Book Title: Prabuddha Jivan 2015 02 Gandhi Jivanno Antim Adhyay Visheshank
Author(s): Dhanvant Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
View full book text
________________
ગાંધી જીવી
8 | ફેબ્રુઆરી ૨૦૧૫ • પ્રબુદ્ધ જીવન • ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક ૯ પૃષ્ઠ ૬૯ અંતિમ
5 hષાંક ક
૪ ચાલીસગાંવનો મરાઠો હતો અને થોડાં
છેલ્લો કટોરી |
પુસ્તકોનો સ્ટોલ ખોલતો હતો. પુષ્કળ કે હું જ વર્ષો સ્કૂલમાં ગયો હતો. મેટ્રીકના
પ્રમાણમાં ફક્ત પુસ્તકો જ નહીં પણ હું હું ઘણાં વર્ષો પહેલાંથી સ્કૂલ છોડી દીધી [ ગોળમેજી પરિષદમાં જતી વેળા ગાંધીજીને ]
સાથે વધારે પ્રચલિત છરા, ખંજર અને $ હતી અને ગુજરાન ચલાવવા પૂના જતો | છેલ્લો કટોરો ઝેરનો આ પી જજો, બાપુ !
વેઢા (આંગળીના) રાખતો હતો. મેં ૬ રહ્યો હતો. સ્થાયી નોકરી મેળવવા માટે સાગર પીનારા! અંજલિ નવ ઢોળજો, બાપુ!
તે નથુરામ ગોડસે અને આપ્ટેને હું તેણે ઘણી મુશ્કેલીઓ વેઠી હતી અને અણખૂટ વિશ્વાસે વહ્યું જીવન તમારું:
હિંદુ મહાસભાના પ્રમુખ વીર શું જુદી જુદી જાતની કામચલાઉ ધૂર્તા-દગલબાજો થકી પડિયું પનારું:
સાવરકરના ઘેર મળ્યો હતો. હૈં નોકરીઓમાં જ સંતોષ માનવો પડ્યો શત્રુ તણે ખોળે ઢળી, સુખથી સૂનારું:
૧૯૪૭માં તેણે ધંધો વધાર્યો. તેણે જૈ હતો. એ કવાર તે પૂના શહે૨ | આ આખરી ઓશીકડે શિર સોંપવું, બાપુ!
દાણચોરી દ્વારા લેવાયેલા હથિયાર હું મ્યુનિસિપાલિટીના ચેરમેનના ઘરની | કાપે ભલે ગર્દન ! રિપુ-મન માપવું, બાપુ !
અને દારૂગોળાનો જથ્થો (Stock), { સામે સત્યાગ્રહમાં મદદ માટે ગયો
સુર-અસુરના આ નવયુગી ઉદધિ-વલોણે, વધાર્યો. આ બધું લે-વેચનું કામ તેણે ફેં & હતો. એને જે કામની નોકરી મંજુર શી છે ગતાગમ રત્નના કામી જનોને ? ગેરકાયદેસર રીતે તેની ત્યારની ?
કરાઈ તેનાથી તેને સંતોષ નહોતો તું વિના, શંભુ ! કોણ પીશે ઝેર દોણે ! ઓળખાણો અને તે પછી અત્યાર સુધીની હું એટલે તેણે છોડી દીધી. થોડો સમય | હૈયા લગી ગળવા ગરલ ઝટ જાઓ રે, બાપુ ! પુનામાં અને મુંબઈમાં હતી તેના દ્વારા
તે એક ધર્માદા સંસ્થા માટે ભંડોળ | ઓ સૌમ્ય-રૌદ્ર ! કરાલ-કોમલ ! જાઓ રે, બાપુ ! કર્યું. આ સોદાઓ તેના માટે દેશભક્તિ ક એકઠું કરવા માટે રહ્યો. તે પૈસા ' કહેશે જગતઃ જોગી તણા શું જોગ ખૂટ્યા? અને હિંદુતત્ત્વજ્ઞાનના પુસ્તકો કરતાં ઘણાં છે 9 નાખવાના કાણાવાળા ડબ્બા સાથે ઘેર દરિયા ગયા શોષાઈ? શું ઘન-નીર ખૂટ્યાં? વધારે નફો રળી આપનાર નીવડ્યાં. હું ઘેર જતો હતો અને મહેનતાણાના શું આભ સૂરજ-ચંદ્રમાનાં તેલ ખૂટ્યાં ?
આ એક એવા લોકોનું ભેગું થયેલું હું ભાગરૂપે તેણે એકઠા કરેલા પૈસાનો | દેખી અમારા દુ:ખ નવ અટકી જજો, બાપુ ! સંગઠન હતું જેઓ સાથે આવ્યા હતા હું ૨૫% ટકા ભાગ તેને મળતો હતો. | સહિયું ઘણું, સહીશું વધુ: નવ થડકો , બાપુ ! ને તેમની ધૃણાસ્પદ માન્યતાથી એક ? તેણે થોડા પ્રમાણમાં ચણ્યું, ખંજર અને ચાબુક, જપ્તી, દંડ, ઇંડા મારના,
બન્યા હતા. તેઓ માનતા હતા કે 8 હું આંગળીની વેઢો એક દુકાનમાંથી | . જીવતાં કબ્રસ્તાન કારાગારનાં,
આપણી નબળી રાજકીય કાર્યપદ્ધતિની હું ખરીદી અને ફેરી કરીને વેચવા માંડ્યો. થોડાઘણા છંટકાવ ગોળીબારના
મુસ્લિમ ઉદંડતાને તાબે થયેલી હતી, ૬ અત્યાર સુધી તેને મળતા હતા તેના | એ તો બધાંય જરી ગયાં, કોઠે પડ્યાં બાપુ! જે મહાત્મા ગાંધીના મંતવ્યો અને ૬ ૨ કરતાં આ ધંધામાં તેને થોડા વધારે | ફૂલ સમાં અમ હૈડાં તમે લોઢે ઘડ્યાં, બાપુ ! પક્ષપાતી (મુસલમાનો પ્રત્યે) વલણના હું પૈસા મળવા માંડ્યા. ધીમે ધીમે તે તેના શું થયું-ત્યાંથી ઢીંગલું લાવો ન-લાવો ! પરિણામરૂપે હતી. જ્યારે શું કાર્યમાં રહેલા અવકાશને વધારતો બોસા દઈશું-ભલે ખાલી હાથ આવો! પુરાવાકોર્ટમાં ખુલ્લો પડ્યો ત્યારે શું હૈં ગયો અને છેવટે પોતાની માલિકીની રોપશું તારે કંઠ રસબસતી ભુજાઓ ! ખબર પડી કે આ આખુંય કાવતરું પાર હું દિ દુકાન કરી. તે જે વસ્તુઓનો ધંધો | દુનિયા તણે મોંયે જરી જઈ આવજો , બાપુ ! પાડવા સુધીની યોજના ગોડસે અને હું કરતો હતો તેમાં સરકારની મંજુરીની | હમદર્દીના સંદેશડા દઈ આવજો, બાપુ !
આપ્ટે એ ૧૯૪૭ના ડિસેમ્બર ? 5 જરૂર પડતી ન હતી. તે સમયે રાજકીય જગ મારશે મે'ણાં: ન આવ્યો આત્મજ્ઞાની! મહિનામાં ઘડી હતી. થોડાક ક્ર ચળવળીયાઓ અને મુસલાન વિરુદ્ધ નાવ્યો ગુમાની-પોલ પોતાની પિછાની! અઠવાડિયાઓનો ઘટનાક્રમ હતો જેમાં 5 કે સંગઠનોની ભારે માગ હતી. જે હિંદુઓ
જગપ્રેમી જોયો! દાઝ દુનિયાની ન જાણી! પાછળથી બીજા જોડાયા હતા અને $ હૈદરાબાદ રાજ્યની મુસ્લિમ સરહદમાં
| Lઝવેરચંદ મેઘાણી નાનકડું જૂથ (મંડળી) બન્યું હતું. આ 3 રહેતા હતા, ખાસ કરીને તેઓ સારા
આખી યોજના ઝીણી ઝીણી બાબતોને હૈ હું ઘરાક હતા અને તેથી બાગડે હિંદુ મહાસભાના સભ્યોના પરિચયમાં ધ્યાનમાં લઈને ઘડાઈ હતી. આ કૃત્ય પાર પાડવાનો નિર્ણય ૧૩મી હું ૬ આવ્યો અને સંસ્થાના વાર્ષિક સંમેલનોમાં હાજરી આપવાનું શરૂ જાન્યુઆરીએ લેવાયો હતો. ૐ કર્યું. એ લોકો જ્યાં પણ સંમેલન રાખે ત્યાં જતો ને દરેક પ્રસંગે
* * *
ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષક ૬ ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક ૬ ગાંધીજીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક ૬ ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાયવિશેષાંક 4
ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક કા ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક 5 ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક કા ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક 4 ગાંધી
ગાંધી
ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશે
ગંગા આપણી અંદર જ છે. તેમાં સ્નાન ન કરે તે કોરો રહે છે.
વતનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક 5