Book Title: Paribhashik Shabdakosh Part 01
Author(s): Vishvanath Maganlal Bhatt
Publisher: Gujarat Varnacular Society

View full book text
Previous | Next

Page 79
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Emotional Encyclopaedia - - - - - - - - છે, અને મહદુભાવ એ સત્યતા, સૈોંદર્ય અને ! ચેતન ઉદ્વાહક વેગના વ્યાપાર ઉપર લક્ષ સરસાઈના વિચારને લાગુ થાય છે. આપે છે. ઊર્મિપ્રતિભાસ કે જે પ્રેરણજન્ય Egoistic emotion-MICHEL વ્યાપાર જ છે તેમાં આના વ્યાપારનું આ [ હ. દ્વા. ]. સ્વરૂપ સારી રીતે જણાઈ આવે છે. કે. શા. ક. ૧,૧૮૦:આમભાવ એટલે પિતાના Emotional sensibility-ઊમિ. રક્ષણની અને પોતાની ઉન્નતિની લાગણી. એગ્યતા મિ. ન.] Non-personal emotion ચે. શા. ૪૬૧: કદાપિ અનુભવેલી એવી આમેતર ઊમિ [ મ. ન. ]. સ્થિતિની કલ્પના કરવી પડે છે, અને ઊર્મિચે. શા. ૪૫૦: ત્રીજો વર્ગ કેટલીક અતિ યોગ્યતામાં જે આપણી અને તેની વચ્ચે તારગુંફિત વૃત્તિઓનો છે; તેમને ભાવ કહે છે; તમ્ય હોય તેને લીધે લાગણીની ન્યૂનાધિતા જેવા કે સ્વદેશપ્રીતિ, વિશ્વલીલા ઉપર પ્રેમ, હોય તે પણ ક૯પી લેવી જ પડે છે. જનતાપ્રેમ ઇત્યાદિ. ખરેખરી આત્મતર અને Emotional shock-Of સર્વસાધારણ ઊર્મિઓ આ જ છે. [મ. ન. એ. શા. ૪૧૩.] Personal emotion–આત્મ Emotional temperamentબદ્ધઊર્મિ મિ. ન.] ઊર્મિપ્રકૃતિ [મ. ન.] ચે. શા. ૪૪૯: પ્રથમે આત્મસંબદ્ધ ઊર્મિને ચે. શા. ૪૫: કોઈને એક રાગ પસંદ વિચાર કરવાનો છે. જે મિએ આત્મા હોય છે, કોઈને તેને તે જ નાપસંદ હોય છે. એટલે પોતાના સંબંધી જ હોય, પોતાની આવો જે માણસ માણસમાં રસિકતાનો ભેદ જાતને કેાઇ અનુભવ કે સંબંધમાંથી ઉપજતી હોય છે તે સ્વાભાવિક વૃત્તિને લીધે, ઊમિહોય, તેને આ વર્ગમાં સમાવેશ થાય છે. પ્રકૃતિના સાહજિક બંધારણને લીધે, તેમ જ Emotional, અન્તર્ભાવપ્રેરિત, મનોરાગ અનુભવમાંથી જે આકસ્મિક વલણ ઘડાયાં હોય તેને લીધે, થઈ આવે છે. વાચક [૨. મ.]. Empiric,-al ક. સા.૩૦: અન્તર્ભાવપ્રેરિત (e. ) તે જ ખરી કવિતા એ અમે ઉપર બતાવ્યું છે. Empirical-અનુભવસિદ્ધ હિ .] ૨. ભાવનાત્મક [ ન. દે. ] કે. શા. ક. ૧, ૩૨૭ વ. ૧૦, ૧૧૦:... અને અર્વાચીન માનસ Empirical generalization ૧. પ્રથમદર્શની વ્યાસિ [દ બા.]. શાસ્ત્રમાં વર્ણવેલી મનની વિચારાત્મ(Ration જુઓ Hypothesis. al), ભાવનાત્મક () અને ક્રિયાત્મક (votitional ) ત્રિવિધ સ્થિતિ પ્રમાણે ધર્મનું ૨. અનુભવમૂલક વ્યાસિ દિ. બા.] નિર્મળ સ્વરૂપ રચ્યું. Empiricism, ૧. અનુભવવાદ [ અ. ક. ] Ernotional expression-ઊમિ જુઓ Sensationalism, પ્રતિભાસ [મ. ન.] ૨. (Metaph.) અનુભકવાદ[અ.ક. ચે. શા. ૫૫૨. બાળકના આરંભક વ્યાપારોમાંના ઘણાની પૂર્વવૃત્તિ વિદ્યમાન હોય જુઓ Sensationalism. છે, અને તે વૃત્તિથી જ તેમનું સ્વરૂપ બંધાય | Encyclopedia, ૧. સર્વસંગ્રહ [ ન. છે. એવું સંભવે છે કે જેને અનુષંગે સુખ લા. ] અથવા દુઃખની સ્પષ્ટ વૃત્તિ અનુભવાય તેવાં સ. ન. ગ. ૪૫૦: ફ્રાન્સમાં વોલટેર (૧૭૭૯) પ્રત્યક્ષ માત્રની પછી અવ્યવહિત ક્ષણે જ ને રાસે ( ૧૭૭૮ ) એના ગ્રંથો ફ્રાન્સના કોઈને કોઈ પ્રકારનો વેગ પેદા થાય છે. આનું રાજ્યને ઉંધું વાળવાનાં કારણોમાં અવશ્ય ગણાય સાદામાં સા સ્વરૂપ એટલું જ છે કે પ્રત્યેક | છે. “સર્વસંગ્રહ’ પુસ્તક જે ૧૭૫૧ માં નીકળ્યું For Private and Personal Use Only

Loading...

Page Navigation
1 ... 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129