________________
३७२
....... राजप्रश्नीय सूत्रे स्तत्भृति च खलु राज्यं च यावत् अन्तःपुरं च जनपदं च तथा मानुष्यकान्मनुष्यसम्बन्धिनः कोमभोगान्-अनाद्रियमाण:-अनादरदृष्टया पश्यन् विहरति, तच्छ्रेयः खलु तव हे पुत्र ! प्रदेशिनं राजानं केनापि शस्त्रप्रयोगेण वा यावत् अग्न्यादिप्रयोगेण वा उपद्रुत्य-मारयित्वा स्वयमेव राज्यश्रियं कारयतः पाला तो विहर्तुम् । ततः खलु स सूर्यकान्तः कुमारः सूर्यकान्ताया देव्याः स्वमातुः एतमर्थं नो आद्रियते-कामपि स्वीकृतिचेष्टां न दर्शयति, नो परिजानाति-नानु-: मोदति । तर्हि किं करोति ? इत्याह-तूष्णीक:-किश्चिदप्यवदन्नेव सतिष्ठते । ततः खलु तस्याः मूर्यकान्तायाः देव्या अयमेतद्रूपः वक्ष्यमाणप्रकारकः आध्यात्मिकः-आं मगतो विचारः यावत् चिन्तितः कल्पितः प्रार्थितः मनोगतः संकल्पः समुदपद्यत-समुत्पन्नः, तदेवाऽऽह-सूर्यकान्तः खलु कुमारः प्रदेशिनो राज्ञः समीपे इमं मत्कथितं रहस्यभेद-गुप्तमन्त्रणाप्रकाशनं मा करिप्यति-मा कुर्यात्, इति कृत्वा-इति विचार्य प्रदेशिनो राज्ञः छिद्राणि-दूपणानि, मर्माणि कुकृत्यलक्षणानि, एकान्तस्थानसेवितनिपिद्धाचरणानि, विवराणि-निर्जनस्थानरूपाणि, अन्तराणि-अकाशलक्षणानि प्रतिजाग्रती प्रतिजाग्रती-अन्वेषयन्ती २. विहरतितिष्ठति ॥सू० १६२॥ . . :
मूलम्-तए णं सा सूरियकता देवी अन्नया कयाइं पएसिस्सः रपणो अंतरं जाणइ असण-पाण-खाइम-साइम-सव्ववत्थगंधमल्लालंकारेसु विसप्पओग पउजइ । पएसिस्स रपणो ण्हायस्त जाव सुहासणवरगयस्स ते विससंजुत्ते असण-पाण-खाइम-साइम-सव्ववत्थग धमल्लालंकारे निसिरेइ। तए णं तस्स पएसिस्स रणो तं विससंजुत्तं असणं-पाणं-खाइम-साइमं आहारेमाणस्स समाणस्त
और अपने इस प्रकार के विचारों को उसे सुनाया, पर उस विचार को पुत्रने अच्छा नहीं समझा. तब-सूर्यकान्ता के हृदय को उस विचारने आलोडित करदिया की कहीं ऐसा न हो कि मेरे इस विचार को सूर्यकान्त, प्रदेशी राजा से प्रकट कर दे, अतः वह प्रदेशी राजा के छिद्रादिकों को देख्नने की ताकमें रहनेलगी.॥३६२ . વિચારે તેની સામે સ્પષ્ટ કર્યા. પણ પુત્રે આ વાતને સારી માની. નહિ ત્યારે સૂર્યકાન્તાના મનમાં આ જાતને વિચાર છે કે મારી આ વાત એ પ્રદેશી રાજા સામે પ્રકટ કરી દેશે તે શું થશે ? એટલા માટે તે હવે પ્રદેશ રાજાના છિદ્રો વગેરે नया सागा. ॥. १९२॥ ...
