________________
-
-
-
राजप्रश्नीयसूत्र वनषण्डा नो पत्रितो नो पुष्पितो नो फलितो नो हरितः नो हरितकराराज्यमाना नो श्रिया अतीव उपशोभमानः तिष्ठति, यदा खलु जीर्णः शन्नः परिशटित पाण्डुपत्रः शुष्क वृक्ष इव म्लायन् तिष्ठति तदा खलु वनपण्डो नो खलु रमणीयो भवति ।।
यदा खलु नाटयशालाऽपि गीयते वाद्यते नय॑ते हस्यते रम्यते तदा खलु नाटयशाला रमणीया भवति, दा खलु नाटयशाला नो गीयते यावत् नो रम्यते तदा खलु नाटयशाला अरमणीया भवति । अर्थात्-इस प्रकार से वनपण्ड रमणीय कहा जाता है. जयाणं वणसंडे नो पत्तिए-नो पुफिए-नो फलिए नो हरिए-नो हरियगरेरिज्जमाणे, णा सिरीए अईव उव सोममाणे चिट्टइ-परन्तु-जव वही वनपण्ड पत्रित (पत्रवाला) नहीं रहता है. पुष्पित (पुप्पवाला) नहीं रहता है-फलित नहीं रहता है-हरा नहीं रहता है, एवं-हरे-२ पत्तों आदिसे अतिशय सुहावना नहीं रहता है, तब अपनी शोभा से रहित हो जाता है, तथा-"जयाणं जुन्ने झड़े पडिसडियपंडुपत्ते सुकरुवखे इच मिलायमाणे चिट्ठइ-' जब वही वन जीर्ण पत्रादिकों से रहित हो जाता है, पत्ते आदि सब जब झर जाते हैं, विकृत पाण्डुवर्णवाले पत्र जब उसमें हो जाते हैं, तथा-शुष्क वृक्ष की तरह जब वह म्लान हो आता है. "तयाण वणसंडे अरमणिज्जे भवई-" तब वह वनखण्ड अरमणीय बन जाता है-? "जयाणं णट्टसाला विगिज्जइ-बाइज्जइ-नच्चि ज्जइ-हसिज्जइ रमिज्जइतयाणं गट्टसाला रमणिज्जा भवइ-' इसी तरहसे-हे प्रदेशिन ? जब तक नाटय शाला गानयुक्त होती रहती है, वादित्रों की ध्वनि से वाचालित होती है, "जयाणं णसंडे नो पत्तिए-न' पुफिए-नो फलिए नो. हरिए-नो हरियगरेरिजमाणे, णो सिरीए अईद उबसोभमाणे चिट्टई" પણ તેજ વનખંડ જ્યારે પત્રિત રહેતું નથી, પુષ્પિત રહત નથી, ફલિત રહેતું નથી, લીલે રહેતો નથી અને લીલા લીલા પાંદડાઓ વગેરેથી અતિશય શોભાયમાન રહેતું નથી ત્યારે તે પોતાની શોભાથી રહિત થઈ જાય છે તથા "जया णं जुन्ने झडे पडिसडियपंडुपत्ते सुक्करुक्खे इव मिलायमाणे चिटई" જયારે તે વન જીર્ણપત્રાદિકેથી યુકત થઈ જાય છે, પાંદડાઓ વગેરે બધા ખરી પડે પડે છે, તેમાં પાંદડાઓ વિકૃત તેમજ પાંડુવર્ણવાળા થઈ જાય છે તેમજ શુષ્ક વૃક્ષની
म न्यारे दान थ य छ “तयाण वणसंडे अ'मणिज्जे भवइ" त्यात वन मभ२०ीय थ य छ. "जयाण गट्टसाला विगिजइ बाइज्जइ नच्चिज्जइ हसिज्जइ रमिज्जइ तयाणं णसाला रमणिज्जा भवइ' - प्रमाणे 3 प्रशिन
જ્યાં નાટયશાળામાં સંગીત ચાલતું રહે છે, તેમાં વાજિંત્રે વાગતા રહે છે, તેમાં નાચ થતું રહે છે, પાત્રોના હાસ્યથા જયાં સુધી તે મુખરિત થતી રહે છે અને વિવિધ