________________
પ્રબુદ્ધ જીવન : ભારતીય ગુરુ પરંપચ વિશેષાંક પ્રબુદ્ધ જીવન : ભારતીય ગુરુ પરંપચ વિશેષાંક જ પ્રબુદ્ધ જીવન : ભારતીય ગુરુ પરંપરા વિશેષાંક પ્રબુદ્ધ જીવન : ભારતીય ગુરુ પરંપચ વિશેષાંક ૨ પ્રબુદ્ધ જીવન : ભારતીય ગુરુ પરંપચ વિશેષાંક
tr પ્રબુદ્ધ જીવન : ભારતીય ગુરુ પરંપરા વિશેષાંક ET ભારતીય ગરકુળ પરંપરા અને વર્તમાન શિક્ષણ
સુર્યશંકર ગોર લેખક પરિચયઃ રાપર સ્થિત ત્રિકમ સાહેબ પ્રાથમિક શાળાના આચાર્ય છે. બહુ સારા ભાગવત કથાકાર છે. કચ્છમિત્ર દૈનિકમાં તેમના લેખો પ્રગટ થતા રહે છે. એક સંનિષ્ઠ શિક્ષક છે.
Thપણો દેશ છે એટલા માટે નહીં પણ ભારત પાસે જે ભાજી અને ભાખરીથી તૃપ્તિનો ઓડકાર આવતો. ઉત્તમ અધ્યાત્મ છે તે ઘણા ભાગે સંસારના કોઈ દેશ પાસે સ્વાવલંબન એ વિદ્યાની પહેલી શરત રહેતી, વિદ્યા પ્રાપ્ત 3 નથી. ભારતીય સંસ્કૃતિની અડીખમ ઇમારત ત્યાગ-તપ- કરનાર કોઈ પર અવલંબિત ન રહેતો. હું સમર્પણ-વિશ્વબંધુત્વ જેવા સમષ્ટિના કલ્યાણના પાયા પર પ્રાચીન ભારતીય ગુરુ પરંપરાના લાભો અનેક એમ કોઈ- ૨ $ ટકેલ છે.
કોઈ લોભી અને લાલચ ગુરુ મળે તો માત્ર શિષ્યનું નહીં પણ “ ભારતીય ગુરુ પરંપરાની વાત કરવામાં આવે ત્યારે લાગે સંસારનું અકલ્યાણ થતું. એક મોટા સમુદાયને ઉત્તમ વિદ્યાર્થી ૨ કે એ ગુરુ પરંપરા કેટલી મહાન હશે કે જેમાં જીવનને ધ્યાનમાં એટલા માટે વંચિત રાખવામાં આવતો કે એને અકારણ હલકી છું. * લઈ શિષ્યનું જ નહીં પણ ચરાચર જગતનું મંગલ થાય. સૌનું જાતિનો ગણી લેવામાં આવતો. આના લીધે એક મોટો વર્ગ =
પરમ કલ્યાણ થાય તે રીતે શિષ્યનું ઘડતર થતું અને ગુરુના ઉત્તમ જ્ઞાનથી વંચિત રહેવાના કારણે એ વર્ગ ઘણું-ઘણું શું સાનિધ્યમાં શિષ્ય કેળવાતો ને પછી જીવનના સુખ-દુઃખની ગુમાવવાનું આવ્યું. એના પર કોઈ જ અસર ન થતી.
આજે તો વિદ્યાના બદલે ચારે બાજુ જાણે અવિદ્યા ગુરુએ આત્મસાત કરેલા ગુણો શિષ્યમાં અનાયાસે
અટ્ટહાસ્ય કરી રહી છે. શિક્ષણને એક વર્ગ ધંધો બનાવી દીધો ઉતરતા. શિષ્ય માટે એના ગુરુ જ સર્વસ્વ બની રહેતા. ગુરુની
છે. આજે જ્ઞાન જાણે પૈસા કમાવી લેવાનું સાધન બની ગયું બહુ મોટી જવાબદારી હતી. પુરાણો અને ઇતિહાસમાં
છે. ગુરુ એ ગુરુ મટી વેપારી બની ગયો છે. બાળક કે છાત્રમાં = અનેકાનેક દાખલાઓ છે કે ઉત્તમ ગુરુના સંગ અને સહવાસની
એને શિષ્ય નહીં પોતાનો ગ્રાહક દેખાઈ રહ્યો છે. મહાનગરમાં રૂ બહુ જ મોટી અસર થતી.
પ્રવેશ કરો એટલે મોટા-મોટા બેનરો આજની શિક્ષણ | લાલચ કે લોભ ગુરુના ચિત્તને રતિભાર અસર ન કરી
સંસ્થાઓના લાગેલા જોવા મળે. અનેક લોભામણી લાલચો { ઇ શકે, ગમે તેવા રાજાના કુંવર પણ ગુરુ પાસે જઈ તેમના
અને ઉત્તમ તકોની પ્રાપ્તિની વાતો કરવામાં આવે પરંતુ શિક્ષણ ચરણોમાં બેસી જ્ઞાન પામતો. અરે! મોટો રાજા કેમ ન હોય
સંસ્થાઓમાંથી ભણીને નીકળેલા યુવાનો સામે બેરોજગારીનું છે તે પણ ખૂબ આદરભાવ અને શ્રદ્ધા ગુરુ પ્રત્યે ધરાવતો. ગુરુના
ખપ્પર હાજર જ હોય!! ૐ શબ્દને ધ્રુવના અક્ષરો સમજી એનું પાલન થતું. ગુરુના હોઠ
ઊંચી ટકાવારીથી ઇમેજ બંધાય પછી ભલેને એનામાં કોઈ # ફફડે એ પહેલા જ શિષ્ય ગુરુની આંખ વાંચી લેતો અને તે જ પ્રમાણે આજ્ઞાનું પાલન કરતો.
વ્યવહાર કુશળતાનો ગુણ ન હોય.
શ્રમને આજે હલકો ગણી લેવામાં આવ્યો છે. ભારતીય રે - ભારતીય પરંપરાના ગુરુ માત્ર ક..ખ..ગ... ભણાવી કે 8 પોપટ બનાવીને શિષ્યને શિક્ષણ નહોતા આપતા પણ ચોસઠ
ગુરુ પરંપરા સાવ લુપ્ત નથી ગઈ, આજે પણ ખૂણે ખાંચરે છે ૬ જાતની વિદ્યામાં ગુરુ એને પારંગત કરતા. ઉત્તમ માનવ
એવા ગુણિયલ ગુરુઓ છે જ કે જે જ્ઞાન અને વિદ્યાર્થીને પરાયણ રે
છે. અને એ રીતે પોતાનો સહજ વ્યવહાર બનાવી નિર્ભેળ y, બનાવવાનું કેન્દ્રબિંદુ હતું એ પ્રાચીન ગુરુકુળ!! શિષ્યમાં જીવનની પાયાની સમજ સાથે પરમ વિવેક
આનંદ પામે છે. જૈ જગાડવાનું કામ થતું. કળા-સંગીત સાથે અસ્ત્ર-શસ્ત્ર વિદ્યા
આજના વર્તમાન સમયની એ માંગ છે કે ઉત્તમ માનવ હું પણ શીખવાતી, પોતાનો શિષ્ય માયકાંગલો ન રહે તેવી તેની સભ્યતાના નિર્માણની નીવ ઉત્તમ ગુરુ બને જે નિરંતર પોતાની # કસોટીઓ ગુરુ લેતા અને શિષ્ય ખૂબ વિનમ્ર ભાવે એ કસોટીઓ જાતને કસતો રહે અને સમાજ-રાષ્ટ્ર અને વિશ્વના કલ્યાણ પાર કરી ગુરુનો પ્રેમ સંપાદન કરતો.
માટે મથતો રહે. આવો, આપણે સૌ આ દિશામાં આપણી વિદ્યાનું દાન થતું, વિદ્યા વેચાતી નહીં. જ્ઞાનના વિક્રયને ક્ષમતા મુજબ કાંઇક કરી છૂટીએ!! પાપ ગણવામાં આવતું. ગુરુની પણ જરૂરિયાતો નહિવત હતી.
સાકેતધામ, અયોધ્યાપુરી, રાપર-કચ્છ. ઝાડના ફળમાં અને ગંગાના જળમાં એમને સઘળું મળી જતું.
મો.૦૯૯૦૯૮૮૨૭૩૧ ઓગસ્ટ- ૨૦૧૭
પ્રવ્રુદ્ધ જીવન : ભારતીય ગરુ પરંપરા વિશેષાંક ના
પ્રબુદ્ધ જીવન ભારતીય ગુરુપરંપરા વિશેષાંક જ પ્રબુદ્ધ જીવન : ભારતીય ગુરુપરંપચ વિશેષાંક જ પ્રબુદ્ધ જીવન ભારતીય ગુરુપરંપચ વિશેષાંક જ પ્રબુદ્ધ જીવન : ભારતીય ગુરુ પરંપચ વિશેષાંક જ પ્રબુદ્ધ જીવનઃ ભારતીય ગુરુ પરંપચ વિશેષાંક
