________________
વિ
( ૧૪ )
વિવેક મહિમા –
विवेकः परमो धर्मो विवेकः परमं तपः । વિ: વર્ષ જ્ઞાન, વિવો મુરિસાધન ? / વિવેક જ શ્રેષ્ઠ ધર્મ છે, વિવેક જ ઉત્તમ તપ છે, વિવેક જ ઉત્તમ જ્ઞાન છે અને વિવેક જ મોક્ષનું સાધન છે. ૧. આપવા તથા લેવાને વિવેક --
न ग्राह्यानि न देयानि, वस्तूनि षड् विवेकिना । अग्निर्मधु विषं शस्त्रं, मद्यं मांसं तथैव च ॥ २ ॥
દેવતા, મધ, ઝેર, શસ્ત્ર, દારુ, અને માંસ; એ છ વસ્તુ વિવેકી પુરુષે આપવી નહિ અને લેવી પણ નહિ. ( કારણકે આ વસ્તુઓથી પાપનું પિષણ થાય છે.) ૨. વિવેકીનું કાર્ય -
शास्त्रं बोधाय दानाय, धनं धर्माय जीवितम् । યઃ પાય, ધાનિ શિબિર | ૨ |
ધર્મદન, ૧૪, ૨. (. સ.) * વિવેકી માણસે શાસ્ત્રને બેધ (જ્ઞાન) માટે ધારણ કરે છે, ધનને દાન દેવા માટે ધારણ કરે છે, જીવિતને ધર્મ કરવા માટે ધારણ કરે છે અને શરીરને પરોપકાર કરવા માટે ધારણ કરે છે. ૩.