________________
ખડ : ૪ઃ
પર૧ એ સાધુઓને જે ઊંડો અભ્યાસ, દીર્ધદષ્ટિ, તલસ્પર્શી અનેક વિષયોનું જ્ઞાન, છતાંય પરોપકારમાં જ રત અને આત્મસાધનમાં લયલીન રહેનારા એ સાધુઓ છે. આવી અહંભાવનાને લઈને ત્યાં જતાં અચકાય અને જાય નહિ એટલે સત્ય સની પીછાણ થાય નહિં. ખરાબ વાંચન ને ખરાબ સબતની જ અસર રહે. પછી સુધરવાને રસ્તો કર્યો ? સદગુરુઓના પ્રવચન જ્યાં થતાં હય, જેમાં સર્વજ્ઞ પરમાત્માની વાણીનું પાન કરાવવામાં આવે, જીવ–આજીવનું શું સ્વરૂપ છે? કર્મ થીયરીનું ઊંડું જ્ઞાન જડ અને ચેતનનું ભાન, જડની કેટલી શક્તિ, આત્માની અનંતી તાકાત છે, મોક્ષનું વાસ્તવિક સ્વરૂપ શું છે? ત્યાં સુખ કયા પ્રકારનું છે અને તેની પ્રાપ્તિ કયારે થાય? આત્મા કર્મ બંધનોથી કયારે છૂટે? ધર્મ શું છે અધર્મ શું છે? પુણ્ય પાપ વગેરે તાત્વિકજ્ઞાન સ્યાદ્વાદ–નયનિક્ષેપ-પદર્શન વગેરે તત્વજ્ઞાન તેમજ મહાપુરુષોના જીવનચરિત્ર વંચાતા હોય, આત્મ-જાગૃતિનો ઉચ્ચ ઉપદેશ અપાતે હોય જે મહાપુરુષો તલસ્પર્શી ઉચ્ચ ઊડ જ્ઞાન ધરાવનારા છે તેઓના વ્યાખ્યાને સાંભળવા ગમે નહિં. તેનાથી તે બાર ગાઉ વેગળા જ રહે, પછી સાનભાન ક્યાંથી આવે ?
અને જ્યાં કોરી બાંગ પોકારવામાં આવતી હોય, આચરણમાં લેવા દેવાય નહિ, રાતના બાર વાગે જેને ઝાપટવા જોઈએ, સદાચારનું નામ નિશાન નહિ, અભય અપેય શું તે પણ ન સમજે, તેવાઓના ભાષણ 'થતાં હોય ત્યાં પૈસા આપીને પણ સાંભળવા જવાની ઈચ્છા થાય.
અહિંસાના વાસ્તવિક સ્વરૂપને પણ જેઓ સમજે નહિ, અરે જીવ કોને કહે અને તેના કેટલા ભેદ છે તેનું પણ જેને પૂરું જ્ઞાન નથી. દયાના પ્રકાર કેટલા? ભાવ દયા શું વસ્તુ છે તેને ય સમજે નહિ. એક અહિંસા અહિંસા પિોકારે. તે પણ કેવળ સ્વાર્થ માટે અને એ સ્વાર્થને પણ ધર્મ મનાવી પોતપોતાના ધર્મોમાંથી સૌને ભ્રષ્ટ બનાવવાના જ ત્યાં એ લેકચર થતાં હોય ત્યાં દોડાદોડી પછી અજ્ઞાનના અંધકારમાં આ યુવકો આથડે તેમાં નવાઈ શી?
સુધરવાને ઉપાય–શ્રી સર્વજ્ઞ પરમાત્માની વાણીનું શ્રવણ હોય
