________________
યોગબિન્દુ [ ભાવાનુવાદ ]
[ લેખાંક ૭ મેર ]
* શ્રી વિદુર જીવની વ્યાપારભૂત યોગ્યતા પણ આદિ રહિત જ કાર્યભૂત ર્મબન્ધ પણ આદિમંત જ હોય. યદિ તે છે, કારણ કે તે જીવના સ્વભાવભૂત છે.
કર્મબંધ આદિમાન હેય. તે તેની પૂર્વમાં આત્માને યદિ યોગ્યતાને જીવની જેમ આરિહિત ન માન. શુદ્ધ માનવ પડે, તે પુનઃ તેને કર્મબન્ધ સંભવિત જ વામાં આવે, પણ આદિવાળી માનવામાં આવે તે
નથી. જેમ મુતાત્મા શુદ્ધ હેઈ કર્મબન્ધ ન
કરે તેમ. કર્મબન્ધ જ નહિ ઘટી શકે. કારણ કે-જેનું કારણ આદિવાળું જ હોય, તેનું કાર્ય પણ આદિવાળું જ
આથી જ બંધને સર્વદર્શનકારોએ અનાદિકાલીન હોય. એટલે યોગ્યતા જ આદિવાળી હોય, તે તેના જ માન્યો છે. અન્યથા કાર્યકારણભાવ જ નહિં ઘટી
- શકે. એટલે જ તેમાં કારણભૂત યોગ્યતા પણ છતાંય ઝાડની નીચે પડેલા સચિત્ત હોય છે અનાદિકાલીન જ હેય. તેમ છાલ ન ઉગે તે પણ તે સચિત્ત રહે યદિ યોગ્યતાને આદિકાલ માની લઈ જવને પણ તેમાં શંકા જેવું કંઈજ નથી. કારણ કે કેટલીક શુદ્ધ માની લેવામાં આવે અને છતાં ઉત્તરકાલમાં છોલે એવી જાડી હોય છે કે તે બીજ જવાથી તેના બંધન માનવામાં આવે, તે અનિષ્ટપત્તિ આવી અચિત્ત થઈ શકતી નથી. વનસ્પતિના પાંદડાં
લિસા પર જશે. કારણ કે જે સર્વથા શુદ્ધ જ હોય, તેને બબ્ધ
જ ઓને માટે પણ દિવસે વ્યતીત થયા પછી
થઈ શકતો નથી. જે શુદ્ધ હોવા છતાં પણ બધા
માનવામાં આવે, તે સિદ્ધાભામાં પણ બન્ધ થઈ પણ ડીંટું કરમાય નહિ ત્યાં સુધી અચિત્ત- જાય. સિદ્ધાત્મામાં તે બન્ધ માની શકાય તેમ છે જ ને નિર્ણય કરી શકાય નહી તે એવી અનિ– નહિ અને કોઈપણ માનતું નથી. કારણ તેઓમાં ય ણિત વસ્તુને અચિત માની વાપરવી સચિત્ત- બન્ધ માની લેવામાં આવે તે સર્વત્ર અવિશ્વાસ જ ના પરિહરીઓને યેગ્ય નથી. કેટલાક સચિત્ત થઈ જશે, અને એથી મુમુક્ષુઓની પ્રવૃત્તિમાત્ર વિલીન પરિહારી શ્રાવકે પાકા લીંબુની છાલ સાથે થઈ જશે. કારણુ-મુમુક્ષુઓની પ્રવૃત્તિનું ધ્યેય સિદ્ધ - ટુકડા કરી, બીજ કાઢી નાંખી તેને બે ઘડી દશા છે. પછી અચિત્ત માની ઉપગ કરે છે તે પણ યદિ મુશામાં ય પુનઃ બન્ધ સંભવિત હોય, ઠીક નથી. કારણ કે બીજ જવામાત્રથી છાલ તો કયે મનુષ્ય ફીજુલ કષ્ટાદિ સહન કરે ? બન્ધના
અપનર્ભાવ-વિનાશઅર્થે તે તપ-જપ-સંયમાદિ વિધઅચિત્ત થઈ ગઈ એમ માનવું ભૂલ ભરેલું છે.
વિધ ક્રિયાઓ કરવામાં આવે છે. તેના યોગે મુક્તિ : આવશ્યક સુધારે ?
પ્રાપ્ત થવા છતાં ય જે પુનઃ બન્ધ થતો હોય, તો , “ કલ્યાણ” વર્ષ ૧૨ ના પૃષ્ઠ પર ની નાહક શા માટે એ ક્રિયાઓ કરવી જોઈએ ? માટે જ કલમ ૧, પંક્તિ - માં વિરોધપૂવક ને માનવું જોઈશે કે સર્વથા વિશુદ્ધવને કર્મ બંધ હોય સ્થાને નિષેધપૂર્વક, પંકિત ૧૮ માં ભાષા
જ નહિ. અકસ્માત તે કોઈપણ કાર્યની ઉત્પત્તિ
થતી જ નથી યદિ થતી હોય, તે વધ્યાસુતની સમિતિ ને સ્થાને ભાષાસમિત અને પૃષ્ઠ
પણ કેમ ન થાય ? જે જે કાર્ય છે, તે ૭પ૩ કલમ ૨, પક્તિ ૩૫ માં લગ્નલ્સમ તે કદાચિક છે અને કાયિક છે. અર્થાત કાયમાત્ર ને સ્થાને લગ્નલ્સમાં આટલું સુધારી વાંચવા કોઈક કાળે અને કોઈક ક્ષેત્રમાં ઉત્પન્ન થાય છે. વાંચકોને ખાસ ભલામણ છે.
તેની સાવેદિક અને સાહિતી સ્થિતિ હોતી નથી.
