________________
(૧૦૭) સાથે લાવેલો હોય તે ધનાઢ્ય થઈ જાય અને ઈષ્ટ વસ્તુની સામગ્રી મળે. પરંતુ અનીતિ કરવાથી ઈષ્ટ વસ્તુ મળતી નથી તે ચેકસ યાદ રાખવું. કેટલાક કહે છે જે “અનીતિ કરવાને આ જમાને છે, નીતિ કરવા જઈએ તે પૈસા મળતા નથી.” તેવું બેલનાર ભૂલ કરે છે. ન્યાયથી ઉપાર્જન કરેલ થોડું પણ દ્રવ્ય શુભ માર્ગમાં વાપરવાથી અથાગ પૂણ્ય બંધાય છે. પુણ્યના પ્રતાપથીજ લક્ષમી મળે છે. અનીતિ કરનારને પણ જે કાંઈ લક્ષ્મી મળે છે તે પૂર્વનું પૂણ્ય હોય તેજ મળે છે, પરંતુ અનીતિના જોરથી વિશેષ પાપ બંધાવાથી પરિણામે લક્ષમીનો નાશ થાય છે. કદાચ આ ભવમાં નાશ ન થયો તે પરભવમાં તે તેના કટક ફળ અવશ્ય ભેગવવાં પડે છે. માટે જેમ બને તેમ સર્વ પ્રકારે નીતિને આદર કરે, ન્યાયથી ચાલે. આ ગુણ ઘણે મજબુત છે. આ ગુણ પ્રાપ્ત કરશો તો બીજા ઘણા ગુણે પ્રાપ્ત થશે. આ હેતુથી જ હેમચંદ્રાચાર્યો માર્ગોનુસારીના ૩૫ ગુણમાં પ્રથમ ન્યાયસંપન્નવિભવ બતાવેલ છે. માટે ભવભીરૂ જીવોએ અનીતિને દેશવટે આપી ન્યાયસંપન્નવિભવને જ આદર કરી પ્રમાણિકપણું પ્રાપ્ત કરવું. તેજ મનુષ્યભવ પામ્યાને સાર છે.
હવેનીતિથી પિસા ઉત્પન્ન કર્યા પછી પણ તેને સારા માર્ગમાં ખર્ચવા, પરંતુ મેહ મમત્વ કરી લક્ષમીને સાચવી રાખવી નહીં. “કેઈપણ પ્રકારનું સુકૃત કરવું નહી, આરંભ સમારંભના કાર્યો કરવાં, ધર્મના કાર્યોમાં કૃપણુતા રાખવી.” તેમ પણ થવા દેવું નહી. નહીતર પછી ઘણું મેહથી લક્ષ્મીની ઉપરજ ફણધર, નળીયા, ઉંદર વિગેરે થવું પડે છે. એવા શાસ્ત્રમાં ઘણા દાખલા છે. સમરાદિત્ય કેવળીના ચરિત્રમાં ઘણું જ લક્ષ્મી ઉપર મેહ રાખવાથી તિર્યંચાદિ ગતિમાં ગયાનો અધિકાર છે. આદિનાથ દેશનામાં પ્રિયંગુ શેઠ લક્ષમી ઉપર અતિવ મેહમમત્વ કરી ઠેઠ નિગદ સુધી પહોંચ્યો.
