Book Title: Tattva Chintamani Anumankhandam
Author(s): Ganesh Upadhyay
Publisher: Ganesh Upadhyay
View full book text
________________
बसिडिसिद्धान्तः ।
६५५
• उपाधिस्तु न व्याप्तिविरहः वहिव्यापकधूमायापकधर्मस्याप्रसिद्ध्या धूमे तहिरहासिद्धेः, किन्तु' यावत्स
नानुमाने मत्प्रतिपक्षानुमान इति शेषः। 'एकाममिद्धिं खरूपा. सिद्धिरूपां असिद्धिं, 'परिहरतः' अरौरविशेषणेन परिहरतः, 'द्वितीयापत्तेः' गरौरविशेषणस्य व्यर्थतया शाप्यवामियापत्तः, एतच प्राचीनमतानुसारेण । वस्तुतो व्यर्थविशेषणत्वेऽपि स्वव्यापकसाथमामानाधिकरण्यरूपा साध्याव्यभिचरितसम्बन्धित्वरूपा वा व्याप्ति१ारा । न चैवं वहिमान् नौलधूमादित्यादिप्रयोगे कथं निग्रहइति वाच्य। उद्भावितदृष्टान्तस्य माध्यादिवेकल्यवदधिकप्रयोगस्यापि निग्रहस्थानत्वात् निग्रहस्थानविभाजकसूत्रस्यचकारेणानुक्रममुच्चयपरेण उद्भावितदृष्टान्तस्य माध्यवैकल्यादिवत्तस्यापि समुच्चयात् । न चैवं एकाममिद्धिमित्याचार्याभिधानविरोध इति वाच्यं । व्यर्थविशेषणतया व्याप्तिविरहस्याभ्युपगमेऽपि तदभिशनस्याशुद्धत्वात् गरौरजन्यवाभावस्थाखण्डतया व्यर्थविशेषणत्वस्यैव तत्र विरहात् । न चैवं व्याप्तिविरहस्यासकोणेदाहरणभाव इति वाच्यं। तदिरहेऽपि न चतिरित्यमकदावेदितत्वादिति पुनर्नव्यमतानुयायिनौ राधान्तमरणिः ।
केचित्तु उपाध्यभावस्य व्याप्तितया तदभावत्वेन उपाधिरपि व्याप्यवासिद्धिरिति वदन्ति प्रसङ्गात्तन्मतं निराकरोति, 'उपाधिखिति उपाध्यभावस्य व्याप्तित्वे तथा स्थान चैतदित्याह, 'वहौति। नम्वेवं अनौपाधिकत्वं व्याप्तिरित्युच्छिद्येतेत्यत पाच, 'किन्विति ।

Page Navigation
1 ... 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002