________________
* (૬) 。..સમ્યકત્વકાયુર્કી ભાષાંતર
ખગ લઈને તે યોગી પાસે સ્મશાનભૂમિમાં આવી; એટલે યોગીએ તેણીને કાર્ય કરીને આવી જાણીને રજા આપી. પછી તે પોતાને સ્થાનકે ગઈ. યોગી પણ બંધુશ્રીને સર્વ વાત કહીને પોતાને સ્થાનકે ગયો. (બંધુશ્રીતો સમજી ગઈ કે, જિનદત્તા મૃત્યુ પામી.)
હવે પ્રભાતે બંધુશ્રી ખુશ થતી થતી પોતાની પુત્રીને ઘેર ગઈ, પણ ત્યાં જઈને જુએ છે તો પોતાની પુત્રીનું શિર છેદી નાંખેલું છે ! તે જોઈને પોકાર કરતી કરતી તે રાજા પાસે જઈને કહેવા લાગી. ‘હે દેવ ! મ્હારી પુત્રી કનકશ્રીને તેણીની શોક્ય જિનદત્તાએ મારી નાંખી છે.' તે સાંભળીને કોપાયમાન થઈને રાજાએ તે દંપતિને બાંધી લાવવાને અને તેમનું ઘર લૂંટી લેવાને સુભટોને મોકલ્યા; પરંતુ તે સર્વને શાસનદેવતાએ થંભાવી રાખ્યા. આ સર્વ વાત જિનમંદિરમાં રહેલા વૃષભદાસશ્રેષ્ઠીએ તથા જિનદત્તાએ સાંભળી. તેવારે જિનદત્તા કહેવા લાગી. ‘પૂર્વે જે કર્મ ઉપાર્જન કર્યાં હોય છે, તે કોઈથી દૂર કરી શકાતાં નથી.' કહ્યું છે કે : મહાસતી સ્ત્રીનું ચિત્ત ચળે, મૂળસહિત મેરુપર્વત ચળે, અથવા સમુદ્ર ચળે, પણ પૂર્વે કરેલું કર્મ કદી ચળતું નથી. વળી કહ્યું છે કે : સમુદ્ર તો રત્નોના સમૂહથી ભરેલો છે, પણ મ્હારા જેવા દરિદ્રિ પુરુષને હાથ દેડકો આવ્યો ! તો એમાં સમુદ્રનો શો દોષ ? દોષ તો અમારા પૂર્વભવના કર્મનો જ ગણવો. વળી પણ કહ્યું છે કે : જે દેશમાં જે કાળે, જે મુહૂર્તો અને જે દિવસે હાનિ કે વૃદ્ધિ થવાની હોય છે, તે અવશ્યમેવ થાય છે; અન્યથા થતું નથી.’ આ પ્રમાણે વિચાર કરીને તે પતી-પત્ની ‘ઉપસર્ગ આવશે.' એમ જાણીને ધર્મપરાયણ બનીને જિનમંદિરમાં બેઠાં.
આમ બન્યું છે, તેવામાં શાસનદેવતાએ પ્રેર્યો થકો પેલો યોગી નગરની મધ્યમાં આવીને કહેવા લાગ્યો કે, ‘હે લોકો ! જિનદત્તા નિરપરાધિ છે, બંધુશ્રીના ઉપદેશથી મેં વૈતાલીવિદ્યા સાધી, તે વૈતાલીવિદ્યાએ કનકશ્રીનો શિરચ્છેદ કર્યો છે.' વળી એક જગ્યાએ નગરદેવતાએ તાડન કરેલી વૈતાલીવિદ્યા પણ વૃદ્ધ સ્ત્રીનું રૂપ ધારણ કરીને નગરમાં કહેવા લાગી. ‘અહો ! આ જિનદત્તા દૂષણરહિત છે, કનકશ્રી જ પાપી હતી, તેણીને મેં મારી છે.‘ તે સાંભળી લોકો બોલ્યા. ‘હા, એ જિનદત્તા તો દોષરહિત છે.’ તે વખતે દેવતાઓએ નગરમાં પાંચ પ્રકારના દિવ્ય-આશ્ચર્ય પ્રગટ કર્યાં.