________________
મીરાનાં પોતી
પૂર્વ આચાર્ય દેવશ્રી વિજયરામચંદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજ જે આત્મા પાપને પાપ તરીકે માનતા નથી; અને જેને પાપના જરીકે ભય નથી; વળી જે પાપથી ધ્રુજ્યા વિના પાપને કયે જાય છે; તે આત્મા ધર્મને માટે લાયક નથી.
ત્યાગીના વેષમાં રહીને ધર્મના મ્હાને અનેકને આરંભ–સમારભના શિક્ષણુદ્વારા ઉજ્ન્માર્ગે ચઢાવનારા આત્મનાશક ત્યાગી હાઈ વસ્તુતઃ ત્યાગી નથી.
જ્યારે આત્મા પેાતાના ચુણા પ્રગટાવી નિર્માંળજીવન જીવશે ત્યારે તેનામાં દુઃખના લેશ પણ રહેશે નહિ.
જે આત્મા મેાક્ષની ઈચ્છાએ ધર્માનુષ્ઠાનાની આરાધના કરવા પ્રેરાય છે. તેનામાં આત્મધર્મની સમજ આવી છે એમ માનવામાં જરાકે
હરકત નથી.
જે આત્માને પરલેાકના ખ્યાલ આવે છે, તે સમજે છે કે, સાંસારિક બધી સામગ્રી મૂકીને જવાનું છે. તેને આ લેાકનાં
સુખા,
સુખ તરીકે ભાસતાં જ નથી.
માસક્ષમણને પારણે, માસક્ષમણ કરનાર પણ જો આજ્ઞાભંજક હાય તેા તે અનંત સસારી થાય છે.
જેના જ્ઞાનમાં ત્યાગ વરેલા નથી, અને જે જ્ઞાનીને ત્યાગ પ્રત્યે સદ્ભાવ વરેલા નથી તે જ્ઞાની, અજ્ઞાની કરતાં પણ વધારે ભયંકર છે.
જેઓએ અથ, કામની આસક્તિ તજીપેાતાના આત્માને શ્રી જિનેશ્વરદેવની આજ્ઞાને આધીન બનાવ્યેા; તેજ સાચા સુધારા કરી શકે છે.
રાગ ગયા વિના કેવળજ્ઞાન અને મુક્તિ ન મળે એ નિશ્ચિત છે; પણ સાથે એયનિશ્ચિત છે કે, રાગના નાશ પ્રશસ્ત રાગ પ્રગટયા વિના થવાના નથી.
સામગ્રીહિન દશામાં સદ્વ્યયની વાતે કરનારાઓમાંથી વિરલ આત્માએ જ સામગ્રી મળ્યા બાદ સદ્વ્યયશીલ અને છે.
લક્ષ્મીના સદ્વ્યય કરવાના ઉપદેશ દેનારા મહાપુરુષાએ જ ફરમાવ્યું છે કે, ‘લક્ષ્મી મેળસર્વસ્વનાવવાની ઈચ્છા એ પાપ ઇચ્છા છે.’
શ્રી જિનેશ્વરદેવની આજ્ઞા જેના અ`તરમાં ઉતરી જાય તેનામાં પરના શ્રેય માટે ભાગ આપવાની અનુપમ ઉદારતા આવી જાય છે.
પણ તે ઉદારતા તેવી તે નજ હાય કે, જેનાથી પેાતાનુ અને પરતું અહિત થાય.
જે શક્ય પણ ધર્મક્રિયામાં પ્રવૃત્તિ ન કરે અને શ્રી જિનેશ્વરદેવની આજ્ઞાના અખડરાગી ન હેાય તે સભ્યષ્ટિ નથી.
ધમ એ નથી, કે જે પુદ્ગલ લાલસાને વધારી મૂકે ! ધમ તા તે છે કે, જે આત્માની સાથે અનાદિ કાળથી ચાલ્યા આવતા પુદ્ગલ
યાગના નાશને માર્ગે જ દોરે છે.
વિષયાને તમે આધીન ન બના, પણ વિષયને તમારે આધીન બનાવેા. વિષયાધિન ડૂબે છે અને વિષયાને આધિન બનાવ
વાર તરે છે.
સંસાર માટે ગમે તેટલું સહેા તાય કર્માંના અન્ધન વધતાં જ જાય છે. જ્યારે સયમનું કષ્ટ જેમ જેમ સહાય તેમ તેમ કઅન્ય તૂટતા જાય છે.
ગમે તેવા સચેાગેામાં પણ ઉત્તમ આત્માએની ઉત્તમતા ઝળક્યા વિના રહેતી નથી.