________________
(૧૨૫) સંભાવના રહે છે. પ્રતિકૂળ સંગેથી ભદ્રિક પરિણામી છાનું સમ્યકત્વથી જલદી અધ:પતન થાય છે. મિથ્યાદ્રષ્ટિના બહુ પરિ. ચયથી સમ્યકત્વથી પડી જવાનો સંભવ રહે છે. તત્ત્વાર્થસૂત્રમાં શંકા, કંખા, વિતિગિચ્છા, અન્યદ્રષ્ટિ પ્રશંસા ને તેમનો સંસ્તવઆ પાંચ સમ્યકત્વના અતિચાર કહ્યા છે.
શંકા કેતાં જિનવચનમાં શંકા કરવી. ૧. કંખા કેતાં અન્ય અન્યદર્શનને સ્વીકારવાની વાંચ્છા કરવી. ૨. વિતિગિચ્છા કેતાં ધર્મના ફળમાં સંદેહ કરે, જેમકે હું આ શુભકિયા કરું છું, પરંતુ તેનું ફળ થશે કે નહી ? ૩. અન્ય દ્રષ્ટિ પ્રશંસા કેતાં બીજા દર્શનવાળાને મહિમા જેઈને પ્રશંસા કરવી કે જેના દર્શન કરતાં આ દર્શનમાં બહુમહિમા જણાય છે. ૪.સંસ્તવ કેતાં અન્યદ્રષ્ટિવાળાને પરિચય કરે તે. ૫. પરિચય કરવાથી લાંબા કાળે સમ્યકત્વથી આત્મા પતિત થાય છે. ઉપાધ્યાયજી મહારાજ યશોવિજયજી સમકવની સઝાયમાં કહે છે જે-“હણાતણે જે સંગ ન તજે, તેહનો ગુણ નવી રહે; જેમ જલધિ જળમાં ભળ્યું ગંગાનીર લુણપણું લહે” હીણુ માણસનો સંગ પોતાના સારા ગુણને પણ નષ્ટ કરે છે. અર્થાત્ મિથ્યાત્વીના સંગથી સમ્યકત્વ ગુણ હાનિ પામે છે. જેમ સમુદ્રના જળમાં ભળ્યું થÉ ગંગાનું મીઠું જળ પણ ખારૂં થઈ જાય છે. માટે મિથ્યાત્વીને પરિચય સમક્તિી જીવે કરવા નહી, ઉપર બતાવેલ પાંચે અતિચારો સમજીને જરૂર તેથી દૂર રહેવું. દર નહી રહેવાય તો મિથ્યાત્વ રૂપી ચોરે સમ્યક્ત્વ રત્નને લુંટી લેશે. શ્રદ્ધાથી પતિત કરશે. આગળના ગુણઠાણે ચડવા નહી દેતાં નીચેના ગુણઠાણે પટકશે. વિગેરે ઘણી હાનિ થશે. નિન્દુવાદિ કેટલાએ છે પ્રતિકૂળ સંગોથી શ્રદ્ધાથી પતિત થઈ સમ્યકત્વ ગુમાવી બેઠા છે ને સંસારમાં રઝળ્યા છે. જો કે સમ્યક ત્વવંત જીવને એકડો થઈ ચૂક્યું છે તેથી વહેલા કે મેડા છેવટ
