________________
( ૮૨ )
દિક નવ તત્ત્વાનુ જાણપણું કરે, પરંતુ તેમાં રહેલ સવર તત્ત્વના આદર ન જ કરે, નિર્જરાને ન સ્વીકારે, તેા જાણવા માત્રથી પ્રવૃત્તિવિના કેવી રીતે આત્મકલ્યાણ કરી શકે ? જુએ ક્રિયા અષ્ટકમાં શુ' કહે છે ?
क्रियाविरहितं हंत, ज्ञानमात्रमनर्थकम् ।
गतिं विना पथज्ञोपि, नाप्नोति पुरमीप्सितम् ॥
6
ક્રિયા રહિત જ્ઞાન માત્ર નિષ્ફળ છે. રસ્તાના જાણનાર માણસ ગતિ ન કરે–છાનામાના બેસી રહે તે વાંછિત નગરે પહોંચતા નથી, તેમ ક્રિયારહિત જ્ઞાન મેાક્ષફળદાતા થતું નથી.’ શાસ્ત્રમાં પણ જ્ઞાનક્રિયાવડે કરીને જ મેાક્ષ કહેલ છે. આ હેતુમાટે જાણ પણ કરી શુભકાર્યમાં પ્રવૃત્તિ કરવી તેજ મેાક્ષનુ કારણુ છે. ખાકી રે ચેતન ! દિવસ ને રાત્રી તેા રાજ જાય છે, આયુ કાપે છે, મસ્તકપર ધેાળા વાળ આવ્યા, મૃત્યુએ આગળથી હતા માકલી ખબર આપી કે તું ચેત કે ન ચેત, જ્ઞાનક્રિયાવ મેાક્ષસુખ મેળવવા પ્રવૃત્તિ કર કે ન કર, હું તેા તાકીદથી આવુ છું, તૈયાર થઇ રહેજે. ખાટી આશાએ સંસારમાં પડ્યો રહીશ નહીં, મધુદુિ જેવા સાંસારિક સુખમાં મુઝાઇશ નહી. નીચે લખેલી ગાથાનું મનન કરજે.
નગારાં વાગે માથે માતનાં, કેમ નિશ્ચિંત થઇને સુતા રે; મધુબિંદુ સુખની લાલચે, ખાલી કીચડમાં ક્રમ ખુતા રે. જાઉં એ વૈરાગ્યની અલિહારી.
આ ગાથાથી નિશ્ચિત કરી લેજે કે મૃત્યુનાં નગારાં વાગી રહ્યાં છે, હવે આત્મશ્રેય કરવામાં જેટલા વિલંબ કરીશ તેટલુ ગુમાવી એસીશ. તું એમ પણ ધારીશ નહી જે હજી મને ધેાળા વાળ નથી
