIya) 9. jinacandrasUrivivAha sahajajJAna 10. jinezvarasUrivivAhalo saumamUrti 1331nI AsapAsa 11. jinadayasUrivivAhala | merunandana 143ra pachI 12. nemavivAha kevaLadAsa amIcaMda, 1929 13. nemanAthadhavalavivAhala brahma vinayadevasUri, 1615 pahelAM 14. neminAthavivAhalo RSabhavijaya 1886 15. neminAthavivAhalo mahimasundara | 16pa 16. neminAtha (neminAthavivAhagarabo) vIravijaya 1860 17. pArzvanAthavIvAhalu petho 1pa81 pahelAM 18. veNIvatsarAjavIvAhala | DAMgarA (dAmodara) | 1907 pahelAM 19. zAntinAthavivAhalodhavala brahma vinayadevasUri 17mI sadI 20. zAntinAthavIvAhaludhavalaprabandha ANandapramoda | 1591 21. supArzvajinavivAhalo brahma vinayadeva | 1932 22. sumatisAdhusUrivivAhalo lAvaNyasamaya | soLamI sadI A kRtiono kramazaH vicAra karIe te pUrve traNa vAta noMdhI laizuM - (1) veNIvatsarAjavIvAha e ja eka ajaina kRti che. enI hAthapothI vi. saM. 1907mAM lakhAyelI maLe che. eTale A kRti ochAmAM ochAM cAraso varSa jeTalI prAcIna che. eno Adima ane aMtima bhAga jaina gUrjara kavio (bhA.3, khU. 2, pR. 2124-5)mAM apAyela che. (2) uparyukta tamAma kRtiomAM vi. saM. 1331 pachI thoDAMka varSomAM somamUrtine hAthe racAyela jinezvarasUrivivAhalo sauthI prAcIna che. enA karatAM koI jUnI kRti-jaina ke ajainane hAthe racAyelI kRti-atyAra sudhI to maLI nathI. evI rIte sauthI arvAcIna jaina kRti te nemavivAha che. enA racanAra kevaLadAse e kRti amadAvAdanA nagarazeTha sva. premAbhAI hIrAbhAine arpaNa karI che. e amadAvAdanA "gujarAta yunIyana presamA vi. saM. 1930mAM chapAI che. (3) A tamAma kRtio padyAtmaka che. For Private and Personal Use Only
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir phara sitambara - 2013 1. AdinAthavivAhalo - kartA nIbo A kRtimAM 245 gAthA che. eno graMthAga 400 zloka jeTalo che. e AdinAthane aMgenI kRti che. jena. gu. ka. (bhA. 3, khaM. 1, pR. 971)mAM AnI noMdha karAyelI che. e uparathI AnI eka hAthapothI zrAvikA caMpAnA paThanArthe vi. saM. 197pamAM lakhAyAnuM ApaNe jANI zakIe chIe. 2. AdIzvaravivAhalo - kartA RSabhadAsa Ano viSaya upalI kRtithI bhinna nathI. enA kartA khaMbhAtanA zrAvaka che. emaNe aneka rAsa racyA che. temAM RSabhadevano rAsa vi. saM. 199ramAM ane hIravijayasUrirAsa vi. saM. 1985mAM racAyela che. e uparathI ApaNe prastuta kRtine sattaramI sadInI kRti gaNIe to te khoTuM nathI. 3. AdrakumAravivAhalu - kartA sevaka A 46 gAthAnI kRti che. e AdrakumArane anulakSIne racAyelI che. A AdrakumAra te bebilonano I. sa. pUrve 604mAM samrATu bananAra nebucadanejhArano putra thAya che ema keTalAka mAne che. vizeSamAM prabhAsapATaNanA eka tAmrapatra uparathI Do. prANanAtha ema kahe che ke A nebucadanejhAre neminAthanA maMdirano jIrNoddhAra karAvyo hato. aMcaLa-vidhi gacchanA guNanidhAnasUrinA prasAdathI vi. saM. 1590mAM AdinAthadevarAsadhavala tema ja e pUrve RSabhadevavivAhaludhavalabaMdha racanArA sevake A AdrakumAravivAhalu racela che. emaNe sImaMdharasvAmizobhAtaraMga nAmanI kRti paNa racI che. 4. RSabhadevavivAhaludhavala - kartA sevaka pahelI be kRtino viSaya e ja Ano viSaya che. AdinAthanuM bIjuM nAma RSabhadeva che. A dhavala eka mahAkAya kRti che. emAM cummAlIsa DhAla che. enI racanA uparyukta sevakane hAthe vi.saM. 1590 pUrve thayelI che ema enI vi. saM. 1pa90nI hAthapothI uparathI jANI zakAya che. je. gU. ka. (bhA. 3, khaM. 1, pR. 582-3) mAM A kRtinI zarUAtanI cAra 1. je. gU. ka. bhA. 7, pR. 188, 2. je. gU.ka. bhA. 1, pR. 310, 3. je. gU. ka. bhA. 1, pR. 311. navI AvRttimAM A kRti kartA zrIvaMtanA nAma sAthe joDAyelI che. For Private and Personal Use Only
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara * 32 53 lITIo ane aMtanI soLa lITIo "DhAla ghoDInI, rAga gADI' evA ullekha pUrvaka uddhata karAyelI che. vizeSamAM pU. pa83-4 mAM AnI soLa hAthapothIo noMdhAyelI che. A kRti koI sthaLethI prasiddha thayelI jaNAtI nathI. jo tema ja hoya to e satvara prakAzita thavI ghaTe. enI chellI lITIo huM ahIM rajU karuM eha dhavala gAI jina ArAI jeha naranArI sadA te mugati jAi sukhIya thAi bolaI sevaka Ima sadA." ahIM vaparAyela "dhavala' zabda dhavalagItonI noMdha ApaNA kavio (pR. 229) mAM tenuM smaraNa karAve che. 5. kirtiratnasUrivivAhalau - kartA kalyANacandra "jaina satya prakAza" (va. 11, aM. 4) mAM "anyatra aprApya graMthonI sUcI nAmanA lekhamAM je traNa vivAhalau noMdhAyelA che te paikI A eka che ane enA caritranAyaka kIrtiratnasUri che. bAkInA be vivAhalau te guNaratnasUrivivAhala ane jinacandrasUrivivAha che. prastuta kRtimAM coppana gAthA che. enA kartA kalyANacandra te koNa te jANavuM bAkI rahe che. devacandranA ziSya kalyANacandra vi. saM. 1949mAM citrasenapadmAvatI rAsa racyo che. e ja zuM A kalyANacandra che? ka. guNaratnasUri vivAhalau - kartA pavamadira A ogaNapacAsa gAthAnI kRti ke enA kartA viSe mane kazI vizeSa mAhitI nathI, sivAya ke e kevaLa noMdhAyelI che. dharmaghoSasUrie je RSimaDalaprakaraNa racyuM che enA upara vi. saM. 1553mAM padmamandiragaNie saMskRtamAM TIkA racI che. zuM A gaNi te prastuta vivAhalaunA kartA che? 7. jabUattaraMgarAsavivAhalo - kartA sahajasundara jaina sAhityano saMkSipta itihAsa (pR. pa30, kaMDikA 383)mAM A kRti vi. saM. 1572mAM racAyAno ullekha che. 8. jabUsvAmIvivAhala - kartA hIrAnandasUri A kRtinI racanA sAcoramAM vi. saM. 1495mAM thayelI che ane enA 1. je. gU. ka. bhA. 1, pR. 24 For Private and Personal Use Only
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sitambara - 2013 racanAra "pIpala gacchanA vIraprabhasUrinA ziSya thAya che e hakIkata A kRtinI chellI kaDIo uparathI jANI zakAya che. jai. gU. ka. (bhA. 3, khaM. 1, pR. 428-9) mAM Adya traNa kaDIo tema ja aMtima cAra (para thI papa) kaDIo apAyelI che. AnI upanya kaDImAM "racIuM hIrANaMdi jaMbUasAmivIvAhaluM e' evo ullekha che. A tema ja upalI kRtinA caritranAyaka mahAvIrasvAmInA praziSya thAya che. hIrAnandasUrie vi. saM. 1485mAM vidyAvilAsapavADo racyo che ane te Aje varSo thayAM gAyakavADa pautya granthamALAmAM saMpAdita thavAnI vAta saMbhaLAyA kare. A sUrie dazArNabhadrarAsa ane kalikALa racela che. 9. jinacandrasUrivivAha - kartA sahajajJAna A katinI noMdha "jaina satya prakAza' (va. 11, aM. 4) mAM che e uparAMta A viSe mane vizeSa mAhitI nathI. 10. jinezvarasUrivivAhalo - kartA somamUrti A 33 kaDInuM kAvya che. enI racanA vi. saM. 1331 pachI thoDeka varSe somamUrtine hAthe thayelI che. jaina aitihAsika gurjara kAvyasaMcaya (pR. 224227)mAM A samagra kRti chapAyelI che. vizeSamAM emAM (pR. 114mAM) Ano sAra paNa apAyelo che. ApaNA kavio (pR. 191) mAM A kRtine aMge nIce mujaba ullekha che - AmAM copAyA ane doharA uparAMta jhUlaNA ane vastu chaMda dhyAna kheMce che... zuddha jhUlaNA chaMda sauthI prathama ne A saM. 1331 lagabhaganA kAvyamAM jaNAyo che.' 11. jinodayasUrivivAhalauM - kartA merunandana jaina aitihAsika gUrjara kAvyasaMcaya (pR. 233-237)mAM AkRti chapAyelI che. aitihAsika jaina kAvyasaMgraha (pR. 398-399) mAM paNa A prasiddha thayeluM che. enI racanA vi. saM. 143ranI pachI thoDeka varSe thayelI che. e hisAbe prAcInatAnI dRSTie eno kramAMka bIjo che. jinodayasUri e merunandananA guru thAya che ane emane uddezIne A kRti racAi che. 1. je. gU. ka. bhA. 1, pR.412 For Private and Personal Use Only
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara * 32 12. nemavivAha - kartA kevaLacaMda A sauthI arvAcIna kRti che. e tetAlIsa DhAlamAM kevaLacaMde racI che. AnI pahelI be kaDI ane chellI sAta kaDI jaina gU. ka. (bhA. 3, khaM. 1, pR. 379)mAM apAyelI che. A tema ja enI pachInI cAra kRtio neminAthane aMgenI che. 13. neminAthadhavalavivAhalu - kartA brahma vinayadevasUri A kRti cummAlIsa DhAlamAM racAyelI che. je. gu. ka. (bhA. 3, kha. 1, pR. u06)mAM enI vi.saM 1915mAM lakhAyelI hAthapothInI noMdha che eTale A kRti moDAmAM moDI A varSamAM racAi haze. enA ktae vi.saM. 1932mAM supArzvajinavivAhalo ane e sattaramI sadImAM zAntinAthavivAhalodhavala racela che. 14. neminAthavivAhalo - kartA RSabhavijaya A kRtimAM sattara DhAla che. enI pahelI kaDI chellI pAMca kaDIo dezI' evA ullekhapUrvaka je. gU. ka. (bhA. 3, naM. 1, pR. 292)mAM apAyelI che. e uparathI RSabhavijaya te vijayAnandasUrinA vaMzaja rAmavijayanA ziSya thAya che ane A kRti vi. saM. 1886mAM racAi che e bAbata jANI zakAya che. 15. neminAthavivAhalo - kartA mahimasundara kharataragacchanA sAdhu kIrtinA ziSya mahimasundare A kRti vi.saM. 1965mAM racI che. 17. neminAthavivAhalo - kartA vIravijaya A kRtinI pahelI DhAlanI be kaDI ane chellI-bAvIsamI DhAlanI cha kaDI jai. gU. ka. (bhA. 7, naM. 1, pR. 214-5) mAM chapAyelI che. A kRtinI bAvIsa DhAla che. AnI chellI DhAlamAM 'tasa ziSya garabi dezimAMhe lAla, gAyo nemavivAha uchAhe lAla' e paMktimAM sUcavyA mujaba A kRtine neminAthavivAhagarabo paNa kahevAmAM Ave che. zubhavijayanA ziSya vIravijaye A kRti vi.saM. 1860mAM (nabha-bhojana-gaja-candra) racI che. zrI nemIsara bhagavAno vivAhalo' e nAmathI A kRti zilAlekhamAM chapAi che. 1. je. gU. ka. bhA. 1, pR. 382, 4. . ka.mAM kartAnuM nAma kevaLadAsa amIcaMda tarIke noMdhela che. 2. je. gu. ka. bhA. 1, pR. 323, 3. je. gU. ka. bhA. 7, pR. 193, 4. je. gu. ka. bhA. 7, pR. 226. For Private and Personal Use Only
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 56 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sitambara 2013 17. pArzvanAtha vIvAhalu - kartA petho A kRti 206 gAthAnI che. jai. gU. ka. (bhA, 3, khaM. 1, pR. 484)mAM AnI vi. saM. 1581nI eka hAthapothI noMdhAyelI che eTale enAthI moDI A kRti racAI nathI ema be dhaDaka kahI zakAya, trevIsamA tIrthaMkara pArzvanAthane-jemano aitihAsika puruSa tarIke sau koi svIkAra kare che temane uddezIne A kRti racAyelI che. 18. veNIvatsarAja vIvAhalu - kartA DAMmarara (dAmodara) A kRtino Adima ane antima bhAga jai. gU. ka. (bhA. 3, khaM. 2, pR. 2124-5) mAM apAyelo che. ahIM noMdhAyelo tamAma kRtiomAM A eka ja arjuna kRti che. e dAmodara brAhmaNe racI che. enI vi. saM. 1607nI eka hAthapothI ane bIjI vi. saM. 1927nI hAthapothI pR. 2125mAM noMdhAyelI che. AvI ajaina prAcIna kRtio bIjI kai kai che tenI tapAsa karavI bAkI rahe che. 19. zAntinAthavivAhalodhavala - kartA brahma vinayadevasUri soLamAM tIrthaMkara zAntinAthano vivAha e A tema ja vIsamI kRtino viSaya che. jai. gU. ka. (bhA. 3, khaM. 1, pR. 611)mAM AnI pahelI ane chellI caccAra lITIo apAyelI che. enI racanA uttarajjIyaNanI vRtti vagerene AdhAre karAyelI che evo aMtamAM ullekha che. vizeSamAM emAM kartAe potAne mATe 'brahma' eno nirdeza karyo che. 'solama jinavaranuM dhavala racitu hauM sAruM' ema kartAe prAraMbhamAM nivedana karyuM che. 20. zAntinAthavIvAhaludhavalaprabandha - kartA ANandapramoda harSapramodanA ziSya ANandapramode A kRti vi. saM. 1591mAM racI che. emAM ekaMdara tresaTha DhAla che. zarUAtanI cha lITIo ane 63mI DhAlanI arADha lITIo jai. gU. ka. (bhA. 3, khaM. 1, pR. 602-3)mAM apAyelI che. vizeSamAM pR. 603-4mAM 'navarasaraMgasAgara nAmA dhavalaprabaMdha zAMtinAtha vIvAluM' evo ullekha che. For Private and Personal Use Only 21. supArzvajina vivAhalo - brahma vinayadevasUripa A kRtino granthAgra 581 zloka jeTalo che. enI pahelI be kaDI ane 1. jai. gU. 7. bhA. 1, pR. 161, 2. jai. gU. ka. bhA. 6, pR. 512, 3. jai. gU. ka. bhA. 1, pR. 330, 4. jai. gU. ke. bhA. 1, pR. 316, 5. jai. . ka. bhA. 1, pR. 329
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara * 32 pacha chellI sAta kaDI jai. gU. ka. (bhA. 3, naM. 1, pR. 908-9)mAM apAyelI che. chellI kaDIno pUrvArdha nIce mujaba che - eha racyau vivAhalau e nAMdau ja jiNadharma bhao' A kRtinI racanA "yugala-bhuvana-rasa candramA' e varSamAM eTale ke vi. saM. 1632mAM thayelI che. A aThAvana kaDInI kRti hoya ema lAge che. enI paMcAvanamI kaDImAM "vinayadevasUri' ema kartAe potAnuM nAma sUcavyuM che. A kRti sAtamA tIrthaMkara supArzvanAtha saMbaMdhI che. 22. sumatisAdhusUrivivAhalo - kartA lAvaNyasamaya vi. saM. 1568mAM vimalaprabandha, vi. saM. 1575mAM karasaMvAda ane vi. saM. 158pamAM antarikSa pArzvanAtha stavana racanAra lAvaNyasamayanI A kRti che. A pramANe samaya ane sAdhana anusAra meM "vivAhalau' sAhitya viSe saMkSipta noMdha lakhI che. eTale aMtamAM A kRtione aMge keTalIka bAbato huM tAravaNI rUpe rajU karI A lekha pUrNa karIza - (1) cothI, teramI ane vIsamI e kRtio ghaNI moTI gaNAya. (2) jaina kRtio paikI 1, 2 ane 4 e kRtio RSabhadevane aMgenI, 1216 neminAthane aMgenI, 17mI pArzvanAthane aMgenI, 19mI ane ra0mI zAntinAthane aMgenI ane 21mI supArzvanAthane aMgenI che. Ama bAra kRtio tIrthakarone uddezIne che. A paikI sattaramI sivAyanI kRtione paurANika gaNIe to bAkInI agyAra aitihAsika gaNAya. vizeSamAM AdrakumAra ane jabUsvAmI e to lagabhaga mahAvIra svAmInA samayanA gaNAya. e sivAyanA munio (jemano ahIM nirdeza karAyo che. emanI vacce ochAmAM ochuM eka hajAra varSanuM aMtara che. (3) bahu thoDI kRtio prasiddha thayelI che. (4) caudamA saikAnI pahelAnI koI kRti maLI nathI. e saikAnI eka ja kRti maLI che. paMdaramA saikAnI be kRti che AThamI ane agyAramI. trIjI, cothI, sAtamI, sattaramI ane vIsamI kRtio soLamA saikAnI che. sattaramI sadInI kRtio te bIjI, teramI, paMdaramI, aDhAramI, ogaNIsamI ane ekavIsamI ema cha kRtio che. A kRtio jUnI gujarAtI bhASAnA abhyAsIne upayogI thAya tema che eTale e to eka saMgraharUpa satvara prasiddha thavI ghaTe. (jaina satyaprakAza, varSa-11, aMka naM. 10-11mAMthI sAbhAra) For Private and Personal Use Only
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saMgrahAlayanA pratimA lekho Aje ApaNI pAse paraMparA ane zramaNa saMskRtino kramabaddha itihAsa prApta nathI, itihAsanA aprakAzita keTalAya tattvo graMtha bhaMDAro, tAmrapatro, zilAlekho, ane pratimAlekhomAM dharabAyelA che. pratilekhana puSpikAo, tAmrapatro, zilAlekho, ane pratimAlekho AvI keTalIya aitihAsika sAmagrIothI aitihAsika tattvanaM anusaMdhAna karI zakAya che. AvI aitihAsika sAdhana sAmragIomA pratimAlekho agratA krame che. pratimA lekhomAM sAmAnyathI be prakAra maLe che. 1 pASANa pratimA lekho 2 dhAtu pratimA lekho, dhAtu pratimAnI apekSAe pASANa pratimAmAM lekho bahu ochA prApta thAya che. pratimA lekhomAM zramaNa paraMparA ane tatkAlIna zrAddha paraMparA akhaMDa rUpe prApta thAya che. zramaNa paraMparAnA ItihAsamAM khUTatI kaDIonuM anusaMdhAna karavAmAM pratimA lekho bahu mahattvano bhAga bhajave che. pUjyapAd gurUdeva zrImad AcArya zrIpadmasAgarasUrIzvarajI mahArAja prabhu zAsananA AvA aitihAsika mUlyonI kALajI ane jatana mATe satata udyamazIla ane kAMIka karI chUTavAnI bhAvanA dharAvI, prabhu zAsananI zAna ane garimAne hRSTa puSTa karatA rahe che. pUjya gurumahArAjanA athAga prayatnathI nirmita AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira ane samrAT saMprati saMgrahAlayamA AvI keTalIya aitihAsika sAmagrIo saMkalita, saMgrahIta ane surakSita che. saMgrahAlayamA rahelA dhAtu ane pASANa pratimAnA lekho ahIM prastuta che. A lekhone utArI ApavAnuM puNyakArya parama pUjya zAsanasamrATazrI nemisUrijI ma.sA.nA samudAyanA AcArya bhagavaMta zrIsomacaMdrasUrIzvarajI mahArAja sAheba ane emanA ziSya parivAre karI ApyuM che. saMgrahAlayamAM je kramAMke dhAtu-pratimAo noMdhAyela che. te kramAnusAra ja pratimAnA lekho prakAzita karIe chIe. saMpA. 1.vibhAgIya naM. 41 pArzvanAtha bhagavAna, ekatIrthI .................pratiSThitaM zrIparamAnaMdasUribhiH / 1. vibhAgIya naM. 41, pArthanAtha bhagavAna, ekatIrthI saM. 1216 mArga sudi 7 zrIpArzvanAthapratimA sevaka tArAcaMda jisahaDena shriiaanNdsuuriprtisstthitaa| 1. bAkIno lekha ghasAI javAthI spaSTa vaMcAto nathI. For Private and Personal Use Only
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara - 32 3. vibhAgIya naM. 43, pArzvanAtha bhagavAna, ekatIrthI 10 1346 va. phAguNa sudi 10 some zrImAlajJAtIya zre. devasIha mA0. somAkena zrIpArzvanAthabiMbaM kAritaM pratiSThitaM zrIsUribhiH 4. vibhAgIya naM. 44, mahAvIra svAmI bhagavAna, paMcatIrthI saM. 1368 jyeSaTha zudi 12 ravau prAgvATajJAtIya vyava. sAjaNa bhAtR rAjAzreyase bhAryA lUNAdevi vadhU lakhamAdevi zrImahAvIrabiMbaM pratimA kArApitA 6. vibhAgIya naM. 45, kuMthunAtha bhagavAna, paMcatIrthI saM. 1509 varSe mAgha sudi 10 zanau UpakezavaMze sAla........ 4 gotre sA. neNA bhA. nuNAde sA. mUrAkena zrIsahavadayutena zreyorthaM zrIkuMthabiMbaM kA. pra . sa ( kha ) rataragache zrI ......... sAgarasUribhiH / / zrIrastU || 7. vibhAgIya naM. 46, pArzvanAtha bhagavAna, paMcatIrthI saMvat 1307 varSe mAgha sudi 10 gurau UkesIyavaMze sAdhu tihuNa suta bhImasIhaDAkena bAI kheTU zreyase zrIpArzvanAthabiMbaM kA pratiSThitaM zrIparamAnaMdasUribhiH 8. vibhAgIya naM. 47, zItalanAtha bhagavAna, paMcatIrthI 59 saM. 1527 varSe mAgha. va. 8 prAgvATajJAtIya zre. pethA bhAryA macI putra zre. devarAjena bhA. harSU putra nAgA bhrAtRjAyA naDUaMkI pramukhakuTuMbayutena bhrAtRsahamAnarasiMgazreyorthaM zrIzItalabiMbaM kAritaM pratiSThitaM tapA zrI lakSmIsAgarasUribhiH / / 9. vibhAgIya naM. 48, kuMthunAtha bhagavAna, paMcatIrthI saM. 1524 varSe mAgasira vadi 4 ravau upakezajJAtIya liMgAgotre sA. pAthA bhA. UdI pu. sacaDena bhA. suhavAde pu. zeSA-suraja - baMjara - amarAsahitena svapu. zrI kuMthunAthabiMbaM kA. pra. zrI upakezagacche kukudAcAryasaMtAne zrIsiddhasUripaTTe zrIkakkasUribhiH / / For Private and Personal Use Only 10. vibhAgIya naM. 49, supArzvanAtha bhagavAna, paMcatIrthI saMvat 1491 varSe mAgha sudi 11 budha ukezavaMze chAjaDahagotre sA. tejA bhAryA poiNi putra sAMghA ....... sa bhA0 vi25 zrIyorthaM zrIsupArzvanAthabiMbaM kAritaM zrIkharataragacche zrIjinasAgarasUribhiH
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sitambara - 2013 1.vibhAgIya naM. 71, munisuvratasvAmI bhagavAna, paMcatIrthI ____saM. 1485 varSe mAha zudi 11 zanI zrIzrImAlajJAtIya mahaM. pUnasIha bhA. bIlaNade pitRvya. vayarasIhazriyortha jesA-samadharAbhyAM zrImunisuvratasvAmibiMba kArApitaM pra. pUrNimA pa. bha0 zrIvimalacaMdrasUrINAmupadezena 12. vibhAgIya naM. 72, ajitanAtha bhagavAna, paMcatIrthI saMvat 1476 varSe mAgha zu. 3 some zrI upa. jJA. somodaya pU. lAlA bhA. pAhIpu. mahINA bhA. vIriNi pu. UdA-rAmAbhyAM pUrvajani. zrIajitanAthavi. kA. zrIsaMDeragacche zrIyazobhadrasUrisaMtAne pratiSThitaM zrIzAMtisUribhiH shriiH|| zubhaM bhavatu 13. vibhAgIya naM. 53,munisuvratasvAmI bhagavAma, ekatIrthI saMvata 1530 varSe mAha va. 9 dine prA. bhA. surA bhA. sArU putra sA. jhajhAkena sA. rAjU sutA lIMbAyutena svazreyase kAritaM zrImunisuvratabiMbaM pratiSThitaM zrIlakSmIsAgarasUribhiH ||Tha | shrii|| 14. vibhAgIya naM. 44, AdinAtha bhagavAna, ekatIrthI saMvat 1546 varSe mAgha zudi 13 ravau zrIzrIvaMze vya. harapati bhAryA dhanI putra vya. bhojA bhA. bharamAde su. vya. kurA suzrAvakeNa zrIaMcalagaccheza zrIsiddhAMtasAgarasUrINAmupadezena mAtuH puNyArthaM / zrIAdinAthabiMba kAritaM pra. zrI saMghena / zrIH / / 17. vibhAgIya naM. 75, pArzvanAtha bhagavAna, pNctiirthii| saM. 1664 varSe poSa vadi 7 budhe surANAgotre jayatAraNavAsI sA. pukerAjA bhA. vIpa saM. jovA bhA. jAvAdi pra. saM., jagamAlakena zrIdharmanAthabiMbaM kA. pra. zrI tapAgaccha zrIvijayasenasUri zrIvijayadevasUri sudi 6 ravidine saMketasUci AcA. = AcArya Tha. = Thakkura zre. = zreSThI pa. = pakSe saM. = saMdhavI, saMvata vya., vyava. = vyavahArI kR. = kRta (?) bhA. = bhAryA biM. = biMba sA. = sAha ma. = maMtrI su. = suta kA. = kAritaM jJA. = jJAtIya pra. = pratiSThita pallI. = pallIvAla pu. = putra va. = vada For Private and Personal Use Only
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI siyAM tIrthaH eka paricaya kanubhAI ela. zAha rAjasthAnanA prAcIna kalA vArasAmAM osiyAtIrthanuM jaina maMdira eka amUlya ratna samAna che. rAjasthAnanA aitihAsika nagara jodhapurathI 61 ki.mI. dUra osiyAM tIrtha AveluM che. hAlamAM A eka nAnA nagara jevuM sthaLa che. lokoktio anusAra AjathI 2500 varSa pUrve A nagara vasAvavAmAM AveluM hatuM. A eka vyApAra pradhAna samRddha nagara hatuM ane jAlora dvArA gujarAta pradeza sAthe joDAyeluM hatuM. prazastio tathA zilAlekhomAM "osiyAM'nA prAcIna nAmo uvasIsa, ukeza, upakezapura ane "osAM' - no ullekha maLe che. DaoN. Ara bhAMDArakaranA mate A nagaranuM "osiyA'nAma mAravADI zabda "salA' parathI paDyuM che jeno artha Azaya thAya che. pAchaLathI "osalA' parathI "osiyAM parivartita thayuM lAge che. zrI siddhasenasUrie bAramI zatAbdImAM racelA "sakalatIrthastotra'mAM "osiyAM'no ullekha tIrthanA rUpamAM karyo che. - jinazAsananA prabhAvaka jainAcArya zrI ratnaprabhasUrIzvarajIe ahIMnA rAjApradhAna sahita lokone potAnA tapanA prabhAve ahiMsAnA mArge vALyA hatA. ema paNa kahevAya che ke kSetradevI cAmuMDAne paNa pratibodha pamADIne zrI saccAImAM mAtAnA nAmathI prasiddha banAvI. rAjA upaladeva ane maMtrI uhaDe AcAryazrInA pratibodhathI jaina dharma aMgIkAra karyo hato. rAjA upaladeve maMdiranuM nirmANa karyuM ane temAM AcAryazrInA haste prabhu pratimA pratiSThita karAvyAno ullekha maLe che. jyAre uhaDa maMtrIe A nagara vasAvyuM tyAre maMdiranA nirmANa samaye khodakAma karatI vakhate A pratimA bhUgarbhamAMthI pragaTa thai hatI. maMdiranuM navanirmANa karAvI saM. 1017, mahA vadi 8nA divase pratiSThita karAvyAno ullekha che. osavAla utpatti' nAmanA zIrSakavALA patramAM uhaDa maMtrIe saMvata 1011mAM osiyAM vasAvyAno ane saM. 1017mAM maMdira nirmANano ullekha che. koraTAnA itihAsamAM vIraprabhu nirmANanA 70 varSa pachI AcAryazrI ratnaprabhasUrIzvarajIe eka ja muhUrtamAM koraTA ane osiyAM nagarImAM jinamaMdironI pratiSThA eka ja samaye karAvyAno ullekha che. bhinnamAlanA itihAsamAM paNa rAjakumAra upaladeva ane maMtrI uhaDe A ja samayamAM ahIM upakeza nagara vasAvyAno ullekha che. For Private and Personal Use Only
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 62 sitambara 2013 osiyAMnuM jaina maMdira gurjara-pratihAra rAjA vatsarAjanA rAjyakALa daramiyAna AThamI zatAbdInA uttarArdhamAM jaina vyApArIoe banAvyuM hatuM. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - osiyAM jaina maMdiramAM mULanAyaka tarIke zrI mahAvIrasvAmi birAjamAna che. padmAsanastha, svarNa varNa, 80 se. mI. (zveta maMdira). osiyAM gAmanI madhyamAM A tIrthasthaLa AveluM che. A pUrve ahIM zaiva-vaiSNava, zAkta Adi saMpradAyonA maMdiro paNa hatAM, A sthaLa mAtra pUjA-prArthanA mATenuM na hatuM paraMtu lokajIvana-samAjajIvana ane sAMskRtika gatividhionuM kendra paNa hatuM. A maMdira nagara pratihAra rAjAonI rAjadhAnI jAlora (jAbAlipura) tathA maMDora (mAnavapura) karatAM paNa ati mahattvanA sthAna tarIke lekhAtuM hatuM. maMdiranI zrI mahAvIra svAmi bhagavAnanI pratimA zrI saccAiyAM mAtAnI divya zaktithI gaududha ane retIthI banAvela ane AcAryazrI e pratiSThita karelI e ja pratimA haju mULanAyakanA rUpamAM Aje paNa vidyamAna che. osiyAMnI prAcInatA lokoktio karatAM purAtAtvika purAvAothI prApta thAya che. zrI mahAvIrasvAminA maMdiramAMthI prApta thayelA abhilekhathI osiyAM nagarInI prAcIna samRddhinuM tathA sUryamaMdiranuM anumAna thai zake che. AThamI sadImAM A nagara samRddha hatuM. zilpakaLA ane sauMdarya : osiyAM eka dharmatIrtha che ane sAthe sAthe kalAtIrtha paNa che. zilpa ane kalAnI dRSTie osiyAM vizvamAM prasiddha che. pattharo para kotarelI ahIMnI kalAtmaka pratimAo advitIya che. ahIMnuM prabhu mahAvIrasvAminuM maMdira ane anya maMdiro potAnI vizALatA, kalAgata vizeSatA ane sauMdaryane lIdhe vizvavikhyAta che. raMgamaMDapamAM staMbho upara nAgakanyAonAM dRzya ane divAlo paranAM deva-devatAonAM dRzyo khUba ja suMdara rIte citrita thayela che. e sivAya derIomAM bahAra bhagavAna neminAthanuM jIvanacaritra, bhagavAna mahAvIrasvAmino abhiSeka mahotsava ane garbhaharaNanuM dRzya bahu ja sajIva ane hubahu che maMDapamAM AcAryazrI potAnA sAdhuo ane zrAvakone upadeza de che e citra paNa eTaluM ja suMdara che. nRtyamaMDapamAM guMbajanI nartikAo sAja sAthe nRtya For Private and Personal Use Only 1. pI. pI. nAhara abhilekha saMkhyA 788 mahAvIra jaina maMdira (osiyAM) se prApta jainalekha saMgraha pR. 162, zlo-2 2. pUranavandra nAhara, naina amiteSa mA-1, saM. 788, pR. 162
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara - 32 karatI batAvI che. te khUba ja AkarSaka ane ramaNIya mudrAthI aMkita che maMdiranI bhamatImAM prasiddha toraNanI kArIgarI paNa khUba ja AkarSaka che. bhAratIya pratimA vijJAna, jaina kalA ane mandira sthApatyanI dRSTie osiyAMnuM jaina maMdira bhAratIya purAtattva sAmagrImAM mahattvapUrNa sthAna dharAve che. e eka sarvasvIkRta satya che. saMdarbha sUci 1. prAcIna jaina tIrtha osiyA~jI (ozavAla vaMza kA itihAsa) - saMkalanakartA : dezalaharA, mizrImala, zrI rArdhamAna jaina zikSaNasaMgha, osiyAM, A. 4, 2008 2. osiyA~ kA jaina mandira - vaziSTha, nIlimA vardhamAna jaina zikSaNasaMgha, osiyA~ 1288, 3. osiyAjI tIrthanI yazogAthA - pa. pU. A. zrI kalyANasAgarasUrIzvarajI ma. sA. zrI simanvarasvAmi jinamaMdira kAryAlaya, bhilADa. 4. tIrthadarzana, khaMDa-2, zrI jaina prArthanA mandira TrasTa, cennaI praNatinA sAta niyama 2. sakArAtmaka valaNa apanAvo, jIvananI javAbadArI pote lo. 2. koI paNa kAryanA dhyeyane najaramAM rAkhI kAma karo. 3. agatyanA kAryone pahelAM karo. 4. paraspara phAyadAno vicAra karo, svArthI nA bano. 5. pahelAM bIjI vyaktine sAjo, pachI bIjAne tamArA vicAra jaNAvo. 6. sahakArathI kArya karatAM zIkho. 7. tamArA jJAna ane AvaDatane sudhAratA raho. 3. pArasarAja zAha. pUrva prophesara jodhapura vizvavidyAlaya, osiyAM jaina mandira, Amukha For Private and Personal Use Only
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pAsAgaNa guNaprArthanA hirena dozI namuM ApanA upakArane, namuM ApanA audAryane namuM ApanAthI meLavelI puNyanI samRddhine vaMdana hajAro Apane, vAtsalyanA dAtArane he padmasAgara parama guruvara, pAmavA Aje tane mArA guru he padmasAgara pAmavA Aje tane che yAcanA Aje guru tArA caraNane cUmIne che jhaMkhanA Aje guru tArA zaraNane pAmIne vizvAsa che mArA guru muja Azane avadhArIne he padmasAgara parama guruvara, pAmavA Aje tane saMtapta A saMsAramAM jinavacana zItaLa jaLa banyuM. A jinavacana tArA pratApe Atma tRptikara banyuM. tArA vinA A divyaSadha prApta kadIya nA thayuM he padmasAgara parama guruvara, pAmavA Aje tane che kALanuM vicitrane, muja mana taNI je kuTilatA che durguNo saghaLA guru, avinaya ane apavitratA basa eka che vizvAsa tAro kAmano ne kiMmatI he padmasAgara parama guruvara, pAmavA Aje tane sUraja ane vaLI caMdra jaLane puSyamAM je sarasatA e sarasatAthI adhikatA guru ApamAM jIvatI sadA tava jIvanathI vilase sadA upakArabhAva taNuM jharaNa he padhasAgara parama guruvara, pAmavA Aje tane For Private and Personal Use Only
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara - 32 mArA jIvananuM dhana tame, muja jIvanA cho svajana tame mArA jIvanamAM svArtha viNa aMdhAra dUra karyo tame muja jIvananA sauMdaryane zaNagAra Apyo che tame he padmasAgara parama guruvara, pAmavA Aje tane kyAreka nabaLI paLamahIM muMjhAuM to tame Avajo kyAreka mArA pairyanI sthiratA vadhArI Apajo kyAreka mArA trasta manane sAMtvanA tame Apajo he pAsAgara parama guruvara, pAmavA Aje tane huM bhAgyavaMta banI gayo, tuja caraNanA zaraNAM maLyAM durbhAgya gayuM muja AthamI, tuja tejanA kiraNo maLyAM kharekhara ! guru muja janama A sArthaka thayo tuja milanathI he padmasAgara parama guruvara, pAmavA Aje tane traNa yuvAkatha vyAja, zarIrano ghA, ani, ane kaSAya A cAreya thoDA hoya to paNa bharoso karavA jevA nathI. ka vyasana be vAra talavAra jevuM che. eka vArathI tamArA Arogya ane lakSmIne kApe che. to bIjI dhArathI tamArA manobaLane kApe che. jIvananI pavitratA e gharmano pAyo che. ane jIva mAtra pratye maitrI e gharmanuM zikhara che. For Private and Personal Use Only
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kSamA kI zakti sureza jaina, AI.e.esa. (se.ni.) krodhita honA sarala hai| koI bhI vyakti AsAnI se krodhita ho sakatA hai| kisI bhI vyakti yA vastu para apanA krodha pragaTa kara sakatA hai| hamAre lie krodha kA niyaMtraNa evaM niyamana karanA kaThina avazya dikhAI detA hai, kaThina pratIta hotA hai kintu hama thor3e se prayatna, prazikSaNa aura dhairya se apane krodha ko niyaMtrita kara sakate hai| aise niyaMtrita krodha ko hama kucha sImA taka kabhI-kabhI racanAtmaka svarUpa bhI pradAna kara sakate hai| kabhI-kabhI vizeSa prayAsa kara krodha ko udita hI na hone deN| krodha utpanna hone para turaMta hI krodha ko zAMta kareM / maMda kreN| kSamA kA prayoga kreN| ___ kSamA zizu sulabha saralatA evaM adbhuta AnaMda kI jananI hai| anubhavI, paripakva sajjana ora vRddha jana kI sajanI haiM! kSamA karane kI pravRtti adbhuta mAnasika zakti aura kSamatA kI jananI hai| kSamA saMyamita jIvana kI upalabdha evaM abhivyakti hai| kSamA kA bhAva sahanazIlatA, udAratA aura sadbhAva kA janaka hai| mahattvapUrNa naitika guNa hai| AMtarika cetanA kA zodhaka hai| kSamA hamArA bhalA karatI hai| kSamA hamArA kalyANa karatI hai| dUsare ko kSamA karanA, apanI galatI svIkAra karanA aura dUsare se kSamAyAcanA karanA mahatvapUrNa kalA hai| isa kalA ko hama prayatna pUrvaka siikheN| dainika jIvana meM isa kalA kA upayoga kreN| hama apane hRdaya meM kSamA, maitrI aura karUNA ko bharakara rkheN| apane hRdaya se sadaiva karUNA, kSamA aura maitrI ko chalakane deN| vizva ke sabhI dharmagranthoM dvArA hamAre dainika vyavahAra meM kSamA kI mahattA evaM upayogitA ko spaSTa zabdoM meM svIkAra kiyA gayA hai| prAcInakAla se hI bhArata meM kSamA para aneka svataMtra pustakeM likhI gaI hai| aisA sAhitya prabhAvI DhaMga se hameM kSamA kA yaha pATha par3hAtA hai ki kisI bhI vyakti ke prati ghRNA na rkheN| madhyapradeza sarakAra dvArA prakAzita kakSA - 7 kI bhASAbhAratI kI nimnAMkita hindI kavitA kI paMktiyoM ko gunagunAe~ - maitrI bhAva meM jagata meM merA, saba jIvoM se nitya rheN| dIna-dukhI jIvoM para mere, ura se karUNA-strota bahe / / For Private and Personal Use Only
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra zrutasAgara - 32 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir durjana-krUrakumArgaratoM para, kSobha nahIM mujhako Ae / saumyabhAva rakkhUM maiM una para aisI pariNiti ho jAe / # guNIjanoM ko dekha hRdaya meM, mere prema umar3a Ae / bane jahA~ taka unakI sevA karake yaha mana sukha pAe / / hoU~ nahIM kRtaghna kabhI maiM, droha na mere ura aae| guNa grahaNa kA bhAva rahe nita, dRSTi na doSoM para jAe / / phaile prema paraspara jaga meM, auroM kA upakAra kreN| apriya kaTuka kaThora zabda nahIM, koI mukha se kahA kareM / / 67 kSamA kA bhAva hameM vikAsa ke patha para sadaiva Age bar3hAtA hai| U~cA uThAtA hai / hama kSamA karane se Arthika rUpa se lAbhAnvita hote hai| apitu zArIrika, mAnasika aura bhAvanAtmaka rUpa se svastha rahate hai / apanA kArya kuzalatA pUrvaka kara sakate hai| jIvana meM sadaiva pragati karate hai| apanI bhUla svIkAra karane se bhI yahI lAbha prApta hote hai| hama Thesa pahu~cAne vAle vyakti ke sAtha mitratA kA bhAva rkheN| Thesa pahu~cAne kI ghaTanA ko yathAzIghra bhulA deN| Thesa pahu~cAne vAle ko kSamA kara deN| Thesa pahu~cAne kI ghaTanA ke bojha ko kabhI na DhoaiM kala huI ghaTanA ko kala para hI chor3a deN| aisI ghaTanA ko yathAzIghra vismRta kara deM / usako kabhI smaraNa nahIM kareM / usakI kabhI carcA na kareM / usakA kabhI smaraNa na kreN| aisI nakArAtmaka ghaTanA ke smaraNa se hamako hI kSati pahu~catI hai| For Private and Personal Use Only kSamA kI sakhI maitrI ke bhAvoM ke vikAsa ke lie apanI vicAradhArA ko hama vizAla evaM saMvedanazIla banAe~ / pratyeka vyakti ke prati sadbhAva rkheN| pratyeka vyakti ke sAtha sadvyavahAra kreN| apanI cetanA ko udAra aura vyApaka bnaaeN| apanI cetanA ko kSudratA aura saMkIrNatA se bcaaeN| maitrI kevala hamAre Upara hI nirbhara hotI hai| maitrI kisI dUsare vyakti para nirbhara nahI hotI hai| maitrI se hamAre mana meM ullAsa aura utsAha kA saMcAra hotA hai / apane mitra ko dekhate hI hamAre cehare para muskAna khila jAtI hai| hamArI A~kheM camakane lagatI hai| hamArA hAtha prasannatA se mitra ke hAtha se milane ke lie Age bar3ha jAtA hai / maitrI bhAva se hamAre mana kI granthiyA~ khula jAtI hai| hamAre vyaktitva se durAva, chipAva, tanAva aura avasAda jaise durguNa dUra ho jAte hai / hamArA vyaktitva sahaja, sarala, sarasa aura bhAramukta ho jAtA hai /
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 68 sitambara - 2013 __ maitrI meM krodha sadaiva bAdhaka hotA hai| krodha kI pravRtti bAdhaka hotI hai| ataH hama aphane vyaktitva meM krodhita hone kI pravRtti ko panapane hI na deN| choTI-choTI bAtoM para dhyAna na deN| yadi koI vyakti hameM coTa pahu~cAtA hai, hamArA apamAna karatA hai to hama krodhita ho jAte hai| aisI coTa aura aise apamAna ko hama apane krodha kA kAraNa banA lete hai| isa prakAra dhIre-dhIre krodhita honA hamArI svAbhAvika pravRtti bana jAtI hai| coTa pahu~cAne vAle ke prati hama apane mana meM dveSa pAla lete hai| dveSa hamAre zArIrika, mAnasika, bhAvanAtmaka aura AdhyAtmika vikAsa ko maMda kara detA hai| kabhI kabhI roka detA hai| dveSa se bharA vyakti jIvana ke patha meM aTaka jAtA hai / vaha jhuMjhalAne ko taiyAra rahatA hai| jhagar3ane ko taiyAra rahatA hai| jhuMjhalAne evaM jhagar3Ane meM hI apane samaya aura zakti kA apavyaya karatA hai| duniyA ko dhuMdhale cazmeM se dekhatA hai| vaha sadaiva dUsare kI kamiyoM ko khojatA rahA hai| ataH hama jhagar3e ko sulajhAne ke guNa vikasita kreN| vivAda sulajhAne kI pravRtti vikasita kreN| vivAda sulajhAne kI kSamatA vikasita kreN| apane parivAra ke sadasyoM ke sAtha kabhI vivAda yA jhagar3A na kreN| yadi kabhI choTA moTA vivAda ho jAe to use turaMta suljhaaeN| usa samaya yadi hama krodha pragaTa karate hai to hamArA krodha krodha ke rUpa meM hI hamAre pAsa turaMta lauTa AtA hai| yadi hama krodha kA vicAra bhI karate hai to krodha se otaprota vicAra turaMta hI hamAre pAsa lauTa AtA hai| ataH hama krodha kA prabhAvI DhaMga se prabaMdhana kreN| krodha ke bhAvI aura dIrghakAlika pariNAmoM para vicAra kara krodha ko niyaMtrita kreN| krodha hamAre lakSya kI prApti meM bAdhaka hotA hai| yaha vicAra kara krodha ko niyaMtrita kreN| yoga aura dhyAna ke mAdhyama se krodha aura krodhAnvita pratikriyA ko zAMta kreN| dhyAna hamAre hRdaya kI dhar3akana ko upazAMta karatA hai| mastiSka kI pratikriyA ko dhImI karatA hai| kSamA karane kA nirNaya lene ke lie hama svayaM sakSama hote hai| kSamA karane ke lie hama pUrNataH uttaradAyI hote hai| kSamA kara hama apanI pravRttiyoM ko sakArAtmaka banA sakate hai| hama apane soca, vyavahAra aura bhAvanA ko saralatA se niyamita kara sakate hai| hama dUsare vyakti ke soca, vyavahAra aura bhAvanA ko niyaMtrita nahIM kara sakate hai | jaba kabhI hama socate hai ki dUsare vyakti ne apanI galatI svIkAra nahIM kI hai| ataH hama use kSamA kyoM kareM ? kSamA pradAna karane ke lie yaha Avazyaka nahIM hai ki dUsarA vyakti apanI galatI svIkAra kreN| kSamA kSamAkartA ke lie Avazyaka hotI hai| For Private and Personal Use Only
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara - 32 kSamA karane se kSamAkartA kA svAsthya zreSThatara aura zreSThatama ho jAtA hai| usakI kAryakuzalatA meM vRddhi ho jAtI hai ! kSamA kA pUrNa lAbha kSamAkartA ko hI prApti hotA hai| kSamA kSamAkartA kA bhalA karatI hai| kSamAkartA kSamA kara apane mastiSka kA bojha utArakara prasanna hotA hai| kSamA karane se pIr3ita vyakti ko aparAdhI vyakti kI tulanA meM adhika lAbha hotA hai| doSI ko kSamAkara hama svayaM ko hI rAhata pahu~cAte hai| kSamA kI auSadhi gaharAI meM jAkara hamArI coTa aura ghAva kA upacAra karatI hai| hamAre hRdaya meM prema aura sauhArda ko utpanna karatI hai, bar3hAtI hai| kSamA karane se hamArA jIvana svastha aura laMbA ho jAtA hai| hama kSamAkara bar3I rAhata prApta karate hai| dUsarI ora doSI vyakti ko kSamA karane se usake jIvana meM naI kiraNa khila jAtI hai| apane vyAvahArika jIvana meM kSamA kA prayoga kara aneka zArIrika, mAnasika, bhAvanAtmaka evaM Arthika lAbha prApta kiyA jA sakatA hai| yaha sahI hai ki kSamA karanA prAyaH sarala nahIM hotA hai| vIra aura ativIra vyakti hI pUrNataH kSamA kara pAtA hai| kSamA karane ke lie nijI sAhasa kI AvazyakatA hotI hai| isIlie kSamA ko parama bala ke rUpa meM svIkAra kiyA gayA hai! samartha vyaktiyoM ke AbhUSaNa ke rUpa meM svIkAra kiyA gayA hai| kSamA kanare ke lie bhagavAna se prApthanA karanA AvazyakatA hotA hai / kSamA karane kI zakti prApta karane ke lie upavAsa aura AMzika upavAsa karanA Avazyaka hotA hai| gaharI aura gaMbhIra coTa ko bharane ke lie dhairyapUrvaka satata prArthanA karanA Avazyaka hotA hai| isake lie Izvara se zakti prApta karanA Avazyaka hotA hai| yadi hama kSamA nahIM karate hai| Avaze meM rahate hai| badalA lene kI yojanAeM banAte rahate hai| badale kI bhAvanA ko painI aura teja karate rahate hai| isake pariNAma svarUpa hamArI hRdayagati bar3ha jAtI hai| hamAre blaDaprezara meM vRddhi ho jAtI hai| hamAre hAtha aura paira phUla jAte hai| lar3akhar3Ane lagate hai| hama udAsa aura ciMtita ho jAte hai| samucita nIMda nIhaM le pAte hai| doSI vyakti ko bhulA denA kSamA nahIM hai| usake sAtha apane saMbaMdha samApta karanA kSamA nahIM hai| usake sAtha dUrI rakhanA kSamA nahIM hai| doSI vyakti se Age ke lie saMbaMdha tor3a lenA kSamA nahIM hai| kSamA AMtarika prakriyA hotI hai! kSamA pIr3ita vyakti dvArA doSI vyakti ko pradatta mahatvapUrNa bheMTa hotI hai| yaha bheMTa dekara For Private and Personal Use Only
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 70 sitambara 2013 kSamAkartA saMtoSa prApta karatA hai| kSamA karane ke pUrva pIr3ita vyakti doSI vyakti kI coTa se pahu~ce kaSTa ko apane hRdaya se nikAla detA hai| kSamA kI koI zarta nahIM hotI hai| kSamA karate samaya kyA ? kauna ? aura kaise ? jaise prazna udita nahIM hote hai | kSamA ke sAtha kintu aura parantu se nahIM jur3ate hai| ataH hama pUrI sahI aura saccI kSamA pradAna kreN| aisI kSamA ke pazcAt bhaviSya meM punaH kSamA karane kI kabhI bhI AvazyakatA zeSa nahIM raha jAtI hai| aisI kSamA hI pavitra kSamA hotI hai| isa prakAra kSamA kara hama apane saMbaMdhoM ko ghanIbhUta banAaiM pArasparika nikaTatA bar3hAaiM / doSI vyakti ke sAtha durbhAvanA ke sthAna para sadbhAvanA vikasita kareM / usakI kabhI burAI na kareM / usakI sadA bhalAI kreN| usase nikaTatA rakheM / Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private and Personal Use Only - jaba hama kSamA nahIM karate haiM taba nakArAtmaka bhAvanA ko pAle rahate haiM / Thesa pahu~cAne vAle vyakti ke prati dveSa aura ghRNA kI bhAvanA ko apane mana meM banAaiM rakhate hai / dveSa ora ghRNA kI aisI bhAvanA hamAre zArIrika, mAnasika, bhAvanAtmaka aura AdhyAtmika vikAsa ko viparIta rUpa se prabhAvita karatI hai| ataH pratizodha lene ke lie gusse kI Aga ko jalAaiM na rkheN| aisI Aga ko bujhAne kA prayatna kreN| yadi hama gusse kI Aga ko bujhA nahIM pAte hai to yaha Aga hameM hI jalAne lagatI haiN| isa Aga se hama aneka bImAriyoM se pIr3ita ho jAte hai | hamArI pratirodhaka kSamatA kama ho jAtI hai| krodha kA hamAre zarIra para ghAtaka prabhAva par3atA hai / krodha viSa kI bhAMti hamAre zarIra ko kSati pahu~cAtA hai| kSamA zaktizAlI davA kI bhA~ti hameM zAMti pahu~cAtI hai| kSamA svAsthya, sukha aura upalabdhi kI vaijJAnika aura sudRr3ha sIr3hI hai| sakArAtmaka ciMtana kI AdhArabhUmi hai| kSamA hamArI AMtarika zaktiyoM ko unmukta karatI hai| unheM racanAtmakatA aura prabhAvakatA pradAna karatI hai| kSamA karane se hameM pUrI saMtuSTi aura rAhata prApta hotI hai| kSamA hamArI mahatvapUrNa saMvedanA hai| kSamA kI saMvedanA ko sIkhanA aura apanAnA atyAvazyaka hai / pariNAmataH hama sadaiva kSamA karane kA nirNaya leN| kSamA karane kA nirNaya lene ke pUrva samucita aura sahI samajha ke bhAva vikasita kreN| gaMbhIratA aura lagana pUrvaka kSamA kI bhAvanA ko apane jIvana meM utaareN| apanI jIvana zailI ko racanAtmaka banAaiM | apane jIvana ko sukhI, saMtuSTa evaM sArthaka banAaiM / kSamA kI zakti kA udghATana kara vikAsa ke caturmukhI patha para Age bddh'e|
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yogaparamparA meM varNita AdhyAtmika vikAsa evaM guNasthAna DaoN. dIpA jaina (gatAMka se Age) yoga vaziSTha meM varNita caudaha guNa zreNiyA~ - yoga vaziSTha meM varNita caudaha guNa zreNiyoM ko do pramukha upa-vibhAgoM meM rakhA gayA hai| prathama vibhAga meM ina sAta bhUmiyoM kA samAveza kiyA gayA hai jinakA sambandha ajJAna se hai tathA aMtima sAta bhUmiyoM kA samAveza kiyA gayA hai jinakA sambandha ajJAna se hai tathA aMtima sAta bhUmiyoM meM una avasthAoM ko sammilita kiyA gayA hai jinakA sambandha jJAna yA jAgrata sthiti se hai| (a) ajJAna kI sAta avasthAaiM - ajJAna kI ye sAta avasthAeM jJAnasAra meM nimnavat rupa meM varNita kI gaI haiM - tatrAripitatamajJAna tasya bhUmirimaH zrRNu / bIjajAgRttathA-jAgRtRmahAjAgRta-suzuptakama / / jaagRtsvpnstthaa-svpnHsvpnjaagRt-sushuptkm| iti saptavidhI mohaH punareva parasparam / / (jJAnasAra pUrNatASTaka) (1) bIjajAgrata avasthA - bhaviSyaccita-dinAmazabdArthabhAjanam / vIjarUpaM sthitaM jAgRta bIja jAgRtamucyate / / yaha cetanA kI prasupta avasthA hai jo vanaspati jagata kI sthiti ke samakakSa hai| yahA~ aham bhAva kI anubhUti jAgRta nahIM hotI ! jaina siddhAnta ke anusAra aise vanaspatikAya jIvoM meM cetanA ke aura adhika vikAsa kI kSamatA hote hue bhI vyakta nahIM ho pAtI mAtra bIjarupa meM hI isakA astitva rahatA hai isIlie ise bIjajAgRta avasthA kahA jAtA hai| (2) jAgrata avasthA - eSA jJapternavAvasthA tvaM jAgRtsaMsRti shrRnnu| navaprasUtAsya parAdayaM cAhamidamidaM ca mama / / For Private and Personal Use Only
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 72 sitambara - 2013 aham aura mamatva ke atyalpa vikAsa kI avasthA jAgrata sthiti mAnI jA sakatI hai| yaha pazujagata ke (trasa yA triyaJca) kITa pataMgo Adi asaMjJiyoM meM pAI pAtI hai| yahA~ alpAMza meM hI aham bhAva rahatA hai| (3) mahAjAgrata avasthA - pIvaraH pratyayaH prokto mahAjAgRditi sphurn| arUDhamathavArUDhaM sarvathA tanmayAtmakam / / isa avasthA meM aham bhAva kI vizeSa puSTi hotI hai| yahA~ mamatva ke pUrNa vikAsa va Atma cetanA (kArya karane kI zakti) kI sthiti ko samajhA jA sakatA hai| yaha avasthA deva yo sainI paMcendriyoM meM hotI hai| (4) jAgrata svapna avasthA - yajjAgRto manorAjyaM jAgRtasvanaH sa ucyate / dvicandrazuktikArUpya mRgatRSNAdi-bhedataH / / yaha manokalpanA yA divA svapna kI avasthA hai isameM bhrama yukta vyaktitva kI upasthiti hone se mRgamarIcikA rahatI hai| isake calate vaha jIva viSayavAsanAoM meM lIna rahatA hai| (7) svapna (nidrita) avasthA - abhyAsAt prApya jAgRtyaM svapnoneka vidhombhvet| alpakAlaM mayA dRSTaM evaM no satyamitayapita / / isa avasthA kI anubhUtiyA~ ko nIMda ke pazcAt jAgane kI cetanA ke rUpa meM samajhA jA sakatA hai| isa dazA meM svapna meM dekhI vastu bhI satya pratIta hotI hai| (6) svapna jAgrata avasthA - nidrAkAlAnubhUterye nidrAnte pratyayo hi yH| sa svapnaH kathitasyAn mahAjAgRtsthiterhadi / / cirasaMdarzanAbhAvAd prphullvRhdvpuH| svapno jAgRtayArUDho mahAjAgRtpadaM tataH / / akSate vA kSate dehe svapnajAgRnsataM hi tt| SaDavasthA parityAge jar3A jIvasya yA sthitiH / / yaha eka prakAra kI svapnila cetanA hai jo jAgate hue sapane dekhane ke samAna For Private and Personal Use Only
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 73 zrutasAgara * 32 hai| isameM dekhe hue svapnoM kI anubhUti yA smRti jIva ke hRdaya meM lambe samaya taka aMkita rahatI hai| (7) suSupti avasthA - bhaviSduHkhabodhAdayA soSupti zocyate gtiH| ete tasyAmavasthAyAM tRNa-loSTha zilAdayaH / / Atma cetanA kI sattA hote hue bhI yaha jar3atA (svapna rahita nidrA) kI avasthA hai| jIva apanI AtmA ke karmAvaraNoM ke prati zoka to karatA hai kintu jar3atA ke kAraNa vAsanAtmaka pravRttiyA~ ko haTA nahIM paataa| maMgatarAyakRta bAraha bhAvanA meM sArabhUta rUpa meM ajJAna kI sAta sthitiyoM ko lekara isa prakAra spaSTatA kI gaI hai - jala nahiM pAve prANa gamAve bhaTaka bhaTaka mrtaa| vastu parAI mAne apanI bheda nahIM karatA / / (ba) jJAna kI sAta bhUmikAe~ - jJAna kI 7 bhUmikAoM ko nimnalikhita zlokoM ke dvArA spaSTa kiyA jA sakatA hai jJAnabhUmiH zubhecchAkhyA prathamA smudaahRtaa| vicAraNA dvitIyA su tRtIyA tanumAnasA / / sattvApattizcaturthI syAttato saMsakti naamikaa| padArthA-bhAvinI SaSThI saptamI turyagA smRtA / / (u.pra.sa. pR. 118) (1) zubhecchA avasthA - sthitaH kiM mUDha? evAsmi prekSyehaM shaastr-sjjnaiH| vairAgya-pUrva-miccheti zubhecchetyucyate budhaiH / / isa bhUmi meM vairAgya bhAvanA ke udaya se jIva zubhopayoga kA samyak bodha prApta karatA hai! isa avasthA meM vaha svayaM se saMvAda karatA hai ki he Atman! tU itanA mUDha kyoM ho rahA hai? hA~, maiM sacamuca mUr3ha to hU~ kintu aba zAstra va sadasaMgati se nijasvarUpa ko kalyANa kI bhAvanA ke sAtha smjhuugaa| (2) vicAraNA avasthA - shaastr-sjjn-sNprk-vairaagyaabhyaaspuurvkm| sadAcArapravattiryA procyate sA cicAraNA / / isa dazA meM sAdhaka sadAcAra meM pravRtta rahane kA nirNaya karatA hai aura aNuvratoM ke pAlana meM pravRtta ho jAtA hai| isakI tulanA 5veM dezavirata nAmaka For Private and Personal Use Only
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 74 sitambara - 2013 guNasthAna se kI jA sakatI hai| (3) tanumAnasA avasthA - vicAraNA zabhecchAbhyAminadriyArthe evaM saktatA / vaktraM yAtra sA tanutAbhAvAt procyate tanumAnasA / / yaha icchAoM aura vAsanAoM ke kSINa hone kI avasthA hai| isa avasthA meM yaha kahanA ucita hogA ki sAdhaka kI icchAoM aura vAsanAoM ke prati Asakti kSINa-prAya (tanubhAva zeSa) ho jAtI hai| ise chaThaveM guNasthAna ke samakakSa mAnA jA sakatA h| (4) satvApatti avasthA - bhUmikAtritayAbhyAsAccitterthe virtervshaat| satyAtmani sthitiH zuddhe satvApattirugAhRtA / / yaha zuddhAtma svarUpa kI vaha avasthA hai jo jIva ko bAhya padArthoM se virakti ke pariNAmasvarUpa prApta hotI hai| yaha AtmA meM zuddha pariNAmoM kI sthiratA kA pratIka hai| (7) saMsakti avasthA - dazAcatuSTayAbhyAsAdaMsasarga-phalena c| rUDhasatvacamatkArAt proktA saMsaktinAmikA / / yaha Asakti ke vinAza kI asaMsarga yA anAsakti ke paripAka kI avasthA hai jisameM citta ke andara nirAtizaya AtmAnanda kA anubhava ho jAtA hai| (6) padArthabhAvanI avasthA - bhUmikApaJcakAbhyAsAt svAtmArAmatayA dRddhm| AbhyantarANAM bAhyAnAM padArthAnAmabhAvanAt / / paraprayuktena ciraM prytnenaarth-bhaavnaat| padArthabhAvanA nAmnI SaSTI saMjAyate gatiH / / yaha bhogecchA ke pUrNataH vinAza kI avasthA hai jisameM bAhya aura abhyantara padArthoM kI bhAvanA dRr3hatApUrvaka chUTa jAtI hai aura zarIra kI sthiti bhI para prayoga ke nimitta (triyoga janita) se rahatI hai jIva kI icchA para saMcAlita nahIM hotii| For Private and Personal Use Only
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara - 32 75 (7) turyagA avasthA - bhUmiSaTkacirAbhyAsAd bhedsyaanuplmbhtH| yatsvabhAvaikaniSThatvaM sA jJeyA turyagAgati / / yaha dehAtIta vizuddhi va AtmaramaNa kI avasthA yA muktAvasthA hai| ise jIvAnmukta avasthA kahate haiN| isa bhUmi kI tulanA 13veM guNasthAna ke uttarArdha se kI jA sakatI hai| uparokta caudaha bhUmiyoM kA guNasthAna se tulanAtmaka vizleSaNa karane para spaSTa hotA hai ki yogavaziSTha meM varNita prathama sAta avasthAe~ mithyAtva guNasthAna tathA adhikatama tRtIya mizra guNasthAna ke sAtha samatulyatA rakhatI hai jise AdhyAtmika avikAsa kahA jAtA hai| jJAna kI sAta bhUmiyoM meM se pahalI tathA dUsarI kA pUrvArdha caturtha samyaktva guNasthAna jaisA hai jisameM sAdhaka samyagdarzana ke sAtha AdhyAtmika yAtrA kI ora Arambhika kadama rakhatA hai isa dvitIya bhUmi kA uttarArdha tathA tIsarI bhUmi kA pUrvArdha dezavirata, pramatta saMyata, apramatta guNasthAna ke samAna pragati patha para bar3hane kA prayAsa hai| tIsarI bhUmi ke uttarArdha meM 8-9veM guNasthAna jaisI anubhUti kI apekSA kI jA sakatI hai| cauthI bhUmi kI samAnatA 10veM aura 11veM guNasthAna se kara sakate haiM jabaki pA~cavI asaMzakti bhUmi meM jIva ke pariNAma 12veM guNasthAna ke samakakSa pratIta hote haiN| isI krama meM chaThavI bhUmi kI lAkSaNikatAe~ sayoga kevalI guNasthAna se milatI-julatI haiN| samIkSAtmaka rUpa sa yaha kahA jA sakatA hai ki yogavaziSTha meM varNita 14 zreNiyA~ bhale hI jyoM kI tyoM mela na khAtI hoM phira bhI donoM darzanoM ke abhigama lakSya siddhi ke patha ko lekara uccastara para sAmyatA kA parimANa milatA hai| yoga darzana meM AdhyAtmika vikAsa kI avasthAe~ - yoga sAdhanA kA aMtima lakSya hai| citta nirodha arthAt (mana) yogika caMcalatA (mana, vacana, kAya) ko kAbU meM rakhanA hI yoga nirodha hai| isalie yoga bhI citta kA dharma hai| duHkha aura vyAkulatA se mukti evaM zAzvata sukha kI anubhUti hetu isakA naSTa honA aparihArya hai| 'citta meM satva-rajasa-tamasa ina tIna guNoM kI vidyamAnatA rahatI hai| vAstava meM yaha asthiratA rAga-dveSAdi, saMkalpa-vikalpa ke calate utpanna hotI hai| citta kI viziSTatA ko usakI pA~ca avasthAoM athavA bhUmiyoM ke mAdhyama se samajhA jA sakatA hai For Private and Personal Use Only
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 76 sitambara - 2013 (1) mUr3ha avasthA - yaha tamoguNa pradhAna avasthA hai jahA~ ajJAna aura Alasya kA sAmrAjya hotA hai| aisA jIva adharma va avairAgyAdi viSayoM meM pravRtta hotA hai| jaina darzana ise mithyAtva ke rUpa meM varNita karatA hai / Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (2) kSipta avasthA yaha rajoguNa pradhAna avasthA hai jisameM bhautikatA ke prati anurAga, Asakti yA mUrchA hotI hai, viSaya-vAsanA yukta caMcalatA hotI hai tathA jIva vAsanAoM kA dAsa hone se duHkhI rahatA hai| yaha mizra guNasthAna se tulanIya hai| (3) vikSipta avasthA - citta kI thor3I kama caMcalatA hI vikSipta cittamaya hai / isakA Azaya bhogoM se virati yA niSkriyatA athavA prayAsa pUrNa alpatA kI Arambhika sthiti se liyA jA sakatA hai jahA~ tamo aura rajoguNa kA satvaguNa saMgharSa Arambha hotA hai| sAdhaka tamo-rajo pravRttiparaka bhAvoM ko dabAne kA prayAsa karatA hai jabaki ye zubhAzubha karma use vikSobhita karate haiN| isakI Arambhika dazA kI tulanA samyagdRSTi guNasthAna se tathA uttarArdha ko pA~caveM aura chaThaveM guNasthAna ke samIpa mAnA jA sakatA hai| bauddha paramparA meM yaha strotApanna bhUmi ke nikaTa pratIta hotI hai| (4) ekAgra avasthA - rajo tamo vRttiyA~ kA nirodha karake sAtvika vRttiyoM kI pradhAnatA se sadaiva eka hI viSaya kA dhyAna ekAgra citta kahalAtA hai isase rajo tathA tamo vRtti kA nirodha hotA hai lekina sAtvika vRtti zeSa rahatI hai| isI meM saMprajJAta yoga hotA hai| yaha cetanA kI pUrNa jAgrata avasthA hai jahA~ vAsanAoM ko kSINa (jIrNa-zIrNa) kara sAdhaka sAtaveM se 12veM guNasthAna samakakSa taka kI vikAsa yAtrA taya karatA hai| (5) niruddha avasthA - isa bhUmi meM sAdhaka cetana sva-svarUpa meM sthira hokara hara taraha ke pariNAmoM kA pUrNa nirodha karatA hai / trividha vRttiyoM kA nirodha karane para jaba citta saMskAra mAtra avaziSTa rahatA hai taba niruddha kahA jAtA hai / 13veM aura 14ve guNasthAna kI viziSTatAoM ke samakakSa ise rakhA jA sakatA hai| upasaMhAra aMta meM yaha kahA jA sakatA hai ki yoga darzana vizva aura bhArata ke prAcIna darzanoM meM se eka hai| saiddhAntika taura para isameM bhI AdhyAtmika vikAsa kI kramabaddha vyavasthAoM kA ullekha milatA hai jaisA ki jaina darzana meM varNita guNasthAna abhigama meM pravadhAna haiM / yadyapi guNasthAna zreNiyA~ yoga darzana meM jyoM kI tyoM nahIM For Private and Personal Use Only
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara * 32 77 milatI tathApi samAna bhAvanA vAlI AdhyAtmika vizuddhi kI bhinna avasthAoM kameza inake sAtha va samakakSa avazya rakhA jA sakatA hai| isakA artha itanA avazya milatA hai ki guNasthAna AdhyAtmika utthAna patana kI jina vyavasthoM kA ullekha karatA hai vaha nirI kalpanA mAtra nahIM hai apita tArkikatA va naitikatA kI kasauTI se bAhara nikale saiddhAntika vyavahAroM kA sAmAnyIkaraNa hai| saMdarbha 1. advaitamArtaNDa aura zaMkara vedAnta 2/4/5) 2. advai. mA. pR. 96, AyaM ca dhyeyAkAra cittavRttipravAharUpadhyAnasyaiva paripAka iti dhyeyaM / uktaM cedaM pAtaMjale 3-3 muktoniSada 253) 3. advaitamArtaNDa aura zaMkara vedAnta pRSTha 100, 102 4. maMgatarAyakRta bAraha bhAvanA 5. umAsvAmikRta tattvArthasUtra 6. paM. daulatarAmajIkRta chaH DhAlA traNa muvADavA kSamA ApavI uttama che. paNa bhUlI javuM enA karatA paNa uttama che. ja eka manuSya bIjA manuSyanA mananI vAta mAtra sahAnubhUtithI ane premathI jANI zake che, uMmara ane buddhithI nahIM. * 3 // sAvatA vRkSo na che. varSA vakhate vAdaLo bane che. saMpatti AvatA sajana narka che. paropakArI jIvono svabhAva ja namra hoya che. For Private and Personal Use Only
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgaranA keTalAMka sudhArAo keTalAMka samayathI aprakAzita sAhitya A patrikAnA mAdhyamathI prakAzita thaI rahyuM che. chellAM 2-3 aMkomAM vidvAna muni - bhagavaMtoe sudhArA sUcavyA che. temAMthI vizeSa sthAno atre noMdhyA che. A prakAre amAruM dhyAna doravA badala te munibhagavaMtono khUba khUba AbhAra. saMpA. aMka naM. 29mAM chapAyela samyaktvamUla dvAdazavrata svAdhyAya 0 kaDI kramAMka 22mAM ghATanA sthAne thATa vAMca. 0 kaDI kramAMka 64mAM tehanA sthAne jeha vAMcavaM. 0 kaDI kramAMka 69mAM athAvanA sthAne athavA vAMca. aMka naM. 29mAM chapAyela sarupAi bAravratoccAra TIpa 0 kaDI kramAMka 8mAM nikhikhidaM nA sthAne nikhipei vAMcavaM. 0 kaDI kramAMka 22mAM dhaNI amilainA sthAne dhaNIa milai vAMcavaM. 0 kaDI kramAMka 31mAM viSadhara tu bhayanA sthAne viSadharanuM bhaya ema vAMca. 0 kaDI kramAMka 52mAM tila tU aridhAnanA sthAne tila tUari dhAna vAMcavaM. 0 kaDI kramAMka 80mAM rudradhyana na sosanA sthAne rudradhyAna na sosa aMka naM. 29mAM chapAyela zrAvikA gorI bAravrata icchA parimANa TIpa 0 kaDI kramAMka 7mAM adhasaMcanA sthAne aghasaMca vAMcavaM. aMka naM. 29mAM prakAzita bharucatIrthanA pratimA lekho. AlekhomAM anukrama naM. 2, 5, ane 79 para chapAyelA lekho pU. AcArya zrI buddhisAgarasUrijI mahArAja dvArA prakAzita dhAtupratimA lekhasaMgrahamAM prakAzita hovA chatAM atre thoDA sudhArA sAthe prakAzita karyA che. e sivAyanA badhA ja lekho navA che. aMka naM. 31mAM upadezamALA kRti sUcimAM nIcenI traNa kRti umeravI. ** upadezamAlA bAlAvabodha mA. gu. merusuMdara * upadezamAlA zakunAvalI * upadezamAlA chappaya mA. gu. nayacaMdra mA. gu. udayadharma For Private and Personal Use Only
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AcAryazrI lAsasAgarasUri jJAnamaMdira, kobA saMkSipta kArya ahevAla ogaTa-13 jJAnamaMdiranA vividha vibhAgonA kAryomAMthI ogaSTa-13mAM thayelAM mukhyamukhya kAryonI jhalaka nIce pramANe che. 1. hastaprata keTalaoNga prakAzana kArya aMtargata keTalaoNga naM. 16 mATe kula 549 prato sAthe 1819 kRtiliMka thai ane A mAsAMta sudhImAM keTaloga naM. 16 mATe 6631 liMkanuM kArya pUrNa thayuM tathA keTaloga naM. 17 mATe pa98 liMkanuM kArya karavAmAM AvyuM. 2. hastapratonA 97801 pRSTho prInTeDa pustakonA 2487 maLI kula 100288nuM skenIMga kArya karavAmAM AvyuM. 3. sAgarasamudAya graMtha tathA vizva kalyANa graMtha punaH prakAzana projekTa heThaLa kula 642 pAnAonI Dabala karavAmAM AvI. 4. lAyabrerI vibhAgamAM prakAzana enTrI aMtargata kula 150 prakAzano, 763 pustako, 229 kRtio tathA prakAzano sAthe 660kRti liMka karavAmAM AvI. A sivAya DeTA zuddhikaraNa kArya heThaLa judI-judI mahitIonA rekaoNrDorsamAM sudhAra kArya karavAmAM AvyuM. pa. megejhIna vibhAgamAM 70 megejhInonA aMkonI enTrI karavAmAM AvI. 6. 12 vAcakone 18 graMthonA 1522 pRSThonI jherokSa nakala upalabdha karAvavAmAM AvI. A sivAya vAcakone kula 715 pustako izya thayAM tathA 746 pustako jamA levAmAM AvyAM. 7. bheTakartAo taraphathI 718 pustako bheTa svarUpa prApta thayAM. 8. vAcaka sevA aMtargata pa. pU. sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMto, skaoNlaro, saMsthAo vigerene upalabdha mAhitInA AdhAre judI-judI kverIo taiyAra karI ApavAmAM AvI, emAMthI upayogI prakAzana sAhitya ane hastaprata sAhitya emane ApavAmAM AvyuM. 9. samrAT saMprati saMgrahAlayanI mulAkAte pa19 yAtrALuo padhAryA. 10. zratasAgarano ogaSTa-2013no aMka naM-31 prasiddha karavAmAM Avyo. For Private and Personal Use Only
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir samAcAra sAra paryuSaNaparvanI ArAdhanA AMbAvADI zrI saMghamAM pU. gurubhagavaMtanI pAvana nizrAmAM paryuSaNa parvanI ArAdhanA khUba suMdara rIte thaI hatI. pU. gurubhagavaMte manovaijJAnika AyAmothI paryuSaNa parvanA mahAtmyane ujAgara karyu hatuM. to munivaryazrI vimalasAgarajI mahArAje kalpasUtra ane emAM darzAvAyelA AcAra ane kartavyone Adhunika yuganI viTaMbaNAo mATe auSadha samAna gaNAvyA hatA. teoe paryuSaNa parva daramyAna zrI saMghanA tamAma bhAviko dareka ArAdhanAmAM AnaMdasabhara banyA hatA. pU. gurudevazrInI pAvananizrAmAM zrI saMghanI ArAdhanA khUba suMdara rIte thavA pAmI hatI. zrAvakajIvananA kartavyonuM zravaNa, kalpasUtranA pravacano ane janmavAMcana jevA viziSTa prasaMgo zrI saMgha mATe yAdagAra saMbhAraNA sama banI rahyA hatA. [ pAMca aprakAzita graMthono vimocana samAroha | muMbai mATuMgA zrI saMghanA upakrame AcArya zrI kanakasUri mahArAjanA svargArohaNanA 50mA varSanI pUrNAhuti nimitte zrutoddhAra samArohamAM pAMca graMtho prakAzita thayA hatA, A prasaMge zrI kumArapALabhAI, zrI jItubhAI, saMsthAnA TrasTIvarya zrI mukezabhAI, ane zrI bAbubhAI beDAvALA vigere upasthita rahyA hatA. prAcIna hastapratonA AdhAre A kRtionuM dhIraja ane dhagazathI saMpAdana kArya karanAra tamAma munibhagavaMto ane kAryakarone upasthita sahue anaikazaH dhanyavAda pAThavyA hatA. aprakAzita sAhityane prakAzita karavA mATe hastaprata ApanAra dareka saMsthAono hArdika AbhAra mAnavAmAM Avyo hato. vizeSa karIne AcAryazrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira pratye AbhAra vyakta ko hato. A samagra samArohay saMcAlana zrI pArasabhAI paMDitajIe kayU~ hatuM. kanakasUri prAcIna graMthamAlA aMtargata nIce mujabanA graMtho prakAzita thayA hatA. * agaDadatta rAsamAlA (11 rAsA sAthe vistRta prastAvanA sahita) * maMgalakalaza rAsamAlA (12 rAsA sAthe vistRta prastAvanA sahita) * madanadhanadeva caritra (madanadhanadevacaritra saMbaMdhI aprakAzita kRti saMgraha) * maMgalakalaza caritrasaMgraha (11 kathAonA kRti paricaya sAthe saMpAdana) * neminAtha jina stotra saMgraha (vividha bhASAmaya 118 stotrono saMgraha) For Private and Personal Use Only
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI oziyAjI tIrthanI samIpa rahelI TekarI upara AcArya zrI ratnaprabhasUrIjI mahArAjanA pagalA ane devakulikA For Private and Personal Use Only
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pU. gurudevazrI- zAzvata sarjana AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira-kobA zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra-kobA zrI vizvamaitrIdhAma borIja, gAMdhInagara zrI loDhA dhAma jaina tIrtha zrI goDIjI mahArAja jaina maMdira-pAyadhunI BOOK-POST / PRINTED MATTER prakAzaka AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra, kobA, gAMdhInagara - 382007 phona naM. (079) 23276204, 205, 252 pheksa : (079) 23276249 E-mail: gyanmandir@kobatirth.org website : www.kobatirth.org For Private and Personal Use Only