________________
( ૩૫ ) संबुज्झह किं न बुज्झह, संबोहि खलु पेच्च दुल्लहा । नो हु वमणंति राइनो, नो सुलहं पुणरवि जीवियं ।।
અર્થ–હે ભવ્ય પ્રાણીઓ! તમે બેધ પામે, કેમ બોધ પામતા નથી ? પરલોકમાં બધિરત્ન મળવું મુશ્કેલ છે. ગયા રાત્રિ દિવસે પાછા આવતા નથી અને ધર્મ સાધન કરવાને ગ્ય જીવિત ફરીથી મળવું સુલભ નથી.
વિવેચન–આ જીવને અનંતાનંત દુઃખ સહન કરતાં– અનંત પુણલ પરાવર્તન કાળ સંસારમાં ભ્રમણ કરતાં, સમ્યક્ત્વ રત્ન ગ્રહણ કરવાનો સમય બહુ સુંદર આવ્યું છે. પરલોકમાં સમ્યકત્વ પામવું બહુ કઠિન છે. જે જે દિવસે ને રાત્રી જાય છે તે પાછા આવતા નથી. આયુષ્યને કાપી નાખે છે. પછી તેવી સામગ્રી મળતી નથી, હાલ મળી છે, છતાં પ્રતિબંધ નહીં પામે તે પછી અધોગતિમાં ચાલ્યો જઈશ. તેમાં શું આશ્ચર્ય ? આ હકીકત બહુ જ લક્ષમાં રાખવાની છે. હે જીવ! તારે યાદ રાખવું જોઈએ જે સંસારમાં થોડી મુદત માટે ભેગા થયેલા કુટુંબાદિક તમામનું કાર્ય કરવાનું શીરપર આવ્યું તે પણ પોતાનું ન બગડે, પરભવનું–દુર્ગતિનું આયુ ન બંધાય, તે નિશાન કદાપિ ભૂલવું ન જોઈએ. ભૂલીશ તે મૂર્ણ અને ગમાર કહેવાઈશ. આત્મહિતનું સાધ્ય જે પાર પાડવું હોય તો જેવી સંસારના પદાર્થો ઉપર આનંદ અને આસકિત છે, તેવી જ આનંદ અને આસકિત આત્મકલ્યાણ કરવામાં કર. જે કરીશ તે સમ્યકત્વ રત્ન એક અંતર્મુહૂર્તમાં મળી શકશે. આત્મિક ભાવમાં આનંદ પ્રાપ્ત કરવા માટે આળપંપાળ છેડી દે, આર્તધ્યાન રશદ્રધ્યાનને દેશવટે આપ. જડ ચૈતન્યની ઓળખાણ કર, મારું શું અને પારકું શું? તેને સમજ. માર્ગથી ભૂલ્યો પડયો છું કે માર્ગ