________________
સંવર તત્વ
૧૫
ત્યાગ, વૈરાગ્ય, બ્રહ્મચર્યાદિ ઉત્તમ તને અભાવ હોય, એવા ધર્મને “કુધર્મ કહેવાય છે.
પ્રશ્ન ર૩૮-શ્રાવક કોને કહે છે?
ઉત્તર-“શ્રા” અર્થાત્ શ્રદ્ધાપૂર્વક શાસ્ત્ર શ્રવણ કરે. “વ” એટલે વિવેકથી વ્રતનું પાલન કરે. “ક” દાનાદિ કરણ શુભ ક્રિયાઓ કરે તે જ શ્રાવક છે.
સિદ્ધાંત શ્રવ થા, વિરે વતસ્ત્રાજૂ दानादि करणं सेवा, हि एतत् श्रावकलक्षणम् ॥ પ્રશ્ન ૨૪૦-શ્રાવના વ્રત કેટલા છે?
ઉત્તર-પાંચ અણુવ્રત, ત્રણ ગુણવ્રત અને ચાર શિક્ષાત્રત એમ કુલ ૧૨ વ્રત છે.
પ્રશ્ન ર૪૧-ગ્રત કોને કહે છે?
ઉત્તર–પ્રત્યાખ્યાન પૂર્વક સાવદ્ય ક્રિયાઓને છોડવી અને નિરવદ્ય ક્રિયામાં પ્રવૃત્તિ કરવી તેને વ્રત કહેવાય છે.
પ્રશ્ન ર૪ર-અણુવ્રત કોને કહે છે?
ઉત્તર-જે મહાવ્રતની અપેક્ષા અણુ અર્થાત્ નાના છે. તે પાંચ છે. જેમકે-(૧) સ્થૂલ પ્રાણાતિપાત વિરમણ (૨) મૃષાવાદ ત્યાગ (૩) અદત્ત ગ્રહણ ત્યાગ (૪) સ્વદાર સંતેષ વ્રત અને (૫) પરિગ્રહ પરિમાણ વ્રત.
પ્રશ્ન ર૪૩-ગુણવ્રત કેને કહે છે? ઉત્તર–જે આણુવ્રતમાં ગુણ અને લાભ વધારે છે.
