________________
蛋
* ‘નાંધપાથી’તુ’ એક પાનું *
પૂર્વ પન્યાસજી મહારાજ શ્રી કનકવિજયજી ગણિવર
વાંચન-મનનને જેઓને અભ્યાસ છે, તેઓ પેાતાનાં સાંચન કે શાસ્ત્રાધ્યયનના મનનને પરિ ણામે કાઇક કોઈક વાર પોતાની નોંધપોથીમાં તેના પરિપાકને ટપકાવી દે છે. પૂર્વ મહારાજશ્રીએ પાતાના વાંચન-મનન દ્વારા પાતે જે કાંઇ નાંધા ઉતારી છે, સ્વયં જે કાંઇ શબ્દસ્થ કર્યું છે, તે તેઓશ્રીએ ‘કલ્યાણ’ માટે અમારા પર મોકલાવી આપેલ છે. જે અમે અહિં રજુ કરેલ છે. આવી નોંધે જેઓએ કરી હોય ને તે સજનગ્રાહ્ય ને સજનાયાગી હોય તે અમારા પર અવશ્ય માલાવે.
સ
સંસારનુ` મેાટામાં માટુ
પાપ
જગતમાં મેટામાં મેટુ પાપ પરિગ્રહના મેહુ છે. પરિગ્રહ ત્યજવા સહેલે છે,
પણ તેના મેહ, તેના પ્રત્યેના મમતાભાવ એ ત્યજવા ખૂબ જ કપરૂ કામ છે. તમને ખબર છે ? લાખાના દાન દેનારા હજારેની સખ્યામાં મળી જશે, પણ દીધેલાની મમતાને સર્પની કાંચળીની
જેમ અંતરથી ફગાવી દેનારા બે-પાંચ પશુ મળવા મુશ્કેલ છે.
ચક
પરિગ્રહના માહ પાતળા પડ્યા વિના સાચું દાન આપી શકાતુ જ નથી. એથી દાનની પુઠે કયાં તે વેપારી સોઢા હશે, વર્તિ વ્યાજ સહિત મૂળ મૂડી મેળવવાની નફાખોરી હશે અથવા કીર્તિ, માન કે નાખ જમાવવાની ભૂખ હશે, એટલે સરવાળે પરિગ્રહની મમતાનુ' પાપ તા ફાલીને ફૂલેલુ' જ રહેવાનું.
જૈનદર્શન એટલે વિશ્વદર્શન જૈનદર્શન એ કેવલ વિજ્ઞા
નવું દર્શીન નથી, પણ તત્ત્વજ્ઞાનનુ દર્શન છે. આ હુકીકત જૈનદર્શનને માનનારાએ ભૂલવા જેવી નથી. કાઈ પણ એક વિષયન! આજની ભાષામાં અખતરા રૂપે પ્રતિપાદક શાસ્ત્રને વિજ્ઞાનશાસ્ત્ર કહેવાય છે. એનુ ક્ષેત્ર એક વિષય પૂરતુ મર્યાદિત છે.
જ્યારે તત્ત્વજ્ઞાન જગતના
સ વિજ્ઞાનાના પરસ્પરના સંબંધ, સામાન્ય અને ગોણુમુખ્ય ભાવનું પ્રતિપાદન કરનારૂ સંપૂર્ણ શાસ્ત્ર છે. જૈન દર્શનના સ્યાદ્વાદ સિધ્ધાંત આ તત્ત્વજ્ઞાનને સરળતાથી સમજાવનારી કૂંચી છે, કારણ કે સ્યાદ્વાદથી જગતના સઘળાયે પદાર્થની બધી બાજૂના સ્વીકાર કરવા પૂર્વક, તે તે પદાર્થને પ્રરૂપવામાં આવ્યા છે, આથી જગતના સર્વશ્રેષ્ઠ વિચારકે જૈનદર્શનને વિશ્વદર્શન તરીકે ઓળખે છે.
વિજ્ઞાન બુદ્ધિ અને ગણતરી ઉપર આધાર