Book Title: Jain Yug 1982
Author(s): Mohanlal Dalichand Desai
Publisher: Jain Shwetambar Conference
Catalog link: https://jainqq.org/explore/536285/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // namo tirthastra jaina yuga [ zrI. jaina zve. kAnpharansanuM mAsika-putra ] pustaka ra aka 1-2 - bhAdrapada. Adhina mAnadda taMtrI meAhanalAla dalIca'da dezAi zrI. e. elaela. bI. vakIla hAIkArTa, muMbaI 1982 [zrI mahAvIra nirvANa-dIpAtsavI khAsa aMka ] Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSayAnukrama. viSaya. viSaya. zrI siddha mahAvIra (kAvya) 1 zrImAna tIrthaMkara mahAvIra Ara veda. 5-56 zrI vIra prArthanAo. zrI mahAvIra rAma. 57 zrI vira stutio. patra vyavahAra 58-60 navA varSanI keTalIka bhAvanAo. zrI AcArAMgamAM zrI mahAvIra 61-65 zrI mahAvIra nirvANa divasa. hinduoe kareluM zrI vIra nirvANa smAraka. AnaMdaghanajI kRta pArtha ane vistara. 66 zrI mahAvIranI nirvANa bhUmi. 9-11 zrI vIracaritranI vigate. zrI vIra nirvANa saMvata 12 taMtrInuM vaktavya. 68-93 zrImana mahAvIranA zarIranuM varNana. 13 vividha noMdha. 7-80 zrI maitama svAmInuM varNana. 14 1 propegenDA kamiTInuM (pracAra samitinuM) kArya. zrI mahAvIra saMvAda. 15-22 2 DabhaImAM pracAra kArya ane sukta bhaMDAra phaMDa. prabhu mahAvIrane mahattama upasarga. 23-26 3 banArasa hiMdu yunivarsiTI janacara. zrI mahAvIranAM chadmastha dazAnAM vihAra sthaLa. 27-30 4 sukRta bhaMDAra phaMDa. vetAmbara ane digambara. 31-35 5 paracuraNu AvelI rakamo. mahAvIra 36-5ra 6 vidvAnene jaina pustako pUrAM pADavAno prayAsa. 67 jainayuga - jainadharma, tatvajJAna, sAhitya, itihAsa, cAlu varSathI vArSika lavAjama TapAla kharca jIvanacaritra ne samAjapragatine lagatA viSe carcAnuM sahita mAtra rU. traNa uttama jaina mAsika. labo-jena vera kaeNnpharansa oNphIsa -vidvAna muni mahArAjazrI tathA anya lekhakonI kasAyelI kalamathI lakhAyelA gadhapadha lekho temAM Avaze. 20 pAyadhunI muMbaI naM. 3. - zrImatI jaina che. kaeNnpharansa (parigha) saMbaMdhInA vartamAna-kAryavAhI ahevAla sAthesAthe apAze. A mAsika bahoLA pramANamAM phelAve pAmavAnI te dareka sujJa A patranA grAhaka banI pitAnA khAtrI rAkhe che te jAherakhabara ApanArAone mitrone paNa grAhake banAvaze ane saMdhasevAnA mATe te upayogI patra che; te teone uparane pariSanA kAryamAM puSTi Apaze. saranAme lakhavA ke maLavA bhalAmaNuM che. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina yuga. [ zrI mahAvIra nirvANa dIpotsavI khAsa aMka] zrI mahAvIra svAmI grahavAsamAM rahetA chatAM paNa tyAgI jevA hatA. "hajAra varSanA saMyamI paNa jevo vairAgya rAkhI zake nahIM te vairAgya bhagavAnane hate. jyAM jyAM bhagavAna varte che, tyAM tyAM badhA prakAranA artha paNa varte che. teonI vANu udaya pramANe zAMtipUrvaka paramArtha hetuthI nIkaLe che; arthAta temanI vANuM kalyANa artheja che. teone janmathI mati, bhUta, avadhi e traNa jJAna hatAM. te mahA purUSanAM guNagrAma karatAM anaMtI nirja rA che. jJAnInI vAta agamya che-teone abhiprAya jaNAya nahIM. jJAnI purUSanI kharI khubI e che ke, temaNe anAdithI nahIM TaLelA evA rAga dveSa ne ajJAna-tene cheDI chedI bhedI nAMkhyA che. e bhagavAnanI anaMta kRpA che, temane lagabhaga pacIsa varSa thayAM; chatAM temanI dayA Adi hAla varte che-e temane anaMta upakAra che? pustaka 2. vIrAta ra45ra, vi. saM. 1982 bhAdrapada ane Adhina, aMka 1-2, zrI siddha mahAvIra. [ vAsarImAM suMdara rIte gavAze ! prabhu tuM anaMta mahaMta prazAnta, prabhu tuM badhA karmanAze kRtAnta; prabhu pUrNa AnaMda AsvAdavanta, prabhu tuM thaye siddhi lakSmi sukAMta. rahita varNa-gaMdhasparzana-25, prabhu tuM thaye rasa saMsthAna hIna, amAhi akartA agI ayogI, avedI akhedI guNanaMda pIna. jANe tuM zAne chatI sarva vastu, ane dekhate sarva sAmAnya bhAva, rame AtmaguNe, ghume rasa anubhava, ane pUrNa leta zuddhAtma bhAva. vasyA dAna lAbha anaMtAtma guNe, thayo bhoga-upabhaga nija dharma lIna, vasyA sarva guNa kArya sahakAra virya, capala vIrya jAtAM thayo sthira adIna. kSamI tuM damI tuM mArdavamaya tuM, RjutA ne muti samatA anaMta, asaMgI abhaMgI anaMgI prabhu tuM, sarva pradeza tuM guNuzakitavaMta. pramANI prameya ameya agehI, akaMpAma dezI azI aveza, svayaM dhyAna mukta sadA dhyeya rU5, munimAnase jehano vAsa deza. thoDA pheraphAra sahita -zrI devacaMdrajI [vIra jinavara nirvANa ] vi. arADhamI zatakanA aMte. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAdrapada-Azcana 1982 jaina yuga zrI vIra prArthanAo. [ saMgrAhaka taMtrI ] he deva ! kiMkaramimaM paribhAvayeha he sarvajJa ! Apa amane samyajJAnanuM dAna karaje, majantamudhdhurajave bhavasindhupUre / ke je dvArA ame amArA pavitra dharma pracArane mATe uttAraNAya kuru vIra ! karAvalamba yatna karIe-tenA nirdoSa tane saMsAramAM pracAra karIe. amArA deza ane jAtine ajJAna rUpI vAdabhuuyo'smNjs niraMtaracAriNo me|| LAonI ghanaghora kALI ghaTAoe hAMkI dIdhela che -he deva ! jabarA vegavALA bhavasilpanA pUramAM tene naSTa karI jJAnane ujajavala prakAza thAya. te DUbatA evA mane kiMkara gaNa, ane mane tAravA he sundara prakAzathI deza ane jAtinAM kaSTa dUra thAya, vIra prabhu! huM ke je vAraMvAra asamaMjasa-ayogya tenI Arthika, naitika dazA sudhare, parasparamAM prema mArge niraMtara janAre chuM evA mane karAvalaMba Apa tatvane prasAra thAya, ane samagra saMsAramAM dayA, eTale hAtha ApI ugAra. ahiMsA, zAnti, udAratA, vIratA, zAlInatA AdinI zrI jinavallabhasUri kRta mahAvIra stotra. prakAzamAna jyoti jhagamage. he ananta zaktizAlina ! Apa amane kaMI mujhe he svAmI, usa balakI darakAra. zakitaonuM dAna karaze, ke jethI ame amArI sadIoaDI khaDI he amita aDacane, ADI aTala apAra, junI-nibalatA ane kAyaratAne naSTa karI balavAna te bhI kabhI nirAza nigoDI, phaTakana pAve dvAra. banIe. ame pitAnA deza ane jAtinI sevAmAM amArA jIvanano bhAga devAmAM samartha thaie; amAre sArAhI saMsAra kare yadi, duvyavahAra-prahAra, jIvanapravAha svArtha tarapha na jatAM parArtha pratye jAya; haTe na te bhI satyabhArata, zraddhA kisI prakAra ame viSaya-vAsanAnA gulAma na banIne jayavaMtA, -mujhe che. sAhasI ane kartavyazIla banIe. dhana-vaibhavakI jisa adhIro, asthira sabha saMsAra, he dayAsAgara ! Apa amane dayAnI kaMi bhIkSA usase bhI na jarA gi pAve, mana bana jAya 5hAra Apaje. ke jethI ame pahelAM potAnA hRdayamAM dayAnuM jharaNuM vahAvIe ane pachI tenAthI ananta asaphalatAnI se nahiM, dilameM paDe darAra, hadayarUpI kayArIomAM laI jaIne samagra saMsAramAM adhikAdhika utsAhita haUM, mAnuM kabhI ne hAra dayA devInuM pavitra sAmrAjya sthApita karIe. jo ke -mujhe haiva Ape dayA karavI e amArA jIvananuM mukhya lakSya dukha daridrAkRta atizramase, tana have bekAra, batAvyuM hatuM, paraMtu ajJAnathI tene ame bhUlIne te bhI kabhI nirUghama he nahiM, baiThuM jagadAdhAra niyatAnA upAsaka banyA-bIjAnAM duHkhepara sahA -mujhe hai0 nubhUti batAvI tene dUra karavAnuM sarvathA choDI dIdhuM. jisake Age tanabela dhanabala, taNuvata tuccha asAra, ATalAmATe he nAtha ! amAre mATe ukta guNAnI mahAvIra jina ! vahI manebala, mahA mahima sukhakAra bahu jarUra che. Apa amArI A jarUrIAtene -mujhe hai svAmI ! usa balakI darakAra. pUrI karaje." -nAthurAma premI. -satyavAdI aMka 10. vIrAta 2441. Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 zrI vIra prArthanAo he kapALa deva ! AvA tatvajJAnanA vicAra "Apa satparUSa kevA mahAna majiyI hatA ! thavA, tenuM manana thavuM ane AtmaprApti karavI-emAM Apane mauna rahevuM, amana rahevuM ane sulabha hatuM. ADakhIlI rU5 kALanI kaThinatA, bhAgyanI maMdatA, Apane sarve anukula-pratikUla divasa sarakhA hatA; saMtanI kRpAdRSTinI aprApti-satsaMganI khAmI amArA Apane lAbhahAni sarakhI hatI; Apane kema mAtra kalyANa mArgamAMthI dUra thAya evuM kara, ane e mArga AtmasamatArthe hate. kevuM AzcaryakAraka che, eka mATe ja amAruM jIvana dera.' kalpanAno jaya eka kalpa tha durlabha, tevI Ape anaMta kalpanAo ka95nA anaMtamA bhAge zamAvI dIdhI! ame jIvane nAnI samajaNamAM koNa jANe "he paramakRpALu deva! janma, jarA, maraNAdi kyAMthI moTI kalpanAo Ave che. sukhanI icchA sarva du:khane atyaMta kSaya karanAro evo vItarAga bahu rahe che. sukhamAM mahAlaya, bAga, bagIcA, purUSane mULa dharma anaMta kRpA karI Apa zrImaMta lADIvADInAM sukha manAya che. moTI kalpanA te A mane Ape, te anaMta upakArano pratiupakAra badhuM zuM che? tenI paNa koivAra rahe che. te kalpanA vALavA huM sarvathA asamartha chuM. vaLI Apa zrImata vidhavidha rU5 kare che. punarjanma nathI, pApa nathI. kaMipaNa levAne sarvathA niHspRha che; jethI huM mana. puNya nathI, sukhe rahevuM ane saMsAra bhagavo eja vacana, kAyAnI ekAgratAthI ApanA caraNAravidamAM kRtyakRtyatA manAya che. dharmanI vAsanAo kADhI namaskAra karuM chuM. nAMkhI nyUnAdhika zraddhAbhAvapaNuM cAlyuM jAya che. AvI "ApanI parama bhakti ane vItarAga purUSanA kalpanAo dUra thaI tatvajJAnanI jhAMkhI karavA jeTale mULadharmanI upAsanA mArA hRdayane vize bhavapayeta viveka ane te dUra karavAnA krama samajI AcarIe akhaMDa jAgRta raho eTaluM mAguM chuM te saphaLa thAo. evI sanmati ApanI pAse yAcIe chIe. tatvajJAnanI uDI guphAnuM darzana karavA jaIe te, OM zAntiH zAntiH zAntiH tyAM nepathyamAMthI e dhvanija nIkaLaze ke tame keNu che? kayAMthI AvyA cho ? kema AvyA cho ? tamArI samIpa A saghaLuM zuM che? tamArI tamane pratIti che?tame "he nirAgI purUSa! Apane namaskAra che, Apa vinAzI, avinAzI vA kaI trirAzI cho ? evAM nigraMtha bhagavAnanA praNIlA pavitra dharma mATe je aneka prazno hadayamAM te dhvanithI praveza karaze ane je upamA ApIe te te nyUnaja che. amAro e pranathI jyAM AtmA gherAya tyAM pachI bIjA AtmA anaMta kALa 2kha te mAtra ApanA vicArone bahuja gheDa avakAza raheze. yadi e nirUpama dharmanA abhAve. Apa ke jenA eka romamAM vicArothIja chevaTe siddhi che. eja vicAronA kicita paNe ajJAna, meha ke asamAdhi rahI nahotI vivekathI je avyAbAdha sukhanI icchA che. tenI evA satapurUSanAM vacana ane bodha mATe kaMipaNa prApti thAya che, eja vicAronA mananathI anaMta nahIM kahI zakatAM, ApanAja vacanamAM prazastabhAve kALanuM muMjhana TaLavAnuM che! tathApi te sarvane mATe punaH punaH prasakta thavuM e paNa amAruM sarvotama zreya che. nathI. ApazrI te mATe vicAra karI gayA che; " ApanI zI adabhuta zilI ! jyAM AtmAne Ape te para adhikAdhika manana karyuM che, AtmA ne vikAramaya thavAne anaMtAMza paNa rahyA nathI. zuddha, zedhI tenA apAra mArgamAMthI thayelI prAptinA ghaNA sphaTika, phINa ane caMdrathI ujajavaLa zukala dhyAbhAgyazAlI thavAne mATe aneka krama bAMdhyA che, evA nanI zreNithI pravAha rUpe nikaLelAM Apa nigraMthanAM Apa mahAtmA jayavAna hai ! ane Apane trikALa pavitra vacanonI mane-amane trikALa zraddhA rahe ! namaskAra che ! eja Apa paramAtmAnA yogabaLa AgaLa prayAcanA ! Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainayuga bhAdrapada-Azvina 1982 purUSo thayA tenAM vacanamAM ane tArAM vacanamAM, 'he jJAtaputra bhagavAna ! kALanI balihArI che. paNa zaMkA nAMkhI dIdhI ekAMta daI kuTI tAruM A bhAratanA hInapuNyI manuSyone tAruM satya, akhaMDa zAsana niMdAvyuM. ane pUrvApara avirodha zAsana kayAMthI prApta thAya ? "evA sapurUSa prakaTAva-e mahAtmAe thavAmAM AvAM vikhe utpanna thayAM. tArAM badhelAM yugapradhAna jagatamAM utpanna thAo ke je kalyANane zAstro kalpita athathI virAdhyA; keTalAMka samULagAM mArga eone-amane bedhI zake; darzAvI zake khaMDayA. dhyAnanuM kArya, svarUpanuM kAraNa e je tArA-sarvottama nigraMtha pravacananA bedha bhaNI vALI tArI pratimA tethI kaTAkSa daSTie lAkho game zake ane AtmavirAdhaka paMthethI pAchA kheMcI loko vaLyAM; tArA pachI paraMparAe je AcAya zake tathAstu. zrI vIra stutio. (saMgrAhaka-taMtrI.) na zraddhayaiva tvayi pakSapAto varddhamAno vizuddha zrI samAsannopakArakaH / __ na dveSamAtrAdaruciH pareSu vivekabhAjanaM san mAM karotu jJAtanaMdanaH // na yathAvadAptatvaparIkSayA tu -vizuddha zrI vALA Asana upakArI vardhamAna thI mukati : dama: II che. (2) jJAtanaMdana mane sAruM vivekanuM pAtra kare. tArA pratye zraddhA vaDe ja pakSapAta nathI, tema) zrI kSamAkalyANajI. bIjA pratye mAtra deSathI arUci che ema nathI. yathAyogya AtatvanI parIkSA karIne ame tuM vIra jaya jiNesara ! jaya jayANada prabhune Azraya lIdho che.-zrI hemacaMdrasUri. jaya jIva rakakhaNu parama ! jagadAnaMdanaH svAmI jayati jnyaatnNdnH| jaya samastha tihuthaNa divAyara! upajIvanti yada vAcAmadyApi vibudhAH sudhaam|| jaya bhIsaNa bhava mahaNa! -jagatane AnaMda karanAra, vaLI jenI amRta jaya apAra karUnna sAyara? sarakhI vANInA para hajI sudhI paMDita jIvana gALe jaya siva kAraNa! siva nilaya! che te jJAtanaMdana-zrI vIrajina jayavaMtA varte. vahamANu! jiNa inda! zrI yazovijayajI kRta adhyAtma sAra. tiyaNa pathiya kampatarU ! suguNa jJAna zubha dhyAna, dAna vidhi dharmaprakAzaka, jaya jaya paNuyasurinda ! sudhaTa mAna para mama Ana jasa mugati abhyAsaka, -zrI nemicaMdrasUri kRta mahAvIra cariya. kumatavaMda tama kaMda, caMda pari daMda nikAsaka gItArthAya jagajantuparamAnandadAyine / rUci amaMda makaraMda, saMta AnaMda vikAsaka munaye bhagavad dharmadezakAya namo namaH / jasa vacana rUcira gaMbhIra naya,... -gItArtha, jagatanA jIvana paramAnaMdanA dAtA, jina vardhamAna so vadiye, vimala ti pUrana parama muni bhagavAna dharmopadezakane namo namaH -cavijayajI. -zrI yazovijayajI kRta dezanAThAtrizikA. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navA varSanI keTalIka bhAvanAo navA varSanI keTalIka bhAvanAo. [ saMgrAhaka-taMtrI.] Atama bhAvanA bhAvatAM, jIva lahe kevalajJAna rens. R. cameSa rajuvsTampa kAti mRtyuM ApatA AvyA che, ane koI prakAre tema thavuM rAjaH zivaH riArA nara! uthar: | saMbhAvya paNa jANIe chIe. eka samaya paNa -he munIMdra ! taneja samyaga prakAre upalabdha kadApi te daSTAMta siddha na thAya evuM che ema Thare. karavAthI mRtyune jaya thAya che. te sivAya) ziva- te paNa, traNe, kALane nirAbAdha akhaMDa siddha-evI padane zivamArga bIje nathI. vAta tenA siddhAMta padanI to che (jinasvarUpa thaI --mAnatuMgasUri bhakatAmara stava. jinane ArAdhe, te sahI jinavara hove re.)' -jina thaIjinane je ArAdhe, te sahI jinavara here, vIra jinavara ema upadize, sAMbhaLo catura sujANa jaMgI ilIkAne caTakAve, te jaMgI jaga jovere. mohanI niMdamAM kAM paDoza, oLakhe dharmanAM ThANa -zrI AnaMdadhanajI virati e sumati dharI Adara, pariharo viSaya kaSAyare arthAta "jina thaIne eTale sAMsArika bhAvane bApaDA paMca paramAdathI. kAM paDe kugatimAM dhAya re viSethI AtmabhAva tyAgIne, je kaI jinane eTale -virati e sumati dharI Adaro. kaivalya jJAnIne-vItarAga-ArAdhe che, te nizcaya zrI kAMtivijayajI. jinavara eTale kevalyapada yukta thAya che. tene bhamarI ane IyaLanuM pratyakSa samajAya evuM dRSTAMta ApyuM sadagurU vayaNa sudhArasere, bhedI sAta dhAta che-A daSTAMta-A vAkya paraMparAgata che; evuM thavuM kaI prakAre saMbhavita che, tathApi prophesaranAM gaveSaNa tapazuM raMga lAgyo. ....nAThe roga mithyAtva pramANe dhArIe ke tema thatuM nathI, te paNa atra hAni nathI. kAraNake daSTAMta tevI asara karavAne gya 1. tapazuM raMga lAgyo. -zrI jinavijayajI. che, te pachI siddhAMtaneja anubhava ke vicAra kartavya che. ghaNuM karIne e dRSTAMta saMbaMdhI koIne ja vikalpa haze, eTale te daSTAMta mAnya che ema jaNAya e guNa vIra taNo na visAre, saMbhAruM dinarAta re che; lokadaSTie anubhava gamya che, eTale siddhAMtane pazu TAlI sura35 kare je, samakitane avadAtare-eguNa viSe tenuM baLavAnapaNuM mahata purUSe te daSTAMta - zrI yazovijayajI. - - Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainayuga bhAdrapada-Adhina 1982 zrI mahAvIra nirvANa divasa. (dIpAlikA parva) [ saMgrAhaka-taMtrI.] tarasa saMtarAkAraNa ke rANA sAthe te vaSarAtranI je varSARtumAM caturtha mAsa sAtamo nANe , uttara ga, taraNa pakSa, kArtika bahula (vada) che tenA kArtika kRSNapakSanA tti-vaduradara got tNI pUrve je nA paMdaramA dine je chelI rAtri che te rAtrimAM zramaNa nA gharamA vaLI, thafba jaLa tamane maLavuM bhagavAna mahAvIra kAlagata (kAryasthiti ne bhavamAUM re lAsTaTY, thANe, samunnAi, fouT- sthitinA kAlathI gata) thayA, (saMsArathI) vyatikrAMta nAnAmAvaMdhaLa, fa, su, kutte, saMta thayA, samudyAta thayA (samyak prakAre apunarAvRttio re, uffjayuke, navaguNacq , rif Urdhva gayA), jAti jarA maraNu baMdhanane chine jeNe te to saMvare, vAta , nahi- karyA che evA thayA, siddha thayA (sAdhitArtha thayA), tune pahe, a re nAme vire 3ra- buddha tattvArtha jJAnI) thayA, mukata (bhopagrAhI karmathI tti vg, revAzaMkA jAma nA pALI chaTA) thayA, aMtakRta (sarva duHkhane aMta ANanAra) nititti ghags, sTa, mutta Gi, thayA, parinivRtta (sarva saMtApabhAvathI sarvathA nivRtta) tho side, je vAra, harasiddha mudatta thayA, sarva duHkha (zArIrika temaja mAnasika duHkhA)ne nA kAnakuvAjapa ja , jeNe prahaNa (sarvathAhIna) karyo che jeNe evA thayA nAka-kayukatachI 24 (tyAre A banyuM eTale prabhu nirvANa pAmyA tyAre) caMdra nAmane bIje saMvatsara, naMdivardhana (nAma) pakSa, agniveya nAmane divasa (ke jene) upazama paNa kahevAmAM Ave che, devAnaMdA nAmanI rAtrIamAvAsyA ke jene nirati paNa (nAmAntare) kahevAmAM Ave che; acce nAmane lava, muhUrta nAmane prANa, siddha nAmane stoka, nAga nAmanuM karaNa, sarvArthasiddha nAmanuM muhUrta, svAti nAmanA nakSatrathI (caMdrano) yoga Avyo hato tyAre-kAlagata thayA... yAvata sarva duHkhathI prahIna thayA. (e kahevuM) 124 - aff at a mana mahAvIre -je rAtrie zramaNa bhagavAna mahAvIra kAlagata thayA kAraNa, sAtha-sAsuNacuhIne rAjI rAjI .thAvata sarva duHkha prahINu thayA, te rAtri, uparathI thagfuM huM rekodi 2 3 mALafuM 3cg- avataratA ane Urdhva jatAM deva ane devIethI anAhiM, 3ittvavA marfvasthA 22 uddetavALI thaI -kaM yafja jaLa mane maLa mAvo -je rAtrie....(upara pramANe) thayA-nirvANa kADharg, jhAra-navakuacuhIne, nA jathaLo pAmyA te rAtri, uparathI avataratA Urdhva jatA deva fka ja vIDuiM 8 havAmar fE devIothI ghaNI Akula kahakahaka-bhUta eTale avyakta coghakAda 3s fTanamALA - varNa-kelAhalamayI thaI. hagabhUSA ASihotthA // 126 Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra nivANa divasa (dIvAlikA parva) .. La = niraNa nAma -te rAtrie jyeSTha aMtevAsI (ziSya) getama mara MAraNa aMtevANita navA iMdrabhUti aNagAra-sAdhunuM jJAtaja-vIra prabhu pratyenuM jigane aia madhura nA priya baMdhana buchinna thayuM, ane anaMta, anuttara jevajIranArane samucqne 1 127 evuM yAvata-kevala jJAna-darzana samutpanna thayuM. 127 ..te thaff 4 of nava ma nA cha -te rAtrie nava malaka jAtinA kAzInA jjAro Tana dAsa fka nAjAvALo ane nava lachavi (Rki) jAtinA kezala dezanA anAvAzag givmaye rovAii v- -(ema) aDhAre gaNu rAjAo-gaNAdhipatio (gaNafr fpa se mAthuats _ ri.. eka jAtanuM prajAkIya rAjataMtra) te amAvAsyAe ssaamo|| 128 pArAga-saMsAranA pArane pamADanAruM evuM athavA ATha pahoravALA prabhAta sudhI saMpUrNa-AhAra tyAga paSadharUpa upavAsa evA piSadhopavAsa vratamAM prasthApita thatA sate-te vrata karatA sate, te bhAvotajJAnarUpa jJAnamaya prakAzamaya bhagavAna gate sati drota-pradIpa rU5 karIzuM. (e hetuthI teoe dIpe pravartAvyA) -zrI kalpasUtra, jAne kAraNe ghaNA miA kArtika amAvAsyAe nAga karaNamAM prabhAta bajAre 4 roje saMvare je II samayamAM svAti nakSatramAM bIjA caMdra nAmanA saMvasAtha maLatouM padAvAdu parivAro suramAM mahAvIre zAzvata anaMta sukha, sarva A atharuM bAdhathI parivarjita, acala ane trilokanA arthane teDhoramAra siri jItto mArI ApanArI siddhine prApta karI. nava mallaka ane nava mA nA chA nakharALo ja te levInA gaNu rAjAoe aDhAre te rAtrie paiSa aff I dhamAM rahI jinanI paryApAsanA kare che. sattAka dina aai niur v==AritA manuSyo mithaH-arasparasa ema pabhaNe che-kahe x x che ke bhAta ahIMthI samAyAta thayegayo tethI vmArata miTo magyA mAluma datta saMprati-have dravyota rU5 rajanI pradIpa-rAtrinA namo ! (dIvAo karavA) saMgs nagvA gata va che - zrI nemicaMdra sakita mahAvIra cariyuM. niSaf grfmani nI prathAna te jJAnadIpaka svAmI nirvANa pAmyA tyAre sarve rAjAtatAnat trengH sarvefs gfthavI | e paNa dravya dIpake ramyA. tyArathI lokamAM paNa tA amRti sti v arifma te rAtrie sarvatra dIvA karavAmAM pravRtti che tethI te parvato tALa ratha ko kare che datsava nAmanuM parva thayuM. 247-248 --zrI hemAcArya kRta tri. 1. pu. ca. parva 10 muM. Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 jainayuga hinduoe kareNa zrI vIra niyaMtra smAraka, (pATaliputra nAmanuM hiMdI patra prAfesara jayasavAlanA ta trIpaNA nIce dazeka varSoM pahelAM cAlatuM hatuM temAM dhaNI uttama purAtattva ane aitihAsika khAja karelI bAbate AvatI hatI, temAMthI 'jinAcArya kA nirvANu--usakA jAtIya utsava e mathALA nIce eka hIMdI lekha prakaTa thayA hatA tenuM bhASAntara atra utArIe chIe. tatrI . kahuM Izvara kahuM anata anIzvara nAma aneka parI sat panthahiM pragaTAvana kAraNa hai sarUpa vicA jaina dharamameM pragaTa kriyA tuma dayA dharma sagara harIcanda' tumako binu pAe lira lira jagata mA. --jana-kutUhala. dharma nAmAnA mata pravartananA tatva uparanA pAnI AAdi kriyAmAM zikSake karela che ke, ahe| tuma bahu vidhi rUpa dharA, janma jaba jaisA kAma pa bhAdrapada-Adhina 1982 taba taisA bhekha karI. jyAre je vAtanI AvazyakatA paDe che, mAnava zakti athavA te zaktinuM preraka eka navuM rUpa laI upasthita thAya che. hindu jAtinA sabhAe, evA samayamAM jyAre A dezanuM mukhya bhojana mAMsa hatuM, tyAre mahAvIra jJAtaputranA rUpamAM avatAra laI kahyuM 'sa ! have ghaNuM' thayuM, karInI jagyAe dayA dhAraNa karA' jJAtaputra nizrcaya ahIMnA manuSyetara prANiyAne nigranthasvataMtra karyA. bhAgalapuranI pAse eka nAnA paMcAyatI rAjyagaNa rAjyanA eka ThAkuranA putranA manamAM dayAnA digvijayanI kAmanA UMDI. te samaye bhAratavarSamAM cAre bAju rAjya naitika digvijayanI kAmanA havA pANI jhADa pAMdaDAMmAM bharAi rahI hatI. nAnAM nAnAM rAjya pAMDavAnA mahArAjya jevA rAjya banAvavA mAMgatA hatA. tenA pAkamAM aMganA khetamAM eka apUrva phUla khilyuM. tene ame ahiMsA vijaya kahIzuM. vijaya ane te sAtheja ahiMsA / jina arthAt vijetA ane sAtheja kIDI paNa na dakhAya ! nATha putra (jJAta putra)nA vijaya thayA. gAmaDAmAM evuM khelAya che ke 'sAi cage palA palA ciMTI kheMcAya OM' kADhIne khArAkaranAra, pIMjarA pALa banAvanArA, nIlakaMThane vyAdhanA hAthethI cheDA vanAra hindue, peAtAnI alaiAkika dayApara dhamaDa karanAza hiMndue, nAputranI vAta mAnI lIdhI. evA bahAdUra ke Ne potAnAthI nirbhayane mArAmAM kAyaratA ane pApa manAvyAM tene hindu lekAe jabarAbaraja 'mahAvIra'nI upAdhithI bhUSita karavAmAM AvyA. AAne bAratanAja niha paNa saMsAranA mahAvIzamAM tyAM sudhI za ane mukhya che tyAM sudhI gavAmAM bAvarI. vahI budhanA bhAva hinduAAe tene avatAra mAnI karyo. paNa zuM hindu peAtAnA mahAvIra nATapUtrane bhUlI gayA ? nahIM, tenI yAda teo dara varSe kare che. hindu ati potAnA itihAsa bhUlI gaI che, paraMtu potAnI aitihAsika sasthAone te zakti pUrva ka mAnatI ane calAvatI AvI che, te kAraNe buddhibhUla ane sudina prApta karatAM te penAnA pratikrAsa punaH jANI merI. hinduonA tahevAra te tenA sudananA anazvara khIja che. avasara ane dezakAlanA medha AvatAM te tahevArA ane rasmAthI aspuzya pAze. 'jina' nATakanA mRtyu dina tenA janmadinathI paNu vadhAre utsavanA dina hatA, kAraNa ke te dina temaNe potAnA mekSa mAnyA. tenA mekSa kArtikanI amAvAsyAe thayA. pAvA kasabhAmAM tyAMnA jmInadAranA daphtaramAM (lekhazAlAmAM) tenuM nirvANa thayuM. tenA mekSa batAvavA pAvApurIe 'dIpAvalI' karI. sArathI mAra eka pAvApurI nahIM, bhAryAvanI badhI nagarIo kArtikanI amAvAsyAne dIpAvalInA utsava mAnavA lAgI ane te keTalIye sadIbhAthI naSa mAsaya thaI gayela che. dIpa jJAnanuM rUpa che. jJAnI ane jJAnadAtA nATaputra mahAvIranA smaraNArthe khAnAthI uparyukta mahAtsava karyo| thai zake tema che ? Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIranI nirvANabhUmi prAta jana kalpasanna (123 thI AgaLa)mAM je titikSA bAbu harizcaMdra ( hiMdI bhASAmAM mahAvIranA jIvanacaritamAM pAvAmAM tenA maraNanuM eka nAmI kavi hamaNAM thaI gayela che) mAM hatI, te jyAM vivaraNa ApyuM che tyAM nirvANanA utsavamAM amArA pUrvajomAM hatI. pUrvajoe bhagavAna buddhane dIvAlI karavAnuM paNa lakhyuM che. amArA lokamAM paramAtmAne avatAra mAnI lIdho, jevI rIte bAbu ane keAI prAcIna graMthamAM dIpAvalI mahotsavanI harizcaMdra mahAvIra ane tene pahelAnA tIrthaMkara pAutpatti-kathA lakhI nathI. ama hindu jevI rIte zrvanAthane avatAra kahyA. te pachI pujAhuM ahaMta pitAnI ghaNIye jAtIya vAta bhUlI gayA che, tevI mahAvIranI smRtimAM hindu jAtie eka mahotsava ja rIte A mahotsavanuM mUlya paNa bhUlI gayA che. cAlu karyo temAM Azcarya zuM che? te harizcaMdra jevI rIte buddha bhagavAnanA maMdiramAM ame jatA kahe che ke - nathI, tevI rIte jinadevanA paNa maMdiramAM jatA nathI, arthAta baMnenA mata-vAdane hindu maMjUra jena ke nAstika bhAkhe kAna karatA nathI. paraMtu baMne AcAryone hindu jAtIya parama dharama je dayA ahiMsA mahAvIra, jAtIya mahAtmA ane jAtIya sabhyatAnA seI Acarata jana. staMbha mAne che. potAnA samayamAM hindu jAtinI dayAe siddhArtha ane nATaputranA rUpamAM janma sakarmano phala nita mAnata, * ati viveka ke bhauna. lIdho hato, jAtinI jAtie, jANe ke tenA AbhAnI aMtargata pesI potAno nizcaya, dayAnizcaya tinake matahi virUddha kahata jo, prakaTa karyo. mahA mUDha che tane. zrI mahAvIranI nirvANabhUmi. [prasiddha kAkA kAlelakare rAjagRhI jatAM zrI vIra prabhunI nirvANa bhUmi pAvApurI gayelA tenuM varNana mahAranI kaivalyabhUmi' e mathALAthI 'navajIvana'mAM eka lekha Apelo; tenA mAyALAmAM kharI rIte kaivalyabhUmine badale nirvANabhUmi joie. kAraNuM ke zrI mahAvIrane kaivalyajJAna pAvApurImAM nahotuM thayuM, paNa tyAM te nirvANa thayuM hatuM, A lekha atre upayogI dhArI mUkIe chIe. taMtrI. ] nalaMdA ane rAjagRhI jatAM pAvApurInAM darzane relave nirdhAra karelI hoya ema lAge che. mumukSa nane lAbha amane aNadhAryoja thayo. arUMdhati yAtrALuo paNa tene lAbha laI zake che, je ke darzana nyAyathI kahevuM hoya to pAvApura bihAra zarIpha relamAM besIne karelI yAtrAthI puNyane badale pApa ja pAse che, bihAra zarIpha bakhatyArapurathI vIsa pacIza lAgavAne sadbhava vizeSa che. mAIla dUra che, ane bakhatyArapura bihAranI rAja. bihAra zarIpha sudhI pahoMcatAM amAro saMgha sArI dhAnI bAMkIpura-paTanAthI pUrva tarapha meIna lAIna pade vadhI gayo hato, eTale pAMca ekAo karI upara AveluM che. temanA upara ame savAra thayA. A ekAone bakhatyArapurathI rAjagRhInA kaMDa sudhI je relave AkAra kayA saikAmAM nakkI thayo haze enI tapAsa jAya che te nAnI che ane TrAmanI mAphaka gADIone karavA jevI che. mANasanA hADakAM sIdhI rIte bhAgyA rasta gAmaDAnAM gharonI be hAranI vacce thaIne jAya vagara te mukAma sudhI pahoMcADe che emAM zaka nathI. che. dezadezAntaranA jijJAsu yAtrALuo mATe ja A AvA ekAe uttara hindustAnamAM badhe hoya che, Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 jainayuga bhAdrapada-Adhina 1982 ane traNa traNa cAra cAra sudhI mANaso tenA para kAra bahu ja vakhANe che. bAkInAM AsapAsanAM savArI kare che. ekAne beja halake hevAthI emAM mandira uMcAM zikharavALAM che. zikharomAM kaMI dhoDAne sagavaDa che kharI, AvA ekAnA anubhavanI khAsa kaLA jaNAtI nathI, chatAM dRSTi para tenI chApa sarakhAmaNathIja jUnA lokoe pAlakhIne sukhavA- sArI paDe che. ' nanuM nAma ApyuM haze. AsapAsano mulaka lIlAchama A mandiranI keTalIka mUrtie asAdhAraNa suane raLiAma che, vacamAM ThekaThekANe nAnAM moTAM ndara che. dhyAnane mATe AvI ja mUttio hAvI taLAva Ave che. tenA upara bAjhelI lIlI lIlI joie. mUrtinI sundaratA joI temane huM mehaka kahevA nathI hotI, paNa lAla ke aMjIrIyA raMganI hoya jato hato. paNa tarataja yAda AvyuM ke A mUttinuM che. ane tethI dekhAvamAM bahuja sundara lAge che. dhyAna to mohane dUra karavA mATe hoya che. cittane ajANyAne A vanasthalI nIce pANI haze evI ekAgra karavAnI zakita A mUttiomAM jarUra che. kalpanA paNa na Ave. A mandiranI pUjA tyAMnA brAhmaNa ja kare che. bAra vAge nIkaLelAM ame lagabhaga be vAge janamandiromAM brAhmaNane hAthe pUjA thAya e eka pAvApurI pAse AvI pahoMcyA. pAvApurInA pAMca rIte ajugatuM lAgyuM, chatAM hitanA tattavamAMsudhAdhavala mandiro dUrathI ja ekAda sundara beTa jevAM natsft dinamarirAja kahenArA brAhmaNa lAge che. AsapAsa badhe DAMgaranAM sapATa khetaro, bhale lAbhathI-paNu ATalA udAra thayA ethI manamAM ane vacce ja mandiranuM sapheda jUtha. raste jarA samAdhAna thayuM. Aje pAvApurI eka nAnakaDuM gAmaDuM goLa pharIne ApaNane mandira tarapha laI jAya che. che. ahiMsAdharmane pracAra karanAra mahAvIra jyAre pAMca mandirAmAM ekaja mandira vizeSa prAcIna ahIM vasatA hatA tyAre tenuM svarUpa kevuM haze ? hiM, jaNAya che. mandira jenenAM che, eTale tenI prAcI. dustAnamAM keTalIe mahAna nagarIonAM gAmaDAM thaI natA kayAMye TakavA te dIdhI ja nathI. khuba paisA gayAM che, ane keTalIka nagarIonAM te nAmanizAna kharacI kharacIne prAcInatAno nAza karavo e jANe paNa rahyAM nathI; eTale AjanAM gAmaDAM uparathI temane khAsa zokha hoya ema ja lAge che. pAlI pAvApurInI kalpanA thaI ja na zake. prAcIna kALano tANe paNa e ja dazA thaI gaI che. phakta delavA ahIM kaza avazeSa dekhAto nathI, phakata te mahADAmAM jUnI kArIgarIne chAje evI marAmata thAya che. vIranA mahAnirvANanuM smaraNa A sthAnane vaLageluM che; ane tethI ja zraddhAnI daSTi be aDhI hajAra | mukhya mandira eka sundara taLAvanI aMdara A varSa jeTalI pAchaLa jaI zake che, ane mahAvIranI veluM che. taLAvamAM kamaLanI eka ghaTA bAjhI che. kSINa paNa tejasvI kAyA zAMta citte ziSyane upapANImAM mAchalAMo ane sarve Amatema saLavaLatA deza karatI hoya evI dRSTi AgaLa ubhI rahe che. khUba dekhAya che. ame gayelA tyAre taLAvanuM pANI A saMsAranuM parama rahasya, jIvanane sAra, mokSanuM ochuM thayeluM hovAthI kamaLapatronI Doka ughADI paDI pAtheya temanA mukhAraviMdamAMthI jyAre jharatuM herI, hatI, ane bicArAM pAMdaDAMo pApaDa jevAM thaI tyAre te sAMbhaLavA koNa koNa beThA haze? potAne deha gayAM hatAM. have paDanAra che ema jANI te dehanuM cheTaluM gaMbhIra kArya amRtasaranA suvarNamandiranI peThe A madiramAM prasanna upadeza-atyanta utkaTatAthI karI levAmAM cheka chellI javAne paNa eka pula bAMdhelo che. mandirA beThAdhA- badhI ghaDIo kAmamAM laI lenAra te parama tapasvInuM TanAM ane pramANazuddha che. garbhagRhanI AsapAsa cAre chelluM darzana keNe deNe karyuM haze? ane temanA upabAjupara laMbacorasa guMbaja che e A mandiranI dezano Azaya keTalA jaNa barAbara samajayA haze? vizeSatA che. kalAvida leke AvA gubajano A daSTine paNa agocara evA sUkSma jantuthI mAMDIne Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 zrI mahAvIranI nirvANabhUmi anaMtakoTI brahmAMDa sudhI sarva vastunuMsarva jAtinuM nathI. mANasa je santoSa ane namratA meLave te kalyANa cAhanAra te ahiMsAmUrtinuM hArda ke saMgharSa manuSyajAtinuM 90 TakA duHkha ochuM thaI jAya. Aje haze? "mANasa alpajJa che, tenI draSTi ekadezI hoya je dezadeza vacce ane kemakema vacce kalaha cAlI che, mATe tene saMpUrNa jJAna nathI thatuM. dareka mANa- rahyA che ane mRtyu pahelAMja ApaNe A sRSTi para sanuM satya ekAMgI satya hoya che, tethI bIjAnA je naraka upajAvIe chIe te ekalI ahiMsAvRttianubhavane vakhoDavAne tene hakka nathI, tema karatAM thIja ApaNe aTakAvI zakIe. tene adharma thAya che. ema kahI svabhAvathI unmatta hindustAnanA ItihAsane je kaMI vizeSa sAra evI mAnabuddhine namratA zIkhavanAra te paramagurUne heAya to te eja che kete divase kaNe kaNe vandana karyuM haze? A ziSyo sarSeDa= muzvina: ratu, rajatu nittamadA pitAno upadeza AkhI duniyAne pahoMcADaze ane madrANi parAtu, mA cittamAmavetA aDhI hajAra varSa pachI paNa mAnavajAtine hA, sama- hindustAnamAM jeTalA AvyA teTalA badhA ahIMja sta mAnavajAtine te khapamAM Avaze evo khyAla te rahyA che, koI gayA nathI, Azrita tarIke AvyA puNyapurUSanA manamAM Avyo haze kharo? teo paNa rahyA che ane vijetAnA unmAdathI AvyA jaina tatvajJAnamAM svAduvAdane barAbara zo artha teo paNa rahyA che, badhAja bhAI bhAI thaIne rahyA che te jANavAno huM dAvo karI zakatuM nathI paNa che ane raheze. vizALa hindudharmanI, janakana hindu huM mAnuM chuM ke syAdavAda mAnavabuddhinuM ekAMgIpaNuM dharmanI. gautamabuddhanA hindudharmanI, mahAvIranA hinduja sUcita kare che. amuka dRSTie jotAM eka vastu dharmanI A puNyabhUmimAM ahiMsAne udaya thayo che. eka rIte dIse che, bIjI daSTie te bIjI rIte AkhI duniyA zAntine khoLe che. trasta duniyA dekhAya che. janmA jema hAthIne tapAse tevI trAhi trAhi karIne pikAre che, chatAM tene zAtine ApaNuM A duniyAmAM sthiti che. rasto jaDato nathI. jeo duniyAne lUTa che, mahAA varNana yathArtha nathI ema keNa kahI zake? yuddhone saLagAve che temane paNa Akhare te zAntija ApaNI AvI sthiti che eTaluM jene gaLe utaryuM joIe che, paNa te zAti kema prApta thAya ? teja A jagatamAM yathArtha jJAnI. mANasanuM jJAna eka - bihAranI A pavitra bhUmimAM zAntino mArga pakSI che eTaluM je samaye teja mANasemAM sevA. yArano nakkI thaI cukyo che, paNa duniyAne te svIvAstavika saMpUrNa satya che ke jANatA haze te kAratAM haju vAra che. pAvApurInA A pavitra sthaLe paramAtmAne ApaNe haju oLakhI zakyA nathI. te mahAna mAnave pitAnuM Atmasarvasva reDI duniyAne A jJAnamAMthI ja ahiMsA uddabhavelI che. jyAM te mArga saMbhaLAvyo hato ane pachI zAtimAM praveza sudhI huM sarvajJa na houM tyAM sudhI bIjA upara adhi- karyo hato. duniyAnA zAntitarasyA loko namra thaI kAra calAvavAno mane zuM adhikAra? mAruM satya mArA nirlobhI thaI, nirahaMkArI thaI jyAre pharI te divya pUratuM ja che, bIjAne tene sAkSAtkAra na thAya tyAM vANI sAMbhaLaze tyAreja duniyAmAM zAMti sthapAze. sudhI mAre dhIraja rAkhavI joIe. AvI vRtti teja azAnti, kalaha, vidraha e duniyAne kAnuna nathI, ahiMsA vRtti. niyama nathI, svabhAva nathI, paNa te vikAra che. duniyA kudaratI rIte ja mANasanuM jIvana duHkhamaya che, jyAre nirvikAra thaze tyAreja mahAvIranuM avatArakRtya janmajAvyAdhithI mANasa herAna thAyaja che, paNa pUrNatAne pAmaze. (navajIvana aMka 23 me. mANase pitAnI meLe kaMI duHkha eAchAM ubhAM karyo dattAtreya bAlakRSNa kAlelakara Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jenayuga bhAdrapada-Azvina 1982 ' zrI vIra nirvANu saMvat. [ 2 jayasavAlanAM saM. 197ra mAM pATalIputramAM lakhelA eka hiMdI lekha nAme jainanirvANa saMvatanuM bhASAMtara.] janene tyAM keAI 2500 varSanI saMvata-gaNanAne tarapha jatA hatA tyAre jaNAyuM ke pAvAmAM nATaputrane hisAba badhA hinduomAM sahuthI sAre che. tethI dehavilaya-zarIrAta thaI gayela che. jaNAya che ke purANA samayamAM aitihAsika paripA- janenA "sarasvatI gacchanI paTTAvalImAM vikrama TInI varSagaNunA teomAM hatI. bIjI jagyAe te saMvata ane vikrama janmamAM 18 varSanuM aMtara mAneluM lupta ane naSTa thaI gaI, kevala janomAM bacI rahI. che. jemake " vIrAta 492 vikrama janmAntara varSa jenenI gaNanA AdhAre ame pairANika etihAsika 22, rAjyAnta varSa 4" vikrama saMbaMdhInI gAthAnI ghaNI ghaTanAo ke je badha ane mahAvIranA samaya paNa e vani che ke te 17 mA yA 18 mA varSamAM lagabhaganI che tene samayabaddha karI ane joyuM te tenuM chIe te te siMhAsana para beThe. AthI siddha che ke 470 varSa ke ThIka ThIka maLatApaNuM, jaNAyelI gaNanA sAthe meLa khAya je jana-nirvANuM ane gardabhila rAjAnA rAjyAna che. keTalIka etihAsika vAtano patta janonA aitihA- sudhI mAnavAmAM Ave che te vikramanA janma sudhInuM sika lekha padAvaliomAM ja maLe che. jemake nahapAnanA thayuM. (492-22=470 ) AthI vikrama janma (470 gUjarAtamAM rAjya karavAnuM tenA sikkA ane zilA- ma. ni.)mAM 18 umeravAthI nirvANanuM varSa vidalekhathI siddha che, paNa tene ulekha purANomAM nathI mIya saMvatanI gaNanAmAM nikaLaze arthAta (470+18) paraMtu eka paTTAvalInI gAthA che ke jemAM mahAvIra 488 varSa vikrama saMvatanI pUrve ahaMta mahAvIranuM svAmI ane vikrama saMvatanA vaccenuM aMtara ApeluM nivANa thayu nirvANu thayuM. ane vikrama saMvatanA AjasudhImAM 1971 che; temAM navANunuM nAma amane maLyuM. te "naha. varSa vItI gayAM che, tethI 488 vi. pU0+1971= pamAM che. rAnI pazI gaNanAmAM 2 2459 varSa AjathI pahelAM jeva-nirvANa thayuM. paraMtu asaMbaddhatA yuropanA vidvAno dvArA gaNAtI Ave che 'digaMbara jaina" tathA anya jaina patro para nirvANa rsa. te ame joyuM te vastutaH che nahi. A sarva viSaya 2441 jovAmAM Ave che. AnuM samAdhAna koI jana anyatra (bihAranA purAtattva viSayaka patramAM) lakhI sajajana kare te anugraha thaze 18 varSane pharaka cUkyA chIe. ahIM kevala nirvANanA viSaye kaMI kahevAze. gardabhilla ane vikrama saMvatanA vaccenI gaNanA cheDI devAthI utpanna thayela mAlUma paDe che. bahalokamahAvIranuM nirvANa ane gardamila sudhI 870 laMkA, sIyAma, brahmadeza Adi sthAnamAM buddhanirvANane varSanuM aMtara purANuM gAthAmAM kahevAmAM AvyuM che ke Aja 2458 varSa vyatIta thayelAM manAya che. te jene digaMbara ane tAMbara e baMne dalavALA mAne ahIM meLavatAM e AvyuM ke mahAvIra buddhanI pahelAM che. e yAda rAkhavA jevI vAta che ke buddha ane ti che ke buddha ane nirvANa-prApta thayA. nahi te bauddhanA ane 'digaMbara mahAvIra baMne eka ja samayamAM thayA. bAddhAnAM sUtramAM jana' gaNanAthI ahaMntane aMta bunirvANuthI 16-17 tathAgatanuM nigraMtha nATaputranI pAse javAnuM lakhyuM varSa pahelAM siddha thaze ke je purANuM sUtronA purAche ane e paNa lakhyuM che ke tyAre te zAbhUmi vAthI virUddha jaze." thayA. nahi -puranI pAse javA ravamAM Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImana mahAvIranA zarIranuM varNana zrImad mahAvIranA zarIranuM varNana. sapahAtha pramANa, sama eTale tulya caturastranA mastaka para zirAja-vALe che evA zrI mahAsaMsthAna (AkAra)mAM sthita, vajaRSabha nArAca saM- vIra che. ( vize ) bhagavaMtanI kezAMtabhUmivALa hanana (prathama saMvanana) vALA, anukUla jene vAyu ugavAnI mastakanI bhUmi-dADimanA pula jevI vega-zarIrAMtavata vAyuno vega che tevA, kaMka nA- ane lAla suvarNa jevI nirmala tathA snigdha che; manA pakSInA jevI grahaNI-gudAzaya che (nIroga mastakapradeza dhana, nibiDa ane chatrAkAra che; lalATa varcasvathI) jenI evA, kapata pakSInA jevo jene traNa vagaranuM, ardhacaMdra sarakhuM kAMtivALuM, zuddha ane pariNAma-AhAra pAka che evA (katinI jaTharAti sama che; mukha caMdra samAna pUrNa ane saumyaguNayukta pASANa lo paNa pacAve che evI janasRti che), che; kaNe suMdara ane pramANuvALA che; tro sArA zani nAmanA pakSi jevI posa-apAnadeza purUSo- che. kapalapradeza puSTa ane mAMsala che; bhavAe namelA saMthI nilepa hoya che tevA tathA pRSTha-pITha ane cApa jevAM suMdara, kALAM vAdaLAMnI zreNi jevAM AchAM udara vacce aMtarAla-paDakhAM, ane urU-jaMghA baMne kALAM ane snigdha che; nayane vikasita puMDarIka kamala pariNata eTale viziSTa pariNAmavALAM sujAta che samAna che; akSa-pAMpaNavALI AMkhe, vikasita jenAM evA, padma ane utpala (nIla kamala) baMnenAM kamala samAna veta ane pAtaLI che, nAsikA garUDa gaMdha jevA niHzvAsa-zvAsa vAyuthI sugaMdhI vadana jene jevI dIrgha, sarala ane unnata che; obdo upacita che tevA, chavI eTale vimAna-udAttavarNa-sukumAra zila pravAla ane biMbaphala jevA (rakta) che; dAMtanI cAmaDIvALA aMtaka vagaranA-rogarahita-nIroga uttama zreNi vetacaMdra, sarve nirmala pANI, zaMkha, gokSIraprazasta atita (pAThAMtare ati zreya eTale atyaMta gAyanuM dudha, caMpakanuM puSpa, jalanAM biMduo ane prazasya) nirUpama jenuM pala eTale mAMsa che (pATha mRNAlikA jevI ghoLI che; dAMta akhaMDa, asphaTita, tara tala eTale rUpa jenuM che) evA, svalpa prayatnathI avirala, susnigdha ane sujAta che; aneka dAMto eka je cAlyuM jAya te yala tevA malavALA kalaMka (daSTa dAMtanI zreNi samAna che; tAlavuM ane jIbha agnithI tilakAdi), sveda, raja-reNu tenA je doSa-malinapaNuM dhamela, tapta suvarNa samAna lAla che; mizradADhI avatenAthI vajita jenuM nirUpalepa zarIra che evA, sthita ane suvibhakta che; hanuka-haDapacI puSTa, chAyA-dItithI utita-prakAzita jenAM aMgo aMga saMsthita ane prazasta zArdula samAna vipula che; che evA, ghananicita-nibiDa ghanabaddha-ayodhanavata che grIvA-Doka cAra aMgula pramANavALI ane uttama nicita subaddha-suSma snAyubaddha lakSaNonnata-prazasta zaMkha jevI che; khabhA sArA mahiSa varAha siMha lakSaNavALuM kUTa eTale parvata zikharanA AkAra jevuM zArdUla vRSabha ane uttama hasti samAna paripUrNa ane piDika eTale pASANupiMDika jevA agra jevuM (uSNIza vizAla che; bhujA dhuMsarA jevI puSTa, AnaMda denArI, lakSaNavALuM ) zira jene che tevA, zAlmalI (vRkSa) pIvara, prakaSTa-paMcAmAM saMsthita, suzliSTa, viziSTa nA kula jevA ghananicita-ati nibIDa ane sphaTita ane ghaNuM sthira saMdhivALI tathA sArA zaheranA evA mRdu-sukamAra vizada-vyakta prazasta sama lakSaNa goLa paridha-bhAgaLa sarakhI che: bAhu kAMIka levA vALA sugaMdhI suMdara mujamocaka (ratna vizeSa) jevA mATe parighanI peThe lAMbI karela bhujagezvara (sarpa)nI bhaMga jevA yA nala (nIlIvikAra) jevA-(athavA phaNA samAna dIrdha che; hasta rakta taLIyAthI upacita, zreganaila jevA) kAjaLa jevA prahaNa bhramara gaNu jevA mRdu, mAMsala, sujAta, lakSaNothI prazasta ane nichidra snigdha samUha jeno che evA niti-niboDa kuMDALA che; aMgulio puSTa ane kemala che; no AtA vALA pradakSiNAvarta goLa guMcaLA vALA evA jenA mRtAmra tAMbAnI peThe thoDA lAla, pAtaLA, pavitra, Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jenayuga bhAdrapada-Adhina 1982 suMdara ane cikaNuM che, hastamAM caMdranI, sUryanI, sUtra vaNavAnA padArtha samAna goLa tathA caDatA utazaMkhanI, cakranI ane dikasvastikanI rekhAo che; ratA kramavALI che; gheTie saMsthita suzliSTa ane vakSaHsthala kanaka zilAtala samAna ula, prazasta, gUDha che; page kAcabA jevA suMdara ane supratiSThita samatalavALuM, upAcata, vistIrNa, pahoLa ane zrIva- che; paganI aMgulie kamapUrvaka ane susaMhata che; sathI aMkita che; deha akaraMDuka-pIThanA dekhAtA aMgulienA nakhe unnata, pAtaLA, lAla ane snigdha che, hADakA rahita, kanakasama kAMtivALa, nirmala, sujAta, nirU5hata ane uttama purUSanA eka hajAra aTha -aipipAtika sUtraka, A. mAM pR. 44 thI lakSaNa sahita che; paDakhAM sannata, saMgata, suMdara, 55 sudhI anu. 5. becaradAsa. sujAta, puSTa, ratine denArAM ane mita maryAdAvALAM 'te bhagavAn devalokamAMthI yuta thaI (ahIM che; romarAji sarala, sarakhI, uttama, AchI, kALI, janma laI ) anupama zrIvALA dAsIdAsathI ane pITha mardathI parivRtta, kALA kezavALA, suMdara nayanavALA, snagdha, darzanIya, laktI ane ramaNIya che; kukSi masya ane pakSI jevI sujAta ane puSTa che; udara biMba (bi90) jevA eThavALA, zveta dAMtanI matsya samAna che; indriyo zuci che; nAbhi gaMgAva ' paMkitavALA, uttama padmanA garbha jevA gora, utpala 1. pupanA gaMdha jevA zvAsavALA vRddhi pAme che. bhagatakanI peThe pradakSiNAvarta taraMgothI bhaMgura-caMcala, - vanane apatipatita evAM traNa jJAna (mati, zrata ravikiraNathI vikasita pA jevI gaMbhIra ane vizALa ane avadhi-jJAna ) vaDe ane temanAmAM rahelI itara che; zarIrane madhya bhAga vacamAM sAMkaDA bhAgavALI manuSyo karatAM ati kAnti ane buddhi vaDe jAti traNa lAkaDAnI ghoDI jeva, musala ane darpaNanA smaraNa thAya che. madhya jevo, uttama suvarNa-sonAnI muTha jevo ane Avazyaka bhASya 69, thI 71 gAthA. vajanA jevo vaLelo che; kaTibadeza-nitaMba pramudita te kAle te samaye zramaNa bhagavaMta mahAvIra hinama azva tathA siMha karatAM adhika gALa che; guhya vyavanabhAi (hamezAM jamanAra) hatA. te vyA2" deza sujAta ane uttama gheDa samAna che, uttama bhejI zramaNa bhagavaMta mahAvIranuM udAra zaNagArelA che azvanI samAna nirUpalepa che; gati uttama hastisamAna : jevuM, kalyANarUpa, zivarUpa, dhanya, maMgalarUpa, alaMkAravikrama ane vilAsavALI che; jadhAe hAthInI zuMTha ghareNAM vinA zobhatuM, sArAM lakSaNe vyaMjane ane jevI sujAta che; jAnue DAbalAnA DhAkaNA jevA gaNAthI yakata evaM zarIra zAbhAva atyata zAbhag ug gUDha che; jaMdhAo hariNI, kurUviMda-naNa vizeSa ane -bhagavatIsUtra sAnuvAda. pR. 235. zrI gautamasvAmInuM varNana. te kAle te samaye zramaNa bhagavaMta mahAvIranI rahevAnA svabhAvavALA, zarIranA saMskArane vaijanAra, pAse (bahu dUra nahIM, bahu nikaTa nahIM) jIva jAnu- zarIramAM rahetI hovAthI saMkSipta ane dUragAma hovAthI ubhaDaka rahelA, adha: zira-nIce namela mukhavALA vipala evI te jelekSAvALA. vaida pUrvanA jJAtA, ane dhyAnarUpa kASThamAM praviSTa temanA (zramaNa bhaga- cAra nAnane prapa ane sakSarasaMnipAtI che. vaMta mahAvIranA) ceSTa-sauthI moTA ziSya Indrabhati nAmanA anagAra-sAdhu saMyamavaDe ane tapavaDe radAsa aupapAtika sUtra 5. 83. -bhagavatIsUtra AnuvAda pU. 33 anu. 5. becabhAvatA vihare che-rahe che. jeo gAtama gotravALA, sAta hAtha uMcA, samacorasa saMsthAnavALA, vaju [ AmAM je zabdo na samajAya te mATe te paranI bha nArAja saMdhayaNI, senAnA kaTakAnI rekha samAna bhagavatI sUtranI TIkA ane tene anuvAda joI levA.] ane pAkesaro samAna dhavala varNavALA, ugra tapasvI [citrakAra ane zilpIoe zrI mahAvIra prabhu dIpta tapasvI, tapta tapasvI, mahA tapasvI, udAra ane zrI gautama svAmInA A varNakapara pitAnuM ghora, ghora guNavALA, ghera tapavALA, ghera brahAcaryAmAM kArya karavA pahelAM lakSa rAkhavuM ghaTe. taMtrIH ] Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 zrI mahAvIra-saMvAdo zrI mahAvIra-saMvAdo. zramaNa bhagavaMta mahAvIra ane zrI gautama, pra0 se NaNaM bhaMte ! tameva saccaM, nIsaMkaM jaM jiNehiM paveditaM ? u0 hatA, goyamA! tameva saccaM nIsaMke, evaM jAva purisakkAra parakkameha vaa| -prahe bhagavAna teja satya ane niHzaMka che; je jinoe jaNAvyuM che? -u0 he gautama ! hA, teja satya ane niHzaMka che je jinee praveluM che. yAvata, purUSakAra parAkramathI nijare che. -tyAra pachI jAtazraddha-pravartelI zraddhAvALA, jAta- u0 he gatama! jI be prakAranA kahyA che. te saMzaya, jAtakutuhala, utpannazraddha, utpannasaMzaya, A pramANe -saMsArasamApanaka ane asaMsArasautpana kutUhala, saMjAtazraddha, saMjAta saMzaya, saMjAta- mApanaka, temAM je jIvo asaMsArasamApanaka che kutUhala te bhagavAna gatama utthAnavaDe ubhA thAya che, teo siddharUpa che ane teo AtmAraMbha, parAraMbha utthAnavaDe ubhA thaIne je tarapha zramaNa bhagavaMta ke ubhayAraMbha nathI, paNa anAraMbha che. temAM je mahAvIra che tyAM Ave che; AvI zramaNa bhagavaMta saMsArasamApanaka jIvo che te be prakAranA kahyA che, mahAvIrane traNa vAra pradakSiNuM kare che, pradakSiNa karI te A pramANe -saMyata ane asaMyata. temAM je saMvAMde che, name che, namI bahu nikaTa nahIM tema bahu yata che te be prakAranA kahyA che, te A pramANedUra nahIM evI rIte bhagavaMtanI sAme vinayavaDe pramatta saMyata ane apramatta saMyata. temAM je apramata lalATe hAtha joDI bhagavaMtane vacanane zravaNa karavAnI saMyata che teo AtmAraMbha parAraMbha ke yAvata-ubhaIcchAvALA bhagavaMtane namatA ane paryapAsatA A yAraMbha nathI, paNa anAraMbha che. ane teo azubha pramANe bolyA- bhagavatI sU. sAnuvAda pR. 37. yoganI apekSAe AbhAraMbha paNa che ane yAvata [ ziSya gurU pAse kevA bhAvathI ane kevA vi- anAraMbha nathI. temAM je asaMya che teo avinayathI prazno pUchavA. ghaTe te A uparathI samajI ratine AzrIte AtmAraMbha paNa che ane yAvatazakAze. ] anAraMbha nathI. mATe he gatama! te hetuthI ema (1) AtmAraMbhAdi. kahevAya che ke, "keTalAka cha AtmAraMbha paNa che, ane yAvata-anAraMbha paNa che.* prazna. he bhagavana ! zuM jIvo AtmAraMbha che, [ AraMbha-jIvane upaghAta-upadrava, sAmAnya rIte parAraMbha che, tadubhayAraMbha che ke anAraMbha che ? kahIe to AzravadhAre pravRtti karavI che. pramatta saM uttara. he gatamakeTalAka cho AtmAraMbha yatane, saMyata hovAthI zubha ane pramAdI hovAthI paNa che, parAraMbha paNa che ane ubhayAraMbha paNa che, azubha yoga hoya che. zramaNano sarva pramatta yogapaNa anAraMbha nathI. tathA keTalAka evo AtmAraMbha pramAdayukta mana vacana ane kAyAno yoga AraMbhayukta nathI, parAraMbha nathI, ubhayAraMbha nathI, paNa anA- hoya che! bhagavatIjImAM eka pATha e che ke, "suha raMbha che. joge padueN aNAraMbhI, asuhajoga padueN Apa0 he bhagavana ! te e pramANe zA hetuthI yAraMbhI, parAraMbhI, tadubhayAraMbhI'-arthAta zubhayoganI kahe che ke, keTalAka jIvo AtmAraMbha paNa che ' apekSAe anAraMbhI, azubha yoganI apekSAe ityAdi upalo (prazna) pharIthI uccAravo. AbhAraMbhI, parAraMbhI, tadubhayAraMbhI (AtmAraMbhI Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jenayuga bhAdrapada-Azvina 1982 ane parAraMbhI). ahIM zubhane atha pArimANika u0 he gatama! keTaluMka vede che ane keTaluMka zubhathI levo ghaTe. parimANika eTale je pariNAme nathI vedate. zubha vA jevuM hatuM tevuM rahevuM che te ahIM yogane pa0 he bhagavana! te e pramANe zA hetuthI artha mana, vacana ane kAyA che. A kahevAnuM mukhya kaho cho ke keTaluMka vede che, ane keTaluMka nathI vedatA? hetu yathArtha darzAvavAno ane zubhayogamAM pravRtti karA- u0 he gautama? udIrNa karmane vede che ane vavAno che. AmAM bedha ghaNe suMdara che." ] anudIrNa karmane nathI vedato, mATe ema kahevAya che ke "keTaluMka vede che ane keTaluMka nathI ! (2) kAMkSAmaha baMdhAdi. praH he bhagavan! cho kAMkSAmahanIya karma () nircantha, bAMdhe che ? pra. he bhagavana ! lAghava, ochI icchA, amUcha u0 he gautama! hA, bAMdhe che. anAsakti ane apratibaddhatA, e badhuM zramaNa nipraH he bhagavana! cho kakSAehanIya kama granthane mATe prazasta che? kevI rIte bAMdhe che? u0 he gatama! hA, lAghava....e badhuM u0 he gatama! pramAdarUpa hetuthI ane yoga nigrasthAne mATe prazasta che. nimittathI cha kAMkSAmohanIya karma bAMdhe che. - pa0 he bhagavana! adhapaNuM, amAnapaNuM, ane - pa0 he bhagavana! te pramAda zAthI pravahe che- kapaTapaNe ane alobhapaNuM;-e badhuM zramaNa nigraMpedA thAya che? zvene mATe prazasta che ? u0 he gatama! te pramAda, yogathI-mAnasika u0 he gautama ! hA, akrodhapaNuM..prazasta che. vAcika ane kAyika vyApArathI pedA thAya che. pra. he bhagavana! te ga zAthI pedA thAya che? pa0 he bhagavana ! kAMkSApradeSa kSINa thayA pachI u0 he gautama ! te yoga vIryathI pedA thAya che. zramaNa nircantha aMtakara ane aMtima zarIravALe prahe bhagavana! te vIrya zAthI pedA thAya che? thAya? athavA pUrvanI avasthAmAM bahu mehavALo thaI u0 he maitama ! te virya zarIrathI pedA thAya che. vihAra kare ane pachI saMvRta (saMvara vALA) thaIne pra. he bhagavana ! te zarIra zAthI pedA thAya che? kALa kALa kare to pachI siddhi thAya, yAvata-sarva duHkhanA u0 he gatama! te zarIra chavathI pedA thAya nArAne kare ? che ane jyAre tema che to utthAna, karma, bala, u he gatama! hA, kAMkSA pradoSa kSINa thayA vIrya ane purUSakAra-parAkrama che. pachIyAvat sarva duHkhanA nAzane kare. [ kAMkSAmohanIya-je moha pamADe-muMjhave te -zrI. bha. sUtra sAnuvAda bhAga 1, pR. 203. mehanIya, mohanIya karmanA be prakAra che. 1 cAritra (5) sAdhu sevA, mohanIya ane bIjuM darzana mohanIya. A sthaLe pra0 he bhagavana ! tevA prakAranA zramaNa ke brAhma na mohanIya karmaja apekSita che. kAMkSA eTale junI paryApAsanA karanAra manuSyane tenI sevAnuM zuM bIjAM bIjAM darzane-matAnuM grahaNa karavuM. arthAta phaLa maLe ? dhamakamAMja zraddhA na rAkhatAM bhinna bhinna matAne u0 he gatama ! teonI paryApAsanAnuM phaLa avalaMbavuM. ta85-kAMkSArUpa je mohanIya-moha pamA zravaNu che arthAta teonI paryApAsanA karanArane DanAruM te kAMkSAhanIya-mithyAtva mehanIya.]. sanzAstrane sAMbhaLavAnuM phaLa maLe che. (3) du:khane vedaka jIva, pa0 he bhagavAna! te zravaNanuM phaLa zuM che? praH he bhagavana ! A jIva svayaMkRta duHkhane- u0 he gautama ! tenuM phaLa jJAna che arthAta karmane vede che ? sAMbhaLavAthI jANavAnuM banI zake che, Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra-saMvAdo - 17 pra he bhagavana! te jJAnanuM jANavAnuM phaLa zuM che. u0 he gatama! tenuM phaLa tapa che. uM. he gatama! tenuM phaLa vijJAna che arthAta pra. he bhagavana! te tapanuM phaLa zuM che? sAdhAraNa jANyA pachI vivecana-pUrvaka jANI zakAya che. 60 he gatama! tenuM phaLa karmarUpa melane sApha praH he bhagavana! te vijJAnanuM phaLa zuM che? karavAnuM che. u0 he gatama! tenuM phaLa pratyAkhyAna che arthAta pra0 he bhagavan! karmarUpa mela sApha thayAthI vizeSa jANyA pachI sarva prakAranI vRttio ApoApa zuM thAya? zAMta paDe che. u0 he maitama ! te thayAthI niSkriyapaNuM prApta thAya. praH he bhagavana! te pratyAkhyAnanuM phaLa zuM che? pra. he bhagavana ! te niSkriyapaNAthI zuM lAbha thAya? u0 he maitama ! tenuM phaLa saMyama che arthAta u0 he gautama ! tenuM phaLa siddhi che arthAta pratyAkhyAna prApta thayA pachI sarvatyAgarUpa saMyama akriyapaNuM prApta thayA pachI chevaTe siddhi meLavAya prApta thAya che. che. ema kahyuM che. gAthA - ba0 he bhagavana ! te saMyamanuM phaLa zuM che. savaNe NANe ya vinnANe paJcakkhANeya saMjame, u0 he gatama! tenuM phaLa AavarahitapaNe sAthe have vaiSa vorA gAlA sirI, che, (Asrava-karmane AvavAnA mArga) arthAta -(upAsanAthI) zravaNa, zravaNathI jJAna, zAnathI vizuddha saMyama prApta thayA pachI puNya ke pApane vijJAna, vijJAnathI pratyAkhyAna, pratyAkhyAnathI saMyama, sparza paNa thato nathI, paNa AtmA pitAnA mULa saMyamathI anAstrava, anAstravathI tapa, tapathI karmane rUpamAMja ramaNa kare che. nAza, karmanA nAzathI niSkarmapaNuM ane niSkarmapaNAthI praH he bhagavan! te AsravarahitapaNAnuM phaLa siddhi-ajarAmarapaNuM prApta thAya che. zrI bhagavatI sUtra sAnuvAda pR. 283-284 AryazrI skandaka. te kALe, te samaye zramaNa bhagavaMta mahAvIra gardabhAla nAmanA parivrAjakano ziSya &daka nAmane rAjagRha nagaranI pAse AvelA guNazila cetyathI parivrAjaka (tApasa) raheto hato. te sada, yajunIkaLyA. teoe bahAranA dezamAM vihAra karyo. te vaida, sAmaveda ane atharvaNa veda e cAra vedone, samaye kRtaMgalA nAmanI nagarI hatI. te kRtaMgalA pAMcamAM itihAsa-purANono tathA chaThThA nighaMTuM nagarInA bahAranA pradezamAM uttara ane pUrva dizAnA nAmanA kozane sAMgopAMga ane rahasya sahita pravabhAgamAM-IzAna koNamAM "chatrapalAzaka' nAmanuM caya tika yAda karanAra, temAM thatI bhUlone aTakAvanAra hatuM. te vakhate, utpanna thayela jJAna ane darzananA hato. vedAdizAstro dhAraka hate. veda vagerenA dhAraNa karanAra zramaNa bhagavaMta mahAvIra (tyAM padhAryA) pAmI pAragAmI ane cha aMgano jJAtA hato. tathA SaSTa ane cha ca -samavasaruM thayuM. sabhA nIkaLI. taMtra (kApilIya zAstromAM vizArada hatA. vaLI gaNita te kRtaMgalA nagarInI pAse zrAvastI nAmanI zAstramAM, zikSAzAstramAM, AcArazAstramAM, vyAkaraNa nagarI hatI. zrAvastI nagarImAM kAtyAyana gotrano, zAstramAM, chaMda zAstramAM, vyutpatti zAstramAM, jyotiSa Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 jenayuga bhAdrapada-Adhina 1982 zAstramAM ane bIjA ghaNA brAhmaNa tathA parivrAjaka ane ta5 vaDe AtmAne bhAvatA vihare che; mATe saMbaMdhI nIti tathA darzana zAstramAM paNa ghaNo huM temanI pAse jAuM, zramaNa bhagavaMta mahAvIrane catura hato.' vAMdu, namaskAra karUM. ane temane namIne, satkAra piMgala nircantha ane skandaka parivrAjaka, karIne tathA sanmAna ApIne, ane te kalyANa rUpa, maMgalarU5, devarUpa ane caityarUpa zrI mahAvIranI paryuM"teja zrAvastI nagarImAM vaizAlika (zrI mahA pAsanA karIne A e prakAranA arthone, hetuone, vIra)ne zrAvaka (vacana sAMbhaLanAra mATe zrAvaka) praznone, kAraNane, vyAkaraNane pUchuM; te mAruM kalyANa piMgala nAmane nigraMtha raheto hato. te vakhate che e nakkI che. vaizAlikanA vacanane sAMbhaLavAmAM rasika piMgala nAmanA sAdhue koI eka divase, je ThekANe kAtyA pitAne parivrAjakane veza yana gotrane skaMdaka tApasa rahetA hatA, te tarapha "e pUrva pramANe te skaMda tApase vicArIne, jaIne tene AkSepa pUrvaka A pramANe pUchyuM ke jyAM parivrAjakane maTha che tyAM jaIne tyAMthI tridaMDa, he mAgadha (magadha dezamAM janmela) ! kuMDI, rUdrAkSanI mALA, kaTikA-mATInuM vAsaNa, zuM loka aMtavALo che ke aMta vinAne ? eka jAtanuM Asana-besaNuM, kesarikAvAsaNane chava saMtavALe che ke aMta vinAno? sApha supha rAkhavAne kaTake, trigaDI, aMkuzaka-vRkSo siddhi aMtavALI che ke aMta vinAnI? uparathI pAMdaDAM vagerene ekaThAM karavA sArU aMkuzanA siddho aMtavALA che ke aMta vinAnA? jevuM eka jAtanuM sAdhana, vIMTI, gaNetrikA-eka prakAranuM kalAinuM ghareNuM, chatra, pagarakhAM, pAvaDI tathA kyA maraNa vaDe maratAM chava vadhe athavA ane dhAtu-gerathI raMgelAM vastrone zarIra upara paherI ghaTe? athata chava kevI rIte mare te tene saMsAra te kaMika tApasa zrAvastI nagarInI vacovaca vadhe ane ghaTe? nIkaLe che. zrI mahAvIra pratye javAno saMkalpa karyo. aMka tApasa e praznane zuM A uttara haze zrI mahAvIra ane gatama vacce vAtacIta, ke bIje" ema zaMkAvALo thayo, "A pramane (have jyAM zrI mahAvIra virAjyA che tyAM zuM javAba mane kevI rIte AvaDe ?' ema kAMkSAvALa banyuM te jaNAve che) he gatama!' e pramANe tha, javAba ApIza tethI pUchanArane pratIti AmaMtrI zramaNa bhagavaMta mahAvIre bhagavAna gauta AmaMtrI zrama thaze ke kema? ema avizvAsa thayo, tathA enI buddhi buThI thaI gaI-buddhi bhaMgane pAmyo ane te che . kalezane pAmyo. piMgale be traNa vakhata pUchyuM paNa he bhagavana ! huM kone joIza? evo te kAMI javAba ApI zakyo nahi ane chAne mAne beThe. : he gatama! tuM skaMdana nAmanA tApasane jaIza. he bhagavan ! huM tene kyAre, kevI rIte ane skandakane vicAra, keTalA samaye joIza ? te vakhate zrAvastI nagarImAM traNa khUNAvALA he gatama! (upara pramANe skaMdhakanuM varNana kaho) mANamAM, manuSyonI gaDadIvALA mArgamAM, cAlatI te skaMda parivrAjake je tarapha huM chuM te tarapha-mArI vakhate bharUpe goThavAela manuSyovALA mArgamAM (zrI pAse AvavAne saMkalpa karyo che ane te (atra) mahAvIra pAse javA mATe) sabhA nIkaLe che. tyAM lagabhaga pAse pahoMcavA AvyA che, ghaNe bhAge aneka manuSyanA mukhethI zrI mahAvIra kRtaMgalA naMga- eLagI gayA che, rastA upara che, vacagALAnA rInI bahAra chatrapalAzaka nAmanA cityamAM saMyama mArga che. ane tene tuM Aja ja joIza. maNi kahyuM keH "tuM tArA parvata Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra-saMvAda pachI gautame bhagavaMtane vAMdI namI kahyuM - ane te prathI muMjhAIne tame ahIM zIgha AvyA he bhagavana te audaka parivrAjaka Apa devAnu e vAta sAcI? . priyanI pAse muMDa thaIne, agAra tajIne aNugArapaNuM he gatama! hA, e vAta sAcI che. e te evA, levAnuM zakya che? tevA prakAranA jJAnI ane tapasvI purUSa koNa che, he gotama ! hA. ke jeoe e mArI gupta vAta tamane zIdhra kahI tevAmAM audaka zrI mahAvIra pAse turata zIdhra AvyA. dIdhI ? ke jethI tame mArI chAnI vAtane jANe cho. zrI gautame karela svAgata ane pRcchA. he skadhaka ! mArA dharmagurU, dharmopadezaka zramaNa pachI bhagavAna gautama kAtyAyana gotrIya ska bhagavaMta mahAvIra utpanna jJAna ane darzananA dharadaka parivrAjakane pAse AvelA jANIne, tarata ja nAra che, ahaMta che, jina che, kevaLI che, bhUta vartamAna ane bhaviSyatakALanA jANanAra che, tathA AsanathI ubhA thaI te parivrAjakanI sAmA gayA, ane jyAM te hatA tyAM AvyA ane temane kahyuM ke - sarvajJa ane sarvadaza che ke jeNe mane tamArI gupta vAta zIdhra kahI dIdhI; ane tethI huM te (vAta)ne he rmAdaka ! tamane svAgata che, he rmAdaka tamane susvAgata che, he kuMdaka tamane avAgata che, te jANuM chuM. skaMda ! tamane svAgata anvAgata che. arthAta padhAro. he gAma ! teo tArA dharmAcArya...pAse bhale padhAryA. (pachI pUchyuM). jaIe ane teone vaMdana karIe. he skaMdhaka ! zrAvastI nagarImAM vaizAlika zrAvaka he devAnupriya! jema tamane ThIka lAge tema kare. piMgalaka nAmanA nigraMthe tamane loka aMtavALe che vilaMba na karo. ke aMta vinAno? e Adi prazno pUchyA hatA? [ pachI baMne zrI mahAvIra prabhu pAse AvyA] zrI mahAvIra ane Aryaskandaka. zrI mahAvIranuM zarIra joI harSa pAmyo, ane tuM mArI pAse zIdhra Avyo che. he kuMdaka! prItiyukta manavALe the, parama sAmanasyane pAmyo kema e sAcI vAta che?" tathA harSe karIne phulAela hRdayavALA thaI jyAM "hA, te sAcI vAta che. zramaNa bhagavaMta mahAvIra birAjyA che te tarapha jaI, 1-he skaMda ! tArA manamAM je A prakArane temane traNa vAra pradakSiNA karI yAvata-teonI paryuM saMkalpa thayo hato ke "zuM loka aMtavALo che ke aMta pAsanA kare che. pachI vinAne che? tene paNa A artha che - skaMdaka! "he skaMdaka!', ema kahI zamaNu bhagavaMta mahA- meM lokane cAra prakArane jaNAvyo che. te A vIre kAtyAyana gAtrIya kuMdaka parivrAjakane A pramANe dravyathI dravyaloka; kSetrathI kSetraloka, kALathI pramANe kahyuM ke -"he skaMdaka ! zrAvastI nagarImAM kALaloka, ane bhAvathI bhAvaloka. temAM je dravyaloka rahetA vaizAlika zrAvaka piMgalaka nAmanA nigraMthe tane che te eka che ane aMtavALo che. je kSetraloka che AkSepapUrvaka pUchayuM hatuM ke ahIM teNe kahelA te asaMkhya kaDAkaDI jana sudhI laMbAI ane upara mujabanA pro kahe che)...tenA prathI muMjhA- pahoLAIvALo che, tene paridhi asaMkhya yojana Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 jainayuga bhAdrapada-Adhina 1982 keDAcheDIne kahyo che. tene aMta che; tathA je kALa aMtaHzaya maraNa (zarIramAM kAMIpaNa zastrAdika pasI loka che te koI divasa na hato ema nathI, koI javAthI maravuM athavA sanmArgathI bhraSTa thaIne maravuM ), divasa nathI ema nathI ane koI divasa nahIM haze tadbhavamaraNa (je gatimAMthI marIne pAchuM teja gatimAM ema paNa nathI-te hamezAM hatA, hamezAM hoya che AvavuM-manuSyarUpe marIne pharI paNa manuSya thavuM), ane hamezAM raheze-te dhruva, niyata, zAzvata, akSata, pahADathI paDIne maravuM, jhAththI paDIne maravuM, pANImAM avyaya, avasthita ane nitya che. vaLI tene aMta DubIne maravuM, agnimAM pesIne maravuM, jhera khAIne nathI. tathA je bhAvaloka che te anaMtavarNaparyavarUpa maravuM ane gIdha vagere jaMgalI janAvaro Thele tethI che, anaMta gaMdha, rasa ane sparzaparyavarUpa che, anaMta maravuM. saMsthAna (AkAra) paryavarUpa che, anaMta gurUlaghu paryavarUpa he ThaMdaka! e bAra prakAranAM bAlamaraNa vaDe che tathA anaMta agurulaghu paryavarUpa che, vaLI tene marato jIva pote anaMtavAra nairayika (narakanA) aMta nathI. te he kaMika ! te pramANe dravyaloka bhavane pAme che. tiryaMca, manuSya ane devagatirUpa, aMtavALe che, kSetraloka aMtavALo che, kALaloka aMta anAdi, anaMta tathA cAra gativALA saMsArarUpa vinAne che ane bhAvalaka aMtavinAne che-arthAta vanamAM te jIva rakhaDe che arthAta e pramANe bAra loka aMtavALo che ane aMta vinAno paNa che. jAtanAM maraNa vaDe marate te jIva pitAnA saMsArane 2 vaLI he rhadaka ! tane je A vikalpa thayo vadhAre che. e bAlamaraNanI hakIkata che. vadhAre che. e bAlamaraNanA hatuM ke, zuM chava saMtavALe che ke aMta vinAno che? pra. paMDitamaraNa e zuM? (uttara)-jAvata dravyathI jIva eka che ane aMta u. paMDita bharaNuM be prakAranuM kahyuM che. te A vALo che, kSetrathI jIva asaMkhya pradezavALo che ane pramANe pAdapepagamana ( jhADanI peThe sthira rahIne asaMkhya pradezamAM avagADha che, tathA teno aMta paNa paNa maravuM.) ane bhakta pratyAkhyAna (khAnapAnanA tyAga che; kALathI chava keAI divasa na hato ema nathI, pUrvaka maravuM.) yAta-nitya che ane tene aMta nathI; bhAvathI jIva pra. pAdapapagamana e zuM ? anaMta jJAna paryAyarUpa che, anaMta darzanaparyAyarUpa u. pAdapapagamana be prakAranuM kahyuM che. te A che, anaMta agurulaghuparyAyarUpa che ane tene cheDe pramANe niharima ( je maranAranuM zaba bahAra kADhI -aMta nathI, saMskAravAmAM Ave te maranAranuM maraNa niharima 3. [A pramANe siddhi ane sidhdhanA paNa bhAga maraNa) ane aniharima (pUrvokata niharima pADI jaNAvyA pachI bhagavAne kahyuM. vaLI he rakaMdaka! maraNathI ulaTuM te) e baMne jAtanuM pAdapepagamana tane je A saMkalpa thayo hato ke jIva kevI rIte maraNa pratikarma vinAnuM ja che. mare te tene saMsAra vadhe ane ghaTe? pra. bhakta pratyAkhyAna e zuM? u0 te paNa be prakAranuM che. niharima ane tene uttara A rIta che:- 3 daka ! ma aniharima. e baMne jAtanuM bhaktapratyAkhyAna maraNa maraNanAM be prakAra jaNAvyA che. te A pramANe- patie vALa, te eka bAlamaraNa ane bIjuM paMDitamaraNa. he skandaka! e baMne jAtanAM paMDitamaraNa vaDe prazna -bAlamaraNa e zuM? marate jIva pote nairayika (naraka)nA anaMta bhavane uttara-bAlamaraNanA bAra bheda kahyA che -balana pAmato nathI, yAvata-saMsArapa vanane vaTI jAya che. maraNa ( taraphaDatA taraphaDatA maravuM ), vasaTTa maraNa- e pramANe maratA jIvane saMsAra ghaTe che. vazArtA maraNa (parAdhInatApUrvaka rIbAIne maravuM ), [ A pachI kaMika dIkSA le che vagere ] Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra ane AcAryaskandaka 3 zramaNa bhagavaMta mahAvIra ane Arya zrIrAha, te kAle, te samaye zramaNa bhagavaMta mahAvIranA pra. bhagavAna ! jIvo pahelA che ane acha ziSya rAha nAmanA anagAra hatA. jeo svabhAve pachI che? ke pahelA acho che ane pachI jIvo che? bhadra, kamaLa, vinayI, zAMta, eAchA dha mAna-mAyA u0 he reha! jema loka ane alaka viSe kahyuM ane lobha vALA, atyaMta nirabhimAnI, gurUne tema jIvo ane achavo saMbaMdhe paNa jANavuM. e Azare rahenArA, koIne saMtApa na kare tevA ane pramANe bhavasiddhi ane abhavasiddhika, siddhi ane gurUbhakta hatA. te roha nAmanA anagAra pite ubha- asiddhi-saMsAra, tathA siddhi ane saMsArIo Daka rahelA, nIce namela mukhavALA, dhyAnarUpa koThAmAM paNa jANavA. peThelA tathA saMyama ne tapa vaDe AtmAne bhAvatA prahe bhagavana ! pahelAM iDuM che ane pachI zramaNa bhagavaMta mahAvIranI AjubAju vihare che. kukaDI che? ke pahelAM kukaDI che ane pachI IDuM che? pachI te rAha nAmanA anagAra jAtazraddha thaI yAvata he rAha! te IDuM kayAMthI thayuM? paryuMpAsanA karatA A pramANe bovyA:- , he bhagavana ! te IDuM kukaDIthI thayuM. pa0 he bhagavana! pahelo loka che ane pachI he reha! te kukaDI kyAMthI thaI? aloka che? ke pahelo alaka che ane pachI loka che? he bhagavana ! te kukaDI iMDAthI thaI. u0 he ha! loka ane aloka, e pahelo u0 eja pramANe he ha! te IDuM ane te paNa che ane pachI paNa che. e baMne paNa zAzvata kukaDI e pahelAM paNa che ane pachI paNa che-e bhAva che. he rAha! e bemAM " amuka pahelo ane zAzvata bhAva che. paNa he rAha ! te bemAM kaI jAtano pachI" e krama nathI. krama nathI. bha. sU. sAnuvAda pU. 167. zrI mahAvIra ane zrI maMDitaputra. (maMDitaputra nAmanA anagAra bhagavaMta mahAvIra u0 he maMDitaputra ! hA, jIva, hamezAM samita nAmanA chaThThA gaNadhara hatA. teo brAhmaNajJAtinA vasiSTa na kaMpe ane yAvata-te te bhAvane na pariNAme arthAta gotranA pitA dhanadeva ane mAtA vijayAnA putra chava niSkriya hoya. maurika sannivezagAmanA 53 varSa gRhavAsa gALI pra0 he bhagavana ! jyAM sudhI te jIva, na kaMpe 14 varSa chadmasthadazAmAM ane 16 varSa kevalajJAnI yAvata te te bhAvane na pariName tyAM sudhI te jIvanI dazAmAM 83 varSanI vaye zrImahAvIra pahelAM rAjagRhamAM maraNa samaye mukti thAya? mokSa pAmyA. temanI ane zrI mahAvIra bhagavAna u. he maMDitaputra ! hA, evA jIvanI mukti thAya. vacce thayela saMvAda bhagavatI sUtramAMthI atra ApIe pa0 he bhagavan! evA jIvanI yAvata-mukti chIeH-) thAya tenuM zuM kAraNa? pa0 he bhagavana! jAva, hamezAM samita-mApa u0 he maMDita putra ! jyAM sudhI te jIva, hamezAM pUrvaka na kaMpe ane yAvata-te te bhAvane na pariName samita na kaMpe thAvata-te te bhAvane ne pariNAme tyAM arthAta chava, niSkriya paNa hoya ? sudhI te jIva, AraMbha karatuM nathI, saraMbha karate Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 jenayuga bhAdrapada-Azvina 1982 nathI, samAraMbha karato nathI, AraMbhamAM vartatA nathI, he maMDitaputra ! eja rIte AtmAdhArA AtmAmAM saraMbhamAM vartato nathI, samAraMbhamAM vartatA nathI ane saMskRta thayela charyAsamita ane yAvata-gupta brahmacArI te AraMbha na karo, saraMbha na karato, samAraMbha na tathA sAvadhAnIthI gamana karanAra, sthiti karanAra, karato tathA AraMbhamAM na vartate, saraMbhamAM na vartata besanAra, sUnAra tathA sAvadhAnIthI vastra, pAtra, kaMbala ane samAraMbhamAM ne vartato jIva bahu prANane, bhUtane, ane rajoharaNane grahaNa karanAra ane mUkanAra anagAjIvana ane saMrane duHkha pamADavAmAM cAvata-pari0 rane yAvata AMkho paTapaTAvatAM paNa vimAtrApUrvaka tApa upajAvavAmAM nimitta thato nathI. sUkSma IpathikI kriyA thAya che ane prathama samajema koI eka purUSa hoya ane te sUkA ghAsanA yamAM baddhaspaSTa thaelI, bIjA samayamAM vedAelI, puLAne agnimAM nAMkhe, to he maMDitaputra! agnimAM trIjA samayamAM nirjarAne pAmelI arthAta bahaskRSTa, nAMkhe ke turataja te sUkA ghAsano pULo baLI jAya, udIrita, vedita ane nirjarAne pAmelI te kriyA e kharuM ke nahi ? hA te baLI jAya. bhaviSyata kALe akama paNa thaI jAya che. mATe he vaLI, jema keI eka purUSa hoya, ane te, maMDitaputra! "jyAM sudhI te jIva, hamezAM samita pANInA TIpAne tapelA loDhAnA kaDAyA upara nAkhe kaMpato nathI thAvata tenI maraNa samaye mukita thAya te he maMDitaputra! tapelA loDhAnA kaDAyA upara che' e vAta je kahI che tenuM kAraNuM upara kahyuM nAMkhyuM ke turataja te pANInuM TIpuM nAza pAme-chama te che. eTale ke thaI jAya, e kharuM ke nahi ? hA, te nAza pAmI jAya. jyAM sudhI jIva hamezAM mApapUrvaka kare che, eka vaLI, jema koI eka dhare hoya ane te pANIthI ThekANethI bIje ThekANe jAya che. spaMdana kriyA kare bharelo hoya, pANIthI chalochala bharela hoya, pANIthI che-thoDuM cAle che, badhI dizAomAM jAya che. kSobha chalakAta haya, pANuthI vadhatuM hoya tathA te bharela pAme che, udIre che-prabaLatApUrvaka preraNA kare che ghaDAnI peThe badhe ThekANe pANIthI vyApta hoya ane ane te te bhAvane pariName che tyAM sudhI te sakriya temAM-te dharAmAM koI eka purUSa, seMkaDo nAnAM kANAM jIvananI mukti na thAya. te tema karatAM aTake che vALI ane seMkaDo moTo kANAM vALI, eka moTI tyAre tenI maraNa samaye mukita thAya che. nAvane pravezAve, have he maMDitaputra! te nAva, te [ Ama aneka saMvAdo aMga-graMthomAMthI prApta kANuo dvArA pANIthI bharAtI bharAtI pANIthI thAya che. mukhyabhAge zrI bhagavatIjI te zrI zramaNa bharelI thaI jAya, temAM pANI chalochala bharAI jAya, bhagavaMta mahAvIra ane Arya zrI gautama vaccenA pANIthI chalakAtI thaI jAya ane te nAva pANIthI saMvAdathIja bhareluM che. paraMtu temAMthI te prabhu ane vageja jAya tathA chevaTe te bharelA ghaDAnI peThe badhe bIjA vaccenA saMvAdo paNa prApta thAya che ke jemAMnA ThekANe pANIthI vyApta thaI jAya. he maMDitaputra! e keTalAka upara ApyA che ane bIjA-semala brAhmaNa kharuM ke nahi? (bha0 zataka 18 10 10) sAthenA vagere sthala hA, kharuM. saMkecathI atra ApyA nathI. A sarva saMvAdamAMthI have kaI eka purUSa, te nAnAM badhAM kANuM hAlanA jamAnAne anusarI jainetara bhAio paNa pUrI de ane naukAne ulecAvI temAMnuM pANI siMcI jemAM rasa laI zake evA sarva sAmAnya viSaya le-pANI bahAra kADhI nAkhe te he maMDitaputra! te carcatA saMvAdone cuMTI bahAra pADavAmAM Avaze te naukA, temAMnuM badhuM pANI ulecAyA pachI zIdhraja tenAthI zrI mahAvIra prabhunI jIvanacaryAnuM, topadeza pANI upara Ave e kharuM ke nahIM? sudhAmaya vANInA eka aMga sahita sagasuMdara AlehA, te kharUM-turataja pANI upara Ave. khana karI zakAze. taMtrI. ] Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhu mahAvIrane mahattama upasarga prabhu mahAvIrane mahattama upasarga. ( gata vaizAkhanA aMka 5, 4ra0nA anusaMdhAnamAM ) tyAMthI prabhu tasalIgrAmamAM gayA. prabhuto gAma sarga kare che. tyAMthI prabhu mesalImAma gayA. tyAM bahAraja pratimAe sthira rahyA. deve vicAryuM ke Ane paNa prabhu te gAma bahAra pratimAo sthira rahyA. have gAmamAM nahi jAya; paNa huM temane ahIMja tyAM te deve gAmamAM eka mATI corI karAvI upasarga karyuM. temane mArI zakitano-sAmarthano khyAla cerIne badhe mAla lAvIne prabhu pAse khaDaka. Ave che mArAmAM keTalI ane kevI utkRSTa zakita che. bIje divase savAramAM coranI zodha kheALa thaI rahI ahiM teNe eka prabhunA ziSyanuM rU5 vikarthI te hatI tyAM e deve eka kalpita ziSyane gAmamAM ziSyane gAmamAM mokalyo. te ziSya gAmamAM jaI maka. ne ziSya jANe khAsa carI-khAtara koI saggasthane tyAM khAtara pADe ane corIne mAla pADavAno rasto zodhatA hoya tema khAnagI rastAnI laIne nAsI jatAM IrAdApUrvaka pakaDAI jAya che. tapAsa karatA hatA. tyAM tene eka jaNe je ane gAmanA mANaso te bhAI sAhebane jyAM methIpAka pUchayuM. alyA keNuM che tyAre pelo ziSya bolyo jamADavAnI zarUAta kare ke ziSya balI uThe ke mArA dharmAcArya rAtre corI karavA Ave tyAre temane bhAIo mane mAraze nahi. huM doSita nathI, mane kAMTA Adi kAMI na vAge tevA khAnagI rastAnI zodha te ahiM corI karavA mArA gurUe mokalyone ? karuM chuM ke jethI rAtre nizcitapaNe nirbhaya banI Avyo chuM. gurUno vinaya ziSya mAnavo paDe ne corI karI zake1 ( vAha ziSyanI gurUbhakti kevI adbhuta che ke mANasoe pUchyuM ke " kyAM che e tAro dharmabhaktithI gurUne mAra khAvAmAM AgaLa dhare !) je cArya. " tyAre e gurU bhakta ziSyarAje kahyuM ke tamAre kAMipaNa karavuM hoya te e mArA gurUjI (2) amuka sthAne dhyAna dharI beThA che. mANaso tyAMthI bahAra ne karavuM eTale bheLI janatA pUche ke kyAM che e AvyA. AvIne juve te eka yogI jevA jaNAtA cora ziromaNI tAre gurU? ziSya kahe mArA gurU e purUSa pAse gaI kAlanI cerIne badho mAla je. rahyA gAma bahAra eTale manuSyanuM ToLuM tyAM jaI basa pachI te pUchavuM ja zuM? e janasamuhane praprabhune khuba kuTI-mArI bAMdhI mArI nAkhavA mATe kApAgni khUba jorathI saLagI uThayA (saLagI uThe vadhasthAne laI jAya che. (te vakhata vadhasthAna te temAM navAI paNa nhotI. eka dhyAnastha yogI pAse tene kahevAtuM ke jemAM gunhegArane kuhADAne dhA mArI cerIne mAla heya. tyAM pachI tenA dhyAnamAM rahyuM ja khuba rIbAvIne mArI nAkhavAmAM Avate.) tyAM zuM? tenI dharmadhartatAja) ane prabhune sAceja cera vadhasthAne acAnaka bhUtila nAmane IMdrajALIye mAnI puSkaLa methIpAka ApI ghasaDatA vadhasthAne (jAdugara ) AvI prabhune oLakhI badhAne oLa upADI gayA. jyAM tyAM pahocyA ane kuhADAthI khANa Ape che ke bhAIe Ato cAra nathI. mAravAnI taiyArI kare che ke te ja vakhate zrI siddhArtha siddhArtha rAjAnA kuMvara che. eTale manuSya temane rAjA (prabhunA pitAjI)nA mitra sumAgadha nAmane oLakhI mAphI mAgI choDI muke che. tyAre vaLI rAjA (eka nAnA ThAkara jevo) tyAM AvI pahoMcyA keAI DAhyA mANasa pUche che ke e khabara ApanAra 1 atyAre paNa evuM bane che ke uThAvagIra divase ziSya kayAM che. te tapAsa karatAM e kalpita ziSyano pitAnA mANasane mokalI samRddha dharo ane sArA rastAno pattaja nathI lAgato eTale vaLI mANasone vizeSa zodha karI nirAMte corI kare che. eTale ahiM paNa e khAtrI thAya che ke A eka duSTa deva prabhune upa- 5 6' tevuM ja kAma karate. Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 jenayuga bhAdrapada-Azvina 1982 ne juve te vardhamAna kumAra. A joi badhAne gImAM meM kadI paNa keIne phAMsIe laTakAvelo oLakhAvyA ke Ato ApaNuM siddhArtha rAjAnA jIvate utaryo nathI joyo ke sAMbhaLyo, jyAre A putra che, ke jeNe rAjapATa choDI sAdhupaNuM lIdhuM che. sAdhu jevA jaNAtA purUSane sAta sAtavAra phAMsIe basa prabhune badhAe oLakhyA ane choDI mukyA. laTakAvyA chatAM gaLAnA dAra, majabUtamAM majabUta tyAMthI prabhu tasalI gAmamAM AvyA. tyAM dera tuTI jAya che mATe jarUra A purUSa koI mahA paNa uparanI mAphakaja gAma bahAra pratimAjIe rahyA sAmarthya ane nirdoSa hA joIe. nahIM to AvuM che, tyAM e deve eka kalpita ziSya gAmamAM mokalyo kadI bane nahIM. eTale teNe janasamUhane cetAvyA ane jANe sAkSAta corIne rasto zodhI pAcho " ane kahyuM ke A purUSa nirdoSa lAge che mATe vaLatA hoya tevuM tenuM svarUpa vikaryuM. mANasoe choDI muke ? kadI paNa keIna phAMsInA dera tuTayA pakaDI te bhAI sAheba (?) ne jyAM mAravA lIdho ja nathI ane A purUSane sAtavAra phAMsInA dAra ke e bolI Uyo ke huM te mArA cAra ziromaNI tuTI gayA ene ApaNe vicAra kara joIe, dharmAcAryanA kahevAthI ahiM Avyo chuM. mANasoe are ! eTalo te vicAra kare ke A purUSane ATaluM pUchyuM e kyAM che, dharma pUrta tAro dharmAcArya ? pelA duAkha Apyu chatAM eka zabda paNa nathI bolato ke ziSya kahyuM e beThA gAma bahAra. mANasanuM ToLuM huM nirdoSa chuM. A purUSa kadI deSita hoI zakeja gAma bahAra gayuM ane jaine juve te eka mahA- nahIM. abaghaDIeja temane choDI de ane sAce tmAne dhyAnastha jeyA paraMtu pelA ziSyanA kathanathI cAra koNa che tenI zodha kare. are paNa pahelAM ja temane e purUSa dharma dhUrta cora zIromaNI lAgyo. cAra che ema khabara ApanAra AmanA zISyanI ekadama prabhune bAMdhI mArIne upADayA phAMsIne tapAsa karo ke e kayAM che ? mANasee tapAsa karavA lAkaDe, basa AvA dharma dhUrti purUSa duniyAmAM mAMDI te jaNAyuM ke khabara ApanAra ziSya guma joIeja nahi, badhuM pAkhaMDa jANe A mU- thaI gayo che tene kayAMI pattaja nathI. pachI janartimAMja AvI vasyuM hoya? tema pAkhaMDano nAza samUhe prabhunI mAphI mAgI cheDI mukyA. pachI jakaravA upasarga dhIra prabhune phAMsIne lAkaDe laTakA- natAnI khAtrI thaI ke Ato pahelA je AvI gayA vyA. paraMtu te mUrkhaene khabara nahotI ke A koNa hatA teja purUSa che ne pelo ziSya paNu devaja hato. che. nirdoSatAnI mUrti samA prabhune jevA phAMsIe Ate prabhune je, devane upasarga cAle che, te ja che, laTakAvyA ke tarata ja phAMsIne dera tuTI gayo. jyAre bIjuM kAMI nathI. dora tuTI gayo tyAre A lokone evuM jJAna thayuM ke tyAMthI prabhu sidhdhArthapura gayA. tyAM paNa te deva Ato kaI mAyAvI-IndrajAlIyo cAra che mATe uparyukta nATaka bhajavyuM. mAla cerAvya, prabhu pAse pharI phAMsIe laTakA, prabhune pharI phAMsIe laTa- muko, ane prabhune pakaDAvyA, tyAM te vakhate acAkAvyA. paraMtu thoDI ja vAramAM manuSyae Azcaryamaha naka kAI kezika nAmanA gheDAne vepArI prabhune joyuM ke temanA gaLAmAMthI phAMsIno dora tuTI gayA oLakhI cheDAve che. ( A sodAgare pahelA prabhune che. paraMtu lokene hajI paNa prabhunI nirdoSatA upara kaMDagrAmamAM joyA hatA eTale eLakhyA. ) zraddhA na beThI eTale vaLI punarapi trIjIvAra phAMsIe - deve vicAryuM ke A purUSa koI rIte nathI DagalaTakAvyAM. te, phAMsIne lAkaDe laTakAvyo, vadhasthAne pachADe, trIjIvAra paNa dora tuTI gayo AvI rIte prabhune UMce uchALe, nIce pachADa, puSkaLa mAra sAtavAra phAMsIe caDhAvyA ane sAtevAra dara marA chatAM enA hadayamAM nathI AvatA tuTI gayA eTale e janasamahamAMthI eka lagAre kAdha ? zuM Ate keAI jaDatAnI mUti che ? DAhyA purUSane vicAra thayo ke A mArI jIda. nahI to ATaluM duHkha kadI paNuM sahana kare che Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhu mahAvIrane mahattama upasarga kAI pAmara mAnavI hota te atyAre kayArano phapha- Apane jyAM vicaravuM hoya tyAM khuzIthI vicare. DATathIja marI gayo hota. arere ! zuM huM mArI pratijJAvIra teMndriya prabhue samabhAvathI kahyuM: pratinAthI bhraSTa thaIza ? DIka have prabhu sAme gAma ! saMgamaka! haM keinA kahevAthI nathI vihAra jAya che tyAM vaLI koI bIjI jAtanA upasarga karuM. karato ke nathI raheto hato IcchApUrvaka sva tyAMthI prabhu vrajagAmamAM gokuLamAM ?) gayA. taMtra paNe vihAra karuM chuM, ne sthAne rahuM chuM." prabhu A gAmamAM bhikSA mATe gayA. tAkaDe dareka A amRtavANI sAMbhaLI pitAne AtmA pApaghera Aje kSIra hatI. paraMtu pelA devane prabhune pAraNuM kamamAM khuba lepAI bhAre thayela hovAthI maMda hotuM karavA devuM eTale jyAM jAya tyAM gocarI gatie hIle maDhe devalokamAM pahoMcyuM. paraMtu tyAM azuddha banAvI che. prabhue potAnA jJAnathI badhuM tene mATe have sthAna nahotuM rahyuM. (tyAMthI tene joyuM ke hajI A deva mArI pachavADeja che eTale rajA ApavAmAM AvI hatI. ) prabhu tarataja gAma bahAra gayA. deve avadhijJAnathI bIje divase prabhu gAmamAM gocarI gayA, tyAM prabhunAM pariNAma joyA. tene te vizvAsa hato ke eka DozImAe TADhI kSIra herAvI-keTalAeka A upasargathI prabhu bhagna pariNAmavALA thayA haze. ema kahe che ke bIje divase yogya kSIra malI; ane paraMtu jyAM juo tyAM te prabhunuM mana merUthIe prabhue pAraNuM karyuM ane paMcadivya pragaTa thayAM. vizeSa aDaga hatuM, pariNAma zuddha kaMcana samA nirmala upasaMhAra-A mahattama upasargo ahIM ja hatA. jyAre teNe prabhune zuddha pariNAmavALA pure thAya che. A Akho upaMsarga vAMcI ApaNuM joyA tyAre tenuM vaja hRdaya hArI gayuM. hRdaya raDI uThe che. are! game tevuM pASANa teNe vicAryuM ke "huM A purUSane kSobha pamADavA hadaya paNa jarUra cIrAI jAya tevI karUNAjanaka samartha nahiM thAu. are huM to zuM paraMtu traNajagata -trAsaka pIDA A upasargamAM che, temane upasarga-(anukuLa ke pratikuLa upasarga) karI '(anukuLa ke kAtikuLa upasarga) karI eha ! Avo samartha balavAna purUSa ke je kadI 5NuM calAyamAna karavA samartha nahi thAya. A purUSavare eka paganA aMguThAthI merU parvata calAyamAna purUSanI kAyA vathI ghaDAelI che ane tethI paNa karyo hato, jemanI AMkhanA palakArAmAM indranAM IndrAvadhu majabuta temanuM mana che. meM temane pratijJAthI sana le tevI agAdha zakita hatI, jemanI AMkhane eka bhraSTa karavA cha cha mahInAo paryata ghara upasarga khuNe lAla thatAM saMgamaka jevA kaMIka dhrujI uThe tevI karyo, chatAM mana vacana ane kAyAthI A purUSavara tAkAta hatI, are ! jemanAM sAmarthya AgaLa mAMdhAtA nathI DagyA. have kadI huM game teTalo kALa game tevA cakravartinuM ke traNa jagatanuM ekaThuM baLa paNa taNa bhayaMkara upasarga karuM paNa A purUSottama kadI paNa kadI paNa mAtra hatuM, te narazAla zrI mahAvIra deva zAMta bhagna pariNAmavALA nahi thAya." basa tene pitAnI tene potAnA paNe aDaga rahI eka pAmara devanA ghera upasargo pAmaratAne ane prabhunI mahattAne khyAla Avyo. hasta mhAMDa sahana kare che e kAMI ochI Azcaryaane tene lAgyuM ke huM hAryo chuM ane prabhu jItyA che. janaka bIna nathI? are ! eka vizeSa Azrarya te teNe prabhunA pagamAM paDI kSamA mAgatAM kahyuM ke e thAya che ke A paramAgI purSottamane sAta prabho ! I je vacana Apane mATe ucAyAM hatAM; sAtavAra phAMsIe caDAvavAmAM Ave che ane te je guNa gAthA gAI hatI; te taddana satya che. paNa mAtra parIkSAne khAtara; chatAM prabhu pitAnI prabhu! huM pAmara ApanI mahattAne khyAla na karI oLakhANa nathI ApatA. are ! oLakhANuM nathI zakaye. prabhu huM kSamAnuM chuM huM bhama patittAvALe ApatA eTaluMja nahiparaMtu potAnuM mAna chADA hAryo chuM. Apa samApta pratijJAvALA che. potAnI nirdoSatA paNa nathI siddha karatA ke tema karI jItyA che. huM kadI paNa havethI upasarga nahi karuM chuTI javAne raMca mAtra paNa prayAsa karatA ? kharekhara prabhu ! huM pAmara mAnuM chuM huM bhama patilAla ratAnI nirdoSatA : Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAdrapada-Azvina 1982 ahIMte ApaNuM mastaka bhakti bhAvathI svataH namI pragaTa karyA sivAya badhuM apamAna avahelanA ane jAya che. ane tamAma vIre nirivAra dhIre e duHkha zAMtithI ane AnaMdathI sahana karI te upasarga vacano nIkaLI paDe che. karanAra purUSa tarapha dayA bhAva pragaTa kare che. ane ahIM eka vAta bahu spaSTa thatI dIse che. vIra manamAM dayA lAvI ciMtave che ke "mane upasarga - purUSaja vIratAthI badhu kaSTa sahana karI de che. karanAra A devanI kaI gati thaze." are tenI dayA temanA upara kadI du:khanA varasAda paDe, are kadI ciMtavI AMkhamAMthI dayAnAM azrubindu TapakAve che. mAthe du:khanAM jhADa uge chatAM mAtra paNa kheda tyAre ApaNe stabdha thaI jaIe chIe ane prabhunI karyA sivAya zAMtithI sahana karI AdhyAnamAM dayA karUNA ne kSamA upara vArI jaI bhUribhUri guNa mazagula rahe che. e sahana karavAnuM nAmardo ke pAma- gAthA gAvA maMDI paDIe chIe. devanI nIcatA ane ronuM kAma nahi. raNAMgaNamAM janAra vIra puruSo ja adhamatA upara ApaNe tIraskAra kAbumAM nathI rahI bANa taravAra barachI bhAluM baMduka ke temanA gaLAne zakato. eka mahApurUSane phakta potAnI parIkSA khAtara mAra sahana karI zake che. kAyaro to teno avAja ATaluM badhuM kaSTa ApavuM e tenI (devanI) sattAne sAMbhaLI gharane khUNe ke jaMgalomAM saMtAI jAya che atireka sucave che-AmAM paNa sAta vAra phAMsIe tevI ja rIte karma zatrune jItavA mATe raNAMgaNamAM laTakAvavA ane e nirdoSatAnI mUrti samA jIjanArA vIra purUSa karatAM koI anerI vIratA dhIratA ndriya purUSane vikArIrUpe cItarI, strI pAse ane kSamAvALe purUSa saphAIthI cAlAkIthI (kAraNa mazkarI karAvI mAra marAva e te bahu trAsake je saphAI ke cAlAkI na rAkhe te kedha mAna janaka lAge che. A to ApaNu pUjya purUSa mAyA ane lebhanI caMDALa cokaThI tene coMTI paDI che. ne lAge tema nahi paraMtu ApaNA zatrunI paNa saMsAra sAgaranA keI anerA gartAmAM pheMkI de che.) koI ApI AkarI parIkSA na karazo ema lAge che. karma zatru sAme laDhIne karma zatrune thApa khavaDAvI pate astu aMtamAM e jagatavadha kSamAsAgara vijaya meLave che. mahaSa mahAvIra devanI dhIratA nizcalatA zAMti have ApaNe eka sAmAnya vAta joI laIe. ane karUNAne keTiza vaMdana karI viramuM chuM, prabhunI apamAna sahana karavAnI-ane te paNa kaI jAtanA tiraskAra ke vairanA badalA sivAya a5- tAraMgAhIla. muninyAyavijaya, mAna sahana karavAnI zakti joIe chIe. ane tA. ka. A upasargonI neMdha zrI AvaApaNane eka sAmAnya apamAna karanAra manuSyanuM zyaka niryakitane AdhAre lIdhI che. temAM TIkAnI buruM karI tene badalo levAnI prabala IrachI thAya che madada paNa bahu sArI rIte chuTathI lIdhI che. lekhane ne tene badale lIdhe ja jaIe chIe tyAre A vIra badhe yaza te graMthakAra mahArAjane ghaTe che, apayaza samartha purUSa ATaluM ATaluM bhayaMkara apamAna tira- badhA maneja ghaTe che. chAvikatAne aMge mati bhramathI skAra ane du:khane varasAda varasAvanAra deva pratye kayAMya bhula thaI hoya, vadhAre paDatuM lakhAI gayuM hoya manavacana ke kAyAthI lagAre kedha ke veranI icchA te mizrAdurta ApuM chuM. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27 zrI mahAvIranAM chadyastha dazAnAM vihAra sthaLe zrI mahAvIranAM chadmastha dazAnAM vihAra sthaLa. cAya haju zrI mahAvIrano janma kuMDagrAma ke kuDapuramAM thaye. nAmanA saMpradAyane anusaranArA A kuMDagrAmanA vibhAgo paikI hatI. A saMpradAyanuM svarUpa jANavAnuM sAdhana sthaLanA nAma kSatriyakuMDagrAma ane brAhmaNa mArI pAse nathI. AcArya haribhadra lakhe che kaMDagrAmano ullekha AvazyakamAM ke, "daIjajataka'nAmanuM eka pAkhaMDa che. che. kuDapuranA jJAtakhaMDa vanamAM mahAvIra zramaNa pAkhaMDano artha matavizeSa ke saMpradAyavizeSa thayA, e vakhate hemaMtaRtu hatI, jJAta kulanA thAya che. A zabda A arthamAM azokanA lekhamAM pitAnA jAtabhAIone pUchIne mahAvIre kuDapurathI paNa vaparAyelo che. ethI "pAkhaMDa' zabdane sAMbhaLatAM vihAra karyo. kuDapurathI nIkaLavAnA be mArgo hatA; hAla je ene arthe pracalita che tene ahiM kaI na eka jaLamArga ane bIje sthaLamArga. kuDapuranA e samaje. A zabdanI saMskRta chAyA ApatAM chAyAkAre jaLamArgathI ema anumAna thaI zake che ke, e pura "dvitIyAta" zabdane mUkelo che. A dvitIyAMta' koI gaMgA jevI mahAnadIne kAMThe vaseluM hovuM joIe. zabdano bhAva khyAlamAM te AvI zakato nathI. mahAvIra sthaLamArge cAlIne muhUrta pramANa divasa su kSmata arthAta du eTale bevAra IjA zeSa rahe tyAre kumAragrAmamAM eTale IjyA-yajJa karavo e jenuM aMta kartavya che, kumAragrAma AvyA. kumAragrAmane mATe A te "duIjajata'. AvI paNa eka kalpanA thaI zake che cArya haribhakke kamaragrAma zabda athavA to be vedane mAnanAra-sAthe paNa e vAparelo che. kuDapurathI kumAragrAma vizeSa dUra jaNAtuM zabdano saMbaMdha hoI zake, ene khare bhAva jaNAto nathI paNa e kaI dizAe AvyuM te jANI nathI, te mAtra kalpanA che. A duIjajatenA zakAtuM nathI. nivAsane Ijajataya" gAmanA nAmathI paNa oLatyAMthI mahAvIra kalAga sannivezamAM AvyA khAvelo che. "morAgane badale mArAa" zabda paNa ane tyAM emaNe badula brAhma- Ave che. kellAga(ka) Nane ghare madhuvrata saMyukta pAyasathI tyAMthI mahAvIra aDrinA gAmamAM AvyA. A pAraNuM karyuM. (brAhmaNane mATe gAmanuM jUnuM nAma vardhamAnaka hatuM, Avazyaka TIkAmAM keTaleka sthaLe "dhikAra' zabda adviagAma e vegavatI nadInI pAse hatuM. vAparelo che, mane lAge che ke, e zabda "dijAtika vaddhamANaga ahIM eka khulAso karI dauM ke, zabdanuM apabhraSTa rU5 che, paNa e zabdanI chAyA hAla jene vaDhavANuM kahevAmAM karanAre "dhigajAtIya' zabda mUkelo che. "dijAtikane Ave che te A vardhamAnaka nahIM. A saMbaMdhamAM meM abrAhmaNa" thAya che ane "dhigajAtIya'ne arthe "sAhitya mAsika"mAM sapramANa jaNAveluM che. AcArya dhikArane yogya jAtimAM janmelo' thAya che.) kellA- haribhadra ayigAma mATe "asthigrAma' zabda mUkyo gane mATe "kAlA" ane "kulAa" zabda paNa che. ane e nAmanI utpatti viSe eka kathA paNa Ave che. 1. bhAvanagarathI prasiddha thayelA triSaSTi zalAkA purUSa tyAMthI mahAvIra merAga sannivezamAM AvyA. cari mAM AtmA caritranA bhASAMtaranI neTamAM A vardhamAnakane jhAlAvADanuM merAga A sanizAne kulapati mahA- vaDhavANa jaNAveluM che. paNa e bhrAMti che. AvIja bhrAMtidUijayagAma vIranA pitAne mitra hatA. mAMthI vaDhavANanuM zUlapANi yakSanuM maMdira ubhuM thayuM che. sanitezamAM rahenArA 16Ijajata' koI sudhAraze ? Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 jainayuga bhAdrapada-Adhina 1982 jaNAvI che. ahIMthI mahAvIra zaradaRtumAM pharIvAra rAjagRha "sthaNAka' mUkelI che. ahIMthI morAga sanniveze gayA jaNAya che. morAga sannivezamAM * mahAvIra rAjagRhanagare AvyA. jai matanA anuyAyIo rahetA hatA. A matanuM ane nagaranI bahAra nAlaMdAnA vaNakaranI zALAe paNuM svarUpa jANavAmAM nathI AvyuM. chAyA karanAre utaryA ( rAjagRha ane nAlaMdA viSe purAtatvamAM meM "achaMdano pratizabda "yathA chaMda' mUkayo che. "achaMda' vigatavAra jaNAveluM che.) A sthaLe emane maMkhali eTale "parataMtra" ane "yathA chaMda' eTale "IcchA pramANe gozAla maLyAM. ahiMthI mahAvIra pAchA pharyA jaNya vatanAra' ahIM "adI mATe yojela thathAda che. kemake teo rAjagRha nagarathI kalAgasanniveza zabda paNa vicAraNIya che. tarapha vaLyA. ane tyAMthI suvarNakhala tarapha gayA, ahiMthI AgaLa cAlatAM dakSiNa ane uttara AgaLa je kanakakhala Azramapada AvyuM che te ja A nAmanA be vAcala pradeza mahA suvarNakhala jaNAya che. dakSiNa vAcAla vIranA mArgamAM AvyA. ane ahIMthI teo brAhmaNagrAma tarapha gayA. AbunI uttaravAcAla suvarNavAlukA tathA rUMvAlukA pAse AvelA brAhmaNavADA tIrtha suvarNa vAlukA nAmanI be nadIo AvI. dakSiNa brAhmaNagrAma sAthe A brAhmaNugrAmane kaze rUpyAlukA vAcAla sannivezathI mahAvIra saMbaMdha nathI e dhyAnamAM uttara vAcAla tarapha gayA ane rAkhavAnuM che. ahiM suvarNavAlukA nadIne kAMThe mahAvIranuM khaMbhA- ahIMthI teo caMpAnagarI gayA. caMpAnagarI aMgaparanuM vastra paDI gayuM, uttara vAcAla tarapha jatAM kanaka dezanI rAjadhAnI hatI. hAlamAM - khala nAme eka Azrama pada caMpAnagarI nAthanagara ane bhAgalapura vaccenA kanakakhala AvyuM. A sthaLe emaNe AMtaruM pradezane caMpA gaNavAmAM Ave ane bAhya caMDakauzikane zAMta karyo. kAlAya che.caMpAthI teo kAlAya (chAyAuttara vAcAlathI teo taMbI (taMbikA) pattakAlaya kAlAka) sanniveze gayA ane nagarI AvyA, A samaye ahiM tyAMthI patakAlaya (pannAlaga) tabI' pradezI nAme rAjA hatA. A kumArAya (chAyA-pAtrAlaka) gAme gayA. pradeza ane rAjapraznIyano pradezI ahiMthI kumArAya sanniveze gayA e be eka ke jUdA e khAsa vicAraNIya che. - corAga ane kuMbhAranI zALAe utaryA. tabIthI teo surabhipura gayA,mArgamAM emane tyAMthI mahAvIra cerAga (chAyA| 'nejajaka rAjAo maLyA. A pRSacaMpA rAka) sAnniveze gayA. ahiMthI surabhipura jajaka' nAma kaI rAja pRSacaMpAe gayA. kadAca nagarIne vaMzanuM sUcaka lAge che ane te pAchale bhAga pRSacaMpAnA nAmathI oLakhAtA hoya. etihAsike e vicAravA jevuM che. chAyAmAM "jaja- ahiMthI kayaMgalA (chAyA-kRtAMgalA) nagarIe ga'ne pratizabda "nayaka' mUkelo che paNa "nayakane gayA. ahiM teo "daridrasthavira" artha samajAtuM nathI. yaMgalA nAmaka saMpradAyanA anuyAyIoahiMthI mahAvIra yUNAga sanniveze gayA. sura nA-devaLamAM utaryA hatA. A bhipurathI dhUNAga jatAM vacce saMpradAya viSe paNa kazI mAhitI meLavI zakAtI nathI. thaNuga gaMgAnadI Ave che. mahAvIra ahiMthI mahAvIra sAvathI nagagaMgAnadI gaMgAnadAne utaravA mATe nAvamAM sAvaOI rIe gayA. bhagavatI sUtramAM beThA hatA. "kRNAga 'nI chAyA (zataka-2 udeza-1)kayaMgalA ane Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIranAM chadmastha dazAnAM vihAra sthaLe haliduga sAvathIne pAse pAse jaNAvelI AlabhiyAnagarI nagarI, AlaMbiyA (chAyA che. ahiMthI teo haliduga(chAyA kuMDAla AlaMbhikA) nagarI ane kuMDAMga baMgalA -haridraka) gAme gayA ane tyAMthI (chAyA-kuMDAka) sanniveze gayA. baMgalA gAme gayA. tyAMthI mahA- madaNa tyAMthI nIkaLIne teo madraNa AvattA vara AvattA (chAyA-AvartA) bahusAlaga (chAyA-manA) tathA bahusA gAme AvyA ane ahiMthI pAchA lehagalA laga (chAyA-bahuzAlaka) gAme vaLatAM teo cerAga sanize gayA. rAgathI teo gayA ane ahiMthI lohagalA kalabugA (chAyA-kalaMbukA) sani- purimatAla (chAyA-lohArgalA) rAjadhAnIe kalaMbugA veze gayA. ahiMthI teo anArya thaIne purimatAla gayA. A lATha deza lAddha tarapha viryA vartamAna- vakhate lohammalA rAjadhAnImAM rAjA jitazatra hato. mAM baMgALa prAMtamAM "rADha' nAme teo je pumitAle gayA te sthaLane hAla "prayAga" puNakalasa je pradeza prasiddha che kadAca teja ' kahevAmAM Ave che. ahiMthI A lADha deza heya. lADhamAM uNuNAga teo anukrame uNAga (chAyAjatAM prathama puNukalasa (chAyA-pUrNakalaza) gAme gayA uNuMka) gAma ane gobhUmi tarapha ahiMthI anukrame bhadilanayarI (chAyA-bhakila- gobhUmi gayA. uNAgathI gabhUmi jatAM nagarI), kAli samAgama (chAyA- vacce AvatuM bhayaMkara jaMgala temane vaTAvavuM paDayuM hatuM. bhadilanayarI kadalI samAgama) ane jaMbusaMka ahiMthI pAchA pharIne mahAvIra rAjagRhe gayA ane tyAMthI lisamAgama (chAyA-jaMbUkhaMDa) tarapha gayA. 1 lADha, 2 vajabhUmi, 3 "zuddhabhUmi tarapha viryA. jabUsaMDa ahiM ke A jaMbusaMDa ane A traNe nAma anArya sthaLanAM gujarAtamAM AvelA jaMbusarane siddhaWpura che. ahiMthI teo zaradanA prathama taMbAya eka samajavAnI bhUla na kare. kummagAma bhAgamAM siddhaFpura (chAyA-siahiMthI teo taMbAya(chIyA-taM dvArthapura) ane kummagAma (chAkaviyA bAka) ane hi bAka) ane kuviyA ke kupiA cA-kurma grAma) thaIne pAchA vaizAlI tarapha gayA. (chAyA-pikA ) sanniveze gayA. A samaye vaizAlImAM gaNarAjya hatuM tyAM zaMkha ahiM temane vijaya ane pragabhA nAmanI be pari. nAme gaNarAjA hato. A rAjA mahAvIranA pitAno brAjikAo maLI, je pArzvanA mitra hate. ahiMthI mahAvIra vaizAlI thanI upAsikAo hatI. ahiMthI vANiyagAma vANiyagAma (chAyA-vANija teo vaizAlI tarapha gayA, vaizAlI gaMDakI nadI grAma) tarapha pradhAvyA. vaizAlIthI gAma vihAramAM che. je AjakAla "vesADa' nAmathI vANiyagAme jatAM vacce eka jANItuM che. ahiMthI mahAvIra gaMDakI nadI Ave che. mahAvIra nAvadArAe nadIne gAmAya gAmAya(chAyA-gAmAka)saMniveza utAryA. Aje paNa bihAramAM vesADa pAse gaMDakI sAlisIsaya ane sAlisIsaya (chAyA- nadI AvelI che. ANaMda zrAvaka A gAmamAM rahevAzI -zAlizIrSaka) gAma tarapha gayA. 1 Avazyaka TIkAmAM "pradhAvyA arthanuM sUcaka pahAatyAra sudhI teo ekAdazAMgadhArI hatA ane via (chAyA-adhAvita) kRdaMta vApareluM che. saMskRta sAemanuM avadhijJAna suraleka hityamAM ghAva'dhAtane artha uDavuM thAya che. kadAca gatinA bhAdyAnagarI pramANu hatuM. have teo anu- vega darzAvavAne ahIM A proga thayo hoya athavA karma bhakiyA (chAyA-bhadrikA) nI lekabhASAmAM dhAne arthe gati mAtra paNa heya. Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 jenayuga bhAdrapada-Azvina 1992 hatA ahiMthI mahAvIra sAvathI (chAyA-zrAvastI) mRgAvatI hatuM, ane tene maMtrI sugupta nAme hate. nagarIe gayA ane tyAMthI A zatAnika teja ke jeNe caMpAnA rAjA dadhivAsAkSadviya sAlakriya (chAyA-sAnulaSTha) hanane nasAgyo hato. dadhivAhananI strInuM nAma dhAgAme gayA. riNI ane putrInuM nAma vasumatI athavA caMdanA ahiMthI teo daDhabhUmi (chAyA-dabhUmi) e hatuM. zatAnike caMpAnagarIne jItavA mATe naukAdaLane gayA. A jagyAe emane bahu praga karyo hato enI gaMdha Avazyaka TIkAmAM che. dUThabhUmi ja kaSTa sahana karavuM paDayuM. kalAMbIthI bhagavAna sumaMgalA gAme gayA ane ahiMthI anukrame vAlumAM tyAMthI sukSetrA thaIne pAlaka gAme sumaMgalA gayA. ahiMthI bhagavAna pharIvAra vAlagA (chAyA-vAlukA) gAma, succhettA pAlaka caMpAe gayA. A vakhate svAsurachattA (chAyA-sukSetrA) gAma, tasali tidatta brAhmaNa ane mahAvIra tAli ane mesali tarapha gayA. tyAMthI jabhiyA vacce AtmacarcA thaelI hatI. mesali pAchA pharIne mahAvIra siddhAtha - vayagAma pure gayA. ahiMthI teo vaya ahiMthI bhagavAna jabhiyA gAma (chAyA-vagrAma) nAmanA (chAyA-bhikA) gAme gayA, ahiMthI miMDhiyA thaine gokula tarapha gayA. ahithI pAchA pharIne teo A chammaNI (chAyA-SamANu) gAme chammANu gayA, tyAMthI majijhamA (chAyAlAbhakA, zvetAMbI ane zrAvastI kesaMbI | madhyamA) e gayA ane ane majijhamA nagarIe thaIne kosabI (chAMyA -kauzAMbI) nagarIe gayA. A hiMthI pAchA vaLIne bhagavAna kauzAMbI nagarI te hAla prayAga pAse AveluM kosama juvAlikA nadI pharIvAra jaliyA gAme gayA nAme gAma che. ane ahiM RjuvAlikA nadIne kauzAMbIthI bhagavAna vArasIe AvyA ane A kAMThe buddha thayA. tyAMthI rAjagRha thaIne mihilA sametazikhara tarapha paga raste jatAM sametazikhavANArasI (chAyA-mithilA) e gayA. ahiM ranI pAse jaI nAmanuM eka gAma Ave che. mihilA ahiMthI sametazikharane pagaraste lagabhaga aThavADi. janakarAjAe temane Adara karyo. mane lAge che ke, janaka nAma yAno che. A jamUI ane jabhiyA gAma e bane kadAca eka hoI zake. mithilAnA rAjavaMzanuM upanAma hovuM joie arthAta A lekhamAM Agamedaya samitinA Avazyaka mithilAnI gAdIe AvatA pratyeka rAja janakanA- satrano upayoga karavAmAM AvyuM che. temAM A badhA mathI oLakhAtA hovA joIe anyathA mahAvIranA hakIkata pR0 187 thI 227 sudhImAM jaNAvelI che. samayamAM suprasiddha janakanuM hovuM saMbhavatuM nathI. A uparAMta mahAvIranA kevaLa avasthAmAM paNa keTaahiMthI bhagavAna vaizAlI nagarIe thaIne saMsa- lAMka vihAra sthaLe che. jenI noMdha AvazyakamAM nathI mArapUre AvyA (susumArapurano ullekha bhagavatIsUtra paNa bhagavatI satramAM che. A lekhamAM e sthaLIna (zataka-3 u0 2) mAM Ave che. jUo rAya bhaga- meM nathI lIdhAM. bhagavAna mahAvIra je eka sthaLe vatI sUtrane mAre anuvAda ane pharI pharIne gayA che tenuM nAma sAmenA moTA akSasusumapura TippaNu pR. 56 bhA2) ane romAM chApelA sthaLamAM nathI ApyuM. bhegapura tyAMthI anukrame bhagapura nahi. chevaTe eka vinaMti che ke koI jainabhAI A naMdigrAma grAma ane meMTiyA (chAyA-me. badhAM sthaLonI cekasa zodha karAvavA udyamavaMta thAya meDhiyA drikA) thaIne pharIthI bhagavAna ane te pratyeka sthaLe mahAvIrane lagatA pratyeka prasaMga kauzAMbIe gayA. A samaye sAthenuM eka eka smAraka ubhuM karAve. kauzAMbI rAja zatAnika hatA, enI strInuM nAma becaradAsa jIvarAja kezI, Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ betAmbara ane digambara zvetAmbara ane digambara. lekhaka-rA dayAla gaMgAdhara bhaNazAlI. bI. e. 16 pAlaika sTrITa, kalakattA DaoNkaTara barUmAM lakhe che ke - TIkAkAra bhagavaMta jaNAve che ke "covIsamAM nagna kSapaNakonuM naitika adhaHpatana na thAya teTalA tIrthakara zrI vardhamAna svAmIe acelaka kahetAM prakhAtara ja zAyada pArzva prabhunA caturyAma dharmane badale mANapata, jIrNa, zIrNa, pAye dhavala vastra dhAraNamaithuna sarvathA viramaNa nAme paMcama mahAvratane mahAvIra tmaka sAdhvAcAra upadezyA, jyAre mahAyazasvI grevIdeve umero karyo. A pArzvaprabhunA badhA mahAvrata rAkha- samA tIrthakara zrI pArzvanAthe celaka kahetAM paMcavarNaya vAthI pArthApatyone mahAvIra devanA zAsanamAM sAmela bahu mUlyavAna pramANu rahita vastra dhAraNAtmaka sAthavAne kazI harata AvI nahi paNa che ke baMne zAsana dvAcAra prarUpyo." mahAvIra devanA dharmadhvaja taLe ekatra thayA te paNa pA A parathI pArzvaprabhune ane pariNAme dezI zvapanA hRdayane nagnatvathI AghAta pahoMcate khare. basa Aja vicAra eka pradhAna kAraNa hatuM, ke jene laI - prabhUti pArzvapane sacelaka eTale vastra dhAraNAtmaka 8 mArga hato e nirvivAda sAbIta thAya che. paNa mahAprabhunA anuyAyI ane ziSya paraMparAmAM pAchalathI ' bheda paDe. ane pariNAme digabara ane zretAMbara jevI vIra prabhunA acelaka mAgenI vyAkhyA eka deze mAtra be virodhI kAma udabhava pAmI. A bhedane maLa vAstavika prastuta viSaya paratveja upakArI hoya ema lAge che. rIte vicAratAM mahAvIra prabhu ane pArzvaprabhunA uparyukta acelaka zabda a sarvathA niSedha ane dezaniSedha be bhedamAM gupta rIte samAeluM che." ane cela vastra A be zabdanA samAsathI acalaka - ( juo Do. bI. ema baAnI Pre- thAya che. arthAta acelaka nagna; ane jINuM zaNuM Buddhistic Indian Philosophy pRSThaka. vastradhArI A baMne arthamAM acelaka zabda vaparAyo 374-375). hoya ema saMbhave che. dvitIya artha te TIkAkAra A vicArone vadhu spaSTa zabdomAM oLakhIe bhagavate batAvyo che mATe ApaNe acelaka "nagna" te haiM. barUmAM ema kahevA mAge che ke pAzvaka arthamAM saMbhavita che ke kema te jovAnuM rahyuM. bhunA sacelaka kalpanA vicArane anusaranArA te AcArAMga 1-91-65 mAM jaNAvyuM che kezvetAMbara ane mahAvIra prabhunA acelaka kalpanA saMvara sAthe mAre #iifNa tharathaf vicAronA anuyAyI te digaMbare majavuM, acelae tato cAI taM vosaja vattha-maNagAre. A mantavyane harmana jekebI Adi anyAnya ' arthAta-bhagavAne tera mAsa sudhI te (I pAzcAtya viddhAne paNa samarthana Ape che tethI te dIdhelu devadUSya) skaMdhapara dhAraNa karyuM tyAra pachI te matamAM keTaluM satya samAeluM che ane tenI puSTimAM : mA chAMDI bhagavAna acelaka vasrarahita aNugAra thayA. ke zAstrIya purAvo che ke kema tenI mImAMsA vaLI Agelakya zabdanI vyutpatti karatA zrI viatra karIzuM. nayavijayajI upAdhyAya kalpasUtraparanI potAnI TIkA 1. zrI uttarAdhyayana sUtranA kezI gamatIya nAme subodhakAmAM jaNAve che ke 1 vighare re nAmaka trevIsamA adhyayananI gAthA 29 parathI A- 14 thai ro : tatha mAra maDha paNane spaSTa thAya che ke pAzvaprabhue sacelaka dharma ja vigatavatra vyartha taka tIrthasthAnApriprarUpe ane zrI mahAvIra prabhue alaka dharma u- 2 prathama kisamarina rAjanIta-246padera. kalpasUtranI prAraMbhanI gAthAothI paNa A thApA mArae, maLe tu sarvadA kare ja vAtane puSTi male che. hAryA Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 jaina yuga bhAdrapada-Azvina 1982 A parathI spaSTa jaNAze ke bhagavAne vaane pArthApatya vastradhArI hatA e kahevAI gayuM che ane tyAga karyo tyAra pachI acelaka vasrarahina aNugAra mahAvIra prabhu pote alaka hatA tethI samanvaya thatAM thayA arthata nagnabhAve digaMbara dazAmAM vihAra baMne mArgane svIkAra thayo ane dharmarUpe prarUpyAM. sacekaravA lAgyA ahi -sarvathA niSedhavAcI che. lakavAnA vicArane sAkSI te sthavira kalpI ane vaLI trIza atizaya pikI eke atizaya e acelakatvanA vicArane pakSakAra te jinakalpI. nathI ke jethI prabhunA digaMbaratvanuM gepana thAya. sacelakatva ane acelakatva mekSa prAptine bAdhAarthAta carma cakSu dhaNI dekhI nA zake paNa prabhu kArI nathI paNa vyavahAra naye baMne eka ja lakSya mahAvIra deva devaduSyanA parihAra pachI anya vastra mATe be bhinna mArga che e uttarAdhyayana sUtra. 23aMgIkAra kIdhuM nathI ane temanuM nagnava labdhivaDe 31-32 mAM ghaNI ja sugama rIte samajAvela che. gopana rahetuM ema te tAmbara paNa mAne che. mahAvIra prabhune kaDaka mArga ho teTaloja sakhta uparAMta rA. naMdalAlabhAI pitAnA mahAvIra mAga jinakalpane che. ane pArzvaprabhunA madhyamamArga svAmI caritramAM pR. 294 me jaNAve che je iMdra anukula gacchavAsI sAdhuono sthavira kalpa ke je bhUtie cAritra dharma aMgIkAra karyo te samaye kubere sAMprata kALamAM baijuda che (te baMne kalpanA vizeSa cAritra dharmane lAyaka upakaraNa lAvI te grahaNa kare che. mATe ja vizeSAvazyaka gAthA che ane vAne temane vinaMti karI te grahaNa karatA pahelAM paranI maladhArIjInI TIkA..) . temane vicAra thayo ke huM to niHsaMga chuM te pachI A upakaraNe hAre grahaNa karavA ke kema? A mahAvIra prabhue, jo ke pite acelaka hatA kathanane zAstrIya purAvo che ke kema je mATe hune chatAM, A banne kalpane mArgarUpe prarUpyA che ane saMdeha che paNa je satya hoya te. temanA jIvaMtakAlamAM banne prakAranA nirca viva mAna hatA ane metAryamuni jevAe prAraMbhamAM je pitAnA Adarza mahAvIra prabhu acalaka sthaviraka95 aMgIkAra karI keTaleka kALe jinakalpI digaMbara dazAmAM na hota to A vicAre gAma paNuM paNa aMgIkAra karela che. svAmIne Avata kharA? A be prakAranA munionA kalpa paikI jinaA saghaLuM acelaka eTale vastrano sarvathA niSedha kalpa pArzvaprabhunA zAsanamAM hoya ema hArA jAsAbIta karavA puratuM che. ane deza niSedhanA arthamAM gvAmAM nathI. te TIkAkAra bhagavaMte puravAra kIdhela che eTale acelaka baMne arthamAM vaparAtA hatA ema saMbhAvanA upara kahevAmAM AvyuM che ke mahAvIra prabhune thAya che. kaDaka mArga hato ane pArzvaprabhuno madhyama mArga hato 2, jinakalpa ane sthavirakataSa, kAraNa caramatIrthakaranA samayavartI lake vakra ane jaDa , A be ka5nI yojanA mahAvIra prabhue karelI hatA tyAre trevIsamAnA anuyAyIo Rju ane prANa che ane te pArthApatyonA sacelaka mArga ane pitAne hatA ethIja kahyuM che - acelaka mArganA samanvaya rUpe hoya ema tha nathI givmALa sukavaNI 3 wrif gjaNAtuM ? jyAre be asamAna vicAreno samanvaya pAkA : thAya tyAre bannee kAMIka chuTachATa melavI paDe che. je kappo majjhimagANaM tu suSisojho supAlana te mujaba pArthApatyone potAnA dharmadhvaja heThaLa --uttarA. adhyayana 23. gA. ra7. ekatra karavAnI zubhecchAnA pariNAme A be kalpanI -prathama tIrthaMkaranA sAdhune (niraticArapaNe) yojanA thaI hoya ema saMbhAvanA thaI zake che. dharma samajatAM dohile paNa pALatAM sehile ane Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vetAmbara ane digambara 33 chellA tIrthaMkaranA sAdhune dharma (samajatAM sohilo kAraNa sahelAIthI anumita thAya che. paNa pALatAM ) ane dehile jyAre vacalA bAvIsa tIrthaMkaranA sAdhune dharma samajatAM paNa sehilo ane zrI kalpasUtra subodhikA parathI uddharita nikA pALatAM paNa sohila (tethI chellAM ane pahelAM chello ane pahelAM banne prabhunA daza prakAranA kalpa bhedaparathI avitIrthaMkare paMcamahAvratarUpa dharma prakAro ane vacalA saMvAda rIte jANI zakAze ke mahAvIra prabhuno AcAra bAvIse cAra mahAvatarUpa dharma kahyA). ati kaThina hato, ane pArzvaprabhune madhyama mArga A gAthAmAM kaDaka mArga ane madhyama mArganuM AcAra hato - zrA mahAvIra prabhunA zAsanamAM zrI pArthaprabhunA zAsanamAM bahu mUlya, vividha varNa vastranI anujJAthI sace(1) Arolaya. lakatva ane keTalAka ta, mAnapata, vastradhAri paNa sAdhuo zveta, mAnapata, jIrNaprAya vastradhArI hatA teTalA aMze teo acalaka-AthI bane vikalpa hovAthI acelaka. teone sevavAnI anujJA hatI. (2) AdhArmika-audezika - - je sAdhu nimitte karela hoya tene ja na ka - sAdhu nimitte karelA azanapAna, khAdima svA- bIjAne kahyuM. dima vastrapAtra, vasati pramukha - | game te eka sAdhu vA eka sAdhu samudAya nimitte karelA sarve sAdhuone na kape. (3) zayyAtara. zayAtara yA vasati svAmInuM pIMDa banne prakAranA sAdhuone na kalpa mATe te ka5 banene mATe samAna che. (4) rAjapiMDa. (5) kRtikarma-vaMdanaka. banene samAna. (6) vrata-mahAvata. cAra mahAvrata; kAraNa teo rUju jhAjhathI samajI zake che ke strItyAga parigrahatyAgamAM aMtargata thAya che. paMca mahAvrata vakra jaDatvathI pAMcamAM vratanA spaSTolekhanI AvazyakatA. () i-ratnAdhika, upasthApanAthI AraMbhI dikSA paryAyanI gaNanA ane jyeSTha-laghune vyavahAra. niraticAra cAritra hovAthI dikSA samayathIja jayeSTha ane laghune vyavahAra Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34. jenayuga bhAdrapada-Adhina 1982 (8) pratikramaNa aticAra lAge to ja pratikramaNa karavuM te sivAya aticAra lAge yA nahi paNa ubhaya kAla avazya jarUra nahIM. ane te paNa pAye beja-devasIka ane karavuM ja joIe temaja bAkI rahelA aticAra mATe rAI pratikramaNane vyavahAra che. pAkSika cAturmAsika pAkSika cAturmAsika ane sAMvatsarika pratikramaNa paNa ane saMvatsarika na karavA paDe. avazya karavAM ja joIe. (9) mAsaka5. aniyatamAsa kalpaHmAsa maryAdA niyataH marajI paDe te eka keDa karatA kAMika uNa vadhumAM vadhu ekaja sthaLe eka mAsa sthiti karI vaSa (bAvIza tIrthaMkaranA sAdhu A zrI) paryata eka zakAya. chevaTe duTyikSa azakti AdikAraNe eka sthaLe sthiti karI zake ane marajI paDe te eka sthaLa mAsa upara rahevuM paDe te paNa pAsenA upagrAmamAM mAsanI vacamAM paNa vihAra kare. javuM ane chevaTe khuNo paNa badalavo joIe. bAkI eka mAsathI vadhu sthiti na thaI zake. (10) paryuSaNA - upara mujaba aniyata. upara mujaba pharajyA. upasaMhAra: paNa sAdhu mAtrane na kalpe. rAjapiMDa to vaparAyaja pArthApatyo paMcavaNu, mAnepata, bahu mUlyavAna, nahIM. aticAra lAge yA na lAge paNa ubhayakALa vastradhArI hatA uparAMta sarala ane buddhizALI hatA; pratikramaNa te avazya karavuM ja joIe. uparAMta bIjA eTaluM ja nahi paNa azana pAnAdi paNa je amuka traNa pratikramaNa paNuM Avazyakaja che. game tevA anisAdhu nimitte kareluM hoya tene ekalAne ja na kape vArya kAraNe paNa mahAvIra prabhunA sAdhuo ekaja paNa bIjAne te bAdha kartA nahi. vaLI temane rAja. sthaLe vadhumAM vadhu eka mAsa sthiti karI zake, tadupapiMDa vAparavAnI anujJA hatI uparAMta aticAra rAMta khAsa rahevAnI jarUra jaNAya te paNa sthAna lAge teja devasI (daisika) vA rAI (rAtrika) prati parivartana kIdhA sivAya te na ja rahevAya. joIe kramaNa karavAno kalpa hato ane pAkSika, cAturmAsika te upavanamAM, zAkhApuramAM jaI pAchA Ave ane temaja sAMvatsarika pratikramaNa jevAM pratikramaNo temane chevaTe te paNa na bane te upAzrayano khuNo te badakaravAnAMja na hatAM temaja vaLI mAsa kahyuM ane lAne paNa sthAna parivartananA ka5ne sakhata rIte paNuM ghaNuM paNa temane baMdhanakAraka na hatAM paNa te amalamAM mela. paryuSaNa bAbata paNa eja sakhtAI baMne temanI marajIpara choDavAmAM AvyAM hatAM. jyAre A kalpabheda parathI samajavuM sugama thaI paDaze A ati sukara sthiti sAthe carama tIrthakaranA sAdhu- ke mahAvIra prabhune AcAra ati sakhta hatA. A onA kalpanI tulanA karIe chIe te keTalI samajyA pachI pArthApatyanA vicAronA pravAhanuM sakhtAI che te najara samIpa tarI Ave che. jIrNa ane mahAvIranA anuyAyIonA vicAronA rohanuM zINuM vastro paheravA-ane jinakalpI hoya to te sahelAIthI anumAna thaI zake tema che. vaLI vaarahitaja rahevuM ane TADha taDakA dezamaSaka pArkaMpa saraLa ane madhyama mArgane sevanArA AdinA parisaha sahana karavA. eka sAdhu AzrI hatA ane tethI teonA magajanI valaNa paNa teja kIdhelA AhArAdi tene te na kalpe eTaluM ja nahi prakAranI hoya temAM navAI nathI; uparAMta kezaprabhuna, Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zvetAmbara ane digambara 35 samayamAM paNa zithilAcAra thayo hoya e sahaja samajI paNa tyAra pachI dhIme dhIme pitAnA vicAro jAhe. zakAya tevuM che. kAraNa eka zAsane avanati para ramAM lAvatA gayA paNa hajI paNa bane vicAranA Ave che tyAre navA tIrthanI sthApanA thAya che. valI sAdhuone sAthe rahevA jeTalI sahiSNutA hatI paNa tasAmayika anya dArzanika saMsthAo tarapha daSTi te lAMbe vakhata TakI zakI nahIM ane vIrAta 609 kSepa karatAM paNa te lokone jaNAyuM ke baudhdha vigerenA varSe chevaTanA bane judA paDayA (schism). sAdhuo madhyamArgI hatA AthI kezI prabhu ane mahAvIra prabhunA kaDaka mArgane ane jinakalpane tenI sAthenA pArthApatyo che ke tama svAmInA sAthe te nahija paNa nagnata AzrI ekadezIya samajAvavAthI mahAvIra prabhunA dharmadhvaja taLe AvI ka95ne AgaLa dharI vasrarahitapaNe vicaranArA, vasyA chatAM paNa manuSyanI mAnasika valaNa ekAeka nizraya mArgane pradhAnapada ApanArA te digaMbara badalAvI muzkela che. teoe mahAvIra prabhune kaDaka thayA. tyAre pArthApatyanA madhyamArgane anukula vyavamArga aMgIkAra kIdho chatAM paNa pArzvanAthanA zAsa- hAra mArgane avalaMbana karanArA ane vyavahAraneja namAM sevelo kalpabheda teonA magajane DahALI rahyA AgaLa dharanArA sthavira kalpa sivAyanA bIjA kalpane hatA. A pramANe eka ja samayamAM be prakAranA viccheda hAI sthavira ka9pane mukhya sthAna ApI vicAranA pravAhamAM nimajajana karanArA sAdhuo vastradhArI zvetAmbaro thayA. e zuM ATalA purAvA pachI vidhamAna hatA A pramANe mahAvIra prabhu bAda sudha- saMbhavita nathI? chatAM paNa A carcAtmaka viSayane masvAmI ane jaMbusvAmI jevA prabhAvazALI be zeSane nirNaya karavAnuM huM vAMcakavRMda upara choDuM chuM mahApurUSa paTTadhara thatAM te pArthApatyanA vicAranA ane temAM udArabhAve thayelI A sUcanAo Adara rohamAM taNAto sAdhu varga mAthu uMcu karI zakyo nahIM. pAmaze. | sirAjU zrI mahAvIranA bedhane pAtra keNu? 1 sapurUSanAM caraNane Icchaka, 2 sadaiva sUmabodhane abhilASI, 3 guNa para prazastabhAva rAkhanAra, 4 brahAvratamAM prItimAna, 5 jyAre svadoSa dekhe tyAre tene chedavAno upayoga rAkhanAra, 6 upayogathI eka paga paNa bharanAra, 7 ekAMtavAsane vakhANanAra, 8 tIrthAdi pravAsane ucharaMgI, 9 AhAra, vihAra, nihArane niyamI, 10 pitAnI gurUtA dabAvanAra -evo koipaNa purUSa te mahAvIranA baMdhane pAtra che, samyaga dazAne pAtra che. Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAdrapada-Adhina 1982 jainamuga Holala-Superman. [ anusaMdhAna gata varSanA pRSTha 347 thI cAlu.] mahAvIra-jIvananAM dRzyo. aMdaranA jagatane bahAra prakaTAvavuM enuM nAma yAnA padArthono upayoga thAya te Azaya vagarane, jIvana. cItArA pitAnA koI anubhavane bahAra "svataMtra', sahaja hoi baMdhana rahIta, kaleSa rahIta, prakaTAvavA mATe kApaDa, raMga, pIMchI vagere padArthone AnaMdamaya hoya che. upayoga kare che; zilpI eja rIte patthara, TAMkaNuM vIra-sazakta purUSanuM aMdaranuM jagata samarasa-ghaTavagereno upayoga kare che; temaja AtmA bahAra jemAM eka avayava bIjA avayavathI chUTA" ke baLapragaTavA mATe zarIra, ane tamAma dazya duniyAne vAkhora na hoya evuM hoya che, tethI te vajamaya upayoga kare che, paNa mAtra te ja padArthone ane kahevAya che,-ene "rati'-arati7 thavA pAmatIja eTalAja pramANamAM ke je amuka ajanakArya mATe te mATe nathI. ethI ulaTuM jenI aMdaranI duniyA evI anivArya hoya. ajelI cIja, bhAva, zabda, citra samarasa-ekAkAra-ghaTa nathI, jenuM mana buddhithI e sRSTAnuM bAhya svarUpa che, ane tethI emAM eka jUdAI rAkhe che ane buddhi manathI jUdAI rAkhe biMdu paNa evuM na hoya ke je henA potAnA svarUpane dharapana che--henAmAM kalaha che, avyavasthA che, azakti baMdha besatuM nahAya tAtparya ke svabhAvataH zuddha aMjana- che ane hene lIdhe bAhya duniyAnA padArtho tenA kAryamAM svabhAvataH sapUrNa karakasara ane sAdAI para AkarSaNa ane jaya karI zake che. tethI tavA hoya te te padArthone upayoga kare che, paNa pitAne manuSyanuM jIvana bAhya duniyAnA aneka padArtho tarapha te padArthothI para mAne che. padArtha ane Azaya e parataMtratA pUrvaka kheMcAtuM ane bAhya duniyAnA padAbane para enuM svAmItva hoya che. ekene te pitA rthothI dhabbA khAtu-muMjhAyeluM ane kaleSarUpa ja hoya para sthApatA nathI. te aSTA che, sRSTi nathI; rAjA che. evA manuSyo mATe "IlAja'-eSadhinI che, prajA nathI; kartA che, karma nathI; jItanAro che, AvazyaktA che, ke je auSadhi enI aMdaranI chatAya nathI. duniyAnA vikAra ane vaimanasyane haTAve; arthAta aMdaranI duniyAne anurUpa evI duniyA bahAra ene "tAlImanI-saMskAranI AvazyakatA che, ke je pitAnI AsapAsa-pitAnA dehamAM ane dehanI Asa ene gulAmamAMthI rAjA banAve; AkarSAtA padArthane pAsanA vAtAvaraNamAM utpanna karavI eja "bharapUra badale AkarSaka lohacuMbaka banAve. jIvana.' bahAranI duniyAne pitAmAM utAravI enuM narI vidyA bhaNavAthI A pariNAma nathI upajI nAma jIvana nathI-e te akarAMtIpaNuM che, vyabhicAra" che. aMdaranI duniyA bahAra prakaTa thavA, zakatuM. vidyA paNa bahAranuM AkarSaNa che. e paNa tanamanATa kare tyAre hene vyakta karavA mATe tathA - 1 " he paNa ja i"AcArAMga sUtra rUpa padArtho dazya jagatamAMthI pasaMda karavA-goThavavA AtmAthIne udeza--Azaya na hoya. ghaDavA-ane e dvArA, pitAne vyakta karavo enuM ja 2 " puLa jo vadhe jo muva - nAma jIvanakalA. keI chUTI chavAI icchAne to AcArAMga satra. kuzala ( vikAra rahita. maLa svarUpanA AnaMdamAM sadAkALa rahetA purUSa) te nathI baMdhAyelA, thaIne nahi paNa pitAnA mAtA svarUpanA prAgaTaya nathI chUTelA. ichatA tanamanAne khelavA daIne, bahAranI duni- 3 sarakhA dazavaikAlika satra,a02, u03, gA. 201 Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra 37 koInI salI duniyA che. enA upara paNuM ene dhanano arthI, vRddhAvasthA sudhI ene hajI "kaMgAlyata' mamatva nathI. je vyaktine enI dhakhaza hoya che ja rahI hatI. nagna chatAM "bharapUra' evA zrI mahAhene te levA de che " "ApatA nathI. A kevI vIra pAsethI bIjuM kayuM dhana icchI zakAya-sivAya rIte banatuM haze te samajAvavA mATe zrI mahAvIranA ke vidyAdhana ? dIvyatA ApanArUM "va-devaduSya jIvanane AlekhanArAoe vastra-jJAnarUpI ratnajaDIta kAMbala ke cAdarane ardhabhAga mahAvIre te vRddha jijJAsune. Apo. ema to devadUSya vizvane prasaMga AkhI cAdara emanA khabhA upara bejA rUpa hatI, zAstragraMthamAM Alekhyo che. chabI janAre kAgaLa paraMtu saMpUrNa vidyA yAcakane ApavI zakya nathI;ane te paranA raMganA TapakAM ke lITIo jovAnI aDadhI pAmyA pachI bAkIno khaMDa te zodhIne nathI paNa te sarve maLIne je bhAve, je kriyA sUcave kAMTAmAMthI ja meLavavo paDe. Subjective knoche te bhAva ke kriyAne e citramAMthI tAravI kahA- wledge ane Objective knowledge athavA DatAM zikhavuM joIe. tevIja rIte zAstra vAMcanAre 4 vidyA ane vidyA nAmaka be khaMDone kathAmAMnI skUla ghaTanAonI pAchaLanI AMtarika vANuM ane tANanI mAphaka, "kuzaLa" "kArIgara" suSTi zeAdhavI joie. sthala arthe ghaNI jagAe jyAre potAnI anubhavazALamAM nAkhIne "saLaMgabuddhine khuMce evo paNa dekhAze. tyAM hamajavuM ke "akhaMDa'-ekarUpa banAve tyAra pachI enuM mUlya kathAnA yajaka pite kAMI bhUla ghaTanA kahevA "eka lakSa' upaje! bAhya jagatamAM jenI buddhi IcchatA ja nathI; bhAva sRSTinI kriyA AlekhavA niraMtara khelI rahI che te manuSya jyAM lakSa senA sthala ghaTanAne sAdhana tarIke vApare che. mahAre dekhe che tyAM AMtaradaSTivALo "lakSya" jue kathA evI che ke, cAritrarUpI rathamAM ArUDha thaI che, ane te pachI "alaTa pada pamAya che. ' zrI mahAvIre jyAre vihAra zarU karyo tyAre sema bIjI rIte, vastranA be bhAga karAvIne ane nAmane eka vRddha brAhmaNa AvI pahoMcyo, jeNe eka bhAgane kAMTAmAM tyAga karIne, te purUSasiMhe potAnI kaMgAlyatanuM kathana kathIne pachI dAna pAmyuM. "bhAga tyAga lakSaNa' vaDe "kaMgAlyata'ne vaTAvI javA zrI mahAvIre pitAnAM khabhA uparanA eka mAtra IsAro karyo. . devadUSya vastra tarapha najara karIne sUcavyuM ke yAcake te sahAyane asvIkAra vastramAMthI ardha laI levuM. te laI brAhmaNa eka tuNanAra (vaNakara) pAse gayo, jeNe te TukaDAne bahu eka bIje jIvanaprasaMga laIe. eka vakhata mUlI jaNAvI bIjo adha bhAga meLavavAne salAha eka bharavADa-gopa'-ne dhyAnastha mahAvIra upara ApI ane kahyuM ke jyAre te bane bhAgane eka corInI zaMkA thaI te mAravA de. IndranuM "Asana akhaMDa vastra tarIke joDaze tyAre henI eka lakSa kaMpyuM ane te vIranI vAre dhAyo. vIre e DakhadInAra upajaze. have brAhmaNa zrI mahAvIranI zodhamAM lagIrI karatAM ene roko ane eka taraphathI "traNa ghUmavA lAgyo ane "zedhe che hene maLI rahe che? lokanA nAtha" kahI "bhaktikaranAra tathA bIjI evI ukti anusAra tera mahIne hene kAMTAmAM bharA- taraphathI bhaktinA pAtrane bhakitanI madadanI apekSA yeluM bAkInuM ardhavastra maLI AvyuM. vaNakare bane hevAnuM mAnavA jeTalI pITatA karanAra te deva' upara vIkhI taLI saLaga devonA deva mahAvIrane chUpuM hAsya thayuM ! vastra karI ApyuM, jenA eka lakSa dInAra upajyA. baMdhana ke tADanathI chUTavA 5NuM-mukti svA have A prasaMgano-A citrane AdhyAtmika taM-Freedom e koi meLavavAnI cIja artha zodhavo joIe. brAhmaNa eTale vidyArUpI nathI, keLavavAnI cIja che. keIna khabhA upara Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 jenayuga bhAdrapada-Adhina 1982 besIne maktipurI nAmanA koI sthAna vize pahoMcavAnuM ke viSathI kALA paDelA lohIne sthAne zveta dUdhanI nathI hotuM; page cAlIne pitAmAM mukti prakaTAvavAnI dhArA jeI nAga stabdha thaI gayo. pitAnI badhI hoya che ane aMdaranI mukti ja bAhya jagatamAM zaktio niSphaLa javAthI hene jabaro AghAta paNa mukti race che. thayo hato. e AdhAte ene bahArane badale ArAmapriyatA ja muktinI ADakhIla che. ane aMdara kriyA karavA dhakakelo. puSkaLa "manana' thayuM, bahAranI hAya IcchavAmAM ke svIkAravAmAM je kaMgA- jAtismaraNa jJAna thayuM. nAga "bujha.' tyaMta samAyelI che te kaMgAlpata ArAmapriyatAne ja pachI te nAganuM dehAbhimAna eTalI hada sudhI AbhArI che. sahAya mAtra eka vizeSa beThI che ane TaLI jAya che ke, te eka kAcabAnI mAphaka sarva beDIne teDavAnI laganIvALAne te te pAlavatI cIja indriyene "gopavI" akriya banI paDayo rahe che. te ja na hoya. prathama AkramaNa sahavAnuM ane pachI prasaMge vaTemArguo henA bhUtakALanA trAsa yAda AkramaNa karavAnuM-banne prakAranuM-hRdayabaLa keLavyA karI karIne henA para patthara mAre che, jethI henuM sivAya vyavahAra kSetramAM ke adhyAtmakSetramAM mukita zarIra cotaraphathI lehaluvANa thAya che. uparathI maLI zakatI ja nathI.* hajAro kIDIo vaLage che ane caTakA mAre che. daSTi viSa sarSa, paNa te badhuM zAntithI sahana karI maraNa pAmI govALavALA prasaMga bAda zrI mahAvIranA caritra siga bAda aSAnA bhAla deva bane che. lekhaka caMDakauzika nAmanA eka daSTiviSa " have A nAga te tamepradhAna vyakti-haThayogI sapane prasaMga varNave che. eka tAmasI tApasa karIne Bitter materialist che ema gaNue. jaDa nAga thayo hato ane dRSTimAtra vaDe prANa haravAnI sRSTi, jaDadeha ane e be vacce dUta kArya karanAra henI tAkAdane lIdhe e vanakhaMDa para enuM eTalI indriya emAM ja mamatva dharAvanAra "tamoguNI" kahehadanuM svAmItva jAmyuM hatuM ke manuSya nAme kaI vAya che. padArtha mAtramAM-skUlamAM temaja sUmamAM e raste javAnI hiMmata karatuM nahi. zrI mahAvIrane amuka prakAranI zakti rahelI hoya che, jaDasRSTinA lokee vAryA chatAM teo te te ja raste cAlyA. aMgabhUta to pRthvI, jala, agni, vAyu, AkAza (lokenA ane lokottara purUSanA mArga-pasaMdagIo bhinna ja hoya !)" dUrathI daSTiviSa pheMkavA chatAM nAga emAM paNa zaktino vAsa che. haThayoga dvArA e zakti kheMcI potAnI indriyone tapta karavAnA sAdhana mahAvIrane ijA karI zakyo nahi, tyAre najadIka prApta karavAmAM eno upayoga karanArA tApa-tapaAvI dhyAnastha viranA page Do ane tethIya svIo-haThayogIo-jaDavAdIo-malIna vidyAnA mahAvIranuM zarIra viSathI kALuM na thayuM tyAre pharI upAsake mahAvIranA kALamAM maheTI saMkhyAmAM pharIne Do. jANe e pizAcane khAtrI ApavA hayAtI dharAvatA hatA ane Aje paNa hayAtI dharAve mATeja na hoya tema mahAvIranA pagamAMthI khanI che. yuropamAM eka vakhata e narapIzAne eTalo jagAethI dUdha jevI raktadhArA vahevA lAgI! lAla trAsa vartI rahyA hatA ke khAsa kAnuna ghaDIne hajA4 bharavADa, mahAvIra ane IndranA A prasaMga upara rAnI kala karavI paDI hatI. A jaDabhakta dharmanuM ja asarakAraka upadeza ApavAnA AzayathI racAyeluM nAma ane dharmAtmAno dekhAva dhAraNa karI malIna "mahAvIra kahetA hatA " (Thus Spake Mahavir vidyA vaDe pAzavI vRttione saMtoSavAmAM ja jIdagI the Superman) nAmanuM paeNphaleTa dareka jaine vAMcavA jevuM che. 5 no Dhoreef -AcArAMga sUtra, a0 4 gALe che ane bhoLAone Thage che, lUTe che, gulAma u0 1 226. banAve che, trAsa de che, dhamakAve che. sApa jema _ 6 zukala lazyAnuM A varNana che. zala leAno raMga vakhatovakhata kAMcaLI mele che tema A manuSya sarve temaja rasa dUdha jevo hoya che. ghaDImAM saMtAnanI ane ghaDImAM saMtanI kAMcaLI dhAraNa hatuM ke mane uThAvIrane camaka prakAranI zakita hatA A prasaMga nAma ane dhamanione saMtAna Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra 39 karavAmAM kuzaLa hoya che. ghaDImAM teo AzirvAda 'pUrNatA pAmavAnA-pragaTAvavAnA zrI mahAvIranA bele che, ghaDImAM zApa. emanI draSTi ane cahero bAra varSanA "tapa" daramyAna teone vividha vicitra setAnanI sAkSI ApatAM hoya che tyAre emanI vANI "prakRti sAthe prasaMga paDe che. yogIzvaramAM ceranI ke je teoe zAstra ane bhajanamAMthI cerI heya AzaMkA karanAra bharavADa ane "IzvaramAM 'lAcAche te emane mahAtmA tarIke khapAvavAmAM madadagAra rI'nI AzaMkA karanAra Indrane prasaMga ApaNe thaI paDe che. sarSanI mAphaka emanI cAla vAMkIcukI joI gayA. "YphATAvALA "kIDA" athavA caMDakauzika hoya che. sarpanA jevAja emanA phuphATA hoya che. tApasane prasaMga paNa joI gayA. have eka vadhu sarSanI mAphaka ja, dUdha pInArane paNa teo DaMkhavAnI vicitra mUrti-gazALAne prasaMga jovA ApaNe prakRti dharAve che. sarSa game teTalo "bhayaMkara" chatAM taiyAra thaIzuM. A prasaMganI vicitratA te e che ke te eka peTe cAlanAra kIDo mAtra (reptile) che, "mahApurUSanI chAyA' rU5 A vyakti zrI mahAvItema A haThayogIo yogazakitanA game tevA phuphATA rano sahacara bane che ane hemanA vaDeja prasiddhi mAravA chatAM viSayanI viASTamAM sabaDatA ane temAMthI pAmI hemanA uparaja agni pheke che ane Akhare bahAra nIkaLavAmAM duHkha mAnanArA, jaDabhAvarUpI jagatamAM jenuM mana indriya dvArA khelI rahyuM che ke, pRthvIne "vaLagI' rahI jIvana gujAranArA, mithyAbhi jaDavAdI. upalI kathAmAM ane mahAvIranA dareka vihAranI mAnathI bharelA ane "khavA" sivAya kazo udyama dhamAM je je gAma, upavana vagere sthAnAM varNana che nahi jANanArA dayApAtra "kIDA" heAya che. mA, te sarva suphalma sthAna samajavAM, arthAta ega ane jJAnanI mAMsa, methuna ane manuSya hatyA sudhInAM kukarmo teo amuka "bhUmikA?enAM te nAma che. jabuddIpa, bharatakhaMDa, dharmanA bahAnA taLe ane nirdoSa bhoLA bALakonI mera, ityAdi kheDe, parvata, nadI, sarovara ityAdinAM nAme mAraphata karatA hoya che. teonA prapaMcano ekAda tarIke je je nAma vAMcavAmAM Ave che tene mATe bhUgoLa ke khagoLa graMthe pheMdavAnI jarA paNa jarUra nathI; kAraNa paDado jyAra khullA thavA pAme che tyAra ja hamanuM ke A badhA AdhyAtmika bhUmikAonAM nAme che. yoga kharuM saMtaparNa ane sAmarthya jovAnI taka maLe che, ane jJAna mArge AdhyAtmika guNasthAna kramArehaNa karanAra kAraNa ke te vakhate te teo eka kIDAnI mAphaka adRzya musApharane A sarva sthAne paricita hoya che. taraphaDatA mAluma paDe che. sthUla jagatamAM e nAmanAM sthAne DhaMDhavA nIkaLanAra phekaTa zrI mahAvIre AvA eka nAgathI prasaMga pADa gethAM khAya che ane thAke che. upalI kathA pote ja kahe che vAmAM ThIka ja karyuM. emanI sAtvika zakti AgaLa ke kellAka gAmanA zanyagrahamAM zrI mahAvIra ane zALa AvyA, paNa e "zanyaghara" kayuM ane kevuM che te ApaNe tamoguNI dhULamAM ALoTavA lAgyo ane mahAtmA e uparathI "zodhavAnuM rahyuM ke, e zagharamAM mahAvIraja ine dAvo cheDI lAcAra kIDA tarIke khulle thaye. gayA, gozALe te dvAra para ja rahyo ! e gharamAM rAjapUtra lokonA dIlamAMthI bhaya ane bhrama adazya thayAM. siMha ane henI dAsI-vidyummati, buddhi sAthe ratikrIDA caMDakauzika pitAnuM kharuM svarUpa kIDA tarIkenuM svarUpa mATe jaI zakyAM hatAM ! arthAt buddhi ke je AtmAnI hamajyo ane pachI kIDApaNAne niMdI dhikkArI kharA dAsI che henAthI ekarUpa thavA-henuM bhinna astitva devapaNane icchavA lAgyo tathA hene mATe "tAlIma" harAvavA-AtmAnuM ekAnta zodhavAmAM AvyuM,-ejanyalevA lAgya, arthAta zama, dama, Adi AdhyAtmika graha'mAM siMhanI ratikrIDA ! A koI sthUla viSayasevakImIAne rAgI thayo. nanI ghaTanA na sahamajavI ! eja vidyumnatine sparza bAhya jagatamAM eTale bhege paganA sAdhana tarIke karavAnuM tyagRhanA dvAre ubhelA gozALA athavA jaDavAdIne sUjhe mzALA= ge" eTale indriyamAM ja jenuM bhAna vAse che ane pariNAme tahene mAra paDe che! sUkSma buddhivALAe kare che te; bahizcitta. indriya jaDa che ane ene saMbaMdha ahIM "ratikrIDA" ane "viSayasevana vaccene bArIka bheda jaDa jagathI che. jethI meMzALe eTale jaDa athavA dazya paNa dhyAnamAM levuM joIe, Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40. jenayuga bhAdrapada-Azvina 1982 pitAnAM duSkarmo pateja jAhera karI maraNa pAme che. gRhamAM peThe. teNe uMce svare kahyuM ke, A gRhamAM je kaI sAdhu, brAhmaNa ke musAphara hoya to belaje, gozALAnuM svarUpa barAbara oLakhavuM ghaTe che. ke jethI amo anya sthAne jaIe. prabhu to kAryohenuM kharuM nAma te maMkhalIputra hatuM, kAraNa ke te sargamAM hatA tethI mauna rahyA. paNu gozALA A eka saMkhyane putra hatuM. maMkha eTale bhATa, peTa vacana sAMbhaLavA chatAM kapaTathI bolyo nahi. jyAre khAtara mAladAronI baDAI mAnAra. svAbhAvika che ke keIne pratyuttara maLyo nahi tyAre siMha dAsInI sAthe koInI paNa bhATAI karavAnI cAlu Tevane pariNAme, ghaNIvAra sudhI krIDA karI pAchA pharavA lAgyo. te jyAre e bhATa pAse thoDo ghaNo vaibhava ekaThA thavA vakhate prakRtithI capaLa ane durmati e gozALA pAme tyAre, pitAnI baDAI gAvAmAM paNa te eTalo je dvAra pAse beTho hato teNe tyAMthI nIkaLatI ja ro hoya. AvI vyaktine mahattAnI pratikRti - dAsIne karavaDe sparza karyo pachI siMhe hene khUba kUTA." -mahattAne paDachAyo' vAjabI rIte kahI zakAya. dara maMkhalIputra e A vRttine pratinidhi hamaje. kadalIsamAgama nAmanA gAmamAM bane AvI (ene gozALA paNa kahevAmAM Ave che, kAraNa ke pahoMcyA tyAre bhikSuone anna maLatuM joI ene janma gauzALAmAM thayo hato. zrI mahAvIra gozALe ekalo ja jamavA gayo ane eTaluM badhuM jyAre mAsakSapaNunuM pAraNuM karavAne vijayazeThanA ghera jampa ke "pizAcanI jema khija thatI nahotI". padhAryA tyAre hemanuM asAdhAraNa sanmAna thatuM joi kaMTha sudhI AhAra karavAthI pANI to pIvuM ja pAlavanuM bhikSaka maMkhalIputre mahAvIrano saMga karavAno saMka. nahi ! lokee henA mastaka para thALa pheMkI kahyuMH 5 karyo ane Akhare ema ja karyuM. jenakathAmAM are mUrtimAna duSkALa ! peTanI zakitane paNa A gozALAnAM bAlIzatA, unmAda, chIcharApaNuM jANato nathI ? " bibhitsapaNuM, kRtApaNuM ane daMbha Adi lakSaNe gozALA sahita mahAvIra magadhadezanA mardana sucavatA kAryo varNavyAM che te vAMcIne ghaNA buddhizA- gAmamAM AvyA. tyAM baLadevanA maMdiramAM eka LIo prazna karatA rahyA che ke AvI asAdhAraNu khUNAmAM dhyAnastha dazAmAM beThA hatA. "prakRtithI vyakitae AvI tuccha vyakitane hamezA potAnI sAthe nirlaja gozALA baLadevanA mukhamAM purUSacinha kema rahevA dIdhI haze? kathAkAra kalAvida hAI pUrva rAkhIne ubhe. gAmalokoe tene kUTa," vAsudevanA janmanI ekAdI ghaTanA kahI batAvIne A praznane maMdiramAM paNa temaja thayuM. zAMta karavAnI tadabIra kare, paraMtu manuSya prakRtine eka vakhata mahAvIra ane gozALA cAlyA jatA ane vikAsakamano abhyAsI eTalethI saMtoSa na ja hatA. zALAe mArge jANavA gAvALAne pUchayuM: pAme. A ghaTanAne lagatI cikitsA evI che ke che ane bIbhatsa mUrtivALAo ! are oNcho ! che cikitsako samakSaja thavA 5 hAI bhakta janatA ane potAnA nehaDAmAM ja zUravIra gAvALA ! kaho ke samakSa paDade rAkhoja ThIka che. * A lakhanAre eka zALAne Abehuba evI ceSTA gozALAnAM kRtyone khyAla ApavA mATe nIcalo karate najare joye che. baladeva ane vAsudevanI mUrtAiprasaMga zrI hemacaMdrAcAryanA graMthamAMthI akSarazaH utAruM ene badale evA ja bhAvavALA nAmanA eka gRhasthanA chuMH "gozALA sahita prabhu kellAka gAme AvyA. hAthamAM e ceSThA karavAmAM AvI hatI, ane ema karavAmAM tyAM rAtre eka zUnya gRhamAM paDimA dharIne rahyA. nI nakaTAi ane Darapoka tathA AtmazraddhA vagaranA hiMdI gazALA'e pitAnuM "mahAbhya" mAnyuM hatuM ! gozALAogazALa vAnaranI jema capaLatA karate henA dvArA enI sahanazIlatAnI avadhi ! athavA barAbara che ke, AgaLa beThe. te gAmanA svAmIne siMha nAme putra sthalamAMja aheniza ramanArane evA zALAnA puraSacihato. te eka dAsI sAthe ratikrIDA karavA A zUnya hathIja kalyANa mAnavAnuM nazIbamAM lakhAyeluM hoya che. re e paravAmAM A nAnI Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra-Superman A mArga mAM jAya che?" govALo hIDAIne bolyAH tApasa ke je potAnAM zAstranA adhyayanamAM tatpara ja masAkara! vinA kAraNa tuM zA mATe amane gALo ane svadharmamAM kuzaLa tathA svabhAvataH vinIta, dayA Ape che?" ema to gozALAnuM mithyAbhimAna dAkSiNyathI yukata ane zamatAvAna' hato te kurma - ora vadhu khIlyuM te bolyoH " are dAsIputro ! gAmanI bahAra madhyAnha samaye uMcA hAtha karI, sUrya pazuputra ! hajI te he hamArA para Akroza karyo maMDaLa sAme daSTi rAkhI, dharmadhyAnamAM tatparapaNe A nathI, mAtra oNchane myuccha ane bIbhasane bIbhatsa tApanA leto hato. te eTale te dayALu hatA ke kahyA che. zuM hame tevA nathI?" govALo eTalA sUryanA kiraNonA tApathI pRthvI para kharI paDatI juone te cheDAI paDyA ke teoe hene bAMdhIne vAMsanA vINI vINIne pitAnA mastaka para pAchI mUkato hato. vanamAM keLa do, jyAMthI kAI dayALu musApharoe mahAvIra ane gozALa evAmAM tyAM AvyA. gozALe hene choDAvyo. bolyAH "tuM zuM tatva jANe che? athavA zuM tuM A prasaMga pachI gozALAno zikAyana nAmanA jUne zAtara che? tuM strI che ke purUSa ?" kSamAvAna tApasa sAthene prasaMga varNavAyo che. A varNana tApa- tapasvI mAna rahyA. chatAM gozALAe cheDatI cAlu rAkhI sanA pUrvAzramathI zarU thAya che. tene pitA corothI tyAre chevaTe tApase krodhita thaIne henA upara teje marAyo hato, mAtAe tene zizupaNAmAM che leyA mUkI, javALAothI bhaya pAmelo gozALa mahAhatuM ane pachI teNu vezyAnA ghera vecANuM hatI. vIranA zaraNe Avyo. mahAvIre nI rakSA arthe zIta bALakane koie putra tarIke pALyo. eka vakhata e lesyA svAmI mUkI, jethI te leyA zamI, gaI. ja putra eja vezyAne ghera javA pAmyo. gava vIranI A zakita joI vaizikAyana prabhune namyo , sAta hene khabara paDe che ke te te henI mAtA ane avinayanI kSamA cAhI. paNa gozALAne ceTaka hatI. pachI teNIne choDave che ane pote viSayathI lAgyuM. tejolesyAnI labdhi meLavavA teNe icchayuM; uga pAmIne tApasavrata grahaNa kare che. eka vakhata A kAraNa ke te vaDe game tevA para potAnuM mahAsya jamA vavuM zakya hatuM. tethI teNe mahAvIrane Agraha karyo * hemacaMdrAcArya eka pattharathI be pakSI uDADavAnuM ane mahAvIre hene kahyuM ke, "je manuSya niyamadhArI kare che: (1) amuka AdhyAtmika satya jaNAvavAnuM, ane thaI sarvadA chaThTha kare ane eka muSTi kumASa ane che e satyane mATe jelI kathAne pratispardhI paMthanA aMjali mAtra jalathI pAraNuM kare ne 'cha mAsane anuyAyInA jIvana sAthe saMbaMdha che ADakatarI rIte e aMte ammalita ane pratipakSIne bhayaMkara evI mahA paMthane halake pADavAnuM lokone rajana karavA mATe koI 2 tejalezyA upaje.' khare tatvavetA AvI halakI kalA ajamAvavA taiyAra thaze nahi, eTale ja izAre karI vaizikAyananI ghaTanAnA AdhyA- ahIM thobhavAnI jarUra che. tejalezyAnI bhika artha tarapha AvIza. prANI je sthAnethI janame che pracaMDa zakita joI ghaNAe aMjAI jAya che, paNa te sthAna taraphaja pAcho de che. strIthI janamelo cI vicAravuM ghaTe che ke enI utpatti kayAMthI che ane taraphaja deDe che. pRthvI Adi tathI banela e ja pariNAma zuM che? AtyaMtara tapa nahi, paNa bAhya tathI khelavA lAge che. eja mAtA sAthe putrane vya, tapamAMthI-bAdazAhI kriyAmAMthI nahi paNa gulAbhicAra che; e mAha' che: e ja mAyAne camakAra che. mane chAjatI kriyAmAMthI-ene udabhave che. ane icchAnuM saMtAna icchAne ja seve che ! It is prostrat ema koI enAM kAryo-pariNAmo-paNu gulAmane ion before Matter over whom Man was ex chAjatAM ja hoya. bAdazAha jyAM eka zatrune netranA pected to RULE. e ja "kIDApaNuM, "peTe cAlavApaNuM, izArAthI akriya kare, dIvAna jayAM ekAda buddhinA namavApaNuM, gulAmI" ethI ulaTuM, kha marada athavA vijetA, rAjA, vIra, IcchAne "pITha Ape che-patAnI pecathI zatrune aTakAve, tyAM gulAma pitAnA sarva karagaratI vAcatI rAkhe che, svarU5 talavAra lai zatrane kApI nAkhavA ja prerAya. ja tame nahi, paNa A ne camatkAra che. temAMthI bAda Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 jainamuga bhAdrapada-Azvina 1982 jema uMcA "saMskAra', jema uMcu "sthAna', tema bAhya Azraya levo paDe e bIjI vAta che. pahelAmAM zaherI kriyA ane bAhya zastranI jarUra ochI. vikAsakramanI rahevApaNuM che-snIgdhatA che; bIjAmAM vaTAvI javA nIcalI bhUmikAmAM ja bAhya tapa Avazyaka hoya che. paNuM che-nirmohatA che. kaI paNa rAjya kaI paNa lAMdhaNu, tavonI dhAraNuM, dhUNI para besavuM, ityAdi saMsthA, keI paNa pathabaMdhAraNa, kaI paNa ghara, keI bAhya kriyAothI amuka zakita avazya pragaTe che-ke paNa zahera, kAI paNa tattvajJAnayojanA (dialectije zakita WII Power ne sthala pradeza che. e cs) sthIra rahevA devA na joIe. dareka makAna'nI Will mAM kAmanAne mela hoI te malIna zakita che hada badalAvI joIe. mAlakI badalAvI joIe, ane aMdha zakti che. jeTalA pramANamAM te sthUlane ghATa badalAvo joIe. makAne makAnane vaTAvI javuM -jaDane-upayoga karavAmAM Ave che teTalAja prama- joIe. dharma dharmane vaTAvI javo joIe, manuSya NamAM te zaktino dhAraka vadhu ne vadhu skUlanA rAjyamAM manuSyane vaTAvI javo joIe. je aMta:karaNa pUla jakaDA jAya che. Will jema jema uMce caDe ke sUkSmanA amuka rU5nI amaratA che ke henuM ane taLeTIne choDI AkAza tarapha haDe tema tema dIrdhAyu sahana paNa karI zake te aMta.karaNa, jarUra emAMnI jaDatA kharatI jAya, vadhune vadhu sUkSmatA- mAne ke, saDavA lAgyuM che. e aMtaHkaraNane A dIvyatA AvatI jAya ane pachI eja Will vAtanI jarUra che, ema enI sthitija pokAre che. buddhi (Initellect) ne sparza enAthI ekAkAra "sAdhue niraMtara vihAra karavo' evI "pharaja' nAthAya, tyAre cit zaktinuM svarUpa dhAraNa kare; jene khavAnI matalaba zuM che? "sAdhu" eTale mahAtmA zuddha saMkalpa" buddhi kahevAmAM Ave che. ATalI nahi paNa "sAdhaka; teNe pratidina te zuM paNa prauMcAIe caDavA pahelAM ghaNuM kharA musApharA' taLeTI- tikSaNa pote potAne vaTAvI jaI'uMce" ne "vadhu uMce" paranA camatkArathIja aMjAI jaI tyAMja paDyA vadhavuM joIe. koi paNa "anubhava" ne chevaTane rahe che. keI skUla Will nI jvALAomAM sarvasva nahi mAnatAM, ethI vadhu uMcA anubhavanA pagathI mAnI laI javALAo phekatA rahe che ane pratikriyA tarIke ane pratikriyA tarIke ja dareka anubhava ghaDIvAra svIkArI, tyAM paNa tarIke potAnA jIgaramAM thato dAha sahyA kare che te sthIra karI, pachI ene vaTAvI javAnuM nAma "niraMkoi nizcayAtmaka buddhi (Initellect) ne badale vAda vAda tara vihAra', eja self-surpassing, e. ja (rationality) nI bhrama jALamAM mukti mAnI, Excellsior !ane A jAtano vihAra hamatyAMja aTakI paDe che. tapasvIo, haThayogIo, vAdIo, dharmono tulanAtmaka abhyAsa karanArAo jAya tyAre ja kharI sAdhanA thaI zake ane A A badhA caitanyanA pahADanI taLeTI pAsenI ke tethI jAtanA vihAranI vadhumAM vadhu sArI sagavaDa mATeja sahaja ucenI bhUmi para khelanArA vAmana mAtra che. gRhatyAga ane kuTuMbatyAga sUcavAyA hatA; nahi ke jo ke vikAsakramamAM dareka sthitine sthAna che to gRha ane kuTuMba e amizra patananAMja sAdhano che paNa, jeo amuka sthitine vaLagI rahe che ene ke tyAga e avazya mukti ApanAra che ema mAnIne. aMtIma dazA ke aMtIma lakSya ke ezvarya mAne musApharImAM jema boje che tema vadhu jhaDapI manAve che teo te kharekhara e "sthIratA" vaDeja musApharI thavI zakya che. tethI jIvananI jarUrIAta pitAne temaja "vahetA jharAne nukazAnakAraka thaI paDe ochAmAM ochI karavI ane jokhamadArIo jema che. teone e "sthAnameha' saDAnuM kAraNa bane che bane tema ochI upADavI; evI salAha apAI che. ane hemano saDe samasta samAjamAM saDAnA jaMtu paNa ApaNe tejalezyAvALA prasaMga para pAchA prasarAvanAra thaI paDe che. sthUla ke sUma kAI paNa karavuM joIe. gazALAnI yogyayogyatA jANavA chatAM eka sthAnamAM kAyamane vAsa e eka vAta che, mahAvIra jevA jJAnIe ene tejalezyA jevuM bhayaMane musApharI daramyAna svabhAvataH AvatA sthAnano kara zAstra pAmavAnI kaLA kema batAvI haze, nirdoSa Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra-Superman tapasvIne jayAre gozALAe pajavavA mAMDayo tyAre zrAvastI nagarImAM leke jyAre gozALAne "ahaMta', nahi paDanAra mahAvIre gozALAnI rakSA mATe ke jinezvara' tarIke oLakhavA lAgyA hatA evAmAM vacce paDavAnuM kema pasaMda karyuM haze, AgaLa jatAM zrI mahAvIra pitAnA gatamAdi ziSyo sahita e je mahAvIre pitAnA zuddha cAritra sevatA ziSyone ja zaheranA bahAranA udyAnamAM AvI pahoMcyA. bacAvavAmAM paNa je zIta leyAnI labdhi (zakti) ekadA zrI gatamasvAmIe zrI mahAvIra pratye lokonI ne upayoga karyo nahata, teja mahAvIre e zaktine hAjarImAM pUchayuM: "bhagavAna ! A zaheramAM loke upayoga gozALA jevA mATe kema karyo hazeA gozALAne sarvajJa kahI bolAve che te ucIta che prazno vikAsakramanA abhyAsIne thavA yogya che. jema ke kema?', mahAvIre kahyuM: "e to maMkha ane zAstranA upadezako ane abhyAsIo A praznanA maMjalIne putra gozALA che. mahuM ja hene dikSA ane upara, zAstra-anubhava-tarka traNenuM samatolapaNuM zikSA ApI che, huM jANuM chuM ke te sarvajJa nathI rAkhIne, zodhaze ane jAhera karaze to ghaNuM jijJA- paNa mithyAtvI-kapaTI che.'', A zabdo zaheramAM suone upakArI thaI paDaze. (AvA eka nibaMdha phelAyA ane gozALAne kAne paDyA. kALA sarSanI mAtramAM sarva anubhavone buddhigamya karavAnuM zakya nathI.) jema te kopI uThayo. pitAnA parivArane laine - gozALAne lagatA bIjA prasaMge have ApaNe pitAnuM parAkrama batAvavA nIkaLI paDyA. rastAmAM TuMkamAM patAvIzuM, kAraNa ke ApaNane gozALAnA zrI mahAvIranA ziSya AnaMdamuni maLyo hemane caritrathI prayojana nathI, paNa mahAvIranA caritrathI gAzALAe kahyuM: " are AnaMda ! hAra dharmAcArya prayojana che. gozALAnA prasaMgane ATaluM paNa lokomAM pitAne sAkAra karAvavAnI icchAthI janatA mahatva ApavuM paDe che e hArI virUddha ApavuM samakSa mahAre tiraskAra kare che ane kahe che ke huM paDe che, kAraNa ke te chellA tIrthakarano pahelo ziSya sarvajJa nathI. zuM ene khabara che ke kSaNe mAtramAM hato !."hAya vyabhicAriNI kudarata ! bhasma kare evI te jelesyA mahane siddha thaI che ? mATe jA, ene cetAva; nahi te henA ziSyamaMDaLa have gozALa mahAvIrano saMga choDIne zrAva sahita ene jotajotAmAM bALI bhasma karIza." stI nagarIe gayo, jyAM eka kuMbhAranA vADAmAM pachI AnaMde sarva ghaTanA mahAvIrane kahI ane marahI cha mAsa tapa karI tejalezyA siddha karI. siddhi hAvIre sarva munimaMDaLane sAvaceta rahevA AnaMda barAbara thaI che ke nahi tenI khAtrI karavA mATe te mAraphata kahevaDAvyuM. have gAzALA mahAvIra pAse kUvAnA kAMThe gayo ane eka strInA ghaDA5ra kAMkarI Avyo ane bolyoH " are kAzyapa ! tuM "A mArIne ghaDo phADyo, teNIe gALo bhAMDI tyAre gazALo che-mekhalIpura che-hAro ziSya che' ityAdi gazALAne kApIne tejalezyA mUkI, jethI te nirdoSa je mithyA bhASaNa kare che te cheDa. je gAzALA bAI baLI mUI. A prasaMga pachI keTaleka dIvase tyAre ziSya hatA te te dharmadhyAnathI mRtyu pAmIne gozALAne pArzvanAtha prabhunA cha ziSyo maLyA devagatimAM utpanna thayo che. te zukala phUlano hoI jeoe cAritra laIne cheDayuM hatuM. teo aSTAMga tathA upasarga ane parisaha sahana karavAmAM samartha nimittanA jJAnamAM paMDita hatA. gozALAe hema hAI enA zarIramAM huM-hAro deha choDI daIne nAthI dastI karI ane te jJAna meLavyuM. tejalezyA praveza karyo che ane tethI ja to mahAruM nAma "udAya ane aSTAMga nimittanuM jJAna ema be sAdhana hAtha muni paDayuM che. have jANyA vagara tuM mane tyAra AvavAthI have gAzALe pitAne jinezvara mAnavA ziSya TharAve che e kyAMnuM satya ?" mahAvIre pratyulAgyo ane lokomAM manAvavA lAgyuM. ttara vALyAH " alpajJa cera tyAre rAjakarmacArIthI have ekaja chello prasaMga gAvAne rahe che. pakaDAya tyAre pAvAne khADe nahi maLatAM una, Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainayuga bhAdrapada-Adhina 1982 zaNa, rU ke cAsa je kAMI hAtha lAge te vaDe pitAnA tyAre henA bhakatane belAvI kahevA lAge, "huM dehane DhAMke che, ema hamajIne ke ethI potAnI saMpurUSano droha ane satyanuM khUna karyuM che. sarvara jAtane gupta rAkhe che." gAzALA kepyo ane gAjI ane IzvarapadanA mehathI mahuM hAruM tucchapaNuM pote uoH "ke kAzyapa ! tuM Ajeja naSTa-bhraSTa thaIza." sAbita karyuM che, pUjAnA lobhathI lokone ThagavA jatAM e sAMbhaLI mahAvIra ziSya sarvAnubhUti munithI vidhie haja ka che, ane ziSyA ! hArI belyA sivAya rahevAyuM nahi. "dIkSA ane zikSA taraphanI hamArI bhakita hamane ulaTI patIta banAvapAmyA pachI AvI kRtajJatA?" turataja gAzALAe nArI thaI che. ne bhUlI jAo, agara te maravAnI sarvAnubhUti muni upara tejaleyA pheMkI. muni deva- aNI para Avele huM jyAre deha choDuM tyAre A loka pAmyA. gAzALo ema vadhu vakaryo. sunakSatra kIDAnA dehane kIDAnIja mAphaka jamIna para ghasaDIne nAmanA bIjA mahAvIra ziSya be bola kahyA, te AkhA nagaramAM galIe galIe pheravaje. ke jethI emanA upara paNa eja prayoga thayo ane eka vadhu prabhutAnA dekhAva nIce chupAyeluM lAcAra kIDApaNuM hatyA thaI. A dekhItA vijayathI garvita thayelo ke pratyakSa jevA pAme ane hene pariNAme te pachI gazALa have mahAvIrane asahya apamAnajanaka zabda pitAnI nabaLAIone saguNa mAnavAne tathA stha kahevA lAgyo. chevaTe mahAvIra kAMI kahevA jatA hatA lanA gulAmane Izvara ke sarvajJa mAnI pUjavAne teo eTalAmAM hemanA para paNa teNe tejolesyA pheMkI. kadApi taiyAra thAya nahi huM icchuM chuM ke have leke e viSNathI svarakSA karavA zrI mahAvIre kAMI paNa kIDA ane siMha vacce, gulAma ane zAha vaccenA vivAre upayoga karyo nahi, te chatAM svabhAvataH ja asala ane nakala vaccene purUSa ane paDachAyA te agni mahAvIrane pradakSiNA karI pachI jyAMthI vaccene viveka karatAM zikhe." ane e tIvra zubha pragaTI hatI tyAMja dAkhala thaI. jeTalI ugratAthI e bhAvanAne pariNAme khuda tIrthaMkarane satAvanAra ane zakita phekAI hatI teTalI ja ugratAthI pratikriyA thavA ane paMcamahAvratadhArIne bALanAra gozALA marIne pAmI ane gozALAno nAza karavAmAM ja pariNamI. devaloke gayo. mahAvIrane enI eTalI asara avazya thaI ke cha zrI mahAvIrane bAra varSano vikAsakrama. mAsa sudhI rakta atisAra rahyA. jANe evA jIvaleNa A vAta neMdhavA jevI che ke, dareka asAdhAraNa vyAdhinI paNa majA cAkhatA hoya tema zrI vIre vyakitano vikAsakrama bAra varSano samaya le che; ane e vyAdhine harAvavA icachA karI nahi, arthAta e samaya daramyAna teo zAstra ke upadezo dvArA upacAra karavA devAnuM svIkAryuM nahi. Akhare siMha nahi paNa dareka prANI padArthathI athaDAmaNamAM AvI matinA samAdhAna khAtara-emanA hAthe ANelA aMdaranA anubhava prakaTAvavA dhArAja pitAne vikAsa bIjorApAkanuM sevana karyuM ane eTalAmAM atisAranI kare che. arthAta ekaja vyakitamAM gurU-ziSya hAya paNa avAdha AvI rahI. che. jema pUrve ekaja dehamAM purUSa ane strI hatAM ane gazALe mahAvIra para phekelI te leyA pitA sarjana kArya bAhya kriyAthI svataMtra hatuM. rAmane bAra para pAchI paDavAne pariNAme jamIna para paTakAI paDe varSane* "vanavAsa;' mahAvIrane bAra varSane tapa; hatA ane jema jema potAnI lAcArInuM bhAna thatuM - gayuM tema tema bamaNuM pachADA mArato hato, te jema * sAcI ke khoTI paNa hArI mAnyatA che ke, jema tema karI tyAMthI uThI pitAnA sthAne gayo ane chIpamAM vikAsa thato jAya che tema madhyamAM kA5 5Date jAya che ane vikAsa aTake che tyAre madhyathI be TukaDA dAhathI divAnA jevo banI gayo. aMtaranI vyathA hatudA paDe che, tema RSabhadevanA prAthamika jamAnAmAM manubhalavA mATe te madha pIte ane pAchA jematema bakate. vyaktimAM pa3Satatva ane strItva Dale hatAM ane ene Akhare keTaleka divase ene pazcAttApa thavA lAgyo ja jIgalIA kahetA. vakhata jatAM IcchA tava dAkhala Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra-Superman Alexander Dumas ( Count of Mo- zrI mahAvIrane schooling period nAM bAra Inte Cristo ne jelanA bhoMyarAmAM bAra varSanuM baMdhana ! varSomAM je je AkramaNe saMhavA paDyAM che hemAM nizene tamAma vAda ane Concepts sAthe bAra keTalAMka manuSya vagere taraphathI, keTalAka bhUkha-taraza varSa sudhI cAleluM buddhi viSayaka bhayaMkara yuddha ! ane nidrAnI "va" ke "adhyAsa' taraphathI, ane thatAM puruSa ane strI bhinna zarIrarUpa vyakta thayAM. jema keTalAMka deva taraphathI AvatAM AkramaNa hatAM. A jema IcchAnI khIlavaTa thatI gaI tema tema svAtaMtrya ghaTatuM chellA prakAranAM AkramaNamAM sauthI bhayaMkara "saMgama gayuM ane dRSTi, vANijya, samAja vyavasthA, vANI vyavasthA devanA " taraphathI thayelA kahevAmAM Ave che. huM daDha AdinI jarUra paDatI gaI ane jarUra paDatI gaI tema paNe mAnuM chuM ke, A jAtanAM AkramaNa dhUla nahi tema te te sAdhane RjAvA pAmyAM. paNa te ja vakhate paNa sUme bhUmipara thAya che-aMtaHkaraNamAM thAya che ane manuSya pratidina vadhune vadhu satvahIna ane parataMtra thata henI tIvratA sthUla zarIra para thatA prahAro karatAM paNa gaye jyAre vyavahAra zAsananI jarUra nahatI paDI tyAre vadhAre bArIka ane asarakAraka hoya che. sthUla para dharmazAsananI paNa jarUra nahatI, zAstrAe nahotAM. bASabhadeva pahela prathama samAja racanA karI samAjazAstra jyAM. kadApi a nahi karavAthI kudaratI rIte lAMbA vALa samAja janAe "ekapaNunuM baLa ghaTADayuM ane baLa dharAve che, teo paraNatA nathI temane strIo nathI, saMghaTatAM hAruM-hAruM svAbhAvata:ja pragaTayuM, tyAre dharmazAsana tAnanI te vAte zI karavI ! pUtaLAnI mAphaka Akho divasa ane dharmazAstranI AvazyaktA upanna thaI, ane te kArya ghaNe bhAge akriya besI rahe che. pANIne upagaja teo paNa rAjA5da lIdhA pachI lAMbe kALe RSabhadeveja bajAvyuM. karatA nathI. mAtra dUdha sivAya bIjo emane khorAka nathI RSabhadevathI mahAvIra sudhInAM jIvanacaritre sAyanTIphIka vecavA kharIdavAnuM hemanI kalpanAmAM paNa AvatuM nathI. rIte avalokAyAM nathI, nahi te jarUra ema javAnuM maLe lakhavA-vAMcavAnuM hemane kaI zikhavI zake ja nahi. mIzake e koI vyaktione ItihAsa nathI paNa manuSya narIo "dharma' zabda hemane samajAvavAmAM niSphaLa gayA choDane ItihAsa che. e kAma mAM ghaNI dhIraja, uDI daSTi che. teone dharmanI jarUra nathI. teo pote ja potAnI ane vizALa sAdhanonI [sAyansa sAIkale , ItihAsa, "sRSTA' tarIke pUjA kare che. eka sthAne temAMnA pAMca ke bhUgoLa, khageLa, zarIrazAstra, ane khAsa karIne phIlocha cha manuSyathI vadhu saMkhyAmAM koInA jovAmAM AvyA nathI. ane philosephInI ) jarUra paDe che. dAkhalA tarIke " jIga- je ke yuropIane dhAre che tema teonI saMkhyA alpa lIA' zabda ane hetu jana zAstramAM ApeluM khyAna hoya ke nAbuda thaI jatI hoya evuM kAMIja nathI. koIe vAMcyA pachI sAmAnya manuSya ema mAnI le che ke purUSa TeDA jAtine maratI ke vRddha thayelI ke rega grasta thayelI ane strI evI be vyaktio sAthe janmatI ane ekI joI nathI,-je ke te pradezamAM vAgha, sarpa vagere bhayAnaka vakhate maratI; paNa je sAyansa jANavAmAM Ave ane prANIo ghaNAM vase che temaja kolerA vagere cepI rogane Appleton's "New Cyclopedia" Adi graMthe upadrava paNa ghaNe che. TADAne te zuM paNa enAM gheTAMone tapAsavAmAM Ave te bahaSabhadevanA jugalIA saMbaMdhamAM paNa koI vAdha ke sarSa sparzI zakatuM nathI, ane TeDA jaina graMthomAM karAyeluM varNana kAMika judI ja bhAvanA kaI dIvasa zastra te zuM paNa lAkaDI sarakhIe rAkhate (Conecpt) ApanAra thaI paDe. yupIana musAphare nathI! teo pote te zuM paNa hemanI sevA karavA mATe dakSiNa hiMdamAM nIlagIrI pahADomAM musApharI karatAM eka hemanI sAthe rahetA hemanAthI bhinna jAtinA bagadA taddana vicitra jAtinA mANase jevA pAmyA che jene DA' loko paNa emanA saMbaMdhamAM eka zabda vaTIka keIne jAtinA manuSyo kahevAmAM Ave che teo AjanI keI jaNAvatA nathI game tevI lAlaca Ape ke game tevI dhamakI jAti hiMdu jAtine paNa maLatA AvatA nathI. teonAM Ape teya zuM ? nIlagIrI pahADapara Adhunika saMskRtieka vyakti ane bIjI vyaktinA caherA ghaNuja maLatA ne pagada thavA lAge tyArathI chellAM 20 varSathI DAhoya che ane bhavyatA ane AkAranA saMdaryamAM ciMkAnI e ghaNe bhAge tyAMthI vihAra karI anya vadhu gupta sthAne sUryadevanI mUrtine maLatA hoya che. A loko kadamAM rAkSasa cAlyA javA lAgyA che. A jAtinAM varNana vAMcavI ane jevA, raMgamAM vaita yuropIana jevA, ane te ja vakhate bane to emane pratyakSa jevA e zuM pUrvane manuSya saMati suMdara ane ghATIlA hoya che. mAthA ane dADhIpara baMdhI vadhumAM vadhu khare khyAla lAvavA mATe jarUratuM nathI? Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ janayuga bhAdrapada-Adhina 1982 prahAro sahanAra paNa A jAtanAM AkramaNa AgaLa kAMI nathI ane lakhavA dIdhuM nathI. hemanA pachI ogaLI jAya che. hRdaya jema vadhAre kamaLa ane lAMbe vakhate sUtragraMtha meditation dvArA nahi paNa buddhi jema vadhAre tIvra ane zuddha tema A jAtanA smaraNa zakti dvArA lakhAyA hatA. e kALe pracalita AkramaNane saMbhava vadhAre. Akhare lAgaNI ane dharma yojanAonI asara jaina sUtraracanA para avazya buddhi bane paDadA tUTIne madhyastha jata vyakta thAya paDI che, ane svAbhAvika rIte paDI che, ema hAruM che tyAre tenI vijaLIthI indriyomAM asA dRDha mAnavuM che. Adhunika graMtha karatAM sUtragraMthomAM dhAraNa zakti vadhe che. AjanI, AkhI saMskRta vizeSa mahattA che e hane mAnya che, paNa madhya duniyAmAM uthalapAthala karavA jeTalI zakti te vyaktimAM kALamAM "chUpAvavAnI, gherA raMga pUravAnI, atizahevA saMbhava che, paNa ezvaryAnA prAgaTaya pachI evI yokita karavAnI, virodhAbhAsanI, alaMkAra mAraphataja IcchA saMbhavatI ja nathI. utpatti, vikAsa ane laya balavAnI je prakRti vyApI rahI hatI te brAhmaNanA rUpe AkhA vizvane pitAnA hasta'mAM jenArane kayuM khristIonA temaja jenA-sarvana zAstra racanA teDavA phoDavAnI ane kayuM rUpAMtara karavAnI kutuhaLa kAryamAM paNa che vadhate aMze dekhA de che. Aje buddhi thavA pAme ? jeoe rAjyonI uthalapAthala manuSyanuM AyuSya ghaTayuM che, rogonA upadrava vadhyA karI che, duniyA AkhImAM dharmavyavasthA uparanIce che, jIvanakalaha vadhyo che, "phurasada' ane 'ekAMta' ke karI nAkhI che teo pUrNatAnI kAMI aMze paNa nIce je adhyAtma vidyAnI pahelAmAM pahelI ane anihatA ane e sthitithI AgaLa vadhavAne badale vArya jarUAte che henI te prAyaH durlabhatA thaI. e zaktine * vyaya karavAmAM emaNe e jIdagIne paDI che evA yugamAM skUla, sUkSma ane AtmAnA upayoga karyo hato. zrI mahAvIre "zAsana" sthApyuM svarUpanuM jJAna buddhigamya rIte ApavAne temaja ema che ke jene zAstraja kahe che, ane teja zAstro Atmazakita prakaTAvI zake evI kriyAo preravA mATe, emane kaivalya "sapUrNatA prApta thayAnuM paNa kahe eja zAstranA AdhAre, nUtana jJAnakAMDa ane nUtana che-paNa vastutaH e be ghaTanAo paraspara virodhI kriyAkAMDa jAvAnI pUrepUrI jarUra che. A sUcana che. zrI mahAvIrane gurU mAnI jeo emanA pagale mAtra vAMcIne keTalAke khaLabhaLATa karI mUkaze, e cAlavA lAgyA emaNe pitAnI " vijJA'thI zAsana mahArI kalpanA bahAra nathI. paNuM je huM dharmane jarUra sthApyuM, ane te zaktino upakAra mahAvIrathI Astika hAU, dharmanA bahumUlyapaNAmAM je huM thayela hoI teoe racelA dhArmika jagatanA sRSTA mAnato hou, te e dharmanuM sAhitya game te kAratarIke upakArI purUSanuM nAma vAparyuM e banavA joga NathI upayogarahIta 5DayuM rahe te karatAM hanI che, vaLI duniyAnAM lekene upadezanI vadhumAM vadhu vadhumAM vadhu upayoga thavA pAme e IcchayA vagara huM asara thavA pAme e zubha AzayathI paNa saMpUrNa rahI zakuM ja nahi, ane e prazasta IcchA je zAsana pravartAvavAnI kriyAnA kartA batAvavA paDyA hoya. paDachAyA mAtra nahi paNa vRtti rUpe hoya te te jo zrI mahAvIre ja zAsana calAvyuM hota te emanA udagAra rUpe bahAra paDyA vagara paNa rahI zake nahi. hAthathI ke emanA paTTa ziSya garamAdi koInA hAthathI ene artha kAMI e nathI ke maThArI e IcchA ekAdA zAstranI yejanA jarUra thavA pAmI hota. hAme baDabaDavAne kaIne haka nathI. e te, hameza aDhI hajAra varSa upara anya zAstra jarUra hatAM, e dareka bAbatamAM thatuM AvyuM che temaja, thayAM karaze. zAstronI moTI asarane bhaya paNa vidyamAna jaina prazasta ke aprazasta, jayAM 'icchA' che, tyAM virodha zAstromAM sthaLe sthaLe jovAmAM Ave che, te pachI paNa hovo ja joIe. paNa kaMtha-IcchArahitapaNuMsamakitIonI rakSA ane pragati arthe garamAdi pragaTe tyAM sudhI "IcchA hRraNa te rahevAnuM ja jaiphera kAMI lakhatA gayA hota, paNa mahAvIre lakhyuM che te pachI prazasta IcchA mATe ane zaramAvAnI te karatAM tene pUrNa . vadhu upayoga thavA para Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra-Superman paNa zI jarUra che? Aje ApaNI gati dhyeyane paNa huM ADakathanamAM utarI paDyo. huM e prazna choDI ADe raste utarI gaI che. jIvanane mATe ja pAse hato ke zrI mahAvIrane je je pIDAo sahavI zAstra ane kriyAo che, e bhUlI jaI zAstro ane paDI che temAMnI devakRta pIDAe kaI jAtanI hevI kriyAo mATe ja jIvanane kharcI nAkhIe chIe. joIe. A praznanA manana mATe saMgama devanA upakITavata jIvanamAMthI vijetAnuM-"nina'nuM jIvana kema dravavAnA prasaMganuM varNana tapAsIe. A deva cha mAsa prakaTAvavuM e vyakti ane samAjanuM "beya' hovuM sudhI mahAvIranI pAchaLa paDyo hato. pahelI rAtrIe joIe-hene badale vyakitaonA, nAmonA, kAryonA, henA trAsanuM kAraNa kema banyuM te lakhatAM graMthakAra vicAronA sanmAna ane pUjanamAMja ApaNI rahI jaNAve che ke, zrI mahAvIre aSTama tapa karIne pahelI sahI zakitao ane AyuSyano vyaya karI nAkhIe rAtrIe polAsa nAmanA cayamAM praveza karyo" chIe. mULa sUtragraMthaneya saMkSepa thavAne badale e vakhate teo je sthitimAM ubhA rahyA henuM sUtra thepara seMkaDogaNI TIkAo ane vivecane varNana ApatAM kahyuM che ke, jAnu sudhI bhujA laMbAvI, karavAmAM ApaNe "mahatva" mAnyuM. pachI te TIkAnA zarIrane jarA namADI. citta sthira karI, nimeSa vaLI bhASAntaro AdaryA ! vaLI te uparathI vistAra rahita ne rUkSa dravyapara dRSTi TheravI prabhue rAtrI cAlyo! vara vagaranI jAna eTalI vistRta thatI gaI e rIte vyatIta karI. have A te khubaluM che ke A ke atyAre je vara pragaTa thAya te hene potAnA amuka yoga mudrA-yogAsana-parimAnuM khyAna che. jAnaiyAone pachAnavAnuM paNa muzkela thaI paDe! ane e parathI buddhimAne hamajI levuM joIe ke Ama to ApaNe parigraha maTADavAmAM AtmavikAsa ahIM je caityano ullekha che te AMtarika catyanAjamAnIe chIe, ane dharmazAstrane parivAra vadhArI cittanI amuka dazAne ullekha che. (ceya zabada devAmAM parigraha che ema kAI kahe che e paNa sthala temaja sUkSama bane arthe vaparAya che. juo ApaNane asahya-pApa rU5 lAge che,-eTale badhA keza: emAM cayano artha Meditation-dhyAna paNa ApaNI vRttio parigrahapremI thaI gaI che. vyava- che) e dhyAnano prakAra karyo haze te, Idra devasabhAmAM hArU daSTithI kaI vicAra karaze to paNa turata hamajI karelI prazaMsAnA zabdomAMnA " dravya, kSetra, kALa ke zakaze ke, hajAro jaina graMtho eka sthAne ekaThA bhAvamAM kaI prakAre paNa buddhine pratibaMdha nahi karakaravA jeTaloya koI pAse Aje pise nathI; te nAra" e zabdo parathI sUcita thAya che. A sthAnane pachI e graMthenA saMzodhana, bhASAtara, TIkAkaraNa pariNAme tamAma dravya-khuda pRthvI kSetramAM, kSetrakALamAM, AdinA kAryanI te vAte zuM karavI ? ane kadAca koI deva sahAya kare ane suvarNa vRSTi kare to paNa kALa bhAvamAM, ghalAI jaI "bhAva" mAtra ubho rahe ATalA badhA graMthanuM, saMzodhana, bhASAntara, TIkA che ane tethI astitvane paga mUkavAnuM sthAna ja na karavA mATe seMkaDo varSo sudhI seMkaDo paMDitoe kAma rahetAM bhayaMkara sthiti thaI paDe che. jyAre "bhAva" karavuM paDe ane te chatAM-te badhuM thaI rahyA pachI paNa- 5Na AtmAnA dIpakamAM paDI khAkha thAya tyAre kAMI ApaNe kabula karavuM paDaze ke A to ApaNe vara alaukikaja anubhava thAya. paNa te sthitinI jarA vagaranI jAna joDI hatI ! kAraNa ke badhA graMtho pAchalI sthiti ati bhayaMkara hoya. eka tarapha kavya, mULe to chavoe ja lakhyA hatA ! koine parama kSetra, kALa, bIjI tarapha kAlAtIta dazA. e be tattvane sAkSAta anubhava nahatA. tyAre alaMkAra dazAno viveka-bheda-bhAna karAvanAra "bhAva" e "bhAva"ja ane camatkAra ane pUjya apUjakanAM abhimAnene "saMgama'. dareka saMgama (Contact) pIDAkArI hoya chaDI jIvanane lAge vaLage evuM dhArmika sAyansa che, ke je pIDAno aMta AnaMdanI lAgaNImAM Ave che. upajAvI kahADavA para zA mATe AjathI lakSa na ApavuM [ ame TIkA vagerenI saMpUrNa jarUra ane zrI mahAvIAnA cittarUpI AkAzamAM saMgama deva upayogitA mAnIe chIe. taMtrI.] pragaTatAM ja pahelAM to eNe "rajanI vRSTi karI", Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAlIka vika, jethI mA lAgyAM. janayuga bhAdrapada-Azvina 1982 pachI vajamukhI kIDIo utpanna karI, ke je zrI cAlu ja raheze. lokanA koI paNa bhAgamAM thayele mahAvIranA zarIrane vIMdhIne ArapAra javA lAgI. dhvani lokanA cheDA sudhI pahoMcI lekanA tamAma bhAgamAM pachI DAMse "vikuvya", jethI mahAvIranA zarIramAMthI ThelAya che. A kudaratI ghaTanA (phenomena) "gAyanA dUdha jevA rUdhiranAM jharaNuM" vahevA lAgyAM. 52 je jaya meLavAya teja AghAta-pratyAdhApachI sarSe, vIMchIo, gajendra, pizAca, Adi rUpe tanA cakrathI bacAya. eTalAja mATe yogIo zabada 'vikarvi'ne trAsa karyo. pachI mAtA-pitAnAM rUpa laI para vijaya meLavavA khAsa kALajI rAkhe che. kAna deve mahAvIrane A mahA jokhamabharyA mArgathI pAchA baMdha kare te paNa aMdaranA dhaDakArA saMbhaLAze? haThavA kAkaludI karI. pachI prabhunA be "paga" vacce megIne aMdaranA avAjane e evA vAdyamAM utaravA ("che', ane "nathI' evA be pAda vacce) agni prayatna karavo paDe che. bIjA aneka avAjone dAbavAmATe saLagAvI rasaI (svAnubhava) banAvavA mAMDI. chevaTe eka avAja kapavo e uttama IlAja' che, paNa teNe "kALacakra utpanna karyuM" ane mahAvIra para Akhare te e paNuM "ilAja' ja che ane dareka pheMkayuM. "uchaLatI javAothI sarva dizAone vikALa IlAjanI mAphaka pratikriyA paNa kare che. e paNa karatuM te cakra samudramAM vaDavAnaLanI jema prabhu upara deception-"mAyA" che. khullA kAna chatAM kAnamAM paDayuM. prabhu jAnu sudhI pRthvImAM daTAi gayA te avAjanA pudugaLa javA devA yA na devA e bAbatanI paNa dhyAna choDayuM nahi." potAnI svataMtratA jJAnapUrvaka IcchAzakti (will) ne keLavavAthI ja pragaTAvI zakAya che. jJAtazaktinI 'pratikULa upasargonI pUrNAhUtI bAda anukULa upa ziradArI nIce icchAzakti aMtaHkaraNamAM je kriyA sargo AraMbhAyA. ramaNIonA rAgaraMga ane prArthanAo | rasa kare che, je phenomena utpanna kare che te ba. thaI. pachI aMgatanA sAmrAjyanI bheTa raju thaI. hAranI duniyAmAM pratibiMbita thAya che. te purUSa pachI chevaTe "sarva karmathI mukta karI ekAMta paramAnaMda bahAranI kriyAonI asarane aMdaranI duniyAmAM vALA mokSamAM laI javAnI bheTa thaI. A paNa AvavA deto ja nathI, arthAta kriyAne karma banate prayAsa niSphaLa gaye, (dhyAnamAM rahe ke bAnAva. ja nathI, kartAja kahe che. enI Indriya bahAranI sthAmAM mokSanI bhAvanA paNa thaI ane te moha" asara hene pahoMcADanAra dUta tarIkenA kAmane badale para "jya meLavAya.) enI aMdaranI prajarIo bahAra laI janAra dUtanuM Akhare A AMtarayuddha vIranA vijayamAM pari kAma kare che. bahArano zabda enI aMdara laI javAnuM Name che. have kevalya' (kevaLa ekAkAra bhAna) praga- kAma have kAnanI sattAmAM nathI rahetuM, arthAta enA ravAne thaDeja vilaMba hato. dhyAnanI kriyA dvArA kAna nakAmA thAya che. tethI enI aMdara ahIM ja e sthiti thatI hene badale have dhyAnamAM javuM tahIMnA asaMkhya AkRdanI dhrujarIe AvavA ja ane "pAchA pharavuM ja na rahe eTaluM thavAnuM bAkI pAmatI nathI ane aMdara prakAza sthIra avyAbAdha rahetuM hatuM. A mATe eka kaThInamAM kaThIna purUSArtho prakAzya kare che. kAnanI A nakAmo thaI paDelI sevavAne hajI bAkI raheto hato. sthitine khyAla skUlamAM ja khelatI janatAne bhUla zabda, sparza, rUpa, rasa, gaMdha-e pAMcamAM prathama peja apAvo zakya hovAthI itihAsakAre mahAvIsthAna "zabda"ne eTalA mATe apAyuM che ke, bIjA rana bane kAnamAM khIlA ThokAyAnI ghaTanA kalpI : cAra anubhavo te vacA, netra, jIhA ane nAsi- jaNAya che. Amaja hatuM, ane Ama nahi, evuM kAne padArthathI saMga thavA pAme tyAre ja thaI zake AgrahapUrvaka kahevAnI mahArI paddhati nathI, e tarapha che. manuSya je padArthanA saMgathI dUra rahe ane AMkho huM vAcakanuM dhyAna kheMcyuM che. zAstra (adhyAtmazAstra baMdha kare te paNa kAnathI zabda jhIlavAnuM kAma che temaja sAyansa), potAno anubhava ane ta e Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvIra-superman traNenA upagapUrvaka je kAMI joI zakAya te huM kahuM sthiti je kSaNe pragaTatI haze te kSaNe vizvanA sukhachuM. vadhu anubhavI e upara sudhAro paNa karI zakaze, duHkhanAM Expressions A sthitivALAne eka ane kare ema te huM aMtaHkaraNapUrvaka IcchuM chuM. sAthe asara karavA pAmatAM hoya ane tethI mahAmamahane virAdha hoya to te mAtra teo hAmeja che yaMkara vedanA thavA pAmatI hoya e banavA joga che, ke jeo mAtra zAstranA zabdo parathI ane lezamAtra ane pachI koI ilAja evo zodhAto hoya ke jethI anubhava vagara "amuka Ama ja che ene Agraha A sthiti para paNa aMkuza rahe. TuMkamAM A badhI kare che, agara jeo mAtra tarka paraja nizcaye race AMtarakriyA che, vyakita ane samaSTine yoga karI che. jyAM anubhava pUrNa jevo hoya tyAM te ala- samaSTi banavA chatAM dehI (vyakti) tarIke jIvana bata zAstra ke takane paNa avakAza raheto nathI. paNa jIvavAnuM zakya batAvanArI chupI tAlIma che. vadhu e sthiti AvatAM sudhI te traNene sahakAra jarU- sAyanTIphIka bhASAmAM beluM te hAlanA mAnasazAstra rana che, mAtra potAnA TuMkA anubhavapara, ke tarkapara (sAikolojI)nuM e vistRta ane pUrNa svarUpa che. ke zAstranA zabadanA bAhya rUpa para tatvano nirNaya mAnasazAstra paNa kAMI ochuM kAma nathI bajAvyuM,karavAno Agraha e to "mithyAtvaja gaNAya. dAkhalA je ke A jaDavAdI jamAnAmAM mAnasazAstrane lagatI tarIke mahAvIranA kAnamAM khIlA ThekAyAnI ghaTanA jodhakhoLamAM tallIna rahevAthI udAranivaha paNa na zAstramAM lakhI che mATe te sthUla zarIrapara banelI thAya evI muzkelI ubhI thayelI che, eTale te kahevuM skUla ghaTanAja che evo Agraha karanAre eja chati- ja paDaze ke mAnasazAse je sAyanTIphIka prosesa' hAsanA AgalA pAchalA prasaMgo yAda karavA joIe dvArA kAma karyuM che evI ja esesa'. je adhyAtma che. eka taraphathI ema kahevAmAM Ave che ke beu zAstrIoe svIkArI heta (ane ema thavuM azakya 'kAnamAM khIlA nAkhIne enA para tADana karIne bane che evA kathanamAM mahane jarAke vizvAsa nathI) te khIlAnA cheDA joDI dIdhA. prathama to be kAna vacce Aje adhyAtmazAstra khUNe ke udhAIonA mahemAM e sIdho mArgaja nathI ke jethI be khIlAnA paDI rahevAne badale samAjanA hRdayamAM bIrAjI dIva cheDA ekaThA maLe. bIjuM te pradezamAM evA sama kriyAo upajAvI zakayuM hatuM. dareka kriyAmAM ahijJAnataMtuo che ke je AyA pachI kharaka ke caraka tanI sAthe kAMI hita paNa raheluM ja hoI huM strIkeAI veva ke sajananI tAkAda nathI ke magajazaktine kArIza ke "chUpAvavAnI kriyAmAM paNa kAMIka hita pAchI sajIvana karI zake. mAnI laie ke khIlA avazya raheluM che; tathApi A te mahane hameza sAkaDhAyA ane ghA rUjhAyA, paNa sAMbhaLavAnuM kAma to latuM rahyuM che ke je rIte ane je kAraNothI AdhyAnaja bane; ane ApaNane kahevAmAM Ave che ke A tmika satyone chUpAvavAmAM AvyAM che te rIte ane ghaTanA pachI mahAvIrane ghaNAonI sAthe bolavA- te kAraNemAM Magnanimity te nathI ja dekhAtI. sAMbhaLavAnA prasaMga banyA che. hA, e huM mAnuM chuM kharI vIratAne chUpAvavAneya khyAla AvavA pAmate ke mahAvIranI aMdaranA ja gApAlake-indriyonA nathI. kharA jJAnIe taddana nAgA phare che-purUSaciha adhipatie badhA bahAranA saMdezA kAnathI dAkhala paNa chUpAvavAnI jarUrane teo svIkAra karatA nathI. thatA rokyA ane tyAra pachI eja mahAvIranI aM- bahAdUra rAmana praja rAjakacerImAM hoya tyAre paNa daranA kharake "hamezane mATe rokavApaNAnI jarUra neja chAtI, hAtha-paganA snAyuone DhAMkatA nahi ane vikha" mAnI e khIlAne paNa dUra karyA. rokavAnI emanA deva-devInI mUrtio gupta avayavo sahita jarUra che tyAM sudhI "aha" kAyama che, jo ke pra- ghaDavAmAM AvatI. jo pote sAkSI pUraze ke amuka balamAM prabala rUpe che. ahaM vyaktimAMthI samaSTimAM tIrthasthAnamAM tIrthaMkaranI pracaMDa nagna mUtimAM purUSa pravezyo eTale ke roka, kenAthI roko? A cinha sAMgopAMga batAvavA zilpI cUkayo nathI hota; Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 jainayuga ane hajArA yuvatI ane bAlakA kAMpaNa mAThI asara vagara Aje paNu darzana kare che. chUpAvavAnI ati kALajI poSanAranI sUkSma bItA sUcave che. ahIM prayAza karI Aza ke mahAvIre teno mA jevI vidyA JazALA revA pApamatithI paNa chUpAvI naheAtI ! 'chUpAvavAnI jarUra che' evuM kahenArAnA e zabdo dvArA tIvra dRSTivALA tA e kahenAranA chIrApAne ja jo ke chaeN. nAmAM adhyAtmazakti che ja nahi, athavA ati alpa che, chatAM huM mAtra kriyAnA bhADabharI ane gAmamAM trAnA pradarzanathI pAtAmAM asAdhAraNa zakti DhA lAnA dAvA kare che teoja chUpAvavAnI jarUra che' evA kathanArA peAtAnuM chIcharApaNuM (Shallown-( ess) leAka dRSTithI chUpAve che. ane evAe ja nhAnI vAtane mAruM svarUpa, saraLane kaThIna svarUpa ApavAnI kAzIza karI satyane aprApta banAvI mUke che ane jijJAsune hatAza ane hatavIrya banAvI OM che. mAtra mithyAptimAna, achata chatAM sattAnA lAbha e hArTa bhAge kahevAtA megI, nAnI para rAja karI ra Ama che ane ethI ja adhyAtma eka bAibalanA se'kaDA bhASAntarA ane hajArA TIkA graMthA! manuSyanI utpAdaka zaktinA keTalA badha bhAga ! samayanA Tako badho bhAga ! kalpanAsikanA keTalA badhA vistAra ! A karatAM evuM eka pustaka mula na hrata ke na banAyuM hota to duniyA krAMika vadhAre sAre pragati karI zakI hAta. bhajanamAM ke upadezAmAM kAMI pramANu (proportion), kAMi paga je 'bhAva'thI zarU karAya te ), kAMi zira ( je 'bhAva' upajAvavA hoya te dhyeya-lakSya), kAMi paddhati (Method, system)nuM ThekANuMya hAya che? e, bhAva pragaTAvavA mATe kayA zabda vadhumAM vadhu kAryasAdhaka thai paDaze e dRSTithI zabdonI ' pasa'dagI (selection)? keTalA badhA zabdo kAlanuM phgaTanA mUkAyA haiAya che ? vizvabhAvanI vAta cAlatI kAya tyAM vacce vairAgyanA bhAva ke cAlu jamAnAnA vidyA dabAi rahevA ane javidyA sarasAI bhega-dAnuM citra ApatAM emanA hRdayane jarAke khaTakArA thAya che ? kAIpaNa vicAraka ke mAnasazAstrI ekAdA dharmagra'thI kheAlI ekAda pRSTa vAMcatAM kampI jaze, eMnA hRdayanA harmonious tArane Apata vavA pAmI che. jaDavAda jo aniSTa hAya, te enA sAmrAjyanuM pApa te uparaja che ke je leAkAne sadA rUmanA khapa paDI rahe, kA hemanA tarapha jAya ane banne mAnathI jotA rahe, badhA para hatharI. ene eka ANumAM jArI OM mA kRti koi anubhavI'nuM 'ajana kArya' nathI; paNa parikrama tenu samata kArya' che-OM sacata kArya pazu ka vagaranu zabdo ane vAyA ane baSa ahIMtahIMthI manA kAbu banyA rahe evI daDI lAgaNIthI kRpA thavA'nI ane vividha rUpAntA ane meLoLA ane vistArA karavAnI AdatavALA DhAya che. dareka dezamAM, dareka samAjamAM, bahudhA dharmopadezakeA ja adhyAtmavi-ekaThA karI, 'pasa'dagI' karavA jeTaluM paNa pAtApaNuM ghAnA zatru banatA rahyA che, ane samAjapara rAjya- vAparyA vagara, temane joDI dai banA-parasattA karatAM paNa teeAja vadhu sattA dharAvatA rahyA AjJApatrikAo lakhAya che. emAM caitanya kyAMthI che. emanI sattA eja adhyAtmavidyAne ane mA- DhAya ? ane caitanya vagaranI e kAyA nA caita Atmika zaktionI kholavAne mhoTAmAM mhArA nyane zuM jagAvI ke nacAvI zake ! AvA sAhitya ya. gaLe 3 dharmazAaAnu AMsana cAlu rahe e ja ane ai sAhitya vaDe jagatane svarga dekhADavA dhyeya' che, adhyAtmavidyA ane AdhyAtmika zakti-mathatA dharmAtmAe katAM te ItheAvana jevA sa`gI e rakSAya ane khIlavA pAme e kAMi 6 dhyeya ? tazAstrI jagata ane chaMdragInu hA pIchAnavAmAM nathI. ane tethIja teonAM lakhelAM bhajatA, ane 'jagat' ane 'jIMdagI'para ca' meLavavAmAM bhAdrapada Adhina 1982 emanAM lakhelAM citrA, emanA lakhelA upadeza-- A jALavI rAkhavuM ane emanAM bhASAMtarA ane emanA para TIkA paraparA karI e sarva vastuonI di vadhAratA javuM eja AjanA yugadharma' tamAma mAM-tamAma samAomAM- thaI paDyA che. Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ H814112-Superman -2 or 49 salda y ell old tradition that now and then a divine HIIHIN 24314 3441417 1 creature from far hearens takes mortal form ValHit uen de 244 . Lul- and sunters in order that it may einb ramAM niSphaLatA, dhaMdhAnI asAdhAraNa muzIbate, and redeem mankind.... It is difficult not to think that he saw (or perhaps one should nirdhanatA, kAnanI baherAza ane aneka Aphata, say felt) that as the various movements, saMkaTo ane muMjhavaNothI jANe kema henA hajAro motives, melodies, phrases, ay, even sepaTUkaDA na thaI jatA hoya evI sthitimAM bIthovane rate notes. of a great symphony a Hani mbio (HI41' 43E1241) 20:12 for their distinct individualities, and yet are Hi e'3e43721 4132 9. la parts of one absolute unity--so the universe, AdhyAtmika khUbio prasiddha mAnasazAstrI eNDavarDa so the society of mankind, realises or is surzt" Angle's Wings" 4141 Hall on its way to realise, the same harmony, graMthamAM kahI batAvI che. kArpenTaranA avalokanamAMthI the union of myriads of distinct beings in one life, thoDA zabdo akSarazaH atre utAravAnI lAlacane huM dAbI zakatA nathIH The mood of feeling thus reached and Beethoven is the prophet of the new expressed by Beethoven in his last period era which the nineteenth century ushers became to him something like the solution in for mankind. As things must be felt of the enigma of life. And I cannot but before they can be acted out; so they may thank that he has (almost deliberately) exbe expressed in the indefinite emotional pressed these in his Ninth Symphony. The. forms of music, before they can be uttered enigma of Fate, of Destiny, and slight man and definitely imaged forth in words or face to face with it, is presented to us in pictorial shapes. Beethoven is great poet the first movement; the enigma of Nature, who holds Nature by the one hand and pitiless in her very beauty, appeals to us Man by the othes.... In his great heart em- in the second ; in the third we share in braced all mankind, with piercing insight the sweetness-and sadness--of twin human presented intellectually through all false- love. But all these are ultimately dismiss. hoods to the truth, and already in his art ed-even the last by itself is not sufficientwork gave outline to the religions, the hu- in favour of some feeling, some sense of man, the democratic yearnings, the loves. COMPASSION and 'DETERMINAthe Comradeship, the daring individualities, TION' which reaches out to iuclude all and all the heights and depths of feeling of mankind; a Gladness so assured that it a new dawning era of society. He was turns the edge of fate; a sense of Equality in fact, and he gave utterance to a new and Freedom which gives the soul habitatype of Man. What that struggle must tion everywhere, have been between inner and outer condi. tions--of his real self with the lonely and This air which its absolute simplicity mean surroumdings in which it was embo- of structure, tlre fruit of long meditation died-we only know though his music. When and labor, has that quality which we have we listen to it we can understand the world already noticed in many of his late subjects, Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para jainayuga bhAdrapada-cina 1982 It has the sense of perfact rest, of vergi. aMkamAM A lekha cAlu raheze. zrI mahAvIranA khAra nal and grateful gwdoors, conjoined with,varSanA hatA' athavA khAtara vikAsa Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImAn tIrthaMkara mahAvIra aura veda. ( lekhaka:- zrI bAlacaMdrAcAryajI mahArAja - khAmagAMva. ) zrImanmahAvIra tIrthaMkara ke viSayameM eka lekha likhadenekI jainayuga ke taMtrIjIkI preraNA huI isalie yaha lekha likhanekoM udyata honA par3A. 'yadyapi mahAvIra jIvana para aneka suyogya lekhakoM dvArA likhe gaye lekha prakaTa ho cuke haiM. tarkavitarka ho cuke haiM aba kucha likhanA rahA hoto kevala carvita carvaNa sAhI kahA jA sakatA hai. tathApi hama hamAre vicAra isa viSaya meM likhanA (cAhe kisI lekhakadvArA likhA bhI gayA, hoto ) . yogya samajhate hai astu., mahAvIra kI jIvanI para prakAza denevAle aneka graMtha hai. paraMtu kalpasUtra meM prAyaH sabhI viSaya Acuke haiM. mahAtmAoMkA cAritra sadA aisA hotA hai ki jisameM aneka adbhuta bAteM mila AtI hai. jisakoM jo bAta vizeSa pasaMda hotI hai usIpara vaha kucha likhatA hai. merI dRSTise mahAvIra kisI vizeSa sampradAya ke sthApaka nahIM the. aura na kabhI aisA prayatna kiyA gayA likhA milatA hai ! jIva mAtra para samAna dRSTi rakhanevAlA samma - dAya banAnA cAhe yaha banahI nahIM sakatA. mahAvIrane vedoMko amAnya nahIM kahA pratyutaH gaNadhara indrabhUtiko prathamataH yahI kahA ki 'tU vedoMke arthI ko nahIM jAnatA " arthAt veda upAdeya hai kintu artha karanevAle pari 66 vrAjaka yA brAhmaNa ThIka artha nahIM karate isa bAta parase (arthApatti nyAya se ) yaha siddha hotA hai vedoMko mahAvIra heya nahIM samajha tethe AjabhI mahAvIrakA dRSTise vicAra kiyA jAyatI veda heya nahIM haiM. upAdeyaha. cAhe nirukta yA bhASA unakA artha 'kucha bhI kareM kintu vedatrayI meM aneka bAteM aisI milatI haiM ki- jo baDe mahatvakI hai. upaniSad to Atmatatva ke viSayameM jaina tatvajJAna sahazahI prakAza DAlatA hai. purANoMmeM ala-kArika varNana vizeSa rUpase hai sahI jo ki vicArazIloMkoM asaMbhavasA pratIta hotA hai. paraMtu lakSyabindu para lakSya dekara vicAra kiyA jAye to "aSTAdaza purANeSu vyAsasya vacanadvayaM paropakAraH puNyAya pApAya paripIDanam " yaha siddhAnta mila AtA hai. taba yaha jora ke sAtha kaha sakate haiM kivicArabhinnatA ke lie pRthakpanA avazya haiM kintu mUlapara dRSTipAta kiyA jAyato bhinna nahIM hai. naitika siddhAntoMkA smRtiyoMne bahutahI acchA citra khIMcA haiM. jinakA anukaraNa hemacandrane " arhannIti " meM aura varddhamAna sUrineM " AcAra dinakara " meM kiyA hai. arthAt jainadharmakI syAdvAda - vyavasthA bhAratIyoMkoM sadAmAnya rahI hai aura rahegI kintu eka dusare ke acche vicAra Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainayuga bhAdrapada-Adhina 1982 paraspara le lenA koI burI bAta nahIM. buddhi sakatA hAM ! yaha vAta unameM avazya thI kiaura zAsapara kisIkA kaMTrola nahIM hai, unake pAsa AnevAle jijJAsu koM ve sukhakA vaidikadharma aura jainadharma bhinnarUpase jo mArga batalAte the kintu apanA samajhake nahIM samajhA jAne lagA yaha donoM samAjo kA "garoha natthi me koI nAhamannassa kassaI" paraspara dveSa aura kalahake kAraNa samajhA yaha tatva unakA sadA sarvadA avicchinna rahA jAne lagA. zaMkarAcArya, rAmAnuja, madhva hai. gautamabuddhane lokasaMgraha para dRSTi rakhakAra aura ballabha Adi zaiva aura vaiSNava sabhbha- upadeza kiyA hai. dharmakA pracAra baDhAyA hai dAyoMkI sthApanAe~ huI aura eka kaha hama paraMtu mahAvIra ko yaha bhI apekSA nahIMthI. vaidika hai. dusare saba nAstika hai. 'dusare kaheM unakA to yahI siddhAMta thA ki " kahetAhUM hama vaidika hai anya saba nAstika hai. aisA kahe jAtahUM detAhUM helA ! gurukI karaNI guru paraspara vaidikoMmeM kalaha phailA usa samayake gayA o celekI celA" aise sarvopari jainacAryoMne svadharmakI rakSAke lie prathakatva satyavaktAoMko isa bAtakI apekSA hohI svIkAra kara liyA. paraMtu mahAvIra ke nahIM sakatI. isIse mahAvIrake samayama jaina samayameM aisA bheda nahIM par3A thA. kaI samAja kRzAvasthAmeM thA. varanA ve cAhate to pArivAjakoMne mahAvIrase vrata niyama liye karoDoMkI saMkhyA kara sakate the. paraMtu karanA haiM aura vastrapAtra pahale the vaisehI rakkhe hai. kisakoM thA ? na ghaTAnA thA aura na baDhAnA mahAvArakA dhArmika Adhipatya svIkAra kara thA jo hotAho vaha hotA haiM yaha dazA thI lenevAle parivrAjakoM ko yadi mahAvIra yaha aura yahI dazA pahale jitane tIrthakara huve hai kaha dete ki tuma kuliMga mata rakkhoM / to kyA unakI rahI hai aura rahegI. samAjasaMgaThana ve nahIM mAnate ? mai to samajJatAhaM ve avazya kA kArya gaNadharoM dvArA honA saMbhava ho sazirasAvandha rakhakara AjJA svIkAra karaleteM katA hai kintu tIrthakara kevala AtmajJAnamahI paraMtu mahAvIrakoM isa bAtakI jarUrIhI nahIM magna hote haiM. duHkhoMse gabharAte nahIM aura thI. vastra rakkheM to kyA ? na rakkheM to kyA ? sukhoMko cahAte nahIM. arthAt mahAvIra devake ina bAtomeM unheM tattva nahIM dIkhatAthA. veto samayameM vaidika dharma ke sAtha Ajake sadRza tattvajJAnamayi bane huve mastarAma the. koI mAne bhinnatA nahIMthI aura usa jamAnemeM Aja yA na mAne ! zatru rahe yA mitra baneM unakoM sarIkhA jAti aura dharmake kaThora baMdhanoMmeM isakI apekSAhI nahIMthI. duHkhoM ko A- baMdhA huA koI samAja nahIM thA. vaidika upAhvAhana kara bhogalenA, janma-maraNa paraMparA sanAmeM viSNu, zaMkara, zakti, sUrya, gaNapati isI bhavameM kATadenA yaha ekahI dhyeya thA. isa prabhRti devoMkI upAsanA karatethe vaisehI tIrthadhyeyakoM rakhanevAleke koI zatrumitra ho nahI karoMkI upAsamA kiyA karatethe. aihika Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 55 zrImAna tIrthaMkara mahAvIra aura gheda kAmanAoMke lie laukika devoMkoM mAnatethe diye. sUcI, nirukta, unapara vanagaye vedoMkA vaisehI lokottara siddhike lie arhankoM saccA artha batalAnevAle aneka brAhmaNa graMthathe. mAnatethe. vedoMmeM arhan devake saMbaMdha maMtrahai. unakAbhI adhika bhAga lupta ho gayA. isa purANoMmeMthI ullekha aneka sthala paraha. vaidika samaya thADese brAhmaNa graMtha prApta hai. idhara stotra pAThoMmeM arihaMtoMko viSNu ke avatAra sAyaNa mahidharAdika bhASyakAroMne sAmpradAmAnehaiM. RSabha devakI mahimA bhAgavata purANa yika mohameM pha~sa kara-vedoMke artho meM gaDavaDa meM varNana kIha. ariSTanemI tIrthaMkarakA varNana karadI. tathApi itanA hama dAveke sAtha kaha vedoM meM hai. arthAt mahAvIra ke samayataka jaina sakate haiM ki-rahe sahe bhAgakoM saMhitAoMkA aura vaidika bhinnarmi nahIM samajhe jAtethe. rUpadiyA jAneMpara tathA sUcI niruktAdi bana paraMtu upAsanA bheda mAtra thA. jAnese avazeSa bhAga jo thA vaha Ajataka bhAratIya dharmakI jabase bhAratameM tIna kAyama raha gayA yaha avazya saubhAgyakI bAta zAkhAe~ huI tabhIse paraspara phUTa phailane lagI. huI-avazeSa bhAgameMbhI bahuta kucha mila kSaNika siddhAMti, nityasiddhAMti aura ni- sakatA hai. vijJAnAtmaka dRSTise AjabhI tyAnitya siddhAMti. yaha tIna bheda sUkSma rUpase vedoMkA artha kiyA jAya to kucha burA par3e aura baDhate yahAM taka baDhe ki-eka dusare nahIM hai. isa lie veda AjabhI upAdeya hai. koM burA batalAnAhI acchA samajhA jAne lagA. aneka bAteM AjabhI unameM mila AtI hai. ___ vedoMke saMbaMdharma hama itanI bAta jorake kintu bauddhoke samaya kSaNika bAdakA jora sAtha kaha sakate haiM ki-jisa avasthAmeM veda rahA usa samayameM guptarUpase vedAnuyAyiyoMmeM hone cAhiye vesI avasthA vedoMkI nahIM rahI. vAmamArgakI prabalatA hone lagI. mAMsa maRSabhadeva aura bharatake samayameM veda pUrNAga- 'dirA sevana karanA mAmUlI bAta ho gaI. rUpameM the. usa samaya jaina dharmAnuyAyI varga naramedhataka hone lagA. "na mAMsabhakSaNe saMsArakI vyavasthAke lie veda paDhatethe. usake doSo, na madye na ca maithune " vaidika kahane pazcAt vedika RSiyoMke kucha 2 maMtra kaMThastha lage. prakRti upAsakoMmeM zAkta kahalAnevAle rahe paraMtu una vijJAnAtmaka vedoMkAsa hone vAmamArgI jagadaMbAke nAma para balIdAna lagA. lAkho maMtra naSTa ho gaye aisI durdazA karane lage. unakA anukaraNa acche 2 vaidika hote dekha avazeSa bhAgakoM bAdarAyaNa vyAsa vidvAnbhI karane lage aura kahane laga gaye kike cAra ziSyoMne cAra saMhitoMkA rUpa dekara "yAgiyA hiMsA hiMsA na bhavati" isa prakAra saMgraha karadiyA. nigaha pela aMgIrA aura ghora hiMsA hone lagI aisI dazAmeM kuzala jaiminI ina cAroMne saMgrahakara Rka, yaju, jainAcAryoMne ahiMsaka dazAma rahakara jitanA sAma aura atharva aise cAra nAma vedoMke rakha kucha ho sakA utanA ahiMsAmaya saMsArako Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56 jainayuga bhAdrapada-Azvina 1982 rakhanekA prayatna kiyA. isake lie aneka darzanakA mukhya siddhAnta hai evaM naitika sidava deviyoMke maMtra yaMtra taMtrAdi kalpa banAne ddhAntoMmeM ahiMsAkoM pradhAnapada isI lie paDe aura usakA pariNAma yaha avazya huvA diyA gayA hai ki-yaha siddhAnta jahAM nahIMki-kucha varga hiMsAse baca gayA kintu jaina hai vahIM manuSyatvahI nahI hai isa lie yaha dharma meM bhI mahAvIra ke siddhAntoMke viruddha vyavahAru siddhAnta hai. " parasparopagraho jIdevagata mithyAtva aisA jabaradasta ghUsa gayA vAnAM" arthAt paraspara upagraha ke sivA ki-jo Aja taka samajhadAroMkoM khaTaka rahA saMsArame koI kSaNabhara bhI raha nahIM sakatA. __basa merA kahanA itanAhI hai ki-mahAvIra hai. khaira kahanA yaha hai ki-veda upAdeyathe saMsAra mAtrake upakArI mahAn puruSathe. ve aura AjabhI upAdeya hai. bhAratIya dharmameMse kisI sampadAyake nahIM the. sUrya saba koM jaina, vaidika aura bauddha yaha tIna zAkhAe~ prakAza datAha. usapara koI haka nahIM kara minna hokara sampadAyoMkA rUpa dhAraNa kiyA jAtAnI, tabase dhIredhIre kalaha hone lagA aura eka aise hI mahAvIra sabake the. koI mAne na mAne dusarekoM burA kahane lage kintu isake pahale usakI khusI paraMtu AjabhArata dhArmika saba bAteM vyavasthita rUparma thI. apekSAse sabahI jhagaDoMkoM choDakara paraspara premakI vRddhi kara bAteM mAnya ho sakatI hai. kintu ekAnta dhArmika kalaha tyAgakara eka ho jAya to nahIM. yaha tattva sabhIne kisI na kisI laukika svarAjya aura lokottara (Atmika) rUpameM svIkAra kiyA hai aura yahI jaina svarAjya taka prApta kara sakatA hai. zam, traNa aMgone-8, vaizya ane kSatriyane-mAtra potAnA peTa arthe kacarI nAkhavAmAM kazI maNA rAkhI nahi-e prakAre jyAre satyane nAme asatyanI nobato maMDANI ane brAhmaNoe satyasvarUpa viSNune asatya rU5 rAkSasane svAMga dhAraNa karAvI jagatanA vikAsano saMhAra karavAne pracaMDa prayatna Adaryo hato te samaye, teonI sAme paramakArUNika vardhamAnane ane paramakArUNika buddhane AvirbhAva thaye hatA. te brAhmaNonA pokaLa daMbhane, nirA svArthane ane gIdhanI jevI lolupatAne parAjita karavA bhara jIvAnInA vilAso ane mojazekhane lAta mArI vardhamAne ucca koTinA tyAgavatanI ughaNuM karI hatI ane khuda pote paNa tenuM AcaraNa karI saMsArane AtmavikAsano e ja mArga, je avikArI vaidika satyamAM caLakI rahyA hata-batAvyo ene sAmyavAdanA dhoraNanuM sthApana karIne kahyuM ke - kammuNA baMbhaNo hoi kammuNA hoi khttio| vaisso kammuNA hoi suddo havai kammuNA // 31 // sakkhaM khu dIsai tavoviseso, na dIsai jAivisesu koi / sovAgaputaM hariesasAhu~ jasse risA iTThI mahANubhAvA // arthAta "kaI manuSya, mAtra janmathI ja brAhmaNa, kSatriya, vaizya ke zuddha hoI zakatA nathI, kiMtu manuSya mAtramAM te te pravRttine aMge brAhamaNatva, kSatriyatva, vairayatna ke zraddhatva AvI zake che ane brAhmaNa paNu kAle karIne zuddhatAne pAme che ane zuddha 5NuM vikAsanA prakane lIdhe brAhmaNatvanI parAkAkAe pahoMce che-mAnava mAtranI pUjyatA, tenA guNe, AcAro ane kartavyamAM ja samAelI che, nahi ke tenI jAtamAM. kule karIne cAMDALa paNa tenA guNone lIdhe pUjApAtra brahmasvarUpa pAmI zake che." 1 uttarAdhyayana-adhyayana-25. 2 uttarAdhyayana adhyayana 12, go0 37. Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra rAsa pa7 zrI mahAvIra rAsa. kirtA-abhayatilakagaNi saM. 1307 vaizAkha 10. ] pAsanAha jigadattaguru ane pAya pauma paNamUvi, raMga khilati malaMti taha khelayA. pabhaNisa vIraha rAsulau anuM, mahura sari gIu gAyaMti vara bAliyA, sAMbhalaha bhaviya milevi 1 sIla daMDa nAyagavaro hirisiuM, sarasati mADI vInavau anu, majha karI vaDau pasAu, vIra savaNa pUriya paIne hu9 ||10|| vIra jisa jina guNau anuM, jau caDiyau vIra bhuyaNi, daMDa kalasa sevanuM, - melbivi ane vavasAu mArA tatau vihigagi samaliu,jayajaya sadda ravanuM 11 bhImapallI purI vihi bhavaNi, viraha dhaya jaullaha lahaI hisitha jaga savya, anusaMThila vIru jiNiMda, harisiNi bhaTa nagAriyahi, paDhiyA kavva aputra 12 darisaNi mittavi bhaviya jaNa anu, paNa pakaMpira vIra gihi, jANijjaI paDAya, teDaI bhava duha kada mA taupADiyA caDa kari, durijhU hagNAya 13mAM 'siri siddhastha navesaraha anukula nathali mAyaMdu, ta cayiI dhayavaDi vIra jiNa, kalA na aMgi samAI, tisalA devi udari sari anusovana kamala udaMDu / ta jaNa pikakhavi viraha vayaNa hala kAle jaI 14 nivama raviNa vIra jiNa anuM, sava jazu vihAI ta vIrabhuvaNi supaIyi disi disi vijijaya tUra, paNa maMtaha bhaviyaha jaNaha anu, tadisi disi vadhAvaNava daya, saMdha maNaraha pUra 1pa sayalavi duriya hareI HpA je pahu vira jihiMdu nayaNuM jali puSya INipiyahi; tasu uvari bhavaNu uttaga vara taraNuM, jima abhiya nistaMdu te ji dhana sukyastha nara 16 maMDaliyA rAya Aesi asohaNuM je havaMti vaMdati ahi cahiM vIra jiyuM, sAhuNa vaNapAleNu kArAviyuM, nava nihANa ti lahaMti, bhaMti ma kariu bhaviya" jagadharaha sAhu kali kalasa caDAviyaM jaNa.17 hema dhayadaMDa kalaso tAhikAriuM, viraha' sIha duvAri ehu sAsu je diti nara, pajaju jisesara suguru pAsi paThAviu; te siva pura majajhAri, vilasahi suha bhoga vahi. vikame vArisa rahaI sattarUttare, na para 18 seya vasAha dasamII suvAsare llii khela khelI diti rAju jayau riliyAvaNau, Iha mahe dise disa saMgha miliyA ghaNuM, tAha karau siva sati gaMbha saMti anukheta lau 19 vasa dharaNahiM varisaMta jiva nava ghaNuM, jAva meru giri tAruM vilasaI mahi maMDali yati, ThANi ThANe paNaeNti taraNuM jazuM, siri maMDaliya vihAru tAma eu naMdau jayAra kaNi ramaNi neurA rAva raMjiya jaNa 81 abhayatilaka gaNi pAsi, khelahi milavi, ghari ghare baddha nava vaMdaNa mAliyA, kalAviyauM, uSmaviya guDiyA cauka pari pUriyA, Iya niya maNi uhAsi, rAsa lau bhaviyaNuM Adi raNu saMdhu sahelovi pari pUchau, diyahuM mArA savya darisaNa nayara lou saMmANiu keTalA - zrI mahAvIra rAsa, (A rAsa vikrama caudamA zatakanI zarUAtamAM racAyelo che ane te apabhraMza-nUnI gujarAtI bhASAmAM hoI bhASA zAstrIone ati upayogI thaI paDe tema che. AnuM vartamAna bhASAmAM avataraNa paMDita bahecaradAsa Adi tenA bhAvArtha sahita mokalavA kRpA karaze te ame khuzIthI prakaTa karIzuM. taMtrI.] Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jenayuga : bhAdrapada-Adhina 1982 patra vyavahAra. je e nahi rahIe to jarUra manuSyabhava hArI 'have te, have to, have to ema cokkasa lAge jaIzuM. A bhAva laIne marIe te bhale ekAvatArI che ke zrI mahAvIre anaMtabaLa pragaTAvyuM-saMpUrNapaNe na thaIe paNa navA janmamAM akhaMDa e bhAvane pragaTAvyuM, hAjarAhajura baLa, traNe kALanA jANu laIne navA garbhamAMthI ja kAma zarU karIe ane paNAnuM-samaye samaye sarve chonA ne pudagaLAnA- pachI jaI thI e mUDI-e paraMparAnA mUDamAM nava tamAma dravyAne eka sAthe bhAva jANavAnuM baLa bhAmAM zuM kAma kare che ? abhuta kAma kare ja kare chatAM e mahAsamartha vyaktie paNa AkhA jagatane -karazeja karaze. sudhAravAno bhAva rAkhyo paNa dAvo choDI dIdho. A mArI vAta-amUlya vAta-ati maMdhI zrI mahAvIra paNa temanuM kuTuMba gAma jeTaluM na vAtane tame tarata upADI leje ne jagatane na ApI sudhArI zakyA. have te, taTastha rahI, kaSAya rahita zake te tame to tamArA eka AtmAnA asaMkhya jagatane sudhAravAno jyAM jyAM prasaMga AvI paDe pradezamAMnA dareke dareka para chAMTI tene tethI suvAsita tyAM tyAM ja mAtra mana vANI kAyAnA prayoga karavA karaje. basa. pramAda na kara, paNa Ama karuM ne tema karuM, A kema basa na thAya-karyoja chUTake-(artha sAdhayAmi A lakhANa lakhavAnuM mana eTalA mATe paNa vA dehuM pAtayAmi ke) vida: puna: punarja iti- thAya che ke tamane paNa "Ama kema thAya, are A jamAnA DAkuttamAnA: narfetyAti' ...zuM thavA beThuM che, A..Ama kAM na samaje, -e bhatRharinuM vAkya apekSAe mAtra ekAda naye A mane kayAM sAMpaDI, A... beThe che, A mAtra grahaNa karI, AtmAnuM-mAtra pitAnA AtmAnuM ...kAM na kaMI rasto kADhe ?" vagere thAya che te hita sAdhavuM. ekanuM sAdhyuM emAM anekanuM aneka upara paNa che. AnuM nAma nAmaradAI nathI, apUrva janmAktaranuM hita sadhAI jAya che. je AtmA e anaMta purUSArtha che. e baLane jANanArAja tIrthakara je thaI A jagatanA jIvomAMthI darekanI jANe. anaMtAe jANyuM. have ApaNe ApaNuM eka sAtheno majhIyAre saMpUrNapaNe cheDI mokSe jAya che AtmAne jaNAvavuM, zaradhAvavuM, parUpAvavuM rahyuM che teNe anaMtakAla lagI anaMtAnaMta jIvone ghaNuM ja mAtra. e thayuM ke sarva sArUM. bhAI, vicAraje. AthI sukha ApyuM che. duHkha ApavAnA na dAvA karyo che. rahelI bAkInI AvaradA tana nIrogI rAkhaze, vANI e satye mane jagatamAM vicaravAne bhAva utpanna madharI ne vicArapura:saranI karaze ane mane zAMta paDI thAya che ne teja rahe to kevuM sAruM ! !-ema thAya jaze. mAtra AtmabhAva akhaMDa purUSArthamaya raheze. che. tamane paNa eja saMpuM chuM. eja acaLa amala- purUSArtha ja tenuM nAma ke je AtmAne AtmAne akhaMDa-apratimata-anivArya ane zAzvata siddhAnta che. svarUpamAM-akhaMDa upayogamAM rAkhe. bAkInA mana A mArA prerigrApha para pUrNa vicAra karaze vANI-kAyAnI ceSTAnA prayatnone AthI anaMtaguNa te tame tene vizeSa sugaMdhIthI dIpAvaze. anaMta anaMtavAra ApaNe A jagatamAM nATaya prayoganI tIrthakaroe eja sAra-eja rahasya chevaTa pakaDI mAphaka karI gayA chIe. A hIro-pArasamaNi taTasthapaNuM svIkAryuM che. AmAM aMtarane bAhya apUrva zo, pAseja che, gharamAMja che; paNa aMtaranI AnaMda-mahA AnaMda-kharI lahejata maLe che ne teja bakholamAM che, tene jANu-anubhava rahyA-meLahejata ApaNe sArU A jIvanamAM uttamottama che. rahyA. sau pAse che paNa sa sinuM jANe, Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ patra vyavahAra 59 huM to mAruM pheDuM chuM. AvI rIte ghara pheDI, gharamAM te svabhAvIka che. prastuta zatruMjaya prakaraNamAM mArA ramatA devane . hAMDalAmAM hIro salavA hoya vIcAra have jaNAvuM chuM. ne te kemeya na nIkale te Akhare tene pheDavuM ja paDe jema makkA jerUselama mATe dharma-adhalA dharma che tenA jevuM A che..ghaNuM che, paNa ghaNuM che januna che tevA janune pragaTa dekhAvA joIe. pilIte thoDAmAM samAya ja che. AtmA rabarathI paNa anaM- TIkala rAjya nItimAM nyAya hoto nathI. tyAM baLatagaNe sthitisthApaka che. basa-pharI pharI basa. prakRtIzAstramAM, jagatanA dareka vyavahAramAM, re daMpatInA agasTa 1926. -- uttamatanaya, premajIvanamAM ke sAdhunI mokSa maMgaLanI maMgaLa bhAva nAmAM baLa-kSatrIyatAneja sthAna apAyuM che. [ eka utsAhI dharmabaMdhue laMDanamAM e be vIjaya kuMvarIe varamALA vIrAone ja paherAvI potAnA vicAro zatruMjaya saMbaMdhI zuM karavuM e che.-game teTalI caLavaLanA rodaNa, game tevA marelAnA saMbaMdhI eka patra dvArA ekane jaNAvyA che te rAjIyA ke lalIta chaMdanI bAhozI chatAM Watson kevI lAgaNI bharyA che ene khyAla Ave te mATe e balIyAnA be bhAga dekhADI ApyA che. paisA atra mUkyA che. temAM bhASA bhASAdaSTie jovAnI karatAM DuMgaranI-hamezanI mAlIkI khoI nAkhI tenI nathI, paNa te bhASAmAM rahelI lAgaNI jovAnI pavitratA gumAvAnI moTAmAM moTI dhAstI ubhI che. che. taMtrI. ] bhaviSya je hAla upara tarata kaTIbadhdha nahI thavAya te dharmabhAvanA jainanI prANa bhAvanA, prema bhAvanAnuM laMDana, tA. 20 ogasTa, Akhare vinAza che mATe tamo vIra baMdhue zauryadharmavIra baMdhu, tAnA vIra pAna-kesarIyAM-karI dekhADavA paDaze. kadI na dhArelA snehI taraphathI patra malatAM vIsa. hAthaNI kAI puNyazAlI zodhI kaLaza DhoLe, tema mayatA to lAgaze; kadAca tamArI kAvya taraMgInI mArI premabhAvanA tamArA tarapha AkarSAi kAMIka prere kalpanAzakti rasataraMgamAM relaze, dara deza chatAM paNa jema. che-mAre mata, A kAmamAM-"strIsenA satyAgraha" Whenever I go, whatever realmsI see. taiyAra karavAnI che. My heart unravelled simply, turns to hIMdustAnamAM purUSo karatAM (je hIMdusthAnamAM thee. purU rahyA hoya to) strIo dharma mATe prANu arpaze. jena kemanA gaurava bhAvanA maMdira zatruMjayanA covIsa tIrthaMkaronA TAImamAM strIoja-vadhAre sAvIo vigrahamAM zatrachata vIra baMdhanI zedhamAM A kalama eja mekSa upArjana karyuM che ane purUSo karatAM saracAle che-bhAve tamane bheTe che. bhAI...nA prasaMgamAM sAI dekhADI ApI che. ahIMyA yuropamAM paNa tamane ghaNIvAra yAda karyA-tamo bhAI yuropanI vIra strIo teja sAbIta karavA maMthana karI rahI che. karmayogI, kudarata devInI saMpUrNa kapAthI vibhUSIta zvetAmbaroe dIgaMbaro sAme strIone ja pakSa laI saMsAranI tamAma puNyAIothI bharapura-dharma daSTithI temanI zaktI sAbIta karI che. je dasa hajAra strIo zrAvaka dharma dRSTIthI (nahI ke sAdhu dharma) dAna, dayA, tamo bhAInI vIradezanA'thI te dharmakSatriyANIomAM zIyala, tapa, bhAvanAthI bharapura bharelI-vidyAkalA, dharma bhAvanAnA aMkura jAgRta karaze to te devIo kAvya sAhitya, sthApatya, saMgIta, vijJAna, citrakalA apavAsa vagere tamAma kaSTa upasargo sahana karI vigere aneka kalAo-vabhutio puNyAInI tamAma tamArI senApatipaNuM nIce bahAdura senA thaze. strIo prasAdIo svataMtra vIratAnA vIrothI vasIta-bharapUra hovAthI darabArathI temane hAtha paNa aDADI nahI bhUmImAM tame jevA rasIka karmavIranI yAdagIrI thAya zakAya. tema temane koI paNa jAtanuM kaSTa apAze Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ janayuga bhAdrapada-Adhina 1982 nahI ke maryAdAbhaMga thaze nahI. ane thoDAja kaSTamAM zatruMjayanA prabhAve mukita malaze. bAkI game tevA bahu moTuM phaLa thaze. teo ko khamI zakaze. sAthe chApAMnA lakhANo bhASaNothI kAMI thaze nahI. brITIsa tenI moral political, social impresion polIzI pramANe tenA amaladAre Apela TharAva pheranItaka, rAjyadhArI, sAmAjIka asara) AkhI dunI- vatA bahuja jabaruM baLa joIe, mAlavIyajIne kalakattA thAmAM thaze. jaina samAjamAM puruSo nathI-akAlI praveza karavAnA mejIsTreTanA manAI hukama sAme balathI nathI-nahI to Apane strI samAjanA senApatInuM hukamane ThekANe rAkhavAmAM apUrva zAya joIe. mane mAna na Apata-paNu yuddhamAM lazkara 5 zodhavuM tame badhI vAtoe A kAmamAM ThIka lAge che tethI joie. Darapoka namAlA, dukhIyA-khaTapaTIyA-matala- ja tamane khAsa bhAvapUrvaka bhajuM chuM huM hIMdusthAna bIyA-lAMbI lAMbI vAta karI kAMI kArya paNa nahI AvIza tyAre tamAro karnala banIza. paNa te bAbakarI zakanArA, TuMka vIcAranA, svArthI ane dharma tamAM tamo bhAI pUrato vIcAra karI rAkhaze. badhI karatAM paNa pitAnA sukhane vadhAre cAhanArA-baMdhuo bAjuethI khaTapaTo cAle che. paNa te khaTapaTonuM phala satyAgraha karI zakaze nahI, mahAtmAjIne paNa teja tyAMnA zurAtana upara che. tame bhAI eka varSa yurokAraNane lIdhe satyAgraha mokupha rAkhavo paDyo hate. panA pravAse koIvAra AvI A loke kema rAjya ApaNe paNa ApaNI sthItIne vicAra karavAno che. kare che, ApaNe kema gulAma chIe (dicispline dIvALInI phaTAkaDIthI paNa Dare, ane be traNa dahA- & order ) bIjI sthItI zuM thai che te temanA DAnA jelanAM duHkha, rAbathI evAM mIThAI khAvAnA aAMtarIka jIvana temanI svataMtratA dezAbhimAnanI zokhIna purUSo ubhI pUMchaDIye bhAgI jaI pAchA bhAvanAo tapAsaze tyAre nava cetanya navajIvana navapaDavAnA. tema purUSone darabAra taraphathI kaSTa paNa bahuja yuga Avaze..bhAIne te bAbatane anubhava khAsa svabhAvIka rIte paDavAnA; ne gavameMTa 5zu jANaze ke pUchI Apa temane anubhava jarUra konpharansanA patramAM bahecarAjInI garabI gAnArA dezamAM vasanArA, mAMkaDa pragaTa karaze-Adhi vyAdhi yAne upAdhi grathIta vyagra ke kIDIthI paNa DaratA bahAdura purUSo keTalA doDaze. cite vadhu lakhI zakatA nathI. paNa "suSa ki bahunA'tethIja meM mAruM lakSa strI samAja tarapha deryuM che. Apane lakhavuM sucanA ApavI ke kaMI bhASA zailIthI tenI asara ghaNIja thaze. hajAra hajArano beca karI jaNAvavAnI mArI yogyatA nathI. paNa mAre namra strIone tyAM satyAgraha mATe laI javI jethI ghaNIja vicAra Apane pragaTa karuM chuM te mATe kSamA Apaze. he he thaze hIMdu kSatriyANIonuM punarjIvana thaze. lI. vIyegI snehI.... bALalagna, vRddhavivAha, lAkaDe mAMkaDe vaLagAvelA, | P. s. pAMDava yuddhamAM zrI kRSNae zrIkhaMDIne manavIcAra ma9yA vInA prema vInA guratI behane, senApatIpaNuM ApI bhISma pitAne mahAta karyA dukhIArI vidhavAo, dhAmaka jIvana bhoga ApatI hatA. tevIja rAjanIti ajyAra karyA zIvAya kArya sAdhvIjIo aneka AvA kAlamAM paNa kaSTa sahana karatI thaze nahI e mAre adanA mata che. "samayavartI te tapezvarI devIo jarUra tamane jasa Apaze. bhAga sAvadhAna, varakanyA sAvadhAna' zrI kRSNajIe senApatI apAze te paNa temanA saMsAranA mArAmAMthI chUTaze. zrIkhaMDIne banAvyA hatA ApaNe lazkara strIonuM upara pele bhava mukti maLavA badala A bhavamAM banAvI dharma yuddhanA kesarIyA karAvazuM. Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AcArAMgamAM zrI mahAvIra zrI AcArAMgamAM zrI mahAvIra [ zrI vardhamAna "saMbaMdha" AcAra aMga nAmaka prathama aMganA "upadhAnazruta" nAmanA navamA adhyayanamAM nIce pramANe jaNAvyuM che] 1 jema sAMbhaLyuM che (tema) kahIza. 10 te pitAmAM-aMtarAtmA pravezIne (prasiyA2 jema ke, te zramaNa bhagavaMte 1(mahAvIre) uThIne pravezAvIne) dhyAna karatA hatA. . jANIne te hemaMta RtumAM dIkSA laIne (adhunA 11 je kAI A gRhasthI ( hatA ), (teonI pratrajita thaI) turata vihAra karyo hate. sAthe) haLavuM maLavuM choDI te (bhagavaMta) dhyAna 3 te hemaMta RtumAM A vastravaDe (zarIrane) DhAMkIza karatA hatA. nahIM (e rIte bhagavaMte vicAryuM hatuM). 12 pUchatAM paNa sAme javAba na ApatA hatA, ja te (bhagavaMta) jIvatAM lagI (duHkhanA) pArane saraLa (Rju) (evA te bhagavaMta) bhramaNa karyA pAmanAra [pAraga] hatA, (tenuM) e (AcaraNa) karatA hatA. ane keInuM ativartana na karatA. tene ja chAje tevuM [anudhArmika] hatuM. 13 thI 15. tyAM puNyahIna leke pahelAM bhagavAnane 5 cAra mAsa karatAM vadhAre vakhata sudhI ghaNuM jIvo mAratA hatA, zarIre ujharaDA karatA hatA, ane -bhamarA ane kIDIo vagere-prANajAtika] A- pachI koI AvIne temanuM abhivAdana karatA vIne (bhagavaMtanA) zarIra upara caDI pharatA hatA. hatA to paNa (te bhagavAna kAMI) bolatA na (ane) roSamAM AvI te jIvo te zarIrane kara- hatA. ema karavuM ghaNAne sukara nathI hotuM. * DatA hatA. : 16 na khamI zakAya evAM kaThora (duonI paNa) 6-7 je vastrane eka varasa ane eka mAsa sudhI darakAra na karatAM lokaprasiddha nRtya-jJAnanI (bhagavAne) choDyuM na hatuM, tyAra bAda choDIne daMDayuddhanI ane temaja muSTiyuddhonI (paNa) daraanagAra ane tyAgI evA bhagavAna acelaka kAra na karatAM-te muni (bhagavaMta)-(saMyamamAM) thayA. bAdamAM (bhagavaMta) purUSa pramANu evI parAkrama karatA hatA. AMkha TheravIne aMtaramAM dhyAna karatA hatA. 17 vakhate jJAtaputra, paraspara kathAomAM talAna - pachI (bhagavaMtanAM) cakSuthI bhaya pAmelA (ane thaelA (kene) vizokabhAve (koI paNa prakAtethI) bhegA thaelA te ghaNA (leke) (tamane) rane zoca-vicAra-vagara udAra bhAve)-jotA haNI haNIne AkraMda karatA hatA. hatA. vaLI te) 9 tyAM gIcogIca rahela-gIca vastIvALA (viti- 18 evA moTA (sukha duHkhanA prasaMgo)nuM smaraNa mista-vyatimizra) gharomAM, tyAM (zayana zaya- karyA vinA te jJAtaputra gamana karatA hatA. namAM) strIone jANIne te (bhagavaMta) 19 vaLI te bhagavaMte) dIkSA lIdhA pahelAM be varasa * sAMsArika kAryane sevatA na hatA. karatAM vadhAre vakhata sudhI ThaMDuM pANI pIdhuM na hatuM. - 20 te ekatAne pAmyA hatA. temanI kaSAya vAlA 1. A () nizAnamAM Avela zabdo mAtra saMbaM- 20 dhanI pUrti mATe che. kAI gaI hatI, te deha ane AtmAnA abhijJa hatA (tathA) zAMta hatA. 2. A [ ] nizAnamAM Avela zabda mULa pATha rUpa che ane artha bhrama TALavA mATe tene ahIM khuAvavA 21 pRthvI, pANI, teja, vAyu, sevALa, bIja, paDayA che. vanaspati ane hAlatA trasakAya (hAlatA cAlatA Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dera jenazuga bhAdrapada-Azcana 1982 prANio)ne sarva prakAre samajI e badhAM (sata) 31 (te bhagavaMta) khAnapAnanI maryAdAnA jANu che' ema joI A badhAM cittavALA che ema hatA, rasamAM lAlacu [mRddha] na hatA, tathA rasa jANI (tejI) ne kaSTa thAya tevI pravRtti) vajIne, levAnI ja pratisAvALA na hatA. 22 tathA karmavaDe sthAvara cho trasapaNuM prApta kare 32 (te) muni (bhagavaMta) AMkhane paNa coLatA che ane traNa sthAvarapaNAne te kAma kare che. (pramAtA) na hatA, zarIrane paNa khaMjavALatA temaja bAlajI-ajJAna cho-pRthakabhA-sarva na hatI. yonimAM upaje che, ema gaNuM te mahAvIra. 33 (cAlatAM) tIrachuM jotA nahIM. pAchaLa jotA vihAra karatA hatA. nahIM, kaI bolAve te (pATha juo) bolatA 23 ane bhagavaMte ema adhyuM ke, upadhivALo nahIM, (kiMtu) rastA tarapha lakSya karI yatanApUrvaka -kaSAyamAM vRddha thaela-bAlava, karmavaDe lopAya cAlatA hatA. che-kalezane anubhave che, ethI kamI sarva prakAre 34 mArga upara jatA [azvapratipanna anAgAra jANI bhagavate te pApa karmane parityAga (bhagavaMte, zizira RtumAM te vastrane tyAga karyo hato. karyo hato. 24 medhAvI ane jJAnI bhagavaMte karmanI be jAtane 35 (te bhagavaMta) bAhune pasArIne (saMyamamAM) parA jANI, karmanA mArgane [AdAnatane] jANI, krama karatA hatA, khaMbhAne avalaMbatA nahatA. hiMsA vagerene (atipAtatane) jANuM ane 36 matimAna brAhmaNa [mAha) (mahAvIra) bhagavate (ga) mana vacana tathA kAyanI pravRttine jANI kaI prakAranI pratijJA vinA-amuka phaLa mATe asAdhAraNa kriyAnuM-saMyamane-AkhyAna karyuM che. amuka karavuM, evI lAlaca vinA-e vidhine raya (hiMsA thAya evI pravRtti na karatA ane aneka rIte Acaryo hato. bIjA pAse evI (hiMsaka pravRtti na karAvatA, 37 e rIte bIjA (mumukSue paNa) Acare che. e rIte (bhagavaMta) pite nirdoSa ahiMsAne 38 e pramANe boluM chuM. pALatA hatA. --(prathama udezaka). raka je (bhagavaMta)ne sarva karmanI mULa (sarva karmAvaha) thI 29 39 (vIra prabhue vihAra karatAM je je ThekANe nivAsa strIo parijJAta thaI teNe saMsArane) je. karyo hato, te ThekANAM kaho.) (te ThekANuM A 27 te (bhagavaMta) yathAkRta-jemAM kaI rIte pote pramANe che:-) nimitta banela hoya evA-padArthane sevatA na 40 kaI vakhate (bhagavaMta) ujaDa gharamAM, corAmAM, hatA. (kAraNa ke, teNe sarva prakAre karmone parabamAM, hATamAM, sUtAra ke luhAranI keDamAM ane parALanI gaMjI nIce rahetA hatA. joyAM hatAM. 41 kaI vakhate gAma bahAranA utArAmAM, bAga , 24 je kAMI pApa (hatuM) tene na karatA bhagavaMta | vikaTa-nirdoSa-(AhAra)nuM bhojana karatA hatA. mAMnA gharamAM, nagaramAM, masANamAM, sUnA gharamAM ane jhADanA mULamAM rahetA hatA. 29 te paravaane sevatA na hatA ane parapAtramAM 4ra e ThekANAMomAM zramaNa muni (bhagavaMta) (rahetA) paNa bhajana karatA na hatA. hatA ane pramAdane pariharI rAte tathA divase 30 apamAnane nahIM gaNu (a) koinuM zaraNuM paNa (saMyamamAM) thana karatA hatA. nahIM laI te bhagavaMta) rasoDAmAM [saMbaM. 43 (saMyama lIdhA pachI) teramAM varasa sudhI samADiomAM] (AhAra levA) jatA hatA. dhimAM lIna thaI dhyAna dhyAtA hatA. Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ,. ja A pachI (pUchanAra) kalA lAlaca vinA 'sukha maLaze' mATe ahI zrI AcArAMgamAM zrI mahAvIra 44 bhagavaMta nidrAne paNa IcchApUrvaka-sUvAnI buddhithI pUgyA pachI kaI vakhate bhagavaMta belatA ke) -sevatA nahIM. (kadAca nidrA AvatI te) uThIne huM bhikSa chuM" AtmAne jagADatA. 4pa thoDuM sUtA, paNa koI jAtanI lAlaca vinA- (bhagavaMta) mana dhAraNa karI dhyAna dhyAtA. sukha maLaze" mATe sUuM evI lAlaca vinA-sUtA. 58 tene A uttama dharma hato. 46 jAgatA bhagavaMta pharIvAra [Asisa) besatA, 59 jyAre zizira RtumAM ThaMDA pavana jesathI uThIne kaI vakhata bahAra nIkaLI rAte muhUrta $kAta hato, jyAre loko tharathara dhrujatA hatA, sudhI (nidrAne dUra karavA mATe) caMkramaNa karatA hatA. jyAre bIjA sAdhuo tevI kaDakaDatI ThaMDImAM 47 te ThekANAomAM aneka prakAranAM bhayaMkara duHkha (himapAte) nivRta (vAyarA vinAnI) jagyA thayAM hatAM zodhatA hatA, tathA vastro paheravAne cAhatA hatA, : je cha saMsarSaka-vAMkuM cAlanArA-sarpa ane 60 (jyAre sAdhuo ke tApasa evuM vicAratA ke, nALiye vagere hatA te (bhagavaMtane) herAna A ThaMDIne) kapaDAM oDhIne sahI zakIzuM. vA karatA hatA, vA je pakSio (gIdha vagere) tApaNuM karIne sahI zakIzuM. (kAraNa ke-A ThaMDI) hatA (te paNa) herAna karatA hatA. himanA sparza jevI ati duHkhakara che. 49 athavA kucara-cora ane jAra vagere-lAke (bhaga 61 tyAre nirIha ane saMyamI bhagavaMta nIce-bhIMta vaMtane) herAna karatA hatA. ane chApasa vinAne ThekANe (rahI) (ta ThaMDIne) 50 zakti nAmanA zastrane hAthamAM dhAraNa karI letA hatA. gAmanA rakhavALo (bhagavaMtane) herAna karatA hatA. 62 bhagavaMta koI vakhata rAte bahAra nIkaLI zami51 athavA grAmika-gAmanA saMparkathI thatAM-do . paNe sthita hatA. paNa thatAM hatAM. jema ke-) koI strI ke puruSa 63 matimAna brAhmaNa (mahAvIra) bhagavate nirIha(bhagavaMtane) herAna karate. paNe e vidhine aneka rIte Acaryo hato. para Iha laukika ane pAralaukika (evA), aneka 64 e rIte (bIjA mumukSuo paNa) Acare che. prakAranAM bhayaMkara durgAne, sugadhene, zabdAne, 65 a pamANe huM mAnuM chuM. aneka jAtanAM rupane tathA bhAtabhAtane sparzIne -(dvitIya uddezaka) samita evA (bhagavaMta) hamezAM sahatA hatA. 6 (bhagavaMta) taNunA sparzIne, zIta sparzIne, 53 aratinI ane ratinI darakAra na karI brAhmaNa uSNa sparzIne, DAMsanA ane maccharanA Dakhene ane abahuvAdI (bhagavaMta) (saMyamAnusAra) tathA bhAta bhAtanA sparzone hamezA samitapaNe cAlyA jatA hatA. sahatA hatA. 54 te ThekANAomAM kaI vakhata mANaso tene 67 have (bhagavaMta) dura lATa dezamAM pharatA hatA. pUchatA vA ekacara-ekalA bhaTakatA-jAra puruSo (tyAM teo) vaja bhUmimAM ane zubhrabhUmimAM tene pUchatA ke, (tuM koNa che? zA mATe ahIM pharyA hatA. te ThekANe teone) utaravAnAM ThekANa rahyA che? kayAMthI Avyo che? ityAdi.) ane besavAnAM ane ghaNAM halakAM [prAnta] 55 (jyAre te vAtano bhagavaMta) uttara na ApatA maLyAM hatAM. tyAre teo gusse bharAtA. to paNa) samAdhinuM 68 lATa dezamAM tene aneka duHkhe paDayAM hatAM, prakSaNa karatA (bhagavaMta) nirIhapaNe rahetA hatA. tyAMnA loke temane mAratA hatA. 56 "A, vacce ahIM keNuM che?' (evuM lokeAe 69 te dezamAM temane lUkhA jevo AhAra sikSadezya]. Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainayuga bhAdrapada-Adhina 1982 phakta maLato hato ane kUtarAo karaDatA tathA 85 (loke temane) upADIne pachADatA hatA. upara paDatA hatA. 86 athavA AsanathI khaseDI nAsatA hatA. 70 karaDatA ane bacakAM bharatA kUtarAone keAI 87 bubhraSTakAya-zarIratyAgI-niraha ane duHkhajaNa aTakAvate nahIM. . ! saha bhagavaMta pariSahone jhIlI levA mATe mukelA - 71 (ulaTuM bhagavaMtane) mAratA (ane) "zramaNane [prabhuta] rahetA hatA. kutarA karaDe' evI buddhithI (te loko) kUtarAne 88 (bhagavaMte) zarIrane vosarAvyuM hatuM. chIchakAratA-sIsakAratA. : : - 89 (jema) saMvRta evo sUra puruSa saMgrAmane mokhare 72 AvA lokamAM (bhagavaMta) vAraMvAra vicaryA hatA acalapaNe (jhUjhe che), tema duHkhane sevatA te 73 veja bhUminA ghaNuM (ka) lakhuM khAnArA hatA. mahAvIra bhagavaMta acalapaNe (saMyamAnusAra) cAlyA jatA hatA. 74 (bIjA) zramaNo "lAkaDIne ke nALane laine te dezamAM vicaratA hatA. 90 matimAna brAhmaNa (mahAvIra) bhagavaMte nirIka paNe e vidhine aneka rIte Acaryo hato. 75 tema chatAM paNa tyAM (kUtarAo) tenI puMTha paka 91 e rIte bIjA mumukSuo paNa) Acare che. ' DatA hatA ane karaDatA hatA. 76 tyAM lADha dezamAM badhuM dura hatuM. 92 e pramANe huM beluM chuM. -(tatIya uddezaka). 77 have anagAra bhagavaMta daMDane tyAga karI te 93 rogo nahIM hotAM paNa bhagavaMta mitAhArI rahetA hatA. zarIrane vasarAvIne, jANIne grAmakaMTakane 84 rogathI spaSTa thatA vA aspaSTa thatA te bhaga: sahatA hatA. * vaMta tenI cikitsAne icchatA na hatA. 78 saMgrAmane mokhare rahela hAthI (jema vijayane meLave che) tema tyAM te mahAvIra, (duonA) 95 (bhagavaMta) (zarIrane azuci jANIne julAba (saMzodhana)ne, vamanane, gAtrane masaLavAnI pravRttine, pAra pAmanArA thayA hatA. snAnane, capIne ane daMtadhAvaNane karatA na hatA. 79 e rIte paNa (cAlatAM) te lADha dezamAM koI vakhata (utArA mATe) gAma paNa maLyuM na hatuM. 26 grAma dharmathI-ikiyenA viSayothI-virata evA brAhmaNa (bhagavaMta) a5bhASI rahyA thakA 80 upasaMkramaNa karatA nirIha bhagavaMta gAmanA pAdara vicaratA hatA. pAse paNa na pahoMcatA (eTalAmAM tyAMnA - 97 koI vakhata bhagavaMta zizira RtumAM chAyAmAM anArya loke; gAmathI) bahAra nIkaLI (bhaga besIne dhyAna dharatA hatA. vaMtane) mAratA (ane kahetA ke.) ahIMthI paNa 98 unALAmAM tApanI sAme govALanI peThe ubhache. cAlyo jA. Daka [ukuTuka] Asane besI AtApanA letA hatA. 81 te lADha dezamAM ghaNA (leka) (bhagavaMtane) lA- 99 have, lukhA khA, mayu ane aDada-kudamAla vaDe kaDIthI, mUThithI, kuMtAnI dhArathI, pattharathI ke nirvAha karatA hatA. mArI mArIne AkraMda karatA. 100 ATha mahinA sudhI bhagavaMte e traNa vastuone 82 (tyAM bhagavaMtanA zarIranuM) mAMsa [hatapUrva] pratisevI kAlanuM yApana karyuM hatuM. chedAyuM hatuM. 101 keAI vakhata aDadhA mAsa athavA mAsa sudhI paNa 87 koI vakhata kAyane AkramIne pariSaha dvArA leko bhagavate pANI vinA calAvyuM hatuM. bhagavaMtane) herAna karatA. 102 vaLI be mAsa karatAM vadhAre vakhata sudhI athavA 84 athavA dhULathI DhAMkI detA-temanA upara dhaLa cha mAsa sudhI paNa bhagavaMte vihAra karyo hato. uDADatA, (mArA dhAravA pramANe cAlyA karyuM hatuM.) Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AcArAMgamAM zrI mahAvIra 103 hamezAM nirIha rahetA bhagavaMta koI vakhata Tharela tapiMDa], ghaNA divasanA rAMdhela aDadane, buka- (glAna) annanuM bhajana karatA hatA. sane ane pulAka , (AhAra letA hatA.) 104 samAdhinuM prakSaNa karatA nirIha bhagavaMta kaI 113 AhAra maLato vA na mAne (te 5zu) (bha vakhata bIje divase koI vakhata trIje divase, gavaMta) saMyata rahetA hatA.. keI vakhata cothe divase ane kaI vakhata 114 vaLI AsanamAM rahIne te mahAvIra, nivikArapaNe pAMcame divase khAtA hatA. dhyAna dhyAtA hatA. 105 te mahAvIra jANIne pote pApa na karatA hatA 115 nirIhapaNe samAdhipUrvaka uMce, nIce ane tIra che bIjA pAse na karAvatA hatA ane karanArane jotA-dhyAna dhyAtA. paNa anujJA na detA hatA. 116 kaSAya vinAnA, gRddhi vinAnA, zabda mAM ane 106 gAmamAM ke nagaramAM pesI bIjAne mATe karela pomAM loko mUchI vinAnA bhagavaMta dhyAna * AhAra [grAsa)ne aveSatA. dhyAtA hatA. 107 bhagavaMta suvizuddha-niSpApa-AhArane anveSI 117 chamastha paNa bhagavaMta (saMyamamAM) vizeSa parAsaMyatatApUrvaka tene vAparatA. krama karatA hatA ane thoDA paNu pramAda na 108 have bhUkhyAM kAgaDAone ane je bIjA raselI karatA hatA. prANione AhAranI zodha mATe sthiti karatA, 118 bhagavaMta pitaja jANIne, mana, vacA ane niraMtara jamIna upara beThelA joI, kAyanI pravRttine [pegane] vaza, [Ayata karIne, 109 athavA brAhmaNane, zramaNane, bhIkhArIne, memA AtmazuddhipUrvaka abhinavRta thayA hatA. nane, cAMDALane, bIlADAne ke kutarAne AgaLa 119 mAvAhita thayA hatA ane jIvatAM sudhI bhagaubhelo joI, tenI vRttino cheda na thAya (tema) 41, nAnA samita rahyA hatA. . bhagavaMta maMda maMda gati karatA. 120 matimAna brAhmaNa (mahAvIra) bhagavaMte nirIDapaNe 110 manamAM aprItine parihAra karatA athavA te e vidhine aneka rIte Acaryo hate. prANione aprIti na thavA detA. 121 e rIte bIjA mumukSuo paNa) Acare che. 111 hiMsA nahIM karatAM AhAranuM anaveSaNa karatA hatA. 122 e pramANe huM boluM chuM. 112 vaLI (bhagavaMta) bhajela, sake, TADha, [zI -(caturtha uddezaka.) jaina gUrjara kavio prathama bhAga pR. 1000 pAkuM pUMThu, kiMmata rU. pAMca. pisTeja juduM A graMtha ke jenI vATa ghaNA vakhatathI jovAtI hatI te bahAra paDe che. AmAM prayojaka ane saMgrAhaka tarIke A patranA taMtrIe 320 pRSThamAM prastAvanA rUpe jUnI gUjarAtI itihAsa lakhyo che. vikrama teramI sadIthI sattaramI sadInA kavio ane temanI kRtionuM savistara lisTa che. maMgA jena vetAmbara kaeNnpharansa oNphisa, 20 pAyadhunI, muMbaI Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' jenayuga bhAdrapada-Adhina 1982 AnaMdaghanajI kata pArzva ane vIra stavane. ( zrImad AnaMdadhanajIne khuda pitAnAM racelAM pArzvanAtha ane mahAvIra prabhu paranAM stavane nahetAM maLatAM. pahelA bAvIza tIrthaMkara paranAM temanAM stavanapara yazavijayajIe jJAnavimalasUrie ane jJAnasArajIe bALAvadha racAM jaNAya che. paNuM nIcenA 23mA ane 24mA jina paranAM stavane Akhare sAMpaDayAM lAge che. ane A suratanA eka bhaMDAramAMthI maLI AvelAM te zrIyuta dAmajI kezavajInI kRpAthI temanI pAsethI utArI atra mUkyAM che. taMtrI) zrI pArzvanAtha bhagavAnanI stavanA, 24 zrImaddavIra bhagavAnanI stavanA. praNamuM pada paMkaja pArzvanA vIra jinezvara paramezvara jayo jasavAsanA agama anupare, jagatajIvana jina bhUpa, mogho mana madhukara jehathI anubhava mittere citta hita karI pAme nija zuddha svarUpare, praNamuM. 1 dAkhavyuM tAsa svarUpa. vIra. 1 paMka kalaMka zaMkA nahIM jeha agocara mAnasa vacanane nahi khedAdika duHkhadeSare, teha atIMdiyarUpa trividha avaMcaka jogathI anubhava mittere vyakti zaktizuM, lahe adhyAtama sukha pASare. praNamuM. 2 bhAkhyuM tAsa svarUpa. vira0 2 duradazA dUre TaLe naya nikSepere jeha na jANiye | bhaje muditA maitrI bhAvare, navi jihAM prasare pramANu varate nita citta madhyasthatA zuddha svarUpere te brahma dAkhave karUNAmaya zuddha svabhAvare. praNamuM. 3 kevaLa anubhava bhANa vIra3 nija svabhAva sthira kara dhare alakha agocara anupama arthane na kare pugalanI kheMcare, : kaNa kahI jANere bheda, sAkhI huI varate sadA sahaja vizuddhayere anubhava vayaNa je ne kadA parabhAva prapaMcare. pramumuM. 4 zAstra te sahelAre kheda. vIra. 4 sahaja dazA nizcaya jage dizi dekhADIre zAstra savi rahe uttama anupama rasa raMgare, na lahe agocara bAta, rAye nahIM parabhAvanuM kAraja sAdhaka bAdhaka rahita je nijabhAvasu raMga abhaMgare. praNamuM. 5 anubhava mita vikhyAta. vIra. 5 nijaguNa saba nijameM lakhe aha caturAI anubhava mittanI na cakhe paraguNanI rekhara, aho tasa prIta pratIta, khIra nIra vivare kare atarajAmI svAmI samIpa te e anubhava haMsaruM pekhare. praNamuM. 6 rAkhI mitranuM rIta. vIra. 6 nivikalpa beya anubhave anubhava saMgere raMge prabhu malyA anubhava anubhavanI prIta, saphala phalyA vikAja, era ne kabahu lakhI zake nija pada saMpada je te anubhave AnaMdadhana prIta pratItare. praNamuM. 7 AnaMdaghana mahArAja. vIra. 7 Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 zrI vIracaritranI vigata zrI vIracaritranI vigate. [ judA judA graMthomAMthI zrI vIraprabhunA cAritrAdi saMbaMdhI vigato maLI Ave che te paikI eka graMtha nAme ceiya vaMdaNa mahAbhAsa-cetyavaMdana mahAbhASya laIne temAMthI je kiMcita maLe te atra mUkIe chIe. Aja rIte ghaNA graMthamAMthI meLavI zakAya. taMtrI.] ceiyavaMdaNa mahAbhAsa, udAharaNa ApatAM siddhArtha vaNika ane kharaka vaidyaA graMtha prAkRtamAM zrI zAMtisUri viracita che. kanAM nAma batAvyAM che. temaja saMgama ane vIranuM te zAMtisUri zAMtisUri nAmanA thayelA aneka dRSTAMta ApyuM che. AcAyo paikI kayA zAMtisUri che tene nizcaya AharaNaM puNa etthaM haju sudhI thaI zaka nathI, paraMtu graMtha prAcInakRti vIrajirNidasta kannasallAI / jaNAya che. A bhAvanagaranI zrI jana AtmAnaMda avaNetu suhaM pattA sabhAe paMDita bahecaradAsa pAse saMzodhita temaja siddhatthavaNI-kharayavejjA // 99 // saMskRta chAyAnuvAda karAvIne prakaTa karyo che te mATe -punaH atra vIrajinendranAM karNazalyonuM kheMcavuM te saMsthAne dhanyavAda ghaTe che. temAMthI je maLe che temAM te kADhIne siddhArthavaNike ane kharaka vaidya (baMte joieH nee) sukha prApta karyuM. ka- zrI vIraprabhunI stuti maMgalAcaraNamAM nIce [ A siddhArthavaNika ane kharaka vaidyanA saMbaMpramANe karavAmAM AvI che. dhamAM juo zrI Avazyaka gAthA 525 ane tenA saMgama yAmara gaya'mANa paranI vRtti pR. 226-227 ]. mANamAyaMga maddaNa myNdN| taha bAhio na bhayavaM paNamaha vIraM titthassa saMgamaya vimukkakAlacakreNa / nAyagaM vaTTamANassa // 2 // jaha jaNiya bhairavaraya -saMgamaka nAmanA amaranA amApa mAnarUpI nAjikajoDu sarakag i200mAM hAthIne mardana karavAmAM siMharUpa evA, vartamAna -saMgamake choDelA kAla cakrathI zalya kADhatAM tIrthanA nAyaka vIrane praNamIe chIe. bhairava jevI rADa paDI gaI paNa bhagavAna bAdhita na kha-zubhabhAva e karmakSayanuM kAraNa che, tenAM na thayA tema. - 1 uttarAdhyayana brahad vRttinA kartA sthirapatra A parathI niSkarSa athavA tAtparyArtha e che ke, gacchanA vAdi vaitAla zrI zAntisUri, 2tilakamaMjarI kathA taddavi vimarat TippanannA racanAra pUrNatala gacchanA zAMtisUri 3 vAjJika vRttinA kartA caMdrakulanA zrI vardhamAna rasUrinA ziSya, 4 jAyA kalyANabhAyaNaM do vi dharmaratna prakaraNa pajJa vRtti-buhata ladhu pRthvIcaMda cari tamhA bhAvaSisuddhI tranA racanAra caMdrakulanA nemicaMdrasUrinA ziSya (saMbha kammakkhaya kAraNa neyaa||101|| vita rIte piMpala gacchanA, 5 bhaktAmarastAtravRttinA kartA -tathA prakAranA vizuddhabhAvathI baMne kalyANa khaMDila gacchanA, 6 pramANu prameyakalikA vRttinA kartA, 7 bhAjana thayA. tethI bhAvavizuddhi karmakSayanuM kAraNa jIvavicAra prakaraNanA kattAM 8 bahata zAMtinA racanAra, 9 jANavI. ghaTakhaIra-rAkSasa vRMdAvana kAvyAdipara vRttikAra, 10 parvapaMcAzikA (abhiSeka vidhi)nA racanAra, 11 piMDeSaNaza- ga. mRtagrAhavALA pratipakSI tarIke jamAlina takana kartA evA 12 zAMtisUri maLI Ave che. ullekha A pramANe karyo cheH Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jenayuga bhAdrapada-Adhina 1982 saMghaM avamannato . (jamAli te zrI vIrajinane jamAI ane vIra sAmarLo no airrdI vAkyane pratipathI-utthApanAra hatuM. tenA carita kAmavi bhinnaM mannai mATe juo zrI Avazyaka sUtramAM niha1 prakaraNa samri mukatorsgive 23 pR. 312-313 tathA vizeSAvazyaka graMthamAM gAthA -saMdhane avamAnanAra-tiraskAranAra, asada- 2306 thI 2332 tathA paMcama aMga zrI bhagavatI grAhI, jJAtA tarIke mAna karanAra jana-mAnavI koI sUtramAM navamA zatakanA taMtrIzamA uddezakamAM.) rIte paNa potAne jamAli pramukha karatAM bhinna mAne che. taMtrI, taMtrInuM vaktavya. [ zrI vIracaritra ane te mATenAM sAdhana. ] dIvAlInA maMgala parvanI maMgalatA zrImana vIra- stavana, stotra rUpe aneka urmikAvyo ane hRdayaprabhunA nirvANuthI thai che. bhAghAta-kevala jJAnarUpI raMgAranAM kAvyo atyArasudhI thavA pAmyAM che tene saMpUrNa jAtinA jyotirdhara zrI mahAvIra prabhu saMgraha karavA yogya che. prAcIna kavio ane lekhapitAnA zarIrane tajI siddhine prApta kare che, tenA kee zrI vIrabhunA maMgalAcaraNa karyo che tene smAraka tarIka dravyota rUpe sthUla dIpakane samUha samuccaya thAya to sAruM. AnI vAnagIo ane karavAmAM Ave che ane te smAraka atyArasudhI ApatA AvyA chIe. mULa ane tenI sAthe ujavavAmAM Ave che ane Avaze. te mahAprabhu bhASAnuvAda jarUra joIe. mahAvIra jaya ho ! (2) zrI vIraprabhu sAthe mukhya paNe zrI gautamanA, A parva-nirvANanA nimitte A patrane khAsa temaja bIjAnA saMvAdo thayA che te sarva aMgoaMka kADhavAmAM Avela che ane temAM te zrI mahA- pAMgAdimAMthI cUMTIne ekatrita karavAnI jarUra che. vIranI jIvanacaryAne aMge jUdA jUdA lekho ApavAmAM temAM cuTaNI evA saMvAdonI karavI ghaTe ke je AvyA che. te sarvemAM judI judI hakIkata judI vartamAna yuganA abhyAsIone rUcikara, bodhaka ane jAdI rIte lekhakoe pitAnA kSapazama pramANe AkarSaka thAya. AvA saMvAdo cAranI sAthe thayelA mUkI che, te sarva sAthe sarvathA ame taMtrI saMmata te vAnagIrUpe A aMkamAM ame mUkyA che. chIe ema samajavA* nAnI sarakhI paNa bhayaMkara (3) je je vihArasthalo vIraprabhunAM che te sarvane bhUla koI karaze nahi ema amArA vizvAsa che. zodhakhoLathI zodhI te sarvanA sthAna sahita temanI jAdI judI daSTie caritrAMza-ghaTanAonuM Alekhana vihArabhUmino nakazo taiyAra karAvavAnI jarUra che ane judA judA lekhake pAsa thayA pachI zrI mahAvIra temanA samayamAM AryAvartanI bhUgoLa zuM hatI te paNa bhagavAnanuM savA suMdara jIvanacaritra ALekhI temAM dAkhavavAnuM che. A saMbaMdhamAM hIsa DeviDe zakAze evI hRdayagata irachAthI AvA AvA khAsa "Buddhist India" ( bauhAna bhAratavarSe) e ake kADhavAno amAro prayAsa thayo che ane nAmanA aMgrejI bhASAmAM racelA pustakanI ane thayAM karaze. temAMnA nakazAnI temaja zodhakhoLa karI prAcIna (1) zrI vIra saMbaMdhI zrI sUyagaDAMga sUtramAM hiMdanA karavAmAM AvelA bIjA nakazAonI sahAya zrI vIrastuti che tyAMthI mAMDI judI judI stuti, leI zakAze. zrI mahAvIranI chAstha dazAnAM vihAra Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ taMtrInuM vaktavya sthalonI TIpa ane te saMbaMdhI hakIkata Apane ALekheluM hoya te svarUpamAMja mUkavuM ghaTe, ane temAM lekha paMDita bahecaradAsane A aMkamAM mUkela che. sadeha, zaMkAo, vagere upasthita karAvI zraddhALuone (4) zrI mahAvIranA samayamAM jUdA jUdA vAde, zraddhALita karI nAMkhI mULa mahApurUSanA pratye tAthaka, saMpradAya vagere hatA te badhAnuM saMpUrNa keIpaNa aMze amAna ke anAdara utpanna karavo na ghaTe. khyAna jeTaluM maLe teTaluM jana aMgopAMgAdimAMthI ame paNa je je svarUpamAM mULa graMthamAM caritra temaja bauddhanA tripiTakAdi dharmagraMthomAMthI temaja hoya, te te svarUpamAM prathama ekaThuM karavAnI ane te upaniSadomAMthI meLavavAnI jarUra che ane te sAthe jyAMthI lIdhuM hoya tenA mULa, pATha, yA mULanA khuda janamAM zuM zuM sthiti hatI.-celaka acelakata yathAsthita anuvAda sahita te tenA nAmollekha (pArthApatyAdinA vAda)-vageremAM utaravAnI jarUra sahita ekaThuM karavAnI tarapheNamAM chIe, ane tenA che. A chellI bAbata mATe "vetAbara ane diga- parathI, vAstavika jIvanavRttAMtane prApta karavAnuM che, ara" e mathALA nIce jana grejyueTa nAme rA. " zrI mahAvIra-jIvananAM aitihAsika sAdhano" mULa bhaNazAlIno lekha AmAM mUkavAmAM Avyo che. svarUpamAM pahelAM raju karavA Avazyaka che, AnI (5) zrI vIranA caritramAM garbhApahAra, merU vAnagI rUpe " zrI AcArAMgamAM zrI mahAvIra " e kaMpana, devakRta parIkSA, iMdranuM devadUSya, devakRta upa- mathALA nIce eka bhAga eka, vidvAnanA hAthe sargo, caMdrasurajanuM vaMdanArthe AvavuM, camarano utpAta thayelA anuvAda rUpe A aMkamAM mUkavAmAM Avyo che. vagere aneka manuSyattara ghaTanAo Ave che ane te eka vidhAna vicAraka A sAdhane saMbaMdhamAM tethI tene vAstavika sAkSAta ghaTanA tarIke buddhi- lakhatAM je kaMI lakhe che te atra vicAravA jevuM che. nAdanA jamAnAmAM keTalAka nathI svIkAratA; paNa "kSatriya kulabhUSaNa jJAtaputra bhagavAna zrI vardhatene buddhipUrvaka AdhyAtmika artha karavA nIkaLI mAnanuM astitva AjathI 2500 varSa pahelAM hatuM, paDe che, te te te artho jevA tapAsavA ane temAM emAM keIna be mata che ja nahI, tema te mahAsAra maLe te kheMcavo e eka naye khoTuM nathI. e purUSe bhArata samAjano uddhAra karavAmAMja pitAnA pramANe mI, Shaw nAmanA vicAraka gRhastha mahA- jIvanane homyuM hatuM te vAta paNa koI etihAsikavIraSuperman e nAmano lAMbo lekha lakhyo itihAsakArathI chAnI nathI. je koI mahApurUSo che te A - aMkamAM mUkyo che. A bhAI pAzcAtya bhAratamAM vizuddha ahiMsA-tattvane pracAranArA hatA philasuphInA khAsa abhyAsI che, nagna satyavALA temAM paNa sauthI paheluM sthAna zrI vardhamAna le che, phila pha nIcenI philasuphIne te pI gayA che ane sAthe e vAta have saMdehAspada rahI nathI. AvA uccatara jana philasuphI sAthe sahakAra dAkhavatA rahyA che. alokika mahAtmAnuM jIvana je rUpe hatuM te peja temanA vicAra game ke na game, vAstavika vicAra je manuSya-samAja sAme prakaTa karavAmAM Ave te zreNinA ke kalpanAnI vegavALI sRSTinA jaNAya, manuSya samAjane temAMthI ghaNuM zIkhavAnuM ane chatAM te jovA tapAsavA ghaTe che ane temAM sAra maLe AcaravAnuM maLI zake, e zakavinAnuM che. te levo ghaTe che. paraMtu durbhAgya che bhAratanA itihAsanAM, ke je bIjI bAju eka munimahArAja zrI jaNAve che vIrabhUmimAM AvA aneka vIranaro pedA thayA, temAMnA ke-"prabhu mahAvIranuM jIvanavRttAMta sata hovA chatAM ekanuM paNa yathAvRtta jIvana jaLavAI zakayuM nathI. adhyAtma mahAvIra' evA nibaMdhamAM amuka rUpaka koNa jANe zuM kAraNuM che ke bhAratIya janasamUhanA goThave che, jemAM satya jIvana vastu paNa khovAI lohImAM, hADamAM ane magajamAM eTalI badhI sthajAya, ke jenA vivekamAM puravidenuM saMmelana meLa- ladarzitA otaprota thaI gaI che, jethI e janatA vavA chatAM niSphaLatAja sAMpaDe." eTale je pramANe potAnI ( patAnA AMgaNAmAM pedA thayelI) kAI jIvanavRttAMta prAcInamAM prAcIna graMthamAMthI anukrame alaikika vyaktine paNa tenI uparanA ADaMbara ke Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jenayuga bhAdrapada-Adhina 1982 raMga sivAya oLakhI zakatI nathI. AvI sthitimAM bhAvanAthI aneka vAto umerAi jAya che ke je mahApurUSonAM jIvanacaritrane kaI prakAranA bheLa- pikI keTalIka te avAbhAvika ane nimULaprAya seLa vinAnAM na maLI zake e svAbhAvika che. spaSTa jaNAI Ave. AvI vastusthitimAM caritrI, vastutaH alokika purUSanI oLakhANuM mA caritratA upara kalpita vAtAne raMga caDavAthI te dvArA tenI AcaraNanI vAtoja pUratI che, paraMtu jana tarkapriya satyazodhakane kaI khAsa lAbha maLI zakatA samudAyanI najara te AcaraNa sudhI na pahoMcatI nathI. ulaTuM jyAre te kathA tarkanI kasoTIe kasavAmAM hovAthI samayajJa DAhyA purUSo jana-kalyANane udezI Ave che tyAre zedhaka nirAza thaI azraddhAne vama LamAM gherAI jAya che. pedA karAvI, tenuM AcaraNa anukaraNIya manAvavA, 'krizciyana lokeAe potAnA mahApurUSanuM AMtatenA jIvanamAM bIjI seLabheLavALI navI vastu umerI rajIvana nahIM joI zakanAra bAhyadarzI lokonA mugdha de che. [ Aja rIte koI vastunA pratipAdana mATe manane vismita banAvI te mahApurUSa tarapha bhaktitenA phaLaAdi saMbaMdhe evI evI vAto kalAkAra bhAva utpanna karAvI krAIsTane kumArI kanyAne peTa tarIke tenA pratipAdana karanArA mUke che ke te vastunI avatAra karAvyo ema keTalAka khuda krAIsTanA vicAvadhu puSTI thAya, ne zraddhALu zretAo para asara raka-anuyAyIo mAne che. kRSNanA pUjakoe bAlaka paDe.] jema jana siddhAMtamAM karma baMdhananI vyavasthA kRSNa pAse kAlIya nAganuM damana karAvyuM, govardhana "mana gva manuSyafort arti vaiSa mA - parvata uMcakA ane pUtanAne nAza karAvyo emAM e sUtra upara nirbhara che. have te chatAM eTale karmanA bALakamAM alaukIka camatkAra batAvyo ane paraja baMdha ane mekSane saMpUrNa AdhAra havA "camatkAra vinA namaskAra nahi" e nyAya sAda chatAM mAtra lAlacathIja sadAcaraNa pALanAra, phalAkAMkSI Aja nyAya pramANe bALaka vardhamAna dvArA mere ane bahirdazI lokone mATe (jANe barAbara taLAne ja parvata kapAvyo, tene ghera devandra AvyA ne te dvArA kahevAmAM na AvyuM hoya tema) kahevAmAM Ave che suvarNa ane ratnone varasAda varasyo, e saghaLI ke, amuka pravRttimAM ATaluM puNya che-amuka karanAra vAto mUkavAmAM AvI che ema koI paNa takapradhAna te avazya vaimAnika deva thAya, amuka pustakane zodhaka mAne te tene ApaNe zuM kahevuM? amuka vakhata sudhI sAMbhaLanAra manuSya mukta thaI "ghaDIbhara A mATe koI vicArazIla e jAya, ane vagere vagere. Aja rIte gaMgAmAM hA- javAba ApI zake ke je sthaladarzI kalyANanA vAthI ke amuka tIrthanI yAtrAthI ke amuka yajJAdi Icchuka che, paNa bAhya daSTi hovAne lIdhe ke kriyA karavAthI ke grahazAMti karavAthI Ama thAya purUSane oLakhI zakatA nathI ane tethI tevA che ne tema thAya che evuM jainetara dharmomAM paNa kahe- purUSanA AlaMbana vinA pitAnuM kalyANa sAdhI vAmAM Ave che. Ama dareka dharmamAM lokasaMgraha zakatA nathI-evA lokone mATe upara jaNAvela karavA jatAM keTaluMka evuM paNa sAhitya lakhAyuM che ke camatkAra pUrNa vAte kadAca upayogI hoI zake. jemAM tenA lakhanArAoe atizayoktipUrNa, (koI ema kahe ke ApaNe sthala daSTi vALA karmanA avicala siddhAMtathI bAdhita ane asvA- sakSama vAtane-camatkArika vAtane samajI na zakIebhAvika pravRttiothI bharapUra evI vicitra kathAo sAthe karI na zakIe ane sAdhya thatI joI ne paNa lakhI che. zakIe, tethI anaMta zaktivALA saMpUrNa jJAnanA " AvIja rIte alaikika purUSanI jIvanakathA AvirbhAvavALA mahApurUSo manuSyattara kArya na karI zake saMbaMdhe paNa bahu banyuM che, arthAta alaukika purU evuM kema kahevAya? mahApurUSomAM camatkAra hoya ja. nAM jIvanacaritromAM paNa lokasaMgraha karavAnI paNa A mAtra zraddhAne viSaya thaI zake. ) Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ taMtrInuM vaktavya ha1 zrI mahAvIranI jIvanakathAmAM ghaNI camatkAra paNa lakhI zakAze ane te dvArA zakya taththArtha paNa vAta Ave che ane eka vAta je zrI hemacaMdrAcArye meLavI zakAze. zarUAtamAM "AcAra" aMga nAmanA triSaSTizalAkA purUSa caritranA 10 parvanA 12 mAM prathama aMgamAM zrI vardhamAna saMbaMdhe je hakIkata maLe sargamAM leka 37 thI 96mA zloka sudhImAM abhaya che te jaNAvI zakAya tema che. tyAra bAda bIjA kumAranA praznapUrvaka mahAvIranA zrImukhadvArA rAjA aMgamAM jyAM jyAM zrI vIra saMbaMdhe chUTuM chavAyuM kamArapAlana ane pitAne ulekha karAvyuM che te kathana che te paNa saMgrahI zakAya tema che ane e kevI rIte saMbhavita ane zraddheya thaI zake te rIte upara jaNAvela tamAma graMthomAM maLatA zrI varine ulekhamAM aNahilapuranuM nAma, kumArapAlanAM vakhANa, lagatI hakIkata kramapUrvaka ApavAnI ati jarUra che." ane kumArapAlanA samaye thayela kaI eka brAhmaNanuM e ghaNI AnandanI binA che ke ApaNA pUjya nAma suddhAM lokAtIta purUSa pAse kahevarAvyuM che. zrI muni mahArAjomAMthI keTalAkanI zrI vIracaritra soMga hemacaMdranA mahAvIra caritra sivAya bIjA paNa ghaNuM suMdara lakhavA-lakhAvavA pratye uttama bhAvanA thaI che. graMthamAM zrI mahAvIranI kathA Ave che, paNa temAM 30 muni mahArAja zrI kalyANavijayajIe te keTalAka kyAMya rAjA kumArapAlane ke AcArya hemacaMdrane zrI prakaraNe pote lakhyAM che, paraMtu te haju vyavasthita mahAvIre saMbhAryA hoya, evuM jaNAtuM nathI. (AvI AkAramAM mUkAyA nathI tethI te bahAra paDavAne vAta hemAcAryo dAkhala karavAne zubha hetu rAjA samaya joize. muni mahArAjathI darzanavijayajIne kumArapAlane khuza karavAno yA tene amara karavAno te lakhavAnI pUrI tAlAvelI lAgI che ane te mATe ane tethI te dvArA jana zAsanane lAbha pahoMcA abhyAsa AdinI taiyArI karI rahyA che. munI mahAvAne hoI zake ema samajI zakAya, paNa te eti- rAjazrI hemAMzavijaya pitAnA gata jeTha sudi 10 hAsika tathya tarIke te zodhaka loka ne svIkAre e nA patramAM amane jaNAve che kedakhItuM che.) mahAvIra jayaMtI nimitte nikaLela jana yuganA A pramANe ukta vicArakanA vicAre che chatAM vizeSAMkane joi vAMcI ane vaMcAvI meM ujavela paNa sAthe te jaNAve che ke "je atyAra sudhImAM Ananda prApta karyo. khAsa karI tame mahAvIra cariumerAI cUkelI vArtA hoya tethI mahApurUSanA jIva- tranA lekhaka thavAno vicAra karyo evuM jANI pUrvanA nane yathArtha rIte AlekhavuM te eka azakyAnuSThAna Ananda karatAM AnAthI vadhAre pramoda thayo che, kAraNa jevuM che te paNa parama kAraNika zrI vardhamAnamAM ke prastuta vicAra mArA manamAM lagabhaga eka varSathI vardhamAna thatI mArI zraddhA tenA yathArtha jIvanane prakA- ramI rahyA hatA. vicAranI prastAvanA rUpe tamAro zita thayela jovA Aja ghaNuM samayathI talasI rahI prayAsa joI mane pramoda kema na thAya? prazasta ane che. e tRNuM te sarvIze zame tyAre kharI? mahAbhArata jevA mahAkAryanA prAraMbhamAM tamane dhanya tyAre have zuM karavuM? tenA saMbaMdhamAM te vicA- vAda ghaTe che, ane suyogyatayA samAptimAM sahastrIH raka yogya rIte spaSTatAthI kahe che ke "jana graMtha dhanyavAda ghaTaze. AnA viSe huM mArI alpa buddhi pikI zvetAmbara sAhityanAM aMga, upAMga, mULa, pramANe anubhavajanita kaMIka lakhavA pravRtta thAuM cheda, niryukta, bhASya, cUrNa, avicUrNa, TIkA, payA, chuM. mAruM lakhANa tamane keTalA aMzamAM sahAyaka ane caritra AdimAM, ane digaMbara sAhityanA nivaDaze tene khulAse te tamArA anubhavathI nikapurANa Adi graMthamAM, temaja bauddha dharmanA piTaka La rahyA, paNa mAre te pUrNa sahAyaka bhAvanAthI graMthamAM zrI mahAvIra viSe jyAM jyAM jeTalI jeTalI pravRtti karavI rahI." hakIkata maLI Ave che te badhIne saMgraha karavAnuM "jema jema buddhivAdanI umara vadhatI jAya che pahelAM prathama hAtha dharavuM ghaTe ke jethI zrI vIra saMbaMdhe tema tema lokonI rUci, pUrNa Adarza bhUta bha0 mahIvizeSa manana karI zakAze, te para avalokana vIranA ananya caritra, to ane temanA guNa racAra karyo evuM jANI , : Anada karatA ma kAraNika zrI va Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jenayuga bhAdrapada-Adhina 1982 tarapha svAbhAvika vadhatI jAya che. A vAta have vidvata paNa kyAMka kyAMka chUTA paDe che; tethI karI kevala samudAyane pratyakSa che. pratidina adhazraddhAnI "sIjhana' svamAnyatAne ja sthAna ApI divya ane sthA, vATa ochI thatI jAya che--ochI thaze. hamaNAM be cAra bhAIonA dilo dukhAvAnuM kArya, kiMvA teone zatAbdi paryanta te ochIja thatI raheze ane loke vadhAre alaga paDavAnuM kAryo na thAya; tathA ane satya guNonAja anuyAyI banavAmAM potAnuM zreya vargamAM pautya ke pAzcAtya, mUrkha ke paMDita pratyekane mAnaze ema mAruM mAnavuM che-anumAna che. AjathI tathya ane pathya lAge te mATe pUrNa hazI ArI pacIsa varSa pahelAnIja, saMkucita vRtti ane vartana rAkhavI. TuMkamAM A grantha AkhI Alamane upayogI mAnanA udAra guNagrAhaka vRtti jotAM mAruM A anuna thAya te prayAsa karavo joIe. zrIyuta nA premImAna tamane satya lAgaze. AvI avasthAmAM guNa jInA lekha tarapha barAbara dhyAna ApavuM. premI, AdarzatAnA pipAsu, janenI vadhatI taNune 6 Aja sudhI pAzcAtya ke paurvAtyanA prakhara zAMta karavA mATe vizva Adarza bha ma nuM caritra paMDita dvArA AtahAsika daSTithI lakhAela zuddha sarvagasaMpUrNa game te upAye pUruM karavAnI paramAva caritra, krAIsTa caritro jevA ane temAnI je paddhati yukta lAge tenuM anukaraNa karavuM. yakatA che, paNa te AvazyakatAne purI karI keNu 7 upayAgI sAdhane-jarmana glejhanepa kRta sarvAdhikya saubhAgya ane kIrtikAntAne meLavaze? Dera janismasa (jainadharma), caMdarAja bhaMDArIkRta bhatenuM vyakta jJAna hajI mane nahI hovAthI te viSe huM gavAna mahAvIra, munazrI amaravijayajI kRta jainetara mata ApatA nathI." pachI teo nIcenI sUcanAo kare che - daSTie jena, haiM. leyamAna kRta buddha ane mahAvIra, 1-"bhagavAna mahAvIranI AghAvasthAthI laI jena hiteSAnA keTalAka prastuta viSayopayogI aMke, mekSa-nirvANAvasthA yAvata buddhigrAhya Adarza ghaTa munizrI jinavijayajInA jaina sAhitya saMzodhaka nAone itihAsanA moDhA upara lepa karyA vagara trimAsikanA upayogI lakho, jana sAhitya saMmelasarala ane sundara bhASAmAM sapramANu AlekhavI. nanA keTalAka lakho, DA. jekebIta kalpasUtrane aMgrejI anuvAda tathA prastAvanA 2-"A caritramAM purANu jevI amAnuSika kathAo na hovI joIe. 8 mahAvIra caritramAM mukhya cAra vibhAgo pADavA 3-'vaDodarAthI bahAra paDela "mahAvIra caritra' bhAI e. (gANuM game tevA-teTalA prakaraNe vaDe). bAbA AdamanA jamAnAnA anuyAyIone zobhe tevuM, (1) mA bhagavAna mahAvIranA samayanI sAmAzuSka zraddhA ane aprAsaMgika vRttAnta yA, nA jevuM jika, dhArmika ane rAjanaitika paristhitinuM atiekadezIya; temaja be sAla pahelAM caMdrarAja bhaMDArI. cAra bhI hAsika varNana, janmathI laI kaivalajJAna yAvata-caritra dvArA hindImAM bahAra paDela mAra mAre tenI vacce-thaelA vihAra, comAsAM upasargo ane nA jevuM kevala yogya zraddhAthI rahita, zaka itihAsa. mahAdaza, prasa gAnuM varNana vigeremAM mAtApitAdi DahApaNuM unmattatA(thI) Avila jevuM A caritra na rAjyanA itihAsa, hevuM joIe. (2) mAM kaivalyajJAnathI laImekSa-nirvANa yAvata, 4-jema bane tema eka Adarza prasaMga pro- caritra. vihAragAmonI aitihAsika binA, comAsAM gene choDyA vagara ucca zabdomAM paNa nAnuM hovuM upadeza, samatA, niSpakSa pAta, gatamAda gaNadharone joIe, kAraNa ke vartamAnanI prajA pAse mahAbhArata pratibaMdha, zreNikAdi rAjAonuM AvavuM, praznottara, jevA daladAra graMtho jANavAnI, vAMcavAnI, ane upA- bhAvanA, gosAlA ane jamAlInuM aitihAsika DavAnI buddhi, sthiratA, bala ane umara rahI nathI. vRttAMta, temanA mata ane mahAvIranA matamAM rahela 5. jananA traNe phirakAvAlAe keTalIka mahA- antara, tathA buddhanI sAthe kaMI paNa prasa ga-melA vira caritranI bAbate jevA sarva mAnya viSayamAM thavA hoya te tenuM TuMka paNa sAruM vRttAnta. Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ taMtrInuM vaktavya (3) mAM bhagavAnanA samayanA jaina dharmanA anu- jajI, zAsanadIpaka munirAjazrI vidyAvijayajI ma. yAyI- zreNika, keNika, caMData, naMdivardhana, uda- (mArA gurUdeva), sAhityasevI zrI jinavijayajI, suyana vatsa, caTaka vijaya, dazArNabhadra Adi rAjA khalAlajI, nAthurAma premI, becaradAsa, kezavalAla abhayakumArAdi maMtrio, celaNA, candanabAlAdi premacanda vagere jana vidvAnI salAha-sahAyatA letA satIo. ANaMdAdi mahA zrAvake, gatamAdi mahA rahezo to tamAro viSaya vadhAre zuddha sarala ane munionI rAjanaitika, dhArmika ane Atmika sthi- sundara banaze. AjathI pUrvakAlanI apekSAe apUtinuM, dezanuM, kulajAtinuM ItihAsanI daSTie sundara rvatA melavaze !" zabdomAM vivecana, bhagavAnanI Adya ane chelI A navIna jamAnAne upayogI sUcanAo ame dezanA, tatkAlanuM pAvApurInuM varNana. nirvANuthI thayela vadhAvIe chIe, ane temAMnuM upayogI tatva jarUra jJAnasUryanA abhAvathI thaela sthiti. grahaNa karavAmAM Avaze enI ame khAtrI ApIe (4) mAM saMdha jagatamAM prasarelo zeka, dIvAlI chIe. teo temaja bIjA mahAzaya pitApitAnI vigere parvonI-rAjAo vaDe karAelI zarUAta, vIra sUcanAo ane sAdhane jaNAvatA raheze ane sarva bhaktae karelo dharma pracAra, kAlAntare teonI tyAga sAdhane ekatrita karavAmAM karI ApavAmAM sahAyabhUta vRttimAM thaelo pheraphAra, bhinna bhinna rAjAoe- thaze te kharekhara upakAra thaze. AcAryoe-zrAvakee dharma nimite karelI sevA, muni mahArAja zrI kapUravijayajI (sanmitra) gata. bha0 ma0 nA siddhAnta, hamezAM jana dharma upara jeTha vada 6nA kArDathI jaNAve che ke - janayugano hinduonI duSa-kaDI daSTi rahevA chatAM adyAvadhi vIrajayantIne aMka je temAM vIra prabhunuM caritra tene TakI rahevAnuM kAraNa, jana dharmathI jagata upara bahAra pADavA tame taiyArI karo cho te temAM zrI thaela-paDela sArA saMskAra, vartamAnamAM gujarAtanuM mahAvIra upadezanA aMge "prazamarati'mAM vAcaka mukhe udAharaNa, jaina dharmanA siddhAnta saMbaMdhI sAkSara je je viSayo saMgrahIta karyA che te tapAsaze. saMmati, jana sAhityanI vipulatA ane aparimi- te temAMthI ane zrImAna ya. upAdhyAya kata tatA, digambara graMtha-mAnyatAone jovAnI upekSA aSTakamAMthI temaja zrImAna haribhadrasUri kata na karavI tathA Aja paryata pAzcAtya temaja paurvAya dharmabindu ane yogazAstrAdika prasiddha graMthamAMthI sArA vidvAnonA hAthathI lakhAela sAhityanuM ava- keTaluM eka muddAsara grahaNa karI saMgrahavA yogya maLaze. lokana karavuM vagere. paMcasUtra tenI saraLa vyAkhyA sAthe chapAyela che upara jaNAvela sUcanA tathA sAdhane meM te temAMthI paNa ThIka ThIka muddAsara upalabdha thaI zakaze, tamane navIna buddhie jaNAvyA che, chatAM saMbhava che ATalI vAta tamane jaNAvavA skuraNa thavAthI jaNAvI ke temAMthI keTalIka sUcanA ane sAdhanajJAnano janma che." A sUcanA ThIka che ne te lakSamAM levAze. tamArA magajamAM thaI gayo haze. je thayo haze to eja rIte sarva graMtho joI tapAsI je je vIra paNuM tamArA pUrvAnubhUta jJAnanuM pratyabhijJAna (bhAna) prabhu saMbaMdhe maLI zake te ekatrita karavAnI jarUra thavAthI tamArI bhAvanA mUla thaze eTale bane che. AnA namunA tarIke zAMtisUri kA ciya vaMdana daSTie mATe prayatna saphala mAnuM chuM. meM mArI bhASya"mAMthI keTaluM maLI zake che ne te kevI rIte tumatidhArA Alekhita sAdhano tathA sUcanAo saMgraha karavuM te A aMkamAM ame jaNAvyuM che. eja tamArA viSayane puSTa karaze evI IcchAthI lakhyuM che. rIte sujJa mahAzayo bIjA graMthamAMthI saMgraha karI itihAsanA ane sAhityanA prakhara vidvAna mokalAvaze, te caitrI zrI vIrajanma aMka bahAra itihAsa tattva mahedadhi zrI vijayendrasUri mahArA- pADavA icchA che temAM prakaTa karIzuM. Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainayuga bhAdrapada-Adhina 1982 * ane te mujaba utarata temaja te nI jayaMti prasaMga para vividha neMdha. (kaeNnpharansa aiphisa-pariSad kAryAlaya taraphathI.) 1 propegenDA kamiTInuM (pracAra samitinuM) kArya che ane paMjAbamAM pracAra kArya zarU karyAnA rIporTa gayA khAsa adhivezana vakhate zatruMjaya tIrthanA paNa prakaTa thaI cUkayA che. rA. hirAlAla surANue, aMge nImavAmAM AvelI A samitinA sabhyonA jayapura, bIAvara Adi sthaLoe pravAsa karI kAryanI rUparekhA ane kAryapradeza teonI ahinI kArya karyAnuM lakhI jaNAve che ane ghAgherAva ane tenI AsapAsanA pradezamAM gayA che. evI chelI hAjarI daramIAna je sabhyo hAjara hatA (adhivezana vItyA bAda) teo sAthe vATAghATa thatAM nakkI khabara malI che. karavAmAM AvyAM hatAM. ane te mujaba uttara guja- samitinA sabhyo sAthe thaela patravyavahAra parathI rAtanuM kArya rA. maNIlAla koThArIne, dakSiNa gujarAta temaja teo badhAne jarUrIAta jaNAyAthI zrImad tathA tene lagate mAravADane pradeza rA. maNilAla hIravijaya sUrizvarajInI jayaMti prasaMge pAlaNapUramAM khuzAlacaMdane (pAlaNapuravAlA ), mAravADa ane tene badhA sabhyo male ane rUbara keTalIka bAbatanI lagato rAjaputAnA pradeza hIrAlAla surANAne (jata) jarUrI carcA thAya ema teo saune ISTa jaNAtAM bAbu kItiprasAdajIne paMjAba ane yu. pI. (kAnapura, tevI mITIMga tA. 17-18 sapTembaranA roja goThavabanArasa, lAhera, alAhabAda, dIlhI, mIrata, mathurA, vAmAM AvI hatI. paraMtu kaMIka sabhyonI nAdurasta gujarAnavAlA), ane bAbu dayAlacaMdajIne AgrA ane tabIyata ane paMjAba mahAsabhAnA vArSika saMmelananA yu.pI ne bAkIne mukhya pradeza, ane popaTalAla kAraNasara A mITIMga thaI zakI nahi. ane pharIthI zAhane dakSiNa-e rIte kAryapradezanI goThavaNa kara- A mITIMga tA. 25-9-26 nA roja goThavavAmAM vAmAM AvI hatI. zeTha ANaMdajI kalyANajI taraphathI AvI hatI. e vakhate keTalIka jarUrI carcA thayA maLeluM sAhitya temane darekane taiyAra thavA mATe moka- pachI kArya paddhatinI cekakasa lAina nakkI karavAmAM lavAmAM AvyuM che. temaja adhivezane pasAra karelA AvI hatI. je kAma kAjanI vigate gerahAjara Tharane hIMdI tarajumA karAvI te tathA gujarAti rahelA sabhyone temaja pramukha mahAzaya zrIyuta bahAane aMgrejI TharAvonI prata pradezanI anukULa bhASA darasiMhajI siMghIne mokalavAmAM AvI che. adhivezananA mujaba mokalAyA che uparAMta pramukha mahAzayanA TharAva pramukha mahAzayanA bhASaNanI prata temaja dhI bhASaNanI prate paNa pUrI pADavAmAM AvI che ke "zatruMjaya DIpyuTa' (Shatrunjay Dispute ) je zatruMjaya sabaMdhI ghaNI mAhitI pUrI pADe jenAthI zrI zatruMjaya saMbaMdhI ApaNA hakakenI che. rA. popaTalAla zAha dakSiNamAM phare che. dareka vigatethI jene kema vAkepha thaI zake tevI jAtanuM sthaLe mITIMga bharI pitAnuM kArya kare che. paMjAba upara jaNAvyA mujaba sAhitya mokalAtuM rahe che mahAsabhA taraphathI temanA sabhAnA mukAme thayelA ane keTaleka sthaLe mokalAI gayuM paNa che. hAla vArSika mahotsava prasaMge propegenDA kamiTInA sabhyonI samitinA sabhya potAnA pradezamAM kArya karI rahyA hAjarI mATe AgrahapUrvaka lakhavAmAM AvyuM hatuM che ane temanA taraphathI rIperTo malethI prakaTa karatemaja tevo tAra paNa malyo hato jethI. rA. maNi- vAmAM Avaze. rA. maNIlAla khuzAlacaMda parI. lAla koThArI hAla turta mATe paMjAba gayA che jyAM pAlaNapuravAlA potAnA kArya mATe atrethI ravAnA teo temaja bAbu kItiprasAdajI mahAsabhAnA varSika thaI damaNa tarapha gayA che jyAM teo pitAnuM saMmelanamAM hAjarI ApyA bAda yogya kArya kare kArya karaze, Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vividha noMdha 75 2 DabhoImAM pracAra kArya ane sukata bhaMDAra phaDa, ritranA bhAve ghaNoja asarakAraka darekanA jIvananI A saMsthA taraphathI pagAradAra upadezaka, saMsthAnA aMdara pheraphAra karavAnI sAthe dhArmika ucca saMskArone udezAnusAra pracArakArya mATe sthaLe sthaLe mokalavAmAM sthApana karavAmAM vijayavaMta thAya che. chevaTamAM eTaluM ja Ave che. saMsthAnA Arthika saMjogone laI upa lakhavAnuM ke konpharansa AvA bIjA paNa ucca dezake vadhArI pracArakAnA pramANamAM vadhAre joIe kATInA upadezakene prApta karI kemanuM zreya: karo tathA te thaI zakato nathI paraMtu je DuM ghaNuM kArya uparokta upadezakabhAI paNa uttarottara jaina kemane A saMsthA bajAvI rahI che ane hamezAM samAjanI potAnA upadezathI Anubhavika jJAna prApta karavAnI yathAzakti sevA kare che tenI yogya pIchAna dareka sAthe dhAmika jIvanane uttama karavA bhAgyazAlI thAe sthaLethI thAya che. A pracAra kArya mATe saMsthA taraphathI evI chanaMdra paramAtmA pAse vinaMti karIne lakhaupadezaka vADIlAla sAMkaLacaMdane Dabhoi mokalavAmAM vAthI viramuM chuM. nyAya vyAkaraNa-sAhitya tIrtha ane AvyA hatA ane tyAMnA sthAnika baMdhuonA ati dhArmika abhyAsaka-paM. maNilAla popaTalAlanA AgrahathI saMsthAnI paravAnagI meLavI krama karatAM vadhAre vakhata te bhAine tyAM rahevA pharaja paDI hatI DAI saMdhane patra te samaya daramIyAna jUdA jUdA prasaMge laI bhASaNe -"jaya jIneMdra sAtha lakhanAra zrI DabheIna ApI sAruM karya karyuM che ane te sabaMdhI tyAMnA jaina saMdha samasta-ApaNuM saMsthA taraphatI upadezaka paMDita maNilAla popaTalAla temaja zrI saMdha taraphathI vADIlAla sAMkalacaMde AvI paMdara dIvasa lagabhaga dareka amane nIce mujaba patro malyA che je ame jAhera dIvasa judA judA viSayothI saMdhane saMtuSTa karyo che. jANa mATe prakaTa karIe chIe. temanA bhASaNanI asara bahene bhAIo para asara jaya jIneMdra sAtha lakhanAra paMDita maNilAla kAraka thaI che. kenpharansa AvA stutipAtra kArya ane piopaTalAla nA taraphathI vizeSa jaNAvavAnuM ke-kaeNnka- anubhavI upadezaka mokalI lAbha Ape te lAbhathI ransa taraphathI padhArelA vaktA zrIyuta vADIlAla lokanI unnati thavAnI AzA pUrNa baMdhAya che. upasAMkalacaMdanAM bhASaNe vividha viSayaka lagabhaga 15 dezaka majakurane lagabhaga daza varSa para suMdarADa mukAme divasathI sAMbhaLIne amane tathA ahIMnA eTale eka lAkha mANasanA samudAyamAM DabhoInA saMgha DAIne saMdhane ghaNo ja AnaMda thayo che. temaja konpharansathI mAgaNI karatAM AvelA te vakhate Azare aMhinA saMdhanI temanA tarapha tathA kaeNnpharansa tarapha trIsathI cAlIza hajArane dArU, mAMsa, hiMsA na atI mAna bharelI lAgaNI thaI che ane tenI sAthe karavAnI pratijJAothI ame jANItA chIe. A vakhate dhArmika tathA naitika ane vyAvahArika jIvanamAM ghaNoja paNa lAbhadAna muni mahArAja rUbarU dararoja upadeza sudhAro thayo che kharekhara konpharansa AvA dhArmika maLatA hazo. kaeNnpharansanuM sukRta bhaMDAra phaMDamAM re. jIvananI sAthe asarakAraka upadeza ApanAra upadezakane 291 basone puNI bANa karI ApyA che. AzA prApta karI ghaNIja bhAgyazAlI thaI che ane bhavi- rAkhIe chIe ke dareka vakhate lAbha maLe ema SyamAM paNa ghaNeja lAbha prApta karaze, jyAre jana icchIe chIe" sahI. zeTha hImatalAla phulaca da, kemanI aMdara AvA saccaritra tathA asarakAraka jeThAlAla khuzAlacaMda tathA bIjI sahIe." upadezake utpanna thaze tyAre ja pUrvanI jAhojalAlI chevaTe ame sujJa baMdhuo ane pUjya munimameLavavA bhAgyazAlI thaze. bIjA upadezako jyAre hArAjAone vinaMti karIe chIe ke jenI sahAnubhUti zretAo upara potAnA ucca jIvananA abhAve A saMsthA pratye darzAvAI che tevI ja sahAnubhUti barAbara asara karI zakatA nathI tyAre A upadezaka dareka prasaMge darzAvI, upadezakonA kAryane jarUra ke bhAI mI vADIlAlajI pitAne kathanAnusAra saccara ApI saMsthAne banatI sahAya Apazeja, Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jenayuga bhAdrapada-Azvina 1982 3 banArasa hiMdu yunivarsITI jaina cera (3) that while the authorities of the University would be willing to consult the sthApavA mATe ukta yunivarsITInA kAryavAhake Resident General secretaries of the Jain sAthe ghaNu vakhata thayA patravyavahAra cAlato hate swetamber Conference or in the absence of ane tenA pariNAme temanA taraphathI eka kamiTI the said body the two swetamber MemnImavAmAM AvI hatI jemAM teoe yunIvarsITInA bers of the court as desired by the donors, vAIsa cAnselara, prophesara. pI. zeSAddhi, paMDita aM- the power of appointment to the chair should, bAdAsa zAstrI Do. ena. je. zAha ane yunIvarsITInA in accordance with the provisions of the Act & Statutes of the Benares Hindu Uni. rajIsTAranI nImaNuka karI hatI. A kamiTI e A versity, rest ultimately with the Board of saMsthA taraphathI mokalavAmAM Avela, jena cera sthApavA Appointments and the Council of the sabaMdhI amoe agAu prasiddha karelI zarato University; (jainayuga pAnuM 272) vigerenA ullekhavALA tA. (4) that similarly while the university 1-6-26 nA patra para vicAra karI rIporTa karyo authorities would be glad to consult the hatA. temanA tA. 6-9-26 nA patra naM 85ra' Resident General Secretaries of the Jain 12 bI-37-1 sAthe amane maLyo te nIce mujaba Swetamber Conference in prescribing the Report of a meeting of the committee courses, the ultimate authorities for the pur. appointed by the council (under its Reso pose in accordance with the Act and Stat. lution No. 26 of the 13th March. 1926. toutes of the University should be the Boards consider letter dated the 1st of March, of studies and the Faculties concerned and 1926, from the Resident General Secretaries, the senate of the Benares Hindu University, Shri Jain Swetamber Conference, offering Sd. Syamcharan De. M. A. terms for endowing a chair in Jain Philo Registrar (Convener). sophy and Logic at the University, held on Monday, the 2nd of August, 1926, at 4-30 anuvAda, P. M. Present-The Pro-Vice-Chancellor, Professor P. Seshadri, Pandit Ambadas (yunivarsITImAM jaina tatvajJAna ane nyAya mATe Shastri, and the Registrar (convener). Re. eka cera sthApavAnI mAMgaNI sabaMdhI zrI jaina solved zvetAMbara kenpharansanA resIDenTa janarala sekreTarIo (1) that it be recommended to the taraphathI tA. 1-3-26 ne Avela patra vicAravA council that the offer be accepted with mATe tA. 13-3-7 nA nA. TharAva naM. 26 thanks; mujaba) kAunsIle nImelI samitinI tA. 2-8-16 (2) that the Resident General Secre semavAranA roja 4-30 vAgate maLelI beThakano taries, Sri Jain Swetamber Conference, be rIpeTa. informed that courses in Jain Philosophy hAjara-ge. vAisa cAnselara, prophesara pI. zeSAdi, already exist in all the examinations of the paMDita aMbAdAsa zAstrI ane rajIsTrAra (kamiTA Faculty of Oriental Learning and also in bolAvanAra ), TharAvavAmAM AvyuM kethe B. A. Philosophy course and in the Sanskrit and Philosophy courses of the M. A. (1) A mAgaNI AbhAra sahita svIkAravA examination; kAunsIlane bhalAmaNa karavI. Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vidhi neMdha 2. zrI jaina zvetAMbara kaeNnpharansanA resIDenTa A TharAva temaja kamiTInI bhalAmaNane rIpeTa janarala sekreTarIone jaNAvavuM ke paurvAtya zikSaNa vigere saMsthAnI sTenDIMga kamiTInI tA. 1-9-26 zAkhAnAM, bI. e. nA tatvajJAnanA abhyAsakramamAM, nI beThaka veLAe raju karavAmAM AvatI sarvAnumate ane ema. e. nI parIkSAnA saMskRta ane tatva- TharAvavAmAM AvyuM hatuM ke "kaeNnpharansa taraphathI tA. jJAnanA abhyAsakramamAM jene tatvajJAnane abhyAsakrama 1-3-26 ne patramAM je zarata mUkavAmAM AvI che kyAranee astitva dharAve che. te badhI zarate paikI khAsa karIne naMbara 4 nI 3. jana zvetAMbara kaeNnpharansanA resIDenTa jana- zarata kAunsIle svIkArI che ke nahi tenuM barAbara , rala sekreTarIonA athavA to ukta saMsthAnI gera spaSTIkaraNa thatuM nathI. te mATe sekreTarIoe yunihAjarImAM keTanA bane zvetAMbara sabhyonI paisA vasITI sAthe patra vyavahAra karavo. (tA. 1-3-26 ApanArAonI icchA mujaba, khuzIthI salAha konpharansanA patranI zarata naM. 4 AkhA vakhata mATe levAmAM Avaze paraMtu banArasa hiMdu yunivarsiTInA eka prophesaranI nImaNuMka karavI, ane prathama varSathI dhArA dhAraNa mujaba te cera mATe nimaNuMka karavAnI ArTasa ane zAstrI uMcAmAM uMcI parIkSAnA abhyAchevaTanI sattA yunivarsITI kAunsIla ane nimaNuMka sakramamAM jata abhyAsakrama dAkhala karo). karanArAM maMDaLanI raheze. A TharAvanI nakala zrI banArasa hiMdu yuniva4. te ja pramANe abhyAsakrama yojavAmAM jaina sITInA sattAdhArIone saMsthA taraphathI patra naM. vetAMbara kaeNnpharansanA resIDenTa janarala sekreTarIonI 3898 tA. 25-9-26 nA sAthe mekalavAmAM AvI salAha yunivarsITInA sattAdhArIo ghaNI khuzIthI leze che. ane te saMbaMdhI yogya khulAso mAMgavAmAM chatAM yunivarsITInA dhArA dhoraNa mujaba te kAma Avyo che. je malethI have pachI pragaTa karavAmAM Avaze. " mATenI chevaTanI sattA abhyAsakramanAM maMDaLa ane 4 sukRta bhaMDAra kuMDa, lAgatA valagatA keLavaNInA viSayAdhikArIo (Fac - kanvenzana vakhate bharAela su. bhaM. phaMDanI vasuulties concerned) ane banArasa hiMdu yuniva- * saTInI seneTanI ja raheze. lAta-nIce mujaba atyAra sudhI AvI che. bAkI rahetI ugharANInI yAdI have pachI prakaTa karavAmAM Avaze sahI. zyAmacaraNa De: ema. e. kAzI khena rU. 3 kanvenzana beThaka vakhate pararejIsTrAra-(kamiTI bolAvanAra) curaNa rokaDA 14 zeTha sUracaMda. pI. badAmI naDIAda A rIporTa banArasa hiMdu yunivarsITInI kAu- 51, zeTha harakhacaMda kapuracaMda muMbAI 101, zeTha nsIlanI tA. 21-8-26 nI beThaka veLAe raju amaracaMda meghajI dosI muMbAI 5, zeTha gaNapata IcchAthatAM te para nIce mujaba TharAva thayAnuM jaNAvavAmAM maMda muMbAI 25, zeTha surajamala punamacaMda muMbaI AvyuM che. "Resolved that the recomm- 25, sArAbhAI bhogIlAla jhaverI 251, zeTha lalluendations of the committee be accep* bhAI jhaveracaMda aMkalezvara 11, zeTha bhANAbhAI ted and a copy of the same be forw- meghAbhAI aMkalezvara 15, zeTha jhaveracaMda vIracaMda arded to the Resident Secretaries of aMkalezvara 21, zeTha kasturacaMda phatecaMda aMkalezvara 25, the Shri Jain Swetamber, Conference, zeTha mANekacaMda vamalacaMda 51, zeTha mANekacaMda bhIkhAjI for information." eTale TharAvavAmAM AvyuM aMkalezvara 51, zeTha DAhyAbhAI dhanajI muMbaI 101, ke kamiTInI bhalAmaNo maMjura rAkhavI ane zrI jaina zeTha dolatacaMda parasotama baroDIA amadAbAda 51, zvetAMbara kaeNnpharansanA resIDenTa sekreTarIonI jANa zeTha maganalAla vardhamAna jhaverI muMbAI 2, paMDita mATe tenI eka nakala mokalI ApavI. phatecaMda kapuracaMda lAlana muMbAI 25, zeTha gulAba Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ janaiyuga, 78 bhAdrapada-Adhina 1982 caMdajI hA, jayapura 150, zeTha lallubhAI jeThAlAla vijaya paramANaMda kuMvarajI kApaDIA muMbAI 1, ghaDIALI , amadAvAda 21, zeTha jIvaNajI kapurAjI zeTha devakaraNa mulajI muMbAI 1101, zeTha premajI vAMjha 101, zeTha mohanalAla maganalAla jhaverI ama: nAgaradAsa muMbAI 501, zeTha rUganAthadAsa rIdhakaraNa dAbAda 1001, zeTha devacaMda dAmajI kuMDalAkara bhAvanagara muMbAI 101, zeTha uttamacaMda hIrajI muMbAi 251, 10, zeTha kasturabhAI lAlabhAI, kanevenzananA pramukha eka gRhastha ha. zeTha sArAbhAI DAhyAbhAI 125, zrI amadAbAda 2001, dezI makalAbhAI suracaMda zeTha jIvatalAla paratApasI 1001, zeTha trIkamalAla mesANa vAlA 25, jhaverI kezavalAla bAlubhAI 101, sobhAgacaMda 1001, zeTha hIrAlAla bakeradAsa 1001, zeTha gIradharalAla parasotamadAsa amadAbAda 51, zeTha zeTha mohanalAla hemacaMda 1001, zeTha rAyacaMda metIcaMda harakhacaMda makanajI 251, zeTha kezavalAla premacaMda 1001, zeTha motIcaMda giradharalAla kApaDIA 751, modI amadAbAda 150, zeTha hIrAbhAI rAmacaMda zeTha kezavalAla bhANAbhAI 501, zeTha lallubhAI malabArI muMbAI 5, zeTha haragovanadAsa harajIvanadAsa karamacaMda 101, zeTha popaTabhAI lallubhAI 25, metA muMbAI 51, DAkaTara mohanalAla hemacaMda 5, zeTha dAmodara nAnajI 25, premacaMda gomAjI 51, zeTha lerUbhAI cunIlAla keTavALa muMbAI 5, zeTha vIracaMda pAnAcaMda tathA zeTha 5 paracuraNa AvelI rakame. nAnAlAla harakhacaMda muMbAI 201, zeTha maMgaladAsa bAI IcchA chaganalAla dhanajI 101, peTalAda nathubhAI kharIdiA amadAbAda 11, caMcala bahena zrI jainasaMdha taraphathI ha0 aMbAlAla caturabhAi zAha maMgaladAsa 5, bahena bIjakera jecaMda 2, zeTha 6 , rATha 5, pArIkha cImanalAla motIlAla 1, zeTha mohanalAla hanalAla dalAva dayA mubAi 101, rAka bAbAI hemacaMda 11, zeTha hIrAlAla amRtalAla 51, saMdhANa bhagavAnajI kaThera 25, zeTha sAMkalacaMda mANekacaMda kAlIdAsa moracaMda meravANuM 0-4-0, zrI jaina thAya ghaDIALI muMbAI 15, zeTha mulacaMda AzArAma jhaverI svayaMsevaka maMDaLanA prayAsathI hA. hIrAbhAI rAmacaMda amadAbAda 151, bena zrImatI mehanalAla hemacaMda malabArI 477yA, paracuraNa pAvatIenAM 34, muMbAi 10, zeTha ravacaMda umecaMda muMbAI 201, 1981 nAM kAtaka sudhI 1 thI. gAMdhI kAMtIlAla zeTha vaMdarAvanadAsa dayAla muMbAI 51, bahena modI mahAsukhanAtha vejalapura 1, jhaverI bhogIlAla mohabAI hIrAlAla amRtalAla zAha mubAI 25, rIDa nalAla muMbAI 10, zeTha manasukha anopacaMda hemacaMda amaracaMda muMbAI 1001, DAkTara cImanalAla amadAbAda 4, zeTha himatalAla motIjI muMbAI 1, ema. zarApha muMbAI 101, zeTha cunIlAla vIracaMda zeTha kezavalAla jamanAdAsa saMkheDA , eka gRhastha muMbAI 251, caMdanabAI motIcaMda kApaDIA muMbAI ha. mI. jIvarAja muMbAi dhANa. 25, jasakerabAI amRtalAla 1, maNIbena sAvacaMda 25, suzIlAbena navInacaMdra hemacaMdra 10, lADubena 6 vidvAnane jaina pustake pUrAM pADavAne prayAsa, 5 motI bena 5, menAbena 10, zeTha iTAlAla A saMsthA taraphathI yunIvarsITIo tathA vidyApremajI muMbAI 251, zeTha makanajI juThAbhAI mahetA nene jude jude sthaLethI sAhitya meLavI pUruM pADavAnuM muMbAI 251, gulAbabena makanajIbhAI muMbAi kArya hAtha dharavAmAM AvyuM che. ane zeTha devacaMda 25, zeTha kakalabhAI bI. vakIla muMbAI 251, hema- lAlabhAI pu. phaMDa temaja Agodaya samiti tathA bAI talakacaMda muMbAI 1, jhaverI mohanalAla cunI. A saMsthAnA eka ekaTIMga resIDenTa janarala sekreTarI lAla muMbAI 51, zeTha kalyANacaMda zebhAgacaMda zrI. mohanalAla bhagavAnadAsa jhaverI taraphathI nIce muMbAI 251, zeTha prAgajI dharamasI muMbAI 101, noMdha karavAmAM AvelA pAzcimAtya vidvAnene je zeTha motIlAla mulajIbhAI muMbAI 1001, bena pustake mokalavAmAM AvyAM che. tenI noMdha A sAthe Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Apano 3 vizeSAvazyaka gAthA 4 gacchAcAra para vividha noMdha. ApavAmAM AvI che. A vidvAnonAM nAma amane amane atyAra sudhI malI che tene aMgrejI parathI rA. kezavalAla premacaMda modI amadAvAdavALA tara- nIce anuvAda ApavAmAM AvyuM che. kathI mokalavAmAM AvyA hatA. A sivAya paMjAba (1) parvAtya hasta likhita ane mudrita pustatathA kalakattA yunIvarsiTImAM keTaluMka sAhitya pUruM kenuM khAtuM. briTiza myujhiyama laMDana tA. 7 sapTembara pADavAmAM AvyuM che jenI noMdha have pachI ApIzuM. 1926 naMbara. 400/26. pustakonAM nAma-zeTha devacaMda lAlabhAI pustake- zrI jaina zvetAMbara kaeNnkarasanA resIDenTa janarala hAra phaMDa taraphathI maLelAM-1. AnaMdakAvya mahodaya nau sekreTarIo jega. muMbaI. klika 4 thuM, 2. sadara mauktika 5 muM, 3. sadara mauktika sad gRhastha, 67, 4 zrAddha pratikramaNa, 5 sena prazna, 6 Avazyaka TippaNa, 7 zrIpAlacaritra (saMskRta), 8 sUkata muktAvali, pustakenAM pArsalo (zeTha de. lA. pu. phaMDanA cAda 9 pravacana sAroddhAra pUrvArdha; 10 taDula-vaiyAli 11 pustake A samitinA bAra ane mi. mohanalAla viMzati sthAnaka carita, 12 kalpasUtra subodhikA, 13 bI. jhaverInuM 1) ane tamArA 20 agasTanA patranI subodhA samAcArI, 14 zrIpAla carita prAkRta. pahAMca svIkAruM chuM ane A kimatI bheTa mokalavAmAM zrI Agodaya samiti taraphathI maLelAM-1 nirIyA ApanA ane bheTa ApanArAonA sajanya mATe vali sUtra, 2 vicArasAra prakaraNa, 3 vizeSAvazyaka gAthA Apane ane teono AbhAra mAnuM chuM. kama, 4 gacchAcAra payano, 5 dharmabiMdu prakaraNa, 6 tamAre ghaNuM ja vizvAsu. vizeSAvazyaka prathama bhAga, 7 naMdI sUtra, 8 anuga ela. DI. bAraneTa, dvAra sUtra 9 rAyapaNeNI, 10 jana phIlosophI, 11 (2)-265 suMDa laMDana Dabalyu. sI. 2. 8 yoga philosophI, 12 karma phIlosophI. sepTebara 1926. rA. mohanalAla bhagavAnadAsa jhaverI.solIsITara- AsisTeTa sekreTarI zrI jena vetAbara kaeNnakaraMsa. taraphathI maLela zrI nirvANu kalikA. , 20 pAyadhunI, muMbaI 3. pyArA sAheba, vidvAnonI nAmAvaliH-1 ela. DI. bAroTa, laMDana 2 eca. vAI. esa. ela. piloka, laMDana, jana dharmanI judI judI bAbatene saMbaMdha dharApro. slevIna levI. perIsa, 4 e gerIne. velenTane vatA rajIsTara pArSalathI mokalelA 27 pustako mokalyA 5 palamAsana erasela. mIlAna, 6 pro. haramana saMbaMdhInA gayA mAsanI 20 mI tArIkhanA tamArA jekaeNbI baeNna, 7 pro. kIrabena baeNna, goDesabarga 8 patra badala AbhArI chuM. pArsalo have mane malyA che. pro. Dayu hayubIMga, hebarga, 9 Dablyu rUbena elI resIDenTa janarala sekreTarIone mAro AbhAra jaNAjhAbetha bena, hebarga, 10 pro. eca. DI. velanakara vazo te huM. AbhArI thaIza. DupalIkeTa pahoMca A muMbaI 11 pro. pI. esa evoTIma nyujha, 12 sAthe mokaluM chuM-tamArA saijanya mATe AbhAra mAmIsakrejha. zivapurI, gvAliyarasTeTa. 13 pro. . natAM tamArA vizvAsu sajanya esa. ela. palaka. helmatha, barlina, 14 pro. hyumana phIbaga, 15 pra. (3)-kIrga jarmanI tA. 14 seTeMbara 1926. lyuDarsa barlina, 16 pro. De. jAnsa hala lIjhIga zrI jaina zvetAMbara kaeNnpharansa, 17 pheDarIka velara almaTasa 18 pro. lIgIsvAlI peLIA A gRhasthane pArsaladArA pustako mokala 27 jenA pustakanI pahoMca svIkAratA mane ghaNeja vAmAM AvyAM hatAM ane tenA javAbamAM je AnaMda thAya che. jemAMnA 14 zeTha de. lA. pustakeddhAra taraphathI pace svIkAravAmAM AvI che ane je kaMDanA che, 12 Agodaya samitinA ane 1 gAyata Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jenayuma. bhAdrapada-Azvana 1982 mohanalAla bhagavAnadAsa jhaverI, solIsITaranuM che. AbhAra mAnavAne mane zabdo maLatA nathI. A chevaTa jaNAvavAmAM AvelA sadagRhasthe potAnAM pustakanAM pustake mane mokalAvavA mATe tamane preravA badala pahele pAne aMgata arpaNanI noMdha lakhavA mAyALu mi. kezavalAla pI. modInI huM ghaNIja AbhArI chuM thayA che. A pustakano kimatI jaththo mane moka* je maherabAnI karI temane jaNAvaje , A paheca lavA mATe tamane sUcanA ApavA badala ahamadAvAdanAM Apane mADI male che te badala huM dilagIra chuM. ane mI. kezavalAla premacaMda modIne huM judo patra lakhuM chuM. atrethI mArI lAMbI gerahAjarInAM kAraNu sahaja A tamAre ghaNoja vizvAsu lyumena. DhIla thaI che ema samajaze evI AzA rAkhuM (4) baeNna. 19 sapTembara 26. chuM aMtaHkaraNa pUrvaka AbhAra mAnuM chuM tamArI ghaNI ja saddagRhastho, vizvAsu cAraleMTa kUjha. ke. pI. esa. DI. (6)-Do. e. gerine, pAMca kImatI pustake mane bheTa mokalavA badala velenTane sapTembara 13 mI 1926. Apane aMtaHkaraNa pUrvaka AbhAra mAnuM chuM jenI (sIeTa, Dise) DupalIkeTa pahoMca A sAthe mokaluM chuM. A sthaLe krAnsa mi. mohanalAla bI. jhaverInA nirvANu kalikAnA zrIyuta mohanalAla bI. jhaverI, solisiTara graMtha badala AbhAra mAnavAnI taka lauM chuM ke jenI resiDanTa janarala sekreTarI. ati vidattA bharelI prastAvanA meM ghaNuja rasapUrvaka zrI jaina zvetAMbara konpharansa ophisa, vAMcI che. lI. tamArA harmana jekAbI. vahAlA sAheba, muMbaI. (5) zrI vIratatva prakAzaka maMDala zivapurI 22 sepTebara 1926. huM tamane jaNAvavAnI rajA lauM chuM ke tame je 27 pustake nava bupisTa pArsaladvArA mokalavA kRpA makanajI je. mahetA bAra-eTale. mohanalAla bI. jhaverI, solIsITara, resIDenTa karI che te mane yathAyogya pahoMcyA che. janarala sekreTarIo zrI jaina zvetAMbara kRpA karI mArI viziSTa kRtajJatA svIkAraze. kaeNnpharansa muMbaI. Agodaya samiti ane zeTha devacaMda lAlabhAI pustake vahAlA sAheba, hAra phaMDanA mAnanIya pustakAdhyakSanA AbhAranA ci hamaNAja huM khyAvara (rAjaputAnA )thI pAchI tarIke sAtheja khAsa rasIda bIDelI tamane maLaze.. pharI chuM ke jayAM pUjya AcArya zrI vijayendra tamArI pAdaliptanI "nirvANa kalikA"nI surIjI pAse paryuSaNanA divaso ujavyA che. AzA badala paNa mArI khAsa hRdayajanya kRtajJata tyAMthI pAchAM karatA te sAhitya e to svIkAraze. e graMthathI ajANa hatA. je huM tamArI je pustaka tame mane mAyA bharelI rIte bheTa mokalyAM ati vidvattA bharI prastAvanA je meM hamaNAM ja vAMcI che te kiMmatI pustako mane maLyA. AvA kimatI che. te parathI huM nirNaya karUM te e jana itihAsa khajAne ke jemAMnA keTalAka pustake mArA pustakA- ane rUDhi saMbaMdhI rasathI paripUrNa che. layamAM rAkhavAne mATe huM ghaNI vakhata thayA ichatI sahRdaya mAnapUrvaka huM rahuM chuM. hatI tevA kiMmatI khajAnAnI mAlika banatA huM kharekhara eTalI badhI khuzI thAuM chuM ke saMpUrNa rIte vahAlA sAheba Apane sahRdayI, e. gerino.