________________
% (૮૮) • સભ્યત્વકૌમુદી ભાષાંતર દ તે તેમનાં સર્વ કાર્ય સિદ્ધ કરે છે. કહ્યું છે કે : ધર્મ સંસારરૂપી સમુદ્રને વિષે સેતુ (પાળ) સમાન છે; અતિ ઉગ્ર એવાં જે કર્મ તે રૂપી અરણ્ય તેને વિષે અગ્નિ સમાન છે; મિથ્યાત્વ ભાવને નાથનારો છે; અતિગાઢ રીતે ભીડાયેલા દુર્ગતિના દ્વારનો ભંગ કરનારો છે; પરભવમાં પડતા એવા પ્રાણીઓને તે એક અવલંબન સમાન છે. જયારે ધર્મ જ આપણું આ પ્રમાણેનું ખરું આલંબન છે, ત્યારે બાંધવાદિ આલંબન વૃથા છે.” એમ ધારી પોતે પોતાના પુત્રને રાજ્ય સોંપી એ બન્ને રાજાઓએ તથા સુદર્શન અને સુબુદ્ધિ એ બન્ને પ્રધાનોને બીજા ઘણા પુરુષો સાથે સત્યસાગર ભટ્ટારક (આચાર્ય) પાસે દીક્ષા અંગિકાર કરી. કનકચિત્રા રાણીએ પણ મુંડિકા, સુદર્શનના, લક્ષ્મીવતી, ગુણવતી અને બીજી પણ બહુ સ્ત્રીઓની સંગાથે સાધ્વી પાસે વ્રત અંગિકાર કર્યું. વળી કેટલાંક ભાઈ બહેનોએ શ્રાવકનાં બાર વ્રતો અંગિકાર કર્યા તથા બીજા ભદ્રકપરિણામી પણ થયા.
(નાગશ્રી કહે છે) : હે સ્વામિનું! આ સર્વ પ્રત્યક્ષ જોયું છે, તેથી મહારૂં સમ્યકત્વ અતિ દ્રઢ થયું છે.” અહદાસે ઉત્તર આપ્યો. “હે પ્રિયે ! તે જે જે જોયું છે, તથા હમણાં કહ્યું છે, તે ઉપર હારી દ્રઢ શ્રદ્ધા છે. તેની બીજી સ્ત્રીઓએ પણ એમજ કહ્યું. પરંતુ કુંદલતા તો બીજાં કંઈ કહેતી જ નથી. એ તો કહેવા લાગી કે, “એમ હોય જ નહીં; એ સર્વ અસત્ય છે.”
એ સાંભળીને રાજા, મંત્રી અને ચોર પોતપોતાના અંતઃકરણમાં વિચારવા લાગ્યા. “અહો ! આ નાગશ્રી જે કહે છે, તે અક્ષરે અક્ષર સત્ય છતાં પણ એ દુષ્ટા કેમ એની ના કહે છે?' રાજાએ ધાર્યું કે, “એણીની પ્રભાતે વાત છે ! એણીને નગરની બહાર જ કાઢી મૂકવી છે. ચોરે પણ વિચાર્યું કે, “દુર્જનોનો એવો જ સ્વભાવ હોય છે. જેવી રીતે કાગડાને સર્વ રસ મળ્યા છતાં પણ વિષ્ટાવિના તૃપ્તિ થતી નથી; તેવી રીતે દુર્જનને પણ પારકી નિંદા કર્યા વિના સંતોષ વળતો નથી.'
(ઇતિ પાંચમી મુંડિકા અને ભગદત્ત રાજાની કથા.)
હવે અહદાસ શેઠ પોતાની પઘલતા નામની પાંચમી સ્ત્રીને પૂછે છે. તે પ્રિયે ! તને કેવી રીતે સમકિત પ્રાપ્ત થયું? તે કહે.” તે ઉપરથી પાલતાએ કહેવું શરૂ કર્યું.
