________________
૪૦
હતી. અનાજની ફાંટ ભરીને એક જણ ચાલતો થયો. બધાં જ જોઈ રહ્યા.” આવું તો બન્યા જ કરે છે. ગામને કોઠે પડી ગયું છે.'
કાર્યકર વાતો સાંભળીને સમસમી રહ્યો. બાર વાગ્યા હતાં. કકડીને ભૂખ લાગી હતી. એક વેપારીએ વિવેક કર્યો : “ચાલો રોટલા ખાવા” પણ આવા સાવ કાયર અને નિર્માલ્ય ગામમાં જમવું ઠીક ન લાગ્યું. તે પાછો ફર્યો. મુનિશ્રીને બધી વાત કરી.
મુનિશ્રીનું ચિંતન તો ચાલુ જ હતું. પ્રયોગનું ચિત્ર વધુ ને વધુ સ્પષ્ટ થતું જતું હતું.
કહે : “આ વાતાવરણ જ આપણા પ્રયોગની કસોટી કરશે અને તેમાંથી જ પ્રયોગ આગળ વધશે, આપણે ધીરજ રાખવી પડશે. સાથે આપણા મનના કોઈ ખૂણામાં પણ કોઈને માટે ધૃણા, તિરસ્કાર કે કડવાશનો ભાવ ન આવે તેની સતત જાગૃતિ રાખવી પડશે. કોઈ ગુનેગાર બને છે તેમાં સમાજની પણ જવાબદારી હોય છે. ગુનેગાર અને દંડાઈ કરનારને સુધરવું પડે તેવી પરિસ્થિતિ પેદા કરવાનું કામ થાય, તો તેમાં અન્યાય કરનાર અને સહન કરનાર એમ બન્નેમાં હૃદયપલટો અને હિંમત પેદા થવાની શક્યતા છે. આ પરિસ્થિતિ કઈ રીતે નિર્માણ થાય ? આ કિસ્સો તેની પ્રયોગશાળા બને તો નવાઈ નહીં.”
મુનિશ્રીએ પોતાના ચિંતનથી કાર્યકરને કંઈક પરિચિત કર્યા. કાર્યકરે તે ગામે ભોજન ન લીધું તેને મુનિશ્રીએ સમર્થન આપ્યું અને એવું નક્કી કર્યું કે જ્યાં સુધી લોકજાગૃતિ જોવામાં ન આવે ત્યાં સુધી તપાસમાં તે ગામે ભોજન લેવાનું ન રાખવું. પાછા ફરીને બાજુના ગામે ભોજન લેવું.
(શુદ્ધિપ્રયોગનાં સફળ ચિત્રો” - પા. ૯૯ થી ૧૦૪) પછી તો આ પ્રકરણમાં શુદ્ધિપ્રયોગ શરૂ કરવામાં આવ્યો હતો. અને તેની રોજેરોજની કાર્યવાહીથી મુનિશ્રીને પરિચિત રાખવામાં આવતા હતા. મુનિશ્રીનું ચિંતન મંથન-માર્ગદર્શન ચાલુ જ હતું.
એક દિવસ કહે :
“તમે જોયું કે આવા સામાજિક અનિષ્ટો કોઈને ગમતાં નથી. ખુદ ચોરને પણ ડંખ જપવા દેતો નથી ! ગામ લોકો પણ અંતરથી તો ઈચ્છે છે કે આ બધું બંધ થાય. સવાલ આ બધાની અંતરની લાગણીઓને વાચા આપીને બોલતી કરવાનો છે. અનિષ્ટને પડકાર આપનાર કોઈ અસરકારક બળ નથી. રાજ્યની પોલીસ અને કોર્ટની હાલત તો સહુ જાણે છે એટલે આપણું પ્રથમ કામ તો આ અનિષ્ટને જાહેરમાં
સંપૂર્ણ ક્રાંતિ, લોકસમિતિ અને ભાલ નળકાંઠા પ્રયોગ
