________________
ગુરુ.
પ્રબુદ્ધ જીવન : ભારતીય ગુરુ પરંપરા વિરોષક 1
- જીવનના રાહબર બનીને મંજિલ સુધી પહોંચાડે તે આવા સરુના કેટલાંક લક્ષણો જાણીએ:
૧. આત્મજ્ઞાન - મોહની ગ્રંથિનો છેદ થતાં તેઓને - સદ્ભાવના સ્પંદન ઉત્પન્ન કરે અને આત્માનું સંરક્ષણ ? આત્મસાક્ષાત્કાર થયેલો હોય છે. અતીન્દ્રિય આનંદનો આસ્વાદ કરે તે ગુરુ. તેઓએ માણ્યો છે.
- વિભાવવુરથી પીડાતા જીવને રત્નત્રયનું ઔષધ | ૨. સમતા - ગમે તેવા વિપરીત પ્રસંગોમાં પણ તેઓ પ્રદાન કરી ભાવઆરોગ્ય અર્પે તે ગુરુ. સમતા રાખે છે. સુખ-દુઃખ, ઠંડી-ગરમી, માન-અપમાન - જીવને સન્માર્ગ સમજાવી સમ્યક નેત્ર આપે તે ગુરુ. ? 9 આદિમાં તેઓને સમભાવ રહે છે.
- સંસારસાગરમાં ડૂબતા જીવને બોધિનાવ દ્વારા રે - ૩. વિચરે ઉદયપ્રયોગ:- તેઓનો મોહ નષ્ટ થયો હોવાથી ઉગારે તે ગુરુ. કોઈ સ્થાન પ્રત્યે તેઓને આસક્તિ હોતી નથી. કર્મના ઉદય સાધનામાર્ગનું સર્વોત્તમ તત્ત્વ તે ગુરુ. અનુસાર તેઓ વિહાર કરે છે.
કરુણાની સરવાણી અને પ્રેમનો સાગર તે ગુરુ. ૬ ૪. અપૂર્વ વાણી - તેઓની વાણી આત્માના અનુભવમાંથી આત્માને સંસારના ચક્રવાતમાંથી ઉગારી અજન્મા છું
આવતી હોવાથી કોઈ નય ના દુભાય અને આત્માનું પરમ બનાવે તે ગુરુ. હિત થાય તેવી હોય છે.
- જીવમાં ધર્મ ધબકાર ભરવાની ભાવના ધરાવે તે શું ૫. ઈક્રિયવિજેતા:- પાંચ ઈન્દ્રિયોના વિષયોમાં તેઓ ગુરુ. રાગ-દ્વેષ કરતા નથી. ઈન્દ્રિયોને તેઓ સંયમમાં રાખે છે. - અધ્યાત્મજગતના જવાહિર એટલે ગુરુ.
૬. નિઃસ્વાર્થ - અન્ય પાસેથી કોઈ અપેક્ષા ન હોવાથી - પરિમિત છતાં પથ્ય વાણીને પ્રકાશે તે ગુરુ. જ તેઓ નિઃસ્વાર્થ છે.
- આધ્યાત્મિક અનુભૂતિના અમીરસનું પાન કરાવે તે ૭. સ્વ-પર કલ્યાણમાં તત્યરઃ- તેઓ પોતાના આત્માનું કલ્યાણ તો કરે છે, સાથે સાથે અન્ય જીવોનો પણ ઉપકાર - શાસ્ત્રોના મર્મ સમજાવે તે ગુરુ. છું કરે છે.
પરમના પ્રતિનિધિ એટલે ગુરુ. | ૮. નિ:સ્પૃહ:- આ લોક કે પરલોકમાંથી કોઈ ભૌતિક - શિષ્યને આત્મરત્નનું દાન કરે તે ગુરુ. નું સુખ મેળવવાની તેઓને સ્પૃહા હોતી નથી.
જેઓ મોહની ધરતીથી અસ્પૃશ્ય છે અને અધ્યાત્મના ૯. અપરિગ્રહી - તેઓ ૧૦ પ્રકારના બાહ્ય તથા ૧૪ અસીમ આકાશમાં ઉડ્ડયનના આનંદની પ્રકારના અત્યંતર પરિગ્રહથી રહિત હોય છે.
અનુભૂતિના અનુભવી છે તે ગુરુ. ૧૦. વિશ્વપ્રેમી:- જગતના સર્વ જીવ પ્રત્યે નિઃસ્વાર્થ - ગુરુના ચરણકમળની રજ મનરૂપી દર્પણનો ખેલ વાત્સલ્યની વર્ષા તેઓ વરસાવતા રહે છે.
દૂર કરે છે. ૧૧. શાન-ધ્યાન-તપમાં અનુરક્તઃ- તેઓ નિરંતર જ્ઞાન- - પરમાર્થે જે ધાયા, સંતોની ધન્ય કાયા. શું ધ્યાનની ઉપાસના કરે છે અને બાર પ્રકારના તપ દ્વારા ગુરુ એવો પુલ છે કે જે આત્માને પરમાત્મા સાથે જોડે શું આત્માની શુદ્ધિ કરે છે.
છે. ગુરુ એવા ભોમિયા છે કે જેઓ ભવઅટવીમાં ભટકતાને - મુક્તિમાર્ગની ઝળહળતી મશાલ એટલે ગુરુ પાર ઉતારે છે. ગુરુ એવી દીવાદાંડી છે કે જે ભૂલી પડેલી - અધ્યાત્મના તેજપુંજનો પ્રકાશ પાથરે એ ગુરુ. જીવનનૈયાને સાચી દિશા બતાવે છે. ગુરુ એવા કુશળ વૈદ્ય છે ? પરમપદ પંથના પ્રેરણાદાતા તે ગુરુ.
કે જેઓ આપણો ભવરોગ મટાડી ભગવાન બનાવી - પરમપદના પથદર્શક તે ગુરુ.
જે ભાવાચાર્ય અને પ્રકૃષ્ટ પ્રજ્ઞાવંત છે તે ગુરુ. શ્રી કનૈયાલાલ રાવલે કહ્યું છે કે મૌનની વાણી બોલીને - પતિતને પાવન કરે તે ગુરુ.
કે ક્યારેક વળી બે એક શબ્દો ઉચ્ચારીને સ્વભાવથી દીન, અધમાધમનો ઉદ્ધાર કરે તે ગુરુ.
જાતિથી હીન, વૃત્તિઓમાં લીન, આચરણથી મલિન જનને આત્મામાં સંસ્કારનું સિંચન કરીને શુદ્ધતાનું સંવર્ધન સુધારીને એના જીવનમાં ખીલવે જે વસંત, એને કહેવાય સંત. કરે તે ગુરુ.
જેમની પાસે બેસતાં દેહ ભુલાઈ જાય, જેમનાં નેત્રોમાં
ગુરુ.
પ્રબુદ્ધ જીવન : ભારતીય ગુરુ પરંપચ વિશેષાંક જ પ્રબુદ્ધ જીવન ઃ ભારતીય ગુરુ પરંપચ વિશેષાંક જ પ્રબુદ્ધ જીવન : ભારતીય ગુરુ પરંપરા વિરોષક છે પ્રબુદ્ધ જીવન : ભારતીય ગુરુ પરંપચ વિશેષાંક જ પ્રબુદ્ધ જીવન : ભારતીય ગુરુપરંપચ વિશેષાંક
પ્રબુદ્ધ જીવન ભારતીય ગુરુપરંપરા વિશેષાંક જ પ્રબુદ્ધ જીવન : ભારતીય ગુરુપરંપચ વિશેષાંક જ પ્રબુદ્ધ જીવન ભારતીય ગુરુપરંપચ વિશેષાંક જ પ્રબુદ્ધ જીવન : ભારતીય ગુરુ પરંપચ વિશેષાંક જ પ્રબુદ્ધ જીવનઃ ભારતીય ગુરુ પરંપચ વિશેષાંક
1 પ્રજદ્ધ જીવન : ભારતીય ગુરુ પરંપરા વિશેષાંક :
ઓગસ્ટ- ૨૦૧૭