________________
"૧૪
તવ પૃચ્છા પ્રશ્ન પ૮-પચેન્દ્રિય કેને કહે છે?
ઉત્તર-જે જીને સ્પર્શન-રસના–ધ્રણ–ચક્ષુ અને કાન એ પાંચ ઈન્દ્રિયે પરિપૂર્ણ હોય તેને પંચેન્દ્રિય કહેવાય છે. તેના ચાર ભેદ છેઃ (૧) નારકી (૨) તિર્યંચ (૩) મનુષ્ય અને (૪) દેવ.
પ્રશ્ન ૫૯-સંજ્ઞી કોને કહે છે?
ઉત્તર–જેને દીર્ઘકાલીન સંજ્ઞા હાય અર્થાત્ ભૂતભવિષ્યને વિચાર કરી શકે તેવું મન મળેલ હેય તેને સંજ્ઞી” કહેવાય.
પ્રશ્ન ૬૦-અસંશી કેને કહે છે?
ઉત્તર–જે જીવને “મન” નથી હોતું અને જે માતા-પિતાના સંયોગ વિના જ ઉત્પન્ન થાય છે, તેને અસંશી” કહેવાય છે.
પ્રશ્ન ૬૧-સંજ્ઞી–અસંજ્ઞી જીવ ક્યા ક્યા છે?
ઉત્તર–માત્ર પંચેન્દ્રિયમાં જ સંસી (મન–સહિત) અને અસંજ્ઞી (મન-રહિત) બન્ને પ્રકારના જીવ છે. બાકીનાં બધા (એકેન્દ્રિય વગેરે) અસંજ્ઞી જ છે.
પ્રશ્ન ૬૨-પર્યાપ્તિ કેને કહે છે?
ઉત્તર–આહારાદિ પુદ્દગલે ગ્રહણ કરીને તેને શરીરાદિ રૂપમાં પરિણમવાની જીવની પૌદ્દગલિક શક્તિવિશેષને પર્યાપ્તિ” કહેવાય છે.
