________________ ii દેજો આવેલી વ્યક્તિનું આખું ફેમિલી પણ જમવા આવી શકશે. બહેનોની ફરિયાદ હતી કે અમે વ્યાખ્યાનમાંથી ઘરે જઈને રસોઈ ક્યારે કરી શકીએ ? તમે અમારા પૂરા પરિવારને જમાડો, તો જ અમે આવી શકીએ. એટલે તમારા માટે અહીં જમવાની સરસ અને સંપૂર્ણ વ્યવસ્થા કરીએ ત્યારે તમે વ્યાખ્યાન સાંભળવા આવો ! એમાં પણ જો હું પહેલાં તત્ત્વ ચાલુ કર્યું કે પહેલા ગુણસ્થાને કર્મની કેટલી પ્રકૃતિ બંધાય, તો બીજી મિનિટે બધાનાં બગાસાં ચાલુ થઈ જાય. ફિલ્મની, હીરો-હીરોઈનની, ક્રિકેટની વાતો કરીએ તો તમને રસ પડે. હીરોઈનોનાં નામ લઈએ તો તમે એ બધાથી પરિચિત અને પ્રિયદર્શના, સુદર્શન, સુજેઠા એ બધાં નામ લઉં તો કહેશો કે, સાહેબ ! એ એકે નામ અમને યાદ રહેતું નથી. તમે વર્તમાનનાં ઉદાહરણ લઈને કામરાગ સમજાવો. શાસ્ત્રીય ઉદાહરણમાં અમને કંઈ ખબર પડશે નહિ. વચ્ચેવચ્ચે જોક્સ પણ કહેજો. અમે ઘરે અમારી પત્નીઓને કંઈ કહી નથી શકતા એટલે વ્યાખ્યાનમાં તમારાથી જેટલું કહેવાય એટલું કહી દેજો. એક જણે એક જોક કહી હતી : “એક કિડનેપરે એક ભાઈની પતીને કિડનેપ કરી અને પછી એની એક આંગળી કાપીને ચિઠ્ઠી સાથે મોકલી આપી : સબૂત કે તોર પર ઉસકી ઊંગલી ભેજી હૈ...” એનો હસબન્ડ જવાબમાં કહે છે “ઈતના સબૂત નહિ ચલેગા, ઉસકી મૂંડી ભેજો.” બસ, આવા જરિલેશન છે. પત્નીની આંગળીથી કંઈ નહિ થાય, એની મૂંડી મોકલાવો એટલે મારું કામ થઈ જાય.' બાજુમાં ઊભેલો બીજો કહે, “સાહેબ, એક પેપરમાં ટચુકડી ખબર આવી હતી કે લગ્નમાં એક જ વખત પહેરેલાં કપડાં વેચવાનો છે અને એ પણ ભૂલથી પહેરેલાં છે. સાહેબ ! લગ્ન ભૂલથી થાય છે અને બધા એટલા ત્રાસી ગયા છે કે ન પૂછો વાત! આ મહિલાઓ તમારી સામે વ્યાખ્યાનમાં શાંત અને ઠાવકી થઈને બેસે છે, પણ બહાર નીકળીને એમના રોફ જુઓ તો ખબર પડે! અહીં તમને લાગે કે વાહ, શું કલ્ચર છે! બધી બહેનો માથે ઓઢીને બેઠી છે ! સાહેબ, તમે સડેના ઇવનિંગ-વોચ કરવા નીકળો તો આ બધી બહેનો જીન્સટીશર્ટમાં દેખાશે, તમે ઓળખી પણ નહિ શકો. તમને થશે કે હું લોસએન્જલસમાં આવી ગયો છું.' - 101 -
