________________
૨૩૮
તવ પૃચ્છા (ર) કરે છે. એ રીતે કરવાથી લેકને અધિકાંશ ભાગ આત્મપ્રદેશોથી વ્યાપ્ત થઈ જાય છે. પરંતુ મંથાનની જેમ અંતરાલ પ્રદેશ ખાલી રહે છે. ચેથા સમયમાં અંતરાલને પૂર્ણ કરે અને સમસ્ત લોકાકાશને આત્મપ્રદેશથી વ્યાપ્ત કરી દે છે. કારણ કે કાકાશનાં પ્રદેશ અને જીવન પ્રદેશે બંને સંખ્યામાં બરાબર છે. પાંચમા સમયમાં અંતરાલને સંકેચતે. છઠામાં મંથાનને સંકેચ, સાતમામાં કપાટને અને આઠમા સમયમાં દંડને સંકેચીને આત્મપ્રદેશે પુનઃ મૂળ શરીરસ્થ થઈ જાય છે.
પ્રશ્ન ર૧૦-આવકરણ કોને કહે છે?
ઉત્તર-અંતમુહૂર્ત પછી મેક્ષ જનારા જીવને થાય છે. જે બાકી બચેલા કર્મને ઉદયાવલિકામાં પ્રક્ષેપણ કરવાની પ્રક્રિયા તેને આવકરણ કહેવાય છે. તે આવઈકરણ મેક્ષગામી જીવને અવશ્ય કરવું પડે છે.
પ્રશ્ન રા-માણા કેને કહે છે?
ઉત્તર-જે ધર્મોને લઈને જીવ સંબંધ વિશ્લેષણ કરવામાં આવે, જીવનું જ્ઞાન કરવામાં આવે, તે વિશેષ ધર્મો, (દે-વિષ)ને માર્ગણ કહેવાય છે
પ્રશ્ન ર૧ર-માણાના કેટલા ભેદ છે ? - ઉત્તર-માણાના ૧૪ ભેદ છે. (૧) ગતિ (૨) ઈન્દ્રિય (૩) કામ (૪) ચોગ (૫) વેદ (૬) કષાય (૭) જ્ઞાન