________________
૧૫
આમ આપણી આરાધનાઓને નિષ્ફળ કરી નાખનાર 'કયુ' એવું તત્ત્વ છે? તે આપણે વિચારવું છે. સવાલ ખૂબ વિકટ છે. ચાપડી ખુલ્લી રાખીને જવામ આપવાના હોય તે ય કદાચ એને જવાબ ના આવડે; એવા કઠણ આ પ્રશ્ન છે.
(
જ્યારે રાજકારણમાં ‘ કરપ્શન ’ બહુ ચાલે છે ત્યારે સરકાર ‘ એન્ટીકરપ્શન ’ ખાતું ખાલે છે, પરંતુ એ એન્ટીકરપ્શન ના ખાતામાં જ જો લાંચરૂશ્ર્વત ચાલવા લાગે તે એ ખાતુ પ્રજામાંથી શી રીતે લાંચ-રૂશ્વતને નાશ કરી શકે ? આવી જ વાત અહી છે. જે ધર્મ-સાધના દ્વારા, પ્રતિક્રમણ, પૂજા, દાનાદિ ધર્માં કરવા દ્વારા પાપવાસનાઓના નાશ કરવાના છે, એ સાધનામાં જ એવી ગરબડ પેઠી છે કે જેથી આપણા ધર્મ જ નાશ પામી જાય છે; પછી એ ધર્મ પાપવાસનાઓના નાશ શી રીતે કરવાના હતા ? આથી અંતે વાસના તેા જીવતી જ રહી ગઈ ! આપણે માનીએ છીએ કે અમે ધી! પણ પેલે મેહરાજ દૂર બેઠો બેઠો મૂછ મરડતા કહે છે કે, “ મે એક ચીજ તારા ધર્મોમાં એવી પેસાડી દીધી છે, જેના પરિણામે તારા ધમ દોષયુક્ત બની ગયા છે. ” જે મૂલ્યવાન મણિ કે હીરા હાય છે એમાં ‘ ત્રાસ ’ નામના એક દોષ આવે છે. આ ત્રાસ ' દોષ જેમાં હેાય એવા ણિ કે હીરા કિમત વગરના ખની જાય છે. એ જ રીતે આપણા સઘળા વ્યવહારનયના ધર્માં એક દોષના કારણે નિશ્ચયનયની દૃષ્ટિથી ધર્માભાસ અની ગયેલા કહેવાય છે.
"H
'
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org