________________
( ૫ ) વર્ષ ઉપર આ ભારતવર્ષને પિતાના ચરણકમળથી પવિત્ર કરી રહ્યા હતા. તેઓ અહિંસાના તે પિતા જ હતા. તેમનું ઐશ્વર્ય, ઠકુરાઈ, બળ અને પ્રભુતા વિગેરે પર ઉપકારને માટે જ હતું. પારાવાર પરાક્રમ હોવા છતાં ક્ષમાના સાગર હતા. કાલેકના ત્રણે કાળના ભાવ એક સમયમાં દેખનારા હતા. ત્રિભુવનનું સામ્રાજ્ય હોવા છતાં કેવળ નિર્મોહી અને નિરભિમાની હતા. દાતારમાં શિરેમણિ, સહિષ્ણુતામાં અસાધારણ, જીતેન્દ્રિયમાં મહાન અને અપરાધીઓ ઉપર પણ ઉપકાર કરનાર હતા. જગતના જીનું કલ્યાણ કેમ થાય ? સર્વ જીવો પાપથી કેમ સૂકાય ? અવિનાશી સુખ પ્રાપ્ત કરવા તત્ત્વના રસિક કેમ બને? તે માટે તેમનું અહર્નિશ લક્ષ્યબિંદુહતું. વૈર્યતામાં–વીરતામાં–ત્રણલેકને ધ્રુજાવવામાં સમર્થ હતા. તેમનું ચરિત્ર અલોકિક હતું. તેમનું સંજમ બળ-આત્મબળ અનિર્વચનીય હતું. જેના પ્રભાવથી ક્રોડ દેવતાઓ તેમની સેવામાં હાજર રહી ચરણમાં આલોટતા હતા. તેમના પ્રભાવથી પરસ્પર વૈરભાવવાળા જ પોતાનું વેર ભૂલી મિત્રભાવે વર્તતા હતા. જીવમાત્રને ત્રાસ દેનારી જડ વસ્તુઓ પણ પોતાના સ્વભાવને ભૂલી જતી હતી. સુવર્ણ-રૂપું અને રત્નાદિકથી રચીત સમવસરણમાં બેસી દેશના દેવા છતાં અને સુવર્ણનાં કમળ ઉપર ચાલનારા છતાં નિ:સ્પૃહી અને નિર્મોહી હતા. આવા પરમોપકારી પ્રભુના લાખમાં અંશે પણ સરખામણું કરી શકે તેવી એક પણ વ્યક્તિ અદ્યાપિ પર્યત પેદા થઈ નથી, અને ભવિષ્યમાં પેદા થાય તેમ નથી. આવું અત્યંત ચમત્કારિક, અનેક અતિશવડે કરીને અલંકૃત અદભૂત જીવન અને જગતના જીવોના પાપોને ભસ્મીભૂત કરવાને સમર્થ મહાન પુણ્યને પુંજ, પરમાત્મા મહાવીરદેવે પિતાના પાછલા મનુષ્ય ભવમાં અસાધારણ પવિત્ર જીવન, ગાળી, મહા દુષ્કર તપસ્યા કરી પ્રાપ્ત કર્યો હતો. પરમાત્મા