Book Title: Jivdaya Prakaranam
Author(s): Kalyanbodhisuri
Publisher: Jinshasan Aradhak Trust
Catalog link: https://jainqq.org/explore/022068/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ / MinII jIvadayAprakaraNam II Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Namotthu NaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa zrI prema-bhuvanabhAnu-padma-jayaghoSasUrisagurubhyo nama: zrI bhuvanabhAnusUri janmazatAbdIe navaluM najarANuM-60 navanirmita-dayopaniSad-vRttivibhUSitam pUjanIyazrIpUrvAcAryaviracitam jIvadayAprakaraNam -: muulsNshodhnm+nuutnsNskRtvRttisrjnm| bhAvAnuvAdaH+sampAdanam : prAcIna Agama-zAstroddhAraka pa.pU. AcAryadeva __ zrImadvijayahemacandrasUrIzvaraziSyAH pa.pU. AcAryadevazrImadvijayakalyANabodhisUrIzvarAH mA : prakAzaka: zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTa Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navanirmita saMskRta vRtti H dayopaniSad hastaprata tathA tADapatrInA AdhAre mULa kRtinuM saMzodhana+nUtana saMskRtavRttisarjana+ bhAvAnuvAda+saMpAdana : pa.pU. vairAgyadezanAdakSa AcAryadeva zrImadvijaya hemacandrasUrIzvarajI mahArAjA nA ziSya pa.pU. AcAryadeva zrImadvijaya kalyANabodhisUrIzvarajI mahArAja viSaya : jIvadayA vizeSatA : jinazAsananA hArdarUpa jIvadayA para upakArI pUrvAcArye racela eka adbhuta graMtha. jemAM jIvadayAnuM svarUpa, upAdeyatA, phaLa Adi para suMdara zailImAM prakAza pADyo che. hRdayane atyaMta komaLa banAvavA, jinAjJApAlanamAM vadhu ne vadhu dRDha banavA, vairAgyAdi guNone navapallavita karavA mATe A graMtha parizIlanIya che. paThana-pAThananA adhikArI : gItArthaguru anujJAta AtmA. : vi. saM. 2066 0 prati : 500 * AvRtti : prathama mUlya : rU|. 150 * prakAzaka : zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTa * * mULa kRti : jIvadayA prakaraNa (prAkRta-115 gAthA pramANa) mULa kRtikAra : pUjanIya zrIpUrvAcArya * E-mail : jinshasan108@gmail.com (c) zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTa A pustakanA koipaNa aMzano upayoga karatA pUrve lekhaka tathA prakAzakanI lekhita maMjUrI meLavavI jarUrI che. A pustaka jJAnadravyathI prakAzita thayuM che. mATe gRhasthe mUlya cUkavIne mAlikI karavI. prAptisthAna : zrI nizAsana ArAdhanA TrasTa muMbaI : zrI caMdrakumArabhAI sI. jarIvAlA, du.naM. 6, badrIkezvara sosAyaTI, marIna DrAIva 'I' roDa, netAjI subhASa mArga, muMbaI. phona : 22818390 1. zrI akSayabhAI je. zAha 506, padmaepArTamenTa, jaina derAsaranI sAme, sarvodayanagara muluMDa (ve.) muMbai-400080. phona : 25674780 pATaNa : zrI caMdrakAMtabhAI esa. saMghavI 6-bI, azokA kompalekSa, pahelA relave garanALA pAse, pATaNa, u.gu. phona : 99094 68572 amadAvAda : zrI bAbubhAI saremalajI beDAvALA siddhAcala baMgalojha, senTa ena. skula pAse, hIrA jaina sosAyaTI, sAbaramatI, amadAvAda-5. phona : 27505720, 22132543 mudrakaH : bharata grAphiksa, nyu mArkeTa, pAMjarApoLa, rilIpha roDa, amadAvAda-1. Ph. : 079-22134176, M : 9925020106, E-mail : bharatgraphics1@gmail.com Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20018983 TATN8000 TOONSTROEMOIRCRACTOR zrIgautamasvAmI anantalabdhinidhAnaH zrImahAvIrasvAmI caramatIrthapatiH karuNAsAgaraH Ca RAMERA M FROBOORRERNMENTORRER Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paJcamagaNadharaH zrIsudharmAsvAmI kRpA varase anarAdhAra siddhAMtamahodadhi suvizAlagacchasarjaka pa. pU. AcAryadeva zrImadvijaya premasUrIzvarajI mahArAjA vardhamAna taponidhi nyAyavizArada pa. pU. AcAryadeva zrImadvijaya bhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAjA ajoDa gurusamarpita guNagaNanidhi 5.pU. paMnyAsapravara zrI padmavijayajI gaNivarya vairAgyadezanAdakSa pa.pU. AcAryadeva zrImadvijaya hemacandrasUrIzvarajI mahArAjA Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sukRta sahayogI. - pa.pU. pravartinI zrI vasaMtaprabhAzrIjInA ziSyA sA. zrI divyayazAzrIjI ma.sA.nI preraNAthI zrI vizA osavALA jaina saMgha - khaMbhAta jJAnanidhi saviniyoga badala zrI saMgha tathA TrasTIonI bhUrI bhUri anumodanA Preta anumodanA... abhinaMdana...dhanyavAda ga) ) gi) - T Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tathA tharma 1 mUna hai... sarva Arya dharmoe svIkArelo siddhAnta che jIvadayA. satya, asteya, brahmacarya ane aparigraha vratanA paNa mULamAM che jIvadayA. sarva sukhonuM koI kAraNa hoya, to e che jIvadayA. sarva duHkhone dUra karavAno koI rAmabANa upAya hoya, to e che jIvadayA... jIvadayAnA AvA anekAneka pAsAo para mananIya vizleSaNa karato prAyaH ekamAtra graMtha eTale jIvadayA prakaraNa. koI ajJAta pUrvAcAryazrIe koI dhanya paLe A prakaraNanI racanA karI. jinazAsananA hArdane A laghu prakaraNamAM khUba kuzaLatApUrvaka zabdadehanuM arpaNa karAyuM che. kaThaNa hRdayone paNa pIgaLAvI devAnuM sAmarthya A prakaraNamAM che. saMsAranA rAgIone saMyamanA premI banAvI devAnI zakti A prakaraNamAM che, to saMyamIone suvizuddhatara saMyama pratye dorI javAnuM kauzalya paNa A prakaraNamAM che. A adbhuta prakaraNa prakAzamAM Ave... tenuM paThana-pAThana pragatizIla bane, e AzayathI tenA para nUtana saMskRta vRtti ane bhAvAnuvAdanuM sarjana karyuM che. mULa kRtinA saMzodhana mATe traNa pratino upayoga karyo che. va - bhAMDArakara InsTITyuTa - pUnA tADapatrI naM. 25, patra-154 thI 165 prathama patra bp of "mahAnapaNamAlAmAbAmadhyimidayAgAvidA samamAlAmAkhAsaMsadanibhiraparyamaMsiviyAyA "bamaharayayatArakSayapaMcasamIpatiyAnAmamiU yajANAminiyavAmANavividhamAdasAmaralakA saMsamisAgasimAgAhAmAdilaakSinivAsanAmmAmapasamAlA mAusaya mibhAsaMdokAmagaITmAiMdojagajIvadiyaMjiNenamiyapaSTa sayalasamAjopadayAyagaraNIvAhIrapAlityavedAsinatrayaH gAvAzyayArisamayamadakhamiyapaMDizadipurAisAdAgAyarinA - bhAMDArakara InsTITyuTa - pUnA tADapatrI naM. 25, patra-154 thI 165 meM aMtima patra bamAvidiyayavasAdAdAbAjAAdazyAmapiyava ripvAyamusAmadhavarahapaDikAdAtarajIvadayApAra vAlamahAmaNmahAgAjArisahajaDAnamAjadA - dAvAdhAmmAmA-mAhamahANicivasemanIta zivarAya miyAMvavAsamadhyamaNAnAryamitapaMcahAvAmA yajANavAkAlakAyapraviyatakArayusmAgavaDAvAgayArasamasAlAnAmasAramANamisasaMmayAisaladAniyAsyAra jAyajasvapakSAdAmayAjANAjadayArAnAgAladasAvAnA misadamadasiyasamAlidiyamaNaligadiyaMtaalilAvA mahAsayAmunAha Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a - bhAMDArakara InsTITyuTa - pUnA prati naM. 16 1 prathama patra tiyAdevAtibayapachataNAlimuhAsattibaresumAgAyariyA'vatsagavataparAvAgAritaNanirayesavanagA svadiyotayatibaMpavatedimAgamaebasagatikavarejahAsArarasAramAzyAvatIvarUNAyagahatoyAya usiyAvAbAhAagicAvariyApacayAsaMdaudapagaraNAssabalapayasamAgrIsaMsotimirapayaMga savidyAyAekamuyapusimAyadAkAmagAyedamayedajagadIvahiyejiyAnaminayamahanvayagurusArakSaraNa paMcasamie tigAmamikAsayAnasamArojInagaravAdadApagaraNavobArAyAvinayabadAraNasunne acANAjArAmAgAyacAdhAraNayavikAdesItahalarakaNavAbAmANyArisaramayamaharavAmiyache peDi ehipurisezinagAIrisayajahavegAprasAegadosaNAdhAmajasarakAraMjotAuMyasoskAItidhammeNa dhammAjIvadayArAjIvadayAhAivatIevAparacamAnamijhajayaIpraliyAagavAnnagAlojIvadayA jjattoliesonasApara'hAtaNakavaharato/hamaJdiyayAnirighaNacorojodaraparassaghaNasopta savilaparAjIyopAdohi thimilopAriramANehiMrakehiAdhaNevirahina visaramasurakAmaraNayAvarDa rArAsAkAregogajIvANadayAla japohorasogaharasUparadadheyarapIiMpariharaMtojAyasavAyareNAraskara piyayedAracaziyayasannIgaNakArAMgadAre loyANAsagharamArayAttadaramezmaraMdharaMgacadhannajara ssahArate jahamikaralocaNiyadAra viddavihAMtojojIyadayAnanoyaredAresonakahAvipavezapUNadA T - A mudrita prati che. je zAstrasaMdezamAlA bhAga-8 mAM chapAyela che. (pR. 319-328) paramakRpALu paramAtmA tathA bhavodadhitAraka gurudevazrInI kRpAthI A prabaMdha saMpanna thayo che. uparokta prationI saMgrAhaka, saMrakSaka, prakAzaka saMsthAonA ame AbhArI chIe. bharata grAphiksa - zrI bharatabhAInA prayatnothI TAIpa seTIMga Adi kArya kuzaLatApUrvaka pAra paDela che. adhikArI vAcaka varga prastuta prabaMdhanA parizIlana dvArA sva-paranuM kalyANa kare e ja abhilASA sAthe viramuM chuM. jinAjJA viruddha lakhAyuM hoya to micchAmi dukkaDam. kSatinirdeza karavA mATe bahuzrutone namra prArthanA. mAgasara suda-6, vi.saM. 2067, zrI aThavAlAInsa jaina saMgha, surata prAcIna Agama-zAstroddhAraka pa.pU. AcAryadeva zrImadvijaya hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAjAno caraNakiMkara AcArya vijaya kalyANabodhisUri Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayA prakaraNa alaMka jIvadayA prakaraNa. * maggai sukkhAI jaNo tAi ya sukkhAiM huMti dhammeNa / dhammo jIvadayAe jIvadayA hoi khaMtIe // 5 // * niMbAo na hoi gulo ucchU na ya huMti niMbaguliyAo / hiMsAphalaM na hoi sukhaM na ya dukkhaM abhayadANeNa // 19 // * jo dhammAo cukko cukko so savvasukkhANaM // 23 // * naraesu sudussaha veyaNAo pattAo jAiM pai mUDha ! / jai tAo sarasi iNhi bhattaM pi na ruccae tujjha // 78 // * jassa dayA so tavassI jassa dayA so ya sIlasaMpatto / jassa dayA so nANI jassa dayA tassa nivvANaM // 15 // * ekkA vi jeNa pattA niyadehe veyaNA pahArehiM / na kuNai jai jIvadayA so goNo neya mANusso // 100 // Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dayopaniSad prasAdI jinAjJAnuyAyiSvapyanyatamamAtrA''zrayapUjyabuddheH kAluSyapizunatvAt, yaduktam - no appaNA parAyA, guruNo kaIyA vi hu~ti suddhANaM / jiNavayaNarayaNamaMDaNa - maMDiya savve vi te sugurU // 2 // svAmibhAvaprayuktamamakArasya tadviSayApaharaNakAle santApamAtra paryavasAnAt // 7 // * paramArthataH prahAramAtrasya svagocaratAparyavasAnAt, ekAntataH svaduHkhahetutvAditi hRdayam, tadAgamaH-tumaM si nAma sa cceva, jaM haMtavvaM ti mannasi - iti (AcArAGge) // 42 // AtmakalyANasatkaM durlabhatamaM sAdhanamavApyApi tadasAdhanaM nistrapatvapizunamiti bhAvaH // 86 // * yasya dayA sa jJAnI, phalaprasUtereva vRkSasadbhAvajJApakatvAt, niSphalasya jJAnasya sato'pyasattvAcca // 95 / / paropaghAtasya paramArthataH svopaghAtAtmakatayA tatpravRttasya prekSAvattAkSateH // 104 // * na hi svato'zaraNAH pareSAM zaraNIbhavituM samarthAH, tato maraNAdiduHkhabhItairjIvadayaiva zaraNIkAryeti tAtparyam // 108 // Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIbhuvanabhAnusUri janana zatAbdI varSa ha TET < looiI9: jhaLahaLaze Jlciaknasc PfozHE sarvatomukhI pratibhAsvAmI nirdoSacaryAcArI vairAgyavAridhi titikSAmUrti apratima prabhubhakta) (Bta lich adhyAtmayogI bALadIkSAsaMrakSaka apramattasAdhaka nirdhAmaNAnipuNa nyAyavizArada zibira AdhapraNetA saMghahitaciMtaka zreSThazramaNazilpI - pravacanaprabhAvaka janmazA anekAMtadezanAdakSa suvizuddhasaMyamI gurukRpApAtra suvizALa gacchAdhipati vardhamAna taponidhi BddhAMjali op Bol) je bhAvabhInI > 1967 3 1967. ) - 2017 2017 8 Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha navanirmita - dayopaniSad - vRttivibhUSitam jIvadayAprakaraNam zrIvarddhamAnaM jinavarddhamAnaM, sUrIndramevaM guruhemacandram / praNamya namyaM vitanomi vRttiM, zrutottame jIvadayAbhidhAne // iha hi paramakAruNika: prakaraNakAra: bhImabhavAmbhodhinistaraNaikopAyatayA mahAvratabohitthamevAbhivIkSamANastatsArabhUtAM jIvadayAmeva pratipipAdayiSustatpratipAdakapratipAlakapraNipAta AIjyanI lakSmIthI vadhatA evA vaddhamAna jinane ane vaMdanIya evA guru hemacandrasUrIndrane praNAma karIne jIvadayA nAmanA uttama zrata para huM vRtti racuM chuM. ahIM parama kAruNika prakaraNakAre joyuM ke bhavasAgara bhayaMkara che. temAMthI vistAra pAmavA mATe eka ja upAya che, mahAvratorUpI vahANano Azraya. ane mahAvratono paNa koI sAra hoya, to e che jIvadayA. mATe jIvadayAnuM ja pratipAdana karavA mATe prakaraNakArazrI maMgala kare che. maMgalarUpe teo jIvadayAnA pratipAdaka jinezvara bhagavaMtone Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' lakSaNaM maGgalaM vitanvAna Aha saMsayatimirapayaMgaM bhaviyAyaNakumuyapunnimAiMdaM / 1 kAmagaiMdamaiMdaM jagajIvahiyaM jiNaM namiuM // 1 // paMcamahavvayagurubhAradhArae paMcami te / tiputte namiUNa sayalasamaNe jIvadayApagaraNaM vucchaM // 2 // jIvadayAprakaraNam - saMzayatimirapataGgam - sandehAndhakAraniHzeSanirAkaraNavidhau vibhAkaravibham uktaJca kaha savvaNutti maI, jeNAhaM ane jIvadayAnA pratipAlaka zramaNa bhagavaMtone bhaktithI praNAma kare che - sUryanI jema saMzaya- aMdhakArano nAza karanArA, pUnamanA caMdranI jema bhavyajana - kuvalayone AnaMdita karanArA, siMhanI jema kAma-gajarAjano parAjaya karanArA, vizvanA hitakAraka jinane namaskAra karIne .. // 1 // paMca mahAvrata - mahAbhAranA dhAraka, pAMca samiti traNa guptithI yukta evA sarva zramaNone namana karIne jIvadayA prakaraNa kahIza. // 2 // saMdeha e aMdhakAra che. jeo sUrya banIne e aMdhakArano saMpUrNapaNe nAza kare che, kahyuM paNa che sarvajJa cho, evuM kevI rIte manAya ? 'kAraNa ke huM sarva Apa . T-mikRtimuitte / - Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam savvasaMsayaccheI / pucchasu va jaM na jANasi, jeNa va te paccao hojjA - iti (vizeSAvazyakabhASye 2058) / tameva vizeSayati - bhavikajanakumudapUrNimendum - apunarbandhakAdi - zubhAnubandhipuNyapavitralokakuvalayapUrNamAsIcandramasam, tadvattadAmodaprakarSapradatvAt / punastameva vizeSayati - kAmagajendramRgendramviSamazarastamberamapaJcAnanam, tadghaTAvighATanavicakSaNatvAt / punastameva vizeSayati - jagajjIvahitam - vizvavizvasattva - kalyANaikakandam, tamantareNa tatprasUtyasambhavAt, evaMvidhaM jinam saMzayone chedI nAkhuM chuM. tuM je na jANato hoya te pUcha, athavA to jenAthI tene vizvAsa bese te pUcha." (vizeSAvazyaka bhASya 2058) - . temane ja vizeSita kare che - bhavikajanakumudapUnamacaMdra. apunabaMdhaka vagere zubhAnubaMdhI puNyathI pavitra jIvo che. te jIvo kuvalaya - rAtrivikAsI kamaLa samAna che. temano vikAsa karavAmAM jeo pUnamanA caMdra samAna che. pharI temane ja vizeSita kare che - kAmagajendramRgendra. kAmavAsanA e gajarAja jevI che. tene parAjita karavAmAM jeo siMha samAna che. kAraNa ke teo te gajarAjanI zreNine paNa hata-prahata karavAmAM nipuNa che. pharI temane ja vizeSita kare che - jagajIvahita - samagra jIvonA kalyANanA mULa samAna. kAraNa ke temanA Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam - ajitAntarAtivijetAram, natvA - dravya-bhAvapraNAmato namaskRtya, etAvatA yadupajJA jIvadayA so'bhivAditaH, sAmprataM tadAjJAnuyAyitayA jIvadayopaniSanniSaNNAnAmabhivAdanamAha - paJcamahAvratagurubhAradhArakAn, teSu tadvyapadezastadanupAlanasya ziloccayobahanopamatvAt, tathA cArSam - jiTThavvayapavvayabharasamubvahaNa - iti (upadezamAlAyAm 62), tAneva vizeSayati - paJcasamitAn - paJcabhi: samitibhiH sampannAn, tathA triguptAna - guptitrayeNA vinA kalyANanI utpatti thatI nathI. evA jinane = anAdi kALathI nahIM jItAyelA AMtara zatruone jItanArAne, namIne = dravya-bhAva praNAmathI namaskAra karIne, ATaluM kahevA dvArA jemaNe jIvadayAnuM pratipAdana karyuM che, temane vaMdana karyA che. have jeo jinAjJAnA anuyAyI che, tethI jeo dayA-rahasyamAM pratiSThita che, temane vaMdana kare che - pAMca mahAvratorUpI moTA bhArane dhAraNa karanArA, ahIM 'pAMca mahAvrato moTA bhAra che" ema kahyuM che. kAraNa ke temano nirvAha karavo e pahADa upADavA barAbara che. tevA prakAranuM RSivacana paNa che - moTA vrata-parvatanA bhArano samyak nirvAha... (upadezamAlA 62) . temane ja vizeSita kare che - paMcasamita = jeo pAMca samitithI yukta che. tathA trigupta = jeo traNa Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam laGkRtAn, evambhUtAn sakalazramaNAn - sArdhadvIpaddhayavibhUSaNAn traikAlikAn nikhilAnagArAn, jinAjJAnuyAyiSvapyanyatamamAtrAzrayapUjyabuddheH kAluSyapizunatvAt, yaduktam-noappaNA parAyA, guruNo kaIyA vi hu~ti suddhANaM / jiNavayaNarayaNamaMDaNa - maMdira save vi te suguru - rUti (dazata 205), nityA - tallokottaraguNagaNaviSaya - spRhAtirekAt praNipatya, jIvadayAprakaraNam - sarvasattvakRpAdhikArAM granthapaddhatim, vakSye - jinAgamamupajIvyoccAragocarIkariSye / guptiothI alaMkRta che. evA prakAranA sarva zramaNone - aDhI dvIpanA AbhUSaNa samAna traNe kALanA sakaLa muni bhagavaMtone. ahIM sarva sAdhuone vaMdana karyA, tenuM kAraNa e che ke teo badhA jinAjJAnA anuyAyI che. temAMthI amukane ja pUjya mAnavA, e hRdayanI malinatAnuM sUcaka che. kahyuM paNa che - A mArA guru ne A pArakA, evuM kadI zuddha jIvonA manamAM thatuM nathI. kAraNa ke jeo paNa jinavacanarUpI ratnavibhUSaNathI alaMkRta che, te sarva sadguru che. (SaSTizatake 105) namaskAra karIne = temanA lokottara guNo paranI atyaMta spRhAthI praNAma karIne, jIvadayA prakaraNa = sarva jIvo para kRpAnA adhikAravALI graMthapaddhati kahIza = Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam itthaM maMGgalAbhidheyAvabhidhAya prathamaM prakaraNakRt svalAghava mabhidadhannAha pAlittaryacchaMdA suttaM atthaM ca neya jANAmi / naya vAgaNe viviU desI taha lakkhaNaM vucchaM // 3 // pAdaliptakachandasAm pAdaliptAcAryapraNItAnuzAsanAnuziSTavRttavizeSANAm, prakArabahulapadyabandhAnAM vA, (pAlittiya - prakAra: ), sUtram - sUcanAkRtaM saGkSiptagrantham, artham tadudAharaNAdisahitaM tadviSayaM vistaram, caH samuccaye, naiva jAnAmi, satyapi tadgocarajJAne puurvmhoddhyntrgtttprstaarjinAgamanuM AlaMbana laIne uccArano viSaya karIza. A rIte maMgaLa ane abhidheya kahIne pahelA prakaraNakArazrI potAnI laghutA jaNAve che pAdaliptaka chaMdonA sUtra ane arthane huM jANato ja nathI. huM vyAkaraNamAM paNa vidvAna nathI. dezI tathA lakSaNane nahIM huhuM. // 3 // 3 - - - 1 pAdaliptaka chaMdonA = pAdaliptAMcArye racelA anuzAsana dvArA kahevAyelA viziSTa vRttonA, athavA to ghaNA prakAranI kAvyaracanAonA, sUtra - sUcanA karanArA saMkSipta graMthane, artha - tenA udAharaNa vagerethI sahita evA tenA viSayanA vistArane, nathI ja jANato, kAraNa 1. ga- vyachadeNaM / Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam vijJAnApekSayA tasyAtisvalpatayA'bhAvavivakSAtastajjJAnamAtravirahito'hamiti hRdayam, sarvathA'pyanabhijJatva idRzAdbhutaprakaraNapraNayanAsambhavAt / na ca - nApyahaM vyAkaraNe'pi - zabdAnuzAsanaviSaye'pi vidvAn - prakRSTaprajJaH, uktahetoH / ata evAhaM dezI - durgamadezyazabdasaGghAtam tathA lakSaNam - prAkRtalakSaNAnugatAM granthapaddhatim, na vakSye, taduccArasya tadvijJAnanAntarIyakatvAnmayi tadabhAvAt / tatazca ke tenA viSayanuM jJAna hovA chatAM paNa cauda pUrvArUpI mahAsAgaramAM chaMdonuM je jJAna che, tenI apekSAe to te jJAna sAva thoDuM hovAthI na hovA barAbara che, evI vivakSAthI "mArAmAM tenuM jJAna ja nathI evuM prakaraNakArazrInuM tAtparya che. mATe temanAmAM sarvathA chaMdajJAna che ja nahIM, evuM. na samajavuM. kAraNa ke jo tevuM hoya to AvA adbhuta prakaraNanI racanA teo na karI zake. vaLI huM vyAkaraNamAM paNa = zabdAnuzAsananA viSayamAM paNa, vidvAna = prakRSTabuddhimAna nathI, AvuM kahevA pAchaLa je kAraNa che, te uparokta pramANe samajI levuM. mATe ja huM dezI = durbodha evA dezya zabdonA samUhane, tathA lakSaNa = prAkRta lakSaNone anusaratI graMthapaddhatine nahIM kahuM kAraNa ke tenuM vijJAna hoya, to ja tene kahI zakAya. ane mArAmAM tenuM vijJAna nathI. mATe Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam eyArisayassa mahaM khamiyav paMDiehiM purisehiM / UNAirittayaM jaM havijja annANadoseNa // 4 // etAdRzasya - uktaprakAreNAjJAnAndhakAranimagnasya, mamAjJAnadoSeNa yadUnAtiriktakam - vRttAnuzAsanAdyatikrAntiprayuktavarNAlpAdhikabhAvAdidoSaH, bhavet - chadmasthasulabhatayA syAt, tat pafetai: - tattvAnumamikSA paripUrta , puNe: - mAtmama:, kSamitavyam - putrAparAdhavadapakarNayitavyam / etAvatA prakaraNakRtA svIyaparamaprahvIbhAva: pradarzita: / prayojanamanuddizya mandAnAmapyapravRttirityAdau jIvadayA AvA mArA ajJAnadoSathI je nyUna-adhikapaNuM thAya tene paMDita puruSoe khamI levuM. | 4 || AvA = uparokta rIte ajJAna-aMdhakAramAM nimagna, mArA ajJAnadoSathI je nyUna-atirikta - chaMdonuzAsana vagerenA ullaMghanathI je varNanA alpaadhikapaNAno doSa thAya = chadmasthathI bhUla thavI sulabha che, mATe je kSati thAya, tene paMDita = tattvAnusArI matithI pavitra, puruSoe = AtmAoe, khamI levI = putranA aparAdhanI jema dhyAnamAM na levI. AvuM kahevA dvArA prakaraNakArazrIe potAno atyaMta vinaya darzAvyo che. jo koI prayojanano udeza na hoya, to maMda jIvo Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam 9 prayojanA eva sarvajIvAH, sukhaprayojanatvAdeva teSAmityAzayamA - viSkurvannAha - maggai sukkhAI jaNo tAi ya sukkhAI huMti dhammeNa / dhammo jIvadayAe jIvadayA hor3a khaMtIe // 5 // nana: - samastanIvato:, suni mArgati, tatprakRtiktvaattsy, sukhAni ca dharmeNa bhavanti, asyaiva sarvatantrasiddhAntatvAt, tadAhuH duHkhaM pApAtsukhaM dharmAt sarvazAstreSu saMsthiti: - iti (zAstravArtAsamuccaye 1-3) / dharmazca jIvadayayA, vakSyamANavidhayA tadekAzritatvAttasya, jIvadayA kSAntyA bhavati, paNa pravRtti karatA nathI. mATe sau prathama graMthakArazrIne kahevuM che, ke sarva jIvone sukhanuM prayojana che. A ja Azayane pragaTa karatA kahe che - loka sukhone zodhe che, te sukho dharmathI thAya che. dharma jIvadayAthI thAya che, jIvadayA kSamAthI thAya che. / / 5 / / jana = samasta loka, sukhone zodhe che, kAraNa ke samasta loka sukhazIla che. ane sukho dharmathI thAya che. kAraNa ke A ja sarvataMtrasiddhAMta che. kahyuM paNa che - duHkha pApathI thAya che ane sukha dharmathI thAya che, evI sarva zAstronI mAnyatA che. (zAsravArtAsamuccaye 1-3). ane dharma jIvadayAthI thAya che, kAraNa ke have kahevAze e rIte dharma e jIvadayAne ja Azrita che. jIvadayA kSamAthI thAya Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 jIvadayAprakaraNam tadanadhikaraNadharmasAdhanayoH sAmAnAdhikaraNyA-sambhavAt, yadAhadharmasya dayA mUlaM, na cAkSamAvAn dayAM samAdhatte / tasmAdya: kSAntiparaH, sa sAdhayatyuttamaM dharmam - iti (prazamaratau 168) / nanu ca dharmo hi vratavisarAtmakaH, tata: satyAdinA'pi dharma: sambhavatyeva, itthaJca dharmasya jIvadayAmAtrasAdhyatvAbhidhAnamasaGgatamiti cet ? na, satyAderapi jIvadayAmAtrasAdhyatvAt che. kAraNa ke jenAmAM jIvadayA nathI e dharmasAdhanA karI zakato nathI. kAraNa ke kahyuM che ke - dharmanuM mULa dayA che. jenAmAM kSamA nathI, te dayAne dhAraNa karato nathI. mATe je kSamAmAM tatpara che, te uttama dharmane sAdhe che. (prazamarati 168) zaMkA - dharma to vratonA samUharUpa che. tethI satya vagerethI paNa dharma saMbhave ja che. mATe jIvadayAthI ja dharmasAdhanA karI zakAya, ema kahevuM asaMgata che. samAdhAna - nA, kAraNa ke satya vagere paNa jIvadayAthI ja sAdhI zakAya che. mATe "tenA hetuthI ja thAo, tenAthI zuM ?" A nyAyathI uparokta vyapadeza ucita che.' Azaya e che ke satya vagerethI paNa dharma thAya che. paNa satya vagere pote jIvadayAthI thAya che. mATe jIvadayAthI ja dharma thAya evuM vacana ucita che. Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam taddhetorevAstu kiM tenetinyAyAduktavyapadezasya nyAyyatvAt / etadeva vistarato vyAcaSTe - paravaMcaNAnimittaM jaMpai aliyAI jaNavao nUNaM / jo jIvadayAjutto alieNa na so paraM duhai // 6 // janapadaH - tAtsthyAttadvyapadeza itinItyA tattaddezavizeSavAstavyo lokaH, nUnam - sarvAnubhavasiddhatayA nizcitam, paravaJcanAnimittam - anyAtisandhAnArtham, alIkAni - anRtavacanAni, jalpati - parapratAraNapizunitanirdayabhAvena vdti| yata evaM tasmAd yo jIvadayAyuktaH - sarvasattvAzrayakAruNyapuNyahRdaya:, so'lIkena paraM na duHkhayati, asatyabhASaNahetau // 4 vAta. vistArapUrva 53 cha - ------ loka bIjAne chetaravA mATe ja asatya bole che. je jIvadayAthI yukta che, te asatyathI bIjAne duHkhI karato nathI. // 6 // deza, temAM rahevAthI teno vyapadeza thAya, evo nyAya che. mATe "deza' padathI ahIM deza vizeSamAM rahenArA loko samajavA. nakkI = sarvanA anubhavathI siddha hovAthI nizcitarUpe bIjAne chetaravA mATe asatya vacano bole che = bIjAne ThagavAnI pravRtti dvArA sUcita thatA nirdaya bhAvathI kahe che. mATe je jIvadayAyukta che = sarva jIvo para karuNAbhAvathI pavitra hRdayavALo che, te asatyathI Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam nirdayabhAve vyatireka-vyabhicAritvavirahAt, hetuphalavyavasthAviplavaprasaGgAcca, taduktam-nAkAraNaM bhavet kArya, naanykaarnnkaarnnm| anyathA na vyavasthA syAtkAryakAraNayoH kvacit-iti / evaM dvitIyavratasya kRpAdhInatvaM darzitam / sAmprataM tRtIyasya tadAha - taNakaTuM va haraMto dummai hiyayAiM nigghiNo coro / jo harai parassa dhaNaM so tassa vilupae jIvaM // 7 // bIjAne duHkhI karato nathI. kAraNa ke asatyabhASaNanA kAraNarUpa nirdayabhAvamAM vyatireka anaikAntikatA nathI. arthAt nirdayabhAva gerahAjara hoya, ane chatAM mANasa asatya bole e saMbhavita nathI. vaLI jo kAraNa (nirdayabhAva) vinA paNa kArya (asatyabhASaNa) thAya, to kAraNa-kAryanI vyavasthA bhAMgI paDe. te kahyuM paNa che - kAraNa vinA kArya na thAya ane je kAraNa anya vastunuM che, te kAraNathI paNa kArya na thAya. kAraNa ke jo tevuM thAya, to kArya-kAraNanI kayAMya vyavasthA ja na rahe. (pramANa vArtika). A rIte bIjuM vrata = satya dayAne AdhIna che, ema darzAvyuM. have trIjuM vrata = acaurya paNa dayAne AdhIna che, te kahe che - nirdaya cora tRNa-kASTha corato hoya, te hRdayone dubhAve che. je bIjAnA dhanane core che, te tenA jIvane ja naSTa karI de che. | 7 Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam tRNaMkASTham, vAzabdena tathAvidhamanyadasAramapi haran - corayan, nighRNazcauraH - apagatAnukampasstena:, svarUpavizeSaNamidam, tasya tadbhAvAvinAbhAvitvasyo - padarzitatvAt, tadvastusvAminAM hRdayAni dAvayati - santApayati, svAmibhAvaprayuktamamakArasya tadviSayApaharaNakAle santApamAtraparyavasAnAt / yastu parasya dhanaM harati, sa tu tasya jIvameva vilumpati, ni:sAradravyaharaNasyApi paritApaprayojakatayA sAratadapagamasya tu tatprakarSApAdakatvasyAnubhavikatvAt / na ca jIvanAnuvRttidarzanAdanucita tRNa-kASTha, "athavA" zabdathI tevA prakAranI asAra vastune paNa core, te nirdaya cora = anukaMpArahita lUMTAro. nirdaya' e coranuM svarUpavizeSaNa che. kAraNa--ke enAmAM nirdayatA hoya, to ja e cora banI zake evuM darzAvyuM che. te vastunA mAlikonA hRdayone saMtApa Ape che. kAraNa ke pote mAlika che, AvA bhAvathI mamatva thAya che. jyAre mamatvanI viSayabhUta vastunuM apaharaNa thAya, tyAre e mamatva saMtApamAM ja pariName che. vaLI je bIjAnuM dhana core che, te to tenA jIvane ja naSTa karI de che, kAraNa ke niHsAradravyanuM haraNa paNa paritApanuM kAraNa thatuM hoya, to sArabhUta mUlyavAna) dhanano apagama to atyaMta saMtApa Ape e vastu anubhavasiddha che. zaMkA - dhana corAyA pachI paNa mANasa jIvato rahe Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka jIvadayAprakaraNam muktavaca iti vAcyam, maraNAdhikadu:khahetutvAddhanApahArasya, tathA cAhuH - ekasyaikaM kSaNaM duHkhaM mAryamANasya jAyate / saputrapautrasya punaryAvajjIvaM hRte dhane-iti (yogazAstre 124) / evaM dhanApahAreNa jIvanmRtirabhihitA, idAnIM sAkSAnmRtimapi pramANayati - dabve hayammi loo pIDijjai mANaseNa dukneNa / dhaNavirahio visUrai bhukkhA maraNaM ca pAvei // 8 // che, evuM to dekhAya che, mATe uparokta vacana anucita samAdhAna - nA, kAraNa ke potAnuM dhana corAI jAya, tenAthI mANasane maraNa karatAM paNa vadhu duHkha thAya che. kahyuM paNa che - jene mArI nAkhavAmAM Ave che, tene teTalA samaya pUratuM duHkha thAya che. paNa jenuM dhana corI levAmAM Ave che, tene to putra-pautra sahita AjIvana duHkha thAya che. (yogazAstra 124) A rIte dhananI corIthI jIvaMta maraNa thAya che, ema kahyuM. have dhananI corIthI vAstavika mRtyu paNa thAya che, te puravAra kare che - dhana corAya tyAre loka mAnasika duHkhathI pIDAya che. dhanarahita vyakita vilApa kare che ane bhUkhathI (dhananI bhUkha = lobhAtirekathI | duHkhathI?) maraNa paNa pAme che. || 8 || Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam sugamam / paryavasitamAha eeNa kAraNeNaM jo jIvadayAluo jaNo hoI / so na harar3a paradavvaM parapIDaM pariharaMto u // 9 // vyAkhyAtaprAyam / turyavratagocaramAha I 15 savvAyareNa rakkhar3a niyayaM dAraM ca niyayasattIe / eeNa kAraNeNa dAraM loyANa savvassaM // 10 // prayogazcAtra palI janasarvasvam, sarvAdarataH sarvazaktyA tadrakSaNAnyathAnupapatteH, ratnAdisArapadArthavat / api ca sugama che. nicoDa kahe che - A kAraNathI je jana jIvadayALu hoya, te parapIDAno parihAra kare che. paradhanane corato nathI. || 9 || A vAta paNa lagabhaga samajAvI ja che. cothA vratanA viSayamAM kahe che ---- loka potAnI zaktithI sarva prayatnapUrvaka potAnI patnInI rakSA kare che. mATe patnI e lokonuM sarvasva che. || 10 || - ahIM A rIte anumAna prayoga che - patnI e lokonuM sarvasva che, kAraNa ke sarva prayatnathI ane sarva zaktithI tenuM rakSaNa karavAnI kriyA anyathA ghaTatI nathI, ratna vagere sArabhUta padArthanI jema. vaLI - Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam na ya taha dUmei maNaM dhaNaM ca dhannaM jaNassa hIraMtaM / jaha dUmijjai loo niyadAre viddavijjate // 11 // hriyamANaM dhanaM ca dhAnyaM ca janasya manastathA na dAvayati - na tatprakArata: paritApayati, yathA nijadArAsu vidyamAnAsu jano dAvyate, bhAryAparibhavo nAma tirazcAmapi duHSahaH-ityukteH / evaM pIThikAmupabadhya pratipipAdayiSitamAha - jo jIvadayAjutto paradAraM so na kaha vi patthei / nUNaM dArANa kae jaNo vi dabbaM samajjei // 12 // bAhyaprANabhUtasya dravyasyApi tadarthatvAt, tatprArthanAyA lokonuM dhana ane dhAnya corAtuM hoya, to temanA manane tevuM duHkha nathI thatuM, jevuM duHkha temanI patnIono viplava thatA thAya che. meM 11 che. kahyuM paNa che - "patnIno parAbhava e tiryaMcone paNa duHSaha thaI paDe che. A rIte bhUmikA bAMdhIne have vivakSita vastu kahe che - je jIvadayAthI yukta che, te koI rIte parastrInI prArthanA karato nathI. nakkI patnIo mATe ja loko paNa dhana kamAya che. 12 || loko bAhya prANarUpa dhana paNa patnI mATe kamAya che. mATe parastrInI abhilASA karavI e temanA Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam statsvAmiprANApahArasthAnIyatvAcca na ko'pi kRpAparAyaNaH prArthayati parastriyamityAzayaH / kiJca jArisayA uppajjai maha dehe veyaNA pahArehiM / tArisayA annANa vi jIvANaM mUDha ! dehe ||13|| - - 17 mama dehe - zrotuH zarIre, pratipAdyapratipattyanuguNatayettha mbhUtapratipAdanaM draSTavyam, prahAraiH kuntAdiprayuktapratighAtaiH, yAdRzI vedanotpadyate, he mUDha ! - parapIDApratibhAsaprazUnyatayA'jJAnaviDambita !, tAdRzI - svAnubhUtatIkSNAzubhavedanAnati pationA prANa laI levA barAbara che. mATe koI paNa dayALu vyakita parastrInI icchA karato nathI, evo ahIM abhiprAya che. vaLI - mUDha ! mArA dehamAM prahArothI jevI vedanA utpanna thAya che, tevI vedanA anya jIvonA zarIromAM paNa thAya che. / / 13 / mArA zarIramAM = zrotAnA zarIramAM, ahIM 'tArA' evuM kahevAne badale 'mArA' evuM kahyuM che, te zrotAne vadhu sArI rIte samajAya e mATe samajavuM. prahArothI = bhAlA vagerethI thatA pratighAtothI, jevI vedanA utpanna thAya che, he mUDha ! = parapIDAnA pratibhAsathI atyaMta zUnya hovAthI ajJAna dvArA viDaMbita ! tevI jevI tIkSNa = Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam riktajAtIyaiva vedanA, anyeSAmapi jIvAnAM deheSUtpadyate, tulyAtmatvAtteSAm, ata evAgama: - jaha te na piyaM dukkhaM jANiya emeva savvajIvANaM / savvAyaramuvautto attovammeNa kuNasu dayaM - iti (bhaktaparijJAyAm 90) / na ca paraviSayakAruNyata eva, kiM tarhi ? api tu svAtmadayAyA apyuparantavyaM hiMsAyA: / atra hetumAha - jo dei pare dukravaM taM ciya so lahai lakkhasayaguNiyaM / bIyaM jahA sunette vAviyaM bahuphalaM hoi // 14 // azubha vedanA pote anubhavI che, barAbara tevA ja prakAranI vedanA, bIjA jIvonA zarIromAM utpanna thAya che. kAraNa ke teo paNa tArA jevA ja AtmA che. mATe ja AgamamAM kahyuM che - jema tane duHkha priya nathI, ema sarva jIvone paNa duHkha priya nathI. ema jANIne potAnI upamAthI sarva prayatna sAthe apramatta banIne dayA kara. (bhakta parijJA 90) bIjA jIvo paranI karuNAthI ja nahIM, paNa potAnA paranI karuNAthI paNa hiMsA choDI devI joIe. emAM kAraNa kahe che - je bIjAne duHkha Ape che, te te ja duHkha karoDagaNuM meLave che. jema sArA khetaramAM vAveluM bIja ghaNuM phaLa Ape che. te 14 | Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam ata eva pAramarSam - vahamAraNaabbhakakhANadANaparadhaNavilovagAINaM / savvajahanno udao, dasaguNio ikkasi kayANaM // tivvayare u paose, sayaguNio sayasahassakoDiguNo / koDAkoDiguNo vA, hujja vivAgo bahutaro vA - iti (upadezamAlAyAm 177-178) / kiJca - sayalANaM pi naINaM uvahI muttUNa natthi AhAro / taha jIvadayAe viNA dhammo vi na vijjae loe // 15 // sarveSAmapi nadInAM gaGgAdInAm, udadhim- avArapAraM muktvA'nyaH ko'pi AdhAro nAsti, tAdRzapAtrAntaravirahAt, mATe ja paramarSinuM vacana che - eka vAra vadha karavo, mAravuM, ALa caDAvavuM, corI karavI vagerenuM ochAmAM ochuM phala dazagaNuM bhogavavuM paDe che. ane jo A badhuM vadhu praSibhAvathI kare, to so guNa, so-hajArakaroDa guNa, koTAkoTi guNa ke tenAthI paNa ghaNuM vadhu phaLa bhogavavuM paDe. (upadezamAlA 177-178). vaLI - dariyA sivAya sarva nadIono AdhAra nathI. tema jIvadayA vinA lokamAM dharma paNa vidyamAna nathI. 1po. | sarva nadIono = gaMgA vagereno, samudrane = sAgarane choDIne anya koI paNa AdhAra nathI. kAraNa ke dariyA jevuM bIjuM koI bhAjana nathI. tema = A Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 jIvadayAprakaraNam tathA - uktanidarzanaprakAreNa, loke jIvadayAyA vinA dharmo'pi na vidyate, tadekAdhAra ratvAttasya, anvAha - savvAo vi naIo kameNa jaha sAyarammi nivaDaMti / taha bhagavaI ahiMsA sabve dhammA samaccaMti - iti (nAnAAcittaprakaraNe 78), ata evAhuH pare'pi - pravizanti yathA nadya: samudraM RjuvakragAH / sarve dharmA ahiMsAyAM pravizanti tathA dRDham - iti (padmapurANe) / upamAntarato dayAmAhAtmyamAha - ikka cciya jIvadayA jaNei loyammi sayalasukkhAI / jaha salilaM dharaNigayaM nipphAyai sayalasarasAiM // 16 // draSTAntanI rIte, lokamAM jIvadayA vinA dharma paNa nathI, kAraNa ke dharmano AdhAra mAtra jIvadayA che. kahyuM paNa che - jema sarva nadIo kramapUrvaka sAgaramAM maLe che, tema sarva dharmo bhagavatI ahiMsAmAM maLe che. (nAnAcittaprakaraNa 78). mATe ja anyoe paNa kahyuM che - jema saraLa ane vAMkI nadIo sAgaramAM praveze che, tema sarva dharmo nizcitapaNe ahiMsAmAM praveze che. (padmapurANa). anya upamAthI dayAno mahimA kahe che - eka jIvadayA ja lokamAM sarva sukhone janma Ape che. jema bhUmimAM gayeluM pANI sarva dhAnyone utpanna kare che. te 16 . Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam __ vyaktArtham / abhihitaM ca - viulaM rajjaM rogehiM vajjiyaM rUvamAuyaM dIhaM / annaMpi taM na sukkhaM jaM jIvadayAi na hu sajhaM // deviMdacakavaTTittaNAI bhuttUNa sivasuhamaNaMtaM / pattA aNaMtajIvA abhayaM dAuNa jIvANaM-iti (puSpamAlAyAm 8-9) / itazca dayopAdeyetyAha - na ya kiMci ihaM loe jIyAhiMto jiyANa daiya paraM / abhayapayANAo jage na hu annaM uttamaM dANaM // 17 // gatArtham / uktaJcAnyatrApi - prANA yathAtmano'bhISTA bhUtAnAmapi te tathA - iti (viSNudharmottare 3-268) / sAkSI Ano artha spaSTa che. kahyuM paNa che - vizALa rAjya, nIrogI rUpa, dIrdha AyuSya ane anya paNa evuM koI sukha nathI, ke je jIvadayAthI na maLI zake. anaMta jIvo anya jIvone abhayadAna ApIne devendrapaNuM, cakravartIpaNu vagere bhogavIne anaMta zivasukha pAmyA che. (puSpamALA 8-9). dayA upAdeya che, tenuM anya kAraNa raju kare che - lokamAM jIvone jIvita karatA vadhu priya kaMI ja nathI. jagatamAM abhayadAnathI zreSTha koI dAna nathI. 1LA sugama che. anyatra paNa kahyuM che - jema potAne prANo priya che, tema jIvone paNa potAnA prANo priya che. (viSNudharmottara 3-268). A bAbatamAM siddhAnta Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 jIvadayAprakaraNam cAtra siddhAnta: - sabbe pANA piyAuyA suhasAyA dukkhapaDikUlA appiyavahA piyajIviNo jIvikAmA savvesiM jIviyaM piyaM - iti (AcArAGge 2-3-81) / prasiddhaM ca pravacane'bhayadAnottamatvaM caurajJAtata: / ito'pi hiMsA tyAjyetyAha - pANivahapAyavAo phalAI kaDuyAiM huMti ghorAiM / na ca vaTucavIcagAyaM vIsa madure panna no 28 niMbAo na hoi gulo ucchU na ya hu~ti niNbguliyaao| hiMsAphalaM na hoi sukhaM na ya dukkhaM abhayadANeNaM // 19 // paNa sAkSI che - sarva jIvone AyuSya priya che, sarva jIvo sukhAbhilASI che, sarva jIvone duHkha pratikULa che. sarve epriyano pratikAra kare che, sarvane jIvana priya che, sarvane dIrgha kALa jIvavuM game che, sarvane jIvita priya che. (AcArAMge 2-3-81). abhayadAna uttama che, e vAta pravacanamAM coranA udAharaNathI prasiddha che. eka anya kAraNathI paNa hiMsAno tyAga karavo joIe, e kahe che hiMsArUpI vRkSathI bhayaMkara kaDavA phaLa thAya che. kaDavA bIjathI madhura phaLa thAya evuM lokamAM dekhAtuM nathI. ll18 lImaDAthI goLa banato nathI, lImaDAnI goLIthI (lIMboLI)thI zeraDI ugatI nathI. hiMsAthI sukha maLatuM nathI, abhayadAnathI duHkha maLatuM nathI. te 19 // Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam ___ kAraNAnurUpatvAtkAryasya na hiMsAto sukhasambhavasambhAvanA, nApyahiMsAto du:khagandho'pIti hRdayam / kiJcajo dei abhayadANaM dei ya sukkhAiM sabbajIvANaM / uttamaThANammi Thio so bhuMjai uttamaM sukkhaM // 20 // karcanuyAyitvAtkarmaNAmityAzayaH, yadAgamaH - kattArameva aNujAi kammaM- iti (uttarAdhyayane 13-23) / evaM jIvadayAmahimAnamabhidhAya yatra tatsambhavastamAha - lobhAo AraMbho AraMbhAo ya hoi pANivaho / lobhAraMbhaniyatte navaraM aha hoi jIvadayA // 21 // kArya haMmezA kAraNane anurUpa hoya che, mATe hiMsAthI kadI sukha maLe evI zakyatA nathI, ane ahiMsAthI kadI du:kha maLe evo koI avakAza nathI, evo ahIM Azaya che. vaLI je abhayadAna Ape che, ane sarva jIvone sukha Ape che, te uttama sthAnamAM rahIne uttama sukha bhogave che. 20ll. kAraNa ke karmo kartAne anusare che. AgamamAM paNa kahyuM che - karma kartAnuM anugamana kare che. (uttarAdhyayana 13-23). A rIte jIvadayAno mahimA kahIne je AtmAmAM jIvadayAno saMbhava che, te kahe che - lobhathI AraMbha thAya che, ane AraMbhathI jIvahiMsA Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam pravrajita eva jIvadayAsAmagryaM sambhavatItyabhiprAyaH, ata evAhurAcAryA: - puDhavAisu AraMbho pariggaho dhammasAhaNaM muttuM / mucchA ya tattha bajjho iyaro micchattamAIo // cAo imesi sammaM maNavayakAehiM appavittIo / esA khalu pavvajjA mukhaphalA hoi niameNa - iti (paJcavastuke 7, 8) / anyatrApi - AraMbhe natthi dayA - iti / yata evam, to jANiUNa eyaM mA mujjhaha attaNo sakajjesu / savvasuhakAraNANaM bIyaM tA kuNaha jIvadayaM // 22 // thAya che. mATe je lobha ane AraMbhathI nivRtta che, te AtmAmAM ja jIvadayA hoya che. / 21 / Azaya e che ke, jeNe pravajyA lIdhI che, temAM ja saMpUrNa jIvadayA saMbhave che. mATe ja pU. haribhadrasUri mahArAjAe kahyuM che - pRthvI vageremAM AraMbha ane dharmopakaraNa vinA parigraha, dharmopakaraNamAM paNa mUccha e bAhya parigraha che ane mithyAtva vagere e AvyaMtara parigraha che. temAM mana-vacana-kAyAthI pravRtti na karavI, e teno samyaka tyAga che. Avo tyAga e ja pravajyA che, te avazya mokSaphaLadAyaka che. (paMcavastuka 7, 8). anyatra paNa kahyuM che - AraMbhamAM dayA nathI. jethI AvuM che, tethI A jANIne AtmAnA svakAryamAM moha nahIM pAmo. mATe sarvasukhanA kAraNonuM bIja evI jIvadayA Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam tata etajjJAtvA, jIvadayA eva dharmasarvasvam, dharmata eva sarvasukhasambhava:, lobhArambhanivartanata eva jIvadayAnupAlanamityavagamyetyarthaH, AtmanaH svakAryeSu mA muhyata - pretyahitaprayojaneSu mA viparyAsaM gacchata, nanvatrAtmasvazabdayoranyataraM nirarthakam, itareNaiva gatatvAditi cet ? na, sAbhiprAyatvAtprayogasya, tathAhi - gRhAdikAryamapyAtmIyatayA manyante prAkRtajanAH, atastadvyava karo. | 22 || tethI A jANIne, arthAt jIvadayA ja dharmanuM sarvasva che, dharmathI ja sarva sukhano saMbhava che, lobha ane AraMbhathI nivRtti karavAthI ja jIvadayAnuM anupAlana thAya che, ema jANIne, AtmAnA svakAryomAM moha nahIM pAmo = paralokamAM hitakAraka prayojanomAM viparyAsayukta mativALA na thAo. zaMkA - ahIM "Atma" ane "sva" A bemAMthI eka zabda nirarthaka che, kAraNa ke teno artha bIjA zabdathI samajAI jAya che. samAdhAna - evuM nathI, kAraNa ke A prayoga pAchaLa gaMbhIra Azaya che. te A rIte - sAmAnya loko ghara vagerenA kAryane paNa AtmAnuM = potAnuM ja mAne che. mATe teno vyavaccheda karavA mATe "jIvasvarUpa" evo artha darzAvatA "sva" zabdano prayoga sArthaka samajavo.. Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam chedAya jIvasvarUpaparasya svazabdasya prayoga: sArthako drssttvyH| AtmasvakAryAmoha eva yathA sakriyassyAttadAha - tataH sarvasukhakAraNAnAm - satyAdivatAnAm, bIjam - prAguktanItyADavandhyaM nibandhanam, jIvadayAM kuruta, aparathA sunecchaasaaphlyaasanmavAt | iya jANiUNa evaM vImaMsaha attaNo payatteNaM / no ghamAro puTTo yu so savasudyAmAM pArarUA. hetuvaJcanaphalavaJcanayoH paramArthato'nantaratvAddharmabhraMza eva sarvasunasandohabhraMza iti tAtparyam / hetuphalabhAvameva tayoH AtmAnA potAnA kAryamAM amoha ja je rIte sakriya thaI zake, te kahe che - tethI sarva sukhonA kAraNonA = satya vagere vratonA, bIja = pUrve kahyuM te nItithI amodha kAraNa evI jIvadayA karo, kAraNa ke tenA vinA sukhanI icchA saphaLa thAya, e zakya nathI. A rIte jANIne AtmAnA prayatnapUrvaka Ano (jIvadayAnI upAdeyatAno) vicAra karo. je dharmathI cUkyo, te sarva sukhothI cUkyo che. / 23 hetuthI vaMcita thavuM, e ja paramArthathI phaLathI vaMcita thavA samAna che. mATe dharmathI bhraSTa thavuM, e ja sarva sukhonA samUhathI bhraSTa thavA barAbara che. ane sukha e Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raha jIvadayAprakaraNam punarAvaNe - dhammaM kareha turiyaM dhammeNa ya huMti sabbasukkhAiM / jIvadayAmUleNaM paMciMdiyaniggaheNaM ca // 24 // nAnupahatya bhUtAni bhoga: sambhavatItyukterindriyanigrahasya dharmahetutvaM pratipattavyam, itthameva bhogaviraterbhUtAnupaghAtAtmakajIvadayAsambhavAt / kiJca - jaM nAma kiMci dukkhaM nArayatiriyANa tahaya maNuyANaM / taM savvaM pAveNaM tamhA pAve vivajjeha // 25 // tenuM phaLa che, A ja vastu pharIthI kahe che - zIgha dharma karo, jIvadayAmUlaka ane paMcendriyanA nigraharUpa evA dharmathI ja sarva sukho thAya che. e 24 | jIvono upaghAta karyA vinA bhoga saMbhavato nathI. evI uktithI indriyanigraha e dharmanuM kAraNa che, ema samajavuM joIe. kAraNa ke indriyono nigraha karavAthI ja bhogathI virati karI zakAya che, ane tenAthI jIvone upaghAta nahIM karavArUpa jIvadayA saMbhave che. vaLI - - nAraka, tiryaMca tathA manuSyone je kAMI paNa duHkha che, te sarva pApathI che, mATe pApono tyAga karo. | 25 . Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam murdhasUcivinAzatastAlasambhavAbhAvavatpApaghAtata eva duHkhaghAtaH sambhavatIti bhAva:, tadArSam pAvaghAte hataM dukkhaM, pupphaghAe jahA phalaM / vidvAe muddhasuIe, kato tAlassa saMbhave iti (RSibhASiteSu 15-10) / pApatyAgazca dharmAdarata iti tasmin kartavyamatimullAsayati naranakhaDdevANaM jaM sukkhaM savvauttamaM hoi / taM dhammeNa viDhappar3a tamhA dhammaM sayA kuha ||26|| varavisayasuhaM sohagga saMpayaM vararUvajasa uktaJca jema TocanA bhAge rahelI soyano nAza thAya, tyAre tADanuM vRkSa TakI zakatuM nathI, tema pApanA ghAtathI ja du:khono ghAta thAya che. tevuM RSivacana paNa chepApano ghAta thAya to du:khano ghAta thAya che. jema ke puSpano nAza thAya to phaLano ghAta thAya che. mastakasoya naSTa thAya, pachI tADano saMbhava kyAMthI hoya ? (RSibhASita 15-10). ane pApatyAga to dharmamAM Adara karavAthI thAya che, mATe dharma karavo joIe' evI bhAvanAne ullasita kare che - 28 1 - - - manuSyo, rAjAo ane devone je sarvottama sukha hoya, te dharmathI maLe che, mATe haMmezA dharma karo. / / 26 / / kahyuM paNa che jIva ! jo tane haMmezA uttama Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam kittiM / jai mahasi jIva niccaM, tA dhamme AyaraM kuNasu - iti (puSpamAlAyAm 475) / itazca dharma Adara: karttavya:, maraNadhrauvyAdityAha - jANai jaNo marijjai picchai loyaM maraMtayaM annaM / na ya koi jae amaro kaha taha vi na Ayaro dhamme ? // 27 // syAdetat, yadi nAma maraNadhrauvyam, tarhi dharmakarttavyatAyAH kimAyAtam ? dharmiNAmapi maraNa - darzanAditi cet ? na, viSayasukha, saubhAgyasaMpatti, uttama rUpa, yaza ane kIrti joItA hoya, to dharmamAM Adara kara. (puSpamALA 475). dharmamAM Adara karavo joIe, tenuM anya paNa eka kAraNa e che ke - maraNa avazya thavAnuM che. e ja vAta kahe che - loko jANe che ke maraNa Ave che. teo marI rahelA anya lokane jue che, jagatamAM koI amara nathI. to paNa dharmamAM kema Adara karAto nathI? | 27 . zaMkA - jo maraNa avazya thavAnuM che, to enAthI kAMi evuM siddha nathI thatuM ke "dharma karavo joIe." kAraNa ke dharmIonuM paNa maraNa to dekhAya che. samAdhAna - nA, tevuM nathI. kAraNa ke dharmanuM punaH punaH Asevana karavAmAM Ave tyAre dharma prakRSTa kakSAe Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam svabhyastatayA prakarSamupayAtasya dharmasyaiva maraNamArakatvAt, ata pravAhU: - gharma jIvAmRtaM param - kRti (dharmavino rivA - ka2) / zi - ucchinnA kiM nu jarA ? naTThA rogA kiM mayaM maraNaM ? / sikyuM ja nathavAre ne vo na paU ghamaeN rada pratitiSThanta eva jarAdayaH, nityodghATitameva narakadvAram, ato hito dharmayala ityAzaya: / rAgAdaya eva pApaprayojakatayA dharmAnuSThitipratibandhakA:, te ca samabhAvamAtrazakyanigrahA iti tatsampAdanArthamAha - pahoMce che, ane maraNano mAraka bane che = jIvane amara banAve che. mATe ja kahyuM che - dharma ja parama amRta che. (dharmabiMdu kArikA - 41). vaLI - ghaDapaNano uccheda thaI gayo che? zuM rogo naSTa thaI gayA che ? zuM maraNa marI gayuM che ? zuM narakanA daravAjA baMda thaI gayA che ? ke jethI loko dharma karatA nathI ? || 28 | ghaDapaNa vagere AvIne UbhA ja rahe che. narakanA daravAjA haMmezA khullA ja che. mATe dharmamAM yatna karavo hitakAraka che, evo ahIM Azaya che. rAga vagere ja pApanA prayojaka banavA dvArA dharmAcaraNanA pratibaMdhaka bane che. temano nigraha mAtra Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam dUsahaduhasaMtAvaM tAva u pAviMti jIva saMsAre / jAva na suhasattANaM sattANaM jaMti samabhAvaM // 29 // hiMsA hi sarvajIveSvAtmasAmyadarzanavirahata eva sambhavati, yathaivAhaM sukhasaktastathA sarve'pi sattvAH, ato'nukampyA ete - ityAdyAtmakasamabhAvamantareNa na pApabandhAbhAva:, sati ca pApabandhe dhruvastadudayA''pAditaduHkhasandohaH, atastadapanodAbhilASibhiH samabhAve yatitavyamiti bhAvaH / ata eva pAramarSam samabhAvathI ja thaI zake che, mATe samabhAva lAvavA mATe kahe che - jIvo tyAM sudhI saMsAramAM duHSaha duHkhono saMtApa pAme che, ke jyAM sudhI sukhamAM Asakta evA jIvo pratye samabhAva pAmatA nathI. te 29 | hiMsA to ja saMbhave ke, jo sarva jIvomAM potAnA AtmAnuM sAmya na dekhAya. "jema huM sukhamAM Asakta chuM. tema badhA jIvo paNa sukhamAM Asakta che. mATe temanA para dayA karavI joIe- AvA samabhAva vinA pApabaMdha aTakato nathI. ane jo pApabaMdha hoya, to tenA udayathI nakkI duHkhono samUha AvavAno ja che. mATe jemane duHkho dUra karavA hoya, temaNe samabhAva meLavavA mATe prayatna karavo joIe. mATe ja paramarSinuM vacana che - je Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja jIvadayAprakaraNam - savvabhUyappabhUassa sammaM bhUyAI pAsao / pihiyAsavassa daMtassa pAvaM kammaM na baMdhai - iti (dazavaikAlike 40) / ito'pi hiMsA tyAjyetyAha - dhammo atthe kAmo 'aNNe je evamAiyA bhAvA / hara haraMto nIyaM 3mayaM hiMto no reDa rUA. satyeva jIvite dharmAdibhAvasambhavAttadapahAre taddharaNaM taddAne ca tadAnamunneyam / kiJca - sarva jIvomAM potAnA AtmAnI samAnatA mAne, A rIte samyak rIte jIvone jue, jenA Azravo DhaMkAI gayA che, ane je jitendriya che, tene pApakarma baMdhAtuM nathI. (dazavaikAlike 40). A anya kAraNathI paNa hiMsAno tyAga karavo joIe, e kahe che - dharma, artha, kAma ane anya paNa je AvA bhAvo che, te sarvane jIvana harI lenAra harI le che ane abhayadAna karanAra manuSya te sarva bhAvone Ape che. | 30 || haraNamAM temanuM haraNa thAya che, ane jIvananA dAnamAM temanuM dAna thAya che, ema samajavuM. vaLI - 1. ga - anne Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam so dAyA so tavasI so hi suhI paMDio ya so ceva / jo sayalasukkhabIyaM jIvadayaM kuNai khaMtiM ca // 31 // dAnAdisarvadharmAnuSThAnavizeSaphalaM jIvadayAnuSThAyinA'vAtam, tatsAratvAtteSAmityAzaya: / kSAntidhareNApi tadavAptam, tasyA dayAprayojakatvAditi / jJAnasyApyeSa eva sAra ityAha - kiM paDhieNa sueNa va vakhANiyaeNa kAMi kira teNa / vasthi na viMDuM varasa vaDA na hAyavA rUrI uktaJcAnyatrApi - kiM tAe paDhiyAe, payakoDIe te dAtA che, te tapasvI che, te ja sukhI che ane paMDita paNa te ja che, ke je sarva sukhonA bIjarUpa jIvadayA ane kSamA kare che. te 31 | dAna vagere sarva dharmAnuSThAnonuM phaLa jIvadayA karanAre meLavyuM che. kAraNa ke dAna vagereno sAra jIvadayA che. je kSamA dhAraNa kare che, teNe paNa te phaLa meLavyuM che, kAraNa ke kSamA e dayAnuM kAraNa che. jJAnano sAra paNa jIvadayA ja che, e jaNAve che - tevA bhaNavAthI, sAMbhaLavAthI ke vyAkhyAna karavAthI zuM ? ke jyAM bIjAne pIDA na karavI" evuM vidyamAna nathI. te 32 || anya graMthamAM paNa kahyuM che - tevA karoDa para paNa ghAsa barAbara che, temane bhaNavAthI zuM ? ke jyAM ATaluM Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam palAlabhUyAe ? jatthittiyaM na nAyaM, parassa pIDA na kAyavvAiti (nAnAcittaprakaraNe 20) / jIvadayAmAtrazakya - sArthakyAnAM paThitAnAM tadvirahe nairarthyam, tuSakhaNDanAnatizAyitvAtteSAmiti bhAva:, yathoktam- chaMdasarasaddajutte vi pavayaNe, skkakkhrvicitte| dhammo jehiM na nAo, navari tusA khaMDiyA tehiM - iti (nAnAcittaprakaraNe 21) / ito'pi dharmo jJAtavyo'nuSThAtavyazcetyAhajo dhammaM kuNai jaNo pujjijjai sAmio ba loeNaM / raso vesu = nahIM rimUvara utpatti cho rUrI paNa joyuM nathI, ke bIjAne pIDA na karavI joIe. (nAnAcitta prakaraNa 20). bhaNavuM vagere to ja sArthaka thAya, ke jo jIvadayA AtmasAta thAya. mATe jIvadayA vinA bhaNatara vagere badhuM ja nirarthaka che. kAraNa ke evuM bhaNatara e photarA khAMDavAthI vizeSa bIjuM kAMI ja nathI. kahyuM paNa che - chaMda, svara, zabdathI yukta ane samartha vargo vagereno vividhatAsabhara evo zAstrabodha hovA chatAM paNa jemaNe dharmane jANyo nathI, temaNe mAtra photarAM ja khAMDyA che. (nAnAcitta prakaraNa 21) dharma jANavA yogya ane AcaravA yogya che, tenuM anya paNa kAraNa kahe che - je jana dharma kare che te jagata dvArA svAmInI jema Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam yata evaM tataH - mA kIrau pANivaho mA jaMpaha mUDha ! aliyvynnaaii| mA haraha paradhaNAI mA paradAre maI kuNaha // 34 // prANivadhAdinivRttereva kathaJciddharmapravRttyAtmakatvAdityAzayaH / evaM parigrahato'pi nivarttitavyamityAha - sayaNe ya dhaNe taha pariyaNe ya ko kuNai sAsayA buddhI / aNudhAvaMti kuDheNaM rogA ya jarA ya maccU ya // 35 // pUjAya che. je dhanano abhilASI che, te dAsa ane sevakanI jema parAbhava pAme che. te 33 II jethI AvuM che, tethI - he mUDha ! jIvahiMsA na karo. asatya vacano na bolo. bIjAnA dhanane na haro. parastrInI icchA na karo. | 34 . kAraNa ke jIvahiMsAthI nivRtti e ja kathaMcita dharmapravRttirUpa che, evo Azaya che. e rIte parigrahathI paNa nivRtti levI joIe e kahe che - svajana, dhana ane parijana zAzvata che, evuM koNa mAne che ? roga, jarA ane mRtyu evI rIte pAchaLa doDe che, jANe teo koI khovAyelI vastune zodhatA hoya. | 35 || Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam sthAne - vartastrAvI, ghane - zAzvanAvo, va: - samunvaye, tathA parijane ca - sevakAdau kaH zAzvatIM buddhiM karoti ? saMyogino'nityatvAtsaMyogasyApyanityatvena na ko'pi sako nityaM madIyA evaita ityAdyAkArAM sadAtanabhAvagocarAM matiM kuruta ityarthaH / saMyogino nazvaratvameva pramANayati - rogAzca - zUlAdayaH, jarA ca - vArddhakyam, mRtyuzca - maraNam, ete kuDhena - vinaSTAnveSaNasadRzayatnena, anudhAvanti - tattatsaMyogipRSThalagnatayA tvarAtizayenAnuyAnti / kiJca - - svajanamAM - patnI vageremAM, dhanamAM - suvarNa vageremAM, tathA parijanamAM - nokara vageremAM koNa zAzvata buddhine kare che ? saMyoga karanAra anitya hovAthI saMyoga paNa anitya che. mATe koI buddhizALI haMmezA A badhA mArA ja che' - evI zAzvatabhAvaviSayaka mAnyatA dharAvato nathI, evo artha che. saMyoga karanAra pote ja nazvara che, e ja vAtane puravAra kare che - rogo - zULa vagere, ane jarA - ghaDapaNa, ane mRtyu - maraNa, A badhA kuDhathI - khovAyelI vastune zodhatA hoya tevA prayatnathI, pAchaLa doDe che patnI, dhana vagere te te saMyogInI pAchaLa lAgIne atyaMta vegathI pIcho kare che. vaLI - Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam paramesaramAIyA tA picchaha jAva DuMbacaMDAlA / kassa na jAyai dukkhaM sArIraM mANasaM ceva // 36 // dharmahInAH zreSThyAdayo'ntyajaparyantAH sarve'pi zArIramAnasadu:khasandohAbhibhUtA dRzyanta eveti dharma eva sukhArthinA'nuSThAtavya ityAzayaH / nanu tadabhibhUtau dharmahInatvameva prayojakam, na tvanyat kiJciditi kathaM nizcaya iti cet, prAguktadharmaphalapratipAdakA atyaMta zrImaMtothI mAMDIne DuMba (eka halakI jAti) - caMDALa vagerene to juo, kone zArIrika ane mAnasika duHkha thatuM nathI ? // 36 // jeo dharmarahita che tevA zeThiyAothI mAMDIne caMDALo sudhInA badhAM ja zArIrika ane mAnasika duHkhonA samUhathI parAbhava pAmelA che, evuM dekhAya ja che. mATe jeone sukhanI IcchA che, temaNe dharma ja ka2vo joIe, evo ahIM Azaya che. 37 zaMkA duHkhothI je parAbhava thAya che, temAM dharmarahitapaNuM e ja kAraNa che, bIjuM koI kAraNa nathI, evo nizcaya zI rIte thaI zakaze ? 1. ga samAdhAna - pUrve kahelA dharmanA phaLanA pratipAdaka zraddheya mahApuruSonA vacanathI eno nizcaya thaI zakaze. - - yo Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam 38 ptavacasa iti gRhANa, vipakSe bAdhakazcAtra vizvavizvaduHkhocchittyabhAva evetyAlocanIyaM paTupratibhayA, taduktam-dhammeNa viNA pariciMtiyAI, jar3a huMti kaha vi emeva / tA tihuyaNammi sayale, na hujja iha dukkhao koi - iti (puSpamAlAyAm 476) / aDDA bhogAsattA 'duggaya puNa puTTabharaNatallacchA / to vina kuNati dhammaM kaha puNa sukkhaM jae hou ? // 37 // tathApi RddhA: vibhavasampannAH, bhogAsaktAH - iSTazabdAdyanubhUtilampaTAH, durgatA: dAridropahatAH punrudrjo dharma vinA paNa sukha maLatuM hoya, to samagra vizvanA duHkhono uccheda ja thaI jAya. paNa evuM to thatuM nathI. mATe duHkhanuM kAraNa dharmano abhAva ja che, ema sUkSmabuddhithI vicAravuM joIe. kahyuM paNa che - jo dharma vinA Ama ne Ama ja koI rIte manoratho saphaLa thaI jatA hota, to A sarva tribhuvanamAM koI duHkhI na hota. (puSpamANA 476 ) to paNa zrImaMto bhogamAM Asakta che ane garIbo peTa bharavAmAM tatpara che. tethI teo dharma karatAM nathI. to bhagatamAM (tebhane) suja jyAMthI thAya (bhaNe ) ? // 37 // to paNa Rddho - vaibhava saMpanno, bhogamAM Asakta = icchita zabdo vagerenI anubhUta karavAmAM laMpaTa che, 1. ka rorA / - Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam ___39 bharaNatatparAH, lakSyAntaravirahAttadekapravRttA: samRddhA daridrAzceti bhAva: / evaJca te dharmaM na kurvanti, tadanuSThAnasya tadadhyavasAyamUlakatvAt, prAyazca teSu tadabhAvAt / tatazca jagati kathampuna: sukhaM bhavatu ? niSkAraNatatsambhave nityasattvAdiprasakterna kathaJcittatsambhava ityAkUtam, yaduktam - nityaM sattvamasattvaM vA'hetoranyAna garIbo = daridratAno bhoga banelA jIvo vaLI peTa bharavAmAM tatpara che. Azaya e che ke zrImaMto ane garIbo e baMnene uparokta pravRtti sivAya bIjuM koI lakSya ja nathI. mATe teo te te pravRttimAM ja tatpara rahe che. A rIte teo dharma karatAM nathI. kAraNa ke dharmanuM AcaraNa to ja thAya, ke jo teno vicAra Ave, ane teone prAyaH teno vicAra paNa Avato nathI. tethI jagatamAM zI rIte sukha maLI zake? jo kAraNa vagara paNa sukha utpanna thAya to tenI nitya hAjarI ke nitya gerahAjarI mAnavI paDe, mATe koI rIte kAraNa vinA sukha na thaI zake evo Azaya che. kahyuM paNa che - jenuM koI kAraNa nathI, tenI nitya hAjarI hoya, (jema ke AkAzanI), athavA to nitya gerahAjarI hoya, (jema ke vaMdhyAputranI), kAraNa ke koI vastu amuka kALa pUratI hoya, e to ja saMbhavI zake, Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 jIvadayAprakaraNam pekSaNAt / apekSAto hi bhAvAnAM kAdAcitkatvasambhavaH - iti (pramAvitti) / hi - 'diyahaM karei kammaM dAridahaehiM puTTabharaNatthaM / rayaffsu kheca niddA ciMtAghammarahayA rUTa naktaMdinamapi duHkhritA eva dharmarahitA ityarthaH / tatpratipakSatayA puNyAnubandhipuNyodayazAlinAM vaktavyatAmAha - maNidhaNakaNagasamiddhA dhannA bhuMjaMti kei je bhoge / te AsAiya sukkhaM puNo vi dhammaM ciya kuNaMti // 39 // ke jo ene (kAraNanI) apekSA hoya. (pramANavArtika). vaLI - daridratAthI haNAyelA dharmarahita jIvo Akho divasa peTa bharavA mATe kAma kare che. ane rAtre ciMtAne kAraNe temane UMgha paNa AvatI nathI. / 38 | arthAt jeo dharmarahita che, teo divasa-rAta duHkhI ja rahe che. temanI sAme jeo puNyAnubaMdhI puNyanA udayane anubhave che, temanI vAta kahe che - jeo maNi, dhana, suvarNathI samRddha che, tevA keTalAka jIvo bhogone bhogave che. teo sukhane anubhavIne pharIthI dharma ja kare che. meM 39 che. 1. tattataH paraH -9ta narita che. - 0u . Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam 41 zAlibhadrAdivat / puNyAnubandhipApodayavatAM vArtAmAhaje puNa jammadariddA duhiyA parapesaroMgamagghAyA / ' kAUNa te vi dhammaM dUraM dukkhANa vaccaMti // 40 // anAmikAdivat / ata: karttavyo dharmaH, nirvANasyApi tadekasAdhyatvAcca / etadevAha - jo kuNai maNe khaMtI jIvadayA maddavajjavaM bhAvaM / so pAvai nivvANaM na ya iMdiyalaMpaDo loo // 41 // nanu ca kAmagajendrAdilampaTatamAnAmapi nirvRtizruterasatamidaM vaca iti cet ? na, AvirbhUtaviraktaparyAyasyaiva teSAM zAlibhadra vagerenI jema. jeo puNyAnubaMdhI pApanA uhayane anumave. cha, temanI vAta De cha --~-- vaLI jeo janmathI garIba che, duHkhI che, bIjAnA dAsapaNA ane rogothI pIDita che, teo paNa dharma karIne hu:pothI dUra ya che. // 40 // anAbhi vagerena ma. mATe dharma 42vo me. kAraNa ke mokSa paNa dharmathI ja maLe che. A ja vAta kahe che - je manamAM kSamA, jIvadayA, RjutA ane mRdutArUpa bhAva kare che, te mokSa pAme che. indriyalaMpaTa loko mokSa pAmatA nathI. // 41 // . . . .. . zaMkA - kAmagajendra vagere atyaMta laMpaTa hatAM. teo 1. etadantargata: pAThaH ka-pratau nAsti / Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam nirvANayogitvAt, tadAvirbhAve prAktanalampaTaparyAyanivRtterAvazyakatvAt, tatparyAyaviziSTatanmRtyanantarameva tanmuktibhAvAduktavacanAsAGgatyAbhAvAt / indriyalampaTAnAM nirvANAbhAvastallAmpaTyajIvadayayoH sAmAnAdhikaraNyAsambhavAjjIvadayAvirahe muktivirahAcca / etadapi kthpaNa mokSamAM gayA, evuM saMbhaLAya che. mATe A vacana asaMgata che. samAdhAna - nA, kAraNa ke kAmagajendra vagerenA AtmAmAM jyAre "virakta" paryAyano AvirbhAva thayo, tyAre ja teo mokSamAM gayA hatAM. jyAre virakta - paryAyano AvirbhAva thayo, tyAre pUrvanA "laMpaTa' paryAyanI nivRtti avazya thAya che. mATe laMpaTaparyAyaviziSTa kamagajendra vagerenuM maraNa thayA bAda vairAgI paryAyaviziSTa kAmagajendrano janma (AvirbhAva) thAya che. ane tyAra bAda ja teno mokSa thAya che. mATe "laMpaTano mokSa thato nathI e vacanamAM asaMgati nathI. IndriyalaMpaTa jIvono mokSa eTalA mATe nathI thato, ke indriyalaMpaTatA ane jIvadayA e baMne eka sAthe rahI zaktA nathI. ane jIvadayA vinA mokSa thaI zakto nathI. zaMkA - "jIvadayA vinA mokSa na thaI zake evuM paNa zA mATe ? Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam 43 miti cet ? hiMsAkRtapApasya duHkhasahasrAnubandhitvAditi gRhANa, tadeva sAkSAdAcaSTe - jo paharar3a jIvANaM paharar3a so to satsu / gaLAne no varI yuvaSvasahassALa so mALI karaNI paramArthataH prahAramAtrasya svagocaratAparyavasAnAt, ekAntataH svadu:khahetutvAditi hRdayam, tadAgamaH - tumaM si nAma sa cceva jaM haMtavvaM ti mannasi kRti (AvArAi) | Jato du:anirvinnnnen virantavyaM hiMsAta:, aparathA tadbhAvadhrauvyAt, - samAdhAna - kAraNa ke hiMsAthI karAyeluM pApa hajAro du:khonI paraMparA UbhI kare che. A ja vAta svayaM graMthakArazrI kahe che - je jIvo para prahAra kare che, te potAnA svaaMgomAM prahAra kare che. (A rIte) je potAno zatru che, te hajAro duHkhone bhogave che. // 42 // vAstavamAM koI paNa prahAra potAnA upara ja thato hoya che. bIjAne e prahArathI duHkha thAya ke na paNa thAya, paNa potAne to ekAMte du:kha thAya ja che. tethI ja AgamamAM kahyuM che- jene tuM haNavA icche che, e tuM pote ja che. (AcArAMga). mATe jene duHkhothI nirveda thayo hoya, teNe hiMsA choDI devI joIe. anyathA duHkha avazya 1. kha appaNosuga0 / 2. kha. ga ppAAM no / - Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 jIvadayAprakaraNam mRgAputrAdivat, uktaJca-je uNa chajjIvavahaM kuNaMti assaMjayA niraNukaMpA / te duhalakkhAbhihayA bhamaMti saMsArakaMtAre // vahabaMdhamAraNarayA, jiyANa dukkhaM bahuM uIraMtA / huMti miyAvaitaNao vva bhAyaNaM sayaladukkhANaM - iti (puSpamAlAyAm ka2-3) | mato nIvayatmiH dharme vitavyama, yata: - jo kuNai jaNo dhammaM appANaM so sayA suMhI kunni| saMcayaparo ya succiya saMciya suhasaMcao jeNaM // 43 // raheze, mRgAputra vagerenI jema. kahyuM paNa che - asaMyata, nirdaya evA jeo chakAyanA jIvonI hiMsA kare che, teo lAkho duHkhothI pIDita thaIne saMsArATavImAM bhaTake che. jeo vadha, baMdha ane mArAmAM nirata che, jeo jIvone ghaNuM duHkhanI udIraNA kare che, teo mRgAvatInA putranI jema sarva duHkhonA bhAjana bane che. (puSpamALA 12-13). mATe jIvadayArUpa dharmamAM yatna karavo joIe. kAraNa ke je dharma kare che, te potAne haMmezA sukhI kare che. jeNe sukhano saMcaya bhego karyo che, te ja (kharA) saMcayamAM tatpara che. je 43 . 2. - sudaM ra. 4 - saMcayasu . stra - viyasuhari I - saMgha susaMye Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam uktArtham, navaraM sa eva saJcayaparaH - samyak svIkaraNanirataH, ka ityAha - yena sukhasaJcaya: - phale hetUpacArAddharmasaJcayaH, saJcitaH - santatamabhyastatayA''tmasAtkRta: / kiJca - jo dei abhayadANaM so sukkhasayAI appaNo dei / jeNa na pIDei paraM teNa na dukkhaM puNo tassa // 44 // jaha deulassa pIDho khaMdho rukkhassa. hoi AhAro / taha esA jIvadayA AhAro hoi dhammassa // 45 // - Ano artha pUrve kahyo che. mAtra te ja saMcayamAM tatpara che = samyaka svIkAramAM nirata che. koNa e kahe che - jeNe sukhano saMcaya = phaLamAM (sukhamAM) hetunA (dharmanA) upacArathI dharmano saMcaya, saMcita karyo che = satata dharmanuM AcaraNa karavA dvArA AtmasAt karyo che. vaLI -. - je abhayadAna Ape che, te potAne seMkaDo sukho Ape che. te bIjAne pIDA Apato nathI, mATe tene pharI duHkhI thavuM paDatuM nathI. II 44 / " jema devaLano AdhAra bhUmikA che, vRkSano AdhAra thaDa che, tema A jIvadayA dharmano AdhAra che. 45 / Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam jo hoi jaNe jogo telukke uttamANa sukkhANaM / so eyaM jIvadayaM paDivajjai sababhAveNaM // 46 // jIvadayA saccavayaNaM paradhaNaparivajjaNaM susIlattaM / khaMtI paMciMdiyaniggaho ya dhammassa mUlAiM // 47 // vyAkhyAtavyAkhyam / evaM dharmanibandhanasvararUpAdi procyApi bhavanirvedamantareNAtra tathAvidhapravRttivirahamavekSya jIvadayAvirahitasya yo duHkhaikapracura: saMsAro bhavati, tadupadarzanena tnnirvedmevotpAti - je traNe lokamAM zreSTha sukhone pAmavA mATe yogya hoya, te sarva bhAvathI A jIvadayAne svIkAre che. jo jIvadayA, satyavacana, paradhanaparihAra, suzIlapaNuM, kSamA ane paMcendriyanigraha dharmanA mULa che. / 47 AnI vyAkhyA pUrve kahI che. A rIte dharmanuM kAraNa - svarUpa - phaLa vagere kahyuM. to paNa jyAM sudhI saMsAra para vairAgya na thAya, tyAM sudhI dharmamAM tevI viziSTa pravRtti thatI nathI, evuM graMthakArazrIe joyuM. mATe jeo jIvadayA pALatA nathI, teonuM duHkhathI atyaMta bhareluM bhavabhramaNa thAya che, te dekhADavA dvArA graMthakArazrI tenA para vairAgyabhAva utpanna kare che - Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47 jIvadayAprakaraNam bhayarogasogajaramaraNagabbhadubbisahaveyaNAinna / iTTaviyogAsAraM kiM na muNaha erisaM logaM ? // 48 // bAlattaNae taha jubbaNe ya majjhimavae ya therate / maraNabhaeNubbiggaM kiM na muNaha erisaM loyaM ? // 49 // dubbhikkhaDamaratakkaraduhasayadUmijjamANadummaNasaM / iTThaviogAMDallaM kiM na muNaha erisaM loyaM ? // 5 // kulabAliyAe raMDattaNAi tArunnae ya dohaggaM / piyavippaogaduhiyaM kiM na muNaha erisaM loyaM ? // 51 // bhaya, roga, zo, gha359, bha25, gamanI pUrNa duHkhethI sahI zakAya tevI vedanAthI bharelA ane ISTaviyogathI asAra evA lokane zuM tame jANatA nathI? // 48 // bALapaNamAM, yauvanamAM, madhyamavayamAM ane ghaDapaNamAM maraNabhayathI udvigna evA lokane zuM tame jANatA nathI ? // 48 // dukALa, tophAna, cora dvArA seMkaDo duHkhothI dubhAtA nirAza manavALA, ISTaviyoga vagerethI bharelA evA lokane zuM tabheetA nathI ? // 50 // kuLabALikAne yauvanamAM ja vaidhavya ane durbhAgya 1. ga - gAsAraM kiM / Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam rAyabhayagaruDapIDiya kAliyavaTuMtaDhuMtajaNiyasaMtAvaM (?) / duhiyaM kilesabahulaM kiM na muNaha erisaM loya ? // 52 // paramakammeNavaMtaM niccaM ciya puTTabharaNatallicchaM / dhammasuivippaNaTuM kiM na muNaha erisaM loyaM ? // 53 // kAmeNa atthaparamaggaNeNa taha ceva dANagahaNeNa / nidaM pi alahamANaM kiM na muNaha erisaM loyaM ? // 54 // thAya che. priyanA viyogathI duHkhI evA lokane zuM tame jANatA nathI ? || 51 che. rAjAnA bhayarUpa garUDathI pIDita, kAliya vardrata (?) thI saMtApa pAmela, dukhI ane saMklezabharapUra evA lokane zuM tame jANatA nathI? | para che bIjAonI majarInA bhAra nIce dabAI gayelA. haMmezA peTa bharavAnI IcchA vALA, dharmanA zravaNathI atyaMta vaMcita banI gayelA evA lokone zuM tame jANatA nathI? ApaNA kaumanAothI, prayojanathI bIjA pAse yAcanA karavAthI, tema ja ugharANInI ciMtAothI jeo uMghI paNa zakatA nathI, zuM evA lokane tame jANatA nathI? pijhA 2. - vAnita) | Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 49 jIvadayAprakaraNam khaNaruTuM khaNatuTuM khaNamittaM ceva nUNa velaviyaM / khaNadiTThanaTThasukkhaM kiM na muNaha erisaM loyaM ? // 55 // sArIramANasehi ya duknehiM samutthayaM nirANaMdaM / appasuhaM bahudukkhaM kiM na muNaha erisaM loyaM ? // 56 // dujjimiyadunniyatthaM dujjaNadubbayaNadUmiyasarIraM / . ciMtAdUmiyamaNasaM kiM na muNaha erisaM loyaM ? // 57 // jeo kSaNavAramAM gusse thaI jAya che ne kSaNavAramAM khuza thaI jAya che. jeo kSaNa mAtra mATe ja nakkI pIDita thAya che. (vevi = vaMcita / pIDita | herAna thayela.) jeo hajI to sukha jue che ane kSaNavAramAM temanuM sukha naSTa paNa thaI jAya che, evA lokone zuM tame nathI jANatA? te papa . zArIrika ane mAnasika duHkhathI DhaMkAyelA, AnaMdarahita, alpa sukhavALA ane ghaNA duHkhavALA evA lokane zuM tame nathI jANatA? . pa6 nathI jemanA bhojananA ThekANA ke nathI to jemanA vastronA ThekANA, durjanonA tIkhA-kaDavA vacanothI jemanA zarIra pIDita thAya che, ciMtAothI jemanuM mana saMtApa pAme che, evA lokane zuM tame nathI jANatA? 57 . Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 jIvadayAprakaraNam caMDAlaDuMbaroraTThiehiM sabbAhiM ahamajAIhiM / micchehi ya pajjattaM kiM na muNaha erisaM loyaM ? // 58 // jammaNamaraNarahaTTe aTThasu paharesu ghaDiyadAviDae / ghaDimAlaM va vahaMtaM kiM na muNaha erisaM loyaM ? // 59 // vAsAratte vijjulayaviduyaM sisirasIyasannagaM / gimhe vi ghimmanaDiyaM kiM na muNaha erisaM loyaM ? // 60 // caMDALa, DuMba, rAMka vageremAM sthita sarva adhama jAtio ane plecchothI bharelA evA lokane zuM tame nathI jANatA ? . pa8 | janma-maraNanA araghaTTa yaMtramAM AThe pahoramAM ghaTita dAviTaka () jANe ghaDImALAnuM vahana karatA hoya, zuM evA lokane tame jANatA nathI ? || pa9 che. comAsAmAM vidyulatA (vIjaLI)thI pIDAtA ke bhasmIbhUta thaI jatA, ziyALAmAM ThaMDIthI khinna zarIravALA (sana = klAMta | khinna | avasana magna) ane unALAmAM paNa garamIthI pIDAyelA evA lokane zuM tame jANatA nathI ? || 60 || 2. T - 0mora0 . ra. 0NuM - pharva sarvatra rU. 5 - 02AvaLa 3 va. jhaytyo.. Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam 'parapesadAsaduggaryalehAriyalohalola~yAbahulaM / * poTTaliyAsuyaduhiyaM kiM na muNaha erisaM loyaM ? // 61 // kaNNuchinnavayaNaM chinnaM taha nAsiyAe aMgaM ca / hoDheLa miiimavaMta di na muLa4 siM toya ? kAUNa pAvakammaM gaMtuM naraesu taha ya tiriesu / dukhAiM aNuhavaMtaM kiM na muNaha erisaM loyaM ? || 63 || du jeo bIjAnA nokara, dAsa ke mahetAjI che, jeo lobha ane lolupatAthI bharelA che, jeo poTalAnA bhAra upADe che, (poTTaliya = poTalA upADanAra) jeo asuta dIkaro na hovAthI ke kharAba dIkaro hovAthI du:khI che, evA lokane zuM tame jANatA nathI ? // 6 // jemanA kAna, hoTha ane moTuM kapAI gayA che, jemanI nAsikAnuM aMga paNa kapAI gayuM che, jemane koDha roga thayo che, tethI jemanA zarIramAMthI nIkaLatA paru para mAkhIo baNabaNATa karI rahI che, zuM evA lokane tame nathI jANatA? // 62 // = jeo pApakArya karIne narakomAM ane tiryaMcomAM jaine duHkhone anubhave che, evA lokane zuM tame nathI jANatA ? || 63 || 1. ga 50 | 2. ..ga. kha * - 0 lobhaloliMyAbahulaM / ga 6. pu.ga. vyAsaya0 - nyanehAri / rU. ru - - * 51 * lohaloliyAbahulaM / 4. ga bhiNihiNittaM / ga * lohalolayAbahuso / pu. | bhiNabhaNataM / - - Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam pakkhisirIsivajalayaracauppayANa ya vahasamujjaMtaM / maNuesu vi hammataM kiM na muNaha erisaM loyaM ? // 64 // karivasabhamahisakharaturayavaDava taha vesarAivAmIsaM / gurubhAravahaNakhinnaM kiM na muNaha erisaM loyaM ? // 65 // puDhavijalajalaNamAruyataNarukkhavaNassaIhiM vivihAhiM / eesu ya pajjattaM kiM na muNaha erisaM loyaM ? // 66 // pakSI, sarIsRpa, jaLacara ane catuSpadono vadha karavA mATe samudyata ane manuSyo para paNa prahAra karatA evA sone zuM tame ta nathI ? // 64 // DAthI, 46, 430, 150, ghoDI, ghoDI bhane 5zyara vagerethI mizrita evA, moTA bojAne upADavAthI thAkI gayedA, mevA yojane tame nudu nathI ? // 15 // . vividha pRthvI, pApI, mAna, pavana, tA, vRkSa ane vanaspatio vaDe emanAmAM (te te jAtiomAM) bharelA mevA (94) sone zuM tame ta nathI ? // 66 // 1. ga - 0kkhisarI0 / 2. kha - cauppayANoNavaha0 / ga - car3appayattannavahaH / 3. kha - karahamahisavasabhakharaturayavavaDavataha / ga - kharakarahamahisavisaturayavaDavAtaha / 4. ka - 0ivomIsaM / kha - 0irAmIsaM / 5. kha - 0su vi pa0 / ga - 0su apa0 / Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam 53 jAnIta eva yUyaM sarvamapyetAdRzaM lokamityabhiprAyaH / tataH - evaM jIvadayAvirahiyassa jIvassa mUDhahiyayassa / kiM atha kiMci sukkhaM tilatusamittaM pi saMsAre ? // 67 // yathA kadalIkANDe sAralavo'pi na bhavati, tathoktavidhayA bhayAdibhayaGkaraduHkhanicite saMsAre sukhalavo'pi nAstyeveti bhAvaH / etadeva prakArAntarataH samarthayati jarajajjariyakavADayAI darabhaggabhittibhAgAI / maDahAi maMgulAI gehAI bhavaNirahiyAiM // 68 // Azaya e che ke AvA sarva lokane tame jANo ja cho. tethI - A rIte jIvadayAMthI atyaMta rahita ane mUDha hRdayavALA jIvane saMsAramAM zuM talanA photarA jeTaluM paNa sukha che ? | 67 // jema keLanA thaDamAM thoDo paNa sAra na hoya, tema uparokta rIte bhayo vage2e bihAmaNA duHkhothI bharelA saMsAramAM thoDuM paNa sukha nathI ja evo Azaya che. A ja vAtanuM anya prakArathI samarthana kare che - gharanA daravAjA bahu junA hovAthI jarjarita thaI gayA che. je gharanI bhIMtonA bhAgo aDadhA tUTI gayA che. jajjarajajjariyasakajjalAI / 2. ga tamaNi0 / 1. ga - Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 jIvadayAprakaraNam jaM diyahaM dAruNadUsahehi dAriddadosaduhiehiM / sIuNhavAyaparisosiehiM kIraMti kammAiM // 69 // jaM paragharapesaNakAraehiM sIyalayavirasarukkhAiM / bhuMjaMti avelA bhoyaNAiM paribhUyaladdhAiM // 70 // jaM dUsahadummuhadukkalatta niccaM ca kalahasIlehiM / tehiM samaM ciya kAlo nijjai accaMtahiehiM // 71 // je gharo eka to sAMkaDA che ane bIjuM na game tevA che, tathA bhavanI (nAnA oraDA?) vagaranA che. (AvA gharomAM jIvadayArahita jIvone rahevuM paDe che.) 68 daridratA-doSathI duHkhI thayelA loko Akho divasa bhayaMkara ane duHSaha evA ThaMDA-garama pavanothI sukAI jAya che ane evI sthitimAM je majUrI kare che.... / bIjAnA gharamAM nokarI karatA loko je ThaMDA-nIrasalukUkhA bhojana Aroge che, e paNa bhojanano samaya vItI jAya pachI maLe che, e paNa anAdara sAthe meLave che. 70 vaLI jemanI patnI duHkhethI sahana thAya evI , duSTa mukha vALI che (kaThora vacana bolanArI che), teo hiMmezA evI kajIyALI patnI sAthe ja samaya pasAra kare che. A rIte jeo atyaMta duHkhI thaI jAya che. ll71 che. 1 - 6 phUTa dUsaduddatta Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam jaM mailiyacIraniyaMsaNehiM siralUkkhapoTTacalaNehiM / parisakkijjai dINaM AhAraM patthamANehiM // 72 // jaM khAsasAsasiraveyaNAhiM khayakoDhacaknurogehiM / aTThIbhaMgehiM ya veyaNAo vivihAo pAviMti // 73 // jaM iTTaviogakvaMdaNehiM dubbayaNadUmiyamaNehiM / pijjai loNaMsujalaM duhamasamaM ubvahaMtehiM // 7 // jaM kANA khoDA vAmaNA ya taha ceva rUvaparihINA / uppajjaMti aNaMtA bhogehiM vivajjiyA purisA // 5 // jeonA 5DAM melA thaI gayelA che. jemanA mastaka, peTa ane paga (poSaNane abhAve) sukAI gayA che, jeo bhojananI bhIkha mAMgatA dInatApUrvaka bhaTake che. te 72 // khAMsI, dama, mastakavedanA, kSaya, koDha, cakSuroga ane hADakA bhAMgI javAthI je vividha vedanAo pAme che. I73 jeo priyanA viyogathI AkraMda kare che, kaTu vacana sAMbhaLavAthI jemanA mana dubhAyA che, jeonA duHkhanI koI upamA ApI zakAya tema nathI, tevA jIvo je khArA azruone pI jAya che. 74 je kANA, khoDakhAMpaNavALA, ThIMgaNA, rUpa rahita ane bhogothI varjita evA anaMta puruSo janme che. te 75 che che. gha - 0sUtrapodR0 - suku | Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam etadu:khasandohanibandhanameva spaSTamAcaSTe - . iya jaM pAviMti yaM duhasayAI jaNahiyayasosajaNayAiM / taM jIvadayAe viNA pAvANa viyaMbhiyaM eyaM // 76 / / nanu santi tAvadetAni duHkhAni, pratyakSamIkSyamANatvAt, pApamUlAni ca tAni, yuktyupapannatvAt, tathApi tato jIvadayAnuSThAnasya kimAyAtam ? na hyanuSThite'pi tasmin tadduHkhanivRttisambhavaH, atItAnubhUteranyathAkartumazakyatvAditi cet ? . A badhA duHkhonA samUhanuM kAraNa ja spaSTapaNe kahe A rIte lokahRdayane zoSavI nAkhanArA je seMkaDo duHkhone pAme che, te jIvadayAnA abhAve thayelA pAponuM pariNAma che. te 76 ! zaMkA - A badhA duHkho to duniyAmAM che ja. kAraNa ke AvA duHkho pratyakSa dekhAya che. vaLI te duHkhonuM kAraNa pApa che. kAraNa ke A vAta tarkasaMgata che. to paNa tenA parathI evuM siddha nathI thatuM ke "jIvadayA karavI joIe." kAraNa ke jIvadayA karavA chatAM paNa te du:kho dUra thavAnA nathI. kAraNa ke bhUtakALamAM je anubhava thaI cUikyo che, temAM koi pheraphAra karavo zakya nathI. che. 1 - tiH duo | Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam atrAha - te ceva joNilakkhA bhamiyavvaM puNa vi jIva ! saMsAre / lahiUNa mANusattaM jar3a na kuNasi ujjamaM dhamme // 77 // rahyA che tathA hyeSyadanubhUteranyathAkartuM karttavya eva dharmodyamastattadduHkhapunarAvarttabhIrubhirityAkUtam / kiJca naraesu sudussahaveyaNAo pattAo jAI par3a mUDha ! / jar3a tAo sarasi ihi bhattaM pi na ruccae tujha // 78 // kA nAma tathAvidhA vedanA narakeSviti cet ? atrAgamaH samAdhAna graMthakArazrI eno ja javAba ApI - 57 - - jIva ! pharIthI te ja coryAzI lAkha yoniomAM tAre bhaTakavuM paDaze, ke jo manuSyapaNuM pAmIne paNa tuM dharmamAM udyama nahIM kare. // 77 // mATe jeo te te duHkhonA punarAvartanathI bhayabhIta hoya, temaNe bhaviSyakAlIna duHkhone na bhogavA paDe e mATe dharmamAM udyama karavo ja joIe, evo ahIM Azaya che. vaLI - mUDha ! narakamAM janma pAmIne tuM je atyaMta du:Saha vedanAone pAmyo che, tene jo have yAda kare, to tane bhojana paNa ruce nahIM. // 78 // zaMkA - narakomAM tevI to kai vedanA che ? Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam pucchissa'haM kevaliyaM mahesiM, kahaM bhitAvA NaragA puratthA / ajANao me muNi bUhi jANaM, kahiM nu bAlA narayaM uviMti ? // 1 // evaM mae puDhe mahANubhAve, iNamo'bbavI kAsave Asupanne / pavedaissaM duhamaTThaduggaM, AdINiyaM dukaDiyaM puratthA // 2 // je keI bAlA iha jIviyaTThI, pAvAiM kammAiM karaMti ruddA / te ghoraruve tamisaMghayAre, tivvAbhitAve narae paDaMti // 3 // samAdhAna - AgamamAM narakanI vedanAnuM varNana A mujaba karyuM che - jaMbu svAmie sudharmA svAmine naraka viSe pUchatAM sudharmA svAmie kahyuM ke, meM pUrve kevaLajJAnane dhAraNa karatA evA maharSi devAdhideva mahAvIra prabhune pUchyuM hatuM ke nArakIo kevI pIDAo bhogave che ? tathA kevI rIte ajJAna jIvo narakamAM utpanna thAya che ? A pramANe mArAthI pUchAtA kAzyapa kevalajJAnanA upayogavALA prabhue kahyuM duHkhathI Arta evA tathA hIna prANIonA AzrayarUpa narakanA duHkha tathA tenA hetuo kahuM chuM te tuM sAMbhaLa. mahAAraMbha, mahAparigraha, paMcendriya jIvono vadha, mAMsanuM bhakSaNa, vagere sAvadya anuSThAnamAM pravRtta thayelA je koI ajJAnI raudra jIvo AjIvana mATe hiMsA, juTha vagere pApa kAryo kare che, teo atyaMta bhayAnaka svarUpavALA, atyaMta aMdhakAramaya ane jyAM bhayaMkara agninA bhaTTAthI anaMta guNa tApa che evA prakAranA Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam 59 tivvaM tase pANiNo thAvare ya, je hiMsatI AyasuhaM paDuccA / je lusae hoI adattahArI, Na sikkhatI seyaviyassa kiMci // 4 // narakamAM utpanna thaI vividha prakAranI vedanA anubhave che. tathA potAnA sukha mATe raudra pariNAmathI hiMsAmAM pravRtta thaI, je jIvo beIndriya Adi trasa jIvone tathA pRthvIkAya Adi sthAvara jIvonI nirdayapaNe tIvra bhayaMkara pariNAmathI hiMsA kare che, vividha prakAranA upAya vaDe prANIonuM upamardana kare che, paradravyanuM haraNa kare che, tathA pApanA udayathI jeo dharmane ane saMyamane jarA paNa AcaratA nathI, temaja kAgaDAnuM mAMsa bhakSaNa karavuM nahi tevo nAno paNa niyama karatA nathI, tevA jIvo narakamAM utpanna thAya che. "vedamAM kahevAyelI hiMsA te hiMsA ja nathI tathA zikArathI AnaMda meLavavo te rAjAno dharma che. mAMsabhakSaNa, madyapAna, maithuna sevanamAM doSa nathI, sarva prANIonI A pravRtti che." vagere kahetA (temAMthI nivRtti thavAthI mahA phaLanI prApti thAya che.) dhiDhAIthI Ama bolatA krUra siMha ane kALA sApanI jema svabhAvathI ja aneka prANIonI hiMsA karavAnA svabhAvavALA satata krodha rUpI agnithI baLatA, satata hisAnA pariNAmavALA zikArI, mAchImAra vagere jIvo nIce ghora aMdhakArayukta Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam pAgabmi pANe bahuNaM tivAti, ativvate ghAtamuveti bAle / Nihe NisaM gacchati aMtakAle, ahosiraM kaTTa uvei duggaM // 5 // haNa chiMdaha bhiMdaha NaM daheti, sadde surNitA parahammiyANaM / te nAragAo bhayabhinnasannA kaMkhaMti kannAma disaM vayAmo // 6 // iMgAlarAsiM jaliyaM sajotiM, tattovamaM bhUmimaNukamaMtA / te DajjhamANA kaluNaM thaNaMti, arahassarA tattha ciradvitIyA // 7 // narakamAM UMdhA mAthe utpanna thAya che. nArakImAM utpanna thaIne aMtamUhurta mAtramAM kapAyelI pAMkhavALA, rUvATA vagaranA pakSIo jevA kadarUpA zarIrane utpanna kare che. paryApti pUrNa kare che. tyAM to "haNo, chedo, bhedo, bALo' vagere paramAdhAmInA zabdone sAMbhaLIne te nArako bhayabhIta thaine rakSA mATe kaI dizAmAM javuM ? tenI ciMtA kare che. javAlAothI AkuLa ane udyotavALA aMgArAnA DhagalA jevI tapelI bhUmi para pasAra thatA nArako atyaMta dAjhe che ane karUNa avAja karatAM raDe che tyAM bAdara agnino abhAva hovAthI tenA samAna bhUmi hoya tema samajavuM). Ama moTA nagaranA dAhathI paNa adhika tApathI baLatA utkRSTathI 33 sAgaropama, jaghanyathI dasa hajAra varSa jeTalA dIrgha kAla sudhI tyAM rahe che. te nArako tapelA aMgArA samAna bhUmine choDI pANI pIvAnI ane tApane Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam jai te suyA veyaraNI bhiduggA, Nisio jahA khura iva tikkhsoyaa| taraMti te veyaraNI bhiduggAM, usucoiyAM sattisu hammamANA // 8 // kIlehiM vijjhaMti asAhukammA, nAvaM uciMte saivippahUNA / anne tu sulAhiM tisUliyAhiM, dIhAhiM vibhrUNa ahekaraMti / / 9 // kesiM ca baMdhittu gale silAo, udagaMsi bolaMti mahAlayaMsi / kalaMbuyAvAluya mummure ya, lolaMti paccaMti a tattha anne / / 10 / / dUra karavAnI icchAthI tathA paramAdhAmInA bANa, bhAlA ane trizUlathI haNAtA bacavA mATe bhayaMkara vaitaraNI nadI tarapha jAya che. temAM DubakI mArI tare che. kSAra ane uSNa rUdhira samAna pANIne vahana karanArI, duHkha utpanna karanArI, tIkSNa charAnI jema zarIranA avayavone kApe tevA pANInA pravAhavALI vaitaraNI nadI hoya che. paramAdhAmIonA bANa ane bhAlA vagerethI haNAtA nArako vaitaraNI nadI tarapha doDe che. ane temAM paDatA ja bhayaMkara duHkhane anubhave che. vaitaraNI nadInA pANIthI saMtapta banelA, lokhaMDanA khIlAothI vyApta evI nAva tarapha jatA nArakone, nAvamAM pUrve ArUDha thayelA paramAdhAmI devo gaLAmAM vIMdhe che ane vIMdhAtA evA te nArako "kiMkartavyamUDha banI jAya che. keTalAka paramAdhAmI devo vaLI tevA nArakone Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam asUriyaM nAma mahAbhitAvaM, aMdhaMtamaM duppataraM mahaMtaM / ur3e aheaM tiriyaM disAsu, samAhio jatthaDagaNI jhiyAI / / 11 / / jaMsI guhAe jalaNe'tiuTe, avijANao Dajjhai luttapaNNo / sayA ca kaluNaM puNa ghammaThANaM, gADhovaNIyaM atidukkhadhammaM / / 12 / / cattAri agaNIo samArabhittA, jahiM kUrakammA'bhitaviMti baalN| te tattha ciTuMta'bhitappamANA, macchA va jIvaMtu va jotipattA // 13 / / lAMbA trizUla vaDe vadhe che. ane pRthvI upara pheke che. keTalAka paramAdhAmI devo gaLAmAM moTI zilA bAMdhIne nArakone DUbADe che. pharIthI vaitaraNI nadImAMthI kADhI nadInI atyaMta tapelI retImAM caNAnI jema bhUje che. ane keTalAka paramAdhAmIo te nArakone bhojanamAM mAMsapezInI jema pakAve che. sarva narakAvAso atyaMta aMdhakAravALA kuMbhI samAna AkRtivALA sUrya na hovAthI "asUrya' kahevAya che. bhayaMkara tapelA aMdhakAramaya, duruttara vizAla narakAvAso che, temAM upara nIce ane tirtho, badhI dizAomAM agni saLage che. guphAmAM pravezato nAraka agnithI bhayaMkara rIte dAjhe che. ane viveka vagarano tevo te bhayaMkara uSNa sthAnane pAmelo te satata baLe che ane AMkhanA palakArA jeTalA samaya mAtra paNa du:khathI chuTakAro thato nathI. tyAM krUra karma karanAra paramAdhAmI devo cAre dizAmAM agni saLagAvIne nArakone atyaMta tapAve che. mAMsanI Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam saMtacchANaM nAma mahAhitAvaM, te nArayA jattha asAhukammA / hatthehi pAehi ya baMdhiuNaM, phalagaM va tacchaMti kuhADahatthA // 14 // ruhire puNo vaccasamussiaMge, bhinnuttamaMge varivattayaMtA / / payaMti NaM Nerar3ae phurate, sajIvamacche va ayokavalle // 15 // no ceva te tattha masIbhavaMti, Na mijjatI tivvabhiveyaNAe / tamANubhAgaM aNuvedayaMtA, dukkhaMti dukkhI iha dukaDeNa // 16 // jema pakAve che. AgathI raMdhAtA jIvo mAchalIonI jema tyAM kaMpe che, paraMtu paravaza hovAthI bIje kyAMya javA mATe asamartha hoya che ane krUra karma karanAra, dayA vagaranA paramAdhAmI devo hAtha paga bAMdhIne nArakone kuhADIthI lAkaDAnI jema kApe che ane chole che. paramAdhAmI devo potAnA ja lohIthI bharelI ane atyaMta tapelI kaDhAImAM bhinna mastakavALA nArakone pakAve che. lokhaMDanI kaDhAImAM jIvatAM mAchalAM nAMkhIne taLavAmAM Ave che, tema atyaMta vivaLatAthI Ama tema uMcA nIcA thatA nArako uMdhA cattA thatAM taLAya che. Ama pakAvAtAM chatAM teo bhasmIbhUta thatAM nathI. tathA anupama ane avarNanIya vedanA bhogave che. karma pUrNa nahIM thavAnA kAraNe maratAM paNa nathI, tathA dahana, chedana, bhedana, takSaNa, trizUlAropaNa, kuMbhIpAka, zAlmalI, ArohaNAdi paramAdhAmI janita pIDAo tathA paraspara Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64 jIvadayAprakaraNam tahiM ca te lolaNa saMpagADhe, gADhaM sutattaM agaNiM vayaMti / na tattha sAyaM lahatI bhidugge, arahiyAbhitAvA tahavI taviMti // 17 // se succaI nagaravahe va sadde, duhovaNIyANi payANi tattha / udiNNakammANa udiNNamakammA, puNo puNo te sarahaM duheti / / 18 / / thatI vedanAo vagerene bhogavatA potAnA ja duSkRtyothI utpanna thayela bhayaMkara duHkhothI pIDAya che. eka nimeSa (paLo mAtra paNa duHkhathI vizrAMti pAmatA nathI. Ama tema bhaTakatA evA nArakajIvothI vyApta mahAyAtanAnA sthAna evI narakamAM atyaMta zItathI pIDAyelA nArako ThaMDIthI bacavA agni tarapha jAya che, tyAM paNa agnimAM baLatA leza mAtra sukha meLavatA nathI, ane satata tApathI baLatA hovA chatAM paNa paramAdhAmIo teone tapelA taila ane agni Adi vaDe vadhu bALe che. A rIte paramAdhAmIothI kadarthanA pamADAtA nArakonA atyaMta karUNa zabdo, nagarano vadha thato hoya tyAre saMbhaLAya tevA hAhAravavALA AkaMdana zabda saMbhaLAya che. "he mAtA ! he pitA ! anAtha evo huM tAre zaraNe Avyo chuM, mAruM rakSaNa kara." vagere zabdo chatAM mithyAtvI paramAdhAmI devo jene kavipAkavALA karma udayamAM AvyA che evA nArakone vividha prakAranA upAya vaDe. atyaMta asahya duHkho utpanna kare che. Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam pANehi NaM pAva viojayaMti, taM bhe pavakkhAmi jahAtaheNaM / daMDehiM tattha sarayaMti bAlA, savvehiM daMDehi purAkaehiM // 19 // te hammAmANa Narage paDaMti, punne duruvassa mahAbhitAve / te tattha ciTuMti duruvabhakkhI, tuTuMti kammovagayA kimIhiM // 20 // pApa karma karanAra paramAdhAmIo tyAM nArakonA zarIra iMdriya vagere avayavone paTakavA kApavA vagere prakAro vaDe judA karI Ama tema pheke che ane A rIte du:kha utpanna karI teonA pUrve karelAM pApo yAda karAve che. jemake 'pUrva bhavamAM AnaMdapUrvaka prANIonuM mAMsa khAto hato, ane mAMsano rasa, madirA pIto hato ane parastrIgamana karato hato. ane hamaNAM te karmanA phalane anubhavato A rIte kema rADo pADe che ?' A rIte pUrvabhava yAda karAvI vizeSa duHkha utpanna karI pIDe che. paramadhAmiothI tADana karAtA te nArako tyAMthI bhAgI jaIne anya ghoratara sthAnamAM jAya che, je sthAna viSTA rakta mAMsa ane kAdavathI bharela ane atyaMta saMtApane utpanna karanAruM hoya che. tyAM azuci AdinuM bhakSaNa karatAM ghaNA kALa sudhI rahe che. ane narakapAlo vaDe vidurvelI kRmio vaDe vyathA pAme che. saMpUrNa naraka uSNapradhAna hoya che. tyAMno pavana Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam sayA kasiNaM puNa ghammaThANaM, gADhovaNIyaM ati dukkha dhammaM / aMdusu pakkhippa vihattu dehaM, veheNa sIsaM se'bhitAvayaMti / / 21 / / chiMdati bAlassa khureNa navaM, uThevi chiMdaMti duvevi knnnne| jibbhaM viNikkussa vihatthimittaM, tikvAhiM suulaahi'bhitaavyNti|22| te tippamANA talasaMpuDaM va, rAiMdiyaM tattha thaNaMti bAlA / galaMti te soNiapUyamaMsaM, pajjoiyA khArapaiddhiyaMgA / / 23 // paNa pralayakALanA agni karatAM atyaMta uSNa hoya che. nikAcita karmanA udayathI tyAM utpanna thayelA nArakone beDImAM nAMkhI, mAthAne tapAve che, tathA cAmaDIne jema khIlA vaDe sarva aMgone viSe chidra kare che. pUrvanA duSkarmo yAda karAvI karAvIne charIthI nAka kApe che, baMne hoThone tathA baMne kAnone paNa chede che. te pUrve madirA mAMsanA rasamAM Asakta hato, ane asatya bolato hato, tema kahI sANasI vaDe tenI jIbha paNa kheMcI kADhe che. nAka, hoTha ane jIbha jenI kapAyelI che, tethI ja jenA aMgomAMthI satata lohI ane parU nIkaLyA kare che, evA nArako pavanathI prerAyelA tAlavRkSanA sukAyelA pAMdaDAo jevA avAjathI rAta-divasa, karUNa AkraMda kare che. agnithI baLAtA tathA kSArathI baLelA aMgavALA temanA zarIramAMthI parU-mAMsa satata gaLe che. vaLI tyAM Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam jar3a te suttA lohitapUapAI, bAlAgaNI teaguNA pareNaM / kuMbhI mahaMtAhiyaporasIyA, samUsitA lohiyapUyapuNNA / / 24 / / pakkhippa tAsuM payayaMti bAle, aTTassare te kaluNaM rasaMte / taNhAiyA te tautaMbatattaM pajjijjamANA'TTataraM rasaMti // 25 / / appeNa appaM iha vaMcaittA, bhavAhame pubbasate sahasse / ciTuMti tatthA bahukrUrakammA, jahAkaDaM kamma tahAsi bhAre // 26 / / lohI ane parune pakAvanArI agnithI atyaMta tapAvelI, puruSanA pramANa jeTalI, moTI uMTa samAna AkRtivALI lohI ane parUthI bharelI evI lokhaMDanI, cAre bAjuthI agninI vALAvALI bhayaMkara dekhAtI kuMbhI hoya che. upara kahyA pramANe agnithI tapatI atyaMta durgadhavAlI lohI-parU vagerethI bharelI kuMbhamAM karUNa AkraMda karatA nArakone nAMkhIne pakAve che tathA tyAM karuNa AkraMda karatA ane atyaMta tUSita banelA pANInI mAMgaNI kare che, tyAre paramadhAmi deva, "madirA tane atyaMta priya hatI', ema yAda karAvIne tapAvelo sIsAno rasa pIvaDAve che. tethI atyaMta karUNa zabdathI raDe che. bhayaMkara rADo pADe che. manuSya bhavamAM bIjAne ThagavAmAM pravRtta thavA vaDe pote ja paramArthathI paropaghAtanA alpa sukhathI AtmAne ThagI, mAchImAra-zikArI vagerenA ghaNA adhama bhavomAM Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 jIvadayAprakaraNam samajjiNittA kalusaM aNajjA, iTehiM kaMtehi ya vippahUNA / te dubbhigaMdhe kasiNe ya phAse, kammovagA ruNine mAvasaMti || ra7 uttama! hajAro vAra utpanna thaI, kUra karma karanArA teo narakamAM utpanna thAya che. tyAM eka bIjAne duHkha udIraNA karatAM dIrdha samaya sudhI rahe che. pUrva bhavamAM jevA prakAranA kharAba pariNAmathI duSkarma karyA hoya, tevA prakAranI ja tyAM vedanA anubhavavI paDatI hoya che. jemake mAMsa khAnArAne potAnA mosane ja agnithI pakAvI bhakSaNa karAve che. mAMsa rasane pInArAne potAnA ja parU-lohI tathA tapAvelA sIsAne pIvaDAve che. mAchImAra-zikArI vagere te rIte ja tyAM chedAya che, bhedAya che, yAvat marAya che. asatya bolanArAnI jIbha chedavAmAM Ave che. bIjAnA dravya haraNa karanArAonA aMga upAMgone chedAya che. parastrIgamana karanArAonA liMga vagere chedavAmAM Ave che, tapAvelI lokhaMDanI putaLI sAthe AliMgana karAve che. te rIte mahAparigraha AraMbha karanArAone tathA krodhamAna-mAyA- lobhavALAone pUrva AtmAnA dukRtone yAda karAvIne tevA prakAranA duHkho utpanna kare che. jenA mATe pApo kare che tevA hiMsA, jUTha, Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam 69 ahAvaraM sAsayadukkhadhamma, taM bhe pavakkhAmi jahAtaheNaM / bAlA jahA dukkaDa kammakArI, vedaMti kammAiM purekaDAiM // 1 // asteyAdi Azravo dvArA azubha karmane ekaThA karIne, te jUra karmane AcaranArA anAryo, iSTa ane suMdara viSayothI rahita ,saDelA maDadAnI gaMdhathI anaMtaguNI gaMdhavALA, atyaMta azubha sparzavALA, atyaMta uganIya, mAMsa, lohI, parU, carabI, hADakA vagerethI bharelA, hAhArava AkaMdanA avAjothI dizAo purAya che jyAM tevA narakavAsamAM jaIne AyuSyakALa sudhI vase che. anaMtara udezAmAM je karmo vaDe prANIo narakamAM utpanna thAya che ane jevA prakAranI avasthA thAya che tenuM pratipAdana karAyuM. ahiMyA bIjA uddezAmAM paNa A ja vAta vizeSathI pratipAdana karavAmAM Ave che - have zAzvata duHkhanA svabhAvavALI (manuSyanA cheDA sudhI satata duHkhavALI) nArakInuM varNana upacArathI nahi paNa vAstavika rIte karIza. viSaya sukhanA arthI pApa karmane karanArA bAla jIvo pUrva bhavamAM karelA karmone jevI rIte bhogave che, te rIte kahIza. kriDA karatA paramAdhAmIdevo nArakonA hAtha-paga Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam 70 hatthehi pAehi ya baMdhiuNaM, udaraM vikattaMti khurAsiehiM / gihittu bAlassa vittu dehaM baddhaM thiraM piTThato uddharaMti ||2|| bAhu pakattaMti ya mUlato se, thUlaM viyAsaM muhe ADahaMti / rahaMsi juttaM sarayaMti bAlaM, Arussa vijjhati tudeNa piTTe ||3|| ayaMva tattaM jaliyaM sajoI, taUvamaM bhUmimaNumaMtA / te DajjhamANA kaluNaM thaNaMti, usucoiyA tattajugesu juttA ||4|| bAMdhIne talavAra vagere vividha prakAranA zastro vaDe peTane phADe che ane A rIte pIDita dehavALA nArakane grahaNa karI pAchaLathI, AgaLathI, bAjuthI vagere bhAgathI cAmaDI ukheDe che. paramAdhAmI devo nArakonA mULathI hAtha kApI nAMkhe che. tathA baLAtkArathI moDhAne kholIne moTo tapAvelo lokhaMDano goLo nAMkhe che. tethI cAre bAjuthI temanuM zarIra dAjhavA lAge che ane ekAMtamAM vedanAne anurUpa tenA pApo yAda karAve che. jema ke tapAveluM sIsuM pIvaDAvatI vakhate 'tuM pUrve madirA pIto hato', potAnA mAMsanuM bhakSaNa karAvatI vakhate 'tuM mAMsabhakSI hato', A rIte du:khane anurUpa anuSThAnane yAda karAvatA kadarzanA kare che. kAraNa vinA gusso karI paramAdhAmI devo paravazanArakone pIThamAM bhAlAthI vIMdhe che. tathA tapAvelA lokhaMDanI samAna saLagatA agni jevI bhUmi para Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam 71 bAlA balA bhUmimaNukkumaMtA, pavijjalaM lohapahaM ca tattaM / jaMsI'bhiduggaMsi pavajjamANA, peseva daMDehiM purAkaraMti / / 5 / / te saMpagADhaMsi pavajjamANA, silAhi hammaMti nipAtiNIhiM / saMtAvaNI nAma ciradvitIyA, saMtappatI jattha asAhummA || 6 || kaMdUsu pakkhippa payaMti bAlaM, tatovi daDDhA puNa uppayaMti / kAhiM pakhajjamANA, avarehiM khajjaMti saNaphaehiM ||7|| cAlavAthI baLatA evA teo karUNa avAja karatA rove che. tapelI gADAnI dhuMsarIne viSe baLadanI jema joDIne hAMkavA mATe cArathI vIMdhAtA joradAra cIso pADe che. nirvivekI nAraka jIvone saLagatA lokhaMDanI jema tapAvelI ane lohI-parU vagerethI kAdavavALI bhUmi para icchA na hovA chatAM baLAtkArathI calAve che ane jo sIdhI rIte na cAle to gussAmAM AvelA paramAdhAmI devo nokara athavA baLadanI jema lAkaDI vagerethI hAMkI athavA ArathI mArIne AgaLa dhakele che. ghaNI vedanAvALA mArgamAM javA asamartha nArako upara asuradevo zilA pheMkI haNe che, tathA lAMbA kALa sudhI bhayaMkara vedanA thAya che, tevI saMtApanI nAmanI kuMbhImAM pUrve azubha karma karyA che tevA nArakane nAMkhe che. nAraka jIvone ucakI bhaDabhaDatI bhaTTImAM nAMkhI pakAve che. baLatA evA teone upara uchALe che. upara Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam samUsiyaM nAma vidhUmaThANaM, jaM soyatattA kalUNaM thaNaMtiM / ahosiraM kaTu vigattiuNaM, ayaMva satthehi samosaveMti // 8 // samUsiyA tattha visUNiyaMgA, pakkhIhiM khajjati aomuhehiM / saMjIvaNI nAma ciradvitIyA, jaMsI payA hammai pAvaceyA // 9 // uchaLelA nArako vaikriya kAgaDAo vaDe bhakSaNa karAvAya che, kadAca chaTakI nIce paDe to siMha, vAgha Adi jaMgalI prANIo vaDe khavAya che. agninA sthAnane prApta thatA nArako zokathI vyApta thaI dInasvarathI raDe che tathA paramAdhAmI devo mastaka nIce ane paga UMce A rIte UMdhA karIne zastro vaDe tenA zarIranA TukaDe TukaDA kare che. jema kasAIo thAMbhalAne viSe bakarAne UMdhA laTakAve che. tema UMdhA laTakAvelA tathA uparathI badhI cAmaDI cholavAmAM AvI che evA nArakonuM vaja samAna taNa cAMcavALA kAgaDA, gIdha vagere pakSIo dvArA bhakSaNa karAya che. temaja te nArako paramAdhAmIo vaDe ke eka bIjAthI athavA svabhAvathI ja chedAvA, bhedAvA, pakAvA ke mUccha pamADAyelA hovA chatAM athavA vedanA samudyAta pAmavA chatAM maratA nathI. kAraNa ke tyAMnI bhUmi ja jANe jIvana ApanArI na hoya ! tema jyAM sudhI AyuSya pUrNa na thAya tyAM sudhI cheDAyA bhedAyA chatA maratA nathI. tyAM utkRSTathI 33 sAgaropamanuM AyuSya hoya che. Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam tikvAhi sUlAhi nivAyayaMti, vasogayaM sAvayayaM va laddhaM / te sUlaviddhA kaluNaM thaNaMti, egaMtadukkhaM duhao gilANA // 10 // sayA jalaM nAma nihaM mahaMtaM, jaMsI jalaMto agaNI akaTTho / ciTuMti baddhA bahukUrakammA, arahassarA kei ciradvitIyA // 11 / / ciyA mahaMtIu samArabhittA, chunbhaMti te taM kaluNaM rasaMtaM / AvaTTatI tattha asAhukammA, sappI jahApaDiyaM joimajjhe / / 12 / / vaLI A narakabhUmimAM AvelA pApI cittavALA prANIo mudgarAdithI haNAya che. satata maravAnI icchAvALA hovA chatAM narakanA prabhAvathI maratA nathI ane kapAyelA avayavo pArAnI jema pharIthI bhegA thaI jatA hoya che. vaLI paramAdhAmIo pApakarmakArI nArakone lokhaMDanA tIrNa bhAlA vaDe DukkaranI jema vIMdhe che. chatAM maratAM nathI. mAtra dIna thaI karUNa rIte raDe che ane bAhya atyaMtara baMne rIte teo mAtra du:kho anubhave che. jemAM lAkaDAM vagara paNa agni satata baLyA kare che evA satata uSNa rahetA moTA AghAta nAmanA sthAnamAM krUrakarmakArI nArako moTA zabdathI Akranda karatAM lAMbA kALa sudhI rahe che. vaLI paramAdhAmI devo moTI citA saLagAvI temAM dIna thaIne raDatAM evA nArakone pheke che. jema agnimAM ghI nAMkhavAthI ogaLI jAya tema te nArako temAM ogaLI jAya che. chatAM nAraka bhavanA Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 jIvadayAprakaraNam sadA kasiNaM puNa ghammaThANaM, gADhovaNIyaM aidukkhadhammaM / hatthehiM pAehi ya baMdhiuNaM, sattuvva DaMDehiM samArabhaMti ||13|| bhaMjaMti bAlassa vaheNa puTThI, sIsaMpi bhiMdaMti aoghaNehiM / te bhinnadehA phalagaM va tacchA, tattAhiM ArAhiM niyojayaMti // 14 // abhijuMjiyA rudda asAhukammA, usucoiyA hatthivahaM varhati / gaM duhitu duve tato vA, Arussa vijjhati kakANao se / / 15 / / prabhAvathI prANothI mukAtA nathI. paramAdhAmI devo. haMmezA uSNa svabhAvavALI narakamAM pUrva karmathI utpanna thayelA zaraNa vagaranA nArakonA-hAtha paga bAMdhIne atyaMta duHkha ApavAnA svabhAvavALA yAtanAsthAnamAM pheMke che ane zatrunI mAphaka daMDo vaDe tADana kare che. patthara vagerethI pIThane bhAMgI nAMkhe che. lokhaMDanA ghaNo vaDe mastakano bhUko karI nAMkhe che. bIjA aMgo upAMgone paNa bhAMgI nAkhe che. ane zarIrane karavatathI lAkaDAnA pATIyAnI jema phADI nAMkhe che ane tapelAM soyA zarIramAM bhoMke che tathA tapeluM sIsuM paNa pIvaDAve che. paramAdhAmI devo nAraka jIvone temanA azubha kAryone yAda karAvIne bANa AdithI mArIne temanA para ArUDha thaI jema hAthI ke uMTa para besIne ke bhAra mUkIne vahana karAya che tema temanA para eka, be, traNane besADIne Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam bAlAbalA bhUmimaNukamaMtA, pavijjalaM kaMTailaM mahaMtaM / vivaddhatappehiM vivaNNacitte, samIriyA koTTabaliM kariMti // 16 // vetAlie nAma mahAbhitAve, egAyate pavvayamaMtalikne / hammati tatthA bahukUrakammA, paraM sahassANa muhuttagANaM // 17 / / saMbAhiyA dukaDiNo thaNaMti, aho ya rAo paritappamANA / egaMta kUDe narae mahaMte, kUDeNa tatthA visame hatA u // 18 // vahana karAve che, ane ati bhArane kAraNe vyavasthita na cAle to gusse thaine temanA marmasthAnone vIMdhe che. vaLI te nArako lohIthI kAdavavALI banelI tathA kAMTAothI vyApta bhUmimAM jo dhImI gatithI cAle to baLAtkArathI prerita jhaDapathI calAve che tathA keTalAka thAkI gayelA, muccha pAmelA nArakone bAMdhIne temanA TukaDe TukaDA karI nagarabalinI jema cAre dizAmAM jyAM tyAM pheMke che. AkAzamAM eka zilAthI jANe ghaDAyelo na hoya ! tevo moTo vaikriya parvata vidurvAne cAre bAju aMdhakAra hovAthI, hAthathI sparza karI karIne, tenA upara caDhatA nArakone lAMbA kALa sudhI haNe che-pIDe che. tenAthI divasa rAta pIDAtA karUNa zabdathI AjhaMda kare che. jemAM aneka du:kha sthAno che tevI moTI vistIrNa Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam bhaMjaMti NaM pubbamarI sarosaM, samuggare te musale gahetuM / te bhinnadehA ruhiraM vamaMtA, omuddhagA dharaNitale paDaMti / / 19 / / aNAsiyA nAma mahAsiyAlA, pAgabbhiNo tattha sapAyakovA / khajjati tatthA bahukUrakammA, adUragA saMkaliyAhi baddhA // 20 // sayAjalA nAma nadI bhiduggA, pavijjalaM lohavilINatattA / jaMsI bhiduggaMsi pavajjamANA, egAya' tANukkamaNaM kareMti // 21 // narakamAM paDelA prANIo pattharonA samUhathI athavA gaLAmAM pAza nAMkhavA vagerethI pIDAtA bhayaMkara AjaMda kare che. paramAdhAmI devo (athavA bIjA nArako) gussAthI janmAMtaranA vairInI jema khAMDaNI (musalI vagere) grahaNa karI gADha prahAra vaDe azaraNa nArakone mAre che. tenA prahArathI ghAyala thayelA, lohI vamatA, nIce pRthvI upara paTakAI paDe che. tathA paramAdhAmI devo moTA zarIravALA, bhUkhyA, bhayaMkara rUpavALA, haMmezA gussAmAM rahelA evA ziyALo vipharve che tenA vaDe lokhaMDanI beDIthI baMdhAyelA ane najadIka rahelA evA nArako zarIranA TukaDAo karIne bhakSaNa karAvAya che. kSAra, rakta, parUthI yukta pANIvALI sadA jalA nAmanI nadI hoya che, lokhaMDane tapAvIne pIgALyuM hoya tevuM garama pANI temAM hoya che. evI nadImAM azaraNa Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam eyAiM phAsAiM phusaMti bAlaM, niraMtaraM tattha ciradvitIyaM / Na hammANassa u hoi tANaM, ego sayaM paccaNuhoi dukkhaM / / 22 / / jaM jArisaM puvbamakAsi kamma, tameva Agacchati saMparAe / egaMtadukkhaM bhavamajjaNittA, vedaMti dukkhI tamaNaMtadukkhaM // 23 // etANi soccA NaragANi dhIre, na hiMsae kiMcaNa savvaloe / egaMtadiTThI apariggahe u, bujjhijja loyassa vasaM na gacche // 24 / / nArako ekalA gamana kare che. A rIte paramAdhAmI devothI, eka bIjA nArakothI athavA svabhAvathI ati kaTuM aniSTa rUpa-rasa-gaMdha- sparza zabdothI satata lAMbA kALa sudhI duHkhI duHkhI thaI jAya che. tyAM koI rakSaNa karanAra hotuM nathI. ekalo jIva svayaM dAruNa duHkhone bhogave che. acyatendra sItAnA jIve narakamAM duHkha anubhavatA lakSmaNane joIne, tenA duHkha dUra karavAnA prayatna karyA, chatAM tenuM duHkha dUra thaI zakyuM nahi. pUrvabhavamAM jeNe jevA prakAranA tIvra, maMda, madhyama vagere adhyavasAyo vaDe karmo bAMdhyA hoya, temane saMsAramAM tevA prakAranA tIvra, maMda ke madhyama duHkha udayamAM Ave che. A rIte naraka bhavane yogya karmo upArjana karIne narakamAM gayelA jIva, koithI paNa zAMta na karI zakAya Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 08 jIvadayAprakaraNam evaM tirikkhe maNuyAsu (ma) resuM, caturantaNaMtaM tayaNuvvivAgaM / sa sabameyaM iti vedaittA, kaMjja kAlaM dhuyamAyarejja // 25 // tini rUti (sUtratA -ka-zava -ra) | tevA azAtA vedanIya rUpa anaMta duHkhone bhogave che. A rIte narakanA duHkho sAMbhaLIne buddhizALI AtmAe trasa sthAvara jIvothI vyApta evA lokamAM koI paNa prANInI hiMsA karavI na joie tathA daDha samyakatvavALA thaI, parigraha vagaranA thavuM joIe, temaja mRSAvAda, adattAdAna, maithunano paNa tyAga karavo joIe. tathA pApa karmonA udayane bhogavatA lokane krodhamAna-mAyA- lobha vagere kaSAyonA phaLa- svarUpa bhAvalokane jANI kaSAyone vaza na thavuM joIe. azubha karma karanArAone tiryaMca, manuSya, ane devagatimAM bhogavAtA anaMta duHkhone paNa jANIne buddhimAna manuSya mAvajIvana saMyamanuM (mokSamArganuM) AcaraNa kare. Ano sAra e che ke naraka gatinA duHkhonuM varNana karyuM. bAkInI traNe gatinA duHkhone paNa buddhimAna puruSa jANIne temAMthI haMmezA mATe chUTavA saMyamanuM pAlana kare. (sUtrakRtAMga 15 udezaka 1-2) Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam ___ etadapi diGmAtrameva, sAmastyena narakaduHkhavarNane kevalino'pyazaktatvAt / api ca - acchaMtu tAva narayA jaM dukkhaM gabharuhiramajjhammi / pattaM ca veyaNijjaM taM saMpai tujjha vIsariyaM // 79 // tathA ca pAramarSam - gabbhagharayammi jIvo kuMbhIpAgammi narayasaMkAse vuttho amijjhamajhe, asuippabhave asuiyammi / pittassa ya siMbhassa ya, sukkassa ya soNiyassa vi ya majjhe / A varNana paNa mAtra dizA ja sUcave che, kAraNa ke narakanA duHkhanuM saMpUrNapaNe varNana karavuM e to kevaLajJAnI mATe paNa zakya nathI. vaLI - - narakonI vAta to rahevA do, garbhanA dhira vacce te je bhayaMkara duHkha bhogavyuM hatuM, ene atyAre tuM bhUlI gayo che. te 79 | paramarSinuM vacana che - kuMbhamAM zekI devAto hoya tevI vedanA te garbhamAM bhogavI. e garbhavAsa to narakavAsa jevo ja hato. garbhavAsanI utpatti paNa azucithI thaI. garbhavAsa svayaM paNa acimaya che. evA garbhagRhamAM tuM azucinI vacce rahyo. jANe tuM viSTAno kIDo hoya tema pitta, glekha, zukra, rudhira, mUtra ane Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 80 jIvadayAprakaraNam muttassa purIsassa ya, jAyar3a jaha vaccakimiu vva (tandUlavaicArike 4-5 ) / evaJca - bhamiUNa gabbhagarhaNe dukkhANi ya pAviUNa vivihAI / labbhai mANusajammaM aNegabhavakoDidullabhaM // 80 // - iti - teSu vividheSu duHkheSu janmaduHkhaM yathA vIsarasaraM saMto, so joNimuhAo niSphiDar3a jIvo / mAue appaNa vi ya, veyaNamaulaM jaNemANo iti (tandUlavaicArike 3), eva manekabhavakoTidurlabhaM mAnuSajanma labhyate, prasiddhaM ca pravacane viSTAnI vacce garbhamAM thayo. (taMdUlavaicArika 4-5) khA rIte - bhavATavImAM bhaTakIne ane vividha du:kho pAmIne aneka karoDa bhavomAM paNa durlabha evo manuSya bhava maLe 3. 11 20 11 te vividha duHkhomAM janmanuM duHkha A pramANe hoya che - taddana apriya svarathI avAja karato, mAtAne ane potAne paNa atulya vedanA utpanna karato, evo te yoninA mukhamAMthI bahAra nIkaLe che. (taMdUlavaicArika 3) A rIte aneka karoDa bhavomAM paNa durlabha evo manuSyajanma meLavAya che. manuSyajanma durlabha che, e 1. ga vhaNaM du0 Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam taddaurlabhye dRSTAntadazakam, ata evocyate-cakribhojyAdiriva narabhavo durlabho, bhrAmyatAM ghorasaMsArakakSe / bahunigodAdikAya-sthitipyate, mohamadirAmukhacoralakSe-iti (zAntasudhArase 12-2) / anantakAlAntare kathaJcittasmin prApte'pi yathA'sau vaiphalyamupayAti tadAha - tattha vi ya kei gabbhe maraMti bAlattaNe ya tArunne / anne puNa aMdhalayA jAvajjIvaM duhaM tesiM // 8 // anne puNa koDhiyayA khayavAhIgahiya paMgu mUgA ya / dArideNa'bhibhUyA parakammakarA narA bahave // 2 // viSayamAM pravacanamAM daza draSTAMto prasiddha che. mATe ja kahevAya che- saMsAravana bhayaMkara che. nigoda vagerenI dIrdha kAyasthitiothI te atyaMta vizALa che. mohamadirA vagere lAkha saMkhyAmAM coro ahIM pharI rahyA che. cakrInuM bhojana vagere jema durlabha che, tema AvA bhavanamAM bhaTakatA jIvone manuSyabhava paNa durlabha che. (zAMtasudhArasa 12-2) anaMta kALe koI rIte manuSyabhava maLI paNa jAya, to paNa te je rIte niSphaLa jAya che, te kahe che - temAM paNa keTalAMka garbhamAM, bALapaNamAM ke yauvanamAM ja marI jAya che. to vaLI anya jIvo AdhaLA thAya che. temane AjIvana duHkha rahe che. te 81 | to anya ghaNA manuSyo koDhiyA, kSayarogagrasta, Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam thevANa hoi dabaM tammi ya jalajalaNacorarAIhiM / avahariyammi ya saMte tibbayaraM jAyae dukkhaM // 3 // pavisaMti samaramajjhe khagguggayasihiphuliMgaduppicche / sAgaramajjhe'vi ha hA attharasa samajjaNe purisA // 4 // evaM manuSyaduHkhAnyuktvA pratipipAdayiSitamAha - iya nAUNa asAraM saMsAraM dullahaM ca maNuyattaM / jaNa ! kIrau jIvadayA jA vihaDai sambadukkhAiM // 5 // pAMgaLA, mUMgA, daridratAthI duHkhI ane bIjAnI nokarI 42 / 2 / thAya che. // 82 // thoDA jIvo pAse saMpatti hoya che, tenuM paNa jaLa, agni, cora ane rAjA vagerethI apaharaNa thaI jAya, tyAre tebhane atyaMta tIvra hu:5 thAya che. // 8 // jemAM talavAro athaDAvAthI AganA taNakhA jhare che, tethI jene sukhethI joI paNa zakAtuM nathI, tevA yuddhamAM keTalAka praveza kare che. to keTalAka puruSo dhana kamAvA mATe hariyAmA 5 praveza 43 che.|| 84 // A rIte manuSyonA duHkho kahIne have vivakSita qAta 4 cha - haina ! ||sht 'sNs||2 asAra cha' bhane 1. ka - iya jANiUNa sAraM saMsAre jeNa jIva maNuyattaM / kha - iya nAUNa asAraM saMsAraM dullahaM ca maNuyattaM / ga - iya nAUNa asAraM saMsAre dullahaM ca maNuyattaM / 2. ka - chiMDai / kha - viuMbhai / ga - vihaDai / Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam 83 bhavalakkhesu vi dulahaM saMsAre mUDhajIva ! maNuyattaM / teNa bhaNimo alajjira appahiyaM kiM na ciMtesi ? // 86 // AtmakalyANasatkaM durlabhatamaM sAdhanamavApyApi tadasAdhanaM nistrapatvapizunamiti bhAvaH / kiJca dihAr3a do vi tinni vi addhANaM hoi jaM tu laggeNa / savvAyareNa tassa vi saMbalae ujjamaM kuNasi // 87 // 1 manuSyapaNuM durlabha che" ema jANIne jIvadayA karo, je sarva duHkhone dUra kare che. II 85 // he mUDha jIva ! saMsAramAM lAkho bhavomAM paNa manuSyapaNuM durlabha che. he nirlajja ! mATe ame kahIe chIe ke AtmAnA hitano vicAra kema nathI karato ? || 86 | AtmakalyANanuM atyaMta durlabha sAdhana meLavyA pachI paNa AtmakalyANane na sAdhavuM, e nirlajjapaNAnuM sUcaka che, evo ahIM bhAva che. vaLI - tAre be-traNa divasa mATe pravAsa karavAno hoya, temAM paNa tuM sarva AdarathI zaMbala (TiphIna) laI javAno udyama kare che. II 87 || 1. ka - kui / kha kusu / 2. gaM i | Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84 jIvadayAprakaraNam jo puNa dIhapavAso caurAsIjoNilakkhaniyameNa / tassa tavasIlamaIyaM saMbalayaM kiM na ciMtesi ? // 88 // iyameva te paramArthataH prekSAkAritA yat pretyazambalasaJcintanamityAzayaH / yathA hyatra pravAsinaH zambalavarjitA duHkhitA bhavanti, sukhitAzca tadyutAstadvat paralokino'pyAtmAnaH, tathA cAgamaH advANaM jo mahaMtaM tu, appAheo pavajjaI / gacchaMto so duhI hoi, chuhAtaNhAe pIDio // evaM dhammaM akAuNaM, jo gacchan paraM bhavaM / gacchaMto so duhI hoi, vAhIrogehi pIDio // addhANaM jo mahaMtaM tu, sapAo pavajjaI / - to pachI avazya coryAzI lAkha yoniomAM bhaTakavAno je dIrdha pravAsa che, tenA 'tapa ane zIlamaya' zaMbalano vicAra kema nathI karato ? // 88 // A ja rIte tArI vAstavika buddhipUrvakanI pravRtti che, ke tuM paralokanA zaMbalano vicAra kare, evo ahIM Azaya che. jema zaMbala vinAnA pravAsIo duHkhI thAya che, ane zaMbalavALA pravAsIo sukhI thAya che, tema paralokamAM jatA AtmAonI bAbatamAM paNa samajavuM. AgamamAM paNa kahyuM che - je pAtheya (TiphIna) vinA dIrdha pravAsa kare che, te bhUkha ane tarasathI pIDita thaine duHkhI thAya che. e rIte dharma karyA vinA je paralokamAM jAya che, te vyAdhi ane rogothI pIDita thaIne duHkhI thAya che. - Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam gacchaMto so suhI hoi, chuhAtaNhAvivajjio // evaM dhammaM pi kAuNaM, jo gacchar3a paraM bhavaM / gacchaMto so suhI hoi, appakamme gayo - rUti (uttarAdhyayane cha/18-21) | na ca paryante pretyacintA kariSyata iti vAcyam, tadavijJAnAt, pratisamayaM pratyAsannIbhavanAt taccintAkAlasaGkocayogAcca, etadevAha - (pAMgaLApaNuM vagere soLa prakAranA roga che, tAva vagere ATha prakAranA vyAdhi che.) je pAtheya sAthe dIrdha pravAsa kare che, te bhUkhatarasathI rahita thaIne sukhI thAya che. e rIte dharma karIne je paralokamAM jAya che, te pApa ane duHkhathI rahita hovAthI sukhI thAya che. (uttarAdhyayana 19/18-21) zaMkA - aMtasamaye paralokanI ciMtA karAze, atyArathI zA mATe tenI ciMtA karavI ? samAdhAna - Avo prazna ucita nathI. kAraNa ke aMta kALa kayo che, te ja jANI zakAtuM nathI. vartamAna kALa paNa aMta kALa hoI zake che. vaLI pratyeka samaye aMtakALa najIka Avato jAya che, mATe tenI ciMtA karavAno kALa nAno thato jAya che. e ja vAta kahe che Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam paharA dIyahA mAsA jaha jaha saMvaccharAiM voliMti / taha taha mUDha ! viyANasu Asanno hoi te maccU // 89 // ___ anvAha ca - vadhyasya caurasya yathA pazorvA, samprApyamANasya padaM vdhsy| zanaiH zanaireti mRti: samIpaM, tathAkhilasyeti yuta: pramAuM ? - rUti ( 3tmijyane 67) / vijhu - kediyahaM vAsasayaM tassa vi rayaNIsu hIrae addhaM / kiMci puNa bAlabhAve guNadosa ayANamANassa // 10 // mUDha ! pahoro, divaso, mahinAo ane varSo jema jema pasAra thAya che, tema tema tAruM mRtyu najIka Ave che, ema tuM jANI le. 89 / kahyuM paNa che - jeno vadha karavAno hoya tevo cora ke pazune vadhanA sthAne laI javAtA hoya, tyAre jema dhIme dhIme tenuM mRtyu najIka AvatuM jAya che, tema sarva jIvonuM mRtyu paNa najIka AvatuM jAya che, mATe pramAda zAthI karo cho ? (adhyAtmakalpadruma 67). vaLI - so varSamAM keTalAka divaso hoya che. (alpa divaso hoya che.) temAM paNa aDadhu AyuSya to rAtriomAM jatuM rahe che. ane guNa-doSane nahIM jANatA jIvanuM keTaluMka AyuSya bALapaNamAM jatuM rahe che. / 90 || Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam sesaM kammeNa viyAvaDANa addhANakheyakhinnANaM / vAhisayapIDiyANaM jarAr3a saMkhaMDiyANaM ca // 91 // jassa na najjai kAlo na ya velA na ya diyahaparimANaM / nae vi natha saraNaM Nei balA dAruNo maccU // 92 // 1 ra sA evaM sa iya jAva na cukkasi erisassa khaNabhaMgurassa dehassa / jIvadayAe jutto to kuNa jiNadesiyaM dhammaM // 93 // 87 kAryomAM atyaMta vyasta pravAsanA thAkathI thAkelA, seMkaDo vyAdhiothI pIDita, ghaDapaNathI sAva bhAMgI gayelA jIvonuM bAkInuM AyuSya emAM ja pUruM thai jAya che. || 91 || jeno AvavAno kALa, samaya ke divasonuM pramANa jaNAtuM nathI, ane jaNAya to paNa tenAthI bacavA mATe koInuM zaraNa nathI. mRtyu bhayaMkara che, e jabaradastIthI jIvane upADI jAya che. // 92 // A sthitimAM - jyAM sudhI A kSaNabhaMgura zarIrathI tuM bhraSTa na thAya, tyAM sudhI jIvadayAne dhAraNa karIne jinakathita dharmanuM pAlana kare. // 93 || 3. ga -. naraNa / re. ga 0NaM na ya velA / 1 Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 jIvadayAprakaraNam yata: jassa dayA tassa guNA jassa dayA tassa uttamo dhammo / jassa dayA so pattaM jassa dayA so jae pujjo // 94 // yasya dayA'sti, tasyaiva guNA santi, tadAdhAratvAtteSAM nirAdhArAvasthAnAsambhavAt / kiJca yasya dayA, tasyottamo dharmaH sambhavati, tadAtmakatvAttasya, ata eva yasya dayA sa pAtram, sarvaprANAtipAtavirateH kRpaikapratiSThitasyaiva supAtratvAt, evaJca yasya dayA sa jagati pUjyaH supAtrasyaiva paramArthatastattvAt / kiJca kAraNa ke jenAmAM dayA che tenAmAM guNo che, jenAmAM dayA che te uttama dharmano dhAraka che. jenAmAM dayA che te pAtra che, jenAmAM dayA che te jagatamAM pUjya che. // 94 // jenAmAM dayA che, tenAmAM ja guNo che. kAraNa ke dayA e guNono AdhAra che. mATe dayA vinA nirAdhAra guNonuM avasthAna saMbhavita nathI. vaLI jenAmAM dayA che, teno uttama dharma saMbhave che, kAraNa ke dayA e uttama dharma svarUpa che. mATe ja jenAmAM dayA che, te pAtra che. kAraNa ke jeNe sarva jIvahiMsAthI virati lIdhI che ane tenA dvArA dayAmAM ja je pratiSThita che, te ja supAtra che. A rIte jenAmAM dayA che, te jagatamAM pUjya che, kAraNa ke je - Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam jassa dayA so. tavassI jassa dayA so ya siilsNjutto| jassa dayA so nANI jassa dayA tassa nivvANaM // 15 // yasya dayA sa tapasvI, karmaNAM tApanAttapa iti lakSaNasamanvayAddayAyAstaporUpatvAnatikramAt, dayAlorevAneSaNAdAvanazanaprabhRtitapasi_ glAnAnukampAdibhirvaiyAvRtyamukhyatapasi vA pravRttisamUvI , yasya ratha, sa. 2zatrasaMyuttara, pra supAtra che, te ja vAstavamAM pUjanIya che. vaLI - jenAmAM dayA che, te tapasvI che. ane jenAmAM dayA che, te zIlasaMpana che. jenAmAM dayA che, te jJAnI che. jenAmAM dayA che, te nirvANa pAme che. 95 | jenAmAM dayA che, te tapasvI che, kAraNa ke "je karmone tapAve, tenuM nAma tapa" - AvuM tapanuM lakSaNa che. A lakSaNano dayAmAM samanvaya thAya che mATe dayA e taparUpa ja che. vaLI je dayALu hoya, te ja aneSaNA vagerenA prasaMge upavAsa vagere tapamAM ane glAnanI anukaMpA AdithI veyAvacca vagere tapamAM pravRtta thAya che. jenAmAM dayA che, te zIlasaMyukta che, kAraNa ke pUrve kahelI 2. ma. - saMpatto ! Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 90 jIvadayAprakaraNam ktayuktyA tasya_paradAraparivarjakatvAt, sammUchimAdiprANiprANApahArabhItyA zIlasAmagryasampannatvAdvA / kiJca_ yasya dayA sa jJAnI, phalaprasUtereva vRkSasadbhAvajJApakatvAt, niSphalasya jJAnasya sato'pi tattvato'sattvAcca / paryavasitamAha - yasya dayA tasya nirvANam - guNAdyantareNa mahodayodayAsambhavAt, tasya coktarItyA dayAdhInatvAt / stha. - yukti mujaba dayALu jIva parastrIno parihAra kare che. athavA to dayALu jIva saMmucchima vagere jIvonI hiMsAnA bhayathI saMpUrNa zIlane dhAraNa kare che. vaLI jenAmAM dayA che, te jJAnI che. kAraNa ke phaLanI (dayAnI) utpatti ja vRkSanI (jJAnanI) hAjarIne jaNAve che. dayA vinAnuM jJAna hoya, e to niSphaLa che, mATe evuM jJAna hoya to ya vAstavika rIte na hovA barAbara che, mATe jenAmAM dayA che, te jJAnI che. phalitArtha kahe che - jenAmAM dayA che, teno mokSa thAya che. kAraNa ke guNo vagere vinA mokSano udaya thAya, e saMbhavita nathI. ane guNo to uparokta rIte dayAne AdhIna che. A rIte - Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam jo jIvadayAjutto tassa suladdho ya mANuso jammo / jo jIvadayArahio mANusaveseNa so pasuo // 96 // dayAlutvameva mAnuSalakSmeti hRdayam / pakSAntaraM prastautiahavA dUrapaNaTTho saMpaI pasavattaNassa so puriso / jo jIvadayAjutto karei jiNadesiyaM dhammaM // 17 // lakSaNAnuyAyitvAlakSitabhAvasya / kiJca - je jIvadayAthI yukta che, teno manuSya janma saphaLa che. je jIvadayA rahita che, te manuSyanA veSamAM pazu che. || 6 || dayALupaNu e ja manuSyanuM oLakhacihna che, evo ahIM Azaya che. anya pakSanA upanyAsa kare che athavA to je jIvadayAthI yukta thaIne jinakathita dharmane Acare che, te jIva vartamAnamAM pazupaNAthI atyaMta dUra gayo che. / 97 | kAraNa ke lakSitabhAva (manuSyapaNuM) e lakSaNa (dayALutA)ne anusare che. mATe jo koI pazumAM paNa dayA hoya, to e manuSyatulya samajavo joIe. vaLI - . - 05 seo | Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam sIye uNhe ya tavaM jai tappai uddhabAhu paMcaggI / dANaM ca dei loe dayA viNA natthi se kiMci // 18 // kamaThatApasAditapovadatisvalpaphalatvAttattapasaH, yadArSam - sahi~ vAsasahassA, tisattanuttodayeNa dhoeNa / aNuciNNaM tAmaliNA annANatavRtti appaphalo // chajjIvaghAyavahagA, hiMsakasatthAI uvaisaMti puNo / subahuM pi tavakileso, bAlatavassINa appaphalo / jaM taM kayaM purA, pUraNeNa aidukkaraM ciraM kAlaM / jai taM dayAvaro iha, kariMtu to saphalayaM huMtaM jo ThaMDI ane garamImAM hAtha UMcA karIne paMcAgni tapa tape ane lokamAM dAna Ape, to paNa dayA vinA tene kiMI (phaLa) no (maLe.) | 98 | kAraNa ke kamaTha tApasa vagerenA tapanI jema tenA tapanuM phaLa sAva thoDuM che. jethI RSivacana paNa che - ekavIza vAra dhoyeluM anna ja vAparavuM, evA abhigraha sAthe tAmali tApase chaThThanA pAraNe chaTTa karyA. hAtha uMcA rAkhIne AtApanAo lIdhI. Ama sAITha hajAra varSa sudhI ugra tapa karyo. to paNa te ajJAnatA hovAthI alpa phaLavALo thayo. jeo chakAyanA jIvonI hiMsA kare che, vaLI hiMsaka zAstrono upadeza kare che, teo ati ghaNo paNa tapano kleza kare, to paNa te bALatapasvIone Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam tti (35rezamAnAm 82, 8, 101) nanuM thI vAca svalpaphalam, tadA 'natthi se kiMci' - iti plavata iti cet ? na, dayAsaMyutatapaso'lpasyApyasaGkhyeguNaphalapradatvena tadapekSayAtistokatvena tadabhAvavivakSaNAt, na hi kArSApaNamAtrasahito dhanavAnnityucyate'pi tu nirdhana eveti pratItam / dayAprayuktaphalabAhulyameva sAkSAdAcaSTe - tenuM alpa phaLa maLe che. pUrvakALe pUraNe cirakALa sudhI ati duSkara tapa karyo, te jo teNe dayAmAM tatpara thaIne karyo hota, to saphaLa thAta. (upadezamALA 81, 82, 109) zaMkA - jo tenuM thoDuM paNa phaLa hoya, to 'tenuM kAMI phaLa nathI evuM vacana saMgata thatuM nathI. samAdhAna - nA, kAraNa ke dayAsahita tapa thoDo hoya, to paNa te asaMkhyagaNuM phaLa Ape che. tenI apekSAe dayA vinAnuM phaLa sAva thoDuM hovAthI te che ja nahIM, evI virakSA karI che. jenI pAse mAtra eka kArdApaNa hoya, te dhanavAna nathI kahevAto, paNa nirdhana ja kahevAya che, e pratIta che. dayAne kAraNe ghaNuM phaLa maLe che, e vAta graMthakArazrI svayaM kahe che - Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 94 jIvadayAprakaraNam thevo vi tavo thevaM pi dinnayaM jaM dayAe saMjuttaM / taM hoI asaMkhraguNaM bIyaM jaha vAsasaMpattaM // 19 // hiSya - ekkA vi jeNa pattA niyadehe veyaNA pahArehiM / ne kuNai jai jIvadayA so goNo neya mANusso // 100 // yathA mama prahArairvedanotpadyate, tathA'nyeSAmapi jIvAnAm, tulyanyAyAdityetAvatA'pi vijJAnalavena yacchUnyatvam, tasya thoDo paNa tapa, thoDuM paNa dAna je dayAthI sahita hoya te varasAdane pAmelA bIjanI jema asaMkhyagaNuM phaLa Ape che. te 99 | vaLI - jeNe potAnA zarIramAM prahArothI eka paNa vedanA pAmI hoya, te jo jIvadayA na kare, to te manuSya nahIM, paNa baLada ja che. te 100 | jema mane prahArothI vedanA thAya che, tema anya jIvone paNa vedanA thAya che. kAraNa ke baMne pakSe tulya jAya che. ATaluM AMzika vijJAna paNa na hoya, e to pazu sAthenI samAnatA vinA saMbhavI ja na zake, mATe te 2. vara - vAsa saMpau / - vIsaryApatha | - vAsasaMpatta 2. tAriyA aNNANa vi jIvANa hoi sabbesu - iti kapratAvuttarArddham / Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam pazusAdharmyamantareNAsambhavAt pazurevAsAvityAzayaH / kiJca jaM nArayANa dukkhaM tiriyANaM taha ya mANusANaM ca / taM jIvapIDajaNiyaM dubbisahaM hoi loyammi || 101 || pazu ja che, evo ahIM Azaya che. vaLI syAdetat, nArakAdidu:khasya durviSahatve satyapi nAsmAkaM tataH sAdhvasam, jIvazarIrayornAmAntaratvAtparalokino virahAditi cet ? na, ahampratyaditaH pratyakSaprabhRtipramANatastatprasiddheH, prapaJcitametadanyatreti nAtra pratanyate / ( dRzyatAM bhuvanabhAnavIyavArttikaM nyAyavizAradam / ) nApi kAlavyuparaterapi jIvaparyavasAnA 1. ga 95 - - nArakone, tiryaMcone ane manuSyane je duHkha che, te jIvone pIDA ApavAthI utpanna thAya che. lokamAM te duHkha atyaMta duHSa che. // 101 // zaMkA - nA2ka vagerenuM duHkha bhale khUba duHSaha hoya, to paNa amane teno bhaya nathI. kAraNa ke jIva ane zarIra A baMne e paryAya nAma ja che. mATe paralokamAM janAra koi che ja nahIM. sabhAdhAna - tevuM nathI, 'ahaM pratyaya' vagere pratyakSa pramANathI, 'karmaphaLabhoga' vagere anumAna pramANathI te - ho / Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 96 jIvadayAprakaraNam SSGakA kAryA, dvayorapyanAdyanantvAt, ataH parihRtya pApaM pretyahitayoniH paripAlanIyA prANidayA, etadevAha kAlo aNAiNihaNo jIvo davvaguNehiM aviNAsI / tA mA chINa pAraM naLa ! nIvayAnuyA doDha 02aa kiJca prasiddha che, mATe paralokagAmI AtmA mAnavo ja joIe. A vAta anyatra vistArathI kahI che, mATe ahIM laMbANa nathI karAtuM. (juo bhuvanabhAnavIyavArdika nyAyavizArada) zaMkA - ThIka che, paNa jyAre kALa aTakI jaze, tyAre jIvano paNa aMta AvI jaze, mATe hiMsA vagerenuM phaLa nahIM maLe. samAdhAna e paNa zakya nathI. kAraNa ke kALa ane jIva baMnne anAdi-anaMta che. mATe pApane choDIne paralokamAM hitakAraka evI jIvadayA pALavI joIe. A ja vAta kahe che kALa anAdi- anaMta che. jIva dravya ane guNothI avinAzI che. mATe he jana ! tame pApa na karo, jIvadayALu thAo. / / 102 // vaLI - u. ga to mA / 2. ga - - 1 horpha / Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam mA kIrai jIvadayA abbo kiM NhoraeNa jIvANaM ? / dukkhANa aNAgamaNe teha sukkhANaM AgamaNe // 103 // ' abbo ityAzcaryagarbhitasambodhane, duHkhAnAmanAgamane - tanmUlonmUlanadvAreNAnAgamanasampAdanArtham, tathA sukhAnAmAgamanesaddhetusevanadvAreNa sukhasamAgamArtham, caturthyarthe saptamI prAkRtatvAt, jIvAnAM NahoraeNa - kRtajJatayA, jIvadayA kiM mA kriyate ? - kimarthaM na kriyate ? ayaM bhAva: dayA hi duHkhavinAzasukhasampado:. kAraNam, duHkho na Ave ane sukho Ave, e mATe jIvo paranI kRtajJatAthI jIvadayA kema karAtI nathI? I/103/ bhavo' the. mAzcaryamita saMbodhana cha. du:sona anAgamanamAM = duHkhanA mULane ukheDI nAkhavA dvArA duHkho Ave ja nahIM tevuM karavA mATe, tathA sukhonA AgamanamAM = samyaka kAraNanA Asevana dvArA sukhono samAgama thAya e mATe, ahIM cothI vibhaktinA arthamAM sAtamI vibhakti prAkRta hovAthI che. Azaya e che ke duHkhano vinAza ane sukhanI 1. ga - jA kI0 / jo kIrai jIvadayA abbo kaNhoraNNajIvANaM / dukkhANamaNAmaNe tahA ya sokkhANa AyaNa - iti khapratau vRttam / 2. ka - tahava so0 / 3. ga - ayANa maNe / 1 ita Arabhya sarvA prakSiptagAthA iti pratibhAti kintu tAlapatre'pi dRzyamAnatvAt tadvyAkhyA'pi prastutA / Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam tatastayorviSayavidhayA jIvA api hetutvaM pratipadyanta ityeSA jIvavisaravihitopakRtiH / tAM sampradhArya kRtajJatayA jIvadayA kriyatAmityArazaH | hiSya - sau hoi buddhimaMto alieNa na jo parassa uvaghAI / so hoI suhI loe jo khAI na majjamaMsAiM // 104 // sa buddhimAn bhavati, yaH parasyAlIkenopaghAtI na bhavati, paropaghAtasya paramArthataH svopaghAtAtmakatayA tatpravRttasya prekSAvattAkSate: / ata eva sa khalu loke sukhI - saanubndhprAptinuM kAraNa che dayA. dayAno viSaya che jIvo. mATe viSayavidhAthI jIvo paNa duHkhanA vinAza ane sukhanI prAptinA kAraNa bane che Ama A jIvonA samUhe karelo upakAra che. tene vicArIne kRtajJapaNe jIvadayA karo, evo ahIM Azaya che. vaLI - te buddhimAna che, je asatyathI bIjAno upaghAta karato nathI. lokamAM te sukhI che, je madha-mAMsa khAto nathI. / 104 | te buddhizALI che, je asatyathI bIjAno upaghAta nathI karato. kAraNa ke paropaghAta e paramArthathI svopaghAtarUpa che. mATe je paropaghAtamAM pravRtta thAya tenuM buddhizALIpaNuM rahetuM nathI. mATe ja te lokamAM sukhI che 2. stra - no dArU riddhimaMto Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ se jIvadayAprakaraNam sukhasandohasamanubhavitA, yo madyamAMsAni na khAdati, paropaghAtamantareNa tatvAdanAsambhavAt, tatkAriNo duHkhanivRtteH khapuSpAyamAnatvAcca / kiJca - so paMDio tti bhannai jeNa sayA neya khaMDiyaM sIlaM / so sUro cArahaDo iMdiyariMU nijjiyA jeNa // 105 // uktaJca - dehaTThiehiM paMcahiM khaMDijjai iMdiehiM mAhappaM / jassa sa lakkhaM pi bahiM viNijjiNaMto kahaM sUro ? // succiya = sAnubaMdha sukhonA samUhano samyak anubhava kare che, ke je madha-mAMsa khAto nathI. kAraNa ke paropaghAta vinA madya-mAMsa khAvA saMbhavita nathI. ane je paropaghAta kare che, tenA duHkha dUra thAya e AkAzakusumanI jema asaMbhavita che. vaLI - te paMDita' ema kahevAya che, ke jeNe haMmeza mATe zIlanuM khaMDana karyuM nathI. te zUravIra uttama yoddho che, ke jeNe indriyarUpI zatruone jItI lIdhI che. te 105 // kahyuM paNa che - zarIramAM rahelI pAMca indriyothI jenuM mAhAsya khaMDita thAya che. te bahAra eka lAkha vyakitane paNa jItI le, to paNa tene zUravIra zI rIte phara. - rivuM che Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 jIvadayAprakaraNam sUro so ceva paMDio taM pasaMsimo niccaM / iMdiyacorehiM sayA na luTiyaM jassa caraNadhaNaM - ti (puSpamAlAyAm 275-276) / riddho jubbaNagAMmo raisuhasohagga subvayaM sIlaM / so jaradhADI pahao mayaraddhayarAiNo maccu ? // 106 // vRttametanna samyagavabudhyata iti bahuzrutebhya: paribhAvanIyam / api ca - sayaNassa vi majjhagayaM oyariuM lei maDDavAlehiM / mArei navari millai ghorajarArakkhasI purisaM // 107 // 38. 14-? zUravIra to te 4 cha, te 4 paMDita cha, ame haMmezA tenI prazaMsA karIe chIe ke jenuM cAritradhana iMdriya-coro kadI paNa lUMTI zakatA nathI. (puSpamALA 275-276) // // 106 // 52 / 52 samatA nathI. bhATe te bahuzruto pAse samajavI. qNI - svajanonI vacce rahelA puruSane paNa tyAM avatarIne parANe bhayaMkara ghaDapaNa- rAkSasI laI jAya che. te puruSanI sAthe bhaNe cha bhane tene hI nANe. cha. // 107 // 1. ga - 0gAmA / 2. kha - jaradhADIe hao / ga - jaradhADI iyao / 3. ka - saMto / ga - mahu~ / Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 jIvadayAprakaraNam na hi vArddhakyabalAtkArAbhibhUtaM puruSaM rakSituM prabhavati svajanavargaH, jIvadayAyA eva jraajvraussdhtvaadityaasevniiymevati bhAva: | vizva - bhavaranne jIvamao jo gahio teNa maraNasIheNa / 3matyAM moTuM sayA jevA ya phaMdA vi . anvAha - jaheha sIho va miyaM gahAya, maccu naraM Nei u antakAle / na tassa mAyA na piyA na bhAyA, kAlaMmi taMmi saharA bhavaMti - iti (vairAgyazatake 43) / na hi svato'zaraNA: - ghaDapaNanI jabaradastIthI parAbhava pAmatA puruSane svajanavarga bacAvI zakato nathI. kAraNa ke ghaDapaNarUpI tAvane maTADavAnuM eka ja auSadha che, jIvadayA. mATe tenuM sevana karavuM joIe, evo ahIM bhAva che. vaLI - saMsArATavImAM te maraNasihe je jIvamRganuM grahaNa karyuM che, tene choDAvavA mATe svajano, devo ane indro paNa samartha nathI. / 108 .. kahyuM paNa che - jema siMha haraNane upADI jAya, tema mRtyu aMtakALe manuSyane laI jAya che. tenA mAtA, pitA ke bhAI te samaye tenA sahAyaka banatA nathI. (vairAgyazataka 43) Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 jIvadayAprakaraNam pareSAM zaraNIbhavituM samarthAH, tato maraNAdiduHkhabhItairjIvadayaiva zaraNIkAryeti tAtparyam // api ca - tumhaM mahallayAI khaiyAiM jeNa kAlasappeNa / so kiM kaha vi palAo mao vva vIsatthayA jeNaM // 109 // nAsau kvApi palAyito mRto vA, ato dharmodyama: zreyAnityAzaya: / uktaJca- chAyAmiseNa kAlo savvajIvANaM chalaM gavesaMto / pAsaM kaha vi na muMcar3a tA dhamme ujjamaM kuNaha - iti (vairAgyazatake 9) / paJcAnanopamayA paJcatvasvarUpaM jeo pote ja azaraNa che, teo bIjAnA zaraNa banavA mATe samartha nathI. mATe jeo maraNa vagerenA duHkhathI bhayabhIta hoya temaNe jIvadayAnuM ja zaraNa levuM joIe, evuM ahIM tAtparya che. vaLI - je mRtyu-sarva tamArA pUrvajone khAI gayo hato, te zuM koI rIte palAyana karI gayo che? ke marI gayo che? ke jethI tame ATalA bephikara cho? | 109 | e mRtyu-sarpa kyAMya nAsI gayo nathI, ke marI paNa gayo nathI. mATe dharmamAM udyama karavo e hitakAraka che, evo ahIM Azaya che. kahyuM paNa che - kALa paDachAyAnA bahAne sarva jIvonA chidra zodhe che, te koI rIte pIcho choDato nathI. mATe dharmamAM udyama karo. (vairAgyazataka 9) Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 203 jIvadayAprakaraNam prakAzayati - jarakesaravIhatthao, daDhadADhAduppicchao / vayaNakararuhabhidao, viyarai maraNamaiMdao // 110 // jarAkesaravyagraH - vArddhakyAtmakaskandhavAlavisaravyAkula:, dRDhadADhAduSprekSyaH - tIkSNadantasandohasAdhvasakaradarzana:, vadanakararuhabhedakaH - mukhananAtmakai: zastraiH prANiprakarajIvitadArayitA, evaMvidho maraNamRgendrakaH - paJcatApArIndraH, vicarati - askhalitaprasaratayA sarvatra viharati / hiMsakA hyanantazastatkavala pharI siMhanI upamAthI mRtyunA svarUpane pragaTa kare che, ghaDapaNarUpI kesarAthI vyagra, deDha dADhAothI duSpakSya, mukha-nakhathI bhedaka maraNasiMha vicare che. meM 110 | ghaDapaNakesaravyagra = vRddhapaNArUpa khabhA para rahelA vALonA samUhathI vyAkuLa, daDhadADhAduprekSya = tIrNa dAMtonA samUhathI jene jovAthI bhaya lAge tevo, mukha ane nakhathI bhedaka = mukha ane nakharUpa zastrothI jIvonA samUhanA jIvanane bhedI nAkhanAra, evo maraNamRgendra = mRtyarUpI siMha, vicare che = badhe ya akhkhalita prasArapUrvaka phare che. ' , 2. 5 - 0Rhima | Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 NamA jIvadayAprakaraNam tAmupayAntIti jIvadayAyAM yatitavyamiti bhAvaH / ito'pi jIvadayA''sevyetyAha - jo jIvavahAe juttae, dAruNae maMsaraseNa puTThae / paradakkha ayANamANae, se parise na ha dNsnnijje||11|| __ taddarzanasyApi kathaJcit pApabIjatvAt / pratipakSamAha - niyasalile(?) samaduknasoknae jIyalobhe sutosae / jo jIvadayAe juttae se purise jae pUyaNijjae // 112 // je hiMsaka che teo anaMta vAra e mRtyusiMhanA koLiyA bane che. mATe jIvadayAmAM yatna karavo joIe. jIvadayAnuM Asevana karavuM joIe, tenuM anya kAraNa paNa De cha - jeo jIvahiMsAthI yukta che, bhayaMkara che, mAMsarasathI puSTa che, bIjAnA duHkhane jANatA nathI. te puruSanA darzana 2 // 59 // layita nathI. // 111 // kAraNa ke amuka apekSAe tenuM darzana paNa pApanuM kAraNa che. tenA pratipakSane raju kare che - mo. nisasita (?) che. suma-du:5mA sama bhAva 1. ga - 0se jaya'pUNi0 / 2. etatsthAne ga-pratAvimA gAthA - jai rakkhai neya aliyae, niyadhaNaM niyakalattae / jaha taha vi Na eva rakkhae, tA kiM pAvai koi su(du)kkhae ? // eSA cAdhikA kha - pratau - z2aha NiyasaMlIlae Niyava(dha)Ne Niyakala(ta)e / jai taha Neya rakkhai tA kiM pAvai koi dukkhae / Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam 105 tattvato guNAnAmeva pUjAspadatvAt / yata evam, ata: jai icchaha sayalasukkhae, aha sAyahu paramamukkhae / tA hoha dayAe juttae, karaha ya jiNANa vuttae // 113 // na ca mokSamityetAvataiva gatatvAdadhikaM vyarthamiti vAcyam, laukikacArakAdinirodhamuktivyavacchedena saMsAracArakanirodhamukti dharAve che. jemaNe lobhane jItI lIdho che. jemane asAra bhojanAdithI paNa saMtoSa thAya che. jeo jIvadayAthI yukta che, te puruSa jagatamAM pUjanIya thAya che. te 112 // kAraNa ke vAstavika rIte guNo ja pUjAnA sthAna che. jethI AvuM che, tethI - jo tame sarva sukhone icchatA ho, athavA to parama mokSane sAdhavo hoya, to dayAthI yukta thAo ane jinavacanonuM pAlana karo. / 113 . zaMkA - ahIM "mokSa' eTaluM kahevAthI ja teno artha samajAya che. mATe vadhArAnuM (parama) vyartha che. te samAdhAna - nA, kAraNa ke mokSane "parama" evuM vizeSaNa lagADyuM, tenAthI laukika kedakhAnA vageremAM pUryA hoya, tenAthI maLatI muktino vyavaccheda thAya che. ane saMsAra rUpI kedakhAnAmAM jIvo pUrAyA che, tenAthI maLatI muktinuM jJAna thAya che, mATe "parama" e vizeSaNa sArthaka che. Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 jIvadayAprakaraNam prati pattinibandhanatayA tatsArthakyAt / jinavacanAnusRtyA kRpaikaparatvameva bhavavirahAvandhyakAraNamiti hRdayam / na ca hiMsAparihAramAtram, api tu priyavacanoccaraNamapi kathaJciddayeti tadupadezamAhaso sabassa vi pujjo sabassa vi hiyayaAsamo hoi / jo desakAlajuttaM piyavayaNaM jANae vuttuM // 114 // saMta parva nitijJA:-: para: priyavAhinIm ? - rUti | nanu svIkurmaH - dayaivopAdeyA - iti / kintu zva: paredhurvA Azaya e che ke jinavacananuM anusaraNa karavA dvArA dayAmAM ananyapaNe tatpara banavuM e ja saMsArathI chUTakAro meLavavAnuM amogha kAraNa che. | hiMsAno parihAra e ja dayA che, evuM nathI. priyavacana bolavuM e paNa amuka apekSAe dayA che. mATe teno upadeza kahe che - te sarvane pUjya che, sarvanA hRdayano te Azrama (AzvAsanasthAna) che, ke je deza ane kALane anurUpa priyavacana bolavuM jANe che. / 114 | mATe ja nItivettAoe kahyuM che - priya bolanArAo mATe koNa parAyuM che ? arthAta jeo priyavacana bole che, temanA pratye badhA svajana jevuM AcaraNa kare che. zaMkA - "dayA ja upAdeya che e to ame svIkArIe chIe, paNa kAle ke paramadivase tenuM grahaNa Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 107 jIvadayAprakaraNam takupAvAnabhaviSyatIti . ?. trAhata - jaM_ kalle kAyavvaM ajjaM ciya taM kareha turamANA_ / bahuvigyo ya muhutto mA avaraNhaM paDikneha // 115 // tadaiva pratIkSA nyAyopapannatAmavataret, yadi mRtyurapi pratIkSApratiSThitaprekSassyAt, sa ca kRtAkRtaM naiva pratIkSate, ato na niHzreyasasAdhanavidhau vilambaH kartavya iti hRdayam / ata evAhuH pare'pi-adyaiva kuru yaccheyo, mA tvAM kAlo'tyagAdayam / karI lezuM. atyAre bhale dayA na pALIe. samAdhAna - graMthakArazrI A ja vAtanuM pratividhAna kare che - je kAle karavAnuM che, tene Aje ja tvarAthI karo. eka muhUrtamAM paNa ghaNA vino Ave che. mATe baporanI paNa rAha na juo. / 115 // pratIkSA karavI, e to tyAre ja saMgata thAya, ke jyAre mRtyu paNa pratIkSA karavA taiyAra hoya, paNa mRtyu to kAma thayuM ke nahIM evI koI darakAra ja karato nathI. mATe jemAM AtmAnuM nizcita kalyANa che, evI pravRttimAM vilaMba na karavo joIe, evuM ahIM tAtparya che. mATe ja anyoe paNa kahyuM che - je kalyANakAraka che, te Aje ja kara. rakhe tAro A kALa vItI jAya. hajI to kAryo bAkI hoya tyAM ja mRtyu AvI paDe che. Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 jIvadayAprakaraNam akRteSveva kAryeSu, mRtyuH samprakarSati // zva:kAryamadya kurvIta, pUrvAhNa cAparAhmakam / na hi pratIkSate mRtyuH, kRtamasya na va, vRtam - ti. (mahIMmArane zattiparva 20. /.24-). , saMdha eva yatanIyamato niHzreyasa iti zam / mithyA'stu duruktaM mama . zodhayanta TapA, duzrutA: | kAlanuM kArya Aje karavuM joIe, baporanuM kArya savAre karavuM joIe. kAraNa ke "enuM kArya thayuM ke nahIM evI pratIkSA mRtyu karatuM nathI. (mahAbhArata zAMtiparva 175 / 14-15). mATe nizcita kalyANamAM tarata ja yatna karavo joIe...... maMgaLa thAo, mAruM duSTa vacana mithyA thAo. kRpA karIne bahuzruto tenuM saMzodhana kare. Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAprakaraNam caramatIrthapati iti 109 karuNAsAgara zrI mahAvIrasvAmizAsane - yugAdidevazrIRSabhadevapuNyasAnnidhye zrI aThavAlAinsa - jaina- saGgha - suratamadhye munirasAmbaranayane (2067) vaikrame'bde mRgazIrSazuklacaturthIdine tapAgacchIyAcAryadeva-zrImadvijayaprema-bhuvanabhAnu-padma hemacandrasUrIzvaraziSya- AcAryavijayakalyANabodhisUrisaMvarNitA pUjanIyazrIpUrvAcAryakRta-jIvadayAprakaraNe nUtanavRttirUpA dayopaniSad iti caramatIrthapati-karuNAsAgara-zrImahAvIrasvAmizAsane yugAdideva zrI RSabhadevapuNyasAnnidhye zrI aThavAlAInsa jaina saMgha - surata madhye vi. saM. 2067 mAgasara suda caturthI dine tapAgacchIya - AcAryadeva zrImadvijaya prema- bhuvanabhAnu padma-hemacandrasUrIzvaraziSyaAcAryavijaya kalyANabodhisUrisaMvarNita pUjanIya zrI pUrvAcArya kRta jIvadayAprakaraNa para nUtanavRtti rUpa dayopaniSad Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIbhuvanabhAnusUri jemAM zALA vAI 20i zuM bhuvana 6 lciafuafc Pluzice nirdoSacaryAcArI sarvatomukhI pratibhAsvAmI vairAgyavAridhi titikSAmUrti DadhI jhaLahaLa Pswlun HPjNHC adhyAtmayogI bALadIkSAsaMrakSaka apramattasAdhaka nirdhAmaNAnipuNa SA? Ilcia uro ajavALA 45 ) nyAyavizArada zibira AdhapraNetA saMghahitaciMtaka zreSThazramaNazilpI pravacanaprabhAvaka janmazatA 123111&ZPISH suvizuddhasaMyamI gurukRpApAtra vardhamAna taponidhi suvizALa gacchAdhipati 9 130l 1 bhAvabhI nAnI zraddhA 41967 3 1967 2067 > 2067 Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samAna sari premanA jamaNA hAtha samAna Zs zicZIPH pariSahomAM 4)sh-4 A 1 virATa samudAya saMyama zilpI dhAM ca parama sa Ibra nic - Pajic BIC nirIhatAnidhi kalikALanA eka mahAsAdaka 2017 2017 tA . ( bhAvabhInI zraddhA RiDhasamaDhanA pAragAma pAragAmI v kaeNnsaranI sA baranI yAtanAmAM , rohaNa adA dhazatAbdI varSe bhAvo sakSamaNanI sAdhanAna titikSAnI eka parAkASThA Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha prazastiH zrImate vIranAthAya, kAruNyapuNyapAthase / caramatIrthanAthAya, paropakAriNe namaH ||1|| gautamasvAmine svasti, sudharmasvAmine namaH | tatparamparayA''yAta-yatIndrebhyo namo namaH / / 2 / / zubhrAbhrazubhrasantatyA-metasyAmabhavat kila / vijayAnandasUrIzaH, surIzasevyatAM gataH ||3|| tato'pi kamalaH sUriH, saMyamakamalAkaraH | upAdhyAyastathA vIro, vIra Antaravigrahe ||4|| sarvAgamarahasyajJa-stato dAnasUrIzvaraH / tato'pi premasUrIzaH, siddhAntaikamahodadhiH / / 5 / / bhuvanabhAnusUrIza-stato nyAyavizAradaH | paMnyAso'syAnujaH padmaH, samatArasasAgaraH ||6|| virAjate vineyo'sya, mAdRzeSu kRpAparaH | vairAgyadezanAdakSaH, zrIhemacandrasUripaH ||7|| tatpAdapaGkajAlinA, sUrikalyANabodhinA / sandRbdho'yaM prabandhastu, kuryAt sarvasya maGgalam ||8|| Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI jinazAsana sukRta mukhya AdhArastaMbha (1) zrI nayanabALA bAbubhAI jarIvAlA parivAra ha. lInAbena caMdrakumArabhAI jarIvAlA - muMbaI. (2) zrI mULIbena aMbAlAla zAha parivAra ha. ramAbena puMDarIkabhAI zAha, khaMbhAta - muMbaI. zrI nayanabALA bAbubhAI jarIvAlA parivAra ha. zobhanAbena manIzabhAI jarIvAlA - muMbaI (4) zrI sAyarakaMvara yAdavasiMhajI koThArI parivAra ha. mInAbena vinayacandra koThArI (Apa paNa rUA. 11 lAkha ApIne zrI jinazAsana sukRta mukhya AdhArastaMbha banI zako cho.) zrI jinazAsana sukRta AdhArastaMbha (1) zrI kamaLAbena kAMtilAla zAha parivAra ha, bInAbena kIrtibhAI zAha (ghATakopara-sAMghANI) (2) pa.pU. A. hemacandrasUrIzvarajI ma.sA. tathA pa.pU. paM. akSayabodhivijayajI ma.sA.nA AzIrvAdathI pa.pU. A. kalyANabodhisUrIzvarajI ma.sA.nI 105 mI vardhamAnatapanI oLInI anumodanArthe jAgRtibena kauzikabhAI bAvIzI DAlInI jayakumAra mahetA, heMka (Apa paNa rUA. 5 lAkha ApIne zrI jinazAsana sukRta AdhArastaMbha banI zako cho.) zrI zratoddhAra mukhya AdhArastaMbha (1) zrI aThavAlAInsa zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha ane zrI phUlacaMda kalyANacaMda jhaverI TrasTa, surata. (Apa paNa rUA. 11 lAkha ApIne zrI zratoddhAra mukhya AdhArastaMbha banI zako cho.) zrI bhRtoddhAra AdhArastaMbha (1) zrI ke.pI. saMghavI cerITebala TrasTa saMcAlita zrI pAvApurI tIrtha jIvamaitrI dhAma Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2) zrI mATuMgA je.mU. jaina saMgha - muMbaI (3) zrI hemacaMdrAcArya jaina jJAnamaMdira - pATaNa (4) zrI manapharA zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha - manapharA preraka : pa.pU. AcAryadeva zrImad vijayakalApUrNasUrIzvarajI mahArAjAnA paTTadhara pa.pU. AcAryadeva zrImad vijayakalAprabhasUrIzvarajI mahArAjA (5) zrI govAliyA Tenka jaina saMgha - muMbaI (6) zrI navajIvana the.mU. jaina saMgha - muMbaI (7) naDiyAda zrI zve.mU. jaina saMgha - naDiyAda (8) zrI bAbubhAI sI. jarIvAlA rilijIyasa TrasTa, ha. zreyaskara AdinAtha jaina saMgha, nijhAmapurA, vaDodarA. (9) zrI zaMkhezvara pArzvanAtha zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha. ghATakopara (pUrva), muMbaI. (10) zrI jaina zvetAMbara mUrtipUjaka saMgha, sAyana, muMbaI. | (Apa paNa rUA. 5 lAkha ApIne zrI zratoddhAra AdhArastaMbha banI zako cho.) | (zrutasamuddhAraka) 1) bhANabAi nAnajI gaDA, muMbai. (5. pU. gacchAdhipati AcAryadeva zrImadvijayabhuvanabhAnusUri ma. sA.nA upadezathI) zeTha ANaMdajI kalyANajI, amadAvAda. zrI zAMtinagara zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, amadAvAda, (pa. pU. tapasamrATa AcAryadeva zrImadvijayahimAMzusUri ma. sA.nI preraNAthI) zrI zrIpALanagara jaina upAzraya TrasTa, vAlakezvara, muMbai. (pa.pU. gacchAdhipati AcAryadeva zrImadvijaya rAmacaMdrasUri ma.sA.nI divyakRpA tathA pU. AcAryadeva zrImadvijaya mitrAnaMdasU. ma.sA.nI preraNAthI) zrI lAvaNya sosAyaTI zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, amadAvAda. (pa. pU. paMnyAsajI zrI kulacaMdravijayajI gaNivaryanI preraNAthI) nayanabAlA bAbubhAi sI. jarIvAlA hA. caMdrakumAra, manISa, kalpaneza (pa. pU. munirAjazrI kalyANabodhi vijayajI ma. sA.nI preraNAthI) kezarabena ratanacaMda koThArI hA. lalitabhAi (pa. pU. gacchAdhipati AcAryadeva zrImadvijaya jayaghoSasUrIzvarajI mahArAjAnI preraNAthI) zrI zvetAMbara mUrtipUjaka tapagacchIya jaina pauSadhazALA TrasTa, dAdara, muMbai. zrI muluMDa zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, muluMDa, muMbai, (5.pU. AcAryadeva zrIhemacaMdrasUrIzvarajI ma. sA.nI preraNAthI) 10) zrI sAMtAkrujha zvetAM. mUrti tapAgaccha saMgha, sAMtAkrujha, muMbai. (pa.pU. AcAryadeva zrI hemacaMdrasUri ma. sA.nI preraNAthI) Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13) 15) 20) 11). zrIdevakaraNa mUlajIbhAi jaina derAsara peDhI, malADa (vesTa), muMbai. (pa. pU. munirAja zrI saMyamabodhivi. ma. sA.nI preraNAthI) 12) saMghavI aMbAlAla ratanacaMda jaina dhArmika TrasTa, khaMbhAta. (pUjya sAdhvI zrI vasaMtaprabhAzrIjI ma., pUjya sAdhvI zrI svayaMprabhAzrIjI ma. tathA pU. sA. zrI divyayazAzrIjI ma.nI preraNAthI mULIbenanI ArAdhanAnI anumodanAthe) bAbu amIcaMda pannAlAla AdIzvara jaina Tempala cerITebala TrasTa, vAlakezvara, muMbai-6. (pU. munirAjazrI akSayabodhivijayajI ma.sA., pU. munirAjazrI mahAbodhivijayajI ma.sA. tathA pU. munirAjazrI hiraNyabodhi vijayajI ma.sA.nI preraNAthI) zrI zreyaskara aMdherI gujarAtI jaina saMgha, muMbaI. (pU. munirAjazrI hemadarzana vi.ma. tathA pU. munirAjazrI ramyaghoSa vi.ma.nI preraNAthI) zrI jaina zvetAMbara mUrtipUjaka saMgha, maMgala pArekhano khAMco, zAhapura, amadAvAda. (pa. pU. AcAryadeva zrIrUcakacaMdrasUri ma.nI preraNAthI) zrI pArzvanAtha zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, sAMghANI esTeTa, ghATakopara (vesTa), muMbaI. | (pU. munirAjazrI kalyANabodhivijayajI ma. sA.nI preraNAthI) zrI navajIvana sosAyaTI jaina saMgha, bombe senTrala, muMbaI. (pU. munirAjazrI akSayabodhi vi. ma.nI preraNAthI) zrI kalyANajI saubhAgacaMdajI jaina peDhI, piMDavADA. (siddhAMtamahodadhi sva. A. zrImadvijayapremasUrIzvarajI ma. sA.nA saMyamanI anumodanArthe) zrI ghATakopara jaina zvetAMbara mUrtipUjaka saMgha, ghATakopara (vesTa), muMbai. (vairAgyadezanAdekSa pU. A. zrIhemacaMdrasUri ma. sA.nI preraNAthI) zrI AMbAvADI zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, amadAvAda. (pU. munirAja zrI kalyANabodhi vijayajI ma.nI preraNAthI) zrI jaina zvetAMbara mUrtipUjaka saMgha, vAsaNA, amadAvAda. (pU. AcAryazrI nararatnasUri ma.nA saMyamajIvananI anumodanArthe pUjya tapasvIratna AcArya zrI himAMzusUrIzvarajI ma. sA.nI preraNAthI) zrI premavardhaka ArAdhaka samiti, dharaNidhara derAsara, pAlaDI, amadAvAda. (pU. gaNivarya zrIakSayabodhivijayajI ma.nI preraNAthI) zrI mahAvIra jaina zvetA. mUrtipUjaka saMgha, pAlaDI, amadAvAda. zeTha kezavalAla mULacaMda jaina upAzraya. (pa. pU. AcAryazrI rAjendrasUri mahArAja sA.nI preraNAthI) 24) zrI mATuMgA jaina zvetAM. mUrtipUjaka tapagaccha saMgha enDa ceriTIjha, mATuMgA, muMbai. 25) zrI jIvita mahAvIrasvAmI jaina saMgha, nAdiyA. (rAjasthAna) (pU. gaNivarya zrI akSayabodhivi. ma.sA. tathA munirAjazrI mahAbodhivi. ma.sA.nI preraNAthI) 26) zrI vizA ozavAla tapAgaccha jaina saMgha, khaMbhAta. (vairAgyadezanAdakSa pa. pU. AcAryadevazrI hemacaMdrasUri ma. sA.nI preraNAthI) 27) zrI vimala sosAyaTI ArAdhaka jaina saMgha, bANagaMgA, vAlakezvara muMbai-400 007. 28) zrI pAlitANA cAturmAsa ArAdhanA samiti. (pa. pu. vairAgyadezanAdakSa AcAryadeva zrImadvijaya hemacaMdrasUrIzvarajI ma. sA.nA saM. 2013nA pAlitANA madhye cAturmAsa prasaMge jJAnanidhimAMthI) zrI sImaMdharajina ArAdhaka TrasTa, emaralDa epArTamenTa, aMdherI (i), muMbai. (munirAjazrI netrAnaMdavijayajI ma. sA.nI preraNAthI) zrI dharmanAtha popaTalAla hemacaMda jaina zvetAMbara mUrtipUjaka saMgha, jainanagara, amadAvAda. | (pa.pU. munirAjazrI saMyamabodhivijayajI ma.sA.nI preraNAthI) zrIkRSNanagara jaina zvetAMbara mUrtipUjaka saMgha, saijapura, amadAvAda. (pa.pU.AcAryadeva zrImadvijayahemacaMdrasUrIzvarajI ma. sA.nA kRSNanagara madhye saMvata 2052nA cAturmAsa nimitte pa. pU. munirAjazrI kalyANabodhivijayajI ma. sA.nI preraNAthI) 21) 29) Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32) 33) 34) 35) 36) 37) 41) 42) 43) zrI bAbubhAi sI. jarIvAlA TrasTa, nijhAmapurA, vaDodarA-2. (pa. pU. munirAja zrI kalyANabodhivijayajI ma. sA.nI preraNAthI) zrI goDI pArzvanAthajI Tempala TrasTa, punA. (pa.pU. gacchAdhipati AcAryadeva zrImadvijaya jayaghoSasUrIzvarajI ma.sA. tathA pU. munirAjazrI mahAbodhivijayajI ma.sA.nI preraNAthI) zrI zaMkhezvara pArzvanAtha jaina zvetAMbara maMdira TrasTa, bhavAnI peTha, punA. (pU. munirAja zrI anaMtabodhivijayajI ma. sA.nI preraNAthI) zrI rAMdera roDa jaina saMgha, surata. (pU.paM. zrI akSayabodhi vijayajI ma. sA.nI preraNAthI) zrI zvetAMbara mUrtipUjaka tapAgaccha dAdara jaina pauSadhazALA TrasTa, ArAdhanA bhavana, dAdara, muMbai. (munirAjazrI aparAjitavijayajI ma. sA.nI preraNAthI) zrI javAharanagara jaina zvetA. mUrti. saMgha, goregAva, muMbaI. (pU. A. zrI rAjendrasUri ma. sA.nI preraNAthI) zrI kanyAzALA jaina upAzraya, khaMbhAta. (pa.pU. sA. zrI raMjanazrIjI ma. sA., pU. pra. sA. zrI iMdrazrIjI ma. sA.nA saMyamajIvananI anumodanArthe pa. pu. sA. zrI vinayaprabhAzrIjI ma. sA., pa. pU. sA.zrI vasaMtaprabhAzrIjI ma. sA. tathA pa.pU. sAdhvIjI zrI svayaMprabhAzrIjI ma. sA.nI preraNAthI) zrI mATuMgA jaina zvetAMbara mUrtipUjaka tapAgaccha saMgha enDa cerITIjha, mATuMgA, muMbai. (pa. pU. paMnyAsapravara zrI jayasuMdaravijayajI ma. sA.nI preraNAthI) zrI zaMkhezvara pArzvanAtha zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, 60 phuTa roDa, ghATakopara (IsTa) (pU. paM. zrI varabodhivijayajI gaNivaryanI preraNAthI). zrI AdinAtha zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMgha, navasArI. (pa.pU.A. zrI guNaratnasUri ma.nA ziSya pU. paMnyAsajI zrI puNyaratnavijayajI gaNivarya tathA pU.paM. yazoratnavijayajI gaNivaryanI preraNAthI) zrI koimbatura jaina zvetAMbara mUrtipUjaka saMgha, koimbatura. zrI paMkaja sosAyaTI jaina saMgha TrasTa, pAlaDI, amadAvAda. (pa. pU. A. zrI bhuvanabhAnusUri ma. sA.nI gurumUrti pratiSThA prasaMge thayela AcArya-paMcAsa-gaNi padArohaNa, dIkSA vagere nimitte thayela jJAnanidhimAMthI.) zrI mahAvIrasvAmI jaina zvetAMbara mUrtipUjaka derAsara, pAvApurI, khetavADI, muMbai. (5. munirAjazrI rAjapAlavijayajI ma.sA. tathA pa.paM. zrI akSayabodhivi. ma.sA.nI preraNAthI) jagadguru zrI hIrasUrIzvarajI zvetAmbara mUrtipUjaka jaina saMgha TrasTa, malADa (pUrva), muMbai. zrI pArzvanAtha zvetAM. mUrtipUjaka jaina saMgha, sAMghANI esTeTa, ghATakopara (vesTa), muMbai. (pa. pU. munirAjazrI kalyANabodhivijayajI ma. sA.nI saMghamAM thayela gaNi padavInI anumodanArthe) zrI dharmanAtha popaTalAla hemacaMda jaina zvetAM. mUrtipUjaka saMgha, jainanagara, amadAvAda. (pU. munirAjazrI satyasuMdara vi. ma.sA.nI preraNAthI). ratanabena velajI gAlA parivAra, muluMDa, muMbai. (preraka-pU. munirAjazrI ratnabodhivijayajI ma. sA.) zrI marIna DrAiva jaina ArAdhaka TrasTa, muMbai. zrI sahastraphaNA pArzvanAtha jaina derAsara upAzraya TrasTa, bAbulanAtha, muMbai (preraka-munirAja zrI sattvabhUSaNavijayajI ma.) zrI govAlIyA TeMka jaina saMgha muMbaI. (preraka : pU. gaNivaryazrI kalyANabodhi vijayajI ma.sA.). nAtha jaina derAsara ArAdhaka saMgha, bANagaMgA, muMbai. zrI vADilAla sArAbhAI derAsara TrasTa prArthanA samAja, muMbai (preraka : munirAjazrI rAjapAlavijayajI tathA paMnyAsa zrIakSayabodhivijayajI gaNivara.) 44) 45) 46) 47) 48) 49). 50) 51) 52) pa3). Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ & & & # chuM huM 60) 61) 62) 8x 2 x 4 65) 66) 67) 68) zrI prinsesa sTrITa, luhAracAla jaina saMgha. (prerakaH pU. gaNivarya zrI kalyANabodhi vijayajI ma.sA.) zrI dharmazAMti cerITebala TrasTa, kAMdivalI (IsTa), muMbaI. (preraka-munirAjazrI rAjapAlavijayajI tathA paM.zrI akSayabodhivijayajI gaNivara) 63) OMkArasUrIzvarajI ArAdhanA bhavana - surata (preraka- A. guNaratnasUri ma. nA ziSya munirAjazrI jinezaratnavijayajI ma.) zrI goDI pArzvanAtha jaina zvetAMbara mUrtipUjaka saMgha, nAyaDu kolonI, ghATakopara(IsTa), muMbaI. zrI AdIzvara zvetAMbara mUrtipUjaka saMgha, goregAva-muMbai. 71) 72) sA. zrI sUryayazAzrIjI tathA sA. zrI suzIlayazAzrInA pArlA (I) kRSNakuMjamAM thayela comAsAnI AvakamAMthI. 73) 74) 75) zrI premavardhaka devAsa zve. mUrtipUjaka jaina saMgha, devAsa, amadAvAda (preraka-pU.A. zrI hemacaMdrasUrijI ma.sA. tathA pU. munirAjazrI kalyANabodhivijayajI ma.) zrI pArzvanAtha jaina saMgha, samAroDa, vaDodarA (preraka-paMnyAsapravara zrI kalyANabodhi vijayajI gaNivarya) zrI munisuvratasvAmI jaina derAsara TrasTa-kolhApura (preraka-pU.munirAjazrI premasuMdaravijayajI ma.) zrI dharmanAtha po. he. jainanagara zve. mU. pU. saMgha, amadAvAda (preraka - 5. pU. paMnyAsapravara zrI puNyaratnavijayajI gaNi) zrI dipaka jayoti jaina saMgha, kAlAcokI, parela, muMbaI (preraka - pU.paM. zrI bhuvanasuMdaravijayajI gaNivarya tathA pU.paM. zrI guNasuMdaravijayajI gaNivarya) zrI AdIzvara zvetAMbara TrasTa, sAlema(preraka-5.pU. gacchAdhipati A.zrI jayaghoSasUrIzvarajI ma.sA.) zrI govAliyA TeMka jaina saMgha, muMbaI. zrI vilepArlA zve. mU.pU. jaina saMgha enDa cerITIjha, vilepArlA (pUrva), muMbaI. zrI nenasI kolonI jaina zve. mU. pU. saMgha, borIvalI (vesTa), muMbaI. 70) mAtuzrI ratanabena narasI monajI sAvalA parivAra. (pU. paM. zrI kalyANabodhivijayajInA ziSya munirAjazrI bhakitavardhanavijayajI ma. sA. tathA pU. sAdhvIjI zrI jayazIlAzrIjI ma. nA saMsArI suputra rAjananI puNyasmRti nimitte ha. : suputro navInabhAi, cunIlAla, dilIpa, hiteza. zrI padmamaNi jaina zvetAMbara tIrtha peDhI pAbala, punA (pa. pU. paMnyAsajI zrI kalyANabodhivijayajI gaNinI vardhamAna tapanI so oLInI anumodanArthe pa. pU. paMnyAsa zrIvizvakalyANavijayajI gaNivaryanI preraNAthI) zrI sImaMdhara jina ArAdhaka TrasTa, emaralDa epArTamenTa, aMdherI (i.) muMbai (pa. pU. paMnyAsapravara zrI kalyANabodhivijayajI ma. sA.nI preraNAthI) zrI dharmavardhaka zve. mU. pU. jaina saMgha, kArTara roDa naM. 1, borIvalI (pa. pU. vairAgyadezanAdakSa AcArya bhagavaMta zrI vijayahemacaMdrasUrIzvarajI ma.sA. tathA paMnyAsapravara zrI kalyANabodhi vijayajI gaNivaryanI preraNAthI) zrI umarA jaina saMghanI zrAvikAo (jJAnanidhimAMthI) (preraka : pa.pU. munirAja zrI jinezaratnavijayajI ma.sA.) zrI kezariyA AdinAtha jaina saMgha, jhADolI, rAja. (preraka : pa.pU. mu. zrI merUcaMdra vi. ma. tathA paM. zrI hiraNyabodhi vi. ga.) zrI dharmazAMti cerITebala TrasTa, kAMdIvalI, muMbaI (preraka : pa.pU. munizrI hemadarzanavi. ma.) Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2) 85) P 76) zrI jaina zve. mU. sudhArAkhAtA peDhI, mahesANA. 77) zrI vikrolI saMbhavanAtha zvetAmbara mUrtipUjaka jaina saMgha, vikrolI (I), muMbaInI ArAdhaka baheno taraphathI (jJAnanidhimAMthI) 78) zrI ke.pI. saMghavI cerITebala TrasTa, surata, muMbaI. (preraka - pa.pU. vairAgyadezanAdakSa AcArya bha. zrImavijaya hemacaMdrasUrIzvarajI ma.sA. tathA paMnyAsapravara zrI kalyANabodhi vijayajI gaNivarya) 79) zAha jesiMgalAla mohanalAla AseDAvAlAnA smaraNArthe ha. prakAzacaMdra je. zAha (AphrikAvALA) (preraka : 5. kalyANabodhi vi. gaNivara) 80) zeTha kanaiyAlAla bheramalajI cerITebala TrasTa, caMdanabALA, vAlakezvara, muMbaI. 81) zrI navA DIsA je.mU.pU. jaina saMgha (banAsakAMThA) zrI pAlanapura jaina mitra maMDaLa saMgha, banAsakAMThA (preraka - pU. paMnyAsapravara kalyANabodhi vijayajI gaNivarya.) zrI ujhA jaina mahAjana (preraka - pU. paMnyAsapravara zrI aparAjitavijayajI gaNivarya tathA pU. munirAja zrI hemadarzanavi. ma.) 84) zrI sImaMdhara jaina derAsara, emarAlDa epArTamenTa, aMdherI (pUrva), muMbaI. (preraka - pU.sA. zrI svayaMprabhAzrIjInA ziSyA pU.sA. zrI tattvaprajJAzrIjI Adi) zrI bApunagara zve. mU. jaina saMgha, amadAvAda. 86) zrI zephAlI jaina saMgha, amadAvAda. zAntAbena maNilAla ghelAbhAI parIkha upAzraya, sAbaramatI, amadAvAda. (preraka- sA. zrI suvarNaprabhAzrIjI ma. tathA sA.zrI ratnatrayAzrIjI ma.) zrI ADesara vizA zrImALI jaina derAvAsI saMgha (preraka - A. zrI kalAprabhasUrIzvarajI ma.sA.). 89) zrImad yazovijayajI jaina saMskRta pAThazAlA evaM zrI zreyaskara maMDala, mahesANA. 90) zrI tapAgaccha sAgaragaccha ANaMdajI kalyANajI peDhI, viramagAma (preraka : A. zrI kalyANabodhisUrIzvarajI ma.) . 91) zrI mahAvIra zve. mUrtipUjaka jaina saMgha, vijayanagara, nAraNapurA, amadAvAda 92) zrI sImaMdharasvAmi jaina saMgha, aMdherI (pUrva) (preraka : sA. zrI svayaMprabhAzrIjI ma.) zrI cakAlA zvetAmbara mUrtipUjaka jaina saMgha (preraka : A. zrI kalyANabodhisUrIzvarajI ma.) 94) zrI aThavAlAInsa zvetAmbara mUrtipUjaka jaina saMgha tathA zrI phulacanda kalyANacaMda jhaverI TrasTa, surata zrI jaina zvetAmbara mUrtipUjaka tapAgaccha saMgha - saMsthAna, bAvara (rAjasthAna) (preraka : A. zrI puNyaratnasUrIzvarajI ma.sA.). pAlanapuranivAsI maMjulAbena rasikalAla zeTha (hAla muMbaI), (preraka : A. zrI kalyANabodhisUrIzvarajI ma.) zrI zaMkhezvara pArzvanAtha zve.mU.jaina saMgha, padmAvatI epArTamenTa, nAlAsopArA (I), (prerakapa.pU.A. zrI hemacaMdrasUrIzvarajI ma.sA.) zrI RSabha prakAzabhAI gAlA, saMghANI esTeTa, ghATakopara (ve.), (preraka : pa.pU.A. zrI hemacaMdrasUrIzvarajI ma.sA.) 99) zrI zaMkhezvara pArzvanAtha ArAdhaka TrasTa, pukharAja rAyacaMda ArAdhanA bhavana, sAbaramatI (5.pU. vyAkhyAnavAcaspati A.de. zrImadvijaya rAmacandrasUrIzvarajI ma.sA.nA upakAronI smRtimAM) 100) zrI kuMdanapura jaina saMgha, kuMdanapura - rAjasthAna, ha. zrI zAMtilAlajI muthA. 98) Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je nuM zrI bhuvanabhAnusUri janmazatAbdIe navaluM najarANuM jJAnAmRta monanama... pariveSaka pa.pU. vairAgyadezanAdakSa A. hemacandrasUrIzvara ziSya A. kalyANabodhisUrIzvarajI ma.sA. 1. siddhAntamahodadhi mahAkAvyam - sAnuvAda. bhuvanabhAnavIyam mahAkAvyam - sAnuvAda, savArtika. . samatAsAgara mahAkAvyam - sAnuvAda. 4. paramapratiSThA kAvyam - sAnuvAda, kalAtmaka Albama sAthe. 5. jIrAvalIyam kAvyam - sAnuvAda. 6. premamaMdiram - kalyANamaMdira pAdapUrti stotra-sAnuvAda, savArtika. 7. chaMdolaMkAranirUpaNam -kavi banavAno zorTakaTa-pokeTa DAyarI. 8. tattvopaniSad - ) zrI siddhasenadivAkarasUrikRta SaSThI, 9. vAdopaniSad - aSTamI, navamI, aSTAdazI 10. vedopaniSad - dvArnAizikA para saMskRta vRtti - sAnuvAda. 11. zikSopaniSad - 12. stavopaniSad - zrI siddhasenadivAkarasUri tathA kalikAlasarvajJa zrI hemacandrAcArya kRta adbhuta stutionA rahasya-sAnuvAda. 13. sattvopaniSad - yogasAra caturthaprakAzavRtti - sAnuvAda. (mAtra saMyamI bhagavaMto mATe) 14. devadharmopaniSad - mahopAdhyAya zrI yazovijayajI kRta devadharmaparIkSA graMthanI gurjara TIkA. 15. paramopaniSad - mahopAdhyAya zrIyazovijayajI Adi kRta pAMca paramakRtio para gurjaravRtti, Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16. ArSopaniSad 1 ) zrI pratyekabuddhapraNIta RSibhASita 17. ArSopaniSa-2 (IsibhAsiyAI) AgamasUtra para saMskRta TIkA. 18. vairAgyopaniSad 19. sUktopaniSad - 20. karmopaniSad - 21. vizeSopaniSad - 22. hiMsopaniSad - 23. ahiMsopaniSad - zrI hariharopAdhyAyakRta bhartuharinirveda nATaka-bhAvAnuvAda. paradarzanIya adbhuta sUktono samuccaya tathA rahasyonuvAda siddhAntamahodadhi zrI premasUrIzvarajI kRta karmasiddhi graMtha para bhAvAnuvAda. zrI samayasuMdara upAdhyAyajI kRta vizeSazataka graMtha para gurjara bhAvAnuvAda. zrI haribhadrasUrikRta svopajJa avacUri alaMkRta hiMsASTaka graMtha para gurjara TIkA. ajJAtakartRka (pravAdataH zrI haribhadrasUri mahArAjA kRta) nAnAcittaprakaraNa para saMskRta TIkA-sAnuvAda. vedathI mAMDIne bAibala sudhInA dharmazAstronA rahasya. navanirmita saptakaprakaraNa - sAnuvAda, zrI haribhadrasUrikRta lokatattvanirNaya graMtha para saMskRta vRtti (bhAga-1). zrI udayanAcAryakRta Atmatattvaviveka graMtha para gurjara TIkA (bhAga-1). maho. zrI yazovijayajI kRta samAdhi - sAmyadrAviMzikA sacitra sAnuvAda. visaMvAdaprakaraNa (AgamapratipakSanirAkaraNa) para vizada vivaraNa. 24. dharmopaniSad - 25. zopaniSad - 26. lokopaniSad - 27. AtmopaniSad - 28. sAmyopaniSad - 29. AgamopaniSad - Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32.|| 30. stotropaniSad - zrI vajasvAmikRta zrI gautamasvAmIstotra -sacitra sAnuvAda. 31. darzanopaniSad - zrI mAdhavAcAryakRta sarvadarzanasaMgraha graMtha para gurjara TIkA, bhAgaH 1-2 33-34-35. rAmAyaNanA teja kiraNo - rAmAyaNI mATe paryApta AlaMbana. bhAga-1-2-3. 36. jJAnopaniSad - aSTAvakra gItA para saMskRta vRtti. 37. saMbodhopaniSad saTIka zrI ratnazekharasUrikRta saMbodhasaptati 38. graMtha para gurjaravRtti. bhAga : 1-2 39. ISTopaniSad - zrI pUjyapAdasvAmikRta Ibdopadeza graMtha para saMskRta TIkA-sAnuvAda. 40. vimohopaniSad - zrI yazapAlamaMtrIkRta moharAjaparAjaya nATaka para viSamapada vyAkhyA ane anuvAda, bhAga : 1-2 42. zramaNyopaniSad - dazavidha yatidharma para navanirmita prakaraNa (bIjuM nAma zramaNazataka). 43. saphaLatAnuM saranAmuM - saphaLatAnI Icchuka vyaktie vAMcavA yogya gurjara graMtha. 44. prasannatAnI paraba - vaktA-zrotA bannene upayogI vairAgyAdi rasajharaNA . 45. sUtropaniSad - zrIsUtrakRtAMgasUtra dvitIya zrutaskaMdhanI saMskRta saMgrahaNI, zrI sUtrakRtAMgadIpikA bhAga-2 nA puna:saMpAdana sAthe. 46. pravrajyopaniSad - ajJAtakartaka pravrajyAvidhAna para gurjara 41.) vRtti . Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47. dezanopaniSad - vairAgyadezanAdakSa pU. gurudevazrInA vAcanAonuM saMskRta kAvyamaya avataraNa . 48. jIrAvelA juhArIe -gIta guMjana. 49. asparzopaniSad - mahopAdhyAya zrI yazovijayajIkRta aspRzadgativAda para gurjaravRtti. 50. hitopaniSad - adhyAtmakalpadrumanA yatizikSopadezAdhikAra tathA yatizikSApaMcAzikA para gurjara vArtikasAnuvAda sAvacUriyativicAra. 51. upadezopaniSad - upade zaratnakoSa para saMskRtavRtti sAnuvAda. 52. prArthanopaniSad - alaMkArika stutio para tAtparyavRtti sAnuvAda. 53. sadgodhopaniSad - sambodhacandrodaya paMcAzikA para saMskRta sAnuvAda vArtika. 54. aMgopaniSad - adyAvadhi amudrita graMtha pa5. zrI aMgacUlikAsUtra para saMskRta vRtti bhAga-1-2 56. vargopaniSad - adyAvadhi amudrita graMtha zrI vargacUlikAsUtra para saMskRta vRtti. 57. AgamanI AchI jhalaka 45 Agama saMkSipta paricaya 58. jaina jayati zAsanam - buddhijIvIone avizvasanIya jaina siddhAntonI Adhunika prasaMgo dvArA siddhi. 59. AI AI re aMjanazalAkA - aMjanazalAkA-sTeja progrAma mATe AlaMbana. 60. paMcakopaniSad - zrI haribhadrasUri mahArAjA kRta jJAnapaMcaka vivaraNa graMtha para nUtana saMskRta vRtti. Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 61. avadhUtopaniSad - zrI dattAtreya avadhUta praNIta avadhUtagItAnI mananIya sUktio para nUtana saMskRta vRtti. 62. duHSamopaniSad - du:SamagaMDikA graMtha para vizadavRtti, sAnuvAda 63. prathamopaniSad - prathamavAra prakAzita thatI viziSTa kRtio, ratnAkarapaMcavizatikA-prAcIna TIkA, vana spatisaptatikA-sAvacUri, jaMbU adhyayana, giranAratIrthapratiSThA prazasti. 64. ahanAmasahasrasamuccaya - kalikAlasarvajJa zrI hemacandrAcAryaracita kRti-sacitra saMpAdana. 65. upAsanopaniSad - pU. zrI haribhadrasUri mahArAjA kRta dhUmAvali + sarvajinasAdhAraNastavana A be viziSTa kRtio-sacitra sAnuvAda. 66. sukhopaniSad - paramasukhaprAptirUpa cittazuddhiphaLa, sacitra sAnuvAda. 67. dayopaniSad - jIvadayA prakaraNa para nUtana saMskRta vRtti sAnuvAda 68. zaMkhezvara stotra- maho. yazovijayajI mahArAjAnI kRti, sacitra-sAnuvAda. 69. dAnAdi prakaraNa - zrI sUrAcAryakRta prakaraNa, truTitakAvyapUrti + anuvAda saha. 70. dhyAnopaniSad - pa.pU. AcArya zrI bhuvanabhAnusUrIzvarajI likhita dhyAna ane jIvana pustakano saMskRta tAtparyAnuvAda. 71. paMcasUtropaniSad - pa.pU. AcArya zrI bhuvanabhAnusUrIzvarajI likhita ucca prakAzanA paMthe pustakano saMskRta tAtparyAnuvAda. Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72. pUrvopaniSad - maho. yazovijayajI mahArAjA kRta jJAnasAra aMtargata pUrNASTaka sacitra - sAnuvAda. 73. magnopaniSad - maho. yazovijayajI mahArAjA kRta jJAnasAra aMtargata magnASTaka sacitra-sAnuvAda. 74. gautamASTaka - pUrvAcAryakRta mahAprabhAvaka kRti sacitra - sAnuvAda. 75. vIropaniSad - zrIbhadrabAhusvAmIkRta kalpasUtra aMtargata prabhu vIranuM svarUpa sacitra - sAnuvAda. 76. AcAropaniSad - daza sAmAcArI viSayaka navanirmita saMskRta prakaraNa - sAnuvAda. 77 thI 100 alagArI avadhUta zrI AnaMdaghanajI mahArAja AnaMdaghananI AtmAnubhUti praNIta AdhyAtmika pada AdhArita parizIlana zRMkhalA (sacitra). sacitra hindI prakAzana sTorI sTorI - mohaka evaM bodhaka kahAnIo kA anokhA sNgrh| DAyamaMDa DAyarI - jisa ke pratyeka peja para hai adbhuta hiire| lAipha sTAyala - jIvana jIne kI... jItane kI kalA kI prastuti ! Umoya nainITTama - naina.. prasannatA velA patha ! Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 hRdayane karuNAno sAgara banAvavA mATe. dilane dayAno dariyo banAvavA mATe... ja manane mAkhaNa karatAM ya komaLa banAvavA mATe... - AtmAnA pratyeka pradezane jIvadayAnA saMvedanothI vyApta banAvavA mATe... ane jIvadayAnA camatkArika adbhuta phaLo meLavavA mATe... - punaH punaH parizIlanIya graMtha. | MULTY GRAPHICS (022) 23873222 208842 na mAMthI karI na karI