________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ન્યાયે ઘડીભર કલ્પી લઈએ; પરંતુ આ મહાત્માએ પણ તેના ઉપર પિતાને અપૂર્વ પ્રભાવ પાડોજ છે, અને જીવદયાની બાબતમાં જે અસર તેના દિલ ઉપર પાડી છે, તેમાં અકમ્બરની મુસદ્દીગીરી ચાલી શકી નથી. તે વખતને જન સમાજને આચાર્યશ્રીને જ પ્રભાવ મુખ્યપણે અનુભવી શકે છે. પિતાની પ્રજામાં આવા મહાપુરુષે હેવાને માટે મગરૂર થયો છે. ત્યારે પાછળના વખતમાં ભેદનીતિના ભેગ બનેલા અને દેશની ખરી આંતરસ્થિતિના અજ્ઞાત કેટલાક સુંઠને ગાંઠીયે ગાંધી બનેલા પરદેશીઓના હથિયારરૂપ કેટલાક ઓછા પાત્રાએ વનરાજ ચાવડાઃવીરમતી નાટકઃ પાટણની પ્રભુતા : ગુજરાતનો નાથઃ વિગેરે લખી ભારતના રત્નની નિંદા કરી ખરેખર સ્વદેશ બાંધને દ્રોહજ કર્યો. કહી શકાય : - પૂર્વે પોતપોતાની માન્યતામાં કટ્ટર ચુસ્ત છતાં પ્રજામાં પણ તે ભેદ છે કે “પ્રજાનું ભલું જેન કરે છે, કે બ્રાહ્મણુ?” સૌ એકી અવાજે એકંદર પરસ્પરના સહકારમાં રહેતા હતા.
એ પણ સમજાય છે, કે- મુસલમાની બહેનું દુસ્સહ તેજ આમ પ્રજાના જીવનમાં એટલું ઊંડું અને સ્થાયિ હેતું ઘુસ્યું કે જેટલું આજની યુરોપીય પ્રજાનું તત્વ યુક્તિથી ઘુસ્ય જાય છે. દેશની સંપત્તિ ઉપર માઠી અસર આટલી હેતી થઈ, કેમકે સંપત્તિને બહાર જવાનું હતું. બહારથી અહીં આવવાનું હતું, તેમજ યાંત્રિક બળની અજમાયશ નહેતી. જેથી દેશીઓના ધંધા સામે સ્થાથિ નુકશાનકારક કઈ પણ ત
તા. ધરતીકંપના આંચકા જેવા આંચકા આવીને શાંતિ થઈ જાય ને ડું ઘણું જે કાંઈ તત્કાળ નુકશાન થવું હોય, તે થઈ જાય. પાછું પૂરાઈ જાય, એટલું જ હતું, કારણ એકજ હતું કે-રાજાઓની નબળાઈને લીધે રાજ્યતંત્રને વહીવટ મુસલમાન બાદશાહેના હાથમાં જવા છતાં પ્રજાના હિતસ્વી નેતાઓ પિતાની શક્તિ-સામર્થ્ય અને પ્રભાવ વધારવા પ્રયત્ન કરી રહ્યા હતા. ઈસ્લામ પ્રજા ઉપર આર્ય પ્રજાની સરસાઈની છાપ પડે તેને માટે અનેક પ્રયાસે પ્રજામાં ચાલુ હતા, આજના કરતાં અનેક ગણું વધારે ત્યારે પ્રજામાં ખમીરય હતું. પ્રજામાં ટકી રહેવાની તાકાત હતી, એવા સમયમાં જૈનમંદિરે તથા દેવસ્થાનો તુટયા છે. તે જ પ્રમાણે ઘણા બચી ગયા છે, ટકી રહ્યા છે. તેમાં પ્રજાનું ખમીર પણ ખાસ કારણભૂત બન્યું છે. આજની ખુબી તે એવી છે કે–પ્રજાને અમુક ભાગજ પિતાના
For Private and Personal Use Only
