________________ કર્યું? તું ગાડી લઈને નીકળે અને ચોમાસામાં અળસિયાં મરી ગયાં, અળસિયાંનું તે ખરાબ કર્યું કે નહિ? તમારા કહેવાથી ડીડીટી છાંટવા આવે અને મચ્છરોને મારી નાખે એ કોઈનું ખરાબ કર્યું કે ન કર્યું? તમને કચોરી ભાવે છે એટલે વટાણા બાફી નાખ્યા એ સારું કર્યું કહેવાય કે ખરાબ? તમે એમ જ માનો છો કે મેં કોઈનું ખરાબ નથી કર્યું એટલે કોઈ માણસનું ખરાબ કર્યું નથી. કોઈનું ખૂન કર્યું નથી એટલે કોઈ માણસનું ખરાબ નથી કર્યું. શું એકેન્દ્રિય જીવને તમે જીવ નથી માનતા? કીડી શું જીવ નથી? અળસિયાં શું જીવ નથી? ઘરમાં કોક્રોચ થાય એટલે એને મારવાની દવા લાવીને હિંસા કરવાની? દીકરાને બિઝનેસ એક્સપાન્ડ કરવા માટે મોટી જગા જોઈએ છે, તેથી વૃક્ષો કાપી નખાવ્યાં. પૃથ્વીકાયના અગણિત જીવ મરી ગયા, પણ આપણને લાગે છે મેં કોઈનું ખરાબ કર્યું નથી ! તમને ખબર જ નથી કે આ ભવમાં પણ તમે કેટકેટલું ખરાબ કર્યું છે. તમે એક પેશાબ કરો તોય અનંત જીવો મરે. પેશાબમાં ઉષ્ણતા હોય, એ ગટરોમાં જાય એથી લીલ-ફૂગ મરે. જ્યાં પાણી રહેતું હોય ત્યાં લીલ બાઝવાની શક્યતા રહે. ગટરોમાં લીલ જામી હોય ત્યાં તમારો પેશાબ જાય. તમે સાબુથી કપડાં ધુઓ અને સાબુપાવડરવાળું પાણી ગટરમાં જશે તો ત્યાં રહેલા એકેન્દ્રીયના જીવોને ખતમ કરી નાખશે. એ જીવોને તડપાવી-તડપાવીને માર્યા હોય અને તમે કહો કે મેં કોઈની સાથે ખરાબ વ્યવહાર કર્યો નથી. આ બધાં પાપથી બચવા પૌષધ કરો તો એકાદ દિવસ પૂરતું એ પાપોથી છૂટી જશો. પરંતુ તમને તો પૌષધમાં આખો દિવસ કંટાળો આવે ! તમારા લોકોના પ્રશ્ન પણ કેવા અજીબ હોય ! “મારે ચૌદસનો પૌષધ કરવો હોય તો સવારે પાંચ વાગ્યે નહાઈને અવાય? પૌષધ કરે તોય નાહવાનું ચુકાવું ન જ જોઈએ, બોલો! પેલા બંને શ્રીમંત ભાઈઓની પરિસ્થિતિ એવી બગડી કે ડગલે ને પગલે નુકસાન જ જાય. ધંધો કર્યો તો એમાં નુકસાન, કોઈની સાથે વાતવ્યવહાર કરે તો એની સાથે સંબંધ બગડે. ધીમેધીમે આબરૂ પણ ઘટવા માંડી. બંને ભાઈ વિચારે છે કે “હવે અહીં રહેવામાં સાર નથી, હવે આ નગર છોડી દેવું જોઈએ. દ્રવ્યહીન થયા છીએ, તેથી ધન ઉપાર્જન કરવા માટે પરદેશ જઈએ.' બંને ભાઈ નગર છોડીને જઈ રહ્યા હતા. રસ્તામાં પાંચ સાધુ - 63