Vastusara

Author(s): Prabhashankar Oghadbhai Sompura
Publisher: Balwantrai Sompura

Page 19

बारसुसारः
નગર, ગ્રામ (ખેટ), કેશ, જનાદિ જેઠ ગજે માપવાં. પ્રાસાદ, પ્રતિમા, રાજ્યગૃહ અને સામાન્ય લેકનાં ઘરે મધ્યમ ગજે માપવાં. વાહન, પાલખી, ગાડાં, પલંગ, છત્ર, રિહાસન અને શસ્ત્રો કનિષ્ઠ ગજે માપવાં. ૧૫
इति मिश्रकाध्यायाः।
आयादिगणितम् आयामे विस्तारगुणेऽष्टाभिर्भक्ते ध्वजादयः ।
शेषास्ते तु करैः कल्प्या अंगुलैर्वा यवांशकैः ॥१६॥ - ઘરના અંદરની લંબાઈ અને પહોળાઈને ગુણાકાર કરી આડે ભાગવાથી શેષ રહે તે ધ્વજાદિ આઠ આય જાણવી. લંબાઈ પહોળાઈ ગજથી, અંશુલેથી અથવા યવથી ગણવી. ૧૬
ध्वजो धूमस्तथा सिंहः श्वानो वृषः खरो गजः ।
ध्वाक्षश्चेति क्रमेणैव वर्णानां विषमाः क्रमात् ॥१७॥ १५४ २ धूम, 3 सिड, ४ वान, ५ वृष, ६ ५२, ७ १०४, ८ ५iक्ष से मा। આય અનુક્રમે જાણવા. તેમાંથી વિષમ આય કેમે કરીને ચાર વર્ણને શ્રેષ્ઠ જાણવા.૭ ૧૭
देवे छत्रे जले वस्त्रे ध्वजो वेद्युच्छ्रये शुभः । धान्यभोजनशालायां तुरगाणां गृहे वृषः ॥१८॥ शस्त्रे राज्यालये सिंहः श्रेष्ठो हस्त्यंगनागृहे ।
पर्यके वाहने याने तथा हस्तिगृहे गजः ॥१९॥ ૬ ગજપૂજનાદિ કર્યા પછી પ્રથમ ગજ ઉપાડતાં જે હામમાંથી પડી જાય તે અપશુકન જાણવા. અાભ
५० थाय. ७ ध्वजः सिंहो वृषो गजः शश्यते शुभवेश्मसु । अधमानां खरं ध्वाक्षं धूम श्वानं यथाथलम् ॥
આઠ આચામાં ધ્વજ, સિંહ, રજ અને ગજ એ ચાર આય શુભ ઘરમાં દેવા. ખધ્યાં ધૂમ અને શ્વાન એ ચાર આય, હલકા કોના ઘરમાં લેવા.
6 तत्पुरुषाय विद्महे महादेवाय धीमहि । तन्नो रुद्रः प्रचोदयात् । एते अंगुलाक्षराणि क्रमतश्चैव संस्थितानि ॥ રુદ્રગાયત્રીના આ વીશ અક્ષરે ચોવીશ અંગુલા અક્ષરે જાણવા. ईश्वरो
पहिला दिवाकरः रुद्रो । यमो विरूपारयो वसुरिंद्रो जलाधिशः। १३ १४ १५ १६ स्कंद इच्छा क्रिया ज्ञानं धनदो निशापतिर्जयः। वासुदेवो बलभद्रः कामेशो विष्णुदेवताः। श, वायु, विवढेष, भनि, भा, सूर्य, २६, ४।३ (१), विभी, 4सु, चंद्र, १३५५, तिवामा
वी, या मानवी, जुमेर, या , य, वासुदेव, मसराम, अभद्देव भने विषय में વીસ અંગુલના ચેવિસ દેવતાઓ છે,
१० ११