________________
અંડ: ૪ઃ - વિદ–દીવા જેવી હકીકત હોવા છતાં તું સમજી શકતા નથી તે ભારે કહેવાય. મારે જ દાખલો આપું કે મારી પાસે લમી સારા પ્રમાણમાં છે તે મારા કેટલા મિત્ર થતા આવે છે. શાક માર્કેટમાં શાક લેવા જઈશ તે ત્યાં પણ પહેલી પસાની જ જરૂર પડશે. ડગલે ને પગલે પૈસાની જરૂર પડતી હોવા છતાં તું જ્ઞાનની જ ઉપાસના અને ગુણગાન ગાયા કરે છે તે તારા જેવા સમજુ અને ડાહ્યા ગણાતા માણસને ન શોભે! વિશેષ હું તને શું કહું ?
નવનીત –મિત્ર ! તું લક્ષ્મીને સર્વોપરી સ્થાન આપે છે પણ તને ખ્યાલ નથી કે માનવના માનસનું સબળ અને સંસ્કારિત્વ ઘડતર કરનાર જો કોઈ હોય તે સમ્યજ્ઞાન જ છે. લક્ષ્મી મનુષ્યના જીવનને વિલાસી બનાવે છે અને ખરાબ ટેવો તેના જીવનમાં સ્થાન પામે છે.
વિનાદ નવનીત ! મને તો જગત પર વિદ્યા કે જ્ઞાન કરતા લક્ષ્મીનું વધુ સામ્રાજ્ય દેખાય છે. જીવન જીવવામાં અને એશારામ ભેગવવામાં લક્ષ્મીની જરૂરીઆત છે. જ્ઞાનથી કાંઈ પેટ ભરાતું નથી. પૈસે હશે તે બધું મળી આવશે.
નવનીત:–ભલે ! પૈસાથી વસ્તુઓ ખરીદી શકાતી હોય પણ જીવનના ઉચ્ચ ગુણો જે છે, તે કાંઈ બજારમાં ગમે તેટલા પૈસાના ભાગે પણ મળતા નથી. તે તે જ્ઞાનના પરિબળે જ પ્રાપ્ત થાય છે.
સુરેશ – નવનીતને ઉદ્દેશીને ] બધુ ! શાને વાર્તાલાપ ચાલે છે?
નવનીત – સુરેશ ! વિનોદનું મંતવ્ય છે કે લક્ષ્મી વિદ્યા કરતાં ચઢીઆતી છો લક્ષ્મી એ જ જીવનમાં સર્વસ્વ છે. લક્ષ્મી જ માનવીને ઉન્નત રાખી શકે છે. આ મંતવ્યની સામે મારે સખ્ત વિરોધ છે.
સુરેશ-નવનીત ! જે મનુષ્યો આ ભવને જ મીઠે માને છે અને પરભવની જિંદગીને વિચાર માત્ર જેને નથી તે જીવોને જ્ઞાનની મીઠાશ અને તેના ગુણોને ખ્યાલ આવે મુશ્કેલ છે.
