Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir POW - taMtrI cImanalAla gokaLadAsa zAha 01 00 che T varSa 12 : a'ka 7 ] amadAvAda : 15-4-47 [ kramAMka 139 a vi Sa ya - 6 zuM na : 177 : 182 1 sarAka jAtinA grAma pAse jinamUrtio nIkaLI : TAITala pAnuM-2 2 navavAra-sUI -gaLam : pU. mu. 5. zrI. zAMtivigacanI 3 jaina darzana : zrI. mehanalAla dIpacaMda cokasI 4 yugapradhAna (vArtA) : N. 5 vimalazAhanA sAke : pU. mu. ma. zrI. lakSmIbhadravijayajI : 185 6 yakSadeva munino paricaya : pre. hIrAlAla ra. kApaDiyA : 187 7 syAdAda vize kaMIka : zrI. popaTalAla menijIbhAI mahetA : 19 0 8 paM. nadiratna gaNinA ziSya paM. ranamaMDanamaNi : zrI. 5. lAlacaMdra bha. gAMdhI : 193 9 zrImunisuMdarasUriviracita navasArImaMDana-zrIpArzvanAtha-stotra | : zrI . aMbAlAla che. zAha : 197 10 citauDake prAcIna jaina zvetAmbara mandira : zrI. agaracandajI nAhaTA : 280 11 praznottara -prabaMdha e : pU. A. bha. zrI vijayapadyasUrijI : 206 lavAjama vArSika be rUpiyA 4 chUTaka cAlu aMka-traNa AnA For Private And Personal use only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sarAka-jAtinA grAma pAse jinamUrtio nIkaLI barAkaDa (pAsTa-pAlaga"ja, jillA hajArIbAga thI 5. mu. ma zrI. prabhAkara vijayajIe nIcenA samAcAra mokalyA che mahAdA ( mAnabhrama thI zrAvaka sAnacada tArAcadegda mane patrathI jaNAve che ke-kumAraDI ane belaphaTa grAmanI pAse AlerA nAmaka grAmamAM, eka brAhmaNe zivamaMdira pAsenI jamIna eka hAtha khAdatAM, nAnI mATI dhAtunI 3ra mU7i e ane eka sAtaphaNA pArzvanAtha prabhunI tathA zrI RSabhadeva ane zrIzAntinAtha bhagavAnanI mUrtio nIkaLI che. A sivAya hita mUtio, maMdiranA paththaro, cAmukhajI vagere ghaNuM nIkaLyuM che. zrI jainadharma pracAraka sabhAnA pracArako tapAsa mATe UpaDI gayA che. sarAka jAtinAM banAvelAM mandira, zeAdha khAja karavAthI, ghaNAM prApta thaI zake tema che. AzA che te mATe dAnavIrA zrI jainavarma pracAraka sabhAne sahakAra Apaze. vadhu vigata tapAsa bAda mokalI ApavAmAM Avaze. tA. 27-3-47 amadAvAdanA grAhuka bhAIone 9 zrI jaina satya prakAza "nA amadAvAdanA grAhakabhAIone jaNAvavAmAM Ave che ke-chelA 4-5 mahinAthI zaheramAM mAsika vahecanAra pheriye chUTo thayela hovAthI, amadAvAdanA grAhakabhAio pAsethI mAsikanA lavAjamanI ugharANI thaI zakI nathI, tema ja bIje A kAmane cagya mANasa na maLe tyAM sudhI lavAjamanI ugharANI karavI zakya paNa nathI. tethI amadAvAdanA grAhaka bhAIone vinaMti karavAmAM Ave che ke-dareka grAhaka bhAIe potAnA lavAjamanI rakama, 2vivAra sivAyanA divase, baporanA 1thI 3 nI vacamAM, samatinI ophise, nIce lakhela ThekANe, banatI tAkIde avazya bharAvI devAnI goThavaNa karavI. - AzA che ke A dhArmika sa sthAnAM nANAM tAkIde bharAI jAya tenI dareka grAhakabhAI kALajI rAkhaze. - --vyavasthApaka zrI jenalama" satyaprakAzaka samiti jeza'gabhAinI vADI : ghIkAMTA rADa : amadAvAda For Private And Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra varSa 12 aMka 7 www.kobatirth.org // arham // akhila bhAratavarSIya jaina zvetAmbara mUrtipUjaka munisammelana saMsthApita zrI jainadharma satyaprakAzaka samitinuM mAsika mukhapatra zrI jaina satya prakAza ziMgabhAIkI vADI : vibha sa. 2003 : vIrani. sa. 2473 : 4. sa. 1747 | 15mI eprIla caitra vada 9 ghIkAMTA roDa : amadAvAda (gujarAta ) Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir magaLavAra : : navakAra - phala-prakaraNam saM0 pUjya munimahArAja zrI kAMtivijayajI ghaNa-ghAi - kramma - mukkA, arahaMtA taha ya savva - siddhA ya / AyariyA uvajjhAyA, pavarA taha savva - sAhU a // 1 // eANa namukAro, paMcahaM pavara-lakkha-dharANaM / bhaviANa hoi saraNaM, saMsAre saMsaraMtANaM // 2 // uDumo tirimi a, jiNa - navakAro pahANao navaraM / nara - sura-siva - sukkhANaM, kAraNaM ittha bhuvaNammi // 3 // te imo niccaM ciJa, paDhijjai suttaTThiehiM agavarayaM / hoi cija duha-dalaNo, suha-jaNao bhaviya - loyassa // 4 // jAe vi jo paDhijjai, jeNa ya jAyassa hoi phala- riddhI / avasANevi paDhijjai, jeNa mao suggaI jAi // 5 // 1 Avaya (I) hiM pi paDhijjai, jeNa ya laMghei Avaya (i) - sayAI / riddhIhiM pi paDhija, jeNa ya sA jAi vivthAraM // 6 // na ya siri huti surANaM, vijjAhara neva naravariMdANaM / 3 jANa imo navakAro, sAsuvva paiTTio kaMThe // 7 // jaha ahiNA daTThANaM, gAruDamaMto visaM paNAsei / taha navakAro maMto, pAva - visaM nAsai ayesaM // 8 // 1 paMcaNDa vi. pratyantare / For Private And Personal Use Only kramAMka 139 2 AvaiehiM paDhijjai. pratyantare / 3 sA savva pratyantare /
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir NN 178] zrI jaina satya prakAza [ varSa 11 kiM esa mahArayaNaM, ciMtAmaNi vva navakAro / kiM kappaduma-sariso, nahu nahu tANaMpi ahiyayaro // 9 // ciMtAmaNi-rayaNAI, kappatarU ega-jamma-suha-heU / navakAro puNa pavaro, sagga'ppavaggANa dAyAro // 10 // jaM kiMci parama-tataM, paramappaya-kAraNaM ca jaM kiMci / tattha imo navakAro, jhAijai paramajogihi // 11 // jo guNai lakkhamegaM, pUei vIhii jiNa-namukkAra / titthayara-nAma-guttaM, so baMdhai natthi saMdeho // 12 // jo 'puNa lakkhamaNuNaM, pariaTTeUNa pUae saMgha / so taIyabhave sijjhai, ahavA sattaTThame jamme // 13 // saddhisayaM vijayANaM, pavarANaM jattha sAsao kAlo / tattha vi jiNa-navakAro, esovi paDhijjai navaraM // 14 // erAvaesu paMcasu, paMcasu bharahesu taM cia paDhaMti / jiNa-navakAro eso, sAsaya-siva-sukkha-dAyAro // 15 // jeNa marateNa imo, navakAro pAvio kytthenn| so devaloya gaMtu, paramapayaMtaM pi pAvei // 16 // eso aNAikAlo, aNAi-jIvo agAi-jiNa-dhammo / taiAvi te paDhaMtA, e cia jiNa-namukkAraM // 17 // je kei gayA mukkha, gacchaMti ya kei kmm-ml-mukaa| te savve ccia jANasu, jiNa-navakAra-ppabhAveNaM // 18 // ia eso navakAro, bhaNio sur-siddh-khyr-pmuhehi| jo paDhai bhatti-jutto, so pAvai sAsayaM ThANaM // 19 // aDavi-giri-rana-mAjhe, bhayaM paNAsei ciMtio sNto| rakkhai bhavia-sayAI, mAyA jaha putta-bhaMDAI // 20 // 4 ika. prtyntre| 5 etatpadyaM pratyantare nAsti / 6 iya esa paDhijjai nicaM, pratyantare / 7 sumciya paDhaMti. prtyntre| 8 esucciya jiNa namukAro. pratyantare / 9 samario. prtyntre| For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jaina darzana mm 166 thaMbhei jalaM jalaNaM, ciMttiamitto vi paMca-navakAro / ari-mAri-ra-rApharsa-ghoghaMsA pAmerUM |2 na hu kiMci tassa pahavai, DAiNi-veAla-rakkha-mAri-bhayaM / navAra-mALa, nATyati na sA-TurigAruM rerA sAhi-na--gaDha-tAra-ri-saMA-visara-avAjuM.. nAraMti tavaLe, ni-navAra-vamAvevi | 23 a hiyaya-guhAe navakAra--kesarI jANa saMThio niccaM / jammaTTa-Ti-rodha-ghadRye tALa rinaa | 24 tava-saMgama-rAI-ro. vaijanamukSara-sAradi-niyatto nAna-tulA-kutto, neruM -nivAI | 20 || jiNasAsaNamsa sAro, caudasaputrANa jo samuddhAro / jasma maNe navakAro, saMsAro tassa kiM kuNai // 26 // // iti navakAraphalaprakaraNaM samAptam // A navakAra--kula-prakaraNa pATaNanA zrI hemacaMdrAcArya jJAnamaMdiranI naM. : 755nI eka hastalikhita prati uparathI utArIne ahIM ApyuM che. jaina darzana lekhaka-zrIcuta mehanalAla dIpacaMda cokasI (gatAMkathI cAlu) pugalanA samUharapa, ajIva tatvanA eka bhAgarUpa ane guNanI dRSTie jaDa svarUpa evo karmanAmA padArtha A jagatanI racanAmAM aharniza pravatI rahelI kriyAmAM-cetanAvaMta evA AtmAonA udara-astamAM kevo mahattvano bhAga bhajave che e ApaNe joI gayA. mukhya ATha karmo, agara to ene vaMza vistAra vadhatAM 158 karma prakRtio, khANumAM jema senA sAthe mATI bhaLI jaIne ekarUpa banelI daSTigocara thAya che evI rIte, jIva sAthe bhaLI jAya che ane AtmAnA mULa guNane AvarI le che. AmAnA svayaM svabhAvarUpe pariNamavAmAM harakata karanArAM mithyAtva, aviratIpaNuM, kaSAya ane yoga e cAra kAraNe amapade che, eTaluM ja nahIM paNa mukhya bhAga bhajavanArAM che. jayAM sudhI AtmA enI jALamAMthI chUTa nathI tyAM lagI e sAcA mArge AvI zakato ja nathI. e caMDALa cokaDInA pAzamAMthI mukti meLavavI te sahaja vAta nathI. e mATe tIrthaMkaradeva 10 niyamaraho. pratyantare / For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 180 ]. zrI jaina satya prakAza [ varSa 12 kathita mA kramasara AgaLa vadhavuM paDe che. ane ema thAya to ja eka pachI eka karatAM e cAra adazya thAya che. e vAta yathArtha svarU5mAM guNasthAnakanI vAta vicAratI veLA AgaLa upara joIzuM. vizvanI niyAmaktAmAM, upara joyuM tema, karmane phALe je te nathI ema prathama najare jaNAya che, ane e vAta sAva khoTI paNa nathI; Ama chatAM enA sahakAramAM bIjAM cAra kAraNe ochAvattA pramANamAM hoya che ja, ane e badhAM maLIne pAMca samavAya tarIke oLakhAya che. kALa, ravabhAva, niyati, pUrva karma ane puruSArtha-e enAM nAme che. jagatamAM kiMvA traNa lema samaye samaye banI rahelAM nAnA moTA dareka banAvomAM carmacakSudhArI evA mAnavInI najare bhale emAM koI ekanI mukhyatA jaNAya, paNa jJAnacakSuvALA tIrthakara devo jaNAve che ke, pAMca AMgaLInI mAphaka e pAMce kAraNe pratyeka kriyAmAM bhAga bhajavatAM hoya che. A samavAyanA svarUpa ane emanI dvArA sarjAtI kAryavAhI aMge pUjya AcArya zrI. siddhasena divAkarajIe potAnA sanmatita nAmA tarkanA mahAna graMthamAM sapramANa chaNAvaTa karelI che. ane e viSayamAM vyAkhyAnakAra zrI. vijayalakSmI sUrie potAnA upadezaprAsAda graMthamAM udAharaNo TAMkI laMbANathI samajUtI ApI che. eTale jijJAsu varga pratye e jovAne aMgulI nirdeza karI ahIM to enI carcA TUMkamAM ja karI AgaLa vadhavuM ucita dhAyuM che. keTalAke mAne che tema jainadharma kevaLa karmanI ja pradhAnatA mAnI lamaNe hAtha daIne besI rahevAnuM kaheto ja nathI. tema ene upadeza karmane sadhiyAre laI uttama karavAnA kAryathI hAtha dhoI nAMkhavAne paNa nathI ja. e jema karmanuM pratipAdana kare che tema puruSArthamAM rahelI aciMtya zakitane paNa varNave che ja. e uparAMta bIjA traNa kAraNenI anukuLatA tarapha dhyAna kheMce che. e pAMcane samajAvI, kAryaniSpatti thavAmAM vilaMba thAya to e darekamAM samAyelI taratamatA avadhArI, reca mAtra nAsIpAsI vahAryA vinA, ke nirAzAne sevyA vagara udhama cAlu rAkhavA upara ja bhAra mele che. udyamathI kAryasiddhi thAya che e vAta ene soe so TakA maMjura che. sAthe e paNa vAta lakSya bahAra karavAnI nathI ke je kaMI vilaMba thaI rahyo che ema pUrvakata karmo ane anya kAraNe paNa bhAga bhajavI rahelAM che. e sarva vaccethI mAne kahADavA sAru to AtmAe vastusvarUpa barAbara vicArI laI dhIrajathI AgaLa dhapavAnuM che. ApaNu AsapAsa daSTi karIzuM to vizvamAM je kaMI banI rahyuM che emAM upara varNavyAM kAraNe kAma karI rahelAM jaNAze. vaNakALa besatAM ja vAdaLAM baMdhAya ane jaLadhArA varasavA mAMDe; vasaMtanA Agamane vanarAjI khIlI UThe; athavA to akhAtrIjane vAyu vAya ane AMbA paranI zAkhA pAkA mAMDe ethI kALanI agatya sahaja samajAya che. For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 7 ] jaina darzana 181 bAvaLanA kAMTA aNIyALA ja hAya; meranA pIchA ajaba raMgI ne kAI nAkhI AkRti dhArI DhAya; vAMjhaNI strIne garbha rahe ja nahIM; pANImAM meDhA moTA mAMchala tuMbaDA tarI jAya, paNu paththaranA nAnA sarakhA TukaDA ka`vA kAgaDA DUbI jAya; sUtrya vAyuna' zamana kare ane haraDenI phAkI recaka nIvaDe; hAthanI hathelImAM vALa Uge ja nahIM ane dUdhamAM chAzanu TIpu` paDavAthI dahIM utpanna thAya--e badhuM jotAM svabhAvamAM rahelI zaktinI pichAna saheja thAya che. niyati yAne bhavitabhyatAnA camakArA paNu samajavA jevA che. bA upara saMkhyAbaMdha kerIo laTakatI hoya, paNu emAMnI keTalIka pAkI gaLI madha jevI thAya, keTalIkanI mIThAza koI Ara ja prakAranI banI jAya, keTalIka pAyAvinA kharI jAya ane keTalIka khATI thaI jAya A badhI heAnahAranI ajaba kaLA che. AkAzamAM UDatAM kabUtara para eka zikArIe khANu takayuM che. bIjI tarapha enAthI UMce UDatAM khAjanI najaramAM e AvI gayuM che. Ama ubhayanI bhIMsamAM jota jotAmAM e bhIMsAI yamarAjanA atithi thavAnA cekakhe bhaya sAme DeAkiyuM karI rahela che. tyAM te zikAronA page saza thAya che. e beya paDe che ane hAthamAMnu bANu ekAeka chUTI jatAM pelA bAja pakSIne lAgI jAya che. Ama kudaratI rIte kabUtara kheMcI jAya che. saMgrAmanI helI vaccethI, hAre| zastronA khaNakhaNATamAthI bacI AvanAra sanikA hAya che, jyAre mahAlayanA kamarAmAM palaMga paranI suMvALI gAdI para sUtelA mAnavanA haMsalA acAnaka UDI jAya che. rAjagAdInA ceADiye ja zrIrAmane vanavAsa javAnuM thAya che. karmonA tamAzA Ama Dagale ne pagale rjiMgAcara thAya che. sItA jevI satInA zire ALa caDhe, zrI RSabhadeva jevA tIrthaM patine varSa sudhI AhAra prApti na thAya ane zrI. mahAvIra devanA kAnamAM kIlikA naMkhAya ! ekanA janma TANe khamA khamA ane vadhAmaNAMnI ramajhaTa jAme tyAre khIjAnA janmanI veLA jananI sivAya kAI hAjara paNa na hAya ! udyamI dare bhUkha TALavA karaDayA karAyaeNA, paNa bhAgya viparIta nIkaLyuM: jAte ja karakriyAmAM rahelA sapanA lakSya banyA ! sarpanA krame jora karyuM AhAra maLyA ate nIkaLavAnA rastA lAyeA. tethI ja bhAgya kare te kAI na kare ema manAya che. udyamathI sRSTinA rUpa-raga keTalI hade pheravAya che e tA ApaNI najara sAme che. puruSAthIoe e dvArA pahADa, sAgara ane saritA para prabhutva jamAvyuM che. vidyAnI siddhi, kanA nAza e udyamane ja AbhArI che. vRddha mukuMda sAdhu meDhAvAdI tarIke pakAyA ane dRDhaprahArI jevA tIvra kramI saMta banyA e enAM jIvaMta udAharaNA che. A ca vAtArthI e pAMce kAraNeAmAM rahelI zakitane khyAla Ave che. dareka kAnI niSpatti parasparanA sahakAramAM ja rahelI che. AtmA kALanA paripAka nigeAdamAMthI nikaLe che, bhavya svabhAva DhAvAthI kanI nirA kare che, bhavitavyatAnA cege mAnava bhava pAmI sadgurunA samAgama sAdhI, bhasthitine pavI, pati vInA jore kra`puMjane khALI nAMkhI mukitamAM jAya che, emAM pAMce kAraNeAnA yAtra sadhAya che. (cAlu) For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yugapradhAna lekhaka N. jaiina-zramaNa saMskRtinA prakhara tirdhara Aya zrI vajasvAmInI jIvanakathA]. ( kramAMka 133thI zarU : gatAMkathI cAlu : A aMke pUrNa ) [13] duSkALamAM saMgharakSA ane rAjAne pratibodha rukimaNInI dIkSAne varSo vItyAM Arya zrI. vraja svAmI dUra sudUra prAMtomAM vicaravA lAgyA. eka vAra teozro potAnI pAsenI AkAzagAmi vidyA vaDe pUrva taraphathI uttara prAMtamAM padhAryA. AkhA prAMtamAM duSkALanA bhISaNa eLA patharAyelA hatA. garIba lekAne paTapUra khAvAnuM maLatuM na hatuM. Dhoro bicArAM bhUkha ane tarasathI pIDAtAM hatAM. manuSpo paNa thAkayA hatA. bIjA varSamAM varasAda paDaze, e AzAe badhA jIvatA hatA. tyAM bIjA vizAkha-jeTha ane aSADha mahinA AvyA ane vyA, paNa varasAdanuM buMda na maLe. zrAvaNa ne bhAdaravo paNa khAlI gayA. dezamAM trAhi trAhi thaI gayuM. zrImaMte paNa UodarI karavA lAgyA. satrazALAo baMdha thavA mAMDI. nadIo, taLAva, kUvA ane pAnAM pANI sukAyAM. jaina saMgha paNa A dukALanA bhIvaNu zasala mAM phasAyo hato. e dezamAM vica ratA munivarane paNa AhArapANI muzkelIthI maLatAM ha . jaina saMgha vinaMtithI Aya vaja svAmIe eka vizALa paTTa vikurtI, zrIsaMghane temAM besArI, je prAMtamAM sukALa hato tyAM-jagannAthapurImAM zrIsaMghane lAvyA. rastAmAM zrIsaMghe aneka sthAne jinamaMdironAM darzana karyA; ane AcAryazrIne dharmopadeza sAMbhaLyo. purIne zrIdhe nUtana AvelA zrIsaMdhanuM khUba ja prema-sneha ane bhaktinI sAdharmivAtsalya karyuM, ane svAmibhakitano lAbha lIdhe. eTalA mAM paryuSa mahAparvane divo AvyA, ane zrIsaMghe aSTAdvikA mahesUva karavAno nirNaya karyo. A prasaMge nA Avela zrIsaMdhanA jANavAmAM AvyuM ke, purInA udyAnamAM puSpo ghaNuM ja utpanna thatAM hovA chatAM, tyAMne rAjA boddhadharmI hovAnA kAraNe, jeTalAM phU thAya che te badhAMye buddhadevanI mUrti mATe la javAmAM Ave che ane e mUrtine caDhelAM le ja bIjAMone maLe che. vaLI e caDhAvatAM je phUlene bacAva thAya che te rAjA pite suMghIne pachI ja bIjAne Ape che. e rAjA pahelAM te bahu ja udAra, paradharmasahiSNu, tema ja dharmapremI hato, paraMtu bauddha sAdhuonA tyAM AvyA pachI rAjAnI bhAvanA badalavA mAMDI. purIne jena saMdha zrImaMta, dharmAnurAgI ane vItarAga prabhuno pUrNa upAsaka hatA eTale game teTaluM dravya khacIne paNa vItarAgadevane caDAvavA mATe kUle meLavavA taiyAra hato, paNa rAjA dharmAdha hovAnA kAraNe prabhu pUjA mATe kadI phula maLI nahIM zakatAM. bahArathI Avela zrI saMdha ane purIne zrIsaMgha ema banne saMghoe bhegA thaI AcArya mahArAja zrI. vAsvAmIjIne vinaMti karI, pitAnuM duHkha dUra karavA jaNAvyuM. AcArya mahArAjazrIe zAsanaprabhAvanAnuM kArya samajI badhAne zAMta rahevA samajAvyuM, ane pote ja apUrva le lAvI Apaze, ema jaNAvyuM. jena saMgha rAjI rAjI thaI gayo. For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 7] yugapradhAna pachI AkAzagAminI vidyAnA pratApe sUripuMgava Arya zrI vajahavAmI purIthI UDIne nIkaLyA. rastAmAM pitAnA pitA dhanagirinA mitra dutAzana devanA udyAnane mALI temanuM sanmAna karI nive che. pramo! zI AjJA che? Aje A5nAM darzana kayAMthI? tyAre AcArya mahArAja bolyoH purInA saMdhane prabhunI aMgaracanA karavA puSe joie che. mALI- A bagIcAmAM viza lAkha phUle Utare che. ApaNe joIe eTalAM ApuM. yaM vajasvAmI - huM ahIMthI dUra jAu chuM, thoDI vAramAM pAcho AvIza. e daramyAna tame e phUlono upayoga karI taiyAra rAkhaze. mALI - jevI AjJA. tyAMthI vajasvAmI himavaMta parvata para gayA. rastAmAM AvatAM siddhAyatanamAM birAjamAna je vItarAga-prabhunI bhavya mUrtinAM darzana karI jyAM bhagavatI lakSmIdevInuM sthAna che tyAM pAdrahamAM gayA. tyAM paNa lakSmIdevI sAme ja malyAM. mahApratApI Arya zrI vajavAmIne joI lakSmIdevIe vaMdanA karI ane pUchyuM: pharamAvo zI AjJA che? Arya zrI vajasvAmI -- tamArA hAthamAM rahela kamala puSpa zrIvItarAgadevanI pUjA mATe joIe che. te Ape. lakSmI -- emAM te zuM moTI vAta che? Apa kahe to iMdra mahArAjanA udyAnamAMthI AvAM joIe eTalAM kamale lAvI dauM. AcAryazrI - atyAre vadhAre khapa nathI, A eka ja kamaLa basa che. lakSmIdevIe tarata ja sahastra trI, sUryasama vikasita kamala sUrijIne vimAnamAM mUkyuM. surIzvarajI tyAMthI punaH hutAzana udyAnamAM AvyA. tyAM moTuM vimAna vikalpa maLIe emAM phUla goThavyAM. pachI sUrijIe potAnA mitrane bolAvyA, badhA maLI purI padhAryA. AkAzamAM vimAna AvatAM joI bukrAcArye ugheSaNa karAvI ke buddhadevanI pUjA karavA devo Ave che. AkhuM nagara, rAjA, prajA dharmAcAryo badhA buddha maMdira pAse ekaThA thayA, tyAM to vimAne e maMdirane mUkI AgaLa vadhyAM ane jinamaMdira pAse UtaryA. puSpothI nimUrtione aMgaracanA thaI jinamaMdira zobhAvyAM ane devoe paNa khUba utsAha, prema, zraddhA ane bhakitathI vItarAga prabhunI pUjA karI. AkhA nagaramAM vAyuvege vAta phelAIH jaina maMdiromAM tAjAM sugaMdhI phUle AvyAM che, devatAo AvyA che ane A badhe pratApa jainAcArya zrI Arya vajasvAmIjIno che. - rAjA, aMta:pura ane samasta prajAjane sUrijI mahArAjanA A camatkArathI ane A vidyAzakitathI prasanna thayA; buddhAcAryo janatAne ane rAjAne rokavA ghaNuM ghaNuM prayatno karyA, paraMtu Aje e badhAyanAM ajJAnapaDala haTI gayAM hatAM. AcArya zrI.AryAvaravAmIe sayadharmanI prarUpaNuM karI ane rAjAne uddezIne kahyuM: rAjana, tamArA rAjyamAM Avo pakSapAta na zobhe. dharma e to AtmAto guNa che. jyAM rAga ane dveSa che tyAM dharma ne I zake. pakSapAta ane dRSTirAga che tyAM dharma nahi, dharmabhAsa che. dharma to zIkhave che rAga ane dveSa cheDo, krodhane kaSAyane tyAga karo, huM ne mana choDe. rAjana! dharma karanAra manuSya bIjAnuM dila duHkhAya ethI pUro sAvadha rahe. kAco dharmaniSTa manuSya enuM ja nAma ke je satyadharmane anurAgI haiya, jene sAcuM For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 184 ] zrI jaina satya prakAza [ varSa 12 ka e mAru' heAya, jene vItarAga-rAga ane dveSathI rahita-pUrNa jJAnI puruSa ja deva tarIke mAnya hoya; kaMcana ane kaminInA sarvathA tyAgI, satyadharmAMnA upAsaka dharmaguruenI upAsanA hAya ane jenAthI AtmAnI zuddhi thAya, krodha ne kaSAya ochA thAya, saMsAra uparanI Asakita ghaTe, viSaye ne je jherarUpa mAne, e dhama upara prema heAya e ja sAcA dharmaniSTha che. * gurudeva, Aje mane satyadhanuM jJAna thayuM che, atyAra sudhI mArI AMkhAe pATA bAMdhyA hatA AjathI huM jainadharmanA upAsaka banuM chuM. AkhI prajAe jainadhama svIkAryo. AkhA purI zaheramAM ane prAMtamAM jainadhama nI vijayapatAkA rakI rahI. rAjA 1 rAjAe eka vAra sUrijI madyArAjane pUchyuM: bhagavata, mA bauddha sAdhue adhama, pAkhaMDa ane daMza phelAve che, mATe temanAM madirA, maTha, vidvArA badha karAvI dauM? A zrI vajIsvAmIjI--rAjana ! jainadhama jagatanA jIve sAthe maitrI ane premabhAvanA zIkhave che. jainadhamanA sAcA jaya ja emAM che. je divase emAM saMkucitatA, anudAratA ane kUpama uka dazA Avaze tyAre ene pracAra maiM prabhAva Ape|Apa A thavA mAMDaze. jyAM sudhI vItarAgadhama nA upAsAmAM, vItarAgadhanA upadezakeAmAM saMpasneha ane satyadharma upara sAcA anurAga, samyagdarzana, jJAna ane cAritra upara tenA pracAra mATe sAcI bhakita che, samabhAva che tyAM sudhI bhAratamAM e dharmanA vidhvaja pharakavAnA che. jainadhama nA syAdAda siddhAMta apUrva che, tenI ahiMsA apUrva che, enAM saMyama ane tapa paNa apUrva che. rAjana! jainadhama e teA vizvavyApI thaze-enA prakhara upadezakeAthI; ane jainadhamanA anuyAyIo-upAsake! vadhaze sAcI zraddhA, samyajJAna ane jIvananA mAhanA tyAgathI. mATe huM kahuM chuM ke tuM kadI kAi paNa anya dharmAvalakhIne krAi paNa jAtanI pharaja pADI balAtkArathI enA dhamathI vaMcita nahi rAkhIza. jo tane jainadharma upara, tenA pracAra mATe sAcA prema ane dhagaza hoya te! tuM evA Adarzo paramA tepAsaka banI jA tane joI, leAkAne A dhama upara ApeApa bhakita ane lAgaNI UchaLI Ave. A mATe karavA jevuM ATaluM ja che. jaina sAdhukranA vihAra vadhe, temanA upadezaneA lAbha AbAla vRddha dareka vinA sakrAnce lai zake tevI anukulanA karI ApavI; jinamadirAnI vRddhi thAya tema ja je upAsA thAya emane darekane evI sakrAyatA kare ke jethI temanI zraddhA dRDha thAya. Arya zrI vajrasvAmInA A upadezathI rAjA prasanna thayA, ane AAkhA prAMtamAM jainadharmanI vijayadheASaNA gAjI rahI. A zrI vajasvAmInI pAse aneka vidyA hatI. e vidyA tathA cAritranA baLe temaNe pATalIputra narezane tyAMnA dhanakubera dhanadazeThane, purInA mahArAjAne vagere anekane pratimASyA, ane jainazAsananI mahAna prabhAvanA karI. [ 14 ] antima eka vAra AcArya mahArAjazrIne saLekhama thayuM hatuM, jvaranA upadrava hatA, khAMsI thaI hatI. eka ziSya e mATe sUMThe lAvyeA hatA. AyA. mahArAjazrIe vicAyu, pachI laIza. ema dhArI pAtAnA kAna upara e gAMgaDA bharAvI dIdhA. AcArya mahArAja AkhA divasa e bhUlI gayA ane sAMjhanA pratikramaNu samaye aDakAya'nA pATha kheAlatA azuDo For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir samAsa aMka 7 ] vimaLazAhane saloke kAne aDo, suThane gAMThi nIce paLe. sUrijI mahArAje A joyuM. pote camakayA. have pitAnuM AyuSya alpa rahyuM che, ema jANI Arya zrIvasenane saMdhano bhAra saMpI pite rathAvatagiri upara jaI anazana karyuM. A vakhate punaH dezamAM bhayaMkara duSkAla phelAyo hato. aneka sAdhuoe paNa zarIra paranI mamatA choDI anazana svIkAryA. A vakhate upasargo paNa thayA che. surIzvarajI mahArAja ane temanA ziSyarano badhuM zAMtithI sahI arihaMtadevanuM dhyAna dharatA svarga lokamAM saMcaryA. je parvata upara sUrijI mahArAje anazana karyuM hatuM, ane jyAMthI teo svarge padhAryA hatA, tyAM IrAje AvI rathamAM besI pahADane pradakSiNa ApI, mATe e rAvartagiri parvatarAja kahevAya. jinazAsananA A mahAprabhAvaka, zatruMjayatIrthohAraka, mahAna yuga pradhAna AcAryazrIne pATIza vaMdana che ! vimalazAhane saloke lekhaka-anekAtI (va. mu. ma. zrI. himAMzuvijayajI) saMgrAhaka--pUjya muni mahArAja zrI lakSmIbhadravijyajI "zrI jaina satya prakAza"nA kramAMka 132mAM . hIrAlAla 2. kApaDiyAne "zalAkAsaMcaya" lekha chapAyo che. temAM mu. ma. zrI. vinItavimalajIe banAvela "vimalamaMtrI lekene TUMke paricaya Apyo che. A zakone vizeSa paricaya prasiddha vakatA, zAsanadIpaka pU. mu. ma. zrI. vidyAvijayajI mahArAjanA ziSyaratna svargastha mu. ma. zrI himAMzavijayajIe tA. 5-6-1932nA "jena' patramAM "sAhityopayogI vAto"nA mathALA nIce Apyo che. kharekhara, te vAcakene upayogI che mATe teonA zabdomAM ja tene ahIM raju karuM chuM. -saMgrAhaka "vimalazAhano sake" ujajananA bhaMDAramAM jagata prasiddha AbunAM maMdira banAvanAra dAnavIra vimalazAhane gujarAtI bhASAmAM eka saloke malyo che. A pratinA 5 (pAMca) peja che. prati lagabhaga pAMca IMca pahoLI ane eka phUTa lAMbI che. kula 107 soke che. pratinA prAraMbhanA thoDA saleke lekonI jANa mATe nIce ApuM chuM-- pU. mu. ma. zrI himAMzavijayajI mahArAje te aMkamAM A pramANe vAto ApI che (1) vimalazAhane saleke, (2) vijayaprabhasUri pachI, cAvIza tIrthakaranI stavanAvALAnI pratima saM. 1730 bhA.va. 5, auraMgAbAdamAM yugapradhAna tapagacchanAyA zrI. vijayaprabhanA rAjyamAM 5. dhIravijayajInA ziSya lAbhavijayajInA ziSya vRddhivijayajIe A covIzI banAvI ane zrI jJAnavijayajIe lakhI. vagere (3) jinasahastranAma sle 41, (4) padAvalI ke. For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 186 ] zrI jaina satya prakAza likhyuMte ! ( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 ) (6) zrI jInAya namaH atha vimazAhajIrA sileAkeA sarasatI samarU e kara joDI, vAMdu varakANA giranAra gauDI; jaie zetruje za Mkhesara doDI, kavitAne kuzaLa kalyANa kADhI. marudharamAMhi tIratha tAjA, AbU navaEATI gaDhAMrI rAjA; gAme gaDha te devala daravAjA, caumukha cau mArA upara chAjA. atale Acaraja dhama gheSasUri, yAtrA kidhI paNa jANe adhUrI; devala vINu DuMgara dize nA nUrI, dhyAna tama beThA padmAsana pUrI. supanAmAMDe te cakkesarI mAtA, pAravAla pATaNe vimaLa vikhyAtA; haiAsI chatrapatI sakhalI zvAtA, DhIla ma karajo tihAMkiNa jAtA. aNuhulapATa AcAraja Avai, zrAvaka saunAre le vadhAve; gRhalI kare'ne jINu gIta gAve, gurujI vimalane Adho teDAvai. nAMnaDIyo khAlaka khIhato Ayo, jANe sArdUlo sIMhaNIjAyo; zrIpUja vimalane Aghe khelAyo, valatA vimalane vAte lagAyo. tIA tIratha tai! AbU suNAvai, jInAlaya pAthai jAtrA kuNu jAve peAravADa pAn kiNune kahevAya, dUte ISNu ThAme devala nahIM thAye likhamI pAmuM to. devala karAvuM, seAnArUpAnAM triSa bharAvuM; khata matAlaga likhene dIdhuM, vasatA zrIpUja vihAra kIdhuM. vimalane pUche kara joDI mAtA, ApaNA gurAMne thai sukhasAtA ? sAthe muja tIre likhAve lIdhuM, devala karAvuM meM khela dIdhuM..... mato kare ne mAtA vicAra, pRthvinA rAja pradhAna sA rahe rAjA taiA vimalana mAre, Ima jANIne guNIyA gyAra ( 10 ) bharIyA muke te bhAgyAM rai jAye, pahire ADhe ne peTa bharAye; majUrI karatAM manamaiM sakAye, vimala mAMmAMre meTAima thAya. ( 11 ) tiNu same zeTha pATaNarA jANuM, kanyA paraNAvA joi iNu TANuM; pUche paragAMma ThAma ThikANuM, ehuvA sudara vara kahAMthI AMchuM ? ( 12 ) sakhalA saiharanI zeThanI Ai, maMtrIsa lakhaNI budhavatI AI sakharA (sarakhA)vara jove karavI sagAi, patine pUche pitA ne bhAi. ( 14 ) [pratinI pAchalanA keTalAka salAka] ( 7 ) ( 8 ) ( * ) Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only [ varSa 12 evo kuNu huvo rAvaNe 2au, tInna tIrathano krIcI ThikANo; devala nIpAvI pratimA dvArAvI, pratiSThA zrIpUja nai karAvI. ( 8 ) IMDo caDhAve saubhAga lIdhau, vimala tihAM sAhamIvacchala kIdho; bhANejAne gaDha AbU bhalAyo, Apa caDhane cadrAvai Ayo. ( 9 )
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 7 ] yakSadeva munine paricaya [ 187. tihAM piNa na devala karAye, nemanAthane bina bharAya aMbAya mAtAno prasAda kIdhe, bIjA devatAne balabAkulA dIdhI. (100) mananA mane ratha saghaLAhI sarIyA, bAre hImatasA maMDaNa karIyA; pATaNa chAMDIne caMdrave AyA, pAMca pAMca te chatra dharAyA. (101) patasA bAMdhIne devala karAyA, AbU upara IMDA caDhAyA; poravADa pragaTo pAMcame Are, nA kharacIne sobhA vadhAre. (12) INa sATha bAMdhyA patA sAhabAre, eDavo sapUta huau kula sAre, koI kehasI vANIyo vakhANa, khANuM pAmIne kharacI nANuM. (10) sUravIranI sabalI prasaMzA, kaTakA kAme na bhAge pAchA; caDhIyau siloke zrIrAma kIdhe, bIje zAstrAMma samudra prasiddho, (104) saMvata IgyAre chAvI jANI, vimaLa vadhAyo punya pramANa; pitA vIrajI mAtA kanakA jAya, nAnapaNa nagau nAma kahAye. (105) jhAMjhArAvata jAta vakhANa, samudra saMkSepa thoDo so ANI; poravADa prAkramI (parAkramI havau prasiddhau, saMta vimala caritra lIdho. (16) pache zrIpUja paMnyAsa kIdho, sileke joDIne sobhAga lIdho, sahAya bAya sadaguru savAyI, paMDita vInatIvimala guNa gAyau. (107) iti zrI vimalasAhu sikone saMpUrNamiti bhadrama prAraMbha ane pAilanA lokAo pR. 5) uparathI graMthanuM pAtra, graMtha, tenA kartA ane bhASA upara vadhu vicAra karavA huM jUnI gujarAtI bhASAvedIone sUcanA karuM chuM. koI cogya vizvAsa vidvAna mArI pAsenI sakAnI prati maMgAvaze te yogya karAze. Itizama yakSadeva munine paricaya (le. . hIrAlAla 2. kApaDiyA ema. e. ) jena tema ja jaina jagatamAM eka nAmanI aneka vyakitao thaI gaI che. AthI aitihAsika guMca ukelavAmAM muzkelI paDe che. prAcIna samayamAM mahApuruSone potAnI jAtanI jagatane jANa karAvavAnI tamannA na hatI-balake udAsInatA hatI. teo kAryane jeTaluM mahattvanuM samajatA hatA teTaluM e kArya karanAranAM nAmanizAna sAcavI rAkhavAmAM mahattA mAnatA hoya ema jaNAtuM nathI. AthI to aneka granyakAre viSe ApaNane bahu ja ochI mAhitI maLe che. prastuta yakSadeva muni viSe paNa evI ja paristhiti jovAya che. anyAnya jJAnabhaMDAromAM je hastalikhita pratio che tenuM varNanAtmaka sUcIpatra prakAzita thAya te A dizAmAM sabaLa prakAza paDavA pUrato saMbhava che, kemake keTalIye hastalikhita prationa lekhake jaina munio che ane temaNe potAnI guruparaMparA rajU karI che. AthI te prakAzita pustakonI paNa hastalikhita pratie etihAsika daSTie mahattvanI che, For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 188 ] zrI jaina satya prakAza | [ varSa 12 kema ke enA lekhake bhinna bhinna hovAthI ane temAM lekhakanI prazarita hevAne saMbhava hovAthI aitihAsika kSetramAM prakAza paDe e svAbhAvika che. | upalabdha jaina sAhitya jotAM yakSadeva nAmanA traNa munio thaI gayelA jaNAya che. yAkinI mahattarAnA dharmasuna tarIke pitAne oLakhAvanArA je haribhadrasUrie anekAntajayapatAkA, tenI pajJa TIkA tema ja anekAMtavAdapraveza racI syAdvAdane vijayaDake vagADe che temanI prazaMsA-stuti yakSadeva munie karI che. anekAntajayapatAkAnI je keTalIka hastalikhita pratio maLe che tenA aMtamAM yakSadeva munie haribhasUrinI stutinI sAthe sAthe pitAne rava5 paricaya Apyo che. ene lagatAM prastuta pa nIce mujaba chapAyelAM maLe che - mtibauddhaaH| zuddhA prabhavati kathaM sA'dya bhavatAM vivAra . prazvarati the vAtu ? | kutarkastarkajJAH! kimapi sa kathaM tarkayati vaH ___ sati syAdvAdAGge prakaTaharibhadrokavacane // 1 // grAvagranthipramAthi prakaTapaTuraNatkAravAgbhAratuSTa preGkhadarpiSTaduSTapramadavazabhujAsphAlanottAlavAlAH (? taaH)| yad dRSTvA muktavantaH svayamatanumadaM vAdino hAribhadra tadgambhIraprasannaM na harati hRdayaM bhAvitaM kasya jantoH // 2 // yathAsthitAhanmatavastuvedine nirAkRtAzeSavipakSavAdine / vidagdhamadhyasthanRmUDhatAraye namo'stu tasmai haribhadrasUraye // 3 // sitapaTaharibhadraM pranthasandarbhagarbha viditamabhayadevaM niSkalaGkAkalaGkam / sugatamatamathAlaGkAraparyantamuccaitrividhamapi ca tarka vetti yaH sAGkhyabhaTTau // 4 // zrImat saGgamasiMhasUrisukavestasyAhisevAparaH ziSyaH zrIjayasiMhasUrividuSastrailokyacUDAmaNeH / yaH zrI ' nAgapUre' prasiddhasupurasthAyI zrutAyAgataH zlokAn paJca cakAra sArajADimA'sau yakSadevo muniH // 5 // A pAMce padyanuM bhASAMtara koI paNa sthaLe chapAyeluM hoya to tenI mane khabara nathI eTale e he ahIM ApuM chuM - - jyAre tyAdAdanA aMgarUpa haribhake kahela spaSTa vacana vidyamAna che tyAre te bauho! Aje tamArI zuddha buddhi kevI rIte samartha che? vaLI he cArvAke ! (tamAro) ramaNIya - ane catura vicAra kevI rIte pracAra pAme ? he tarkanA jANakAro ! tamAre e kutaka kevI rIteM tarka karI zake?--1 1 gAyakavADa paurvIya graMthamAlAmAM A chapAya che. eno eka bhAga chapAyo che. For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 7] yakSadeva munine paricaya paththaranI gAMThano nAza karanArA prasiddha kuzaLa evA TahukArarUpa vANInA bhAra vaDe saMtuSTa, jhaLakatA, abhimAnI ane duSTa harSane vaza thaI hAthanA AsphAlana vaDe jemaNe pavane (3) uchALyA evA vAdIoe je haribhadranuM vacana jAte joIne analpa arvakArane tyajI dIdhe te gaMbhIra ane ramaNIya vacana prANInA hadayane haratuM nathI ?-2 yathAsthita jaina darzananA padArthone jANanArA, jemaNe tamAma vipakSavAdIone parAsta karyA che evA, tema ja vidagdha madhyastha janonA ajJAna pratye zatrurUpa evA e haribhadrasUrine namaskAra heje.-3 graMthanI racanA vaDe garbhita evA tAMbara haribhadranA matane tema ja abhayadevanA tathA niSkalaMka akalaMkanA matane jeNe jANyo che evA tema ja je suratanA arthAta buddhanA matane, alaMkAra paryanta zAstrane (!), traNa jAtanA tarkane tathA sakhya ane bhadane sArI rIte jANe che e, sUkavi zrI saMgamasiMhasUrinA caraNanI sevAmAM tatpara, vidvAna ane layane viSe cUDAmaNi samAna zrI jayasiMharinA ziSya25 tema ja prasiddha supuramAM rahenArA evA jeo zrInAgapura (nAgAra)mAM bhaNavA mATe AvyA te yakSadeva, jeo jaDatAnA sArarUpa che temaNe pAMca padyo racyAM. -4,5 A uparathI ApaNe e jANI zakIe chIe ke yakSadeva jayasiMhasUrinA ziSya thatA hatA. temaNe nAgora (2) jaI haribhadrasUrinA syAdvAdane lagatA prathAne saMgamasiMha. suri pAse abhyAsa karyo hato ane e graMtha emanA mana upara prabaLa chApa paDI hatI ane te paNa eTale sudhI ke bhalabhalA bauddho, cArvAke ke tArkika paNa syAdvAdanI viruddha akSara uccArI zake tema nathI ema e mAnavA prerAyA hatA. saiddhAtika yakSadevanA ziSya pAdhe gaMbhUtA (gAMbhu)mAM zaka saMvata 820mAM zrAddhapratikramaNa sUtranI vyAkhyA jaba nAmanA zrAvakanI sahAyatAthI racI che to A yakSadeva te ja zuM jayasiMhasUrinA ziSya che evo prazna UThe che. * upakeza" gacchamAM yakSadeva nAme eka muni thaI gayA che, emanI paraMparAmAM thayelA siddhasUri pAse samarAzAhe vi. saM. 1371mAM zrI AdIzvaranI pratiSThA karAvI hatI. A siddhasari mATe yakSadeva kaka-siddha -devagupta-siddha e ulekha thaI zake tema che. A uparathI A yakSadevane agyAramA-bAramA saikAmAM thaI gayelA mAnI zakAya. emanA gurunuM nAma jANavAmAM nathI. A pramANe yakSadeva viSene UhApoha atre pUrNa thAya che eTale have yakSa nAmanA muni viSe vicAra karAya che. Ama karavAnuM kAraNa e che ke yakSadevanuM TuMka nAma yakSa saMbhave che. jagatrasiddha kaNa(ka) muninA ziSya jayasiMharie dhammaesamAlA racI che. enA upara aneka TIkAo racAyelI che. te sarvamAM sauthI prathama vyAkhyA A sUrie vikramasaMvata 915 mAM racI che. enA aMtamAM emaNe pota nI guruparaMparAne 1 A vyAkhyA " zrAvakapratikramaNavRtti ' tarIke pazu oLakhAya che. enI vi. saM. 1228 mAM lakhAyelI pratanI nadhi pATaNa hastalikhita prationA sUcipatra (u. 18)mAM levAI che. A vyAkhyA pATaNathI vi. saM. 1997mAM prasiddha thaI che. je. sA. saM. I. (pR. 180 )mAM vi. saM. 91-915 evo ullekha che. For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 190 paricaya karAvyeA che, temAM A pakSanA ziSya nirdeza karyo che. zrI jaina satya prakAza | vaSaeN 12 vaTezvaranA ziSya tattvAcAyanA ziSya pakSanA ullekha che. tarIke kRSNa muninA ane enA ziSya tarIke kartAe peAtAnA Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dAkSiNyAMcahna urphe udyotanasUrie vikramasaMvat 835mAM pU karelI kuvalayamAlAnI pratimAM yakSa yAne yakSadattanA ullekha che. emanA saMbaMdhamAM A praznosta uparathI ApazuM joI zakIe chIe ke yakSadatta gaNu e mahAkava devaguptanA ziSya mahattara zivacandranA ziSya thAya che. e kSamAzramaju gaNine aneka khyiA hatA. emAM nAga, vRndra, mammaTa, duga, agnizAM te vaTezvara e nAmanA cha mukhya hatA. e paikI vaTezvaranA ziSya tattvAcAyanA ziSya te udyotanasUri che. epIpurA surata, tA. 21-3-47 syAdvAda vize kaMIka lekhaka:--zrIcuta pApaTalAla mAnajIbhAI mahetA, jUnAgaDha 'syAdAda' e zuM che ! yAt e ardhAtu (aya hAvu)nuM zakamArU che eTale ke 'hoI za' ema tenA a yAya che. je vAdanA prakAra mitra ke paraspara devarAdhI paNa satyA judI judI apekSAethI hoI zake tema svIkAreluM che te syAdvAda' evA a nIkaLI zake che. paraMtu A vAdamAM je niryuMya karavAmAM Ave che te tA niHza Mka, spaSTa mAdezavALA Deya che ane temAM kAMI saMdeha, anizcitatA ke sa`zcaya jevuM hAtuM nathI. eTalu kharuM che ke syAdvAda bhinna bhinna apekSA yukta satye samajI tene samanvaya kare che ane tethI te sadA priyavAda rahe che. tevI ja rIte te mukhya dayuikata satya AgaLa kare che tethI te satyavAda che ane temAM kazI aspaSTatA ke bhrAMti nathI. tyAre eka ja padmAte Azrayo eka ja samaye paraspara virAdhI satya zI rIte sabhavI zake?--e savAla spaSTa karavAnI jarUra che. eka vastu kAi eka nitya' joka ane jANyu` ke mA vastu nitya che.' e ja vastune bIjA kAie 'anitya' joI mane jaNAvyuM 'A vastu anitya che.' Ama eka te eka ja pattAnA sabaMdhamAM e paraspara vidhI satyA saMbhave kharyA !-e ApaNA sAla che. azAtrIe eka vastune azAstranA niyama mujammu upayAgI tAvI, para Mtu dharanI e svacchatA ane sudhaDatAnI dRSTie tene bInaupayAgo jaNAvI. Ama eka te ekaja padArthamAM paraspara virAdhA satyA che temAM nA pADI zakAya tema nathI. eka vyakti pAtAnA putranI apekSAe pitA che arthAt tene tenA putra 'pitA'kahe che. te ja zakhsane tenA khApa 'putra' kahe che; eTale ke eka ja padArthoMmAM paraspara varAdhI satyA che ema svIkAryAM vinA cAle tema nathI. Ama pratyeka padArthomAM judo judI daSTiethI jotAM banna ke virodhI satyA mAlUma paDe che. tema ja pratyeka guNu, sthiti, payamAM bhinna bhinna dRSTithI bhinna bhinna satye jovAya che. eTale e vAta sAcI che ke satyA sApekSa hAya che, paraMtu svataMtra-nirapekSa absolute nathI. pratyeka satya amuka apekSApUrvakanu hoya che. apekSA samajIe eTale tene avalakhelu` satya paNa sahelAIthI samajI zakAya che. agara dRSTi For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 7] syAdvAda rize kaMIka [ 191 harakeI kALe nirNaya karavAmAM je je daSTio jarUranI heya te lakSyamAM laI bAkInI daSTie vicAramAM levAmAM AvatI nathI ane te rIte amuka dRSTithI ghaTAvelAM satya jarUranI heI nirNayAtmaka bane che eTale daSTio arthAta apekSAo ane tajajanya satyo samajavI joIe ane sAthe sAthe jarUriyAta lakSyamAM levI joie, ke je nirNaya ghaDI Ape che. keTalAka vicAra evo mata dharAve che ke syAdavAda e saMzayavAda jevo aspaSTa ane acokkasa hovAthI kAMI paNa nirNaya ApI zakavA samartha nathI. paraMtu A mAnyatA bhUla bharelI che; temAM svAduvAdanA spaSTa khyAlanI khAmI che kaI paNa vastune nirNaya karavAmAM je satya uccArAya te vividha daSTionAM satya tapAsAI vicArAIne jarUrI daSTie lakSyamAM laI bane che, eTale ja syAdvAdane artha che. syAdavAdathI viruddha vAda te ekAMtavAda kahyuM che. A vAdamAM nirNaya karatAM vividha daSTio vicAramAM levAmAM Ave nahi ke vividha vidhI dhameM eka ja padArthamAM hoya nahi ema mAneluM che tethI temAM eka ja bAjunAM satyo vicAramAM levAmAM Ave che. uparanI vicAraNAthI samajAya che ke rayAddavAda saMzayavAda nathI, paNa tenA nirNa sadA spaSTa ane vizALa hoya che; pratyeka nirNaya batAve che ke temAM amuka dRSTiopUrvaka vicAraNA thaI che, amuka daSTionAM satya vicArAya che ane tenA AdhAre nirNaya thayo che. ATaluM cokkasa che ke syAdavAda apekSAothI bharapUra hoya che, paraMtu nirNaya ghaDavAmAM te apekSAo saMzayo banatI nathI. dezakAlAdika apekSAo jarUranI hAIve para nirNaya ghAvAmAM Ave che, je pramANabhUta che tema jaNAze. have A vizvane vizadatA saru eka udAharaNa laIe. eka darzanakAre AtmAne nitya ka. bIjA darzanakAre A mAne anitya jaNAvyo. A baMne potapotAnI daSTie sAcA che. AtmA nitya che kema ke Atmadravya traNe kAla, tenA paryAye pharatAM chatAM, sattA dharAve che. AtmAne tenA paryAyarUpe ja jonArAe AtmAne te paryAyanI apekSAe aniya kaho te te daSTi paNa yathArya che. eka ja AtmapadArthamAM AvA virodhI dhamIno samAsa thAya che. jeo eka ja daSTine sAcI mAne che ane bIjI dRSTie InkAra kare che teo ekAMtavAdanA AgrahanA kAraNe pUrNa satyane samajI zakatA nathI. syAdavAdI je apekSAo mukhya karavI joIe te mukhya karI zake che, ane vyavahAra tema ja nizcaya dharmo sAcavI zake che. kaI apekSAo-daSTie ane tajajanya satyo mukhya karavAM ane kayA gauNa e saMjogothI nakkI thaI zake che. jyAM vyavahAra mukhya karavAno hoya tyAM tene anurU5 apekSAo-satyo mukhya karavAM joIe ane tevI spaSTatA sAthe mAcaraNa AgaLa thaI zake che. jyAM je vyavahAra ke nizcaya mukhya karavAno hoya tyAM te vyavahAra ke nizcaya anusAra dRSTipUrvakanuM satya grahaNa karavuM joIe, je nirNayAtmaka banI rahe che. eTaluM cokkasa che ke apekSAo-daSTie anaMta che tethI pratyeka padArthane AzrIne uccAravAmAM ApatAM sa yo paNa anaMta ja heya che. nirNAyaka che je apekSA jarUranI hoya te prahaNa thAya che, bAkI pratye upekSA bhAva thAya che. dhyAnamAM e rAkhavAnuM ke A For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 192] zrI jaina satya prakAza ivaSa 12 so apekSA samajI lAgu karavAnAM che. paraMtu apekSA rahitapaNe svataMtra satya nathI keTalAka vidvAno padArthona satya eTalI ja khAtara ucArava'nuM munAsIba gaNatAM nathI ke apekSA yukta sAya, apekSAne tyAga karavAthI, bhayaMkara keTinuM asatya paNa banI jAya che. vaLI satyanuM nirUpaNa karavAmAM keTaluMye avakatavya hoya che, chatAM te satyamAM lAgu to pADavAnuM hoya che. teo satyane avakatavya mAne che, je paNa eka apekSAe sAcuM che. A rIte syAdavAda zalimAM traNa mukhya sAmasAmAM bhAMgI pADI zakAya che: (1) vastu niya che, (2) vastu anitya che ane (3) vastu avakatavya che. A traNene paraspara meLavavAthI tenA mukhya sAta bhAMgA thAya che, je nIce mujaba goThavI zakAya che (1) vastu nitya che. (5) vastu nitya ane avaktavya che. (2) vastu anitya che. (6) vastu anitya ane avakatavya che. (3) varatu nitya-anitya che. (7) vastu niya-aniya ane avakatavya che. (4) vastu avaktavya che. uparanA sAta pikInA 1-2-4 naMbaranA paraspara chelI keTInA virodhI che, bAkInA cAra mukhyama koTInA che. vacce anaMta bhinna bhinna daSTio che, jemAM uparanI sAta mukhya che, jene saptabhaMgI kahevAmAM Ave che. pratyeka padArtha-guNa-paryAyamAM te dhaTAvI zakAya che, je samajatAM syAdavAdanuM rahasya samajAya che. A saptabhaMgI sTAphavAdanI kuMcI che. ApaNI sanmukha siddhAMte- Ama je satyo raju kare che temAM keTalAMka vyavahAra pradhAna che, keTalAMka dravyAyika che, keTalIka paryAyAyika che, keTalAMka jJAnArthika ane keTalAMka kriyArthika che, sivAya aneka che janadharmanA sarva AgamomAM batAvelAM so sTAphavAda zilithI nirUpaNa karelAM che. samajavAnuM che ke te siddhAMto kayAre kaI dRSTi mukhya karI kahevAmAM AvyAM che te bhUlavAnuM nathI. je satya je viSayane AzrI hoya tene temAM lAgu barAbara pADI zakAya che tethI te apekSAo ane satyone yathArtha ghaTAvavAthI yathAryavAda che, je pramANabhUta che. AthI kahevuM ja paDaze ke syAddavAda e yathArthavAda che, temAM ekapakSI ekAMtapaNuM nathI. ekAMtavAdI eka padArthamAM bIjI daSTie heI zake ja nahi tema samaje che ane satyane svataMtra-nirapekSa mAne che. paraMtu kharI rIte ApaNe nihALI gayA tema satya to sApekSa-relative che. ApaNuM anubhavathI e siddha che ke ekAMtadaSTinAM cayo miyA che, kema ke, te satya tenA viSayane AchI tenI maryAdAmAM ghaTAvI zakAya che, paraMtu tenI bahAra te lAgu paDatAM nathI, chatAM tene temAM lAgu pADavAM te asatya che, "AtmA nathI? ema keIe joyuM to te satya amuka dRSTipUrvakanuM che, sivAya bIjI koI daSTio ja nathI ema kahI uparanA satyane tenI dRSTinA kSetranI bahAra paNa laI javAmAM Ave to kevaLa khoTuM che. satya samajavAmAM tenI apekSAo samajIe tema ja aneka apekSAonA Dhaga vacce hoIe tyAre zuM mukhya karavAnuM che te samajIe, temAM syAhUvA pAmyAnI saphaLatA che. For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paM. naMdiratnamaNinA ziSya paM.ratanA maMDanagaNi [ le. zrIyuta paM. lAlacaMdra bhagavAna gAMdhI, vaDodarA ] zrI jaina satya prakAzanA tA. 15-3-47nA mata aMkamAM paM. aMbAlAla premacaMda zAhane je lekha "jAgubaMdha kAvya svarUpa ane nArI nirAsaphAganA kartA' nAmathI prakaTa thayela che, temanuM keTaluMka vidhAna gerasamaja karAvanAra hovAthI ane mane uddezIne tyAM sUcana hovAthI te saMbaMdhamAM spaSTIkaraNa karavAnI mahArI pharaja samajuM chuM, jethI te lekhaka tathA bIjA vicAraka vAcake yuktiyukta prAmANika vicArI svIkArI zake. - te lekhamAM pR. 167-18mAM paM. ratnamaMDana saMbaMdhamAM lAvatAM lekhake jaNAvyuM che ke- " x x tema ja paM. lAlacaMdabhAInI kaMIka sudhArAvALI chatAM bIjI rItanI bhUlanI paraMparAne khyAla Ave che. zrIranamaMDanasUri ane zrIratnamaMdiragaNya baMne bhinna vyakitao che evuM paM lAlacaMdabhAInuM kathana sAcuM che, paNu baMne nadiratnanA ziSyo nathI. zrIratnamaMDanasUra somasuMdarasUrinA ke temanA ziSya semadevasUrinA ziSya che ane ratnamaMdiramaNi semasuMdarasUrinA ratnazekharasUri, tenA maMdiratnanA ziSya che. A hakIkata bIjI rIte paNa puravAra thaI zake tevA che. x x tethI ratnazekharasUrinA ziSya nAdiratnanA ziSya ratnamaMdiragaNi hatA, paNa ratnamaMDanasUri nahi, eTaluM nakkI karI zakAya che." * * teo nizcitarUpe zrImadevasUrinA ziSya hovA joIe. zrIsemasuMdarasUrine raMgasAgaraphAga'mAM maryA che e jotAM teo temanA ziSya ane simadevasUrinA gurubhAI paNa hoya."--e vagere sahasA vidhAna karatAM lekhake vizeSa granthAvalokana karavA tasdI laI sthira buddhithI vicAraNA karI hota to teo e ullekha karavA na prerAta ane satya-prakAza ApI zakayA heta. astu. nIcena pramANe jotAM e satya samajAze-evI AzA che. paM. baMdira-gaNi. e, tapAgacchAdhipati samasuMdarasUrinA ziSya hatA (ratnazekharasUrinA nahi)-ema temanA ziSya ratanamaMdirIe vi. saM. 1517mAM racelA bhejaprabaMdhanA aMtamAM sUcita karyuM che -- "jJAtA zrIgusomasundrApujA zrImattavA cha- statpAdAmbujaSaTpado vijayate zrInandiratno gaNiH / tacchiSyo'sti ca ratnamandiragaNirbhojaprabandho nava __ stenAsau muni-bhUmi-bhUta-zazabhRt-saMvatsare nirmitaH // " - ratnamadirae pitAnA graMthamAM e maMdiranagunuM smaraNa karyuM che, e sAthe pitAnA gurunA guru svagaMvAsI gacchanAyaka samasuMdarasUrinuM ane grantha racanAsamaye vidyamAna gacchanAyaka tarIke ratnazekharasUrinuM paNa araNa tyAM tyAM ucita AcaraNarUpe karyuM che.--e upadezataraMgiNInA Adi-aMtanA ullekho jevA-vicAravAthI samajAya tema che. - evI rIte paM. ratnamaMDanamaNinA sukRta sAgara kAvyanA prAraMbhamAM jevAthI jaNAze ke temaNe paNa pUrvokta paramaguru, sadgata gacchanAyaka semasuMdarasUrinA paTTadhara vidyamAna gacchanAyaka tarIke ratnazekharasUrinuM smaraNa karyA pachI maMdiranagurunuM paNa smaraNa karyuM che, eTaluM ja nahi, te kAvyanA pratyeka (8) taraMgonA aMtamAM-ga ullekhamAM paNa For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mara [varSa 12 zrI jaina satya prakAza riSTAcAra tarIke e gacchanAyakanA vineya tarIke ane paM. baMdiratnamaNinA caraNaraNa tarIke pitAne paricaya karAvyo che. tathA graMthanA aMtamAM zve. 223-24mAM paNa temaNe karelo naMdira-gurunA nAmane nirdeza joI zakAya tema che- [1] " shriisomsundraacaary-ptttt-puurvaadri-helyH| tejasvino jayanti zrIratnazekharasUrayaH // 3 // bibhratI ziSya-hRnma maJjUSodghATapATavam / zrInandiratnagIzcitramavakrA kuzcikAyate // 4 // " -paM. ranamaMDanagaNinA sukRta sAgara kAvya jaina AtmAnaMdasabhA, bhAvanagarathI , 1971mA pra.) prAramamA. [2-9] ___" iti yugottamaguruzrIsomasundarasUripaTTAlaGkAra-zrIratnazekharasUrivineya-paNDitnandiratnagaNi-caraNareNu-ratnamaNDanaviracite maNDanAke sukRtasAgare. .........prthmstrnggH| dvitiiystrnggH| tRtiiystrnggH| cturthstrnggH| pnycmstrnggH| sssstthstrnggH| sptmstrnggH| aSTamastaraGgaH / [10] " pUrNaH pArvaNasomasundaraguNasyAnandiratnatrayI dIprazrIgurudharmaghoSacaraNadvandvAravindAlinaH / prauDhAvanticiratnamaNDanamaNe: zrIpethaDasya zrutisvAdiSTaH mukRtAdisAgara iti khyAtaH prabandho'bhavat // 223 / / dRbdhaH zrIgurunandiratna-caraNAmbhojAlitAM bhejuSA, ____vidyaamnndditpnndditprbhusudhaanndairdossiikRtH| tandrAtItavinItanandivijayaprAduSkRtAdyapratimanthaH sadbhirayaM marutparimalanyAyena vistAryatAm // 224 // -5. 2lamanamAnA sutiyAnA matamA. For Private And Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 7 ] 5. maMdiranagaNinA ziSya paM. ratnamaMDanagaNi [ 15 paM. ratnamaMDanagaNanA bIjA graMtha japakalpalatAnA traNe stabakonAM aMtima paLomAM paNuM guru nadirananuM smaraNa kareluM jovAmAM Ave che. tema ja tyAMnA gaDha ullekhomAM tapAgacchAdhipati samasuMdarasUrinA paTTadhara vidyamAna gacchanAyaka ratnazekharasUrinA ziSyANa tarIkeno ullekha, temanA AzAMti anuyAyI tarIke potAne sUcavavA mATe che. [ 22 ] " asti svastikarastamastirayitA zrInandiratno ravi statpAdapraNaye parAyaNatayA kokAyate yaH kaviH / AdhastatkRtajalpakalpalatayA kroDIkRta: sAdhanA-- siddhayAkhyastabako babhUva bahulAmodaH sudhImaNDanaH // [ ] * * zliSTastatkRtajalpakalpalatayA zeSAbdhi-saMkhyodayaddoSAkhyastabako babhUva sudhiyAmAcetaro maNDanam (:) // 13 // [ 24 ] * * phiwttaratApi putirAmaivADhimAM siddhayAkhyastabakastRtIya udayAMcake sudhImaNDanaH // 27 // __ " iti zrItapAgaccha....ratnazekharasUrIndraziSyANu-ratnamaNDanakRtAyAM jalpakalpalatAyAM unAH 1, 2, 3" -paM. ranamaMDanakRta ja5kalpalatA de. lA. saM. 11, pra. saM. 1998) nArI nirAsa neminAthaphAganI ha. li. pithI lakhanAra-lakhAvanAra emadevasarinA koI bhakta ziSya tenA prAraMbhamAM " zrIvagiebhyo namaH' lakheluM hoI zake -eTalAthI ja e kAvyanA kartAne emanA ziSya tarIke sUcavavA e yukta gaNAya nahi. paM. ranamaMDanamaNie pitAnA koI granthamAM temane guru tarIke oLakhAvyA hoya to te darzAvavuM joIe; kharI rIte samadevari ane 5. maMdiranagaNi e baMne somasuMdarasUrinA zikhyo hoI gurubhAI gaNAya. ame upara e graMthakAranA graMthamAMthI pramANe darzAvyAM che, e vAMcavA-vicAravAthI paM. ramatanagaNinA guru paM. naritnamaNi hatA-e spaSTa samajI zakA2 tema che. gacchanAyake paramaguru hoI temanA pratye bahumAna sUcavavA temanA AjJAMkita anuyAyIo pote vinaya, ziSmANa tarIke ullekha kare e svAbhAvika che. ethI bhrAMtimAM na paDavuM joIe. jalpakalpalatAnA upayukata aMtima ullekhane joI bhrAMtithI tenA kartAnuM nAma aNaratnamaMDana, tathA temanA gurunuM nAma ratazekharasUri, vebaranA balInanA TalegamAM sUcavela chetenA AdhAre keTalegasa keTalogarama vageremAM tevI nedha che. semasuMdarasUri gacchanAyakanI vidyamAnatAmAM racelI "raMgasAgara nemiphAga' kRtimAM paM ratanamaMDane temanuM smaraNa karyuM che (chapAyela AvRttimAM semasuMdarasUrine tenA kartA jaNAvyA For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jaina satya prakAza [ varSa 12 che), sukRta sAgara kAvyanI racanA, 2nazekharasUri gacchAdhipatinA samaya (saM. 1502 thI saM. 1517)mAM karelI hovAthI tyAM temaNe "" kriyApada dvArA temanuM smaraNa -sUcana karyuM che. paM. aMbAlAlabhAIe 5, 168mAM gacchameLa saMbaMdhamAM je jaNAvyuM che, te barAbara nathI. "zrImadevasUri ane ranamaMDanasUri sAthe gAmeLa karavAnI jarUra paDI tyAre teo khaMbhAta AvyA + + lakSmIsAgarasuri karatAM zrI somadesUri ane zrIratnamaMDanasUri meTA hatA tethI temanI pAse AvIne zrIlakSmasAgarasUrie meLa karyo. + ranamaMDanasUri saM. 1541 sudhI te jIvita hatA ja."--e kathana vicAraNIya che. - saM. 1524mAM 5. pratiSThAme racelA semasaubhAgya kAvya (sarga 10, ble. 44)mAM "zrImad rAjJati ratnamavery=' evA karelA vartamAnakAlIna kriyApada-prayAgadvArA paM. ranamaMDanane te samayamAM vidyamAna sUcavyA che, paraMtu saM. 1541mAM semacAritragaNie guruguNaratnAkarakAvya (sarga 2, le. 11)mAM temanA ja saMbaMdhamAM pakSabhUtakAlIna "rAri' riyApadane prayoga karyo hovAthI te samayamAM 5. ratnamaMDana vidyamAna na hovA joIe. semadevasUri ga me karAvavAmAM jhera ja hatA, saM. 1517mAM nazekharasUranA pada para sthApita thayelA lakama sAgarasUrine saM. 1530mAM paM. namaMDanagaNue khaMbhAtamAM namana karyuM hatuM -ema nIce jaNAvelA graMtha parathI jaNAya che. nArInirAsa neminAthaphanA prAraMbhanA padyamAM masTADhi tayA aMtima padyamAM zrInita' zabdadvArA lamasAgarasUrinuM smaraNa kavinuM vivakSita vicArIe to tenI racanA e gacchanAyakanA samayamAM thaI haze-evuM anumAna karI zakAya. guNaratnAkarakAvya, je saM. 1541mAM semadevasUrinA praziSya, ane paM. cAritra haMsagaNinA ziSya samacArasagaNie te samayamAM vijayamAna kacchanAyaka lakSmIsAgarasUri saMbaMdhamAM racyuM hatuM, tenA bIjA sargamAM le. 1thI 13 cAra ke kalApaka tarIke saMbaMdhavALA hevAthI tene samucaya Azaya AvI rIte hovo joIe - bajemane lakSmIsAgarasUrine) mAnavAmAM rahelA joIne gUjarabhUmimAM avasara meLavIne kalirAje keTalAka sAdhuone potAnA sevake karyA hatA, tethI A gaNu(tapAgaccha) vraNa(chidra)vALe thayo hato. vAjhevIe jemane varadAna ApeluM hatuM, jeoe divya zarIra ane pavaDe kAmadevane parAjita karyo hato, tathA kavi-ziromaNinuM anukaraNa karanAra je guru ratnamaMDana dIpatA hatA, teo. semadevasUrie karelA atyAgrahathI pakSanI binatA mUkI da, vizuddha karelA senAnI jema, rataMbhatIrtha(khaMbhAta) nagaramAM bhAre utsava pUrvaka namatAM, jeoe(lakSmIsAgarasUei) saM. 1520mAM ghaNuM saMghanI sAkSIe jyAre gaNumAM aya karAvyuM, tyAre ahiM anya pakSanA mahAmAonA manamAM paNa atyaMta vismaya thayo hato." - brAMtithI bIjAnI bhUla-paraMparA darzAvanAra sAkSara, pitAnI bhUla-paraMparA jue ane satya svIkArI, bhUla-paraMparA karatAM sAvadhAnatA rAkhe - ema IcchIe. saM. 2003 caitra zu. 2 sema. For Private And Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI munisuMdarasUriviracita navasArImaMDana-zrIpArzvanAtha-tetra saM-zrIyuta paM. aMbAlAla premacaMda zAha suratanI dakSiNe AveluM navasArI zahera ghaNuM prAcIna che. I. sa. pUrva trIjI zatAbdimAM tenI khyAti yuropa sudhI hatI, gUjarAtanAM baMdaromAM AnI gaNanA hatI. TolemIe paNa Ane ullekha karyo che. jo ke dakSiNe sopArA ane uttaramAM bharUca AbAdIya baMdarethI tenI mahattA aMkAI nahatI, chatAM dakSiNathI bharUca javAnA sthaLa ane dariyAI mArgamAM mA baMdara vacce AvatuM ja. A zaheranuM prAcIna nAma navasArikA maLe che. gUjarAtamAM cAlukya rAjAonA samayamAM tenuM mahatva vadhavA lAgyuM. I. sa. 740nA zrIAzraya zIrAditya yuvarA nA lekha uparathI jaNAya che ke narasArikA gurjara cAlukAnA pATavI kumAranuM nivAsasthAna banyuM hatuM. I. . 748mAM siMhanA subA abadula-I-himAne saurASTra, uttara gujarAta ane mAlavA upara caDhAI karI ane bharUca upara dhA nAkhyo tyAre cAlukya avanIjanAzraya pUlukasena da sa cha39mAM navasArI AgaLa tenI sAme thayo ane tene harAvyA. te pachI gUrjara cAlukonI paDatInI sAthe te rASTrakUTanA hAthamAM gayuM. pArasIoe saMjANuthI nAsIne I. sa. 15ra mAM ahIM Azraya meLavyo. mogalonI sattA pachI suratamAM navAbI sattA sthapAI tyAre marAThAone navAbI sattA upara dAba besADavA navaRArI ja anukULa paDeluM tethI ahIM ja marAThAonAM thANu sthapAyAM hatAM. navamA saikAmAM navasArI jainadharmanuM kendra thaI paDayuM hatuM. te samayanA karkanA suratanA tAmrapatramAM navasArInAM je madirAne keTalIka milakata ApyAno ullekha maLe che. AthI navasArInuM mahattva jene mATe vizeSa gaNAya. A ja vAtane pramANita karatuM A svatra che eTale navasArInA maMdiranuM mahattva prAcInatAnI dRSTie ullekhanIya che. zrI. munisuMdarasUrie AmAM koI aitihAsika vigata TAMkI nathI. temaNe te prAcInatAnI daSTie mAtra bhakitathI tenuM mahattva AMtAM stuti karI che. zrI munisuMdarasUrinI jIvanakathA suprasiddha che, tenI mAhitI meLavavA mATe jijJAsuo adhyAtmaka5manI sva. zrI mohanalAla da. desAIe lakhelI prastAvanA je levI. teo paMdaramI zatAbdimAM thayelA vidvAna AcAryomAM mukhya hatA ane temaNe saMskRta-prAkRtamAM aneka graMthanI racanA karelo che; eTaluM jaNAvavuM ahIM beka thaze. A stotra paMdaramI zatAbdine gUjarAtI bhASAne eka suMdara namUne che. mArA dhAravA muja 1 munisuMdarasUrinI gUjarAtI bhASAmAM lakhAyelI kaI kRti hajI sudhI upalabdha For Private And Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 19 ]. zrI jaina satya prakAza [ varSa 12 nathI thaI. tethI evA saMkuna - prAkRta bhASA lekhakanA hAthe racAyela A gujarAtI bhASAnI katine namUne bhASAnI dRSTie mahAvabharyuM gaNAya. AmAM prAkRta bhASAnA ane apabhraMzanA prayogono upayoga karelo jovAya che. bhASAmAM mRdutva lAvatA "sahelI, gelaDI, pahelaDI, vahelaDI, me uM, hiyaDavuM vagere prayogo paNa daSTigocara thAya che, ane paMdaramI zatImAM gurAtI bhASAnA svarUpa upara ThIka prakAza nAkhe che. A tetra mArI pAsenI eka patranI prati uparathI utAravAmAM AvyuM che. patra paNa lagabhaga paMdaramI zatInuM hoya ema jaNAya che. pratinI sthiti ane lipi paNa sArI che. tetra navasArImaMDaNa pAsasAmi, supasiddha sAmalavanna nAmi, ANaya naya caMcala citta kAmi, huM gAi, jiNapa sIsa nAmi. navasArI sArI taI karI, suNi sAmelavana pA kA(ka)rI; siripuri maMgapuri dahithalI, ari(hi) chatrAM nAgadrahi valI. pATaNi khaMbhAti pAsanAha, vaDalI gheghApuri naI suNaha; tUha naI karaheDaI phaladhI, ArAsaNi ArAdhaI sudhI navapalava navakhaMDa aMtarIkha, jirAlau ciMtAmaNi sarIkha; ciMtAmaNi pAsa paMcAsara, kekau kula(kali)kuMDa saMkhI sarau. caupadra mala rAvaNa thAMbhaNaka, sAhapurau pAsa sohAmaNa, Ide nAmi tuM dIsaI dIpata, havaDII kalibala jIpatau. sakhi mAraha mana UmAhi6, kSaNa ekaI na rahaI sAhi8; siripAsa jiNesara janaresa, amahe jAsau sakhi nava sahasa desi. Ima suNi kari bhaNaI sahelaDI, amahe jAsiEUR bahini pahelaDI; tau meha7 suhari gelI, niyanAha jaNAva6 vahelaDI. I maMtIe nAri kahe I ekata, navasArI deva vaMdAvi kaMta; cAlaka sAmalavana jahArI, cirasaMcie pAtaka hArI I. jaga gaDaNa moha nivArII, kula eketara sau tArII; lahI maNae janama kima hArII, Aja kAja ApaNuDauM sArII. igI pari saMgha cAlaI nita navA, tunDa pAsa jiNesara bheTivA Avai umAhiyA devadeva, kariyA tu sAmelavana seva. For Private And Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 7 navasArIma'Dhana-zrIpAzva nAtha-stAtra kai cUka paramesara kesara na 3pUra, kasatUrI cakrana racai aMgI nava nava bhaMti aMgi, tumhe pAsa jithresara manahu raMga. aNIAvI nAntI kevaDI, puNu gaMdhi suSuiddhi chaIM te vaDI; rase phUli bharI cUMDalI, tumheM pUjiI pUjaI manarulI. Uvekha' kRSNAgara kapUra, kari mahuii sAvana bIjapUra; je DhAi la pakavAna zvAna, te pAmaU ahalatAM vimAna. kara pUja mahAyaja AratI, maMgalIu TAlaI bhAratI; ekamana bhAvA bhAvanA, gujI gAYa sAmahavananA. tU' tribhuvana kara rAji, tU mahimA pAhe vAji; tu seva kara padamAvatI, bhagatihiM dharaNiMda si' AvatI. tU huM khida jhirai nitu amISada, niva sUkSma sUkaDa phulakhada; mithyAtItaNuAM vadhAmaNAM, nitu AvaI sAmi saiAhAmaNuA. pasaraU tRtyu paDimA tejapura, jANe kiri UgyA mAra sUra; nIluppalatAla tamAla sAla, kaeNjjala kala jhAla kalA visAla. jaga rajaNu je majjaNu karai, tenaIM suranara sevA karaI; je svAmI tumhe AMgI karai, te siddhavadhU saUvara va". jau pAsa jiSNusara pUjiI, bhadrukUkha bhue vi dhUTa; jau pAsa jithesara vAMdIIM, jaga bhIMtari tau cira nAMdIi. havaDAM varataU visamau samau, eka gAjai . jiSNutrelIsama; kAI dhruva na dekha" tujjI sama, marjI hIyarDa' tujha pAya vIsama', Ima pUjI paNamI thuSTraya svAmi, jAIM karIe avArIe niaThAmi; isI jAtra kaIM je pAsanI, tehanaIM siddhi thAI AsanI, navasArIma DaNa pAvaviha'DaNu pAsasAmi maMgalakaraNa, zrIseAmasuMdarasUripaddhati vAyara zrImunisu'darasUri gurA; je tasu uvaesi' pAsu thuSTresiI saphala karesi.mazualava, te pAIM nimmala ujjala kevala IMsaNu nANu lahaIM vibhava. iti navasArIma`DanazrIpArzvanAthastatram // subhuM bhavatu ! For Private And Personal Use Only | 199 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 22
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir citauDake prAcIna jaina zvetAmbara mandira lekhakaH-zrIyuta agaracaMdajI nAhaTA citauDake dUrgake sambandhameM jaina sAhitya meM samaya samaya para aneka ullekha avalokana meM Aye the aura yahAMke jaina mandiroMke sambandhameM jayahema racita caivyaparipATI bho 'jainayuga' varSa 3 pRSTha 54 meM prakAzita dekhane meM AI evaM anya eka caivyaparipoTI gata zrAvaNa mAsameM pAlanapura bhaMDArakA avalokana karate samaya prApta huI / isakI prAptike anantara kaIvAra citaush jaina maMndiroMke sambandha meM prakAza DAlane kI icchA huI aura kucha nodha bhI likhalI gaI thI para vizeSa anveSaNa ke liye vaha abhI taka prakAzameM nahIM A sakI thii| saumyagyavaza isa bAra hindI sAhitya sammelanake udayapura adhivezana meM jAnekA maukA milA aura kesariyA jokI yAtrA ke sAtha sAtha citauDakI yAtrA kA suyoga prApta huA / samayAbhAva se kevala 1 dina hI vahAM rahanA huA, phira bhI vahAMke jaina avazeSoMko dekhakara cittameM baDA AnaMda evaM viSAda huA | AnaMda to vahAM prAcIna jaina gauravakA anubhava karake huA aura kheda vahAMkI varta - mAna dazAko dekhakara | vahAMke mandirakI koraNI baDI sundara hai, para adhikAMza mandira tUTe hue paDe haiN| AzcaryakA viSaya hai ki mUrti eka bhI maMdirameM nahIM hai| zrI vijayanItisUrijI ke upadezase jIrNodvAra prAraMbha huA hai, para jIrNoddhArake sAtha nayA kAma bhI prAraMbha kara deneke kAraNa abataka prAcIna sabhI maMdiroMkA uddhAra ho jAnA cahie thA, usake badale sAtavIsa deharIke maMdira kA jIrNoddhAra ho pAyA hai| isa maMdira meM bAhara se mUrtiyeM lAkara pratiSThita kara dI gii| isake pazcAt khudAI dvArA kaI mUrtiyeM bhUmimeMse prApta huI haiM ve bhI isI maMdirameM rakhI huI haiM / mere namra matAnusAra kisI yogya nirIkSaka ke tatvAvadhAna meM AsapAsake sthAnoMkA sUkSma nirIkSaNa kiyA jAya to aura bhI bahuta sI mUrti yeM yahAMke bhUmigRhoM Adi se prApta hogI, kyoMkI mugaloMke AkramaNa ke samaya mUrtikI surakSA ke liye saMghane yahIM kahIM unheM dATa rakhI hogI / prApta caityaparipATI 16 vIM zatAbdIkI hai usameM yahAM 32 jaina maMdira evaM 8-9 hajAra mUrti yeM honekA ullekha hai| prathama caityaparipATI prApta nahIM hai, dvitIyakI prati azuddha prApta huI hai ataH kucha azuddhiyeM raha jAnA saMbhava hai, phira bhI sarasarI taurase yahAM ke jainamaMdiro ke sambandhase pAThakoM kA dhyAna AkarSita karaneke liye sAragarbhita sUcI nIce dI jA rahI hai| 1 isakI racanA saM. 1566 ke lagabhaga huI thii| isakI racanA saM. 1573 phA. va. meM harSapramoda ke zi, gayaMdIne kI hai / For Private And Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir | 201 nirmAtA zA. Isara 47 citauDake prAcIna jaina zvetAMbara maMdira maMdirakA nAma pratimAsaMkhyA anya pratimAyeM 1 zreyAMsanAthakA maMdira 80 pratimAyeM staMbhana evaM vIra 2 AdinAtha maMdira 54 , 3 somacintAmaNi pArzva 350, sumati saha 4 caMdraprabha (caumukha) / 5 AdinAtha maMdira 10 // 6 pArzvanAtha , 35 , 7 sumatinAtha 13 " 8 vIravihAra (60 pagathiye) 328 AkA zA.bAlA 342 0 00 - 9 pArzvamaMdira 2 dIsI ratanai 9 supArzvamaMdira / (karmasI) 10 jaina kIrtistaMbha (7 maMjilA) 2000 , haM. pUnA suta 11 pAzvamaMdira 12 caMdraprabha 13 adabuda (AdinAtha) 15 , 1 cAritraratnagaNi racita citrakUTIya mahAvIraprAsAda prAzastimeM isa maMdirake nirmAtA osavAla guNarAja evaM pratiSThApaka AcAryaparaMparAko vistRta varNana hai| isa prazastikI mUlaprati bhA. ri. i. pUnemeM hai, pratilipi hamAre saMgrahameM hai| royala esiyATIka sosAyaTIke jarnalameM bhAMDArakarane sana 1908 meM ise prakAzita bhI kI hai| prazastike anusAra isa maMdirakA dakSiNavartI maMdira poravADa kumArapAlane aura uttarakA osavAla teja putra bhAyAne banavAyA thaa| 2 jaina gurjara kavio bhA. 1 pR. 195 ke anusAra inakA nirmANa karmAzAhane karavAyA va pratiSThA viveka maMDanane kii| 3 isake saMbaMdhameM eka svataMtra lekha likhA gayA hai| 4 jaina sAhitya aura itihAsake pR. 530 ke anusAra inake nirmAtA jinadAsa zAha the| bra0 zItalaprasAdajIne apane madhyabhArata va rAjapUtAneke jaina smArakameM bhI isakA ullekha kiyA hai| isa granthameM yaha bhI likhA hai ki yahAMke zyAma pArzvanAtha maMdirakA nirmANa saM. 1335 meM rAvala tejasiMhakI dharmapatnI jaitaladevIne karavAyA thA isake liye unake putra rAvala kumArasiMhane bhUmipradAna kI thii| For Private And Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [varSa 12 202] zrI jaina satya prakAza 14 caMdraprabha (maladhAra gacchIya) 15 ,, 15 sumatinAtha (surANA rAmacaMdakArita) 70 yA 17 16 zAMti (kharatara vasahI) 45 satarisaya 2 zatrujaya giranAra (paTTa) 17 pArzva (7 phana) 18 sumati (barahaDIyA dhanarAjakA.) 50 19 zAMti (DAgA jinadattakA) 200 125 338 38 20 zAMti (lolA vasahI) 21 munisuvrata (nAgaurikA.) 22 zItala (aMcalagacchIya) 23 munisuvrata (nANAvAla ga0) 24 sImaMdhara (pallIvAla) 25 pArtha (citrAvAla ga0) 26 sumati (pUrNimA gacchIya) 27 AdinAtha caumukha (mAlavI) 40 22 873 zatrujaya, giranAra, aSTApada 28 munisuvrata (guphAmeM kIrtidhara zukauMsala, 3 gomukhoMse pAnI bahatA hai, pAsameM kuMbhA rANAkA kIrtistaMbha hai kuMbhezvara) 29 zAMti (caumukha-velAkArita) 225 zItala, Adi, pArzva 30 ajita (saraNAvasahI) 31 zAMti (zA. DaMgara kA0) sattarisaya 32 saMbhava 585 990 5 ise abhI siMgAra caurI kahate the para yaha bhramita nAma hai| vAstavikameM isakA nAma aSTApadAvatAra zAMti jinAlaya hai| ise mahArANA kuMbhAke khajAnacI zA velAne saM.1505meM banavAyA thaa| ojhAjI Adine isakI pratiSThA kha0 jinasenasUrijIne kI likhA hai para vAstavameM pratiSThApaka AcAryakA nAma jinasundarasUri hai| 6 ina 32 jinAlayoM ke bAda bhI zAyada 1-2 maMdira aura bane hoNge| jisa caityaparipATIke AdhArase upara sAra diyA gayA hai usakA racanAkAla saM.1573 hai, para abhI For Private And Personal Use Only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 7 ] citauDa ke prAcIna jaina zvetAMbara madira [ 203 citaur3ase jainoMkA prAcIna sambandha___jaina samAjakA citauDase bahuta prAcIna sambandha hai| yaha sambandha zrI siddhasena divAkarase bhI pahale taka jA pahuMcatA hai, jinakA samaya vi0 kI 5 vIM zatAbdI hai| isake pazcAt pUjyapAda haribhadrasUrijIkA nivAsa bhI yahI honekA ullekha pAyA jAtA hai| 12 vIM zatAbdI meM yahAM caityavAsakA prAbalya pratIta hotA hai| zrI jinavallabhasUrijIne usakA prabala virodha kiyA aura unake upadezase yahAMke zrAvaka sAdhAraNane mahAvIrasvAmIkA vidhi caityAlaya nirmANa kiyA thaa| isa maMdirameM vidhi mArgake pradarzaka sUrijIke saMghapaTTakAdi grantha zilApaTTa para utkIrNa kiye gaye the| zrI jinavallabhasUrijI evaM unake paTTadhara zrI jinadattasUrijI (saM. 1199) kA padotsava bhI yahIM huA thaa| upakezagacchAbandhake anusAra cakrezvarIdevIko vANIse kRSNarSine yahAM Akara kisI vyaktikoM dIkSita kiyA va adhyayana kraayaa| caityaparipATI ke anusAra yahAM kharatara, tapA, aMvala, nANAvAla, pallIvAla, citrAvAla, pUrNimA, maladhArI gacchoMke pRthak pRthak jinAlaya the| yahAMke maMdiroMkI saMkhyA, pratimAoMkI saMkhyA Adise bhI yahAMkI ghanI evaM dhanI jaina vastI evaM jaina prabhAvakA sahaja anumAna kiyA jA sakatA hai| 5 vIM zatAbdise 16 vIM zatAbdIke zeSa taka yahAMkA unnata kAla pratIta hotA hai, yadyapi, 14 vIM zatAbdImeM alAvadInake AkramaNase kucha kSati huIthI, phira bhI 15 vIM zatAbdImeM hI hama phira yahAMko jAhoMjalAlI pAte haiN| 17 vIM zatAbdImeM samarATa akabarake AkramaNake pazcAt citauDa apanA prAcIna gaurava punaH prApta nahIM kara sakA / Aja bhI yahAM durga para evaM nIce jainoMkI vastI hai, maMdira haiM, para unakI sthiti sAdhAraNa hai aura ve apanA prAcina gaurava bhUla cUke haiN| ... uparyukta 32 jinAlayoMmeMse aba to 10-15 maMdira rahe hoMge avazeSa naSTa ho cUke haiM, para jo baca pAye haiM unakI suvyavasthA zIghrAtizIghra karanI cAhiye / ina prAcIna maMdiroMke atirikta durga para ina maMdiroMke kucha nIce evaM pahale 19 vIM zatAbdIke bane hue do tIna maMdira aura haiM / eka prAcIna jainamaMdirameM to devIkI mUrti pUjI jAne lagI hai| durgake nIce zaharameM bhI pIchale samayake bane hue 4-5 maMdira haiN| ojhAjIke kathanAnusAra zaharapraveza karanekI pulameM bhI kaI jainamaMdiroMke patthara lage hue haiN| ina saba prAcIna avazeSakI bhalIbhAMti khoja karake unake saMbaMdhameM eka mahatvapUrNa citauDakA jaina itihAsa prakAzita karanA bhUmise jo pratimAyeM prApta huI haiM ve adhikAMza kharatara gacchakI hai evaM pratiSThAkA samaya saM. 1595-96 takakA hai, ataH saM.1573 ke bAda bhI pratiSThAyeM hotI rahI siddha hotA hai| patA nahIM ye mUrtiyeM uparokta 32 maMdiromeMse kisI maMdirakI hI haiM yA inase bhinna anya mNdirkii| For Private And Personal Use Only
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 2041 jena satya prakAza [ varSa 12 parama Avazyaka hai| sabhI maMdiroM evaM pratimAoM ke lekhoMkA usameM saMgraha honA caahie| kalApUrNa sthApatyoMke citra evaM vartamAna jaina vastIkI gaNanA Adi dvArA prAcIna kAlase abataka di. evaM zve. donoM samAjakA kaisA saMbaMdha rahA bhalIbhAMti digadarzana karAyA jAnA Avazyaka hai| AzA hai sthAnIya jainasamAja, yatijI Adi evaM prAcIna jaina gauravako prakAzameM lAnekI icchAvAle sajjana isa aura zIghra dhyAna deNge| aba thoDA sA nivedana maiM jirNoddhArake saMbaMdhameM bhI kara denA Avazyaka samajhatA huuN| jaisAkI abhI jirNoddhArakA kArya cala rahA hai vaise kAma calanese to bahu varSa lageMge, ataH navIna deharIye Adi na banavAkara jo maMdira jIrNazIrNa dazAmeM paDe haiM evaM dinodina TUTate bhAMgate jA rahe haiM unakI atizIdhra sudhi lenI cAhiye anyathA unake Dhaha par3ane para kharaca evaM kArya aura adhika baDha jaaygaa| ataH jirNoddhArake kAryakA DhaMga parivartana karanA Avazyaka hai| mUrtiyeM abhI prApta ho hI cUkI hai evaM phira bhI idhara udhara aura mila jAyagI ataH saba maMdiroMke bhagna aMzokI marammata karAke pratyeka maMdira meM eka do mUrtiyeM pratiSThita karadI jAya tAki una maMdiroM kI pUjA prAraMbha honese dekhabhAla hone lgegii| jhADU buhArI honese kacarA nahIM jamegA aura unakI dazA jo dinodina kharAba ho rahI hai vaha rukakara sudhAra para aajaaygii| kaI mUrtiyAM evaM maMdiroMke bhagna pASANakhaNDa idharaudhara bikhare paDe haiM unheM eka sthAna para saMgrahIta kara liyA jAya jinase unakI surakSA ho| jisa eka maMdira meM devIkI pUjA prAraMbha ho calI hai usameM devIjIko anyatra sthApita kara usakA kabjA jainasaMghako punaH prApta kara lenA caahie| hajAroM rupayoMkI lAgatake jaina maMdira hamArI upekSAke kAraNa aba bhI naSTabhraSTa hote rahe yaha kabhI vAMchanIya nahIM hai| yogya vyaktiko yaha saba suparata karane para thoDe arthavyayase sundara kAma ho sakatA haiN| pariziSTa mAnanIya ojhAjIke udayapura rAjyake itihAsase citauDake jaina smArakoMke saMbaMdha Avazyaka jAnakArI uddhRta kI jAtI hai| 1 citauDa durgako mauryavaMzI citrAMgadane bnvaayaa| 8 vIM zatImeM gahilavaMzI bappA rAvalane mauryavaMzI mAnase hastagata kiyaa| citauDa jAte pula AtI hai usameM kaI hindu evaM jaina maMdiroMke patthara lage hue haiN| For Private And Personal Use Only
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [ 7 ] citauDake prAcIna jaina zvetAmbara madira [201 2 jaina kIrtistaMbha AtA hai jisako digaMbara saMpradAya ke dadheravAla mahAjana sA. nAyAke putra jIjAne vi. saM. kI caudahavIM zatAbdIke uttarArddha meM banavAyA thA / yaha kIrtistaMbha AdinAthakA smAraka hai | usake cAroM pArzva para AdinAthakI eka eka vizAla digaMbara (nagna) jaina mUrti khaDI hai aura bAkAMke bhAga para aneka choTI jaina mUrti yeM khar3I huI haiN| isa kIrtistaMbha uparakI chatrI vijalI giranese TUTa gaI aura isa staMbhako bhI hAnI pahuMcI thI, parantu vartamAna mahArANA ( phataha siMhajI ) sAhabane anumAna 9000 rupaye lagAkara ThIka vaisI hI chatrI pIchI banavA dI aura staMbhakI bhI marAmata ho gaI hai| 3 jaina kIrtistaMbhake pAsa hI mahAvIra svAmIkA maMdira hai, jisakA jIrNoddhAra mahArANA kuMbha ke samaya vi. saM. 1485 meM osavAla mahAjana guNarAjane karAyA thA / isa samaya yaha maMdira TUTIphUTI dazA meM paDA huA hai / 4 gomukhake nikaTa mahArANA rAyamalake samayakA banA huA eka choTA jaina maMdira hai jisakI mUrti dakSiNase yahAM lAI gaI thI, kyoMki usa mUrtike upara prAcIna kannaDI lipikA lekha hai aura nIce ke bhAgameM usa mUrtike yahAM pratiSThita kiye jAneke saMbaMdha meM vi. saM. 1543 kA lekha pochese nAgarI lipimeM khodA gayA hai| 5 baDI polake pUrva meM kaI eka jaina maMdira TUTIphUTI dazA meM paDe haiM aura inameM se satavIsa devala nAmaka jinAlaya meM khudAIkA kAma baDA hI sundara huA hai / 6 jisako sIMgAra caurI kahate haiM isake madhmameM eka choTIsI vedI para cAra staMbhavAlI chatrI banI huI hai / isake eka staMbha para khude hue vi.saM. 1505 ke zilAlekha se jJAta hotA hai ki rANA kuMbhA bhaMDAro velAkane jo kelhAkA putra thA zAMtinAthakA yaha jaina maMdira banavAyA thA aura usakI pratiSThA kharataragacchake AcArya jinasena ( sundara ? ) sUrine ko thI / 7 sUrajakuMDase Age jemalapatAkI havelIse pUrva jemalake talAvake taTa para 6 bauddha stUpa haiM jo isa samaya topakhAneke makAna ke pAsa gaDe hue haiM' / 1 isakA bhalIbhAMti avalokana kara nirNaya karanA Avazyaka hai, ye jaina na hoN| For Private And Personal Use Only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir praznottara-prabodha prajaka-pUjya AcArya mahArAjazrI vijyapadrasUrijI paNamaya siripAsapaNuM, gusvarasirinemisUripayakamela che paddhattara pahaM, emi bhavampabehaTTa | 1 | 1-prazna-carama tIrthaMkara prabhu zrI mahAvIra devatA zAsananI ArAdhanA karIne jina nAmakarmane bodhanArA zreNikarAjA vagere nA cho AvatI covIzImAM keTalAmAM tIrthakara thaze? uttara-1-zreNika-parama zrAvaka ceDA mahArAjanA jamAI ane prabhu zrI mahAvIra devanA banevI zreNika rAjA AvatI arcApaNImAM bharatakSetrane viSe AvatI covIzImAM pahelA padmanAbha nAmanA tIrthaMkara thaze. 2 - surya-prabhu zrI mahAvIra devanA kAkA zrI supArdharAjA AvatI covIzImAM bIjA sUradeva nAmanA tIrthaMkara thaze. 3-padila-podilano jIva AvatI covIzImAM cethA arayaMprabha nAmanA tIrthaMkara thaze. 4-udAyino jIva trIjA supArzva nAmanA tIrthaMkara thaze. 5 zaMkha zrAvaka chaThThI devakRta nAme tIrthakara yaze. 6-daDhAyune jIva pAMcamA sarvAnubhUti nAmanA tIrthakara thaze. 7-taka zrAvaka dazamA zatakIrti nAmanA tIrthakara thaze 8-revato zrAvakAno jIna sa na ramA samAdhi nAmanuM tIrthaMkara thaze.--sulasA zrAvikAnejIva paMdaramA nirmama nAmanA tIrthakara thaze. bhA bonA kAlasaptatikA tathA prAkRta divALI kalpanA AdhAre jaNavI che. --prazna-yugalika manuSyone kRSNa, nIla, kAta, teje, padma ane akala lesthAmAMthI kaI lesyA hoya ne kaI kaI lesyA na haiya? uttara-zarUAtanI cAra leyAo-yugalika manuSyone haiya, eTale chellI padma lezyA ne zukala lesthA na hoya.2 3-prazna-zyAmAcA mahArAje banAvelA zrI prajJApanAsUtra vageremAM garbhaja manuSyanI utkRSTa avagAhanA 3 gAunI jaNAvI che. to ahIM pUchavAnuM e ke zuM badhAye garbhaja manuSyonI avagAhanA eka sarakhI hoya ? uttara-sUtrakAra bhagavaMta kaI vastu kaI apekSAe jaNAve che te tarapha laya rAkhavAthI ja sUtrakArano Azaya yathArtha samajI zakAya che. ahIM pAMca bharatakSetra ane pAMca aravata kSetramAM avasarpiNInA pahelA arAnI zarUAtamAM pahelo Aro besatAM) garbhaja manuSyanI avagAhanA traNa gAunI heAya ema jANavuM. te pachInA kALamAM ghaTatAM ghaTatAM te (pahelA) ArAnI chevaTe be gAunI avagAhanA hoya, e pramANe bIjo Aro besatAM be gAunI, ane UtaratAM eka gAunI, trIjo Aro besatAM eka gAunI ane utaratAM 500 dhanuSyanI avagAhanI haya, ceAthe Aro besatAM 500 dhanuSanI avagAhanA ne UtaratAM chevaTe 7 hAthanI avagAhanA hoya. pAMcamo Aro besatAM sAta ha'thanI ne UtaratAM 1 hAthanI avagAhanA, chaThTho Aro besatAM eka hAthanI ne UtaratA muMDA hAthanI avagAhanA hoya. avasarpiNInI A bInA jaNAvI. AthI kamasara caDhato bInA utsapiMNInI jANavI. eTale utsarpiNIne pahelAM Ara besatAM muDA hAthanI ne UtaratAM eka hAthanI avagAhanA, bIje Are besatAM 1 hAthanI ne utaratAM 7 hAthanI avagAhanA. trIje Ara besatAM cha hAthanI, ne UtaratAM 500 dhanuSyanI avagAhanA. ceAtho Are For Private And Personal Use Only
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir w aMka 7 | praznottara-prabodha [ 207 besatAM 500 dhanuSyanI ne kAnaratAM 1 gAunI avagAhanA hoya. pAMcame Ara besatAM eka gAunI ne UtaratAM be gAuMnI avagAhanA hoya. cha Ara besatAM be gAunI ne UtaratAM traNa gAunI avagAhanA hoya. A rIte avasarpiNano krama utsarpiNamAM pazcAnupUva kamanI mAphaka UlaTo thaI jAya che-ema utsarpiNane krama avasarpiNImAM UlaTo bane che. A rIte pAMca bharata ane aravatanI apekSAe garbhaja manuSyanI avagAhanAmAM hInAdhikapaNuM ( ochAvatApaNuM ) jaNAvyuM. pAMca mahAvidehamAM jaghanyathI aMgulane asaMkhyAtamo bhAga ane utkRSTI avagAhanA pAMcaso dhanuSyanI jANavI. A sarva bInA garbhaja manuSyanA audArika zarIranI apekSAo jANavI. garbhaja manuSyamAM keTalAeka vaikriya labdhine dhAraNa karanArA manuSyane kAraNe vaikriya zarIra kare, tenI jaghanya avagAhanA aMgulane asaMkhyAtama bhAga, ane utkRSTI avagAhanA sAdhika lAkha jana pramANu jANuvI. haimavata-hairaNyavatamAM jaghanyathI aMgulane asaMkhyAtamo bhAga utkRSTI avagAhanA eka gAunI; harivarSa ramyaka varSamAM utkRSTI be gAUnI, devakura uttara kuramAM utkRSTI traNa gAunI avagAhanA ne jaghanya avagAhanA trIse akarmabhUminA garbhaja manuSyonI eka jharakhI aMgulanA asaMkhyAtamA mAga pramANa jANavI. chapana aMtaradvIpanA garbhaja manuSyanI jadhanya avagAhanA aMgulane asaMkhyAtamo bhAga ne utkRSTI 800 dhanuSyanI avagAhanA jANavI. A bInA spaSTa jaNAve che ke- devamuru uttarakurunA yugaliyA garbhaja manuSyonA dArika zarIranI avagAhanA traNa gAunI hoya che te apekSAe garbhaja manuSyonI utkRSTa avagAhanA traNa gAunI kahI che. 3 4--prazna-naMdIzvaradIpanuM valayAkAra (goLAkAre) viSkabhapramANa keTaluM? uttara-naMdIpanuM eka abaja, tresaTha karoDa, corAzI lAkha yojana valayaviSkaLa zrI vicAra sAra saptatikAmAM kahyo che. te pATha A pramANe-" teva sahita rakSA culasIi valayavikkhaMbho / 4 pa-prazna-cAra aMjanagirinuM svarUpa zuM? uttara - jaMbUdIpathI AThamA naMdIzvara dvIpanA madhyabhAgamAM pUrvAdi cAre dizAe cAra aMjanagiri parvato rahelA che. te A pramANe-1-pUrva dizAmAM devaramaNa nAmano aMjanagiri, dakSiNamAM nityadyota nAmane aMjanagiri, pazcimamAM nityota nAme aMjanagiri, uttaramAM ramaNIya nAmane aMjanagiri che. A cAre aMjanagiri parvatA dekhAva UMcA karelA gopucchanA jevo jANa. eTale jema gAyanuM pUMchaDuM mULanA bhAgamAM ratha hoya, ane nIce jatAM anukrame pAtaLuM pAtaLuM hoya, te pramANe A cAre aMjanagari parvatano vistAra nIce nIce vadhAre thAjanane heya che, ane upara upara anukrame cheDA bheDA jana pramANu hoya che. A parvato-aMjana ramaya hovAthI aMjanagiri nAmathI prasiddha che. A cAre parvatonI pRthvI parathI uMcAI corAzI hajAra thojana pramANu kahI che. teo eka hajAra rojana pRthvInI aMdara UMDA che. te dareka aMjanagirine pRthvInI sapATI upara dazahajAra yojane vistAra ane tyAMthI upara jatAM anukrame te (viratAra) ghaTavA mAMDe che, tethI cheka uparanA bhAgamAM tene eka hajAra yojana For Private And Personal Use Only
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 208] zrI jena satyaprakAza virSa 12 vistAra rahe che. A dareka aMjanagirinI paridhinuM pramANa mULamAM 3123 yojanathI kaMika hIna ane uparanA bhAgamAM 362 jana jANavuM. 5rodhanuM pramANa laMbAI pahoLAInA pramANathI traNagaNuM jhAjheruM heya. tene vidhi, kSetrasamAsanI meDhI TIkA vageremAM vistArathI jaNAvyA che. 5 -prazna-dadhimukha parvatonuM sthAna ane svarUpa zuM? uttara-pAMcamA praznanA uttaramAM jaNAvelA dareka aMjanagirinI cAre dizAmAM lAkha lAkha yojana checAra cAra vAvo hovAthI badhI maLIne 16 vAvo thAya. te dareka vAvaDI daya daza yojana UDI, nirmaLa ThaMDA svAdiSTa ja lathI bharelI che. tenI laMbAI pahoLAI lAkha lAkha jana kahI che. te dareka vAvAInI cAre dizAmAM kramasara azoka, sacchida, caMpaka, Amravana zobhe che. tethI sarva maLI vananI saMkhyA 64 thAya. te dareka vAvaDInA madhya bhAgamAM ekeka dadhimakha parvata hovAthI tenI saMkhyA 1 thAya. A soLa dadhimukha parvatanI UMDhAI eka hajAra yojana, ane pRthvI parathI cosaTha hajAra cojana UMcAI jANavI. anAja bharavAno cheThe athavA mA jevA AkAre hoya, tevo AkAra A dadhimukha parvatano jANu ane Avo AkAra hovAthI ja te parvata mULamAM, madhyama ane zikharamAM sarakhI pahoLAIvALA kahyA che, eTale dareka bhAgamAM pahoLAI daza daza hajAra jana pramANu jANavI. A parvatane dekhAva sapheda che, kAraNa ke te rUpAya che. kahyuM che ke sahaso gADhA causaTThi-sahasuccA dasasahassa pihulA ya / savvatthasamA pallaga-sarisA ruppAmayA savve // 1 // 63 // ka-prazna-ratikara parvatanuM ravarUpa zuM ? uttara-pUrve jaNAvelI 16 vAvaDIenA AMtaraDAmAM be be ratikara parvata hoya che, eTale vAvaDI dITha babbe ratikara parvata gaNatAM sarva maLI 72 ratikara parvato thAya. te badhAnuM pramANu eka sarakhuM ja che, te A pramANe dazahajAra thojana pahelA ane dazahajAra yojana lAMbA tathA uMcAImAM eka hajAra yojana, jamInamAM 250 jana UDA tamAma ratikara parvato heAya che. te parvato nIce (taLeTIe) tathA upara (zikharanA bhAgamAM) hajAra yojana pahoLA hovAthI jhallarI nAmanA vAjiMtra jevA goLAkAra che. dozvara dIpanA cAra khUNAmAM cAra ratikara parvato che, ema vicAra saptatikAmAM jaNAvyuM che. upara ratikara parvate batrIza che, ema je kahyuM che te pravacanasAroddhArAdi graMthonA AvAre jaNAvyuM che. A saMbaMdhI vizeSa bInA zrI jIvAbhigama tathA sthAnAMga satrAdimAM paNa jaNAvI che. 7. 8-prazna-naMdIzvaradvIpanA bAvana cityanAM sthAna kyAM kayAM! uttara-4 aMjanagiri, 16 dadhimukha parvata, 32 ratikara parvate sarva maLI bAvana parvatanI upara eka eka caitya che. sarva maLI bAvana e jANavA ema chavAbhigama, laprakAzAdimAM kahyuM che. 8. -prazna-te bAvana cityanuM svarUpa zuM? For Private And Personal Use Only
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - uttara--te dareka cetyo pUrva pazcima se so thAjana thaIbA ne pacAsa pacAsa cejana uttara-dakSiNa pahoLAM, ane benera betera jana UMcA che. kahyuM che ke"lAMbA se jana vistAra, pacAsa ucA bahotera dhAra." te dareka caityanA dareka daravAjAmAM 1 mukhamaDha5 2 prakSAmaMDa5, 3 cayastUpa 4 cityakSa, 5 mahendravaja, 6 puSkariNI-A cha padArtho hoya che. - temAM mukhamaMDapa ane prekSAmaMDapa so thAjana lAMbA, pacAsa paisajana pahoLA, ane sALa yojana UcA che. caityasta ! seLa yojana lAMbhA, ane sALa jana 5hALA che, caityavRkSa ane mahena, davajanI pIThikAe ATha yojana lAMbI paheLI che, ane puSkariNI vAva so so yojana lAMbI pahoLI ane dazAjana UMDI che. A parvata uparanI vAvomAM matsya vagere jalacara prANuo che-ema zrI prajJApanA sUtranA trIjA padanI TIkAmAM zrImalayagiri mahArAje kahyuM che. cityAkSanuM ne iMdradhvajanuM pramANa zrIjIvAbhigama vagere zAstromAM vistArathI jaNAvyuM che. vIza cinhAyatane zrIsthAnAMga, jIvAbhigamAdimAM kahyAM, ne batrIza ratikara parvatanI uparanAM co vIzamAM UmerIne bAvana cale, zrI pravacanasArohAdimAM jaNAvyAM che. huM 10prazna-caudapUrvI eka bhavamAM ne AkhA saMsAramAM khAsa kAraNe AhAraka zarIra keTalI vAra banAve ? | uttara-cauda pUrvI bhagavato eka bhavamAM be vAra ne AkhA saMsAramAM cAra vAra AhAraka zarIra banAve. yatidinacaryAmAM kahyuM che - cattAri vArAo, cauddasa puvI karei AhAraM / saMsArammi vasaMto-egabhave duNNi vArAo // 1 // 10 11-prazna-metone upajavAnA sthAne kyAM kyAM ? uttara-1 hAthInuM kuMbhasthala, 2 zaMkhano madhyabhAga, 3 mAchalAMnuM moDhuM', 4 vAMsa, 5 varAha bhUMDa'nI dADha, 6 sarSanuM mastaka, 7 megha, 8 chI5; A ATha sthAne motI upaje che, kahyuM che ke-- nayami--ramaze-mamuni-varadADhAsuM ! ! sappasire taha mehe-sippauDe muttiA hu~ti // 1 // 12-prazna-saMmUchama manuSyone kayuM guNasthAnaka hoya ? uttara-saMchima manuSyone eka miyAdaSTa guNasthAnaka hoya, bAkInA guNarasthAnake na hoya, ema zrI prajJApanA satra, jIvAbhimamAdizAstromAM jaNAvyuM che. 12 13-praznasaMchama manuSyanuM AyuSya keTaluM ? uttara-temanuM AyuSya aMtarmuhUrta jeTaluM hoya che. 13 14-prazna-saMmUrNima manuSyonI kAyasthitinuM pramANa keTaluM ? uttara--saMmUchima manuSyanI kAyasthitinuM pramANu bethI nava muhUrta jANavAM. 14 e (cAlu) For Private And Personal Use Only
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shra Jaine Satya Prakasha. Regd. No. B. 3801 zrI jaina satya prakAza. dareke vasAvavA cAgya : zrI jaina satya prakAzanA traNa vizeSAMka (1) zrI mahAvIra nirvANa vizeSAMka bhagavAna mahAvIrasvAmInA jIvana saMbaMdhI aneka lekhAthI samRddha aMka : mUlya cha AnA (TapAla kharcanA eka Ane vadhu). (2) dIpotsavI aMka bhagavAna mahAvIra svAmI pachInAM 10 0 0 varSa pachInAM sAta varSanA jene ItihAsane lagatA lekhethI samRddha sacitra a'ka ! mUlya savA rUpiye. kramAMka 100 : vikrama-vizeSAMka samrATra vikramAditya sabaMdhI aitihAsika bhinnabhinna lekhAthI amRha 240 pAnAMnA daLadAra sacitra aka ra mUla doDha rUpiyA. , zrI jaina satya prakAzanA be viziSTa akA [1] kramAMka 4-jainadarzanamAM mAMsAhAra hovAnA AkSeponA javAbarUpa lekhAthI samRddha aka : mUlya cAra AnA. [2] kramAMka 45-ka. sa. zrI hemacaMdrAcArya nA jIvana saMbaMdhI - aneka lekhAthI samRddha arka : mUlya traNa AnA. kAcI tathA pAkI phAilo * zrI jaina satya prakAza 'nI trIjA, cothA, pAMcamA, | sAThamA, dasamA, agiyAramA varSanI kAcI tathA pAkI phAIla taiyAra che. mUlya darekanuM kAcInA be rUpiyA, pAkInA aDhI rUpiyA. , SAVINGSCI zrI jenadhama satyaprakAzaka sa inahi jezigabhAInI vADI, ghIkAMTA, amadAmae. mRdrakaH-maganabhAI choTAbhAI desAI. zrI vIravijaya prInTIMga presa, salApasa krosaroDa, pe. e. naM. 6 zrI bhaktimArga kAryAlaya--amadAvAda. prakAzaka:-cImanalAla gokaLadAsa zAha| zrI jainadharma satyaprakAzaka samiti kAryAlaya, jaizi' gabhAInI vADI, ghIkAMTA rATha-amadAvAda. For Private And Personal use only