________________
ખંડ: ૪:
પw
છે, તે અહિંસાદિ લક્ષણ ધર્મસ્થાનને વિષે રહેલાઓને જ પૂજે છે, કિંતુ હિંસક યજ્ઞયાજીઓને નહિ.
દષ્ટાંત, વિશુદ્ધિ, વિપક્ષ, પ્રતિષેધ, દષ્ટાંત—તીર્થકર ગણધરોની જેમ.
દષ્ટાંતની વિશુદ્ધિ–અરિહંત અને તેમને માર્ગે ચાલનારા સાધુઓ જ પાકને વિષે રક્ત એવા ગૃહસ્થને વિષે આહારાદિને શોધે છે. તેથી તેઓ જ અહિંસક અને અવધક છે. વિશિષ્ટ વિવેકવાળા, નિષ્કલંક મતિવાળા તથા અબ્રાન્ત ચિત્તવાળા સુરેન્દ્રાદિ, પૂજ્યને જ પૂજે છે કિન્તુ કદી પણ અપૂજ્યને પૂજતા નથી.
દષ્ટાંતને વિપક્ષ–બુદ્ધ કપિલાદિને પણ લેક નમે છે.
પ્રતિષેધ–બુદ્ધાદિ જે પૂજાના સ્થાન ગણાય છે, તે ઉપચારથી પણુ વસ્તુસ્થિતિ વડે નહિ. કિંચિત્ અતીન્દ્રિય પદાર્થોનું કથન કરનારા હેવાથી લેકમાં પૂજ્ય મનાય છે. પણ પરમાર્થથી પૂજ્ય તે સર્વજ્ઞત્વાદિ અસાધારણ ગુણયુક્ત અરિહંત-ગણધર જ છે. સર્વજ્ઞત્વ અને માર્ગ પ્રરૂપકત્વ બુદ્ધ-કપિલાદિમાં નહિ પણ અરિહંત ગણધરાદિમાં રહેલું છે. અરિહતો અને તેમને માર્ગે ચાલનારા સુસાધુઓ અહિંસાદિ ગુણોથી યુક્ત અને રાગદ્વેષ રહિત સમચિત્તવાળા હોય છે, તેથી પરમાર્થથી તેઓ જ પૂજવા લાયક છે.
ઉપનય અને નિગમન. ઉપનય–પરમ ધર્મસ્થાનમાં રહેલા અરિહંત અને સુસાધુઓ સુરનરને પૂજ્ય છે.
નિગમનસુરનરોને પૂજ્ય હોવાથી શ્રી જિનમતમાં રહેલ ધર્મ એજ ઉત્કૃષ્ટ મંગળ છે.
ઉપસંહાર–સાતવેદનીય, શુભ આયુ, શુભ નામ, શુભ ગોત્ર, સમ્યકત્વ, પુરૂષદ, હાસ્ય, રતિ આદિ પુન્ય પ્રકૃતિઓ એ અહિંસા
