Book Title: Prabuddha Jivan 2015 02 Gandhi Jivanno Antim Adhyay Visheshank
Author(s): Dhanvant Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
View full book text
________________
ગાંધી જી
કે | અ પૃષ્ઠ ૪૨૦ પ્રબુદ્ધ જીવન ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક ૯ ફેબ્રુઆરી ૨૦૧૫ અંતિમ
* hષાંક 5
ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક 4 ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાયવિશેષાંક 4 ગાંધી
* મુસલમાનો અહીં અને અહીં રહી શકે છે. એમણે મને એ પણ કહ્યું “દિલ્હીમાં શાંતિ સ્થપાશે ત્યારે જ હું ઉપવાસ છોડીશ. દિલ્હીમાં કે હું કે ગઈ કાલ સુધી જે મુસલમાનો લીગના અનુયાયી હતા અને હિંદુ શાંતિ સ્થપાશે તો એની અસર આખા દેશ પર થશે એટલું જ નહીં, હું
તથા શિખોને પોતાના દુશ્મન ગણતા હતા તે રાતોરાત બદલાઈ પાકિસ્તાન પર પણ થશે. આવું થશે અને કોઈ પણ મુસલમાન 3 8 જાય અને દોસ્ત બની જવાની વાત કરે તેનો વિશ્વાસ એ નહીં કરી એકલો એકલો શહેરમાં આમથી તેમ આવ જા કરી શકશે ત્યારે હું કે શકે. ધારો કે આજે પણ અહીં લીગ
મારા ઉપવાસ છોડીશ. દિલ્હી ભારતની ૬ શું હોય તો એ કોને વફાદાર રહેશે,
एकला चलो रे
રાજધાની છે, અને એ સદા ભારતની કે પાકિસ્તાનને કે અહીંની સરકારને?
રાજધાની રહ્યું છે. એટલે દિલ્હીમાં શું 0 લીગ એની એ વાતને વળગી રહે यदि तोर हाक सुने केउ ना आसे तबे સામાન્ય સ્થિતિ ન સ્થપાય ત્યાં સુધી કે તો એની તરફ શંકાનો ભાવ
एकला चलो रे
ભારત કે પાકિસ્તાન ક્યાંય સ્થિતિ પણ ઉં રહેવાનો જ. સરદાર કહે છે કે
સામાન્ય નહીં બને. આજે સુહરાવર્દીને
एकला चलो, एकला चलो, હું એમને લીગી મુસ્લિમોની વફાદારી
અહીં બોલાવી શકતો નથી કારણ કે ? રે પર ભરોસો નથી, એમના પર એ
__एकला चलो रे।
કોઈ એમનું અપમાન કરી બેસે. એ વિશ્વાસ મૂકી ન શકે. એક વાર यदि कोउ कथा न कोय, ओरे, ओरे ओ अभागा,
આજે દિલ્હીની શેરીઓમાં છૂટા ફરી છું હું એમને વિશ્વાસને પાત્ર બનવા દો, यदि सबाई थाके मुख फिराये, सबाई करे भय- શકતા નથી, ફરવા જાય તો એમના પર ૬ ત્યારબાદ જ હું હિંદુ અને શિખોને
तबे परान खुले
હુમલો થાય એમ છે. એ રાતના ક ક્ર કહી શકું.
ओ, तुई मुख फूटे तोर मनेर कथा
અંધારામાં પણ નિર્ભય રીતે આમ તેમ કે “આ બહેનોએ જે ગીત ગાયું
જોઈ શકે એવી સ્થિતિ મારે જોઈએ છે.
एकला बोलो रे। હું તે ગુરુદેવનું રચેલું છે.
કલકત્તામાં જ્યારે મુસ્લિમો સપડાયા હૈ મેં નોઆખલીના પ્રવાસમાં અમે એ यदि सबाई फिरे जाय, ओरे, ओरे ओ अभागा, ત્યારે એ ધારત તો પરિસ્થિતિને વધારે હૈ ગાતા. એક માણસ બીજાઓને यदि गहन पथे जाबार काले केउ फिरे ना जाय- વણસાવી શક્યા હોત, પણ એમને એમ કે € એની સાથે જોડાવા સાદ પાડે છે,
तबे पथेर कांटा
નહોતું કરવું. જે મકાનોનો મુસ્લિમોએ હૈ પણ ધારો કે કોઈ એ સાદ સુણી
કબજો લીધો હતો તે વાસ્તવમાં હિંદુ છું
ओ, तुई रक्त माखा चरण तले જે નથી આવતું અને અંધારી રાત
અને શિખોનાં હતાં, છતાં એ ખાલી - પ્રવેત્તા વતી રે * ઘેરાય છે તો કવિ કહે છે કે એ
કરાવવાની ફરજ એમણે બજાવી. ફુ યાત્રિકે એકલા જ ચાલી નીકળવું यदि आलो ना धरे ओरे, ओरे ओ अभागा
દિલ્હીમાં શાંતિ સ્થપાતાં એક મહિનો છે જોઈએ કારણ કે એની સાથે બીજું यदि झड़ बादल आंधार राते दुआर देय धरे
લાગી જાય તો મને વાંધો નથી. ખાલી હૈ ૐ કોઈ હો ન હો, ભગવાન તો
મારા ઉપવાસ છોડાવવા સારું થઈને જ હું
तबे बज्रानले હું ક્યારનો એની સાથે છે જ. હિંદુ
જનતાએ કંઈ કરવાની જરૂર નથી. ૬ અને શિખો જો ખરેખર પોતાના आपन बुकेर पांजर ज्वालिए निये
એટલે હું ઈચ્છું છું કે હિંદુ, શિખ, ૬ ૐ ધર્મમાં માનતા હોય તો એમણે આ
एकला चलो रे।
પારસી, ઈસાઈ અને મુસલમાનો અને * રીત અપનાવવી જોઈએ.
गुरुदेव रवीन्द्रनाथ ठाकुर જે લોકો ભારતમાં છે તે ભારતમાં જ રૅ મુસ્લિમોને પાકિસ્તાન ભાગવું પડે
રહે અને ભારત એવો દેશ બને કે જેમાં 5 કું તેવું ભયનું વાતાવરણ એમણે પેદા
તમામ લોકોના જાનમાલ સલામત શું ન કરવું જોઈએ. હિંદુ અને શિખોએ બહાદુર બની દેખાડી આપવું હોય. આમ બનશે તો જ ભારત પ્રગતિ કરી શકશે.” હું જોઈએ કે પાકિસ્તાનમાંના તમામ હિંદુઓને મારી નાખવામાં આવે
* * * હું તો પણ ભારતમાં એની વસૂલાત કરવામાં નહીં આવે. આપણા (કલેકટેડ વર્ક્સ ઑફ મહાત્મા ગાંધી, હું લોકો પાકિસ્તાનની નકલ કરે એ જોવા માટે જીવવું નથી. આપણે ગ્રંથ ૯૦, પાન ૪૧૩) બહાદુર બનવાનું છે, કાયર નહીં.
* * * ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષ ઈર્ષા તેને કરનારને જ ખાઈ જાય છે.
વતનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક 5
* ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક 5 ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક 4 ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષક 5 ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક 4 ગાંધી જીવનનો અંતિમ અધ્યાય વિશેષાંક 4 ગાંધી ન