________________ કેવી? એક રૂપિયો વાપરી ન શકે ! એવું બન્યું હશે કે કોઈ ગુજરાતીએ નહિ વાપર્યા હોય, પણ માન્યતા આખી જાતિ ઉપર થાય ને? એમ આખા ગામ ઉપર માન્યતા થાય કે આ ગામના લોકો એટલે આવા પોરવાલ એટલે આવા અને ઓસ્વાલ એટલે આવા. એટલે વ્યક્તિ આ માન્યતાને આગળ વધારતો જશે. જે વ્યક્તિનો ખરાબ અનુભવ થાય એ વ્યક્તિ જે ધર્મનો હોય એ ધર્મને પણ ખરાબ માનવમાંડશે. હમણાં હું સિગારેટ પિતા કોઈ મહારાજસાહેબનો ફોટો બતાવું તો બધા હલી જાય. એવા કોઈ સિગારેટ કે દારૂ પીતા મહારાજસાહેબ નથી ! એવી કલ્પના પણ નહિ કરતા. આ તો હું તમને માત્ર સમજાવવા માટે એક્ઝામ્પલ આપી રહ્યો છું. શાસ્ત્રમાં વાત આવે છે. કોઈ સાધુ પૂર્વકર્મના ઉદયે ગલત રસ્તે ચડી ગયા. ગણિકાના ગળામાં હાથ, મોઢામાં પાન સાથે એક પ્રોમિનન્ટ શ્રાવકે જોઈ લીધા. સાધુને ત્યાં જ બે થપ્પડ લગાવી દે તો છઠ્ઠીનું ધાવણ યાદ આવી જાય એવી તાકાતવાળા શ્રાવક છે. એમના પક્ષમાં બીજા પાંચસો-હજાર શ્રાવકો બેસે તેવી એમની પ્રતિભા છે. એમણે સાધુને આવી હાલતમાં જોયા. બંનેની આંખો મળી. સાધુની આંખો શરમથી નીચે ઢળી ગઈ... શ્રાવકને થયું એમનામાં લાયકાત તો છે. (લાયકાત ન હોય તો અલગ પગલું વિચારવું પણ પડે.) એટલે શ્રાવક એકદમ એક્સટ્રીમ રીતે મૅચ રમ્યા. ઘણી વખત મૅચને બહુ અલગ રીતે રમવી પડે. ક્યારેક કટોકટી હોય, છેલ્લી ઓવરો હોય તો ફાસ્ટ પણ રમવું પડે. અહીં શ્રાવકને લાગ્યું કે શાંતિથી મૅચ રમવામાં કાંઈ વાંધો નથી. એમણે સાધુ પાસે જઈને વંદન કર્યું. વેશ્યાના ગાળામાં હાથ, મોઢામાં પાન, આવા સાધુને સીધું વંદન કરીને ત્યાંથી ચૂપચાપ ચાલતા થયા. પેલા મહારાજસાહેબને એટલું ગિલ્ટ ફિલ થયું કે ન પૂછો વાત! મૂળ જે પર્પઝ હતો ગિલ્ટ ફિલ કરાવવાનો, એ થઈ ગયો. મોટા ભાગના લોકો આ રીતે સમજી જ શકતા નથી. કોઈ આપણને કહે કે સૉરી, જરા આ કામમાં ભૂલ થઈ ગઈ. પેલાએ સોરી કહી દીધા પછી પણ “તારા કામમાં કોઈ ઠેકાણાં નથી, તને કાંઈ સમજ પડતી નથી !' કહીને એટલું ટોર્ચર કરે કે પેલો માણસ કાં ભાગી જાય કાં નફફટ થઈ જાય. એને સુધરવાનો ચાન્સ તો આપવો જ પડે. - 35 -
