________________
: કલ્યાણ : ઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બર : ૧૯૫૮ : ૪૦૫ : સંન્યાસી, ફકીર, ઓલિયો કે અઘોરી રહી જતા તે વાંચતાં ત્યાંની ધનદેલત એ શું એને મને થોડી હશે તો ખાતરી રાખજો કે સિને-કથાલેખકો અને ખ્યાલ આવી શક. દિગ્દર્શકો તેમની રાખ સમાધિ અને કબરમાંથી પણ અમેરિકાની ૫૦૦ જોઇન્ટ સ્ટોક ઈન્ડસ્ટ્રીઅલ તેમને શોધી કાઢીને પરદા પર રજુ કરશે.
કંપનીઓમાં સૌથી પહેલું સ્થાન જનરલ મેટર્સ'નું રામ અને કૃષ્ણ આ ધરતી પર ખરેખર સદેહે છે. તેનું સરવૈયું રૂપીયામાં નીચે મુજબ છે – ફર્યા હતા કે કેમ તે ભૂતકાલનો વિષય છે, અને
વેચાણ- સાઠ અબજ. મીલકત-પાંત્રીસ અબજ. તેમણે શું કહ્યું હતું તેમાં અમને રસ નથી. મંદિરોમાં
નફે-પાંચ અબજ. રોકાણુ-પચીસ અબજ. એમની મૂર્તિઓના દર્શન કરવામાં પણ રસ નથી, પછી આવે છે “સ્ટેડર્ડ ઓઈલ કંપનીને નંબર, પણ રૂપેરી જગતના દેવતાઓ અને દેવીએ તે સદેહે તેનું સરવૈયું રૂપીયાસાં નીચે મુજબ છે – અમારા જીવનકાળમાં જ આ ધરતી પર (ધરતી પર
વેચાણ પાંત્રીસ અબજ. મીલકત–ચાળીસ અબજ. નહિ તે મેટરમાં અને મહેલાતમાં) વસે છે અને
નફે-ચાર અબજ. રોકાણ-પચીસ અબજ. જ્યારે જ્યારે તેઓ જાહેરમાં નીકળીને દર્શન દે છે
ફેર્ડ મેટરને નંબર ત્રીજે છે એનું સરવૈયું હેડત્યારે અમે ઘેલા બનીને તેમની એક ઝાંખી મેળવવા
વેચાણ-વીસ અબજ. મીલકત-૫ દર અબજ. પડાપડી કરીએ છીએ. એ જ્યાંથી નીકળવાના હોય
નફો-એક અબજ. રોકાણ દસ અબજ. ત્યાં તેમની રાહ જોવા તપશ્ચર્યા કરીએ છીએ.
ચોથા નંબર યુ. એસ. સ્ટીલ આવે છે જેનું અમારા ઘરમાંથી હવે અમે દેવદેવીઓની છબીઓ
સરવૈયુ નીચે પ્રમાણે – કાઢી નાખી છે, તેઓ એવી આકર્ષક ન હતી. અને
વેચાણ-વીસ અબજ. મીલકત-વીસ અબજ. તેમના મુખ પર અભિનય તે જરા ય ન હતો. હવે અમે સિને જગતના દેવદેવીઓની દિલચસ્પ તસવીરો
નફે-બે અબજ રોકાણુ-પંદર અબજ રાખીએ છીએ, લોકેટમાં અને બટનમાં, પર્સમાં અને પાંચમું સ્થાન છે જનરલ ઇલેકટ્રીકનું તેનું પુસ્તકમાં તેમની તસવીરો રાખીએ છીએ. બંગડીઓ સરવૈયું:અને સાડીઓ ફિલ્મો અને ફિલ્મી નટીઓના નામે વેચાણ-વીસ અબજ. મીલકત-દસ અબજ. કેવી આકર્ષક લાગે છે !
નફે-એક અબજ. રોકાણ-પાંચ અબજ. શ્રી કૃષ્ણની જીવનલીલા અને રામચંદ્રજીનાં
ઉપરની પાંચ રાક્ષસી કદની કંપનીઓ થઈ. એ પરાક્રમે હવે જુનવાણી નથી લાગતા ? તેના કરતાં
જ યાદીમાં છેલ્લી અંગુઠીયા કદની કોનસેલીડેટેડ દરેક નટ અને નટીની નાનામાં નાની પ્રકૃતિ અને
કોપર માઈન્સ” ૫૦૦ મુખ્ય કંપનીઓમાં સૌની રાજનિશિ પણ કેવી રસિક અને રોમાંચક વાચનસામગ્રી ટચુકડી છે તેનું સરવૈયું:બની રહે છે ! તમે એને ગાંડપણ કહે છે ? તે
વેચાણ-ત્રીસ કરોડ. મૂડી-વીસ કડ. તમે નવા
નફે-ત્રણ કરેડ. રોકાણ-પંદર કરોડ. જમાનાની તાસીર એળખતા નથી. આ સિનેમા-
અકલ કર્યું ના કરે એવું કામ છે. વાત અટસંસ્કૃતિને યુગ છે અને બદલાયેલા યુગનાં બદલાયેલાં
કતી નથી. વ્યાપારી બેંકો અને વીમા કંપનીઓનાં મૂલ્ય તમે સમજી શકયા નથી. ખરેખર આ યુગનાં
આંકડા આકાશે પહોંચી જાય છે. વહેણને ખાળવામાં નહિ આવે, તે વિનાશ નજીક છે.
બેંક ઓફ અમેરિકાની મૂડી પચાસ અબજ આ બધું કયાં સુધી ચાલશે ? છે. ડીપોઝીટ પિસ્તાળીસ અબજ છે. કરવેરા અને
મારા એક મિત્રે અમેરિકાના ૫૦૦ મોટા ઉદ્યો- તમામ ખર્ચ બાદ કરતાં ચકખી કમાણી પચ્ચીસ ગોની તારવણીવાળી એક ચેપડી મને આપી, અને કરોડ છે.