________________
( ૮૧ ) તમામ આત્માના શત્રુ છે કે મિત્ર? શાસ્ત્રકારે તે કટ્ટા શત્રુ કહે છે. તે શું આવી જબરજસ્ત મેહરાજાની સેનાને પાછી નહી હઠાવે? તારૂં સર્વથા બગાડવાવાળી તે સેના છે. હે ચેતન! વળી તારા ઉપર અઢાર પાપસ્થાનનો કેટલો જોરાવર હમલો છે? તારી જીંદગીને અત્યાર સુધીનો વિચાર કરી લે કે ક્યો દિવસ મારે ચેખે ગયે જે દિવસે એકપણ પાપસ્થાનક સેવ્યું નથી? ભાગ્યેજ કોઈ તે દિવસ નીકળશે. શું આ પણ એક આત્માની નબળાઈ-હીનસત્ત્વતા નહી તે બીજું શું કહેવાય? ફકત સવારે કે સાંજે જ્યારે પડિક્કમણું કરે છે ત્યારે પેલે પ્રાણાતિપાત, બીજે મૃષાવાદ, ઉત્યાદિ પાપસ્થાનકના નામ બોલી જાય છે, પરંતુ તે શબ્દમાત્રમાં જ રહી જાય છે. સવારે કે સાંજે તે બેલીને જે બીજે દિવસે તેનાથી પાછે હઠે-તે પાપસ્થાનકે ન સેવે તે કેવો આનંદ આવે ? થેડો અનુભવ તે કરજે. અમુક દિવસે એક પણ પાપસ્થાનકનો સમાગમ કરે નથી એમ ધારીને જે થોડું ઘણું તે તરફ લક્ષ રાખીશ તો જરૂર તેને થોડેઘણે અંશે પણ કાઢી શકીશ. શબ્દો ઉચ્ચર્યા પછી તે ઉપર વિચાર કરીને શુભમાં પ્રવૃત્તિને અશુભથી નિવૃત્તિ કરવાથી જ આત્માને લાભ થાય છે. સર્પ અથવા સિંહને દેખી સર્પ, સર્ષ, સિંહ, સિંહ, એમ શબ્દ બોલીએ ને પાછા હઠી ન જઈએ તે સપ અથવા સિંહ પ્રાણને નાશ કરે. તેવી જ રીતે પા૫સ્થાનક બેલીને પણ તેનાથી પાછા ન હઠીએ તે તે પાપસ્થાનકે ભાવ પ્રાણ જે જ્ઞાન દર્શન ચારિત્ર-તેનો નાશ કરે. તેમાં શું આશ્ચર્ય! સુવર્ણ તથા હીરાદિકને દેખીને મુખથી સુવર્ણાદિક બોલ્યા કરે, સાક્ષાત્ દીઠા છતાં ગ્રહણ ન કરે, ને કાચના કટકા જ ગ્રહણ કરે, તે ધનવાન થાય ખરે ? ન જ થાય. તેવી જ રીતે જીવા