________________
કલયાણ:
“Work while you work” 9101 2410 adat ભાવાર્થ પણ પળનાં જીવનને જ અર્થ સમજાવે છે. જે પળે જે કામ હાથમાં લીધું હોય, તે પળે તે કામમાં આપણે જરૂર રત બની જવું જોઈએ; તેનાથી લાભ એ થાય છે કે, કામમાં પળનું બળ આપણને મદદ કરે છે. તેથી જ ભેજનવેળાએ વ્યાપારના વિચારે કરવામાં અને દેવમંદિરે દુનિયાદારીના વિષયે ચિંતવવામાં ભાગ લેતાં અટકીને, આપણે મળેલી પળ અને સ્થળના ખ્યાલમાં મસ્ત બનવું જઈએ.
પળના ગવડે આત્માનંદ પામવાના આશયે જ આર્ય ઋષિમુનિઓએ દેવાલયોની અનુપમ કલામયતામાં પ્રાણમો આલેખ્યા છે. અને આજે આપણે આ દુનિયાના કેઈ પણ કણમાં શાંત અને સંયમી રીતે પળમાં મસ્ત બનતા હોઈએ તે થોડે ઘણે અંશે પણ દેવમંદિરમાં જ. દેવમંદિરની દિવાલે બહાર પગ ટેકવ્યા પછી આપણને અગમનિગમની કલ્પનાઓમાં ઊડીને હાંફવાનું જ દિલ થાય છે જ્યારે કલ્પવામાં વિહરવાનું કાર્ય કુદરતના લાડીલા કવિઓ સિવાય અન્યને જીવનસત્વ બક્ષે તેવું છે જ નહિ.
પળ ને સ્થળને સુયોગ જીવનની પ્રતિમાનું અજબ રીને ઘડતર કરે છે. પળને પ્રાણુ જીવનની ભીતરે આદ્રતા જગવે છે, સ્થળનું કલેવર પ્રતિમાના આરસને સફેદ ચંદની જે બનાવે છે. ફાલ્યાકૂલ્યા આંબાની ડાળ અને કોકિલાને ચેતનાસભર “ મૂહુ” રવ, જે રીતે આખા યે ઉપવનમાં આનંદમયતા જગવે છે, તે જ રીતે પળ ને સ્થળના સુયોગમાંથી અનેરી ચંદનકલા ઉપસતી થાય છે. નીલ, ગંભીર વારિમાં વહેતી યમુનાનું તીર અને ચાંદની ઝરતી પૂર્ણિમાની પળ, એક નજર કરતાં જ મુમતાઝના જીવનની કવિતા કવ અલબેલે તાજ હસતિ જણાશે.
સ્થળ-કાળના સુસંગમાં જીવનની વણને અમૃતરંગી અનુપમ સૂર નીકળે તે અવશ્ય જીવનનું ઉત્થાન-વતન દૂર થાય કે તેને મુક્તિની મનહર હરિયાળી નજરે ચઢે. જેવાં હશે જીવનની સરિતાનાં જળ તેવી જ સ્થળ-કાળની એકતામાં કામ કરશે આપણી નજર. સર્વ કાર્યના મૂળમાં
