________________
અમૃતમય ક્રિયા માટે દિગમ્બરાચાર્ય કુંદકુંદાચાર્ય શું કહે છે તે વાગે ! દ્રવ્યગુણપર્યાયના રાસ ! ' પૂ. મુનિરાજ શ્રી મુક્તિવિજ્યજી મ.
ભગવાન જિનેશ્વર દેવના શાસનની પવિત્ર એવી આરાધક ભાવ રાખવાની સાચી જ ભાવનાવાળા ધર્મક્રિયાઓ કરનાર વર્ગ, આજે સમાજમાં દિન- જે હેય, તો પહેલી જ તકે તેમણે અમૃતમય ક્રિયાઓ પ્રતિદિન ઘટતો જાય છે. જડવાદના પુરમાં તણાયેલા કરવામાં આડખીલી રૂ૫ એવા પિતાના પ્રમાદને પુનઃ અને દુનિઆદારીના રંગરાગમાં ખુબ ખુબ મહાલનારા પુનઃ ધિક્કારવો જોઈએ. આત્માઓને આ ઉત્તમ ક્રિયાઓ કરવી પ્રાયઃ રૂચતીઆજે તે પરિસ્થિતિ એ ઉભી થઈ છે કે, સમાનથી. કેટલાક બિચારા જમાનાની અને દેશકાળની ઝેરી જમાં એક મોટો વર્ગ એવો છે કે, જેએના હૈયામાં હવાથી એવા ગુંગળાઈ ગયા છે કે, જે ગુંગળાટમાં ને ધર્મક્રિયા કરવાની સાચી રૂચી કે ધગશ બેઠી નથી. ગુંગળાટમાં એક મૂર્ખ માણસને છાજે એ રીતે જગ- એજ સ્થિતિમાં એમની અરૂચિ એ પણ ગેરવ્યાજબી તના ચોગાન વચ્ચે ખુલ્લંખુલ્લા કહે છે કે, “મંદિ- નથી, પણ વ્યાજબી છે. કેમકે જીવે ધર્મક્રિયાઓ, રમાં જવાથી વિશેષતા શું છે? ધર્મ તે આત્માના અનંતીવાર કરી અને એને અંગે પૂણ્યરૂપી એંઠ ઘણી, ઘરની વસ્તુ છે. અંતર, પવિત્ર હોય આત્મા એજ ભેગી કરી છતાં આત્માને નિસ્તાર થયો નહિ. આથી દેવ છે અને શરીર એ મંદિર છે.” આવું બેલના- આત્મ નિસ્તાર કરવાની જેના હૈયામાં સાચી ભાવના રાઓ પાન, બીડી કે સીગારેટને કંકી ભઠ્યાભર્યો કે હાય, તેણે માત્ર આત્માના શુદ્ધ સ્વરૂપનું ધ્યાન ધરવું, પૈયાપેયનું ખાવા-પીવામાં ભાન ભૂલી શરીર રૂપી દેહથી આત્મા જુદો છે એવું વિચારવું કેમકે આજ મંદિરને કે આત્મા રૂપી દેવને અભડાવતાં જરાએ સાચો ધર્મ છે.” આવું કહેનાર કઈ સદગુરૂ જ્યારે સંકેચ કે શરમ પામતા નથી. એવાઓને સીનેમા- મળી જાય છે ત્યારે પેલા વર્ગની દશા દારૂ પીધેલા નાટકમાં ભટકવામાં, અશ્લિષ ચિત્રો જોવામાં કે કામ વાંદરાને કોઈ વીંછુ કરડાવે એવી થાય છે. કથાઓ કરવામાં જરાએ કંટાળો આવતો નથી. પણ એ લીકા ધર્મક્રિયાના રસીક એવા આત્માઓને ઉપરથી રસ ઉત્પન્ન થાય છે. ખરેખર, જ્યારે એવા- કહે છે.. જુઓ! અમે નહોંતા કહેતા કે, ધર્મક્રિયાઓ એને ધર્મક્રિયા કરવાનો વખત આવે છે ત્યારે જ એ ધર્મ નથી, પણ આત્માનું શુદ્ધ સ્વરૂપ એજ એ લકે ઝટ બોલી ઉઠે છે કે, “અર્થ સમજ્યા ધર્મો છે. તમે લોકો અમારું કહ્યું માનતા હતા. વગરનું કામનું શું? પૌષધ, પ્રતિક્રમણ કે સામાયિક જુઓ ! આ સદ્દગુર દેવ () કહે છે. જરા એમને કરવા છતાં મન શુદ્ધ ન થાય તો આ બધું ફોગટ.” સાંભળી તે ખરા ! આ બધી વાતની પાછળ નિષ્કર્ષ
એ નીકળે છે કે, જે લોકોને ધર્મક્રિયાઓ નહોતી ગમતી ખ્યાલમાં રાખવું જોઈએ કે, જે લોકો અમૃતમય એવી ધર્મક્રિયાઓમાં ઈરાદાપૂર્વક આળસ અને ન્યાયે એમના જેવા સદગુરૂ (?) પણ મળી જાય છે.
તે લોકોને “જોઇતું તું ને વૈદે કીધું” એ ઉખાણાના પ્રમાદ કરે છે અને શાસ્ત્રની અપેક્ષિત વાત લઈને જિનેશ્વર દેવના શાસનની આરાધના કરનારા પિતે નથી કરતા એ વ્યાજબી કરી રહ્યા છે, એવું
અ૬ આત્માઓએ ધ્યાનમાં રાખવું જોઈએ કે, અમૃતમય જગતના હૈયામાં ઠોકી બેસાડવા પ્રયત્ન કરે છે, ત્યારે-
એવી ધર્મક્રિયાઓ એ ઉંચામાં ઉંચી કોટિનો સદાહરકોઈ આરાધકના હૈયામાં એમ થાય છે કે, જિનભા- ચાર છે, અપૂર્વ કેટિનું અમૃત છે અને આત્મ પિત એવી ધર્મક્રિયાઓ નહિ કરવાની ખુદલ વૃત્તિજ માં
આ ગુણને પુષ્ટ કરવા અજબ ગજબ કોટિનું રસાયણ છે. આ પામર પાસે આ જાતનું ધતીંગ ઉભું કરાવે છે. જાણે અજાણે પણ તેનું નિર્મૂલન કરનારા આત્માઓ - જે લેકે ધર્મક્રિયા કરવામાં આળસુ અને પ્રમાદી પિતાના અને પારકાના આત્મ ગુણોને ખીલવવાનાં છે, તેઓ પણ પોતાનાં હૈયામાં જીવતો અને જાગત દ્વારને બંધ કરનારા પ્રવચન પ્રત્યનિકે છે.