Prabuddha Jivan 2015 02 Gandhi Jivanno Antim Adhyay Visheshank

Author(s): Dhanvant Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh

Page 34

ગાંધી જી
8 |અથ પૃષ્ઠ ૩૪૦ પ્રબુદ્ધ જીવન ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક ૯ ફેબ્રુઆરી ૨૦૧૫ અંતિમ
* hષાંક 5
* કરવી જોઈતી હતી.”
રાજ્યસંઘના પ્રધાનમંડળની સભા બિરલા ભવનની લૉનમાં ઉપવાસી ક એ દિવસે છાપાંઓમાં આઘાતજનક હેવાલ પ્રગટ થયો હતો. ગાંધીજીની પથારીની આસપાસ મળી. અને તેમાં રોકડ મૂડીમાં છે 2 સરહદ પ્રાંતમાંથી હિંદુ તથા શીખ નિરાશ્રિતોને લઈ આવતી ગાડી પાકિસ્તાનના હિસ્સા સંબંધમાં નવેસરથી વિચાર કરવામાં આવ્યો. ૪ 8 પર પશ્ચિમ પંજાબમાં ગુજરાત રેલવે સ્ટેશને હુમલો કરવામાં આવ્યો મુસલમાનો પ્રત્યે ગાંધીજીનું વલણ પક્ષપાતભર્યું હોવાનું જેઓ રે $ હતો. સંખ્યાબંધ ઉતારુઓની કતલ કરવામાં આવી હતી અને માનતા હતા તેઓ એથી વધારે ગુસ્સે થયા. એક ઝનૂની જૂથે તેમનું હું 'શું સ્ત્રીઓને ઉપાડી જવામાં આવી હતી. એનો ઉલ્લેખ કરીને ખૂન કરવા માટે કાળું કાવતરું યોજવાની તૈયારી કરવા માંડી. છ માઉન્ટબૅટને કહ્યું, ‘એ વસ્તુ મિ. ગાંધીના કાર્યને વધારે મુશ્કેલ રાત્રે પશ્ચિમ પંજાબથી આવેલા કેટલાક શીખોએ બિરલા ભવન હૈ = બનાવે છે. પરંતુ એ કારણે તેમનો વિજય વધારે યશસ્વી થશે. સામે દેખાવો યોજ્યા અને ‘ગાંધીને મરવા દો' વગેરે પોકારો તેમણે રે
ગાંધીજીને મેં આ વાત કરી ત્યારે તેમણે ‘હરિનો મારગ છે શૂરાનો, કર્યા. ગાંધીજીને મળીને પંડિત નેહરુ એ જ વખતે બિરલા ભવનથી હું નહીં કાયરનું કામ જોને' એ ગુજરાતી કવિ પ્રીતમની સુપ્રસિદ્ધ કડી જવાને મોટરમાં બેઠા. આ પોકારો સાંભળીને તે પોતાની મોટરમાંથી હું મને ગાઈ સંભળાવી.
બહાર ધસી આવ્યા. ઊંચે સાદે તે બોલી ઊઠ્યા “ગાંધીને મરવા દો' ઉપવાસને બીજે દિવસે ગુજરાતનાં ભાઈબહેનોને' ઉદેશીને એવા પોકાર કરવાની હામ કોણ ભીડે છે ? હિંમત હોય તે મારી ? હું તેમણે પત્રના રૂપમાં સંદેશો મોકલ્યો.
હાજરીમાં એ શબ્દો પાછા ઉચ્ચારે. તેણે પ્રથમ મને મારી નાખવો હું મુ દિવસ દરમ્યાન દિલ્હીના મૌલાનાઓ તેમને મળવા આવ્યા ત્યારે જોઈશે.’ દેખાવો કરનારાઓ આઘાપાછા થઈ ગયા. કુરુ ‘હવે તમને તરત સંતોષ થયો?' એમ કહીને ગાંધીજીએ તેમનું ગાંધીજીના ઉપવાસના સમાચારે લોકોમાં ઊંડી અંતઃખોજ પેદા છે
સ્વાગત કર્યું. પછીથી ગંભીર બનીને તેમણે કહ્યું: “ઈંગ્લેંડ મોકલી કરી. હિંદભરમાંથી અને પરદેશમાંથી પણ મુસમલાના આગેવાનો અને ૨ પણ આપવાનું કહેતાં તમને શરમ નથી આવતી? અને પછી તમે કહ્યું મુસ્લિમ સંસ્થાઓ તરફથી સહાનુભૂતિ અને ટેકાના સંદેશાઓનો
કે, હિંદના રાજ્યસંઘ નીચે સ્વતંત્રતા કરતાં બ્રિટિશ અમલ નીચે પ્રવાહ વહેવા લાગ્યો. હૈદરાબાદના નિઝામ તથા રામપુર અને ૪ { ગુલામી સારી હતી. દેશભક્તો અને રાષ્ટ્રવાદીઓ હોવાનો દાવો ભોપાલના નવાબો તરફથી તારો આવ્યા. મુંબઈની પ્રાંતિક મુસ્લિમ ૬
કરનાર તમે આવા શબ્દો ઉચ્ચારી જ કેવી રીતે શકો? તમારે તમારાં લીગના પ્રમુખે એક નિવેદનમાં ગાંધીજીના ઉપવાસને ‘હિંદુ ધર્મ, હૈ કે હૃદયો શુદ્ધ કરવાં જોઈએ અને સો ટકા સાચા થવાને શીખવું જોઈએ. ઈસ્લામ તથા શીખ ધર્મને ઉગારવા માટે હિંદુઓ, મુસલમાનો તથા હું શું નહીં તો હિંદ તમને લાંબો વખત નહીં રહી શકે અને હુંયે તમને શીખો માટે પડકાર' તરીકે વર્ણવ્યા. લંડનથી ડાયરેક્ટર ઑફ ૬ મદદ નહીં કરી શકું.'
ઈસ્લામિક પ્રેસ તરફથી આ પ્રમાણે સંદેશો આવ્યો: ‘હિંદ અને છે ? સાંજની સભામાં પ્રાર્થનાસભામાં ગાંધીજી ગુજરાત સ્ટેશને પાકિસ્તાનને જાદવાસ્થળીમાં ઝંપલાવવામાંથી ઉગારવાને આપે છે કરુ નિરાશ્રિતોની ગાડી પર ઠંડે કલેજે કરવામાં આવેલા હુમલા વિષે ભરેલા ભગીરથ પગલાંની દુનિયાભરમાં સૌ કદર કરે છે. આપને ? હું તથા કરાંચીમાં કરવામાં આવેલી હિંદુઓ તથા શીખોની કારમી સફળતા મળે એવી હું ખુદાને બંદગી કરું છું. આપ ઘણું લાંબુ જીવો.’ હું કું કતલો વિષે બોલ્યા. પાકિસ્તાને આ વસ્તુ બંધ કરવી જ જોઈશે. બરેલીના મૌલવીએ પોતાના અનુયાયીઓને આપેલો આદેશ કે તેમણે કબૂલ કર્યું કે, “સંઘરાજ્યમાં એવા કેટલાક છે જેઓ ખાસ મહત્ત્વનો છે: “પાકિસ્તાનના કે હિંદુસ્તાનના મુસલમાનોનો ૐ પાકિસ્તાનના ગેરવર્તાવનું ઉત્સુકતાપૂર્વક અનુકરણ કરે છે અને ગાંધીજી કરતાં મોટો બીજો કોઈ મિત્ર નથી. તાજેતરના કરાંચીના હું હું હિંદને લજીત કરે છે.'
અને ગુજરાત (પાકિસ્તાન)ના અત્યાચારો માટે, નિર્દોષ સ્ત્રી, પુરુષો છે જેમાં કોઈ ધનિક ન હોય, કોઈ ગરીબ ન હોય, કોઈ માલિક ન તથા બાળકોની કતલ માટે તથા બળાત્કાર કરવામાં આવેલા - હોય, કોઈ ગુલામ ન હોય, સી રોટી માટે મજૂરી કરતા હોય તથા ધર્મપલટા અને સ્ત્રીઓના અપહરણ માટે એમની જેમ મારું હૃદય કે
સમાનતા, બિરાદરી અને શુદ્ધતાના આદર્શો સિદ્ધ કરવાનો અથાક દ્રવે છે. આ અલ્લા સામેના ગુનાઓ છે અને એને માટે કોઈ પણ પp હું પ્રયત્ન કરતા હોય એવા પોતે માગતા હતા તે પ્રકારના પાકિસ્તાનના પ્રકારની માફી નથી. પાકિસ્તાન સરકાર એ જાણી લે. અલ્લાની
સ્વર્ગનું ભવ્ય ચિત્ર આલેખીને છેલ્લે તેમણે જણાવ્યું: પાકિસ્તાન પાક સૃષ્ટિ સામેના આવા હીન પ્રકારના ગુનાઓના પાયા પર ઈસ્લામી બનશે તો હિંદ તેનું અનુસરણ કરશે.
રાજ્યનું ચણતર ભાગ્યે જ થઈ શકે.
આપના ઉપવાસ છોડવાને તથા હિંદુસ્તાન અને પાકિસ્તાનને વિનાશ, 9 ઉપવાસ શરૂ થયા બાદ ચોવીસ કલાકની અંદર, હિંદી આપત્તિ અને મોતમાંથી ઉગારવાને હું આપને આજીજી કરું છું.'
૧૯૪૬ના ઑગસ્ટના કલકત્તાના ભીષણ હત્યાકાંડ પછી હું ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષ જેને આંખ નથી તે અંધ નથી. જે પોતાનો દોષ ઢાંકે છે તે અંધ છે. વનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક ક
ગાંધી ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષુક ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષક F Iધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક ૬ ગાંધીજીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક ૬ ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાયવિશેષાંક ૬
* ગાંધીજીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક ૬ ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાયવિશેષાંક ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષક ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક 5 ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક 4 ગાંધી