Prabuddha Jivan 2015 02 Gandhi Jivanno Antim Adhyay Visheshank

Author(s): Dhanvant Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh

Page 76

ગાંધી જી
કે | અ પૃષ્ઠ૭૬ ૦ પ્રબુદ્ધ જીવન ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક ૯ ફેબ્રુઆરી ૨૦૧૫ અંતિમ
* hષાંક 5
ષક F Iધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક ૬ ગાંધીજીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક ૬ ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાયવિશેષાંક ૬ ગાંધી
રવીન્દ્રનાથ ટાગોર :
દોરીને આપણને માણસ બનાવ્યા અને મુક્તિ અપાવી. સ્વાભાવિક હું મહાત્મા ગાંધી આવ્યા અને ભારતના કંગાળ કરોડો લોકોના દરવાજે રીતે દરેક ભારતીવાસીએ બાપુને રાષ્ટ્રપિતા માન્યા. { આવીને ઊભા. તેઓ ગરીબ જેવાં જ કપડાં પહેરીને એમની જ ભાષામાં દાદા ધર્માધિકારી : ૐ બોલતા. આમ જરા ય સંકોચ વિના ભારતની વિશાળ જનસંખ્યાને કોણે શું પ્રતિકાર પણ પ્રેમપૂર્વક અને પ્રેમમય હોઈ શકે ? આ પ્રશ્નનો રે હું અપનાવી છે? જાણે કે ભારતીય લોકો પોતાના હાડમાંસના બનેલા ઉત્તર કોઈ પણ ધર્મવેત્તા, સંત કે વીરે આપ્યો ન હતો. ઈશ્વરે એક હૈં ૬ હોય. “સત્યએ સત્યને જગાડયું.” જે માણસે એમને મારી નાખ્યા એ એવી અનોખી વ્યક્તિ મોકલી કે જેણે આ પ્રશ્નનો વ્યાવહારિક અને હું ઈં પણ જાણતો હતો કે તેઓ સાચા હતા.
કલાત્મક ઉત્તર પોતાના અદ્ભુત જીવન દ્વારા આપ્યો. એ માનવનું રોમાં રોલાં :
નામ હતું ગાંધી. મેં ગાંધીને સ્વિટ્ઝરલેન્ડમાં આ દેશના ગામડા અને પહાડમાં વસતા કાકા કાલેલકર : હું નમ્ર ખેડૂતોને પ્રેરણાભર્યો પ્રેમ આપતા જોયા છે.
દરેક માણસમાં જે સારાપણું છુપાયેલું છે તે એ પોતે જાણે એના કરતાં = લૉર્ડ રિચાર્ડ એટનબરો :
ગાંધીજી વધારે સારી રીતે જાણતા હતા, જાણી શકતા હતા અને એથી યે છે માનવ સ્વભાવમાં કયો ગુણ એમને ખૂબ પ્રશંસનીય લાગે છે એવું વિશેષ–સારાપણું કોક વાર જાગ્રત પણ કરી શકતા હતા. હું પૂછતાં મહાત્મા ગાંધીએ તરત જ જવાબ આપ્યો, ‘હિમ્મત અને અહિંસા.' લાલ બહાદુર શાસ્ત્રી : € એમણે કહ્યું, ‘એ કદી કાયરની ઢાલ બની ન શકે. એ તો બહાદુરનું કેવી આકર્ષક મુદ્રા છે! પવિત્રતાના પૂજારી-એટલે તો ખડખડાટ ૐ હથિયાર છે.'
હસતા હતા. સ્વચ્છતા અને નિર્ભયતા પ્રદાન કરી. જીવન સંઘર્ષમય છે. મહામહિમ દલાઈ લામા :
કપરા માર્ગે ચાલવાનું છે. ગાંધીજીએ સતત પ્રયાસનો મંત્ર આપણને શીખવ્યો મારી પ્રાર્થના છે કે આપણી નવી શતાબ્દીમાં પ્રવેશ કરીએ છીએ એ ધ્યાનમાં રાખી એ મુજબ આચરણ કરવાનું છે. છે ત્યારે અહિંસા અને પરસ્પર સંવાદ વધતા જશે અને માનવસંબંધોનું ગુરુ દયાલ મલ્લિક: હું સંચાલન કરશે.
ગાંધીજી કહેતા, “સત્ય એ જ ઈશ્વર છે.” પરંતુ સત્યની ઓળખ 8 જ્યોર્જ બર્નાર્ડ શૉ :
મુશ્કેલ છે. એટલે એમના જીવનમાંથી હું જે કાંઈ સમજ્યો છું એ છે : મને મહાત્મા ગાંધી માટે ઘણો પ્રેમભાવ છે. તેઓ માનવોમાં સૌથી “પ્રેમ એજ સત્ય છે. અને આ પ્રેમમાં જ ઈશ્વરની ઓળખ થઈ શકે ? મહાન હતા, એમનામાં માનવસ્વભાવની ઊંડી સમજ હતી. એમના છે. આવો મારો વિશ્વાસ ગાંધીજીના જીવને દૃઢ કર્યો છે, એટલે હું ડૅ હું જીવનમાંથી મને પ્રેરણા મળી છે.
સદા એમનો ઋણી છું. તેઓ ઉદાત્ત અને ઉત્તમ જીવનમાં મૂર્ત છું કે લુઈ ફિશર :
ભગવદ્ગીતા હતા. * આ એક એવો માણસ છે કે જેણે ૩૦ કરોડ લોકોમાં બંડ કરાવ્યું. સુશીલા નય્યર: ણ એણે બ્રિટિશ સામ્રાજ્યના પાયા હલાવી નાખ્યા. એણે છેલ્લાં ૨૦૦ બાપુજી યુગપુરુષ હતા, યુગદ્રષ્ટા હતા અને યુગના માર્ગદર્શક હું વરસોમાં માનવોના રાજકારણમાં શક્તિશાળી ધાર્મિક આવેગ ઊભો હતા. માનવીને એમણે શાંતિથી જીવવાનો રસ્તો બતાવ્યો અને હૃદય હું
પરિવર્તન દ્વારા દુશ્મનને દોસ્ત બનાવવાનો રસ્તો બતાવ્યો. મારી ? 8 ઉ. ન. ઢેબર :
દૃષ્ટિએ બાપુજીની મહાનતા એક બહુ જ લાગણી પ્રધાન પિતાના છે માનવ વિકાસના ક્ષેત્રમાં તેમણે સત્યાગ્રહી શક્તિ એક નવીન શસ્ત્રની રૂપમાં હતી. ભેટ ધરી ,
વિનોબા: & વિજ્યાલક્ષ્મી પંડિત :
ધર્મમાં બતાવ્યું છે કે સર્વોત્તમ વિચાર કરતાં દેહ છોડવો એ છે મહાત્મા ગાંધી તો જાદુગર હતા. તેમણે ભારતનો આત્મા અને ચહેરો પુણ્યની પરિસીમા છે. જેણે જીવનભર નિરંતર ધર્મ-પાલનનો વિચાર @ બદલી નાખ્યો અને આગળ ધપવાની શક્તિ આપી. આપણે ગાંધીજીની કર્યો છે, તે પોતાના દિવસનું કાર્ય પૂરું કરીને પ્રાર્થનામાં જઈ રહ્યા છે હું ભાવનાને ન ભૂલીએ.
છે, મિત્રોની સાથે જઈ રહ્યા છે, બધાને પ્રાર્થના માટે બોલાવી રહ્યા છે અને હું શું અરુણા અસફઅલી :
એ સમયે અંત આવે છે! આ મૃત્યુ બહુ પાવન છે, પવિત્ર છે. મને તો ; 8. ચાલો, આપણે એમની નિર્ભયતા અને અમર સાહસનું અનુકરણ બાપુના જીવનને માટે આ સમય ‘ઉત્તમ પૂર્ણાહુતિ' લાગે છે. ૬ કરીએ.
સત્ય, પ્રેમ અને કરુણાસભર વિભૂતિની સ્મૃતિને હૃદયપૂર્વક ૬ મોરારજી દેસાઈ :
વંદના... પરાધીન અને ભયભીત દશામાંથી નીકળવાનો માર્ગ ગાંધીજીએ
* * *
* ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક 5 ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષક ૬ ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક 5 ગાંધી
શું કર્યો.
ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષક 5 ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાયા
ગાંધી જીવતતો અંતિમ અધ્યાય વિશેષ
'જેમાં સેવા ન થઈ શકે તેવી એક પણ ક્ષણ હોતી નથી.
|
વતનો અંતિમ અધ્યાય વિરોષાંક