________________
vvvv
૧૨૬
તત્વ પૃચ્છા ઈત્યાદિ સંસારની અવસ્થાને વિચાર કરો. આ ભાવના ભગવાન મલ્લિનાથે ભાવી હતી.
પ્રશ્ન ૨૬-એકત્વ ભાવનાનું સ્વરૂપ શું છે?
ઉત્તર–આ આત્મા એકલે ઉત્પન્ન થાય છે અને એકલો જ મરે છે. કર્મોને કર્તા અને ભક્તા પણ એક આત્મા જ છે. જન્મ–જરા-વ્યાધિ-મૃત્યુ આદિથી ઉત્પન્ન થયેલ દુઓને દૂર કરવા કેઈ સ્વજન, પરિવાર વગેરે સમર્થ નથી. એવો નિરંતર વિચાર કરવો. એકત્વ ભાવના નમિરાજર્ષિએ ભાવી હતી.
પ્રશ્ન ર૭-અન્યત્વ ભાવના એટલે શું?
ઉત્તર–“હું કેણ છું?” માતા-પિતા આદિ પરિવાર મારાથી ભિન્ન છે. આ શરીર પણ મારાથી ભિન્ન છે. હું આત્મા છું. બધા સંગને વિયાગ થવાનું છે. આ પ્રમાણે ચિંતન કરવું. આ ભાવના મૃગાપુત્રે ભાવી હતી.
પ્રશ્ન ર૮-અશુચિ ભાવનાને વિષય શું છે?
ઉત્તર–આ શરીર રજ અને વીર્ય જેવા ઘણિત પદાર્થોના સંગથી બનેલ છે. ઉત્તમ, સ્વાદિષ્ટ અને રસવાળા પદાર્થોને આહાર પણ શરીરમાં જઈને અશુચિમાં પરિણત થાય છે. આ પ્રકારે શરીરની અશુચિતાને વિચાર -કર. આ ભાવના સનકુમાર ચક્રવતીએ ભાવી હતી.
પ્રશ્ન ૨૯-આશ્રવ ભાવનાનું સ્વરૂપ શું છે?