________________
છું કે હું સાચે-સંપૂર્ણ–સમર્થ નમસ્કાર કરનારે બનું માટે જ, “મારે નમસ્કાર થાઓ” એ અભિલાષ પ્રગટ કરું છું” એ ભાવ “નમુલ્યુ =નમઃ અતુ” એમાં છે.
આ અર્થને સ્પષ્ટ કરવા માટે ત્રણ પ્રકારના ગેને આપણે સમજવા પડશે.
(૧) ઈચ્છાગ (૨) શાસ્ત્રોગ (૩) સામર્થયેગ.
ધર્મ અંગેનાં શાસ્ત્ર સાંભળનાર અને ધર્મવિધિને જાણકાર છતાં અવિધિ અને પ્રમાદ આદિથી યુક્ત એ ભવ્યાત્માઓને શુદ્ધ ધર્મ કરવાની ઈચ્છાથી કરાતે ધર્મગ તે ઈચ્છાગ કહેવાય.
એ જ આત્માને તીવ્ર શ્રદ્ધાથી કરાતે સંપૂર્ણ શાસ્ત્રવિધિ મુજબને જે ધર્મગ તેને શાસ્ત્ર કહેવાય.
એ જ આત્માને અંતમુહૂર્તમાં વીતરાગદશા અને કૈવલ્ય પ્રગટ કરી આપે તેવા આત્માના અનુપમ સામર્થ્ય (વીર્યસ્કરણ-અપૂર્વકરણ) પૂર્વકને જે ધર્મગ તે સામર્થ્યાગ કહેવાય. ઈિકો વિ નમુકકારે..ઈત્યાદિ પદોમાં આ સામર્થ્યવેગને નમસ્કાર અભિપ્રેત છે.]
મારે નમસ્કાર થાઓ!” એ વાક્યમાં નમસ્કાર પદથી સામવેગને નમસ્કાર અભિપ્રેત છે.
નમસ્કાર કરતો આત્મ ઈચ્છાયેગન (કે શાસ્ત્રોગ) નમસ્કાર કરે છે અને સામર્થ્યને નમસ્કાર ઝંખે છે. આથી જ અહીં ઈચ્છાયેગથી “હું નમસ્કાર કરું છું” એમ અર્થ કરવાનું છે. અલબત્ત સામર્થ્યવેગને નમસ્કાર એ જ
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org
