________________
: ૪૮ : સમયના ક્ષીર-નીર :
પુનિત છત્રછાયામાં વર્ષોં થયાં એક એવી શિક્ષણસંસ્થા વિકાસ પામી રહી છે. કે, જેના વિકાસ માટે ભૂતકાલમાં પણ એટલી જ જરૂર હતી, છતાં આપણી ઉપેક્ષાના કારણે તે સંસ્થાના વિકાસ ન થઇ શકયા.
વિ. સં. ૧૯૮૦ ની સાલમાં સિધ્ધક્ષેત્રના પવિત્ર આંગણે સ્થપાયેલી જૈન શ્રાવિકાશ્રમ નામની જૈનસમાજમાં જૈન મ્હેને માટેની એક માત્ર અતિ ઉપમેગી શિક્ષણ સંસ્થા છે. અનેક શ્રાવિકા અેને આ શિક્ષણસંસ્થાના આશ્રમે ધાર્મિક શિક્ષણ, વ્યાવહારિક હુન્નર–ઉદ્યોગ સંગીત, ઈત્યાદિ જીવનનાં વિવિધ ક્ષેત્રની કેલવણી પ્રાપ્ત કરી, સ્વાશ્રયી અનવાની તાલીમ મેળવી રહેલ છે.
આપણા શ્વે. મૂર્તિ, પૂ. સમાજમાં બ્લેના માટે ધાર્મિક શિક્ષણની વ્યવસ્થા કરતી થાડીક, પાઠશાળા,
અને જૈન વિદ્યાશાળાઓ છે, પણ હેંના માટે શિક્ષણ
८०
શ્રધ્ધા, સંસ્કાર તથા સ્વાશ્રયની તાલીમ આપતી અન્ય કોઈપણ સંસ્થા સમસ્ત ભારતમાં હોય તેવુ અમારી જાણમાં નથી. આજે જૈનસમાજને લગભગ ટકા ભાગ અરે ૯૫ ટકા ભાગ આર્થિક સંધષ્ણુના વાતાવરણમાં જીવી રહ્યો છે, આવકના સાધને દિન-પ્રતિદિન તૂટતા જાય છે. ખાંએ ચોમેરથી ન ધાર્યાં આવી પડે છે. આ રીતે આર્થિક અકળામણમાં વિસા પસાર કરતા મધ્યમવર્ગીય હજારો જૈનધરામાં જે અેના ખાવિધવા છે, ગમે તે કારણે ઉપેક્ષિત છે, અથવા જીવનનિર્વાહ માટે મુશ્કેલી અનુભવે છે, આવી દ્રુજારા અેનાનાં સુખ, સ્વાસ્થ્ય તથા શાંતિ માટે તેમજ ધાર્મીિક શિક્ષણુ, વ્યાવહારિક ગૃહઉદ્યોગ આદિ દ્વારા હિલેાક-પરલેાકની સાધના માટે એક સંસ્થાની જૈનસમાજને અતિશય આવશ્યકતા છે.
જે આજે શ્રાવિકાશ્રમ જેવી સ્વચ્છ, સાત્ત્વિક તથા સંસ્કારી વાતાવરણુથી સભર સંસ્થાએ એ ખેટને
પૂરી પાડી છે. ધર્મશાલ, ઉદાર અને કવ્યપરાયણુ
સમાજના આગેવાન કાર્યકરાની સુંદર લાગણી, તેમજ કર્તવ્યનિષ્ઠાના કારણે આજે આ સંસ્થા નિ-પ્રતિદિન વિકાસને સાધતી જાય છે, એ આન ંદના વિષય છે.
આજે આ સંસ્થામાં ૫૪ ડેના શિક્ષણ મેળવી
રહેલ છે. ગૂજરાત, સૌરાષ્ટ્ર, કચ્છ તથા રાજસ્થાન પ્રદેશની આ અેનામાં ૧૦ વર્ષની બાળાએથી માંડીને લગભગ ૪૦ વર્ષની હેંના પોતાનાં જીવનને વિકાસ સાધવા સતત પ્રયત્નશીલ છે. ધાર્મિક, વ્યાવહારિક
શિક્ષણ, સંગીત, ભરત-ગૂંથણ, ઈત્યાદિ અનેક વિષ
યાની સંગીન તેમજ વ્યવસ્થિત તાલીમ અપાય છે. દરરોજ પૂજા, સામાયિક અને શક્તિ મુજબ વ્રત-નિયમા, પર્વ દિવસેામાં એકાસણા, આયંબીલ આદિ તપશ્ચર્યાં, આ બધાયે ધાર્મિક અનુષ્ઠાને ઉસાહપૂર્વક સંસ્થાની હેનેા કરે છે.
અન્ય સ્ત્રીસંથા માટે જે ફરિયાદો સાંભળવામાં આવે છે, તેવુ કશું જ અનિચ્છનીય ન બનવા પામે તે માટે સંસ્થાના સ્થાનિક કાર્યકરો ખૂબ જ જાય
ત છે, અને પેાતાની જવાબદારીનું સતત ભાન રાખીને સંસ્થાના વિકાસમાં આજે તે મહત્ત્વના કાળેા
કેવલ
સેવાભાવે આપી રહ્યા છે. સંસ્થાને મળેલા
આવા અનેક કાર્યકરો તન, મન, ધનથી પેાતાની સેવા આપવાની જે ધગશ ધરાવે છે, એ સંસ્થા માટે તથા સમાજ માટે જરૂર ગૌરવના વિષય છે.
આજે એવા અનેક પ્રંસગે। આવે છે, અનેક અેનેાને દાખલ કરવા માટે અરજી, તથા પુત્રે સંસ્થા પર આવે છે, છતાં સંસ્થા પાસે આર્થિક તેવું વિશાળ ભંડોળ નથી, ફક્ત ૨૫૦૦ ની સ્થાયી વાર્ષિક આવક અને ૧૮ હુજાના ખર્ચે છે. મકાન પણ ન્હાવુ પડે છે. છતાં સંસ્થા માટે સમાજના આગેવાને કર્તવ્યશીલ ન્યા છે, એટલે છેલ્લા ત્રણ વર્ષના ગાળામાં આર્થિક દ્રષ્ટિયે, ઉદ્યોગની દ્રષ્ટિયે, સંખ્યા તથા તાલીમની દ્રષ્ટિયે તેમજ કાર્યકરાના ઉત્સાહની દ્રષ્ટિયે સંસ્થાએ ઠીક પ્રગતિ અર્જુન સંસ્થામાં દાખલ થવા આવે, અને તેની યાગ્યતા કરી છે, તે। પણ જ્યાં સુધી સમાજની કાઈ પણ
હોય, એવી ગમે તેટલી સંખ્યાની અેનેાને દાખલ કરી શકે તેટલુ આર્થિક ભડાળ, મકાનની વ્યવસ્થા અને અન્ય પણ સાધન-સામગ્રી આ સંસ્થા પ્રાપ્ત ન કરી શકે, ત્યાં સુધી જૈનસમાજની સ પ્રકારે સેવા કરવામાં સંસ્થા અપૂર્ણ જ ગણાય. સંસ્થાની એ અપૂર્ણતા નિવારવાનું
