Kuvalayamala Katha Sankshep

Author(s): Udyotansuri, Ratnaprabhvijay
Publisher: Singhi Jain Shastra Shiksha Pith Mumbai

Page 334

-II. 42 : Verse 177] कुवलयमालाकथा २
*29 1एको ऽनगारचूडामणिस्तस्य दृग्गोचरमागतः । 'अमुना मुनिपतिना जल्पितम्' इति चिन्तयन्मोहदत्तः 1 श्रमणक्रमणयुगलमभिनम्य नातिदूरे निविष्टः सुवर्णदेवा वनदत्ता सखीजनश्च । ततो मोहदत्तन विज्ञप्तम् । 'भगवन् , यत्त्वं कथयसि मातुःपुरतः पितरं व्यापार स्वसारमभिरमसे तत्कथं ममायं पिता, कथमियं 3 माता, कथं चेयं स्वसा, इति ।' ततः स मुनिपतिः कोशलाया आरभ्य वृत्तं तोसलमृति यावत्तत्पुरः स्पष्टमाचष्टे । एकं तावदकृत्यं कृतं यत्त्वया पूर्व जनकस्तोसलो व्यापादितः, इदं तावद्वितीयं यत्त्वं भगिनी6 मभिवाञ्छसि । ततः सर्वथा धिर महामोहविलसितम् ।' एतन्निशम्य सुवर्णदेवा वनदत्ताप्यघोमुखी 6 बभूव।
४१) मोहदत्तोऽपि निविण्णकामभोगो महाशुचिसमं मानुषत्वं मन्यमानः प्रचुरतरवैराग्यमार्ग9 मनुलग्नो जजल्पेदम्।
'अनन्तदुःखवृक्षाणां मूलमशानमेव च । अज्ञानमेव वृजिनं भयमशानमेव च ॥ १६० ततो मुनीश, मम कथय मया सर्वथैवाधन्येन किमाचरणीयम्, येन सकलमपि पापं मूलादेव 12 विनश्यति ।' भगवता समाख्यातम् ।
12 'कलत्रपुत्रमित्रादि सर्वमुत्सृज्य सर्वथा । दीक्षां भज भवाम्भोधिमङ्गिनीमङ्गिनीमिव ॥ १६१ मोहदत्तेनेति जल्पितं 'भगवन् , मां प्रव्रज्यासंगतं तर्हि तनु । मुनिनादिष्टम् । 'यदहं चारणश्रमणो न 15 गच्छप्रतिबद्धस्तेन तव व्रतं दातुमनीशः।' तथा
16 दशाट यस्य पञ्चाशद योजनानि यथाक्रमम् । विस्तारे शिखरे मूले प्रोचुः सिद्धान्तवेदिनः॥१६२ श्रीनाभिनन्दनो यत्र पवित्रितजगत्रयः। अवस्थिति स्वयं चक्रे स शैलेषु शिरोमणिः ॥ १६३ कर्माण्यपि विजृम्भन्ते यत्र तावद्वपुष्मताम् । श्रीनाभिसूनुर्नाभ्येति यावल्लोचनगोचरम् ॥ १६४ 18 कर्मभपुण्डरीकश्रीः पुण्डरीकमहामुनिः। यत्रावृतः शिवं प्राप पञ्चभिर्मुनिकोटिभिः॥ १६५ यस्मिन्नमिविनम्याख्यो विद्याधरपती तथा। मुनिकोटिद्वयीयुक्तौ परमं पदमीयतुः॥ १६६ श्रीरामभरतौ वालिखिल्यानां दशकोटयः । प्रद्युम्नादिकुमाराणां सार्धास्तिस्रश्च कोटयः॥ १६७ 21 नारदः पाण्डवाः पञ्च परे ऽपि मुनिपुङ्गवाः। यत्रापुः क्षीणकर्माणः सर्वदुःखक्षयं पदम् ॥ युग्मम् ॥ यौकस्यापि सिद्धिः स्यात् तत्तीर्थ जगदुत्तमम् । अस्य किं प्रोच्यते यत्र निर्वृता मुनिकोटयः ॥ १६९ यत्र भूमीरुहश्रेणीरमणीयसमुच्छलात् । जिनाधिस्पर्शरहितान् हसत्यन्यमहीधरान् ॥ १७० 24 स्फुरनिर्झरझात्कारैर्य एवमिव जल्पति । जनाः किमन्यतीर्थेषु भ्रमन्ते हा विहाय माम् ॥ १७१
अतीवगुप्ता यत्रास्ति शङ्के वश्यार्थमोषधी । तद्वणोति स्वयं सिद्धिःप्रकामं कामवर्जिता ॥ १७२ 27६४२) तत्र श्रीशत्रुञ्जये महातीर्थ मया गच्छना गगनतलेनावधिज्ञानतः परिक्षातं त्वया निहतं 27
जनकं, चिन्तितम् 'एकमकार्य कृतमनेन यावद्वितीयं नाचरति तावत्संबोधयाम्येनम्। 'अयं तावद्भव्यः परमनेन मोहमोहितचेतसा विहितमहितम् ।। 30
लक्षयोजनमानेन कलितं काञ्चनाचलम् । निवेशयन्ति दण्डस्य पदे ये चैकहेलया ॥ १७३ 30 स्वयंभूरमणाभिख्यं सागरं ये जिनेश्वराः। तरन्ति दुस्तरं बाहुदण्डाभ्यामपि लीलया ॥ १७४
एकेन भुजदण्डेन धरामपि सभूधराम् । आतपत्रसिव क्षिप्रं लीलयैव धरन्ति ये॥१७५ 33 त्रिलोकीतिलकास्ते ऽपि कर्मादेशवशंवदाः। किमुच्यते वराकस्य भवतो मोहदत्त ही॥ १७६ 33 __ अतो मया संप्रति वियतः समुत्तीर्य त्वं प्रतिबोधितः।' विज्ञप्तं मोहदत्तेन 'भगवन् , कथं पुनः प्रव्रज्या
प्राप्या' इति । मुनिना भणितम् । 'वज त्वं कौशाम्ब्यां दक्षिणे पार्श्वे भूपतेः पुरन्दरदत्तस्योद्याने 36 समवसृतं श्रीधर्मनन्दनं मुनिप्रधान गणाधिपं द्रक्ष्यसि । तत्र स गणभृत्तमः स्वयमेव तव वृत्तान्तमवगत्य 36 दीक्षां दास्यति ।' इति वदन् कुवलयदलश्यामलं गगनतलमुत्पतितः। भोः पुरन्दरदत्तमहाराज, सैष तद्वचनं श्रुत्वा गृहवासं परित्यज्य मामन्वेषयनिहागत इति।' एवं च तदाकर्ण्य मोहदत्तेन भणितम् । 39'भगवन् , इदमित्थमेव किमपि नालीकं तावन्मां प्रवज्याभाजनं विधेहि।'
श्रीधर्मनन्दमगुरुर्गुरुगीरवा) मोहव्यपोहविशदीकृतचित्तवृत्तौ । दीक्षां जिनेशगदितामथ मोहदत्ते दत्ते स्म सर्वसुखसिद्धिपदस्य बीजम् ॥ १७७
24
39
2) PBom. ततो. 3)P Bom. कथयसि. 4) PB कोसलाया. 8) समान for सम. 10) Bom. च । भझानमेव eto. ending with च. 23) स्यात्तत्तीर्थ. 26) B'मौषधी. 27) B परिज्ञाय त्वया, PB निहित. 29) Prepeats चेतसा विहितं. 30) P om. लक्षयोजनमाने. 33) Padds लक्षयोजनमानेन कलित का before त्रिलोकीति 34) महा for मया. 37) B भो.41) PB सिद्धपदस्थ.