________________ દેરાસરમાં, પ્રતિક્રમણમાં બારીવાળી જગા જોઈએ. એસી હૉલમાં પ્રતિક્રમણ કરાવો તો બધા ત્યાં જવા તૈયાર! કુમાર નંદી બકરીની લીંડીની ચિતા કરાવી અનશન કરે છે. બકરીની લીંડી ખૂબ ધીમેધીમે બળે છે. નંદીનું શરીર બળે છે, લોહી બળે છે, માંસ બળે છે, છતાં એ ધ્યાનમાં મસ્ત છે. એ મરીને દેવ થાય છે. દેવ થઈને ભોગો ભોગવવાનું શરૂ કર્યું. તમને દેવલોક સારો લાગતો હશે, પણ એની એક કમનસીબી છે. ત્યાં જે સ્ટેટસ મળે એ કાયમ માટે રહે. એમાં ફેરફાર ન થાય. તમે નોકર તો નોકર અને માલિક તો માલિક ! તમારી ડ્યુટી પણ ફિક્સ. ઝાડુવાળા થયા તો ઝાડુવાળા જ રહેવાનું. કોઈ ફેરફાર ન થઈ શકે. - કુમાર નંદી સ્વામી અહીં અબજપતિ હતો. એણે કોઈ દિવસ હાથમાં ઝાડુ પણ નહોતું લીધું. એ માણસ ત્યાં દેવલોકમાં દેવ થયો તો ઈન્દ્ર એને ઢોલકાં વગાડવાનો આદેશ આપે છે. નંદીનો મિત્ર પણ ઊંચા દેવલોકમાં જ હતો, એ જાત્રા કરવા આવ્યો અને એણે નંદીને જોયો. તરત ઓળખી ગયો કે આ તો પૂર્વભવનો મારો મિત્ર છે. એની પાસે જઈને પૂછે છે કે તું મને ઓળખે છે? નંદી એને ઓળખતો નથી. એનું અવધિ જ્ઞાન ઓછું છે. પેલો મિત્ર એને પૂર્વભવની વાત કરે છે. હવે એને ખ્યાલ આવે છે કે આ તો મારો મિત્ર! એને એ પણ સમજાયું કે તેને કામરાગનો દંડ મળ્યો છે. વળી એ પણ સમજાયું કે કામરાગનાં ડફણાં પડવાથી એનો કામરાગ થોડો મંદ પડ્યો છે. એટલે હવે એને હોશિયારીપૂર્વક ધર્મ સમજાવવાની કોશિશ કરે છે. ઘણા લોકો અહીં વ્યાખ્યાનમાં સાંભળેલી ધર્મની સારી વાતોનો ઘેર જઈને બધાં પાસે અમલ કરાવવા પ્રયત્ન કરે. ઘરનાં સ્વજનોને હેન્ડલ કરતાં ન આવડે એટલે કટકટ કરે. ધર્મ સમજાવવાનું કામ ખૂબ ધીરજપૂર્વક અને સમજદારી સાથે કરવું પડે. જો બળજબરીથી કે જડતાપૂર્વક ધર્મનું આચરણ કરાવવામાં આવે તો ઊલટું રિઝલ્ટ આવી શકે છે. એટલે તમારે કોઈને ધર્મ સમજાવવો હોય તો ગુરુના માર્ગદર્શનમાં સમજાવજો . નહિ તો તમે કટકટ કરીને એનામાં જે યોગ્યતા હશે એનો પણ નાશ કરી નાખશો. પછી ગુરુ પણ એને ધર્મ સમજાવી શકશે નહિ. 71 -