________________
( ૧૦૫ )
૩૫ વશીતેન્દ્રિયપ્રામો–કેતાં પાંચે ઈન્દ્રિયાને વશ કરવી. અત્યંત આસક્તિના પરિહારવડે કરીને સ્પર્શોદિ પાંચે ઈન્દ્રિચેાના વિકારને રોકવા. અભક્ષાદિ વસ્તુ ખાવાની લાલચ કરવી નહી. ઇન્દ્રિયાના વિજય ઉત્કૃષ્ટ સંપદા પમાડે છે. કહ્યુ` છે કે— आपदां कथितः पंथाः, इन्द्रियाणामसंयमः । तञ्जयः संपदांमार्गो, येनेष्टं तेन गम्यताम् ॥
',
“ ઇન્દ્રિયાના અનિગ્રહ કરવા તે આપદાના માર્ગો છે અને તેને જીતવી તે સંપદાના માર્ગ છે, જે માર્ગ ઇષ્ટ લાગે તે માગે ગમન કરો. ”
એકેક ઇન્દ્રિયના ઢાષથી પતંગીયા, ભ્રમરા, માછલા, હાથી, અને હરણીયા દુર્દશાને પામે છે-પ્રાણને નષ્ટ કરે છે, તેા પાંચે ઇન્દ્રિયાને વશ પડેલા મનુષ્યેાની શી દશા સમજવી ? માટે ખરાખર પુરૂષાથ ફેારવી ઇન્દ્રિયાને જીતવી, ન જીતી હૈાય તે જીતવા પ્રયત્ન કરવા.
ન
આ ઉપર મતાવેલા પાંત્રીશ ગુણવાળા મનુષ્ય ગૃહસ્થ ધર્મના આરાધન માટે સમર્થ થાય છે. આ મહા મૂલ્યવાળી માનવ જીંદગી પ્રાપ્ત કરી અવશ્યમેવ આ માર્ગાનુસારીના ૩૫ ગુણ્ણા પ્રાપ્ત કરવા ઉદ્યમ કરવા. કદાચ પાંત્રીશે ન પામી શકાય તે તેમાંથી અડધા ઉપરાંત પણ પ્રાપ્ત કરવાજ જોઇએ. તેમાં મુખ્ય પહેલા ગુણ ન્યાચથી પૈસા ઉપાન કરવા, તે ગુણુને કદાપી છેડવા નહીં. તે ગુણુ ન હેાય તેા ખીજા ગુણ શૈાભાને ન પામે. અનીતિથી ભેગા કરેલા પૈસા લાંખા કાળ સુધી ટકતા પણ નથી. કારણ કે અનીતિથી પાપ પ્રકૃતિ બંધાય છે, ને તે પાપના ઉત્ક્રય થયા કે તરત તમામ ઋદ્ધિ સિદ્ધિ ગુમાવી બેસવું પડે છે. ઉપાધ્યાયજી મહારાજ યશેાવિજયજી જ્ઞાનસાર અષ્ટકમાં કહે છે
